Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 628/20

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

7.USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1

M. R. (1)

w dniu 20 stycznia 2014 roku w miejscowości W., gmina B., województwo (...), działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem G. B. w kwocie 16.103.78 zł w ten sposób, że dokonał zakupu od w/w trzody chlewnej w postaci 51 sztuk tuczników, na co została wystawiona faktura VAT (...) z dnia 20.01.2014 roku na kwotę 36.103,78 zł przez Spółdzielnię (...) z/s w Ż., której członkiem był G. B., a następnie dokonał częściowego uregulowania należności w dwóch transzach tj. 10.000 zł w dniu 17.02.2014 r. oraz 10.000 zł w dniu 28.02.2014 r., wprowadzając w błąd G. B. co do zamiaru wywiązania się z całości zawartych zobowiązań, czym działał na szkodę G. B.,

tj. przestępstwo z art. 286 § 1 k.k.

2

M. R. (1)

w dniu 27 stycznia 2014 roku w miejscowości W., gmina B., województwo (...), działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem G. B. w kwocie 21.052,63 złote w ten sposób, że dokonał zakupu od w/w trzody chlewnej w postaci 31 sztuk tuczników, na co została wystawiona faktura VAT (...) z dnia 27.01.2014 roku na kwotę 21.052,63 złotych przez Spółdzielnię (...) z/s w Ż., której członkiem był G. B., wprowadzając w błąd G. B. co do zamiaru wywiązania się z zawartych zobowiązań i zapłatę w/w faktury, czym działał na szkodę G. B.,

tj. przestępstwo z art. 286 § 1 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

1. M. R. (2) umową sprzedaży zawartą 4 lipca 2012 r. nabył od K. R. 40 udziałów w (...) sp. z o.o. z siedzibą w K..

Postanowieniem Sądu Rejonowego dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie z 7 września 2012 r. wpisano, zgodnie ze złożonym wnioskiem, M. R. (1) jako wspólnika (...) sp. z o.o. w Rejestrze Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego.

15 stycznia 2013 r. (...) sp. z o.o. nabyła udziały (...) sp. z o.o.

M. R. (1) zbył udziały (...) sp. z o.o. umową sprzedaży udziałów z 23 stycznia 2015 r.

Postanowieniem Sądu Rejonowego dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie z 29 maja 2015 r. wykreślono M. R. (1) jako wspólnika (...) sp. z o.o. z Krajowego Rejestru Sądowego.

Z końcem 2013 r. M. R. (1), w tym z uwagi na sytuację osobistą, wycofał się z aktywności w ramach spółki.

M. R. (1) 9 stycznia 2014 r. złożył oświadczenie o rezygnacji z funkcji członka zarządu (...) sp. z o.o.(oświadczenei wpłynęło doo spółki 10.01.2014r.) i został odwołany z tej funkcji 3 lutego 2014 r. przez zgromadzenie wspólników. W okresie między złożeniem rezygnacji a podjęciem uchwały o jego odwołaniu nie angażował się w działalność spółki i nie przebywał na terenie zakładu.

Umowa sprzedaży z 4 lipca 2012 r.

30

Wyjaśnienia M. R. (1)

606-608

Wniosek o wpis w Krajowym Rejestrze Sądowym

21-29

Postanowienie Sądu Rejonowego dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie z 7 września 2012 r.

32

Umowa sprzedaży z 23 stycznia 2013 r.

664-665

Rezygnacja z funkcji członka zarządu

692

Uchwała nr 1/2/2014 Zgromadzenia Wspólników (...) sp. z o.o. z 3 lutego 2014 r.

693

Umowa sprzedaży udziałów z 23 stycznia 2015 r.

81-83

Postanowienie Sądu Rejonowego dla Krakowa-Śródmieścia z 29 maja 2015 r.

85

Odpis pełny z Krajowego Rejestru Sądowego Orfa sp. z o.o

724-728

Odpis pełny z Krajowego Rejestru Sądowego (...) sp. z o.o.

729-734

Zeznania W. K.

884

Zeznania W. M.

885

2. (...) sp. z o.o. nie była, w dacie nabycia udziałów przez oskarżonego, w dobrej kondycji finansowej. Znajdujące się w jej użytku maszyny w większości nie były sprawne i wymagały naprawy bądź wymiany. Stan techniczny budynku nie odpowiadał normom przepisów specjalistycznych dla działalności przetwórczej i wymagał remontu. Spółka posiadała jednocześnie zadłużenie z tytułu prowadzonej działalności. Zakład przetwórstwa działał warunkowo, zamknięto stanowiącą jego istotną część ubojnię, bez której prowadzenie rentownej działalności gospodarczej było znacząco utrudnione. Spółka straciła zaufanie u kontrahentów i renomę ze względu na nieregulowanie zaciąganych zobowiązań.

