Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 130/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 grudnia 2022r

Sąd Rejonowy w Kaliszu w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący SSR Agnieszka Wachłaczenko

Protokolant st. sekretarz sądowy Agnieszka Dębowa

w obecności Prokuratora---

po rozpoznaniu dnia 22.06.2022r., 06.09.2022r., 14.10.2022r., 07.12.2022r

sprawy B. O. s. W. i Z. zd. W., ur. (...) w S.

oskarżonego o to, że:

I.  w dniu 23 lipca 2021 roku w K., woj. wlkp. używając groźby bezprawnej wywierał wpływ na czynności urzędowe R. K. w celu złożenia przez niego natychmiastowej rezygnacji z funkcji Dyrektora Wojewódzkiego Szpitala (...) w K. przy ul. (...) oraz zwrócenia premii w kwocie 80 000 zł na rzecz wyż. wym. szpitala

tj. o czyn z art. 224 § 1 k.k.

II.  w dniu 09 sierpnia 2021 roku w K. woj. wlkp groził słownie uszkodzeniem mienia poprzez podpalenie siedziby Radia Centrum w K. przy ul. (...), reprezentowanego przez B. H., przy czym groźby te wzbudziły w zagrożonej uzasadnioną obawę, że zostaną spełnione

tj. o czyn z art. 190 § 1 k.k.

1.  uniewinnia oskarżonego B. O. od popełnienia zarzucanego mu w punkcie I. czynu;

2.  na podstawie art. 66 § 1 k.k. i art. 67 § 1 k.k. postępowanie karne prowadzone wobec B. O. o czyn z art. 190 § 1 kk. popełniony w ten sposób, że w dniu 09 sierpnia 2021 roku w K. groził słownie uszkodzeniem mienia poprzez podpalenie siedziby Radia Centrum w K. przy ul. (...), przy czym groźby te wzbudziły w reprezentującej jednostkę B. H. uzasadnioną obawę, że zostaną spełnione warunkowo umarza na okres próby wynoszący 1 (jeden) rok;

3.  przyznaje od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. D. kwotę 1 344 (jeden tysiąc trzysta czterdzieści cztery) zł podwyższoną o należny podatek vat od towarów i usług tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu,

4.  zwalnia oskarżonego od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych obciążając nimi Skarb Państwa.

sędzia Agnieszka Wachłaczenko

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 130/22

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza .

USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.

B. O.

I.  w dniu 23 lipca 2021 roku w K., woj. wlkp. używając groźby bezprawnej wywierał wpływ na czynności urzędowe R. K. w celu złożenia przez niego natychmiastowej rezygnacji z funkcji Dyrektora Wojewódzkiego Szpitala (...) w K. przy ul. (...) oraz zwrócenia premii w kwocie 80 000 zł na rzecz wyż. wym. szpitala, tj. czyn z art. 224 §1 k.k.

II.  w dniu 09 sierpnia 2021 roku w K., woj. wlkp. groził słownie uszkodzeniem mienia poprzez podpalenie siedziby Radia Centrum w K. przy ul. (...), reprezentowanego przez B. H., przy czym groźby te wzbudziły w zagrożonej obawę, że zostaną spełnione, tj. o czyn z art. 190 § 1 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

Pokrzywdzony R. K. jest dyrektorem Wojewódzkiego Szpitala (...) w K..

W dniu 23 lipca 2021 r. doszło do spotkania między pokrzywdzonym R. K. a oskarżonym B. O. na korytarzu w/w szpitala. Później rozmowa przeniosła się do gabinetu dyrektora i uczestniczył w niej również radca prawny M. C.. Oskarżony zarzucał podejrzanemu nieumiejętne zarządzanie szpitalem oraz poinformował, że planuje zorganizować pikietę protestacyjną. Groził także, że jeżeli pokrzywdzony R. K. nie zwróci swojej premii to oskarżony się podpali.

W dniu 9 sierpnia 2021 r. przed siedzibą Radia Centrum w K. na ul. (...) oskarżony B. O. również groził samospaleniem oraz podpaleniem siedziby radia, na skutek braku zainteresowania ze strony świadków – pracownika radia, tj. W. T., który nie chciał nagłośnić informacji o pikiecie protestacyjnej przeciwko dyrektorowi szpitala. W pomieszczeniach zajmowanych przez Radio Centrum znajdowali się P. F., Ł. K. oraz M. M..

M. M. obawiała się, iż faktycznie może dojść do takiego zdarzenia, obawiała się o zdrowie pracowników oraz mienie więc podjęła decyzje o zgłoszeniu tego incydentu Policji.

1.  notatka urzędowa

2.  zeznania R. K.

3.  częściowo wyjaśnienia B. O.

4.  zeznania M. C.

5.  notatka urzędowa

6.  częściowo zeznania Ł. K.

