Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 676/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 listopada 2018 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący

SSA w SO Arkadiusz Lisiecki

Sędziowie

SSA w SO Grzegorz Ślęzak (spr.)

SSR del. Mariusz Kubiczek

Protokolant

st. sekr. sąd. Alicja Sadurska

po rozpoznaniu w dniu 19 listopada 2018 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie sprawy z powództwa A. R. (1)

przeciwko (...) S. A.w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim

z dnia 2 marca 2018 roku, sygn. akt I C 1502/13

1. oddala apelację,

2. zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda A. R. (1) kwotę 1800 (jeden tysiąc osiemset) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą.

Sygn. akt II Ca 676/18

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 2 marca 2018 r. Sąd Rejonowy w Tomaszowie Mazowieckim, po rozpoznaniu sprawy z powództwa A. R. (1) przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W. o zadośćuczynienie w kwocie 56.000 złotych i odszkodowanie w kwocie 4320 złotych

1. zasądził od (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz A. R. (1) kwotę 56.000 złotych tytułem dalszego zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami od dnia 27 lutego 2013 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. i z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty;

2. zasądził od (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz A. R. (1) kwotę 2.700 złotych tytułem odszkodowania obejmującego koszty opieki z następującymi odsetkami :

-

od kwoty 280 złotych - z ustawowymi odsetkami od dnia 25 października 2012 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. i z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty,

-

od kwoty 2.420 złotych - z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 16 maja 2017 r. do dnia zapłaty;

3. zasądził od (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz A. R. (1) kwotę 118,05 zł tytułem dalszego odszkodowania obejmującego koszty leczenia z następującymi odsetkami :

-

od kwoty 38.05 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 25 października 2012 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. i z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty,

-

od kwoty 80 złotych - z ustawowymi odsetkami od dnia 23 grudnia 2013 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. i z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty;

4. oddalił powództwo w pozostałym zakresie;

5. zasądził od (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz A. R. (1) kwotę 3.931,88 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

6. nakazał pobrać od (...) S.A. „ z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Tomaszowie Maz. kwotę 16.40 zł tytułem zwrotu wydatków oraz kwotę 2435,67 zł tytułem opłaty uzupełniającej od uwzględnionej części powództwa;

7. odstąpił od obciążenia powoda wydatkami i opłatą od oddalonej części powództwa;

8. nakazał zwrócić (...) S.A. „ z siedzibą w W. ze Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Tomaszowie Maz. kwotę 20,28 zł tytułem niewykorzystanej części zaliczki zaksięgowanej w dniu 7 kwietnia 2016 r., pod pozycją księgi zaliczek (...).

Podstawę powyższego wyroku stanowiły przytoczone poniżej ustalenia i zarazem rozważania Sądu Rejonowego:

W dniu 20 sierpnia 2012 r., o godzinie 6.20, na skrzyżowaniu ulicy (...) z ulicą (...) w T., prawidłowo jadący rowerem A. R. (1) został potrącony przez kierującego samochodem osobowym marki D. (...), nr rej. (...) - S. M., który nie udzielił rowerzyście pierwszeństwa przejazdu. Na skutek wypadku A. R. (1) upadł na maskę pojazdu, a następnie na jezdnię, w wyniku czego doznał obrażeń ciała i został przewieziony karetką Pogotowia Ratunkowego do (...) Sp. z o.o. w T.

W dniach 22 - 30 sierpnia 2012 r. A. R. (1) był hospitalizowany w Oddziale (...) Sp. z o.o. w T. z rozpoznaniem stłuczenia głowy i klatki piersiowej oraz rany V palca ręki prawej, która wymagała szycia.

Po opuszczeniu szpitala poszkodowany był leczony w (...) Sp. z o.o. (po 2 wizyty) oraz w (...) (...) i w (...) specjalisty (...).

W dniu 21 listopada 2012 r. A. R. (1) uzyskał skierowanie na zabiegi fizjoterapeutyczne ze względu na stan po złamaniu palca V ręki prawej, które to zabiegi zostały wykonane w lutym i marcu 2013 r

W wyniku wypadku, w zakresie ortopedii, A. R. (1) doznał stłuczenia głowy z otarciem naskórka, stłuczenia klatki piersiowej oraz rany palca V ręki prawej. Bóle głowy po stłuczeniu powinny ustąpić po 2 tygodniach, natomiast bóle po stłuczeniu klatki piersiowej - po 4 tygodniach.