M. R. (1) przeprowadził niezbędne prace remontowe, zadbał o należyty stan techniczny wykorzystywanych maszyn. W związku z podjętymi działaniami naprawczymi i restrukturyzacyjnymi otwarto ubojnię, wznowiono produkcję, wprowadzając do sprzedaży wędliny o nowych recepturach, zawarto umowy dostawy z supermarketami (...) oraz lokalnymi sieciami sklepów, doprowadzając do zwiększenia obrotów. Spłacono także część obciążających spółkę zobowiązań, poprawiając jej spółki.

M. R. (1) osobiście zapewniał finansowanie spółki, w tym przez wkłady własne, z których część przeznaczył na remont budynków i wyposażenie, a część na spłatę ciążących na spółce zobowiązań.

(...) sp. z o.o. była ściśle powiązana z działalnością (...) sp. z o.o. i opierała się na konstrukcji łańcucha dostaw i wspólnej realizacji zawieranych umów. Podmioty te nie były rozróżniane przez dostawców.

M. R. (1) nie był świadomy rzeczywistego stanu finansowego spółki przed nabyciem jej udziałów, w tym faktu, że funkcjonująca w zakładzie ubojnia nie spełnia wymogów określonych w odrębnych przepisach, mimo podjęcia określonych czynności związanych z oceną rentowności spółki. M. R. (1) nie prowadził uprzednio działalności związanej z przetwórstwem wędliniarskim, nie znał potrzeb rynku ani realiów tego rodzaju działalności.

Wyjaśnienia M. R. (1)

606-608

Zeznania W. K.

883 verte – 884

Zeznania W. M.

884 – 885 verte

Sprawozdania finansowe

33-36, 59-65

Umowa handlowa z 5 lutego 2013 r.

666-669

Dokumenty księgowe

633-645

Wyciągi z rachunków bankowych (...) sp. z o.o.

545-656, 672-673

Wyciągi z rachunków bankowych (...) sp. z o.o.

674-677

Wydruki z kont księgowych (...) sp. z o.o.

678-691

Wydruki z programu księgowego środków trwałych (...) sp. z o.o.

961-967

Operat szacunkowy

968-991

3. (...) sp. z o.o. początkowo wykonywała ciążące na niej zobowiązania, nie posiadając nieuregulowanych należności wobec Skarbu Państwa czy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Spółka posiadała zadłużenie z tytułu podatku od towarów i usług za II i III kwartał 2014 r. Prowadzone, w trybie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, postępowanie nie doprowadziło do wyegzekwowania należności czy kosztów postępowania egzekucyjnego.

Komornicy Sądowi przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa-Krowodrzy prowadzili postępowania egzekucyjne przeciwko (...) sp. z o.o. z wniosku Spółdzielni (...), (...) Bank S.A., Banku (...) S.A. oraz (...) Bank (...) S.A.

Prowadzone postępowania nie doprowadziły do wyegzekwowania całości należności i zostały umorzone z uwagi na bezskuteczność egzekucji.

Pismo Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – Oddziału w P.

155

Wyjaśnienia M. R. (1)

606-608

Pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego dla K.

152

Pismo Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa-Krowodrzy M. G.

154, 740-743

Pisma Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa-Krowodrzy M. D.

158, 736

4. M. R. (1) współpracował od 2013 r. z G. B.. Współpraca przebiegała bez zastrzeżeń którejkolwiek ze stron czy opóźnień w płatności lub realizacji umowy i była kontynuowana w kolejnych miesiącach.

W styczniu 2014 r. (...) sp. z o.o. zawarła dwie umowy dostawy tuczników z G. B. działającym w ramach Spółdzielni (...), w związku z którymi wystawiono faktury VAT (...). Dostawy zostały wykonane przez G. B..

Każdy z hodowców zrzeszonych w Spółdzielni samodzielnie zawierał, w jej imieniu, umowy dotyczące sprzedaży trzody chlewnej, bez konieczności uzyskania zgody pozostałych członków Spółdzielni. Faktury dokumentujące sprzedaż wystawiane były przez Spółdzielnię i jej upoważnionych pracowników.

(...) sp. z o.o. nie uregulowała całości należności wynikającej z zawartych umów dostawy tuczników.

Wyjaśnienia M. R. (1)

606- (...)

Zeznania G. B.

522-534

Faktura VAT (...)

19

Faktura VAT (...)

18

Statut Spółdzielni (...)

525-538

Odpis pełny z Krajowego Rejestru S. Spółdzielni (...)

539-546

Zeznania J. D.

609 verte

5. Pozwem z 2 września 2014 r. (data wpływu do Sądu: 5 września 2014 r.) Spółdzielnia (...), reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, wniosła o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym wobec (...) sp. z o.o. z tytułu nieuregulowanych faktur VAT (...).

Powództwo zostało uwzględnione 24 października 2014 r., a nakaz zapłaty uprawomocnił się 2 grudnia 2014 r. wobec niewniesienia przez pozwaną spółkę sprzeciwu. Tytułowi egzekucyjnemu nadano – zgodnie z wnioskiem pełnomocnika powódki – klauzulę wykonalności.

