Pełny tekst orzeczenia

7. Sygn. akt II K 1441/22

Dnia 9 listopada 2023r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: sędzia Daniel Hudak

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Ewelina Galik

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 18.05.2023r. 17.08.2023r. 10.10.2023r. 26.10.2023r. 07.11.2023r. sprawy

Ł. F., s. P. i D. zd. M.,

ur. (...) w K.,

oskarżonego o to, że:

w okresie od 09 maja 2016 roku do dnia 27 czerwca 2022 roku w miejscowości L. powiat (...) znęcał się psychicznie nad wspólnie zamieszkującą z nim żoną K. F. w ten sposób, że będąc pod wpływem alkoholu wszczynał awantury, w czasie których znieważał ją słowami powszechnie uznawanymi za obelżywe i wulgarne, poniżał, groził pozbawieniem życia i zdrowia, a nadto fizyczne w ten sposób, że popychał, szarpał i uderzał rękoma po ciele i twarzy.

tj. o czyn z art. 207 § 1 k.k

1. oskarżonego Ł. F. uznaje za winnego zarzucanego mu czynu, wypełniającego dyspozycję z art. 207 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 207 § 1 k.k. wymierza mu karę 10 (dziesięć) miesięcy pozbawienia wolności;

2. na podstawie art. 69 § 1 i § 2 k.k. w zw. z art. 70 § 2 k.k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres próby 2 (dwóch) lat,

3. na podstawie art. 73 § 2 k.k. oddaje oskarżonego w okresie próby pod dozór kuratora,

4. na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 k.k. zobowiązuje oskarżonego w okresie próby do pisemnego informowania kuratora o przebiegu okresu próby w okresach co 3 (trzy) miesiące,

5. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. T. K. wynagrodzenie w kwocie 1.620,00 (jeden tysiąc sześćset dwadzieścia 00/100) złotych tytułem udzielonej oskarżonemu nieodpłatnej pomocy prawnej z urzędu,

6. zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych na rzecz Skarbu Państwa za niniejsze postępowanie.

Sędzia Daniel Hudak

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 1441/22

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1

Ł. F.

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Kaliszu z dnia 9 listopada 2023 roku Ł. F. został uznany za winnego tego, że w okresie od 09 maja 2016 roku do dnia 27 czerwca 2022 roku w miejscowości L. powiat (...) znęcał się psychicznie nad wspólnie zamieszkującą z nim żoną K. F. w ten sposób, że będąc pod wpływem alkoholu wszczynał awantury, w czasie których znieważał ją słowami powszechnie uznawanymi za obelżywe i wulgarne, poniżał, groził pozbawieniem życia i zdrowia, a nadto fizyczne w ten sposób, że popychał, szarpał i uderzał rękoma po ciele i twarzy, czym wypełnił znamiona art. 207 § 1 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

Oskarżony Ł. F. zamieszkiwał wspólnie z żoną K. F. oraz trojgiem wspólnych dzieci. Oskarżony jest osobą uzależnioną od alkoholu. Oskarżony był w domu osobą despotyczną a także porywczą i agresywną. Wszczynał w domu awantury. Małżonkowie nie potrafili się porozumieć w zakresie istotnych spraw w tym co do zakupu auta, kształcenia dzieci oraz innych spraw codziennych. Oskarżony uznawał jedynie swoje stanowisko za właściwe uzasadniając powyższe, iż to on utrzymuje rodzinę i dlatego wszyscy jej członkowie muszą poddać się każdej jego woli. Oskarżony krzyczał przy tym na pokrzywdzoną, również w sposób wulgarny, co słyszały również dzieci stron.

Oskarżony w okresie od co najmniej 2016 roku zwracał się wulgarnie do żony, obrażał ją i poniżał. Używał przy tym słów powszechnie uznawanych za obelżywe. Oskarżony stosował wobec pokrzywdzonej przemoc zarówno psychiczną, jak i fizyczną, szarpiąc ją, uderzając w trakcie trwania awantur po twarzy i ciele.

Oskarżony uderzał ją rękoma, szarpał, popychał, a także niszczył przedmioty użytku domowego. Wpływał negatywnie na jej psychikę poprzez wpływ na samoocenę pokrzywdzonej, podkreślając, że bez niego nic nie znaczy, do niczego się nie nadaje. Pokrzywdzona nie mogła samodzielnie podejmować decyzji odnośnie różnych istotnych kwestii. Oskarżony groził żonie pozbawieniem życia.