Okresowo poszkodowany skarży się na bóle głowy, okresowe bóle klatki piersiowej oraz bóle i drętwienie V palca ręki prawej i w związku z tym doraźnie przyjmuje leki przeciwbólowe. Ma bliznę po stronie dłoniowej paliczka środkowego palca V ręki prawej, który jest ustawiony w przykurczu zgięciowym z niewielkim ograniczeniem ruchomości stawów palca. Powstała blizna może w niewielki sposób utrudniać wyprost palca, ale bez ograniczeń w zakresie funkcji ręki.

Wysokość trwałego uszczerbku na zdrowiu wynosi 2 % . Rana palca V ręki prawej skutkuje obecnie niewielkim ograniczeniem wyprostu oraz drętwieniem opuszki palca. Rokowania na przyszłość co do przebytych stłuczeń głowy i klatki piersiowej są dobre, natomiast nie nastąpi poprawa w zakresie ruchomości palca (brak możliwości uzyskania pełnego wyprostu).

Ze względu na ogólne potłuczenie i dolegliwości z tym związane A. R. (1) wymagał w okresie 7 dni pomocy w zakresie ubierania się, utrzymywania higieny, sporządzania posiłków, zakupów i przy cięższych pracach domowych w wymiarze 1,5 godziny dziennie.

W zakresie neurologii, następstwem doznanych przez poszkodowanego urazów były i są nadal bóle i zawroty głowy oraz bóle odcinka szyjnego, które odnotowywano w dokumentacji medycznej do października 2012 r. Nadal utrzymują się zaburzenia adaptacyjne - lęki, zaburzenia snu i drażliwość.

A. R. (1) ma objawy niewydolności krążenia mózgowego i encefalopatii naczyniowej z rozsianymi objawami uszkodzenia centralnego układu nerwowego w przebiegu nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, przewlekłego zatrucia dwusiarczkiem węgla oraz zmian naczyniowych i zanikowych mózgowia w przebiegu procesu starzenia się, objawy polineuropatii cukrzycowej oraz zaawansowane zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa, które to schorzenia nie są związane z przebytym urazem, choć uraz i stres z nim związany mógł przyczynić się do szybszego rozwijania się tychże schorzeń.

Stłuczenie głowy spowodowało cierpienia fizyczne umiarkowanego stopnia przez około 2 tygodnie. Pourazowe bóle głowy powodowały i powodują nadal cierpienia fizyczne niezbyt dużego stopnia. Pourazowe bóle odcinka szyjnego powodowały cierpienia fizyczne umiarkowanego/ niezbyt dużego stopnia przez około 2 miesiące.

Przebyty wypadek, uraz głowy, stres pourazowy, uaktywnienie się zmian zwyrodnieniowych odcinka szyjnego spowodowały przyspieszone narastanie objawów encefalopatii naczyniowej. Dlatego należy uznać, że w zakresie neurologii A. R. (1) doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 12 % (30 % -18 %).

Pourazowe bóle i zawroty głowy mogą utrzymywać się przewlekle. Przebyty uraz spowodował też przyspieszenie narastania zmian naczyniowych w ośrodkowym układzie nerwowym, zmian związanych z wiekiem i schorzeniami samoistnymi. Można spodziewać się dalszego narastania objawów rozlanego naczyniopochodnego uszkodzenia (...) (choroba samoistna ).

Po przebytym wypadku, z powodu utrzymujących się bólów i zawrotów głowy oraz dolegliwości bólowych odcinka szyjnego kręgosłupa A. R. (1) wymagał pomocy i opieki osób trzecich przy kąpieli, przygotowywaniu posiłków, robieniu większych zakupów, sprzątaniu - w wymiarze około 3 godzin dziennie przez okres 2-3 miesięcy.