Tytuł wykonawczy wydano pełnomocnikowi powódki 18 lutego 2015 r.

Postępowanie egzekucyjne zostało wszczęte 5 marca 2015 r. i doprowadziło do wyegzekwowania jedynie części należności objętej tytułem wykonawczym. Postępowanie zostało umorzone postanowieniem z 21 grudnia 2016 r. z uwagi na bezskuteczność egzekucji.

Pozew o zapłatę

9-11

Nakaz zapłaty

12

Pismo Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa-Krowodrzy M. G.

154

Zeznania G. B.

608 verte

6. (...) sp. z o.o. posiadała liczne zadłużenia za lata 2013 i 2014 wobec podmiotów prywatnych, jak i organów publicznych, w tym wobec Skarbu Państwa, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, Fundusz Ubezpieczeń Zdrowotnych oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz Gminy S..

Postępowanie egzekucyjne za okres 2013-2014 z wniosku Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jest w toku. Egzekucja, z uwagi na brak środków i majątku spółki, jest bezskuteczna.

Postępowania egzekucyjne z wniosku Gminy S., Naczelnika Urzędu Skarbowego w Z., Miejskiego Przedsiębiorstwa (...) sp. z o.o. w Z. oraz wierzycieli prywatnych (E. S. (1), I. K. (1), R. S., J. P., S. J., E. S. (2), J. R., J. Z., M. W., K. K. (1), R. M., E. J., A. K., I. K. (2), P.P.U.H. A (...) s.c. J. L., A. B., Spółdzielni (...) w M., (...) sp. z o.o., (...) sp. z o.o., F. P.H.U. (...) sp. j., P.W. (...) sp. c. R. N., S. R., (...) sp. z o.o. S.K.A.) zostały umorzone wobec bezskuteczności egzekucji wynikającej z braku środków mogących zaspokoić roszczenia wierzycieli.

Pismo Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – I Oddziału w P.

(...)- (...)

Pismo komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Zduńskiej Woli A. S.

(...)- (...)

Pismo Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Sieradzu A. Jordana

(...)

Pismo Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Zduńskiej Woli A. N.

(...)- (...)

Pismo Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Zduńskiej Woli J. K.

907-934

Pismo Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Sieradzu M. S.

937

dokumenty z akt egzekucyjnych o sygn. KM 3278/13, KM 165/14, KM 1165/14, KM 1255/14, KM 1375/14, KM 2194/14, KM 2195/14, KM 2196/14, KM 2507/14, KM 525/15, KM 576/15, KM 1351/15, KM 1352/15.

(...)-1120

7. M. R. (1) urodził się (...) Legitymuje się wyższym licencjackim wykształceniem, z zawodu jest księgowym. Jest rozwiedziony. Ze związku małżeńskiego z K. R. pochodzi dwoje małoletnich dzieci pozostających na jego utrzymaniu. M. R. (1) podejmuje prace dorywcze, osiągając z tego tytułu wynagrodzenie w kwocie między 700 a 800 zł netto miesięcznie.

Wyjaśnienia M. R. (1)

606

8. M. R. (1) został wpisany, po rozpoznaniu sprawy wszczętej z urzędu, do Rejestru Dłużników Niewypłacalnych Krajowego Rejestru Sądowego postanowieniem Sądu Rejonowego dla Krakowa- Śródmieścia w Krakowie z 16 października 2015 r.

Odpis postanowienia Sądu Rejonowego dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie z 16 października 2015 r.

472

9. M. R. (2) nie był uprzednio karany.

Dane o karalności

(...)

10. M. R. (1) nie jest chory psychicznie, nie cierpi także na niedorozwój umysłowy. Przebyty uraz głowy nie wpłynął na jego funkcjonowanie czy osobowość. M. R. (1) był osobą poczytalną w czasie czynów objętych aktem oskarżenia i mógł pokierować swoim postępowaniem oraz rozpoznać znaczenie przedsiębranego działania.

Opinia sądowo-psychiatryczna

402-404

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1

M. R. (1)

w dniu 20 stycznia 2014 roku w miejscowości W., gmina B., województwo (...), działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem G. B. w kwocie 16.103.78 zł w ten sposób, że dokonał zakupu od w/w trzody chlewnej w postaci 51 sztuk tuczników, na co została wystawiona faktura VAT (...) z dnia 20.01.2014 roku na kwotę 36.103,78 zł przez Spółdzielnię (...) z/s w Ż., której członkiem był G. B., a następnie dokonał częściowego uregulowania należności w dwóch transzach tj. 10.000 zł w dniu 17.02.2014 r. oraz 10.000 zł w dniu 28.02.2014 r., wprowadzając w błąd G. B. co do zamiaru wywiązania się z całości zawartych zobowiązań, czym działał na szkodę G. B.,

tj. przestępstwo z art. 286 § 1 k.k.