7.  częściowo wyjaśnienia B. O.

8.  częściowo zeznania W. T.

9.  częściowo zeznania M. M.,

10.  częściowo zeznania P. F.,

11.  zeznania M. B.

1. k. 1

2. k. 118-119

3. k. 29,35-36, 118,

4. k. 47 – 48, 154-155

5. k. 10

6. k. 14, 122

7. k. 36

8. k. 155-156

9. k. 162-163

10. k. 156,

11. k. 163

U oskarżonego B. O. rozpoznano organiczne zaburzenia osobowości. Nie stwierdzono natomiast choroby psychicznej ani upośledzenia umysłowego.

12.  opinia sądowo-psychiatryczna

9. k. 68 - 74

Oskarżony B. O. ma 78 lat, posiada wykształcenie zawodowe - tokarz, posiada pięcioro dzieci w wieku od 28 do 51 lat, na swoim utrzymaniu ma żonę, leczy się psychiatrycznie, niekarany, emeryt, miesięczne dochody w wysokości 2500 zł.

Oskarżony przyznał się do zarzucanego mu czynu I, tj. użycia groźby w odniesieniu do pokrzywdzonego i wywarcia na nim rezygnacji ze stanowiska. Nie przyznał się zaś do groźby podpalenia radia, twierdząc, że groził podpaleniem samego siebie.

13.  przesłuchanie podejrzanego

14.  karta karna

k. 33 – 34

k. 42

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

OCena DOWOdów

1.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

notatka urzędowa z dnia 6 sierpnia 2021 r.,

notatka urzędowa z dnia 9 sierpnia 2021 r.,

opinia sądowo-psychiatryczna

Zbiorczo o nieosobowym materiale dowodowym – Sąd oparł się w pełni na zgromadzonym materiale dowodowym, bowiem dokumenty te zostały sporządzone przez uprawnione do tego organy. Sąd nie powziął wątpliwości w zakresie ich wiarygodności. Także same strony nie podważały prawdziwości treści wynikających z wymienionych dokumentów.

zeznania R. K.,

częściowo wyjaśnienia B. O.,

zeznania M. C.

W odniesieniu do czynu objętego zarzutem I – Sąd w pełni obdarzył wiarą zeznania pokrzywdzonego R. K. oraz świadka M. C., jak i wyjaśnienia oskarżonego B. O.. Zarówno zeznania jak i wyjaśnienia są między sobą konsekwentne. Zdaniem Sądu nie ma podstaw do podważenia ich wiarygodności. Oskarżony B. O. przyznał, że doszło do sporu pomiędzy nim a dyrektorem szpitala (...), podał powody swojego zachowania i motywacji. Pokrzywdzony oraz świadek również w miarę spójnie opisali zaistniałą 23 lipca 2021 r. sytuację.

częściowo zeznania Ł. K.,

częściowo wyjaśnienia B. O.

zeznania świadków W. T., Ł. K., M. M., M. B., P. F.

Sąd uznał za wiarygodne wyjaśnienia oskarżonego w zakresie w jakim podał on, iż faktycznie przyszedł pod siedzibę radia Centrum w celu nagłośnienia informacji o pikiecie, że był zdenerwowany odmową ze strony W. T.. Podawał także że był rozemocjonowany. Znajduje to odzwierciedlenie w zeznaniach M. B., który potwierdził iż padła groźba spalenia siedziby radia z osobami, które tam się znajdują. Sytuacja była dynamiczna, dlatego w ocenie Sądu żadne z zeznań nie oddają przebiegu tego zdarzenia od początku do końca. Jednakże zestawiając je ze sobą można odtworzyć kolejność wydarzeń, tj. żądanie nagłośnienia pikiety, odmowa ze strony dziennikarza a następnie narastające zdenerwowanie oskarżonego i wypowiadane treści. Zestawienie zeznań – pracowników radia daje całościowy obraz przebiegu zdarzenia.

1.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Częściowo wyjaśnienia oskarżonego

Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego w takim zakresie w jakim podał on, iż nie groził pracownikom Radia Centrum. Wyjaśnienia te stoją w sprzeczności z zeznaniami M. B., który nie miał powodów by fałszywie obciążać oskarżonego.

PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

1.3.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

2

B. O.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwala na przypisanie oskarżonemu B. O. czynu z art. 190 § 1 k.k.

Zgodnie z art. 66 §1 k.k. sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa.