U A. R. (1) występują wyraźne zaburzenia lękowo - depresyjne F43 (obecnie o nasileniu łagodnym), pozostające w związku z wypadkiem oraz niezwiązane z nim organiczne zaburzenia osobowości i funkcji poznawczych F 07.

W okresie po wypadku wystąpił nasilony lęk, chorobowy spadek aktywności złożonej, brak zadowolenia, zaburzenia snu z koszmarami sennymi, natrętne wspomnienia z wypadku, drażliwość, co skutkowało ograniczeniem funkcjonowania. Jakość życia poszkodowanego uległa znaczącemu obniżeniu.

Ponadto wyraźne są objawy charakterystyczne dla organicznych zaburzeń (...) (dawna nazwa : (...)). Zaburzenie to charakteryzuje się zmianą zachowania, zmienionymi reakcjami emocjonalnymi, drażliwością, zaburzeniami procesów poznawczych, czyli zaburzeniami pamięci i koncentracji. Etiologia tego zaburzenia pozostaje w związku ze stwierdzonymi już przed wypadkiem nadciśnieniem tętniczym, cukrzycą i przewlekłym narażeniem na działanie dwusiarczku węgla, które to czynniki są uznanymi czynnikami uszkadzającymi. Stres związany z wypadkiem mógł przyspieszyć wystąpienie zauważalnych przez otoczenie zmian charakterologicznych.

Obecnie, oprócz cech organicznych zaburzeń osobowości, można nadal wyodrębnić przetrwałą reakcję lękowo - depresyjną. Nadal występują natrętne wspomnienia wypadku, obniżony nastrój, zaburzenia snu, uczucie smutku. Nasilenie tego schorzenia jest obecnie dość łagodne, co należy wiązać ze stosowanym leczeniem oraz upływem czasu i Stopniową adaptacją do zaistniałej sytuacji, lecz w okresie około półtora roku nasilenie objawów było znaczne. Wskazana jest kontynuacja leczenia z powodu objawów depresyjnych i lękowych. Cierpienia psychiczne pozostające w związku z wypadkiem są znaczne i długotrwałe.

Uszczerbek na zdrowiu w zakresie psychiatrii, pozostający wyłącznie w związku z wypadkiem, wynosi 10 %.

U A. R. (1) występują zaburzenia adaptacyjne oraz otępienie łagodne naczyniopochodne z zaburzeniami zachowania. Nadal występują u niego przetrwałe objawy depresyjno - lękowe związane z wypadkiem - skargi na zawroty głowy, obniżenie nastroju, płaczliwość, lękliwość. Po wypadku nastąpiło znaczne nasilenie cech charakteropatycznych (stany drażliwości, wybuchowość, nietrzymanie afektu, skłonność do agresji). Wizyty u psychiatry były częste (średnio raz w miesiącu) i stosowano intensywną farmakoterapię skojarzoną.

Stwierdzone otępienie jest przede wszystkim skutkiem samoistnych chorób naczyniowych. Zdarzenie z dnia 20 sierpnia 2012 r. skutkowało przyspieszeniem narastania naczyniowego uszkodzenia (...) (stres związany z przebytym urazem głowy).

Zaburzenia reaktywne nie wynikają z zaburzeń organicznych (uszkodzenia mózgu wskutek nadciśnienia, cukrzycy, uprzedniego działania CS2). Przyczyną zaburzeń reaktywnych jest reakcja na sytuację trudną, traumatyczną, przekraczającą zdolności adaptacyjne jednostki. Brak danych, aby przed wypadkiem występowały u poszkodowanego zaburzenia z kręgu nerwicowych.

W wyniku wypadku A. R. (1) doznał cierpień psychicznych pod postacią zaburzeń adaptacyjnych w postaci utrwalonej nerwicy. Trwały uszczerbek na zdrowiu z faktem tym związany wynosi 10 % .

Po wypadku A. R. (1) wymagał pomocy przy najprostszych czynnościach, w tym przy toalecie, ubieraniu się, przygotowywaniu posiłków, zmywaniu, dokonywaniu zakupów i sprzątaniu. Pomoc ta była na co dzień świadczona przez jego żonę, a doraźnie przez syna, który zawoził poszkodowanego do placówek medycznych oraz przyjeżdżał do ojca po telefonicznej interwencji matki, spowodowanej częstymi wybuchami agresji poszkodowanego, w celu jego uspokojenia i wyciszenia negatywnych emocji.