1

M. R. (1)

w dniu 27 stycznia 2014 roku w miejscowości W., gmina B., województwo (...), działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem G. B. w kwocie 21.052,63 złote w ten sposób, że dokonał zakupu od w/w trzody chlewnej w postaci 31 sztuk tuczników, na co została wystawiona faktura VAT (...) z dnia 27.01.2014 roku na kwotę 21.052,63 złotych przez Spółdzielnię (...) z/s w Ż., której członkiem był G. B., wprowadzając w błąd G. B. co do zamiaru wywiązania się z zawartych zobowiązań i zapłatę w/w faktury, czym działał na szkodę G. B.,

tj. przestępstwo z art. 286 § 1 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

Zawarcie umów przez M. R. (1) i wprowadzenie w błąd G. B. co do okoliczności istotnej dla zawarcia umowy i doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia mieniem.

Wyjaśnienia M. R. (1)

606-608

7.OCena DOWOdów

1.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1-4, 7

Wyjaśnienia M. R. (1)

W ocenie Sądu na atrybut wiarygodności zasługiwały wyjaśnienia M. R. (1) w całości. Wskazał on bowiem wszystkie istotne okoliczności związane z prowadzoną w (...) spółek (...)-M. działalnością gospodarczą, szczegółowo podając kondycję finansową spółek, w tym stan zadłużenia przejętej przez niego spółki zajmującej się przetwórstwem. Wyjaśnienia M. R. (1) korespondowały ponadto z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym, w tym z zeznaniami W. P. i Z. M., oraz, co istotne, z niebudzącymi wątpliwości dokumentami urzędowymi uzyskanymi od organów publicznych oraz komorników sądowych oraz z wiarygodnymi dokumentami finansowo-księgowymi przedłożonymi przez jego obrońcę do akt sprawy.

Jako wiarygodne Sąd Rejonowy ocenił wyjaśnienia oskarżonego co do faktu, że mimo podjęcia starań zmierzających do oceny rentowności (...) sp. z o.o. nie posiadał on wiadomości o jej rzeczywistym stanie finansowym i licznych zobowiązań obciążających spółkę.

Sąd za wiarygodne, wobec daty złożenia oświadczenia o rezygnacji z funkcji członka zarządu oraz sytuacji osobistej, a w konsekwencji przydatne dla rozstrzygnięcia uznał wyjaśnienia M. R. (1) w zakresie, w jakim wskazywał, że nie zawierał bezpośrednio z G. B. dwóch umów dostawy w styczniu 2014 r. Za powyższym wnioskiem przemawiały jednocześnie zasady doświadczenia życiowego, zeznania świadków W. K. i W. M., którzy wskazali, że oskarżony nie zjawiał się w styczniu w siedzibie spółki. Godzi się zauważyć, że G. B. współpracował przez 2013 r. z M. R. (1). Z tego powodu mógł pozostawać w przekonaniu, że zawierając kolejną umowę dostawy tuczników z (...) sp. z o.o., kontynuuje prowadzoną współpracę.

Nadto Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego co do jego sytuacji osobistej i materialnej.

4

Zeznania świadka J. D.

Jako wiarygodne i przydatne dla rozstrzygnięcia sprawy, w tym dla ustalenia zasad współpracy między przetwórcami a Spółdzielnią, Sąd ocenił zeznania J. D.. Świadek wskazał na realia działania Spółdzielni i sposób, w jaki pozyskiwała nabywców trzody chlewnej, a jego zeznania korespondowały z pozostałym materiałem dowodnym, w tym z przedłożonym do akt sprawy statutem Spółdzielni. Nie zaistniały jednocześnie jakiekolwiek powody podające w wątpliwość złożoną przez świadka relację. J. D., jako osoba postronna, nie miał interesu w przedstawieniu funkcjonowania Spółdzielni w sposób odmienny aniżeli rzeczywisty czy złożeniu relacji korzystnej dla oskarżonego.

1-2

Zeznania świadka W. K.

W ocenie Sądu zasługiwały na wiarę zeznania W. K.. Świadek w sposób logiczny i rzeczowy przedstawił warunki pracy w zakładach przetwórstwa, w tym stan techniczny budynku i maszyn uniemożliwiający z początku prowadzenie działalności gospodarczej. Treść jego zeznań koresponduje jednocześnie z pozostałym materiałem osobowym, w tym z wyjaśnienia oskarżonego i zeznaniami W. M., jak też z materiałem dokumentarnym. Świadek, jako były i „szeregowy” pracownik w spółce, nie miał interesu, aby zeznawać niezgodnie z prawdą czy w sposób korzystny dla oskarżonego, zniekształcając rzeczywisty obraz sytuacji w zakładach (...) sp. z o.o.

1-2

Zeznania świadka W. M.

