Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 141/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 listopada 2023 roku

Sąd Rejonowy w Golubiu-Dobrzyniu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Leszek Osiński

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Barbara Dera

w sprawie z oskarżenia prywatnego W. M. przeciwko M. K.

po rozpoznaniu w dniu 23 listopada 2023 roku

sprawy

M. K.

syna K. i K. zd. D.

ur. (...) w G. (...)

oskarżonego o to, że:

w dniu 20 maja 2023 roku około godziny 21.00 w (...) naruszył nietykalność cielesną W. M. lat 5 szarpiąc go za bluzkę, a następnie dusił go w okolicach szyi;

tj. o przestępstwo z art. 217 § 1 kk

ORZEKA

1.  Uznaje oskarżonego M. K. za winnego tego, że w dniu 20 maja 2023 roku około godziny 21.00 w (...) naruszył nietykalność cielesną W. M. lat 5 szarpiąc go za bluzkę i przytrzymując go oburącz w okolicach szyi i obojczyka prawego, tj. występku z art. 217 § 1 kk i uznając, iż wina i społeczna szkodliwość jego czynu nie są znaczne na mocy art. 66 § 1 kk i art. 67 § 1 kk postępowanie karne wobec niego warunkowo umarza na okres próby wynoszący 1 (jeden) rok;

2.  Na mocy art. 67 § 3 kk zobowiązuje oskarżonego M. K. do zapłaty na rzecz pokrzywdzonego – oskarżyciela prywatnego W. M. reprezentowanego przez przedstawiciela ustawowego matkę A. M. kwoty 1.500 (jeden tysiąc pięćset) złotych tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę;

3.  Zasądza od oskarżonego M. K. na rzecz pokrzywdzonego – oskarżyciela prywatnego W. M., reprezentowanego przez przedstawiciela ustawowego matkę A. M., kwotę 1.500 (jeden tysiąc pięćset) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w sprawie oraz kwotę 300 złotych tytułem zwrotu zryczałtowanych wydatków w sprawie.

(...)

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 141/23

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

USTALENIE FAKTÓW

1.Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

M. K.

Czyn przypisany - art. 217 § 1 kk - naruszenie nietykalności cielesnej W. M., lat 5, poprzez szarpanie go za bluzkę i przytrzymywanie oburącz w okolicach szyi i obojczyka prawego.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

1. Naruszenie nietykalności cielesnej W. M. przez oskarżonego M. K.

zeznania świadka A. M.

k. 36v.-37

zeznania świadka K. B.

k. 37v.-38

zeznania świadka K. K.

k. 38-38v.

zeznania świadka P. M.

k. 38v.-39

zaświadczenie lekarskie

k. 11

dokumentacja fotograficzna

k. 12-13

2. Uprzednia niekaralność oskarżonego

karta karna

k. 21

1.Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

M. K.

Czyn przypisany - art. 217 § 1 kk - naruszenie nietykalności cielesnej W. M., lat 5, poprzez szarpanie go za bluzkę i przytrzymywanie oburącz w okolicach szyi i obojczyka prawego.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

1. Nieprzyznanie się do popełnienia zarzucanego czynu

wyjaśnienia oskarżonego

k. 35v.-36

zeznania świadka M. B.

k. 38

OCena DOWOdów

1.Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.1

zeznania świadka A. M.

Matka małoletniego pokrzywdzonego nie była naocznym świadkiem zdarzenia. Opisała je, przedstawiając relację dziecka W. M.. Przedstawiła także sekwencję zdarzeń po incydencie, wskazując na obrażenia odniesione w jego trakcie oraz na zachowanie dziecka tuż po jego zakończeniu. Przyznała zarazem, iż małoletni pokrzywdzony miał odezwać się niestosownie do oskarżonego. Sąd uznał relację świadka za wiarygodną. Znajduje co do zasady potwierdzenie w zeznaniach naocznych świadków zdarzenia, choć trzeba zarazem podkreślić, iż żaden ze świadków nie był obserwatorem całego zdarzenia. Stąd też ustalenia sądu zostały poczynione na podstawie zeznań wszystkich świadków występujących w sprawie. Nie pokrywają się one w całości, gdyż świadkowie opisywali fragmenty zdarzenia, w których uczestniczyli. Co istotne, w sprawie nie budzi wątpliwości, iż doszło do naruszenia nietykalności cielesnej małoletniego pokrzywdzonego. Świadczy o tym nie tylko relacja A. M., ale także dokumentacja fotograficzna, zaświadczenie lekarskie oraz - co wskazano powyżej - także zeznania naocznych świadków zdarzenia. Zeznania świadka A. M. uzupełniają te relacje.

zeznania świadka K. B.

Świadek był uczestnikiem zdarzenia, zawołany na miejsce przez K. K.. Potwierdził, iż w momencie przybycia na miejsce, zastał oskarżonego, który trzymał pokrzywdzonego za koszulkę. Świadek zapewnił, iż w jego obecności nie doszło do duszenia i przewrócenia małoletniego na ziemię. Przyznał, iż kazał oskarżonemu puszczenie nieletniego. Uznał jego zachowanie za dziwne. W przekonaniu sądu relacja ta zasługiwała na uwzględnienie. Zeznania K. B. potwierdzają, iż w istocie doszło do naruszenia nietykalności cielesnej małoletniego pokrzywdzonego. Świadek wskazał zarazem, iż do incydentu miało dojść po wyzwaniu oskarżonego przez pokrzywdzonego. W ocenie sądu przytoczone zeznania nie budzą wątpliwości. K. B. był świadkiem końcowego fragmentu zdarzenia. Stąd też nie dziwi, iż nie miał wiedzy o wcześniejszym zachowani oskarżonego.

zeznania świadka K. K.

K. K. była świadkiem pierwszej fazy zdarzenia, kiedy to wspólnie z oskarżonym zareagowała na płacz jej syna. Potwierdziła, iż małoletni pokrzywdzony nazwał oskarżonego "gnojkiem" lub "dziadem". Podczas zdarzenia wyminęła W. M. i podeszła do swego dziecka. Za nią szedł oskarżony. W pewnym momencie odwróciła się, widząc jak M. K. trzyma W. M. za koszulkę. Pokrzywdzony leżał na ziemi, na plecach. Oskarżony żądał, by ten go przeprosił. Zaprzeczyła, by w jej obecności oskarżony "podduszał" pokrzywdzonego. Świadek prosiła M. K., by puścił leżące dziecko, bezskutecznie. Z tego też powodu poprosiła o interwencję właściciela posesji - K. B.. K. K. przyznała, iż dziecko na pewno było wystraszone zachowaniem oskarżonego. Sąd uznał przedstawioną relację za wiarygodną. Uzupełnia ona zeznania K. B., pozwalając na niebudzące wątpliwości ustalenia w sprawie.

zeznania świadka P. M.

Świadek, ojciec małoletniego pokrzywdzonego, nie był naocznym świadkiem zdarzenia. Opisał zdarzenia mające miejsce już po incydencie. Akcentował, iż dziecko było przestraszone, zmoczyło się w nocy po zdarzeniu. Wskazał także, iż wspólnie z żoną chciał wyjaśnić całą sytuację z oskarżonym. Oskarżony nie był tym zainteresowany. Zeznania te należało uznać za wiarygodne. O tym, iż dziecko było wyraźnie wystraszone przebiegiem całego zdarzenia mówiła także świadek K. K.. K. B. wskazał zaś, iż w jego ocenie zachowanie oskarżonego było dziwne. Mowa w tym wypadku o sposób i natężenie reakcji na niestosowne zachowanie dziecka.

zaświadczenie lekarskie

Badanie lekarskie dziecka przeprowadzono 23 maja 2023 roku. Stwierdzono wówczas siniaczenie okolicy prawego obojczyka i otarcia naskórka. Niewątpliwie obrażenia te były wynikiem zdarzenia z udziałem oskarżonego. Co istotne, obdukcji lekarskiej towarzyszy także dokumentacja fotograficzna. Widoczne są na niej zasinienia oraz otarcia części ciała wskazanych w obdukcji. Odpowiadają one mechanizmowi działania oskarżonego, ustalonemu w trakcie procesu. Zaświadczenie zostało sporządzone przez lekarza, a więc osobę posiadającą odpowiednie przygotowanie i wiedzę fachową. Brak podstaw, by je zakwestionować.

dokumentacja fotograficzna

Dopełnieniem materiału dowodowego w sprawie jest dokumentacja fotograficzna, wskazująca na obrażenia ciała pokrzywdzonego, doznane w wyniku zdarzenia. W ocenie sądu nie budzi wątpliwości, iż obrażenia te powstały wskutek działania oskarżonego. Ujawniono je na ciele w miejscach, które były narażone na ingerencję oskarżonego. Odpowiadają one mechanizmowi działania ustalonemu w trakcie procesu.

1.1.1

karta karna

Oskarżony nie był dotychczas karany, co ustalono na podstawie informacji z Krajowego Rejestru Karnego. Okoliczność ta nie stanowiła przedmiotu sporu w sprawie.

1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.2.1

wyjaśnienia oskarżonego

Oskarżony nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Złożył wyjaśnienia, w których przedstawił swój punkt widzenia. Wyjaśnił, iż rozmawiał z K. B., kiedy podszedł do nich małoletni pokrzywdzony i nazwał go "gnojem". Wówczas to oskarżony złapał za rękaw koszuli dziecka i stwierdził, iż pokrzywdzony nieładnie się odzywa. Następnie K. B. położył rękę na ramieniu oskarżonego i wskazał, żeby oskarżony dał spokój, że skoro rodzice nie wychowali dziecka to niech nie robi tego oskarżony. Po tym oskarżony puścił pokrzywdzonego (k. 35v.). Sąd zważył, iż tak nakreślony przebieg zdarzenia zakłada, iż K. B. był uczestnikiem całego zdarzenia. Temu zaprzeczył zdecydowanie nie tylko K. B., ale także K. K.. K. B. oświadczył wszak, iż na miejsce zdarzenia przyszedł, kiedy oskarżony trzymał już pokrzywdzonego. Nie potwierdził także, aby wypowiedział słowa o złym wychowaniu dziecka. Relacji oskarżonego przeczą także zeznania K. K.. Wskazała ona bowiem, iż na początku udała się na miejsce zdarzenia jedynie z oskarżonym. Po chwili W. M. leżał na ziemi trzymany za koszulkę przez oskarżonego. K. B. pojawił się na miejscu dopiero poproszony przez K. K. o interwencję. Pojawił się - co zaznaczył - w końcowej fazie incydentu. Opis zdarzenia przedstawiony przez świadków zdecydowanie różnił się zatem od relacji oskarżonego. Z całą pewnością nie było tak, iż W. M. podszedł do rozmawiających K. B. i M. K. i zaczął wyzywać oskarżonego. Relacja oskarżonego w tym zakresie ewidentnie zmierza do jego odciążenia i umniejszenia jego roli w zdarzeniu. Nie znajduje zarazem oparcia w relacjach K. B. i K. K.. Stąd też wyjaśnieniom oskarżonego sąd nie dał wiary.

zeznania świadka M. B.

Zeznania świadka M. B. nie wniosły nic istotnego do sprawy. Świadek nie widziała zdarzenia. Jej relacja nie była przydatna do dokonania ustaleń faktycznych w sprawie. Odnotować jedynie należy, iż według M. B., mężczyźni obecni na imprezie spożywali alkohol, pili whisky. Okoliczność ta nie była kwestionowana przez oskarżonego.

PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

I

M. K.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Mając na uwadze przedstawiony materiał dowodowy, sąd uznał oskarżonego za winnego tego, że w dniu 20 maja 2023 roku około godziny 21.00 w (...) naruszył nietykalność cielesną W. M., lat 5, szarpiąc go za bluzkę i przytrzymując oburącz w okolicach szyi i obojczyka prawego, tj. występku z art. 217 § 1 kk. Analizując materiał dowodowy, sąd zdecydował o zmianie opisu czynu, nie dostrzegając przekonujących dowodów na duszenie małoletniego pokrzywdzonego, co wyrażono wprost w zarzucie zawartym w skardze prywatnej. Żadna z przesłuchanych osób nie potwierdziła, iż oskarżony oburącz ściskał pokrzywdzonego za szyję, dusząc go. Niewątpliwie natomiast oskarżony trzymał oburącz za koszulkę pokrzywdzonego, szarpiąc go i żądając przeprosin. Wtedy to doszło do przewrócenia dziecka. Podczas szarpaniny doszło też do otarć naskórka, a od przytrzymywania w okolicach obojczyka i szyi doszło następnie do zasinień, stwierdzonych przez lekarza. Takie zachowanie wyczerpuje znamiona czynu z art. 217 § 1 kk, penalizującego naruszenie nietykalności cielesnej.

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

3.5. Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

M. K.

I

I

Uznając oskarżonego za winnego popełnienia przypisanego mu czynu, sąd uznał, iż wina i społeczna szkodliwość czynu nie była znaczna. Wobec tego na podstawie art. 66 § 1 kk w zw. z art. 67 § 1 kk postępowanie karne wobec niego warunkowo umorzył na okres próby wynoszący 1 rok. W przekonaniu sądu taka reakcja jest wystarczająca dla uzyskania efektu wychowawczego i prewencyjnego. Oskarżony nie był dotychczas karany, prowadzi ustabilizowany tryb życia, pracuje, posiada stały dochód. Jego zachowanie miało charakter incydentalny. Niewątpliwie na postępek oskarżonego mógł mieć wpływ spożyty alkohol. Stąd też reakcja oskarżonego na niestosowne zachowanie małoletniego dziecka nie była adekwatna i wyważona. Oskarżony użył siły wobec pięcioletniego dziecka, wykorzystując swoją przewagę nad nim. Jego reakcja była dalece przesadzona i niestosowna. Zachowanie oskarżonego zasługuje na głęboką dezaprobatę. M. K. musi wiedzieć, iż powstałego konfliktu nie powinno się rozwiązywać siłowo, zwłaszcza wobec pięcioletniego dziecka. Nie jest to akceptowana metoda wychowawcza. Sąd zważył także na zachowanie oskarżonego podczas procesu. Oskarżony nie zdobył się w jego trakcie na krytyczną refleksję nad swoim zachowaniem. Przeciwnie, nie widział w nim niczego złego. W przekonaniu sądu w sprawie nie zachodzą także przesłanki do zastosowania art. 217 § 2 kk, pozwalającego na odstąpienie od wymierzenia kary w przypadku wyzywającego zachowania pokrzywdzonego. Prawdą jest, iż małoletni pokrzywdzony zachował się wobec oskarżonego niegrzecznie. Zważyć przy tym należy, iż pokrzywdzony jest małym, pięcioletnim dzieckiem. Trudno nawet orzec, czy do końca rozumiał sens wypowiadanych słów. Z całą pewnością nie działał w celu sprowokowania oskarżonego. Rzecz również w tym, iż oskarżony jest osobą dorosłą, dojrzałą, ukształtowaną emocjonalnie. Tymczasem naprzeciwko siebie miał dziecko w wieku przedszkolnym. Nie sposób w tym układzie przyjąć, iż naruszenie nietykalności cielesnej dziecka zasługiwało na choćby częściowe usprawiedliwienie w świetle art. 217 § 2 kk. Przyjęcie takiej optyki zakładałoby wszak usprawiedliwienie użycie siły fizycznej wobec dziecka za jego niestosowne zachowanie, zamiast wytłumaczenia mu, na czym polegała niestosowność jego zachowania. Przyjęcie tej optyki prowadzi wprost do akceptacji użycia siły wobec małego dziecka. Takiego rozumowania sąd nie podziela. Jeszcze raz w tym miejscu należy wskazać, iż w zaistniałym układzie mamy do czynienia z osobą dorosłą oraz pięcioletnim dzieckiem. Rozwiązanie zaistniałego sporu podjęte przez oskarżonego nie może zostać zaakceptowane. Oskarżony winien wykazać się w tym wypadku roztropnością i mądrością, która prowadziłaby do wyjaśnienia dziecku niestosowności jego zachowania. Uciekanie się do użycia siły z całą pewnością nie prowadziło do tego. Przeciwnie, oskarżony dał dziecku jednoznacznie do zrozumienia, iż tego typu sytuacje można rozwiązać za pomocą siły. Z całą pewnością nie jest to pożądany i akceptowany model postępowania przekazany dziecku na przyszłość. Oskarżony uciekł się do argumentu siły zamiast do siły argumentu. Taka postawa nie zasługuje na odstąpienie od wymierzenia mu kary. W przekonaniu sądu byłaby to niczym nieuzasadniona gratyfikacja, przekonująca oskarżonego o prawidłowości jego zachowania. Umocniłaby także poczucie bezkarności. Tymczasem oskarżony musi zrozumieć naganność i niestosowność swojego zachowania. Temu będzie służył okres próby, kiedy to jego zachowanie będzie podlegało kontroli.

M. K.

II

I

Na mocy art. 67 § 3 kk zobowiązano oskarżonego do zapłaty na rzecz pokrzywdzonego kwoty 1.500 złotych tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Niewątpliwie incydent z oskarżonym wywołał u małoletniego pokrzywdzonego traumę, ból i lęk, odczuwane jeszcze przez dłuższy czas. Ustalono, iż dziecko zmoczyło się w nocy po zdarzeniu, bało się wychodzić z domu i odwiedzać rodzinę na sąsiedniej posesji. Miało też widoczne obrażenia, które stanowiły źródło bólu. Można bez cienia pomyłki wskazać, iż zachowanie oskarżonego wyrządziło większe szkody w sferze psychiki dziecka niż w sferze obrażeń fizycznych. Krzywdę tę należy wynagrodzić. Temu służyło zasądzenie zadośćuczynienia. Jego wysokość trafnie oddaje wyrządzoną krzywdę. Nie przekracza też możliwości płatniczych oskarżonego.

Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

O kosztach procesu orzeczono po myśli art. 628 pkt 1 kpk, zasądzając od oskarżonego na rzecz oskarżyciela prywatnego kwotę 1.500 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego w sprawie (według przedłożonego rachunku - karta 34) oraz kwotę 300 złotych tytułem zryczałtowanych wydatków postępowania. Orzeczenie w tym zakresie uwzględnia wynik procesu, w którym sprawstwo i wina oskarżonego zostały dowiedzione. Oskarżony winien w związku z tym zwrócić oskarżycielowi prywatnemu poniesione przez niego koszty procesu. Ich poniesienie nie narazi oskarżonego na istotny uszczerbek w utrzymaniu. M. K. prowadzi własną działalność gospodarczą, osiągając dochód w kwocie około 5.000 złotych miesięcznie. Posiada zatem środki na zapłatę kosztów poniesionych przez oskarżyciela prywatnego.

Podpis