W piśmie z dnia 4 września 2012 r. , skierowanym do (...) S.A. (...) w P., jako do ubezpieczyciela w zakresie odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody, „pro juris „ w Ł. zgłosiło w imieniu A. R. (1) zaistnienie szkody, wnosząc o zapłatę na rzecz poszkodowanego kwoty 12.000 złotych tytułem zadośćuczynienia, kwoty 280 złotych tytułem odszkodowania za poniesione koszty opieki, kwoty 1125 złotych tytułem zwrotu kosztów rzeczy zniszczonych w wypadku oraz o zwrot kosztów poniesionych w związku z pobytem w szpitalu w kwocie 670,15 złotych (koszty wyżywienia i zakupu rzeczy do szpitala + kwota 50,15 zł - wydatki na dojazdy). Pismo to wpłynęło do adresata w dniu 19 września 2012 r.

W piśmie z dnia 4 lutego 2013 r., wobec ujawnienia się nowych okoliczności, „pro juris „ sprecyzował roszczenia, wnosząc o zapłatę zadośćuczynienia w kwocie 100.000 złotych (wobec częściowej wypłaty tego świadczenia w wysokości 1200 złotych do zaspokojenia pozostała kwota 98.800 złotych) oraz renty z tytułu zwiększonych potrzeb w kwocie po 1500 złotych miesięcznie.

W piśmie z dnia 12 października 2012 r. (...) S.A. w W. przyznał poszkodowanemu kwotę 1.200 złotych tytułem zadośćuczynienia, kwotę 300 złotych tytułem zwrotu uszkodzonych w wypadku rzeczy oraz kwotę 12,10 złotych tytułem zwrotu kosztów dojazdów do placówek medycznych.

W piśmie z dnia 22 lutego 2013 r. ubezpieczyciel przyznał A. R. (1) kwotę 2800 złotych tytułem dopłaty do zadośćuczynienia (łącznie 4000 złotych).

A. R. (1), lat 85, emeryt, zamieszkuje tyko z żoną. Nadal ma częste, prawie codzienne zawroty głowy i uczucie sztywności małego palca prawej dłoni oraz bóle pleców na wysokości płuc. Codziennie zażywa leki psychotropowe, zapisane przez psychiatrę H. S.. Nadal ma obniżony nastrój; jest wybuchowy, drażliwy, agresywny i brakuje mu motywacji do życia. Wymaga stałej obecności osoby trzeciej oraz pomocy w bieżących, codziennych sprawach. Nie podróżuje rowerem, nie prowadzi samochodu, ani nawet samodzielnie nie opuszcza mieszkania.

Na podstawie art. 445 § 1 k.c. oraz art. 822 § 1, 2 i 4 k.c. Sąd zasądził na rzecz powoda kwotę 56.000 złotych tytułem dalszego zadośćuczynienia. Ustalając jego wysokość miał na względzie m.in. hospitalizację powoda i przeprowadzony drobny zabieg operacyjny, obecność w (...) Sp. z o.o. w T., odczuwanie umiarkowanych, pourazowych dolegliwości bólowych przez 2 miesiące, ograniczoną zdolność do samodzielnej egzystencji przez 2-3 miesiące, odczuwanie dolegliwości bólowych i utrzymywanie się dyskomfortu życiowego do chwili obecnej, wielkość trwałego uszczerbku na zdrowiu — aż 24 % (2 % + 12 % + 10 %), konieczność kontynuowania leczenia psychiatrycznego oraz zaawansowany wiek poszkodowanego i niepewne rokowania na przyszłość.

Powyższe ustalenia zostały dokonane na podstawie dokładnych, wiarygodnych opinii biegłych lekarzy : chirurga - ortopedy J. B., neurologa B. S. oraz psychiatrów : A. R. (2) i K. O., a także zeznań powoda i zgłoszonych przez niego świadków : I. R. i K. R., wspartych załączoną do akt sprawy dokumentacją medyczną.

