Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 1093/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 czerwca 2024 roku

Sąd Rejonowy w Nowym Sączu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Grzegorz Król

Protokolant: Iwona Wójcik

po rozpoznaniu w dniu 12 czerwca 2024 roku

sprawy karnej V. C.

syna R.

urodzonego (...) w N.

oskarżonego o to, że:

w okresie od 29 listopada 2019 roku do 9 sierpnia 2022 roku w N. uchylał się od wykonania obowiązku alimentacyjnego wobec małoletnich dzieci A. C. i R. C., reprezentowanych przez matkę J. D., określonego co do wysokości wyrokiem (...) O. D. N. (...) Sezonie C. z dnia (...) roku w sprawie o sygnaturze akt (...), przy czym łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej trzech świadczeń okresowych, czym naraził małoletnie pokrzywdzone na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych;

tj. o przestępstwo z art. 209 § 1a kk

I.  uznaje oskarżonego V. C. za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu aktem oskarżenia stanowiącego przestępstwo z art. 209 § 1 a kk i za to na mocy powołanego przepisu ustawy w zw. z art. 4 § 1 kk wymierza mu karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie na mocy art. 69 § 1 kk i art. 70 § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk warunkowo zawiesza na jednoroczny okres próby,

II.  na mocy art. 72 § 1 pkt 3 kk w zw. z art. 4 § 1 kk zobowiązuje oskarżonego w okresie próby do systematycznego wykonywania obowiązku alimentacyjnego względem A. C. i R. C.,

III.  na zasadzie art. 627 kpk zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa częściowe koszty sądowe w postaci częściowych wydatków w kwocie 500 (pięćset) złotych i na zasadzie art. 624 § 1 kpk zwalnia go od ponoszenia pozostałych kosztów sądowych w postaci dalszych wydatków i opłat.

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 12 czerwca 2024 r.

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 1093/23

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

V. C.

W okresie od 29 listopada 2019 roku do 9 sierpnia 2022 roku w N. uchylał się od wykonania obowiązku alimentacyjnego wobec małoletnich dzieci A. C. i R. C., reprezentowanych przez matkę J. D., określonego co do wysokości wyrokiem (...) O. D. N. (...) Sezonie C. z dnia (...) roku w sprawie o sygnaturze akt (...), przy czym łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej trzech świadczeń okresowych, czym naraził małoletnie pokrzywdzone na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych;

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

1.1.1.1. Ciążenie na V. C. obowiązku alimentacyjnego wobec dzieci A. i R..

Zeznania świadka J. D.

k.24, k. 67, k. 74-75, k. 101-102

Wyrok ustalający wysokość alimentów (tłumaczenie)

k. 4-5

Odpisy aktów urodzenia córek

k. 8, k. 21

1.1.1.2. N. na utrzymanie córek A. i R..

Zeznania świadka J. D.

k.24, k. 67, k. 74-75, k. 101-102

1.1.1.3. Uchylanie się przez V. C. od wykonania obowiązku alimentacyjnego i narażenie pokrzywdzonych na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

Zeznania świadka J. D.

k. 24, k. 67, k. 74-75, k. 101-102

Informacja MOPS wraz z załącznikami

k. 10-19, k. 80-95, k. 1008-115

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

x

x

x

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

x

x

x

OCena DOWOdów

1.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.1.1-3.

Zeznania świadka J. D.

Zeznania świadka zasługują na wiarę. Są zbieżne z dokumentacją dot. przyznania świadczeń socjalnych, a także wyrokiem, w którym zawarte są ustalenia wysokości alimentów. Niekwestionowane jest, iż oskarżony był zobowiązany do zapłaty świadczeń alimentacyjnych oraz że ich nie regulował w okresie objętym aktem oskarżenia, co zeznał świadek. Jest istotne, że świadek składając zeznania nie zatajała okoliczności istotnych dla oskarżonego, Przyznała, że córki otrzymały w prezencie po 50 euro na Święta Bożego narodzenia w 2020 r., że jeszcze wcześniej w 2019 w czasie wizyty we W. podarował im telefon komórkowy i pieniądze. Są to niewątpliwie informacje pozytywne wobec niego i świadczą o braku po jej stronie chęci pomawiania czy też składania innych relacji, które miałyby na celu faktyczne zatajenie, że oskarżony alimenty płaci. Tak też zeznała (k. 75) wskazują, że od września 2021 r. w niepełnej kwocie lecz tylko 250 zamiast 300 euro płaci, co skutkowało zaprzestaniem wypłaty z pomocy społecznej, natomiast dalej sprecyzowała że wpłaty te były do grudnia 2021 r. W konsekwencji czego ponownie uzyskała dostęp do świadczeń alimentacyjnych z MOPS (k. 102). Na podstawie tych relacji można również ustalić zagrożenie dla zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, gdzie świadek wprost wskazała, że gdyby nie pomoc funduszu alimentacyjnego – nie byłaby w stanie potrzeb dzieci zaspokoić.