Próby kontaktu K. K. (1) z oskarżonym kończyły się awanturami i interwencjami Policji.

W dniu 18 kwietnia 2022 roku oskarżony pod wpływem alkoholu zdemolował mieszkanie.

W dniu 27 czerwca 2022 roku oskarżony wszczął awanturę, w trakcie której uderzył z otwartej ręki pokrzywdzoną

zeznania świadka S. K. (funkcjonariusz Policji) k. 83 – 84, 161

zeznania świadka M. M. (2) (funkcjonariusz Policji) k. 86-87, 179-179v

zeznania świadka G. C. (szwagierka oskarżonego) k. 15-16, 160

zeznania świadka H. T. k. 18v,-19, 160

zeznania świadka E. R. k. 160-161

zeznania świadka S. L. (funkcjonariusz Policji) k. 89-90, 161v

zeznania świadka K. K. (2) k. 161v-162

zeznania świadka A. T. k. 164-166

zeznania świadka K. K. (1) k.92- 93, 158v-159

zeznania świadka D. F. k. 105-106, 162-162v

zeznania świadka G. H. (1) k .166-166v

zeznania świadka M. Z. k. 167

zeznania świadka A. R. k. 111-112, 163

zeznania świadka

F. F. (1) k. 159v

zeznania świadka B. H. k. 108-109

raport zgłoszeń 9-10

niebieska karta k. 25-28

notatnik służbowy k. 66-78

notatka urzędowa k. 6, 7

protokół z posiedzenia Grupy Roboczej k. 97 - 99

W toku postępowania przygotowawczego oskarżony nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu oraz odmówił składania wyjaśnień.

W toku postępowania przed Sądem oskarżony złożył obszerne wyjaśnienia, w których nie przyznał się do popełnienia zarzucanego czynu, wskazując, że wszystko opiera się na pomówieniach.

Biegli lekarze z zakresu psychiatrii nie rozpoznali u oskarżonego zaburzeń psychicznych ani upośledzenia umysłowego, stwierdzono objawy ZZA w fazie abstynencji. Opiniowany zdradza objawy uzależnienia od alkoholu. W chwili dokonywania czynów miał zachowaną zdolność rozpoznawania znaczenia czynów i pokierowania swoim postępowaniem.

Oskarżony Ł. F. posiada wykształcenie średnie techniczne, z zawodu jest technikiem mechanikiem, aktualnie pracuje jako pracownik produkcji z miesięcznym wynagrodzeniem w kwocie 3600,00 złotych brutto. Jest rozwiedziony, na utrzymaniu ma troje dzieci. Na oskarżonym ciąży obowiązek alimentacyjny. Ł. F. nie był uprzednio karany.

informacja z K. – k. 36, 140

wyjaśnienia oskarżonego Ł. F. – k. 157-158v

opinia biegłych lek. psychiatrów K. K. (3) i S. T. - k. 114-116

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

OCena DOWOdów

1.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

częściowo

wyjaśnienia oskarżonego

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego jedynie w zakresie, w którym były zbieżne z pozostałym, niespornym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie.

pozostały

osobowy materiał dowodowy

Świadkowie F. F. (1) (syn oskarżonego) wskazał na zachowania agresywne, wulgarne i przemocowe wobec pokrzywdzonej. Był naocznym świadkiem zachowań oskarżonego w rodzinnym domu. Świadek wskazał, ze oskarżony wielokrotnie uderzał pokrzywdzoną, dochodziło do rękoczynów. Sytuacje miały miejsce po spożyciu alkoholu, przy czym kiedy oskarżony był trzeźwy żądał od pokrzywdzonej pieniędzy na alkohol. Świadek widział siniaki na ciele matki wiedząc w jaki sposób powstały. Ponadto jako domownik odczuwał, że na niego także niekorzystnie wpływa taka sytuacja odczuwając strach i niepokój. Zeznania powyższe należało ocenić jako wiarygodne.

Matka oskarżonego D. F. , w swoich zeznaniach wskazała, że była świadkiem kłótni pomiędzy stronami. Świadek wskazała na brak porozumienia między małżonkami. Jako teściowa pokrzywdzonej widywała oskarżonego i synową codziennie. Świadek zeznała, że strony były wzajemnie agresywne wobec siebie, przy czym oskarżony miał pretensje do żony, że nie sprząta i nie gotuje posiłków. Zeznania świadka były wyważone i pośrednio korespondowały z dokonanymi ustaleniami.