Zeznania żony i syna powoda są - w ocenie Sądu - szczere i spontaniczne. Wynika z nich ewidentna zmiana charakterologiczna, zaistniała wskutek wypadku u ich męża /ojca, oraz problemy somatycznej natury i pogorszenie jakości życia poszkodowanego. W dacie wypadku powód samodzielnie podróżował rowerem i robił zakupy, natomiast po jego zaistnieniu wymaga stałej obecności osoby trzeciej, zarówno w mieszkaniu, jak i poza nim, oraz codziennego wsparcia lub wyręczania w zwykłych, codziennych czynnościach. Nie wyjeżdża już na wycieczki, do sanatorium, na ryby, ani na grzybobranie. Nie ubiera się samodzielnie, ani nie przygotowuje posiłków. Jest obolały, znerwicowany; ma zaburzenia równowagi i pamięci.

Zeznania świadków korespondują z zeznaniami i zachowaniem powoda w czasie rozprawy oraz z treścią opinii biegłych lekarzy. Zdaniem Sądu, kwestionowane przez pozwanego opinie biegłych : neurologa oraz psychiatrów są dokładne, logiczne i spójne. Korespondują z zapisami dokonanymi w dokumentacji medycznej oraz nie są sprzeczne pomiędzy sobą. Nie zachodzi zatem podstawa do dopuszczenia dowodu z zawnioskowanej opinii instytutu psychiatrii, który to wniosek dowodowy pełnomocnika pozwanego podlega oddaleniu jako zbyteczny, zmierzający jedynie do przedłużenia czasu trwania procesu i znaczącego wzrostu jego kosztów.

Zasądzając na rzecz powoda kwotę 56.000 złotych tytułem zadośćuczynienia za krzywdy fizyczne i psychiczne Sąd miał także na uwadze poglądy doktryny i orzecznictwa.

Ustawowe odsetki zostały zasądzone na podstawie art. 481 par. 1 i 2 k.c. od dnia 27 lutego 2013 r., tj. zgodnie z żądaniem zawartym w piśmie rozszerzającym powództwo (k 144), z uwzględnieniem faktu zgłoszenia roszczenia o zapłatę niezaspokojonej części zadośćuczynienia w wysokości 98.800 złotych w piśmie z dnia 4 lutego 2013 r. i wydania przez ubezpieczyciela kolejnej decyzji z dnia 22 lutego 2013 r., kończącej postępowanie likwidacyjne.

Na podstawie art. 444 par. 1 i art. 822 par. 1, 2 i 4 k.c. Sąd zasądził od pozwanego kwotę 2.700 złotych odszkodowania obejmującego koszty opieki. Z opinii biegłej neurolog B. S. wynika bowiem, że powód wymagał opieki przez 3 miesiące w wymiarze 3 godzin dziennie. A zatem : 3 h x 90 dni = 270 roboczogodzin; 270 x 10 zł/h = 2.700 złotych. W ocenie Sądu, przyjęta stawka za roboczogodzinę jest adekwatna do rodzaju pomocy udzielanej powodowi i jego stanu zdrowia. A. R. (1) nie był bowiem osobą leżącą, mógł zatem przyjmować pozycje siedzącą i stojącą ,a także przemieszczać się po mieszkaniu; nie wymagał również specjalistycznej opieki.

Ustawowe odsetki od kwoty 280 złotych odszkodowania, wynoszącego łącznie 2.700 złotych, zostały zasądzone od dnia 25 października 2012 r. (zgodne z żądaniem),tj. po upływie 30 dni od daty zgłoszenia w piśmie z dnia 14 września 2012 r. roszczenia o zapłatę odszkodowania w powyższej kwocie z tytułu sprawowania opieki. Natomiast ustawowe odsetki od pozostałej kwoty odszkodowania, czyli od sumy 2.420 złotych, zostały zasądzone od dnia następującego po dniu doręczenia pełnomocnikowi pozwanego odpisu pisma zawierającego rozszerzenie powództwa. (vide k 172).