Na atrybut wiarygodności zasługiwały zeznania W. M., albowiem treść jego relacji była wewnętrznie spójna i uporządkowana, a nadto znajdowała odzwierciedlenie w treści wyjaśnień oskarżonego i zeznań świadka W. K.. Fakty, o jakich zeznawał świadek, zostały ponadto potwierdzone dokumentami przedłożonymi do akt sprawy, w tym o charakterze urzędowym czy księgowym. Za istotne dla rozstrzygnięcia należało uznać zeznania świadka w zakresie, w jakim wskazał, że M. R. (1) podjął określone starania celem uzyskania informacji o kondycji finansowej spółki i że istotne informacje zostały przed nim zatajone, a nadto w zakresie, w jakim zeznał, że oskarżony wycofał się z działalności gospodarczej już w grudniu 2013 r., a zatem nawet przed złożeniem oświadczenia o rezygnacji. Nie zaistniały jednocześnie inne względy, które pozwalałyby zakwestionować treść zeznań świadka. Świadek wyczerpująco zrelacjonował okoliczności objęte niniejszym postępowaniem.

1-10

Dokumenty

Sąd jako wiarygodne ocenił znajdujące się w aktach sprawy dokumenty, albowiem nie zaistniały jakiekolwiek względy podające w wątpliwość stwierdzoną w nich treść. Żadna ze stron nie kwestionowała jednocześnie ich treści.

W zakresie, w jakim miały one charakter dokumentów urzędowych, nie ujawniły się nadto podstawy do obalenia przysługujących im domniemań legalności. Zostały one sporządzone przez uprawnione podmioty w ramach przysługujących im kompetencji i zgodnie z obowiązującymi przepisami, w przepisanej przez prawo formie. Nie były one jednocześnie kwestionowane przez którąkolwiek ze stron.

Sporządzona przez biegłych psychiatrów opinia sądowo-psychiatryczna odpowiada metodologii badania i standardom opiniowania. Jest należycie i przekonująco uzasadniona, a zawarte w niej wnioski umotywowane. Została przygotowana przez osoby posiadające wiedzę specjalistyczną z dziedziny psychiatrii z zachowaniem standardu bezstronności i rzetelności. Nie zaistniały jakiekolwiek powody do zakwestionowania jej treści czy kompetencji psychiatrów wydających opinię.

Jako wiarygodne i przydatne należało ocenić jednocześnie dokumenty pochodzące z akt sprawy prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Kaliszu pod sygn. akt I GNc 4429/14, a dotyczące dochodzenia należności wynikających z faktur dokumentujących sprzedaż tucznika, jak też dołączone do akt dokumenty z akta egzekucyjne uzyskane od komornika sądowego A. N..

1.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1 i 2

Zeznania G. B.

Sąd jako niewiarygodne, w zasadniczej części, ocenił zeznania pokrzywdzonego. Godzi się zauważyć, że w miarę prowadzonych czynności świadek wskazywał odmienne okoliczności zawartej umowy. Składając zeznania po raz pierwszy, błędnie wskazał jako kontrahenta (...) sp. z o.o., podczas gdy faktury dotyczące umowy dostawy wystawione zostały na (...) sp. z o.o. Jakkolwiek tylko ta okoliczność, z uwagi na ścisły związek obu podmiotów i istniejące między nimi powiązania gospodarcze, sama w sobie nie deprecjonuje złożonych zeznań, to wskazać należy, że całokształt zeznań pokrzywdzonego, w tym treść zeznań złożonych na rozprawie, budzi istotne wątpliwości.

Świadek bowiem w sposób niezwykle zdawkowy opisał okoliczności, w jakich doszło w styczniu 2014 r. do zawarcia umów dostawy tuczników. Ponadto przedstawił jedynie faktury dokumentujące sprzedaż, brak jest jednak umów dokumentujących tę transakcję. Nie jest w konsekwencji możliwe ustalenie, czy istotnie M. R. (1) zawierał, z ramienia spółek, umowę z pokrzywdzonym.

Jak zaznaczono we wcześniejszej części pisemnych motywów uprawnione wydaje się stwierdzenie, że okoliczności zawarcia umowy były odmienne aniżeli przedstawione przez G. B.. Skoro bowiem pokrzywdzony współpracował z M. R. (1) przez 2013 r., będąc zadowolonym z efektów tej współpracy, mógł założyć, że kolejne zamówienie zostało złożone także przez M. R. (1) tak jak wcześniej, skoro pozostawał on zasadniczo osobą odpowiedzialną za funkcjonowanie spółek.

Należy jednocześnie zwrócić uwagę na fakt, że w treści pozwu wniesionego w związku z nieuregulowaniem należności objętych fakturami nie znalazła się choćby wzmianka o M. R. (1) jako o osobie zawierającej przedmiotowe umowy dostawy. Jakkolwiek postępowanie upominawcze cechuje się zasadniczymi odrębnościami od postępowania zwyczajnego, to okoliczność ta, jako mająca istotne znaczenie z perspektywy dowodowej, zostałaby w treści pozwu lub w jego uzasadnieniu ujęta.

Sąd doszedł do przekonania, że pokrzywdzony rozmawiał z przedstawicielem spółki o zawieranej umowie, jednak nie był to M. R. (1). Nie sposób bowiem, mając na uwadze zasady doświadczenia życiowego i zasady logicznego rozumowania, przyjąć, że M. R. (1) jako osoba bezpośrednio odpowiedzialna za zarządzanie spółkami zjawił się u G. B. celem zawarcia umowy, i to dwukrotnie, szczególnie wobec jasno wyrażonej rezygnacji z funkcji członka zarządu i stopniowego wycofywania się z działalności gospodarczej. Za powyższym przemawia funkcja i rola, jaką w ramach spółki wykonywał M. R. (1), a które przekładały się na jego obowiązki. Nadto doświadczenie życiowe prowadzi do logicznego wniosku, że nie istniała potrzeba osobistego uzgodnienia warunków kolejnej już dostawy tuczników, szczególnie biorąc pod uwagę wartość zamówienia i fakt, że G. B. był jednym z wielu dostawców. Wystarczająca w tym względzie byłaby rozmowa telefoniczna. Za powyższym wnioskiem przemawiają jednocześnie zeznania świadka W. M., który wprost wskazał, że oskarżony ostatni raz w siedzibie firmy zjawił się w grudniu 2013 r.

Ponadto, gdyby zeznania świadka w tej mierze polegały na prawdzie, to zarówno spotkanie z M. R. (1), jak i zawarta umowa, zostałyby udokumentowane. W toku postępowania pokrzywdzony nie przedstawił ani zawartej umowy, ani jakiegokolwiek innego dowodu przemawiającego za ustaleniem, że do spotkania w jego miejscu zamieszkania doszło. Nie wskazał jednocześnie na inne okoliczności, w tym szczegóły spotkania, które uwiarygodniłyby treść składanej relacji.

Co więcej pokrzywdzony jest bezpośrednio, wobec bezskuteczności egzekucji, zainteresowany wynikiem sprawy. Jakkolwiek nie oznacza to z tej tylko przyczyny, że złożone przez niego zeznania są niewiarygodne, to w powiązaniu z całokształtem ustalonego stanu faktycznego i kontekstem sytuacyjnym, powyższe przemawia jednak za uznaniem ich za niewiarygodne.

Z tych też powodów zeznania świadka, jako niewiarygodne w zasadniczej części, nie stały się podstawą ustaleń faktycznych.

Jako wiarygodne i przydatne należało ocenić zeznania G. B. co do uprzednio łączącej go ze spółkami oskarżonego współpracy oraz w zakresie dochodzonego roszczenia w ramach postępowania upominawczego, jako że relacja świadka w tej części korespondowała z wiarygodnym i przydatnym materiałem dowodowym tak osobowym, jak i rzeczowym.

10

Dokumentacja medyczna M. R. (1)

Sąd pominął w ramach ustaleń faktycznych dokumentację medyczną przedłożoną przez M. R. (3) i jego obrońcę, albowiem nie miały one znaczenia dla rozstrzygnięcia i okazały się zbędne z punktu widzenia prawidłowego wyrokowania. Biegli psychiatrzy opiniujący M. R. (1) dysponowali informacjami o jego stanie zdrowia, w tym stosowną dokumentacją, i wyraźnie wskazali, że przebyty uraz oraz sytuacja osobista nie wpłynęły na jego funkcjonowanie.

7.PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☐

1.3.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

1.4.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

1.5.  Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☐

1.6.  Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

☒

1.7.  Uniewinnienie

1

M. R. (1)

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

Z uwagi na tożsamość czynów zarzucanych oskarżonemu, które wyczerpywały znamiona tego samego występku, zasadnym jest w ocenie Sądu Rejonowego łączne wskazanie powodów, które doprowadziły do uniewinnienia M. R. (1) od ich popełnienia.

Występek z art. 286 § 1 k.k. chroni, ze swojej istoty, majątek i mienie, które jest zagrożone lub naruszone poprzez wymienione enumeratywnie w tym przepisie formy oddziaływania podejmowane przez sprawcę. Z tej perspektywy wszelkie inne – poza wprowadzeniem w błąd, wyzyskaniem błędu czy też niezdolności do należytego podejmowania przedsiębranego działania – sposoby wywołania skutku w postaci rozporządzenia mieniem pozostają poza zakresem kryminalizacji na gruncie tego czynu zabronionego (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 2 grudnia 2002 r., IV KKN 135/00).

Jedną z postaci znamienia czynnościowego przestępstwa oszustwa jest wprowadzenie pokrzywdzonego (lub innej osoby rozporządzającej) w błąd. Może być ono zrealizowane, podobnie jak wyzyskanie błędu, tak przez działanie, jak i zaniechanie. Sprawca bowiem może przedstawić podmiotowi, który ma dokonać rozporządzenia, nierzetelne lub nieprawdziwe informacje, które powodują rozbieżność w jego świadomości z rzeczywistością, czy też zataić wiadomości mające istotny charakter dla przedsiębranej czynności prawnej w postaci rozporządzenia, takie jak kondycja finansowa, trudności płatnicze czy ciążące na nim zadłużenie (por. wyrok Sądu Najwyższego z 19 lipca 2007 r., V KK 384/06).

Rozporządzenie stanowi jednocześnie następstwo wprowadzenia w błąd (względnie wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania), wymaga zatem przypisania skutku i ustalenia, że nastąpił on na tej drodze. Z tego powodu oszustwo ma charakter typu podwójnie skutkowego.

W aspekcie znamion strony podmiotowej sprawca musi działać w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, której nie musi jednak uzyskać, a jego zachowanie musi cechować się szczególnym znamieniem kierunkowym, i z tego powodu wymaga zamiaru bezpośredniego. W konsekwencji podmiot czynu zabronionego musi, w aspekcie wolicjonalnym, chcieć – posługując się wskazaną wyczerpująco w art. 286 § 1 k.k. formą czynnościową – doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia, zaś w płaszczyźnie intelektualnej obejmować całokształt desygnatów znamion oszustwa. Nie jest wystarczające jedynie godzenie się, akceptowanie takiego stanu rzeczy.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, Sąd doszedł do przekonania, wobec całokształtu materiału dowodowego ujawnionego na rozprawie i ocenianego przez pryzmat wskazań wiedzy, zasad logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego – jak wymaga tego art. 7 k.p.k., że nie uzasadnia on przypisania oskarżonemu M. R. (1) sprawstwa co do czynów zarzucanych mu skargą oskarżycielską, a to z następujących względów.

Godzi się zauważyć – niejako na przedpolu rozważań – że fakt uczestnictwa oskarżonego w zawarciu umów dostawy między (...) sp. z o.o. a pokrzywdzonym nie został należycie udowodniony. Okoliczność, że M. R. (1) uprzednio zawierał w imieniu spółki umowy, pozyskiwał klientów i odpowiadał za ich realizację nie może, sama w sobie, stanowić wystarczającej podstawy dowodowej do przyjęcia, że zawierał on także inne umowy, w tym te z pokrzywdzonym G. B..

Istotne znaczenie w ocenie Sądu Rejonowego ma jednocześnie oświadczenie oskarżonego, datowane na 9 stycznia 2014 r., o rezygnacji z funkcji członka zarządu. Skoro M. R. (1) już od końca 2013 r. stopniowo rezygnował z aktywności w spółce, a nadto złożył oświadczenie o takiej właśnie treści, to nie mógłby podejmować jakichkolwiek działań wiążących się z zawieraniem kolejnych umów. Postąpienie takie byłoby niewątpliwie sprzeczne tak z zasadami logiki, jak i logicznego rozumowania. Także przesłuchani w sprawie świadkowie, niezwiązani z oskarżonym i niemający jakichkolwiek powodów, aby zniekształcić rzeczywisty przebieg wydarzeń, wskazali, że oskarżony ostatni raz w siedzibie spółki zjawił się w grudniu 2013 r. i nie przebywał w niej w styczniu 2014 r., a zatem w okresie, w jakim doszło do wystawienia faktur dostawy tucznika.

W toku postępowania nie ujawniły się jednocześnie inne – z wyjątkiem zeznań pokrzywdzonego, które nie zasługiwały zasadniczo na atrybut wiarygodności – przekonujące dowody na udział oskarżonego w zawieraniu umów, w tym choćby ich kopie. Przypomnieć należy, że faktura jest dokumentem o odmiennej treści, jak i celu aniżeli umowa, której dotyczy podatek (należność publicznoprawna) objęty fakturą. Z tego powodu nie sposób ustalać treści umowy, w tym podmiotów ją zawierających, jedynie na podstawie dokumentu księgowego, jakim jest faktura (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 17 maja 2017 r., I ACa 1829/16). Powyższe wątpliwości, wobec niemożności ich rozstrzygnięcia ani na gruncie zgromadzonych i przeprowadzonych – a nadto należycie ocenionych – dowodów czy z wykorzystaniem reguł logiki i doświadczenia życiowego, obligowały Sąd Rejonowy do zastosowania art. 5 § 2 k.p.k., o czym w dalszej części pisemnych motywów.

W ocenie Sądu istotnie pokrzywdzony uzgadniał treść zawieranych umów dostawy ze spółką prowadzoną przez oskarżonego, jednak z pewnością warunków zobowiązania nie ustalał z oskarżonym. Teza, że M. R. (4) – celem przedłużenia dobrze układającej się współpracy i bez jakichkolwiek istotnych zmian w jej zasadach – miał zjawić się u pokrzywdzonego dwukrotnie, i to w miejscu oddalonym od swojego miejsca zamieszkania i usytuowania prowadzonego zakładu, nie jest uprawniona. Pozostaje ona w sprzeczności tak z zasadami logicznego rozumowania, jak i regułami doświadczenia życiowego, a nadto z wiarygodnymi wyjaśnieniami oskarżonego i zeznaniami świadków, a ponadto ze złożoną i przyjętą rezygnacją. W tym względzie zeznania G. B. nie zasługiwały, z przyczyn wskazanych szczegółowo w podsekcji 2.2 uzasadnienia, na atrybut wiarygodności, nie zachodzi zatem potrzeba powielenia argumentów przemawiających za taką oceną tego dowodu w tej części pisemnych motywów wyroku.

Podkreślić ponadto trzeba, że analiza treści zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa prowadzi do konstatacji, że jego złożenie motywowane było bezskutecznością prowadzonej egzekucji. Sam zaś fakt, że kontrahent nie uregulował zaciągniętego zobowiązania, nie świadczy i nie może świadczyć o tym, że dopuścił się występku z art. 286 § 1 k.k. Podobnie jak fakt zadłużenia, czy też jak w okolicznościach sprawy trudności z wyegzekwowaniem należności przysługujących spółce oskarżonego, nie świadczy bowiem, jak wywodził oskarżyciel, o zamiarze wyłudzenia (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie, II AKa 325/13). Prawo karne nie stanowi bowiem środka zastępczego, gdy dochodzenie przez wierzyciela przysługujących mu wierzytelności jest utrudnione lub niemożliwe, a z taką sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Postępowanie karne, w szczególności z zarzutami oszustwa, nie może być nadużywane do rozliczeń między stronami umowy, w tym do uzyskania zapłaty.

Uwzględniając powyższe okoliczności, należało jednocześnie odwołać się do dyrektywy z art. 5 § 2 k.p.k. Wyklucza ona bowiem tworzenie domniemań niekorzystnych dla oskarżonego, gdy nie znajdują one odzwierciedlenia ani w przeprowadzonych dowodach, ani zasadach logiki i stosownych wnioskowań. W ocenie Sądu zasada in dubio pro reo znajduje – wobec niedających się rozstrzygnąć wątpliwości – zastosowanie wobec oskarżonego.

Dowody ujawnione na rozprawie, i należycie ocenione przez pryzmat granic wyznaczonych art. 7 k.p.k., nie dały podstaw do stwierdzenia, że oskarżony posłużył się którąkolwiek z form oddziaływania z art. 286 § 1 k.k., ale przede wszystkim, że zawierał – z ramienia (...) sp. z o.o. – umowę dostawy tuczników. Jak wynika z utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego obowiązek udowodnienia należy odnosić do ustaleń niekorzystnych – a niewątpliwie taki charakter miałoby ustalenie, że oskarżony zawarł umowy objęte znajdującymi się w aktach sprawy fakturami – jako że oskarżony korzysta z domniemania niewinności (wyrok Sądu Najwyższego z 28 marca 2008 r., III KK 484/07). Ze względu na zasady wysłowione przez ustawodawcę w art. 5 k.p.k. konieczne jest wydanie wyroku uniewinniającego, gdy sprawstwo oskarżonego nie zostanie udowodnione, a zatem – ujmując to zagadnienie procesowe z innej perspektywy – gdy uprawdopodobnione zostaną twierdzenia oskarżonego negujące popełnienie przestępstwa. Udowodnienie sprawstwa oskarżonemu musi być całkowite, wolne od wątpliwości, a wniosek taki nie wypływa z przeprowadzonych w niniejszej sprawie dowodów.

Te wszystkie względy, w tym wiarygodność wyjaśnień oskarżonego kwestionująca zasadność oskarżenia, powodowały konieczność wydania wyroku uniewinniającego.

Powyższa konstatacja prowadziła, ze swojej istoty, do braku konieczności oceny pozostałych znamion strony przedmiotowej i podmiotowej zarzucanego oskarżonemu czynu. Skoro bowiem nie ustalono, że M. R. (1) zawierał umowy dostawy tucznika objęte przedłożonymi do akt sprawy fakturami, to bezprzedmiotowym była ocena, czy wprowadził on w błąd (względnie wyzyskał błąd lub niezdolność do należytego pojmowania przedsiębranego działania), doprowadzając w ten sposób do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, a ponadto czy obejmował on zamiarem i świadomością wszystkie z desygnatów znamion występku z art. 286 § 1 k.k.

Z tych też powodów, skoro oskarżyciel nie obalił domniemania niewinności, oskarżonego M. R. (1) należało uniewinnić od popełnienia obu zarzucanych mu aktem oskarżenia czynów.

7.KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

7.1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

7.6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

Wydatkami za postępowanie karne obciążono – w związku z uniewinnieniem oskarżonego od popełnienia zarzucanych mu czynów – Skarb Państwa, a to na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k.

7.1Podpis

sędzia Renata Pietras-Paszkowska