Pokrzywdzona K. K. (1) zeznała, że znęcanie psychiczne zaczęło się już kiedy zamieszkiwali wspólnie z mężem w Anglii. W sytuacji jak tylko nie zgadzała się z oskarżonym zawsze była poniżana, że jest głupia, że żona musi słuchać męża, że mąż decyduje, a żona podległa, bo tak nakazuje Biblia. W momencie różniących strony zdań oskarżony wszczynał awantury. Oskarżony pod wpływem alkoholu awanturował się nawet o to, że: np. obiad był źle podany. Pokrzywdzona prosiła oskarżonego, aby po spożyciu alkoholu poszedł spać, on wówczas wyzywał pokrzywdzoną czy popychał. Pokrzywdzona zeznała, że kilka razy wzywała policję. Świadek zeznała, ze w domu dochodziło do stosowania przemocy fizycznej, zdarzało się, że widział to syn F. oraz jego kolega K.. Sąd nie znalazł podstaw by odmówić jej waloru wiarygodności tym zeznaniom.

Świadek A. T. zeznała, że w domu pokrzywdzonej i oskarżonego pojawił się alkohol. Świadek widziała zdemolowane mieszkanie przez oskarżonego. Widziała także oskarżonego pod wpływem alkoholu. Opisała także sytuację, w której pokrzywdzona w rozmowie telefonicznej płakała mówić, że ukryła się przed oskarżonym razem z dziećmi na placu zabaw.

Relacje świadków w zakresie zachowań oskarżonego i jego żony opisały również siostra oskarżonego G. H. (2) , która wskazywał, że konflikty w tym domu były od zawsze. W małżeństwie dochodziło do sprzeczek o prozaiczne rzeczy przy czym brakowała między stronami więzi czy zrozumienia. Świadek odwoływała się tylko do okoliczności, których była pewna, nie obciążała nadmiernie oskarżonego. Świadek wskazała oględnie na sytuację rodzinną i na to o czym od wielu lat w kręgach rodzinnych się mówiło. Sąd nie znalazł podstaw by odmówić jej waloru wiarygodności.

Świadek B. H. i A. R. będące członkami zespołu interdyscyplinarnego zeznały, że oskarżony wezwany w związku z wpłynięciem niebieskiej karty wyjaśnił, że miały miejsce sytuacje, w których popychał żonę, ubliżał jej, szarpał ją oraz że niszczył mienie. Zeznania świadków opisanych powyżej Sąd w całości uznał za wiarygodne. Świadkowie ci są osobami obcymi dla oskarżonego, nie mieli również powodów by zeznawać przed sądem nieprawdę.

Zeznania te korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym. Sąd nie znalazł żadnych podstaw by odmówić im wiarygodności.

Zeznania świadka G. C. – w swoich zeznaniach świadek wskazała na nieodpowiednie zachowanie oskarżonego w stosunku do pokrzywdzonej wobec której używał wulgaryzmów, co miało miejsce po spożyciu alkoholu. Świadek wskazała na wybuchowy charakter oskarżonego. Podobnie na walor wiarygodności zasługiwały zeznania świadka H. T. i E. R. , które jako siostry pokrzywdzonej miały rozeznanie w realiach życia rodzinnego siostry i jej rodziny. Wymienione również nie starały się nadmiernie obciążać oskarżonego, ich zeznania nie nosiły cech uzgodnionych czy pozbawionych spontaniczności. Świadek H. T. wskazała, że oskarżony był agresywny, wyzywał i ubliżał. Natomiast świadek E. R. widziała siniaki na ciele pokrzywdzonej, zeznała także, że siostra otworzyła się po wielu latach kryjąc oskarżonego. W rozmowach telefonicznych pokrzywdzona zwierzała się siostrze, że dochodzi do awantur, oskarżony popycha ją i ubliża. Reasumując sąd nie znalazł podstaw by odmówić waloru wiarygodności zeznaniom w/w świadków H. T. i E. R..

Zeznania świadka K. K. (2) dotyczyły spoliczkowania pokrzywdzonej przez oskarżonego podczas jednej z awantur. Z relacji świadka wynika, że był naocznym świadkiem awantury. Świadek zeznał, że widział i słyszał uderzenie pokrzywdzonej przez męża. W ocenie Sądu zeznania świadka zasługiwały na uwzględnienie.

Świadek M. M. (2) (funkcjonariusz Policji), zeznał, ze interwencje w rodzinie oskarżonego dotyczyły rozbitych szyb oraz uszkodzonych drzwi przez oskarżonego po uprzedniej awanturze z żoną.

Sąd dał również wiarę zeznaniom świadka S. K. , które korespondują z tymi złożonymi przez świadka S. L. – świadkowie jako funkcjonariusze policji brali udział w interwencjach w domu oskarżonego. Świadek S. K. w swoich zeznaniach wskazał, że na miejscu w obecności funkcjonariuszy oskarżony zachowywał się spokojnie, przy czym interwencja dotyczyła agresywnego zachowania oskarżonego wobec pokrzywdzonej, który używał wobec niej słów wulgarnych. Natomiast świadek S. L. wiarygodnie zeznał, że oskarżony przyznał się, że zdarzało mu się dopuścić przemocy fizycznej wobec żony tj. poprzez popychanie, uderzania oraz przemocy psychicznej jak w postaci wypowiadanych wyzwisk czy ośmieszaniu. Przy czym- pomimo wskazanego zachowania - nie uważał siebie za sprawcę przemocy. Świadek ten nie starał się nadmiernie obciążać oskarżonego, tylko w sposób pozbawiony emocji relacjonował opisane okoliczności dotyczące oskarżonego wobec pokrzywdzonej w domu.

Zeznania świadków były zbieżne, co oznacza potwierdzenie utrwalenia negatywnych zachowań oskarżonego. Każdy z wymienionych wskazywał na nagminne awantury w domu oskarżonego, na stosowanie przez niego przemocy zarówno psychicznej, jak i fizycznej, którą ten stosował względem pokrzywdzonej K. F..

Nieosobowy materiał dowodowy:

Sąd w pełni oparł się na nieosobowym materiale dowodowym zgromadzonym w niniejszej sprawie. Sąd przede wszystkim dał wiarę sporządzonych w sprawie opiniach biegłych: biegłej lek. W zakresie wszystkich opinii biegłych żadna ze stron nie podnosiła wobec nich uwag, a i w ocenie Sądu brak było okoliczności, które mogłyby podważyć ich wiarygodność.

Zarówno informacje z Zespołu (...) informacje z K., notatki sporządzone zostały przez fachowe podmioty w ramach ustawowych kompetencji. Sąd nie znalazł podstaw aby odmówić im wiarygodności. Dowody będące informacjami z Zespołu (...) dodatkowo potwierdziły zaburzone zachowania oskarżonego.

1.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Wskazać należy, iż oskarżony w toku całego postępowania prezentował postawę negacji stanowiska pokrzywdzonej, starając się przedstawić siebie w lepszym świetle. Znamienną była wypowiedź oskarżonego, który wskazywał, iż tak naprawdę do awantur dochodziło z winy żony. Oskarżony wyjaśnił, że ich małżeństwo nie należało do udanych. Okres znęcania obejmuje czas od powrotu rodziny po dziesięciu latach pobytu w Anglii do dnia kiedy oskarżony wyprowadził się z domu. Oskarżony wyjaśnił, że wyprowadził się po awanturze domowej, którą wszczęła żona. Chcąc uniknąć tego zajścia, wyszedł z domu około godz. 22, wrócił już po 00:00, ale żona i dzieci nie spały. Oskarżony wyjaśnił, że żona była agresywna, dążyła do awantury, prowokowała sytuację. Oskarżony wyjaśnił ponadto, że to żona i syn F. robili hałas, wykrzykiwali na balkonie, padały wulgaryzmy, w tym zakresie wyjaśnienia oskarżonego zupełnie odbiegają od relacji przedstawionej przez świadków K. K. (2) oraz syna F. F. (1). Oskarżony wyjaśnił, że często kłótnie eskalowały w kierunku awantury. Od 2018r. popadł w uzależnienie od alkoholu, popadł również w depresje. Sam przyznał, iż zdarzyła się sytuacja, w której ironicznie powiedział, że „zanim by policja przyjechałaby do zdążyłbym jej łeb ukręcić, chcąc zwrócić uwagę, że bez sensu jest wzywanie policji”. Choć oskarżony nie przyznał się do winy to sposób w jaki wypowiadał się o swojej byłej żonie świadczył o jego podejściu do wymienionej, w tym o braku elementarnego szacunku. Całokształt powyższych okoliczności wskazuje na tok myślenia i rozumowania oskarżonego, który w każdej sytuacji za wszystko obwinia żonę, doszukując się w nich celowego działania przeciwko niemu. Oskarżony nie potrafi przy tym krytycznie ocenić własnego postępowania. Choć przyznawał, iż w domu rodzinnym dochodziło do awantur, każdorazowo winą za to obarczał żonę. Wyjaśnienia oskarżonego, poświęcone są jedynie potwierdzeniu fałszywej tezy, iż stanowi on obiekt ataków ze strony innych osób. Twierdzenia oskarżonego nie znalazły żadnego potwierdzenia w toku postępowania - nie zasługiwały na walor wiarygodności i jawią się jedynie jako realizacja przyjętej linii obrony, która zdaniem Sądu okazała się nieudolna.

Zeznania świadka – zeznania świadka M. Z. nie wniosły istotnych elementów do niniejszego postępowania, albowiem świadek jako obecna partnerka oskarżonego opisała jego zachowanie już po leczeniu alkoholowym, kiedy oskarżony zachowuje abstynencję. Świadek nie był bezpośrednim świadkiem najistotniejszych sytuacji, zdarzeń będących podstawą oskarżenia. Świadek wskazała, że oskarżony jest obecnie osobą zachowująca trzeźwość i jej zdaniem, jest osobą, która wspiera ją jako partnerkę.Natomiast podczas wspólnych kontaktów dotyczących dzieci oskarżonego i pokrzywdzonej dąży do wspólnych uzgodnień z pokrzywdzoną dotyczących dzieci, przy czym świadek ten nie uczestniczył w okresie objętym zarzutem w życiu rodziny F., a zatem brak jest depozycji, które podlegałyby ocenie Sądu.

PODSTAWA PRAWNA WYROKU

P. wyroku

Oskarżony

X

1.3.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

1

Ł. F.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Sąd nie miał wątpliwości, że oskarżony jest sprawcą zarzucanego mu czynu. Czyn ten jest czynem zabronionym, bezprawnym i karalnym. Sąd nie znalazł okoliczności wyłączających winę oskarżonego. Jest on osobą pełnoletnią i w pełni poczytalną. Miał pełną możliwość rozpoznania bezprawności czynu i owej bezprawności był świadomy. Dokonując czynu oskarżony działał w normalnej sytuacji motywacyjnej, Sąd wykluczył możliwość zaistnienia któregoś z kontratypów. Oskarżony miał możliwość zachować się w zgodzie z panującym porządkiem prawnym, a jednak nie zrobił tego. Z uwagi na to Sąd uznał oskarżonego za winnego wskazanego czynu. Przestępstwo stypizowane w art. 207 k.k. ma dwojaki przedmiot ochrony. Głównym są prawidłowe relacje rodzinne, wolność od przemocy oraz prawidłowy rozwój osób podlegających opiece. Drugim, przyjmowanym w doktrynie przedmiotem ochrony jest życie, zdrowie, nietykalność cielesna, wolność i cześć (godność) człowieka, a więc dobra prawne indywidualne. Przestępstwo znęcania się jest przestępstwem indywidualnym w tej części, w której ofiarą jest osoba najbliższa lub osoba pozostająca ze sprawcą w stosunku zależności, a zatem oskarżony mógł dopuścić się jego popełnienia na szkodę żony K. F.. Strony zamieszkiwały wspólnie i prowadziły wspólne gospodarstwo domowe, są dla siebie wzajemnie osobami najbliższymi. Ramy czasowe popełnionego przestępstwa pozwoliły ustalić zeznania byłych partnerów tj. oskarżonego i pokrzywdzonej oraz bardzo licznej ilości świadków. Przestępstwo znęcania się określone w art. 207§1 i 2 k.k. jest występkiem które można popełnić z działania lub z zaniechania. Dla jego bytu nie jest wymagane spowodowanie jakichkolwiek skutków. W doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się, iż znęcaniem się jest każda aktywność sprawcy, która sprowadza się do zadawania poważnego bólu fizycznego lub dotkliwych cierpień moralnych. W ocenie Sądu swoim zachowaniem oskarżony przysporzył pokrzywdzonej dotkliwych cierpień moralnych, jak i stosował wobec niej przemoc fizyczną w postaci uderzania. Znęcaniem psychicznym będzie więc dręczenie psychiczne, które może przejawiać się w różnorakich działaniach sprawców polegających np. na wyszydzaniu, straszeniu, poniżaniu. Podkreślenia wymaga, iż częstokroć pojedyncze zachowanie polegające na upokorzeniu czy poniżeniu nie będzie wypełniało znamion żadnego czynu zabronionego ustawą karną, jednakże ich systematyczne, konsekwentne powtarzanie może już stanowić składową przestępstwa stypizowanego w art. 207 § 1 k.k. W literaturze przedmiotu akcentuje się, iż znęcaniem psychicznym nie będzie każde naganne zachowanie sprawcy, a tylko takie, które powoduje dotkliwe cierpienia moralne (por. wyrok SN z dnia 6 sierpnia 1996 roku, sygn. akt WR 102/96) czy też na sprawianiu ciężkich przykrości moralnych (por. W. Makowski, Kodeks..., s. 694; por także S. Glaser, A. Mogilnicki, Kodeks..., s. 790). Zdaniem Sądu nie ulega wątpliwości, iż zachowanie oskarżonego wypełniło znamiona opisywanego występku. W ocenie Sądu instytucja rodziny, podlegająca szczególnej konstytucyjnej ochronie jako podstawowa komórka społeczna, winna być elementem wzmacniającym poczucia bezpieczeństwa członków rodziny, a także wzajemnego szacunku, wspierania się, zrozumienia, akceptacji i pomocy. Zachwianie powyższymi filarami na gruncie rodzinnym powoduje negatywne konsekwencje w każdej innej sferze życia, czy to towarzyskiej czy zawodowej. Umniejszanie wartości i samooceny partnera generuje niepowetowane krzywdy w psychice, których skutek jest długotrwały. W ocenie Sądu naruszenie sfery psychicznej potrafi być dalece bardziej dotkliwe aniżeli zadawane cierpienie fizyczne. Podkreślenia wymaga, iż termin „znęca się” należy interpretować obiektywnie, co oznacza, że dla uznania, iż zachowanie sprawcy realizuje znamiona znęcania się nie jest wystarczające samo odczucie pokrzywdzonego, a miarodajne winno być hipotetyczne odczucie przeciętnego obywatela. Przestępstwo znęcania się można popełnić jedynie umyślnie, zarówno w zamiarze bezpośrednim, jak i ewentualnym. Pojęcie znęcania się nie podkreśla przy tym ani szczególnego celu, do którego powinien zmierzać sprawca, ani szczególnych pobudek lub motywów, którymi powinien się kierować. O znęcaniu się – z etymologicznego punktu widzenia – można bowiem mówić nie tylko, gdy sprawca znęca się ze złośliwości lub sadyzmu, albo gdy jego wyłącznym celem jest pokrzywdzenie osoby zależnej, ale także wtedy, gdy sprawca, bijąc na przykład swoją ofiarę, kieruje się zwykłym gniewem, podnieceniem, poczuciem własnej siły, strachem przed atakiem ze strony ofiary, źle pojętymi względami wychowawczymi, bądź gdy jego zachowanie stanowi reakcję na niewłaściwe postępowanie pokrzywdzonego”. Wyraźnie więc należy stwierdzić – analogicznie jak czynią to V. W. i M. S. ( Przestępstwa..., s. 987) – że znamię czynnościowe „znęca się” nie zawiera żadnej sugestii w przedmiocie nastawienia psychicznego sprawcy. Wskazanie, że ktoś „znęca się” jest jedynie stwierdzeniem pewnego, obiektywnie istniejącego faktu, którego byt jest niezależny od typowo osobistych odczuć tak ofiary, jak i sprawcy. Sformułowanie „znęca się” przesądza jedynie o zewnętrznym wyrazie i odbiorze danego typu postępowania, które mogłoby takim być nawet przy nieumyślności, a które wyłącznie z powodu ustawowego wymogu umyślności przestępstwa znęcania się nie rodzi odpowiedzialności karnej. Podobny pogląd wyrażony został przez Sąd Najwyższy w uchwale z 9.06.1976 r., VI KZP 13/75, dopuszczając możliwość popełnienia przestępstwa z art. 184 k.k. z 1969 r. z zamiarem ewentualnym. Zdaniem Sądu Najwyższego „w takim wypadku niezbędne jest ustalenie na podstawie konkretnych okoliczności, że sprawca, dążąc bezpośrednio do innego celu, jednocześnie godził się na wyrządzenie pokrzywdzonemu dotkliwych przykrości i cierpień, np. przy nadmiernym, szkodliwym dla zdrowia fizycznego i psychicznego karceniu dzieci, stosowanym w celach wychowawczych”. [powyższy fragment pochodzi z komentarza:W. W. (red.),Z. A. (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Część I. Komentarz do art. 117-211a k.k. – komentarz do art. 207 § 1 k.k.] Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy nadto wskazać, iż pomimo obustronnego konfliktu nasilającego się w okresie objętym zarzutem miedzy stronami, to ze strony oskarżonego istniała przewaga, a sytuacja panującą między nimi i ich wzajemne stosunki ewidentnie wskazywały na jego dominację nad pokrzywdzoną i zadawanie jej krzywdy, przy jednoczesnym pozostawaniu w stosunku nadrzędności nad nimi. Zachowanie oskarżonego we wskazanym okresie czasowym charakteryzowało się systematycznością i dużym natężeniem złej woli. Oskarżony dominował nad pokrzywdzoną. Dominacja ta przejawiała się zarówno w sile fizycznej, jak również w kwestiach ekonomicznych. Utrzymując rodzinę oskarżony uzurpował sobie prawo do decydowania o każdym aspekcie życia najbliższych, uważając jednocześnie, iż powinni oni wykonywać jego zalecenia. Każdy przejaw nieposłuszeństwa powodował wybuch agresji ze strony oskarżonego. Mając na uwadze powyższe ustalenia i rozważania prawne Sąd nie miał wątpliwości, iż oskarżony wypełnił swoim zachowaniem znamiona art. 207 § 1 k.k. Dodatkowo, oskarżony swoim zachowaniem dopuścił się do realizacji znamion przestępstwa – kopiąc i uderzając pokrzywdzoną w trakcie różnych domowych awantur. W ocenie Sądu oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim, jego celem było zadawanie cierpień pokrzywdzonym, podkreślania swojej pozycji w związku i rodzinie, podporządkowanie sobie pokrzywdzonych. Zdaniem Sądu oskarżony z jednej strony w swoim życiu dąży do podporządkowania sobie rzeczywistości, w razie gdy odbiega ona od jego wyobrażeń staje się zaborczy, bywa kompulsywny i agresywny. Z drugiej strony jednak ewidentnie jego zachowania były nacechowane negatywnym ładunkiem emocjonalnym ukierunkowanym bezpośrednio na pokrzywdzoną. Oskarżony wykorzystał sytuację uzależnienia pokrzywdzonej, jak i wspólnych dzieci od swojej osoby, dążył do ciągłego kontrolowania pokrzywdzonej. Świadkowie, na których sąd oparł swoje ustalenia, zgodnie wskazywali na agresywną postawę oskarżonego, poniżające traktowanie pokrzywdzonej, czynienie jej ciągłych przytyków i uwag. Oskarżony przedmiotowo traktował pokrzywdzoną, wszczynał awantury, często z błahych powodów lub nawet całkiem bez powodu tak by tylko móc dokuczyć pokrzywdzonej, doszukiwał się powodu do kłótni z błahych powodów. Przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu Sąd wziął pod uwagę kwantyfikatory wymienione w art. 115 § 2 k.k., w tym przede wszystkim fakt, że swoim trwałym w czasie działaniem oskarżony naruszył jedno z podstawowych dóbr prawnych jakim jest rodzina. Jednocześnie egoistyczna motywacja oskarżonego (tj. dążenie do podporządkowania sobie pokrzywdzonych) zasługiwała na krytykę, podobnie rozmiary wyrządzonej krzywdy psychicznej, które pokrzywdzona odczuwają do dnia dzisiejszego pomimo, iż od czasu popełnienia czynu upłynął dłuższy okres. Również fakt, iż oskarżony działał głównie we wspólnie zajmowanym domu wpłynął na ocenę społecznej szkodliwości czynu – wspólne mieszkanie stron winno być miejscem gwarantującym poczucie bezpieczeństwa, stabilności, wspólnie wyznawanych wartości, a nie miejscem, w którym człowiek poddawany jest nieustannie nieuzasadnione krytyce, która częstokroć wyrażana była w sposób wulgarny i agresywny. Mając na uwadze powyższe Sąd nie miał wątpliwości, iż oskarżonemu można było przypisać odpowiedzialność za popełnienie przestępstwa określonego w art. 207 § 1 k.k. i na podstawie przywołanego przepisu należało orzec w stosunku do oskarżonego karę.

1.4.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

1.5.  Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

1.6.  Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

1.7.  Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

Ł. F.

1

Za przypisane oskarżonemu przestępstwo znęcania groziła mu kara od 3 miesięcy do lat 5 pozbawienia wolności. Przy wymiarze kary Sąd wziął pod uwagę jako okoliczności obciążające elementy rzutujące na stopień społecznej szkodliwości czynu, a zatem fakt długotrwałego znęcania się, tj. w okres trwania czynu od 9 maja 2016 roku do dnia 27 czerwca 2022 roku oraz fakt, że oskarżony spowodował rozpad rodziny, który formalnie zostało już rozwiązane przez rozwód. Sąd uznał, iż kara 10 miesięcy pozbawienia wolności będzie karą adekwatną. Kara ta będzie dla oskarżonego karą dolegliwą, ale jednocześnie sprawiedliwą, oskarżony wyrządził bowiem niepowetowane krzywdy psychiczne swoim najbliższym, a do tej pory nie w pełni przyjął, iż nastąpiło to wyłącznie z jego winy. W myśl art. 53 k.k. Sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a ponadto potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Wymierzając karę, sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na sprawcy obowiązków, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu.

W ocenie Sądu wymierzenie oskarżonemu kary łagodniejszego rodzaju bądź w niższym wymiarze nie spełni ustawowych celów kary. Ponadto bezkrytyczna postawa oskarżonego wobec siebie, świadczą o tym, iż stanowi on realne zagrożenie dla prawidłowego funkcjonowania rodziny w tym w szczególności zdrowia psychicznego pokrzywdzonej, matki jego dzieci, a także dla ogólnie pojętego porządku prawnego.

Ł. F.

2

Zgodnie z art. 69 § 1 k.k. Sąd może warunkowo zawiesić wykonanie kary pozbawienia wolności orzeczonej w wymiarze nieprzekraczającym roku, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa nie był skazany na karę pozbawienia wolności i jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec niego celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. Zgodnie z § 2 przywołanego przepisu zawieszając wykonanie kary, sąd bierze pod uwagę przede wszystkim postawę sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste, dotychczasowy sposób życia oraz zachowanie się po popełnieniu przestępstwa. W ocenie Sądu na gruncie niniejszej sprawy zachodziły przesłanki aby instytucję warunkowego zawieszenia wykonania kary zastosować, przede wszystkim spełnione zostały warunki formalne: orzeczona przez Sąd kara nie przekroczyła 1 roku pozbawienia wolności, a w chwili popełnienia czynu oskarżony nie był skazany na karę pozbawienia wolności. Zdaniem Sądu warunkowe zawieszenie wykonania kary będzie również wystarczające dla osiągnięcia jej celów. Podejmując decyzję o zastosowaniu art. 69 k.k., Sąd w pierwszej kolejności wziął pod uwagę cele prewencji indywidualnej - a więc cele zapobiegawcze i wychowawcze. Uwzględniając bowiem dotychczasowy sposób życia - uprzednią niekaralność a także fakt, że oskarżony dotychczas pracował. W ocenie Sądu nie istnieje aktualnie konieczność izolowania oskarżonego od społeczeństwa i umieszczenia go w zakładzie karnym. Jednocześnie w ocenie Sądu warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności będzie dla oskarżonego najlepszą motywacją dla zachowywania się w zgodzie z prawem i zaprzestania dalszego znęcania się nad pokrzywdzonymi. Warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności następuje na okres od dwóch lat do lat pięciu (art. 70 § 2 k.k.), w ocenie Sądu adekwatnym okresem zawieszenia dla oskarżonego winny być 2 lata, będzie to okres odpowiedni dla sprawdzenia czy oskarżony przestrzega porządku prawnego.. Jednocześnie sposób funkcjonowania oskarżonego w społeczeństwie przemawiał za tym, że istnieje konieczność oddania oskarżonego w okresie próby pod dozór kuratora – art. 73 § 2 k.k. (co w przypadku oskarżonego było środkiem obligatoryjnym).

Ł. F.

3 i 4

W ocenie Sądu, biorąc pod uwagę całokształt okoliczności niezbędne było zastosowanie w stosunku do oskarżonego obowiązku wskazanego w art. 72 § 1 pkt 1 k.k. Zobowiązanie do informowania o przebiegu okresu próby pozwoli oskarżonemu na samokontrolę własnego postępowania oraz w pełniejszym zakresie pozwoli kuratorowi na wykonywanie przez niego dozoru.

1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

6. inne zagadnie nia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

5,6

Sąd w trybie art. 624 § k.p.k. zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych na rzecz Skarbu państwa za niniejsze postępowanie karne z uwagi na obowiązek alimentacyjny wobec dzieci. Jednocześnie przyznano od Skarbu Państwa na rzecz adw. T. K. wynagrodzenie w kwocie 1.620,00 złotych tytułem wynagrodzenia (punkt 5 wyroku). Przy obliczaniu powyższego Sąd uwzględnił ilość terminów rozprawy a podstawę obliczenia odpowiednich stawek stanowiło rozporządzenie z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie.

Podpis

sędzia Daniel Hudak