Na podstawie art. 444 par. 1 k.c. Sąd zasądził również kwotę 118,05 złotych tytułem dalszego odszkodowania za koszty leczenia, na które składają się : kwota 80 złotych - koszt konsultacji psychiatrycznej ( vide k 41 ) oraz kwota 38,05 złotych tytułem zwrotu kosztów dojazdów. Wydatki na dojazdy wyniosły wprawdzie 50,15 złotych (vide specyfikacja dojazdów do placówek medycznych - k 42), jednakże ubezpieczyciel wypłacił z tego tytułu kwotę 12,10 złotych (vide decyzja z dnia 12 października 2013 r.), więc zasądzeniu podlega różnica 38,05 złotych ( 50,15 - 12,10 = 38,05), z ustawowymi odsetkami od dnia 25 października 2012 r. - analogicznie jak w przypadku odszkodowania z tytułu opieki. Wspomniał, że w zgłoszeniu szkody z dnia 14 września 2012 r. wydatki z tytułu kosztów przejazdów do placówek medycznych na kwotę 50,15 złotych ujęte były w kwocie 670,15 złotych żądanego odszkodowania.

Natomiast ustawowe odsetki od kwoty 80 złotych z tytułu zwrotu kosztów prywatnej wizyty poszkodowanego u lekarza psychiatry H. S. w dniu 13 marca 2013 r. zostały zasądzone od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pozwu, bowiem roszczenie to nie było zgłoszone w postępowaniu likwidacyjnym, lecz dopiero w pozwie.

Konieczność i zasadność poczynienia zgłoszonego wydatku wynikają z paragonu z k 41, dokumentacji medycznej z k 75 oraz opinii biegłych psychiatrów i wiarygodnych zeznań powoda oraz świadków.

Sąd oddalił roszczenie o zapłatę odszkodowania z omawianego tytułu w pozostałym zakresie, tj. w odniesieniu do wydatku w kwocie 240 złotych na zakup aparatu KD (vide paragon k 40), bowiem powód nie wykazał celowości jego poniesienia oraz związku wydatku z zaistniałym wypadkiem.

Na podstawie art. 444 par. 1 i art. 189 k.p.c. Sąd oddalił roszczenie o ustalenie, iż pozwany ponosi odpowiedzialność za skutki wypadku z dnia 20 sierpnia 2012 r., mogące ujawnić się u powoda w przyszłości, bowiem jego zasadność nie wynika z opinii biegłych lekarzy.

Postanowienie o kosztach z punktu 5. wyroku zostało wydane na podstawie art. 100 k.p.c., przy przyjęciu zasady ich stosunkowego rozdzielenia stosownie do stopnia wygrania i przegrania sprawy. Powód wygrał proces w 97 %. Koszty procesu, faktycznie poniesione przez strony, wyniosły 6.970,72 złotych. Powód poniósł je w zakresie kwoty 4.141 złotych (524 zł - opłata od pozwu, 17 zł - opłata od pełnomocnictwa, 2400 zł - wynagrodzenie pełnomocnika i 1200 zł - wydatki), natomiast pozwany - w zakresie kwoty 2.829,72 złotych (2400 zł - wynagrodzenie pełnomocnika i 429,72 zł - wydatki). Powód przegrał proces w 3 % i powinien partycypować w jego kosztach w tym samym stosunku, a zatem : 3 % x 6.970,72 złotych = 209,12 złotych. Ponieważ poniósł je w wysokości 4.141 złotych, to zasądzeniu na jego rzecz podlega kwota 3.931,88 złotych ( 4.141 - 209,12 ).

Postanowienie z punktu 6 wyroku znajduje uzasadnienie w treści art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 623 ze zm. ), z uwzględnieniem konieczności pobrania od pozwanego 97 % brakującej opłaty od rozszerzonej części powództwa w kwocie 2435,67 złotych (97 % x 2511 ) oraz 97 % wydatków poniesionych przez Skarb Państwa w kwocie 16,40 złotych ( 97 % x 16,91).

Rozstrzygnięcie z punktu 7 wyroku wynika z art. 113 ust. 4 powołanej wyżej ustawy, a z punktu 8. - z art. 84 ust. 1 i 2 ustawy wyżej powołanej.

Powyższy wyrok w części zasądzającej zadośćuczynienie powyżej kwoty 20.000 złotych oraz w zakresie zasądzonych odsetek ustawowych, a także w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach postępowania zawartych w punktach 5-ym i 6-ym sentencji zaskarżyła strona pozwana.

