Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: II K 158/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 czerwca 2024 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Monika Niedziałkowska - Stępnowska

Protokolant: st. sekr. sąd. Joanna Kulesza

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej Olsztyn – Południe w Olsztynie Joanny Syczyło

przy udziale oskarżyciela posiłkowego Grupa (...) sp. z o.o. z siedzibą w S.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 09 lutego 2024 r., 16 kwietnia 2024 r., 11 czerwca 2024 r.

sprawy A. W. (1) syna B. i B. z domu K.

ur. (...) w O.

oskarżonego o to, że:

I w okresie od 15 października 2019 r. do 15 grudnia 2020 r. w T. działając z góry powziętym zamiarem, w krótkich odstępach czasu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził Grupę (...) sp. z o. o. z siedzibą w T. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 393 942,10 zł. poprzez wprowadzenie w błąd przedstawicieli spółki co do zamiaru oraz możliwości wywiązania się z umowy zlecenia zawartej w dniu 15 października 2019 r. na wykonanie projektu budynku mieszkalnego jednorodzinnego z poddaszem użytkowym na działce nr (...) w miejscowości T., z dnia 12 listopada 2019 r. dot. budowy płyty fundamentowej, a także umowy z dnia 04 grudnia 2019 r. na realizację budynku od fundamentu do stanu deweloperskiego, czym wyrządzono szkodę w mieniu w/w spółki w kwocie 393 942,10 zł., co stanowi mienie znacznej wartości w myśl art. 294 § 1 kk

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 § 1 kk

II w dniu 17 stycznia 2020 r. w O. w razie grożącej niewypłacalności udaremnił zaspokojenie wierzyciela Grupy (...) sp. z o. o. poprzez zawarcie przed notariuszem umowy darowizny na rzecz A. W. (2) nieruchomości gruntowej położonej w T., gmina S., powiat (...) składającej się z działki oznaczonej nr ewidencyjnym (...), dla której Sąd Rejonowy w Olsztynie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr KW (...) pozbawiając swojego wierzyciela możliwości zaspokojenia roszczeń wynikających z zawartych umów zleceń na budowę domu jednorodzinnego w miejscowości T.

tj. o czyn z art. 300 § 1 kk

orzeka:

przy zastosowaniu art. 4 § 1 kk w brzmieniu ustawy Kodeks karny obowiązującym przed wejściem w życie ustawy z dnia 07 lipca 2022 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw jako ustawy względniejszej

I oskarżonego A. W. (1) w ramach zarzucanego mu w pkt I aktu oskarżenia czynu uznaje za winnego tego, że w okresie od 15 października 2019 r. do 04 grudnia 2019 r. w S., działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w krótkich odstępach czasu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził Grupę (...) sp. z o. o. z siedzibą w S. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie 393 942,69 zł. poprzez wprowadzenie w błąd przedstawicieli spółki co do zamiaru oraz możliwości wywiązania się z umów: umowy zlecenia zawartej w dniu 15 października 2019 r. na wykonanie projektu budynku mieszkalnego jednorodzinnego z poddaszem użytkowym na działce nr (...) w miejscowości T., umowy zlecenia z dnia 12 listopada 2019 r. dot. budowy płyty fundamentowej, umowy zlecenia z dnia 04 grudnia 2019 r. na realizację budynku od fundamentu do stanu deweloperskiego, czyn ten kwalifikuje z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 § 1 kk i za to skazuje go, a przy zastosowaniu art. 11 § 3 kk i art. 60 § 2 pkt 2 i § 6 pkt 3 kk, z mocy art. 294 § 1 kk wymierza mu karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

II oskarżonego A. W. (1) uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu w pkt II aktu oskarżenia czynu i za to z mocy art. 300 § 1 kk skazuje go i wymierza mu karę 5 (pięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

III na mocy art. 85 § 1 kk w zw. z art. 86 § 1 kk w miejsce jednostkowych kar pozbawienia wolności wymierza oskarżonemu A. W. (1) karę łączną 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

IV na mocy art. 69 § 1 i 2 kk, art. 70 § 1 kk, art. 72 § 1 pkt 1 kk wykonanie orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności oskarżonemu warunkowo zawiesza na okres próby 3 (trzech) lat, zobowiązując go w okresie próby do informowania sądu na piśmie o przebiegu okresu próby co 12 (dwanaście) miesięcy licząc od uprawomocnienia wyroku;

V na mocy art. 29 ust. 2 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze w zw. z § 4 ust. 3, § 17 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 5, § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu, zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii adw. M. D. (1) kwotę 738,00 zł. (siedemset trzydzieści osiem), w tym podatek VAT tytułem wynagrodzenia za obronę oskarżonego z urzędu w postępowaniu przygotowawczym oraz kwotę 2066,40 zł. (dwa tysiące sześćdziesiąt sześć 40/100), w tym podatek VAT tytułem wynagrodzenia za obronę oskarżonego z urzędu w postępowaniu sądowym;

VI na mocy art. 627 kpk zasądza od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego Grupa (...) sp. z o. o. w S. kwotę 2 280,00 zł. (dwa tysiące dwieście osiemdziesiąt) tytułem poniesionych wydatków związanych z ustanowieniem pełnomocnika z wyboru w postępowaniu przygotowawczym i sądowym;

VII na mocy art. 627 kpk w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych wymierza oskarżonemu opłatę w kwocie 180,00 zł. (sto osiemdziesiąt) oraz obciąża go pozostałymi kosztami sądowymi.

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 158/23

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

1.1.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1

A. W. (1)

W ramach zarzucanego oskarżonemu w pkt I aktu oskarżenia czynu Sąd uznał go winnym tego, że w okresie od 15 października 2019 r. do 04 grudnia 2019 r. w S., działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w krótkich odstępach czasu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził Grupę (...) sp. z o. o. z siedzibą w S. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie 393 942,69 zł. poprzez wprowadzenie w błąd przedstawicieli spółki co do zamiaru oraz możliwości wywiązania się z umów: umowy zlecenia zawartej w dniu 15 października 2019 r. na wykonanie projektu budynku mieszkalnego jednorodzinnego z poddaszem użytkowym na działce nr (...) w miejscowości T., umowy zlecenia z dnia 12 listopada 2019 r. dot. budowy płyty fundamentowej, umowy zlecenia z dnia 04 grudnia 2019 r. na realizację budynku od fundamentu do stanu deweloperskiego tj. popełnienia czynu opisanego w art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 § 1 kk

Sąd uznał oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanego mu w pkt II aktu oskarżenia czynu polegającego na tym, że w dniu 17 stycznia 2020 r. w O., w razie grożącej niewypłacalności udaremnił zaspokojenie wierzyciela Grupy (...) sp. z o. o. w S. poprzez zawarcie przed notariuszem umowy darowizny na rzecz A. W. (2) nieruchomości gruntowej położonej w T., gmina S., powiat (...), składającej się z działki oznaczonej nr ewidencyjnym (...), dla której Sąd Rejonowy w Olsztynie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr KW (...) pozbawiając swojego wierzyciela możliwości zaspokojenia roszczeń wynikających z zawartych umów zleceń na budowę domu jednorodzinnego w miejscowości T., tj. popełnienia czynu opisanego w art. 300 § 1 kk.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