W ocenie Sądu wina i społeczna szkodliwość czynu oskarżonego nie są znaczne. Oskarżony działał umyślnie z zamiarem bezpośrednim. Jednak na umniejszająco na stopień winy i społecznej szkodliwości (zwłaszcza w kontekście, iż oskarżony podjął leczenie psychiatryczne) mają okoliczności związane ze zdrowiem oskarżonego, tj. występujące u niego organiczne zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego prawdopodobnie na podłożu naczyniowym, co skutkuje powstaniem zaburzeń osobowości wyrażających się m. in. w teatralności zachowań, poszukiwaniem docenienia, chęcią zwracania na siebie uwagi innych, wyolbrzymianiem ekspresji emocji, obniżonym poczuciem odpowiedzialności, sztywnym poczuciem własnych praw – niewspółmiernym do aktualnej sytuacji, tendencjami ksobnymi (k. 72). Jego zachowanie wynikało ze złej oceny działalności (...) szpitala – ocena ta wynikała z doświadczeń oskarżonego. Wydaje się, iż przeprowadzenie postępowania i warunkowe umorzenie postępowania będzie wystarczające dla osiągnięcia celów zapobiegawczych.

1.4.  Uniewinnienie

1.

B. O.

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

Zgodnie z treścią art. 224 § 1 k.k. karze podlega ten kto przemocą lub groźbą bezprawną wpływa na czynności urzędowe organu administracji publicznej, innego organu państwowego lub samorządu terytorialnego. Przedmiotem ochrony jest zatem funkcjonowanie w/w podmiotów. Sprawcą może być każdy, jest to bowiem przestępstwo powszechne. Nadto, może być ono popełnione z zamiarem bezpośrednim lub ewentualnym.

W ocenie Sądu nie doszło do wypełnienia znamion czynu zabronionego opisanego w art. 224 § 1 k.k. Dyrektor szpitala nie jest organem samorządu terytorialnego. Organami samorządu terytorialnego są rada gminy i wójt (burmistrz, prezydent miasta) na szczeblu gminnym (art. 11a ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym), rada i zarząd powiatu na szczeblu powiatowym (art. 8 ust. 2 ustawy o samorządzie powiatu), sejmik i zarząd województwa na szczeblu wojewódzkim (art. 15 ustawy o samorządzie województwa). Nie jest także funkcjonariuszem publicznym ani osobą przybraną mu do pomocy, które to pojęcia zostały użyte w art. 224 § 2 k.k. Definicja legalna funkcjonariusza publicznego znajduje się w art. 115 § 13 k.k., w którym kazuistycznie wyliczono stanowiska lub funkcje, których sprawowanie pozwala uznać daną osobę za funkcjonariusza publicznego. Wyliczenie to ma charakter enumeratywny, tzn. wyczerpujący i nie może być ono poszerzane w drodze zabiegów interpretacyjnych. Warto w tym miejscu także wyjaśnić, że pojęcie pracownika w rozumieniu art. 115 §13 pkt 4 i 5 k.k. trzeba rozumieć jako osobę pozostającą w stosunku pracy (o którym mowa w art. 22 §1 k.p.) z podmiotem należącym do wskazanej w nich sfery państwowej lub samorządowej. Mając to na uwadze Sąd zważył, że pokrzywdzony rozpoczął pełnienie funkcji organu szpitala – dyrektora – na podstawie powołania w wyniku konkursu. Osoba przybrana do pomocy to z kolei osoba, która pomaga funkcjonariuszowi publicznemu wypełniać obowiązki służbowe, tzn. dokonuje czynności posiadającej w stosunku do czynności urzędnika charakter pomocniczy (wyrok SN z dnia 17 grudnia 1934 r., sygn. II K 1283/34). Sąd badał, czy oskarżony wyczerpał znamiona czynu zabronionego opisanego w art. 190 § 1 k.k., jednak oskarżony groził samospaleniem oraz zorganizowaniem pikiety, co nie może zostać uznane za groźbę w rozumieniu art. 190 § 1 k.k. Z zeznań M. C. wynika, iż oskarżony pokazywał mu również zdjęcia podpalonej kukły twierdząc, iż na manifestacji ma dojść do takiego zdarzenia, jednak jak wynika z zeznań R. K. obawiał się on jedynie o to, iż oskarżony zrobi sobie krzywdę i stąd wynikło zawiadomienie Policji o tym zdarzeniu. Zachowanie oskarżonego nie wyczerpało również znamion czynu zabronionego opisanego w art. 191 § 1 k.k., gdyż wypowiedzi oskarżonego nie spełniają kryteriów groźby bezprawnej opisane w art. 115 § 12 k.k.

KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3.

Sąd przyznał od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. D. kwotę 1 344 (jeden tysiąc trzysta czterdzieści cztery) zł podwyższoną o należny podatek VAT od towarów i usług tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu na podstawie § 17 ust. 2 pkt 3 i § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie.

4.

Sąd zwolnił oskarżonego od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych obciążając nimi Skarb Państwa na podstawie art. 624 §1 k.p.k.

1Podpis

sędzia Agnieszka Wachłaczenko