Apelacja wyrokowi w zaskarżonej części zarzuca:

1. naruszenie przepisów postępowania, które miały wpływ na wynik sprawy, w szczególności: art. 233 § 1 k.p.c. poprzez wadliwą ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego skutkującą- pominięciem lub nie nadaniem odpowiedniej rangi ustaleniom, w świetle których:

a)  powód cierpi na samoistną chorobę psychiczną, której skutki i objawy mają charakter dalej idący niż zaburzenia adaptacyjne kwalifikowane na maksymalnym poziomie - do 10%,

a)  stan psychiczny powoda wynika przede wszystkim z choroby samoistnej współistniejącej z cukrzycą i nadciśnieniem tętniczym - uszczerbek w tym obszarze wynosi kilkadziesiąt procent i nie jest związany ze zdarzeniem,

2. naruszenie przepisu art. 233 § 1 kpc w zw. z art. 278 kpc w z w. z pkt. 10a w zw. z pkt. 9 załącznika do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania (Dz. U. z dnia 28 grudnia 2002 r.) poprzez błędną interpretację i w konsekwencji wadliwe zastosowanie poprzez przyjęcie kwalifikacji uszczerbkowej z pkt. 9 załącznika do rozporządzenia pomimo, iż w czasie wypadku nie doszło do organicznego uszkodzenia (...) a (...) została zdiagnozowana już wcześniej.

3. naruszenie przepisu art. 445 § 1 k.c. poprzez błędną interpretację i w konsekwencji wadliwe zastosowanie skutkujące przyznaniem zadośćuczynienia w wysokości rażąco zawyżonej, nieadekwatnej do wyników postępowania dowodowego.

4. naruszenie prawa materialnego - art. 481 § 1 i § 2 k.c. - poprzez niewłaściwe zastosowanie, skutkujące bezpodstawnym zasądzeniem odsetek ustawowych od żądanej przez powódkę sumy zadośćuczynienia oraz jednorazowego odszkodowania nie od chwili wyrokowania, lecz od chwili zgłoszenia roszczeń, kiedy rozmiar szkody i krzywdy ocenionej następnie według uznania sądu nie był dłużnikowi jeszcze znany.

Apelujący wnosił o:

a)  zmianę wyroku w zakresie zaskarżenia poprzez oddalenie powództwa;

b)  zasądzenie zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego w I i II instancji;

Ponadto wnosił o przeprowadzenie dowodu z opinii instytutu w zakresie psychiatrii i neurologii zgodnie z treścią pisma pozwanego z dnia 12.09.2017r.

W odpowiedzi na apelację pełnomocnik powoda wnosił o jej odrzucenie bądź oddalenie i zasądzenie kosztów procesu za II instancję.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest nieuzasadniona, albowiem podniesione w niej zarzuty: uchybień procesowych przez naruszenie przepisu art. 233 § 1 kpc, art. 278 kpc w zw. z art. 10a w zw. z pkt. 9 załącznika do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 2002 r w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania a także obrazy prawa materialnego, tj. przepisów art. 445 § 1 kc i art. 481 § 1 i § 2 kc, co doprowadziło – w ocenie apelującej – do zasądzenia rażąco zawyżonego zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami od dnia 27 lutego 2015 r, nie są trafne.

Lektura materiału aktowego wskazuje bowiem, że dokonana przez Sąd I instancji ocena materiału dowodowego jest wszechstronna, zgodna z doświadczeniem życiowym i zasadami logicznego rozumowania i - jako taka - odpowiada wymogom jakie stawiają jej przepisy art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 328 § 2 k.p.c.

Dokonane na podstawie takiej oceny dowodów precyzyjne ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego w zakresie doznanej przez powoda - w wyniku wypadku komunikacyjnego - krzywdy, na którą składają się doznane przez niego obrażenia ciała oraz cierpienia fizyczne i psychiczne , są trafne i zasługują na akceptację Sądu Okręgowego.