1.1.1.1-3.

Wyrok ustalający wysokość alimentów

Wiarygodność dowodu opiera się na domniemaniu prawdziwości dokumentów urzędowych, także tych pochodzących z państwa obcego. Ponadto wiarygodność dowodu nie była kwestionowana. Dowód potwierdza istnienie zobowiązania oskarżonego do zapłaty świadczeń alimentacyjnych na rzecz pokrzywdzonych.

1.1.1.1-3.

Pisma dotyczące przyznania świadczeń socjalnych

Wiarygodność dowodu nie była kwestionowana. Pisma są dowodem złej sytuacji materialnej pokrzywdzonych, która prowadziła do przyznania pomocy socjalnej. Dowód potwierdza zeznania świadka wskazujące na narażenie dzieci na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

1.1.1.1-3.

Wyjaśnienia V. C.

Oskarżony słuchany w toku dochodzenia (k. 211) odmówił składania wyjaśnień, w tym nie oświadczył się co do uznania bądź zaprzeczenia winie.

1.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1

V. C.

W ocenie Sądu stanowisko oskarżonego, z którego należy wnosić, że nie przyznaje się do popełnienia zarzucanego mu czynu nie zasługuje na uwzględnienie. Oskarżony niewątpliwie był świadomy konieczności systematycznego płacenia alimentów w ustalonej wysokości i brak takowych działań jego strony nie znajduje usprawiedliwienia. W szczególności wiedział i zdawał sobie sprawę, że jest ojcem małoletnich córek, wiedział o treści wyroku i kwocie alimentów (wszak kilka razy zapłacił) i musiał wiedzieć, że brak łożenia na utrzymanie córek naraża je na niedostatek. Zdaniem Sądu są to okoliczności oczywiste i brak stosownego działania oskarżonego jednoznacznie przemawia za jego winą. dodatkowo należy wskazać, na ustalenia odnośnie źródeł utrzymania oskarżonego (k. 219) – wynika z nich, że oskarżony przez cały okres zarzutu pracował i osiągał dochody, co potwierdza obiektywną możliwość wywiązania się z obowiązku alimentacyjnego.

PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

1.3.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

I

V. C.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Z przeprowadzonych w sprawie dowodów w sposób nie budzący wątpliwości wynika, że oskarżony zrealizował znamiona przestępstwa z art. 209 § 1a k.k., tzn. niealimentacji. Czyn oskarżonego jest zawiniony oraz społecznie szkodliwy w stopniu wyższym niż znikomy. Oskarżony jest osobą dorosłą, jego poczytalność nie budzi wątpliwości, podobnie jak świadomość ciążącego na nim obowiązku Niewątpliwe jest, iż oskarżony był zobowiązany wobec pokrzywdzonych do wykonywania obowiązku alimentacyjnego oraz że obowiązku tego nie wykonywał w całości i systematycznie. W ocenie Sądu udowodnione jest także, iż uchylał się od wykonywania tego obowiązku, tzn. że mógł go faktycznie wykonywać, gdyż posiadał możliwości zarobkowe pozwalające na realizację tego obowiązku, co też potwierdza wskazana wyżej informacja o dochodach. Ponadto Sąd stwierdził, iż w istocie brak alimentacji narażał pokrzywdzone na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, gdyż tylko zwiększony wysiłek matki i pomoc publiczna pozwalały na utrzymanie dzieci, co uzasadniało przyjęcie kwalifikacji prawnej z art. 209 § 1a kk.

Oceniając zarówno stopień winy jak i społecznej szkodliwości Sąd uznał, że jest on nie wysoki, nie przekraczający średniego. Oskarżony jedynie sporadycznie przyczyniał się do utrzymania córek, utrzymywał z nimi sporadyczny kontakt, co skutkowało, że na drugim z rodziców ciążył cały wysiłek związany z wychowaniem i utrzymaniem córek, wspomagany pomocą publiczną. Także sam oskarżony nie podejmował dodatkowego zatrudnienia, nie szukał dodatkowych źródeł dochodu, które pozwalałyby na realizację obowiązku alimentacyjnego. W konsekwencji wykazał się lekceważeniem obowiązków wynikających z rodzicielstwa – w tym odpowiednich norm prawnych nie tylko prawa rodzinnego ale także karnego. Ponadto nie podejmował czynności na drodze sądowej, które zmierzałyby do obniżenia wysokości alimentów gdyby znajdował się w sytuacji to uzasadniającej.

Z drugiej strony Sąd miał na uwadze, że jednak oskarżony w niewielkiej części płacił alimenty, wręczał także córkom drobne prezenty – co limituje jego stopień zawinienia.

1.1.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

x

x

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

x

1.4.  Warunkowe umorzenie postępowania

x

x

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

x

1.5.  Umorzenie postępowania

x

x

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

x

1.6.  Uniewinnienie

x

x

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

x

KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

V. C.

I

I

Uznając oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu Sąd wymierzył karę 8 miesięcy pozbawienia wolności.

Sąd przy wymiarze kary kierował się dyrektywami z art. 53 k.k., kierując się przede wszystkim ustalonym stopniem społecznej szkodliwości, poważną kwotą zaległych świadczeń oraz stopniem zawinienia. Zdaniem Sądu orzeczona kara pozbawienia wolności w dolnych granicach zagrożenia będzie wystraczającą reakcją ze strony prawa karnego na przypisany czyn, gdyż już takie konsekwencje uświadomią mu konieczność systematycznego wywiązywania się z obowiązku alimentacyjnego i skutki zawinionego zaniechania. Podkreślić przy tym trzeba, że obowiązek ten wymaga podejmowania konkretnych działań, które pozwolą osiągać takie dochody, które umożliwią płacenie w pełniej wysokości i terminie a orzeczona kara winna uzmysłowić oskarżonemu istotę tegoż obowiązku.

Jako okoliczności obciążające przy wymiarze kary Sąd miał na uwadze długi okres niealimentacji, pokrzywdzenie dwójki dzieci, zaś okolicznością łagodzącą była niekaralność, a także okoliczności limitujące stopień zawinienia oraz ustabilizowany tryb życia.

Sąd jednocześnie uznał, że bezwzględne wykonanie kary nie jest konieczne dla osiągnięcia jej celów, zaś ustalony roczny okres próby będzie wystarczający dla potwierdzenia przyjętej pozytywnej prognozy kryminologicznej. Zdaniem Sądu rygory okresu próby oraz świadomość możliwości zarządzenia kary do wykonania skutecznie powstrzymają go od łamania prawa w przyszłości i zmotywują do systematycznego łożenia na utrzymanie córek.

1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

V. C.

II

I

Sąd na mocy art. 72 §1 pkt 3 kk nałożył na oskarżonego obowiązek probacyjny w postaci systematycznego wykonywania obowiązku alimentacyjnego. Bieżąca kontrola jego wykonania zabezpieczy interesy pokrzywdzonych a także będzie wskazaniem dla samego oskarżonego, że pomimo stałego miejsca zamieszkania za granicą istnieje możliwość zarządzenia kary w razie dalszego unikania płacenia alimentów.

6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

x

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

Ze względu na przypisanie oskarżonemu sprawstwa zarzucanego mu czynu i skazanie go należało obciążyć go zgodnie z art. 627 k.p.k. kosztami sądowymi, natomiast z uwagi na ciążący na nim obowiązek alimentacyjny, Sąd zwolnił go z ponoszenia kosztów sądowych ponad zasądzoną kwotę 500 zł.

1Podpis