1.  A. W. (1) lat 51 ma wykształcenie wyższe ekonomiczne. Jest zatrudniony w firmie zajmującej się świadczeniem usług kadrowo – płacowych. Z tego tytułu uzyskuje miesięczny dochód w wysokości 3 250,00 zł. netto. Jest w związku małżeńskim z A. W. (2), która posiada odrębny dochód. Małżonkowie mają rozdzielność majątkową. Oskarżony posiada na utrzymaniu dwoje małoletnich dzieci. Karany sądownie.

dane osobopoznawcze

372

550 – 550v

dane o karalności

366 - 367

odpisy wyroków

529 – 533

535 - 536

2.  Od 2017 r. i w latach następnych sytuacja finansowa małżonków W. była bardzo zła. Przeciwko A. W. (1) toczyło szereg postępowań egzekucyjnych, podobnie jak i wobec jego małżonki w związku z zakończoną przez nią w 2016 r. działalnością gospodarczą (cztery butiki w centrum handlowym Galeria (...) w O.). Zobowiązania oskarżonego i jego żony sięgały kilkuset tysięcy zł. W jednym z postępowań doszło w czerwcu 2019 r. do licytacji nieruchomości lokalowej należącej do A. W. (2), mieszczącej się w O. przy ul. (...), gdzie wymienieni zamieszkiwali wraz z dziećmi. Decyzją nabywcy Z. N. małżonkowie mogli pozostać w mieszkaniu do 31 marca 2020 r. W toku postępowań o wyjawienie majątku wszczętych przeciwko małżonkom z wniosku wierzyciela – Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w O. w dniu 13 listopada 2019 r. zarówno A. W. (1), jak i A. W. (2) w złożonych wykazach majątku z dnia 20 grudnia 2019 r. (A. W. (2)) i z dnia 07 lutego 2020 r. (A. W. (1)) podali jako jedyne źródło dochodu rodziny zasiłek rodzinny oraz świadczenie 500+.

W dniu 05 stycznia 2018 r. M. F. od kilku lat przebywający na terenie Belgii – brat A. W. (2) - udzielił jej pełnomocnictwa notarialnego, w oparciu o które wymieniona w imieniu brata prowadziła w Polsce działalność gospodarczą polegającą na dystrybucji bielizny produkowanej na rynku azjatyckim, a pochodzącej z Niemiec i Holandii.

W okresie 2018/2019 r. oskarżony nie posiadał stałego zatrudnienia, ani źródła dochodu. Pomagał żonie w prowadzeniu ww działalności. Z tego tytułu małżonkowie uzyskiwali dochód w wysokości około 10 000 zł. miesięcznie. Firma (...) miała zaległości wobec ZUS, jak i US. Zaciskająca się pętla długów i obawa o przyszłość rodziny spowodowała, iż oskarżony wespół z małżonką próbowali zdobyć środki finansowe popełniając w okresie od sierpnia 2019 r. do stycznia 2020 r., szereg oszustw i usiłując ich dokonać, za co zostali prawomocnie skazani.

W 2019 r. małżonkowie W. podjęli decyzję o budowie domu. Na tamten czas oskarżony nie był jeszcze formalnie właścicielem nieruchomości gruntowej na działce nr (...) w T.. W planach finansowanie inwestycji miało mieć swoje źródło z bieżących, zgromadzonych dochodów z prowadzonej działalności (około 100 000 zł.), reszta zaś z kredytu hipotecznego zaciągniętego na M. F. jako kredytobiorcę.

W dniu 09 stycznia 219 r. wymienieni podpisali z Grupa (...) sp. z o. o. z siedzibą w S. umowę zlecenia na wykonanie koncepcji budynku mieszkalnego jednorodzinnego, wolnostojącego, z użytkowym poddaszem na działce (...). Wartość prac ustalono na kwotę 1230,00 zł. brutto opłaconą przelewem bankowym z rachunku A. W. (2).

W dniu 03 października 2019 r. B. W. darował synowi A. W. (1) prawo własności niezabudowanej nieruchomości składającej się z działki o nr (...) o obszarze 1384 m 2 położonej w T. o wartości 50 000 zł., dla której Sąd Rejonowy w Olsztynie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o nr (...).

W dniu 15 października 2019 r. małżonkowie zlecili spółce Grupa (...) sp. z o. o. z siedzibą w S. wykonanie projektu budowlanego budynku mieszkalnego jednorodzinnego z poddaszem użytkowym na działce (...) w T.. Wartość prac projektowych wyniosła 7380 zł. brutto (opłacona w dniu 23 grudnia 2019 r. na kwotę 6 765 zł. z rachunku M. F.). Jednocześnie zlecający podpisali pełnomocnictwo dla A. M. do występowania w ich imieniu w sprawach związanych z uzyskaniem pozwolenia na budowę przedmiotowego budynku.

W dniu 12 listopada 2019 r. A. i A. W. (2) zlecili spółce Grupa (...) wykonanie stanu zero – płyty fundamentowej budynku mieszkalnego jednorodzinnego na działce nr (...). Płatność tytułem wykonania zlecenia ustalono w następujących terminach:

I wpłata – 10 000 zł. w ciągu 3 dni od podpisania zlecenia;

II Wpłata – 30 151,16 zł. w ciągu 3 dni po wykonaniu zlecenia.

Na prośbę zleceniodawców pierwszy termin został wydłużony z 1 na 3 dni.

W dniu 20 listopada 2019 r. z rachunku prowadzonego na rzecz M. F. została opłacona kwota 10 000 zł. Z kolei z dnia 02 stycznia 2020 r., również z rachunku M. F. pochodzi druga wpłata na kwotę 30 151,16 zł. z terminem płatności do dnia 23 grudnia 2019 r.). Małżonkowie W. nalegali, by fundament, mimo braku formalnego pozwolenia na budowę, został wylany jak najszybciej podkreślając, że dysponują gotówką ze sprzedaży mieszkania, zaraz nie będą mieli gdzie mieszkać, bo muszą opuścić dotychczasowe lokum.

W dniu 04 grudnia 2019 r. A. W. (1) jako wyłączny właściciel działki zawarł z Grupa (...) sp. z o. o. z siedzibą w S. umowę na wybudowanie budynku mieszkalnego jednorodzinnego na działce nr (...) w T. w oparciu o zatwierdzony projekt budowalny. Strony ustaliły rozpoczęcie robót na dzień 27 stycznia 2020 r., a koniec na dzień 30 kwietnia 2020 r. Całkowity koszt zamykał się w kwocie 560 976,95 zł. brutto + koszt wykonania fundamentu.

W myśl § 3 pkt 1c umowy oskarżony zobowiązał się do zapewnienia wykonawcy dojazdu do placu budowy drogą utwardzoną betonem kruszonym lub innym materiałem o nie gorszych parametrach mimo, iż uprzednio nie dostrzegał potrzeby utwardzania całej nawierzchni, co łączyło się z dodatkowymi kosztami po jego stronie. Nadto (§ 3 pkt 1d) przyjął na siebie obowiązek zapewnienia pełnego zabezpieczenia finansowania zadania i terminowej regulacji należności wykonawcy.

Zawarcie mowy poprzedzała zmiana w kosztorysie rozwiązań materiałowych zgodnie z wygórowanymi oczekiwaniami zlecającego.

W myśl § 7 umowy regulującego kwestie warunków płatności, na oskarżonym ciążył obowiązek uregulowania kwoty 60 936,14 zł. brutto stanowiącej 50% wartości prefabrykatów za konstrukcję ściany i dachu. Na wyraźną prośbę małżonków suma ta zazwyczaj płatna jednorazowo została rozbita na dwie transze tj. 24 374,46 zł. płatna do dnia 31 grudnia 2019 r.; 36 561,68 zł. płatna do dnia 15 stycznia 2020 r. W dniu 07 stycznia 2020 r. z rachunku M. F. została uiszczona kwota 24 374,46 zł.

W grudniu 2019 r. oskarżony domagał się od wykonawcy wskazania terminów zakończenia poszczególnych etapów prac z uwagi na konieczność zaplanowania wydatków. Wystawiona z opóźnieniem faktura (...) r. z dnia 25 lutego 2020 r. na kwotę 36 561,68 zł., z terminem płatności wyznaczonym na dzień 03 marca 2020 r. nie została uregulowana, podobnie jak i następujące po niej kolejne faktury związane z realizacją kolejnych etapów prac wynikających z przyjętego planu inwestycyjnego: faktura (...) z dnia 05 marca 2020 r. na kwotę 257 665,40 zł. z terminem płatności na dzień 12 marca 2020 r.; faktura (...) z dnia 13 maja 2020 r. na kwotę 99 715,61 zł. z terminem płatności na dzień 22 maj 2020 r.

W dniu 17 stycznia 2020 r. w O., w Kancelarii Notarialnej notariusz J. B., A. W. (1) - świadomy tego, iż nie wykonuje większości swoich wymagalnych zobowiązań - darował swojej małżonce A. W. (2) prawo własności niezabudowanej nieruchomości składającej się działki nr (...) o obszarze 0,1384 ha położonej w T., dla której Sąd Rejonowy w Olsztynie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o nr (...) pozbawiając swojego wierzyciela Grupa (...) sp. z o. o. z siedzibą w S. możliwości zaspokojenia roszczeń wynikających z zawartej umowy zlecenia na budowę domu jednorodzinnego w miejscowości T.. Oskarżony nie poinformował wykonawcy o zmianie stanu prawnego gruntu, na którym trwały roboty budowlane.

W lutym 2020 r. A. W. (2), korzystając z pośrednictwa doradcy (...)/jednocześnie znajomego S. L. złożyła wymagalne dokumenty celem ubiegania się w imieniu brata M. F. o kredyt hipoteczny. Wniosek został złożony do banku (...) S.A.

W dniu 17 lutego 2020 r. A. W. (2) w konwersacji mailowej z J. R. wnioskowała o przekazanie jej decyzji – pozwolenie na budowę oraz dziennika budowy, dokumentów niezbędnych celem ubiegania się o kredyt.

Pismem z dnia 09 kwietnia 2020 r. bank (...) S.A. poinformował ubiegającego się o kredyt M. F. o negatywnej ocenie zdolności kredytowej, co skutkowało tym, że wniosek o udzielenie mieszkaniowego kredytu budowlano – hipotecznego został ostatecznie rozpatrzony negatywnie.

W dniu 05 marca 2020 r. z inicjatywy oskarżonego doszło do spotkania ze Z. R.. Oskarżony poinformował wykonawcę, że przyczyną braku płatności jest pandemia koronawirusa, co przekłada się na zamrożenie towaru i środków pieniężanach z racji profilu prowadzonej działalności, a więc stanowi okoliczność od inwestora niezależną, jednocześnie wyrażając wolę wywiązania się z płatności poszukując finansowania.

Oskarżony wystąpił z propozycjami dalszego finansowania inwestycji wskazując na możliwość sprzedaży działki wykonawcy, ewentualnie zaciągnięcia kredytu przez spółkę z przerzuceniem obowiązku spłaty rat na inwestora, po płatność ratalną w kwocie po 3000,00 zł. miesięcznie przez okres półtoraroczny, ze spłatą jednorazową pozostałej kwoty po tym terminie w odpowiedzi na propozycję strony przeciwnej co do płatności 3000,00 zł. przez okres półroczny. Na powyższe rozwiązania spółka Grupa (...) nie przystała.

Po przedsądowym wezwaniu do zapłaty oskarżonego w pismach z dnia 18 marca 2020 r. i 26 marca 2020 r., Grupa (...) sp. z o. o. w dniu 02 kwietnia 2020 r. odstąpiła od umowy wyznaczając jednocześnie na dzień 02 maja 2020 r. termin oględzin nieruchomości w celu przeprowadzenia inwentaryzacji robót wykonanych i przerwanych w dniu 20 kwietnia 2020 r. Oględziny odbyły się pod nieobecność prawidłowo zawiadomionego oskarżonego.

W dniu 04 maja 2020 r. został sporządzony protokół inwentaryzacji wykonanych robót. W dniu 13 maja 2020 r. oskarżony podpisał ów dokument.

Pismem z dnia 06 maja 2020 r. B. W. odwołał darowiznę udzieloną synowi.

W dniu 08 maja 2020 r. w O., w Kancelarii Notarialnej notariusz J. B., A. W. (2) darowała B. W. prawo własności niezabudowanej nieruchomości składającej się działki nr (...) o obszarze 0,1384 ha położonej w T., dla której Sąd Rejonowy w Olsztynie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o nr (...).

W dniu 29 czerwca 2020 r. Grupa (...) sp. z o. o. w S. wystąpiła do Sądu Okręgowego w Olsztynie V Wydział Gospodarczy z pozwem o zapłatę kwoty 393 942,69 zł. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych.

Sprawa została zarejestrowana pod sygn. akt: V GC 151/20. W odpowiedzi na pozew oskarżony powołał się m.in. na wadliwość wykonanych robót. W dniu 28 maja 2021 r. tut. Sąd V Wydział Gospodarczy zasądził od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonej spółki całość żądanej kwoty przy ustaleniu, że przyczyną braku płatności były problemy oskarżonego wynikające z COVID. Na skutek wniesionej apelacji Sąd Apelacyjny w Białymstoku wyrokiem z dnia 13 czerwca 2022 r. w sprawie o sygn. akt: I AGa 125/21 uchylił wyrok i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Olsztynie V Wydział Gospodarczy. Po ponownym przeprowadzeniu procesu tenże sąd wyrokiem z dnia 18 stycznia 2024 r. w sprawie o sygn. akt: V GC 145/22 wypowiedział się w kwestii zasadności żądania zapłaty zasądzając na rzecz powoda kwotę 96 006,01 zł. wraz z odsetkami umarzając postępowanie co do kwoty 280 048,20 zł.

Począwszy od 18 lutego 2022 r. w imieniu oskarżonego jego syn P. W. sukcesywnie dokonywał wpłat na rzecz pokrzywdzonej spółki. Na dzień 23 stycznia 2024 r. łącznie uiszczono 484 957,63 zł.

Na skutek pozwu pokrzywdzonej spółki, Sąd Okręgowy w Olsztynie I Wydział Cywilny wyrokiem z dnia 14 lipca 2023 r. w sprawie o sygn. akt: I C 33/21 uznał za bezskuteczne wobec powoda czynności prawne w postaci umów darowizny z dnia 17 stycznia 2020 r. i 08 maja 2020 r. celem ochrony i zaspokojenia wierzytelności przysługujących powodowi przeciwko A. W. (1) z tytułu nieopłaconych faktur: z dnia 25 lutego 2020 r. ((...); z dnia 05 marca 2020 r. ((...)); z dnia 13 maja 2020 r. ( (...)) wynikających z umowy o roboty budowalne zawartej w dniu 04 grudnia 2019 r.

Oskarżony własnym (wespół z synem) sumptem oraz zlecając poszczególne prace wykończeniowe różnym wykonawcom (P. R., G. Ż.) wykończył budynek wprowadzając się do niego wraz z rodziną w listopadzie 2020 r. W rozliczeniu prac z P. R. pojawiły się zarzuty ze strony wykonawcy odnośnie braku płatności około 5000 zł. Z kolei z G. Ż. oskarżony rozliczył się w pełni. Nadzór nad budową w miejsce dotychczasowego kierownika (Z. R.) pełnił nowy, wynajęty przez oskarżonego – M. D. (2).

informacja od Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Szczytnie

76

147

informacja z MOPS O.

139

zeznania A. W. (2) w części dot. sytuacji majątkowej małżonków w okresie poprzedzającym decyzję o budowie domu i w trakcie inwestycji, podjętej decyzji o budowie domu

44v – 45

143v – 144

156v - 157

557v

wyjaśnienia oskarżonego w części dot. sytuacji majątkowej małżonków w okresie poprzedzającym decyzję o budowie domu i w trakcie inwestycji

552v

obwieszczenie o licytacji z dnia 13 maja 2019 r.

119

oświadczenie

167

kserokopia dokumentów z postępowania o wyjawienie majątku wraz z wykazami majątku

49 - 69

pełnomocnictwo

25 - 27

informacje z ZUS

200

548

569

informacja Naczelnika Urzędu Skarbowego w O.

221

564 - 565

zlecenie

skoroszyt 22 (1A – 1C)

umowa darowizny

32 - 34

zlecenie wykonania projektu budowlanego budynku mieszkalnego jednorodzinnego z poddaszem użytkowym na działce (...) w T.

skoroszyt 22 (A2 – AB; 6B – 6C)

zlecenie na wykonanie robót budowalnych

skoroszyt

22 (3A – 3C 5B – 5C)

umowa na wybudowanie budynku mieszkalnego jednorodzinnego

skoroszyt 22

(4F; 7B – 7C)

wiadomości mailowe

skoroszyt 22 (4A; 4C; 9A)

zeznania J. R.

553v – 556

1v - 3

zeznania Z. R.

593v – 595v

127v - 128

dziennik budowy

93 -

nieopłacone faktury

skoroszyt 22

(9c - 9D; 11B)

zeznania S. L.

597v – 598v

205v

decyzja banku

208

wezwania do zapłaty

skoroszyt 22 (10B – 10C, 10D)

protokół inwentaryzacji wykonanych robót

skoroszyt

22 (11A)

odwołanie darowizny

48

odpis pozwu

skoroszyt 22 (13)

odpowiedź na pozew

skoroszyt 22 (14)

dokumenty z akt sprawy Sądu Okręgowego w Olsztynie V Wydział Gospodarczy o sygn. akt: V GC 151/20

243 - 245

odpis wyroku Sądu Apelacyjnego w sprawie o sygn. akt: I Aga 125/21 wraz z uzasadnieniem

450 - 452

odpis wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie V Wydział Gospodarczy w sprawie o sygn. akt: V GC 145/22 wraz z uzasadnieniem

512

604v – 609

wpłaty na rzecz spółki Grupa (...)

577 - 592

zeznania P. R.

596v – 597

197v

248v

zapis rozmowy na płycie CD

287a

protokół oględzin rzeczy

354 - 360

zeznania K. R.

598v -599

252v

zeznania G. Ż.

130v

faktury

132 - 133

zeznania M. D. (2)

595v – 596v

180v

dokumenty z akt sprawy Sądu Okręgowego w Olsztynie I Wydział Cywilny o sygn. akt: I C 33/21

495 - 509

1.2.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

2.  OCena DOWOdów

2.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.1

dane osobopoznawcze

pozyskane w oparciu o oświadczenie oskarżonego oraz zebrane w trybie art. 213 § 1 kpk, nie kwestionowane przez strony

dane o karalności

pozyskane z zasobów Krajowego Rejestru Karnego, nie kwestionowane przez strony

odpisy wyroków

dokumenty nie kwestionowane przez strony

1.1.2.

informacja od Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Szczytnie

dokument nie kwestionowany przez strony

informacja z MOPS O.

dokument nie kwestionowany przez strony

zeznania A. W. (2) w części dot. sytuacji majątkowej małżonków w okresie poprzedzającym decyzję o budowie domu i w trakcie inwestycji, podjętej decyzji o budowie domu

W omawianym zakresie depozycje świadka co do zasady są prawdziwe, szczere i logiczne. Znajdują dodatkowo potwierdzenie w szeregu dokumentach i wynikających z nich informacji obrazujących rzeczywisty stan zadłużenia małżonków w okresie począwszy od 2017 r. tj. liczne postępowania egzekucyjne łącznie z licytacją mieszkania należącego do świadka, wszczęte z inicjatywy wierzyciela postępowanie o wyjawienie majątku, czy podjęte wespół z mężem w II połowie 2019 r. działania oszukańcze celem wyłudzenia szeregu kredytów zakończone wydaniem prawomocnego wyroku skazującego.

Na osobną uwagę zasługuje jedynie twierdzenie świadka jakoby w okresie 2018/2019 r. pracowała m.in. na stanowisku kierowniczym (dyrektor) w firmie (...) z miesięcznym wynagrodzeniem od 5000 zł. netto wzwyż, co nijak się ma do treści złożonego przez świadka wykazu majątku (jako jedyne źródło dochodu na dzień 20 grudnia 2019 r. świadek wskazała zasiłek rodzinny i świadczenie 500 +), czy wyjaśnień samego oskarżonego, który przyznał, iż w owym czasie (2018/2019) prowadzona działalność gospodarcza o profilu odzieżowym była jedynym źródłem utrzymania rodziny (k – 552). Co istotne, z chwilą zatrzymania wymienionej do sprawy PR 3 Ds. 829.2019 (PR Olsztyn – Południe w Olsztynie) pod koniec kwietnia 2019 r. utrzymywała, iż jest zatrudniona na stanowisku kadrowej na ¼ etatu w firmie (...) z uposażeniem w wysokości 650,00 zł. przy wskazaniu (...) S.A. jako miejsca poprzedniej pracy (k – 104).

W sposób tożsamy należy odnieść się do twierdzeń świadka odnośnie sytuacji finansowej związanej z prowadzoną działalnością gospodarczą w imieniu brata M. F.. Przywołując zeznania wymienionej, do końca 2019 r. „nie mieliśmy żadnych problemów”, które zaczęły się dopiero w styczniu 2020 r., „mieliśmy płynność finansową” (k – 157). Powyższe nie koresponduje z informacjami z ZUS czy US odnośnie posiadanych zaległości w płatnościach (221, 564 – 565; 200, 548, 569), co zresztą przyznaje sama A. W. (2) wskazując na zadłużenie w ZUS, w okresie późniejszym uregulowane, jak z również z zeznaniami S. L., który wskazał, iż przyczyną negatywnego rozpoznania wniosku o kredyt było postępowanie restrukturyzacyjne M. F. w US.

wyjaśnienia oskarżonego w części dot. sytuacji majątkowej małżonków w okresie poprzedzającym decyzję o budowie domu i w trakcie inwestycji

W omawianym zakresie depozycje oskarżonego co do zasady są prawdziwe, szczere i logiczne. Znajdują dodatkowo potwierdzenie w zeznaniach świadka A. W. (2) (z uwagami jak wyżej) oraz w szeregu dokumentach i wynikających z nich informacji obrazujących rzeczywisty stan zadłużenia małżonków w okresie począwszy od 2017 r. tj. liczne postępowania egzekucyjne łącznie z licytacją mieszkania należącego do A. W. (2), wszczęte z inicjatywy wierzyciela postępowanie o wyjawienie majątku, czy podjęte wespół z żoną w II połowie 2019 r. działania oszukańcze celem wyłudzenia szeregu kredytów zakończone wydaniem prawomocnego wyroku skazującego.

obwieszczenie o licytacji z dnia 13 maja 2019 r.

dokument nie kwestionowany przez strony

oświadczenie

dokument nie kwestionowany przez strony

kserokopia dokumentów z postępowania o wyjawienie majątku wraz z wykazami majątku

dokumenty nie kwestionowane przez strony

pełnomocnictwo

dokument nie kwestionowany przez strony

informacje z ZUS

dokumenty nie kwestionowane przez strony

informacja Naczelnika Urzędu Skarbowego w O.

dokumenty nie kwestionowane przez strony

zlecenie

dokument nie kwestionowany przez strony

umowa darowizny

dokument nie kwestionowany przez strony

zlecenie wykonania projektu budowlanego budynku mieszkalnego jednorodzinnego z poddaszem użytkowym na działce (...) w T.

dokument nie kwestionowany przez strony

zlecenie na wykonanie robót budowlanych

dokument nie kwestionowany przez strony

umowa na wybudowanie budynku mieszkalnego jednorodzinnego

dokument nie kwestionowany przez strony

wiadomości mailowe

treść wiadomości nie kwestionowana przez strony

zeznania J. R.

spójne, szczere, konsekwentne, korespondujące z szeregiem dokumentów zawartych w załączonym do zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa na szkodę spółki skoroszycie obrazujących cały proces inwestycji polegającej na budowie domu jednorodzinnego na działce nr (...) w T.

zeznania Z. R.

spójne, szczere, konsekwentne, korespondujące z szeregiem dokumentów zawartych w załączonym do zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa na szkodę spółki skoroszycie obrazujących cały proces inwestycji polegającej na budowie domu jednorodzinnego na działce nr (...) w T.

dziennik budowy

dokument nie kwestionowany przez strony

nieopłacone faktury

dokumenty nie kwestionowane przez strony

zeznania S. L.

spójne, szczere, konsekwentne, korespondujące z informacją z banku (...) S.A. odnośnie negatywnego rozpoznania wniosku o kredyt

decyzja banku

dokument nie kwestionowany przez strony

wezwania do zapłaty

dokumenty nie kwestionowane przez strony

protokół inwentaryzacji wykonanych robót

dokument nie kwestionowany przez strony

odwołanie darowizny

dokument nie kwestionowany przez strony

odpis pozwu

dokument nie kwestionowany przez strony

odpowiedź na pozew

dokument nie kwestionowany przez strony

dokumenty z akt sprawy Sądu Okręgowego w Olsztynie V Wydział Gospodarczy o sygn. akt: V GC 151/20

dokumenty nie kwestionowane przez strony

odpis wyroku Sądu Apelacyjnego w sprawie o sygn. akt: I Aga 125/21 wraz z uzasadnieniem

dokument nie kwestionowany przez strony

odpis wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie V Wydział Gospodarczy w sprawie o sygn. akt: V GC 145/22 wraz z uzasadnieniem

dokument nie kwestionowany przez strony

wpłaty na rzecz spółki Grupa (...)

dokument nie kwestionowany przez strony

zeznania P. R.

- spójne, szczere, konsekwentne, korespondujące z zeznaniami świadka K. R. w części dot. nie rozliczenia się oskarżonego do kwoty około 5000 zł. za wykonane prace wykończeniowe;

- przedłożone przez oskarżonego nagranie rozmowy ze świadkiem oraz treść smsmów dowodzą jedynie, iż w istocie kwestia związana z rozliczeniem finansowym robót wykończeniowych nie była tak jednoznaczna jak zdaje się ją przedstawiać A. W. (1)

zapis rozmowy na płycie CD

nie kwestionowany przez strony

protokół oględzin rzeczy

- dowód przeprowadzony zgodnie z wymogami ustawy Kodeks postępowania karnego;

- treść niesprzeczna, nie kwestionowana przez strony

zeznania K. R.

spójne, szczere, konsekwentne, korespondujące z zeznaniami świadka P. R. w części dot. nie rozliczenia się oskarżonego do kwoty około 5000 zł. za wykonane prace wykończeniowe

zeznania G. Ż.

spójne, szczere

faktury

dokumenty nie kwestionowane przez strony

zeznania M. D. (2)

spójne, szczere

dokumenty z akt sprawy Sądu Okręgowego w Olsztynie I Wydział Cywilny o sygn. akt: I C 33/21

dokumenty nie kwestionowane przez strony

2.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.1.2

wyjaśnienia oskarżonego w zakresie niezgodnym z ustalonym w sprawie stanem faktycznym

550v - 553

Wyjaśnienia oskarżonego kwestionującego swoje sprawstwo w zakresie stawianych mu obu zarzutów Sąd uznał za wyraz przyjętej linii obrony ukierunkowanej na uwolnienie się od odpowiedzialności karnej.

A. W. (1), podobnie zresztą jak i jego żona A. W. (2) (żywotnie zainteresowana wynikiem procesu na korzyść osoby jej najbliższej - mąż; biorąca aktywny udział w podejmowaniu decyzji związanych z budową domu na każdym jej etapie) stara się przekonać, że podejmowane w toku procesu inwestycyjnego związanego z budową budynku jednorodzinnego na działce nr (...) w T. działania nie nosiły znamion działań oszukańczych, ani mających na celu pokrzywdzenie wierzyciela, a stanowiły li tylko wyraz niemożności wywiązania się z warunków umowy na skutek okoliczności od zlecającego niezależnych (pandemia koronawirusa i łącząca się z tym utrata płynności finansowej, a w konsekwencji brak uzyskania kredytu) oraz woli/chęci pozyskania kredytu na finansowanie inwestycji.

Powyższe twierdzenia nie przekonują i ostać się nie mogą w świetle zgromadzonego materiału dowodowego wskazującego na oszukańczy charakter podejmowanych przez oskarżonego działań wobec spółki Grupa (...).

Małżonkowie W. przystępując do realizacji inwestycji polegającej docelowo na budowie domu jednorodzinnego począwszy od zlecenia spółce Grupa (...) sp. z o. o. z siedzibą w S. wykonania projektu budowlanego budynku mieszkalnego w dniu 15 października 2019 r., zlecenie w dniu 12 listopada 2019 r. wykonania stanu zero, po finalnie zawarcie w dniu 04 grudnia 2019 r. umowy o wybudowanie budynku mieszkalnego jednorodzinnego przez oskarżonego, mieli pełną świadomość swojej niezwykle trudnej sytuacji majątkowej utrzymującej się od co najmniej 2017 r. wykluczającej jakąkolwiek zdolność kredytową. Sytuacja finansowa, w jakiej się znajdowali w 2019 r. wskazuje w sposób jednoznaczny, iż wymienieni nie mieli obiektywnie możliwości realizacji inwestycji o wartości 600 000 zł. zgodnie z zapisami umowy.

Dodatkowo chwiejność depozycji oskarżonego w zakresie źródeł finansowania budowy domu utwierdza w przekonaniu ich nieszczerości. A. W. (1) raz utrzymywał, że zakładał z żoną, że wybudują dom z kredytu, który weźmie dla nich M. (k – 277), by przed Sądem twierdzić, że w planach wraz z żoną mieli zainwestować w dom około 100 000 zł. „zgromadzonych dotychczas, a pochodzących z bieżącego obrotu z działalności”, zaś pozostała kwota miała pochodzić z kredytu - kredytobiorcą miał być M. F. (k – 550v), co wpisuje się w zeznania A. W. (2), która w sposób tożsamy podczas przesłuchania przed Sądem przedstawiła sposób finansowania inwestycji (k – 557).

Podobnie rzecz się ma z kwestią braku przepisania nieruchomości na M. F., który miał być docelowo kredytobiorcą, a do czego ostatecznie nie doszło. A. W. (1) raz darowiznę gruntu na rzecz małżonki w trakcie inwestycji sprowadzał do „tylko formalności”, gdyż aby szwagier mógł wziąć kredyt to musiał być docelowo właścicielem działki, by podczas składania wyjaśnień przed Sądem (poszukując uzasadnienia dla braku przepisania działki na M. F. przez okres kilku miesięcy po 17 stycznia 2020 r.) przekonywać o czymś zgoła odmiennym, a mianowicie, że bank na wstępnym etapie nie wymagał, by M. F. był właścicielem nieruchomości przywołując w tym zakresie powszechną praktykę rozpatrywania wniosków kredytowych (k – 553).

Niezrozumiałym, wręcz nielogicznym jawią się depozycje oskarżonego w tej części, w której przyznaje, iż przed podpisaniem umowy o budowę domu z G. B. był świadomy swojej sytuacji majątkowej, „a planem na poprawę i wychodzenie z kłopotów miała być poprawa sytuacji mieszkaniowej mojej rodziny” (k – 551v).

Działania podejmowane przez oskarżonego po zaciągnięciu zobowiązania, mimo kilku symbolicznych wpłat na początkowym etapie inwestycji, związane z darowaniem nieruchomości małżonce (przemilczany fakt wobec wykonawcy), zaprzestaniem dalszych płatności, występowaniem wobec wykonawcy z niemożliwymi z punktu widzenia interesów pokrzywdzonej spółki do przyjęcia propozycjami co do sposobu regulowania zaległości, po ukończenie w przeciągu kilku miesięcy budowy domu przy udziale innych co do zasady opłaconych wykonawców z pominięciem pokrzywdzonej spółki, pozostaje w sprzeczności z depozycjami oskarżonego i wspierającymi go zeznaniami świadka A. W. (2) co do rzeczywistych intencji przyświecających wymienionym przy realizacji inwestycji.

1.1.2

zeznania A. W. (2) w zakresie niezgodnym z ustalonym w sprawie stanem faktycznym

44v – 45

143v – 144

156v - 157

556v – 559v

Zeznania świadka w omawianym zakresie nie zasługują na uwzględnienie. W pełni aktualne co do twierdzeń A. W. (2) pozostają uwagi jak wyżej odnoszące się do oceny depozycji oskarżonego.

Wymieniona w swej narracji pozostaje wierna przekazowi oskarżonego o niezmiennej woli rozliczenia się z wykonawcą, co zważywszy na fakt łączącego ich małżeństwa, dużego zaangażowania z jej strony w cały proces budowy domu, nie dziwi i tłumaczy przyjęty wspólny front w kontrze do twierdzeń przedstawicieli pokrzywdzonej spółki.

Podejmowane przez małżonków na przestrzeni kilku miesięcy działania w postaci zaciągnięcia zobowiązania związanego z budową domu, poprzez brak płatności, darowiznę nieruchomości świadkowi, decyzję odmowną banku w przedmiocie złożonego wniosku, po wykończenie budynku i finalne w nim zamieszkanie przez rodzinę oskarżonego, nie budzą wątpliwości i stanowią okoliczności przez nich przyznane. Osobną, ważną kwestią pozostaje strona podmiotowa towarzysząca tymże działaniom, która po analizie wspomnianych okoliczności przedmiotowych sprawy nie daje podstaw do przyjęcia wiarygodności depozycji oskarżonego i świadka A. W. (2).

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Oskarżony

X

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

I - II

A. W. (1)

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Reasumując wyniki przeprowadzonego postępowania dowodowego Sąd uznał, iż oskarżony:

- w ramach zarzucanego mu w pkt I aktu oskarżenia czynu swym zachowaniem polegającym na tym, że działając w warunkach czynu ciągłego (w okresie od 15 października do 04 grudnia 2019 r.; przyjęcie w opisie czynu zarzucanego daty końcowej na dzień 15 grudnia 2020 r., a więc dzień złożenia zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa jawi się jako niezrozumiałe i sprzeczne z ustaleniami), w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w S. (siedziba pokrzywdzonej spółki) doprowadził poprzez podpisanie trzech umów zlecenia finalnie dotyczących budowy budynku jednorodzinnego na działce nr (...) w (...) sp. z o. o. w S. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie 393 942,69 zł., wprowadzając w błąd przedstawicieli spółki co do zamiaru i możliwości wywiązania się z zaciągniętego zobowiązania, wyczerpał znamiona występku opisanego w art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk (przywołanie cyt. przepisu w kwalifikacji prawnej przypisanego czynu uznać należy za oczywistą omyłkę powieloną z kwalifikacji prawnej czynu zarzucanego; przyjęcie typu kwalifikowanego z art. 294 § 1 kk z uwagi na mienie znacznej wartości nie skutkuje zastosowaniem kumulatywnej kwalifikacji, której wyrazem był art. 11 § 2 kk) w zw. z art. 12 § 1 kk (cel oszukańczy towarzyszący działaniom oskarżonego przez cały okres penalizowanego zachowania);

- w ramach zarzucanego mu w pkt II aktu oskarżenia czynu swym zachowaniem polegającym na tym, że w dniu 17 stycznia 2020 r. w O., w razie grożącej niewypłacalności udaremnił zaspokojenie wierzyciela Grupy (...) sp. z o. o. poprzez zawarcie przed notariuszem umowy darowizny na rzecz A. W. (2) nieruchomości gruntowej położonej w T., gmina S., powiat (...), składającej się z działki oznaczonej nr ewidencyjnym (...), dla której Sąd Rejonowy w Olsztynie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr KW (...) pozbawiając swojego wierzyciela możliwości zaspokojenia roszczeń wynikających z zawartych umów zleceń na budowę domu jednorodzinnego w miejscowości T. wyczerpał znamiona występku opisanego w art. 300 § 1 kk.

Odwołując się do pierwszego z przypisanych oskarżonemu czynów, należy w tym miejscu przywołać kilka judykatów Sądu Najwyższego, Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie i stanowisk doktryny, wpisujących się w realia niniejszej sprawy.

Otóż, „Dla przypisania przestępstwa oszustwa nie ma potrzeby wykazywania, że w chwili zawierania umowy sprawca nie miał zamiaru wywiązać się z zobowiązania. Wystarczające jest ustalenie, że pokrzywdzony nie zawarłby umowy, gdyby wiedział o okolicznościach, które były przedmiotem wprowadzenia go w błąd przez sprawcę. Do wprowadzenia w błąd skutkującego niekorzystnym rozporządzeniem mieniem wystarczy więc celowe wywołanie błędnego wyobrażenia o okolicznościach decydujących o rozporządzeniu lub sposobie rozporządzenia (wyrok SA w Rzeszowie z 24.10.2017 r., II AKa 71/17, LEX nr 2660905).

Do wprowadzenia w błąd skutkującego niekorzystnym rozporządzeniem mieniem wystarczające jest więc celowe wywołanie błędnego wyobrażenia o okolicznościach decydujących o rozporządzeniu lub sposobie rozporządzenia, co miało miejsce w przedmiotowej sprawie.

Przepis art. 286 § 1 kk nie wymaga, aby w celu wprowadzenia w błąd sprawca podejmował szczególne czynności, polegające na działaniu podstępnym lub chytrym. Dla uznania, że mamy do czynienia z wprowadzeniem w błąd, wystarczające jest każde, jakiekolwiek działanie, które może doprowadzić do powstania błędnego wyobrażenia o rzeczywistości u osoby rozporządzającej mieniem (postanowienie SN z 26.06.2003 r., V KK 324/02, LEX nr 80291).

Z kolei przedmiotem działania mającego na celu wprowadzenie w błąd mogą być m.in. informacja dotycząca stanu majątkowego sprawcy lub innego podmiotu, dane dotyczące jego obecnych możliwości finansowych.

Wprowadzenie w błąd może przybierać postać przemilczenia, a więc nieprzekazania przez sprawcę informacji dotyczących prawdziwego stanu rzeczy. Przemilczenie stanowi więc formę ukrycia przed osobą rozporządzającą mieniem pewnych faktów, zjawisk, okoliczności itp., których nieświadomość powoduje powstanie błędnego wyobrażenia o rzeczywistości (wyrok SN z 19.07.2007 r., V KK 384/06).

Przestępstwo oszustwa jest przestępstwem umyślnym, zaliczanym do tzw. celowościowej odmiany przestępstw kierunkowych. Ustawa wymaga, aby zachowanie sprawcy było ukierunkowane na określony cel, którym w przypadku oszustwa jest osiągnięcie korzyści majątkowej. Sprawca, podejmując zachowanie, musi mieć wyobrażenie pożądanej dla niego sytuacji, która ma stanowić rezultat jego zachowania. Takie ujęcie znamion strony podmiotowej wyklucza możliwość popełnienia oszustwa z zamiarem wynikowym (wyrok SN z 20.07.2007 r., III KK 29/07, LEX nr 307787; wyrok SN z 19.07.2007 r., V KK 384/06).

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy należy ponownie podkreślić, iż problemy finansowe oskarżonego pojawiły się znacznie wcześniej, aniżeli podnoszona przez niego pandemia koronawirusa, na skutek której – jak zaznaczył - miał dopiero utracić płynność finansową. Świadczą o tym liczne postępowania egzekucyjne (od 2017 r.). Nadto inne zachowania sprawcy podejmowane wespół z żoną w okresie od II połowy 2019 r. do stycznia 2020 r. noszące znamiona przestępstw oszustwa i usiłowania oszustwa (zakończone wydaniem prawomocnych wyroków skazujących) obrazują jego bardzo trudną sytuację majątkową, jak i sposób jego działania daleki od uczciwych i transparentnych. A. W. (1) sam zresztą przyznał, iż do takiego działania zmusiła go „zaciskająca pętla długów i obawa o przyszłość rodziny”; „Było to działanie desperackie”. Twierdzenia oskarżonego wsparte depozycjami A. W. (2) jakoby sytuacja finansowa związana z prowadzoną działalnością w inkryminowanym czasie była na tyle stabilna, by pozwalała na zaciągnięcie kolejnego znacznego zobowiązania finansowego (wartość inwestycji wynikająca z zawartych umów to kwota rzędu około 600 000,00 zł.) nijak się mają do dalece odmiennych poczynionych ustaleń faktycznych w sprawie.

W takiej atmosferze, oskarżony wraz z żoną, pozostawiając przedstawicieli pokrzywdzonej spółki nieświadomymi rzeczywistej sytuacji finansowej, w jakiej się znajdują, podjął decyzję o budowie domu, która paradoksalnie – przywołując twierdzenia oskarżonego – miała być planem na „poprawę (sytuacji) i wychodzenie z kłopotów” (k – 551v). Przyjmując dalej za oskarżonym: „nigdy nie ukrywałem swojej sytuacji finansowej, bo nigdy mnie o nią nie pytano” (k – 551).

Poprzez swoje zapewnienia odnośnie posiadanego wystarczającego zabezpieczenia finansowego inwestycji, czego wyrazem są twierdzenia o posiadanej gotówce pochodzącej ze sprzedaży mieszkania (w istocie środki finansowe pochodzące ze sprzedaży mieszkania zostały rozdysponowane na spłatę wierzycieli, zaś kolejne mieszkanie zostało zlicytowane), wygórowane oczekiwania w zakresie rozwiązań materiałowych na etapie uzgadniania stanowisk łączących się z dodatkowymi kosztami, po przyjęty na siebie w umowie z dnia 04 grudnia 2019 r. obowiązek zapewnienia pełnego zabezpieczenia finansowania zadania i terminowej regulacji należności wykonawcy (§ 3 pkt 1d cyt. umowy) oskarżony wprowadził w błąd przedstawicieli pokrzywdzonej spółki co do rzeczywistych możliwości finansowych. Przywołując zeznania J. R.: „przed zawarciem umowy nie posiadałem informacji o tym, że wobec oskarżonego toczą się postępowania egzekucyjne, w przeciwnym razie nie podpisalibyśmy tej umowy” (k – 556). Już na wstępnym etapie realizacji inwestycji oskarżony nie posiadał płynności finansowej czego wyrazem było rozkładanie stosunkowo niewielkich w porównaniu z późniejszymi wymagalnymi sumami płatności na dwie transze z wydłużeniem okresu realizacji, poprzez konieczność upominania się wykonawcy o płatności, po ostateczne zaprzestanie regulowania płatności. Późniejsze - w obliczu wymagalnych kwot do uiszczenia - podejmowane działania w postaci przekazania nieruchomości pod tytułem darmym małżonce, podjęte dopiero w II połowie lutego 2020 r. starania zmierzające do uzyskania kredytowania na dalszą budowę domu na dane M. F. (zakończone wydaniem w dniu 09 kwietnia 2020 r. decyzji negatywnej co do złożonego wniosku), zgłoszenie w postępowaniu o zapłatę toczącym się przed tut. Sądem V Wydziałem Gospodarczym zarzutu potrącenia na kwotę 178 955,68 zł. z tytułu wadliwości wykonanych robót (zarzut co do zasady niepotwierdzony; nieznaczne uchybienia/usterki wycenione przez biegłego sądowego na kwotę 1830,00 zł.), wykończenie domu przy udziale innych, zewnętrznych wykonawców po odstąpieniu od umowy przez pokrzywdzoną spółkę, w ocenie Sądu – potwierdzają ustalenia o istnieniu oszukańczego zamiaru, jakim oskarżony kierował się przy realizacji przedmiotowej inwestycji. A. W. (1) poprzez swoje działania w procesie inwestycyjnym zmierzał de facto do uzyskania finansowania budowy domu na kredyt, z odroczonym terminem płatności, działając tym samym z pokrzywdzeniem spółki Grupa (...), która została tym samym doprowadzona do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie 393 942,69 zł.

W obliczu tak poczynionych ustaleń, działania oskarżonego w postaci kilku płatności na wstępnym etapie inwestycji realizowanych z rachunku M. F., po wysuwane po zaprzestaniu terminowych płatności na rzecz przedmiotowej spółki propozycje dalszego finansowania, niekorzystne z punktu widzenia interesów spółki (zeznania Z. R.) miały charakter pozorowany, by utwierdzić wykonawcę w przekonaniu, iż ma do czynienia z poważnym, finansowo stabilnym inwestorem, a w okresie późniejszym, by zapewnić stronę przeciwną o woli polubownego załatwienia sporu.

Odnosząc się do drugiego z przypisanych A. W. (1) czynów zabronionych wskazać należy iż wyczerpuje on znamiona występku opisanego w art. 300 § 1 kk.

Oskarżony - będąc świadomym tego, iż nie wykonuje większości swoich wymagalnych zobowiązań, w tym w stosunku do pokrzywdzonej spółki, nie informując wykonawcy o zmianie stanu prawnego gruntu, na którym trwały roboty budowlane – w dniu 17 stycznia 2020 r. w O., w Kancelarii Notarialnej notariusz J. B., darował swojej małżonce A. W. (2) prawo własności niezabudowanej nieruchomości składającej się działki nr (...) o obszarze 0,1384 ha położonej w T., dla której Sąd Rejonowy w Olsztynie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o nr (...) pozbawiając tym samym swojego wierzyciela Grupa (...) sp. z o. o. z siedzibą w S. możliwości zaspokojenia roszczeń wynikających z zawartej umowy zlecenia na budowę domu jednorodzinnego w miejscowości T.. Powyższe w pełni koresponduje z ustaleniami sądu cywilnego poczynionymi w sprawie tut. Sądu I Wydział Cywilny o sygn. akt: I C 33/21 uznając zasadność zgłoszonej przez spółkę Grupa (...) skargi pauliańskiej.

X

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

3.5.Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

4.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

A. W. (1)

I - IV

I - IV

Kierując się ogólnymi dyrektywami i zasadami sądowego wymiaru kary określonymi w art. 53 § 1 i 2 kk, przy zastosowaniu art. 4 § 1 kk w brzmieniu ustawy Kodeks karny obowiązującym przed wejściem w życie ustawy z dnia 07 lipca 2022 r. o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw jako ustawy względniejszej uznając oskarżonego za winnego:

- popełnienia przypisanego mu czynu z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk (jak wskazano powyżej przywołanie art. 11 § 2 kk stanowi omyłkę) w zw. z art. 12 § 1 kk, Sąd – przy zastosowaniu art. 11 § 3 kk (konsekwencja zastosowania art. 11 § 2 kk), art. 60 § 2 pkt 2 i 6 pkt 3 kk uznając, że nawet najniższa kara przewidziana za to przestępstwo byłaby niewspółmiernie surowa, przy czym oskarżony czynił starania o naprawienie szkody (uiścił łącznie począwszy od 18 lutego 2022 r. do dnia 23 stycznia 2024 r. na rzecz pokrzywdzonej spółki kwotę 484 957,63 zł.) - z mocy art. 294 § 1 kk wymierzył mu karę 10 miesięcy pozbawienia wolności (pkt I);

- popełnienia przypisanego mu czynu z art. 300 § 1 kk i za to z mocy art. 300 § 1 kk wymierzył mu karę 5 miesięcy pozbawienia wolności (pkt II).

Stosownie do brzmienia art. 85 § 1 kk w zw. z art. 86 § 1 kk w miejsce jednostkowych kar pozbawienia wolności, Sąd wymierzył oskarżonemu karę łączną 1 roku pozbawienia wolności (pkt III).

Oceniając stopień społecznej szkodliwości popełnionych przez oskarżonego czynów jako znaczny, Sąd miał na względzie zarówno rodzaj naruszonych przestępstwami dóbr, jakimi są: cudza własność, pewność/bezpieczeństwo obrotu gospodarczego, okoliczności i sposób popełnienia czynów, rozmiar wyrządzonej szkody oraz postać zamiaru (bezpośredni, kierunkowy w odniesieniu do występku oszustwa).

W procesie wymiaru kary Sąd poczytał oskarżonemu każdorazowo jako okoliczność obciążającą znaczny stopień karygodności czynów, rozmiar szkody będącej konsekwencją penalizowanych zachowań oskarżonego, motywację sprawcy (działanie w celu osiągnięcia korzyści majątkowej), następczą karalność (z zaznaczeniem, że w czasie popełnienia przypisanych oskarżonemu czynów był on osobą niekaraną).

Sąd, ferując karę, zaliczył oskarżonemu do okoliczności łagodzących starania o naprawienie szkody wyrządzonej czynem z pkt I. Podkreślenia wymaga, iż A. W. (1) naprawił szkodę uiszczając na rzecz spółki Grupa (...) kwotę 484 957,63 zł. Owszem nie były to działania podjęte dobrowolnie lecz wymuszone zapewne toczącymi się postępowaniami: cywilnym i karnym, niemniej jednak fakt sukcesywnego regulowania należności przy współudziale syna P. W. znacznie przekraczającej kapitał szkody (kwestia odsetek i ich rozliczenia stanowi w dalszym ciągu przedmiot sporu sądowego) dowodzi szczerej woli naprawienia szkody.

Mając na względzie powyższe okoliczności Sąd uznał, iż kara łączna w wymiarze 1 roku pozbawienia wolności pozwoli na efektywne oddziaływanie prewencyjne i da oskarżonemu szansę wyrobienia w nim pożądanej przez prawo postawy ukierunkowanej na przestrzeganie porządku prawnego.

Jednocześnie oskarżony nie jest sprawcą na tyle zdemoralizowanym (prowadzi ustabilizowany tryb życia, pracuje), aby dla osiągnięcia wobec niej celów prewencyjnych kary, koniecznym było orzeczenie kary izolacyjnej. Mając powyższe na uwadze, zasadnym było zastosowanie w stosunku do oskarżonego dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary, a za właściwy okres próby Sąd uznał okres maksymalny 3 lat, w czasie którego poddana zostanie weryfikacji przyjęta wobec niego pozytywna prognoza kryminologiczna, z jednoczesnym zobowiązaniem oskarżonego w okresie próby do informowania sądu na piśmie o przebiegu okresu próby co 12 miesięcy, licząc od uprawomocnienia wyroku (pkt IV).

5.  Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

A. W. (1)

V - VI

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu przygotowawczym i sądowym Sąd orzekł w myśl art. 29 ust. 2 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze w zw. z § 4 ust. 3, § 17 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 5, § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (pkt V).

Zgodnie z brzmieniem art. 627 kpk, stosownie do zgłoszonego wniosku przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego i mając na uwadze wynik procesu, Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego Grupa (...) sp. z o. o. w S. kwotę 2 280,00 zł. tytułem poniesionych wydatków związanych z ustanowieniem pełnomocnika z wyboru w postępowaniu przygotowawczym i sądowym (pkt VI).

6.  inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

Klauzula antykumulacyjna wynikająca z brzmienia art. 415 § 1 kpk stoi na przeszkodzie rozstrzyganiu w przedmiocie zgłoszonego przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego wniosku o naprawienie szkody wobec toczącego się przed tut. Sądem V Wydziałem Gospodarczym sporu cywilnego o zapłatę w sprawie o sygn. akt: V GC 145/22.

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

VII

O kosztach sądowych Sąd orzekł stosownie do brzmienia art. 627 kpk w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych

7.  Podpis