Sąd Rejonowy, oceniając wysokość należnego powodowi zadośćuczynienia, uwzględnił wszystkie okoliczności podnoszone w apelacji, a które to składają się na pełny obraz doznanej przez powoda krzywdy, tj. okoliczności zdarzenia, rodzaj doznanych obrażeń ciała oraz rozmiar cierpień psychicznych i fizycznych. Wbrew twierdzeniom apelacji powód udowodnił, iż należne mu zadośćuczynienie powinno wynosić, zasądzoną prawidłowo przez Sąd na jego rzecz, sumę 56.000 zł, przy uwzględnieniu, że pozwany wypłacił już na poczet należnego zadośćuczynienia kwotę 4.000 zł.

Wbrew zarzutom apelacji Sąd miał na względzie wiek pokrzywdzonego i wynikające z tego schorzenia występujące już przed wypadkiem i w oparciu o opinie biegłych lekarzy rozgraniczył krzywdę ( szkodę na osobie ) doznaną przez powoda w wyniku wypadku od jego schorzeń istniejących już przed wypadkiem i nie pozostających w związku przyczynowym z nim.

Stanowisko apelującego sprowadza się zatem jedynie do nieskutecznej polemiki z prawidłowymi ustaleniami Sądu I instancji i wyprowadzonymi z nich trafnymi wnioskami tegoż Sądu w zakresie oceny prawnej żądania pozwu.

Apelujący nie może też skutecznie zarzucać Sądowi Rejonowemu uchybienia procesowego przez nieuwzględnienie jego wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłych lekarzy instytutu naukowego.

Sąd Rejonowy słusznie oddalił powyższy wniosek, uznając sprawę za dostatecznie wyjaśnioną w świetle przeprowadzonych już w sprawie dowodów z opinii biegłych lekarzy a pozwany nie wniósł w tym zakresie zastrzeżenia, o którym mowa w art. 162 kpc, co spowodowało, iż powoływanie się dopiero w apelacji na uchybienie w tym zakresie jest spóźnione i czyni zarzut w tym przedmiocie bezzasadnym.

Z tych samych względów co wyżej Sąd Okręgowy nie uwzględnił ponowionego w apelacji wniosku o przeprowadzenie dowodu z opinii Instytutu w zakresie psychiatrii i neurologii, uznając przy tym sprawę za dostatecznie wyjaśnioną dla jej rozstrzygnięcia już przed Sądem I instancji.

Sąd Rejonowy w sposób zatem wszechstronny i należyty uzasadnił wysokość zasądzonego zadośćuczynienia, któremu – w ocenie Sądu Okręgowego i wbrew odmiennemu poglądowi apelującego – nie można zarzucić, iż jest nadmiernie wygórowane i niewspółmierne do wskazanych powyżej okoliczności i w efekcie zasądzone zostało w granicach rażąco zawyżonych i nie odpowiadających wymogom art. 445 § 1 k.c.

Zasądzone więc przez Sąd Rejonowy zaskarżonym wyrokiem zadośćuczynienie odpowiada przesłankom powołanego powyżej przepisu prawa materialnego.

Słuszne i zgodne z art. 481 kc jest także stanowisko Sadu Rejonowego, że odsetki ustawowe za opóźnienie od zasądzonej kwoty zadośćuczynienia należą się od daty wskazanej przez ten Sąd, która jest datą wymagalności przedmiotowego roszczenia, a nie od daty wyrokowania jak wskazuje niezasadnie apelacja.

Reasumując powyższe rozważania, uznać należy, iż apelacja nie zawiera uzasadnionych zarzutów i sprowadza się jedynie do nieskutecznej polemiki z prawidłowym wyrokiem Sądu I instancji, który odpowiada powołanemu w jego uzasadnieniu prawu materialnemu i nie narusza żadnego z przepisów wskazanych w skardze apelacyjnej.

Dlatego też, apelację jako nieuzasadnioną należało oddalić na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach procesu między stronami za instancję odwoławczą orzeczono na zasadzie art. 98 kpc, zasądzając od strony pozwanej na rzecz powoda koszty zastępstwa procesowego w sprawie w postępowaniu apelacyjnym.

Mając na uwadze wszystkie powyższe rozważania oraz powołane w nich przepisy Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku.