Sygnatura akt II K 73/23
Dnia 15 czerwca 2023 r.
Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: sędzia Małgorzata Krupska-Świstak
Protokolant: stażysta Weronika Stańczak
przy udziale Prokuratora: -
po rozpoznaniu w dniach: 31 marca 2023r., 13 kwietnia 2023r. i 15 czerwca 2023 r.
na rozprawie
sprawy:
T. S. syna R. i T. z domu C.
urodzonego (...) w P.
oskarżonego o to, że
w Ł. i G., w okresie od 31 grudnia 2015 r. do 25 kwietnia 2016 r., jako osoba zajmująca się sprawami gospodarczymi, w szczególności finansowymi firmy (...) Sp. z o.o. z/s w G., ul. (...), (...)-(...) T., NIP (...), w związku z nierzetelnym prowadzeniem ewidencji nabyć dla potrzeb podatku od towarów i usług za miesiąc marzec 2016r. tej spółki, poprzez ujęcie w niej faktury nr (...) z dnia 31.12.2015r. wystawionej na rzecz (...) Sp. z o.o. przez Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o., P., u. (...), NIP (...) na wartość 7.500.000,00 zł i podatek VAT wg 23% stawki w kwocie 1.699.337,52 zł w przedmiocie sprzedaży nieruchomości położonej w P. przy ul. (...), której przekazanie nastąpiło w dniu 1.01.2016r., w sytuacji, gdy transakcja była zwolniona od podatku VAT, wprowadził w błąd Naczelnika U. S. Ł. przez podanie w deklaracji VAT-7 za miesiąc marzec 2016r. danych niezgodnych ze stanem rzeczywistym poprzez bezpodstawne odliczenie podatku naliczonego, wynikającego z faktury nr (...) z dnia 31.12.2015r., przez co narażono na nienależny zwrot podatek od towarów i usług za marzec 2016r. o kwotę 1.599.266,00 zł oraz zaniżono podatek do wpłaty o kwotę 100.072,00 zł (łączna kwota narażenia na nienależny zwrot podatku VAT oraz zaniżenia podatku VAT do wpłaty wynosi 1.699.338 zł)
tj. o przestępstwo skarbowe określone w art. 76 § 1 kks w zb. z art. 56 § 1 kks w zb. z art. 61 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks i art. 7 § 1 kks i art. 9 § 3 kks
tj. o czyn z art. 76 § 1 kks w zb. z art. 56 § 1 kks w zb. z art. 61 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks i art. 7 § 1 kks i art. 9 § 3 kks
orzeka:
1. oskarżonego T. S. uniewinnia od popełnienia zarzuconego mu czynu,
2. zwalnia oskarżonego od kosztów postępowania, które przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.
UZASADNIENIE |
||||||||||||||
Formularz UK 1 |
Sygnatura akt |
II K 73/23 |
||||||||||||
Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza. |
||||||||||||||
1. USTALENIE FAKTÓW |
||||||||||||||
1.1. Fakty uznane za udowodnione |
||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano) |
||||||||||||
1.1.1. |
T. S. |
z art. 76 § 1 kks w zb. z art. 56 § 1 kks w zb. z art. 61 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kksi art. 7 § 1 kks i art. 9 § 3 kks |
||||||||||||
Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||
Fakt 1 T. S. jest księgowym z 23-letnim stażem pracy, a jego uprawnienia do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych poświadcza Certyfikat Księgowy nr (...) wystawiony przez Ministra Finansów z dnia 12 sierpnia 2003 r. Od 2000 r. oskarżony pracuje na podstawie umowy o pracę w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. Tryb. na ul. (...) (dalej: (...)) – początkowo jako inspektor w dziale finansowo-księgowym, a później na stanowisku dyrektora d/s ekonomiczno-finansowych i głównego księgowego. W zakresie jego obowiązków służbowych leży m.in. prowadzenie księgowości spółki, kontrola dokumentów w sposób zapewniający właściwy przebieg operacji księgowych oraz dokonywanie rozliczeń za każdy okres sprawozdawczy. Przez cały ten okres oskarżony cieszył się zaufaniem prezesa w/w spółki (...) uważającego go za doskonałego fachowca. |
1. certyfikat księgowy |
712 |
||||||||||||
2. dokumentacja pracownicza |
713-716 |
|||||||||||||
Fakt 2 Pracodawca T. S. - spółka (...) prowadzi działalność gospodarczą w sektorze robót drogowych i jest jednym z większych przedsiębiorców w regionie. Wyraźny rozwój spółki nastąpił w okresie przygotowywania infrastruktury związanej z obsługą Mistrzostw Europy w P. (...) Euro 2012 r., kiedy to roczna wartość zawieranych kontraktów wzrosła z przeciętnego poziomu 70 mln zł do 500 mln zł. Spółka (...) uczestniczyła wówczas w dużych przedsięwzięciach budowalnych jako podwykonawca, co przy olbrzymiej wartości zawieranych kontraktów wiązało się z równie dużym ryzykiem finansowym wynikającym z koniecznej współpracy z podmiotami zlecającymi jej roboty drogowe. Władze spółki obserwowały w tym czasie liczne przypadki niezamierzonych bądź celowych upadłości i bankructw wielu podmiotów ze swojej branży. Wielokrotnie zdarzało się, że podwykonawcy, którzy zainwestowali własne środki i siły w wykonanie zlecenia powierzonego przez wykonawcę zostawali z długami po tym jak wykonawca znikał z rynku lub stawał się niewypłacalny. Obawiając się takiego losu, zarząd (...) podjął starania o zabezpieczenie majątku spółki w drodze wydzielenia z niej zorganizowanej części przedsiębiorstwa i przeniesienia go na nowy, utworzony w grudniu 2014 r. podmiot - (...) Sp. z o.o., której prezesem początkowo był M. K. (1), a następnie jego córka M. K. (2). Oskarżony, jako zaufany i doświadczony księgowy, zawarł z nowoutworzoną spółką umowę na prowadzenie ksiąg rachunkowych, na mocy której samodzielnie prowadził sprawy finansowe tejże spółki i podobnie jak w spółce (...) odpowiadał za jej księgowość. Przygotowania do zamierzonego przedsięwzięcia trwały ponad 2 lata i poprzedzały je liczne konsultacje z wysokiej klasy specjalistami w dziedzinie prawa handlowego. Na użytek planowanego podziału przedsiębiorstwa spółka w dniu 25 lipca 2013 r. zawarła umowę o usługi doradcze, na podstawie której podmiot zewnętrzny - (...) (...) z/s w W., podjął się m.in. analizy dokumentów wewnętrznych (...) i jej struktury organizacyjnej oraz przeprowadzenia podziału spółki i przeszkolenia kluczowych pracowników w procedurach związanych z planowanym podziałem. W związku z planowanym podziałem przedsiębiorstwa Spółka wystąpiła także o indywidualną interpretację podatkową w zakresie podatku vat, aby nie narazić się na ewentualne negatywne skutki błędnego zastosowania obowiązujących przepisów. W dniu 24 czerwca 2014 r. Minister Finansów potwierdził słuszność stanowiska spółki wydając żądaną interpretację indywidulaną. Planowany podział przedsiębiorstwa był pierwszą tego typu transakcją (...) i zarówno oskarżony, który nadzorował proces przekształceń od strony księgowej i podatkowej w obu spółkach, jak i osoby zarządzające (...) dokładały starań, aby wszystko odbyło się prawidłowo i zgodnie z prawem. Plan wzmocnienia bezpieczeństwa majątku Spółki zakładał, m.in. że (...) sprzeda nowoutworzonej Spółce (...), zabudowaną nieruchomość położoną przy ul. (...) w P. Tryb. składającą się z 9 działek o łącznej powierzchni 2,9576 ha i wartości 9.225.000 zł, a następnie wydzierżawi ją na własny użytek. W razie niepowodzenia któregoś z kontraktów miało to uchronić wartościowy składnik majątku przed konsekwencjami, jakie spotkały innych podwykonawców robót drogowych. Umowa zawarta z Rudawski (...) nie obejmowała doradztwa podatkowego, ale kwestie te również były przedmiotem wielu rozmów, w których brał udział oskarżony. Co do zasady sprzedaż nieruchomości tego typu nie była opodatkowana podatkiem vat, ale przepisy dopuszczały także możliwość rezygnacji ze zwolnienia. Doradcy z W. byli zdania, że planowaną sprzedaż działki na ul. (...) SP. z o.o. powinna opodatkować podatkiem vat w stawce 23% i zapłacić wynikający stąd podatek, zaś nabywca działki (...) Sp. z o.o. będzie mogła wystąpić o jego zwrot. Do końca 2015 r. wszystkie dokumenty związane z przyszłym podziałem (...) zostały przygotowane, plan podziału zaakceptowany, obie spółki przyjęły w formie aktów notarialnych stosowne uchwały dotyczące odpowiednio sprzedaży/ nabycia nieruchomości przy ul. (...) w/m, a projekt umowy przygotował notariusz. W dniu 31 grudnia2015 r. na polecenie T. S., jako głównego księgowego (...) Sp. z o.o. została wystawiona faktura Vat nr (...) sprzedaży nieruchomości przy ul. (...) przez (...) Sp. z o.o. na rzecz Spółki (...) za kwotę 9.225.000 zł brutto, w tym 23% podatku vat o wartości 1.725.000 zł. W dniu 5 lutego 2016 r. na podstawie umowy sprzedaży potwierdzonej aktem notarialnym Rep. A nr (...) M. K. (1) działający w imieniu i na rzecz spółki - (...) zbył Spółce (...) reprezentowanej przez M. K. (2) nieruchomość objętą w/w fakturą za cenę 9.225.000 zł brutto. Spółka (...) uiściła należny od w/w transakcji podatek vat, a w marcu 2016 r. oskarżony jako osoba prowadząca (...) Spółki (...) ujmując transakcję w deklaracji podatkowej w imieniu tejże spółki wystąpił o zwrot naliczonego z tego tytułu podatku vat, co skutkowało wszczęciem postępowania kontrolnego wobec (...) Sp. z o.o. Organ podatkowy stał na stanowisku, że doszło do wprowadzenia w błąd Naczelnika właściwego Urzędu (...) bowiem faktura vat (...) dokumentowała sprzedaż zwolnioną z podatku vat, w rezultacie czego odliczenie podatku naliczonego z tej faktury było bezpodstawne i narażało na nienależny zwrot vat za miesiąc marzec 2016 r. w kwocie 1.599.266,00 zł oraz prowadziło do zaniżenia podatku vat do wpłaty o kwotę 100.072,00 zł. |
1. zeznania M. K. (1) |
727v-729 |
||||||||||||
2. dokumentacja dotycząca podziału przedsiębiorstwa |
718-719v, 510-517, 114-166 |
|||||||||||||
3. umowa zlecenia usług doradczych |
718-719v |
|||||||||||||
4. faktura nr (...) wraz z wyciągiem z rejestru Vat. |
168, 169-177 |
|||||||||||||
5. wyjaśnienia oskarżonego T. S. |
724v-727, 750v |
|||||||||||||
6. notarialna umowa sprzedaży |
52-65 |
|||||||||||||
Fakt 3 Po wszczęciu postępowania kontrolnego T. S., uprzednio przekonany że sprzedaż nieruchomości została udokumentowana i opodatkowana prawidłowo, osobiście przeanalizował odpowiednie przepisy orientując się, że popełnił błąd. Obowiązujący w dacie przeprowadzonej transakcji art. 43 ust.10 Ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług umożliwiał co prawda legalne przeprowadzenie sprzedaży działki przy ul. (...) w taki sposób, jaki dokumentowała faktura vat z 31 grudnia 2015 r. bowiem przyznawał podatnikowi prawo do rezygnacji ze zwolnienia od podatku vat, jednakże pod warunkiem, że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części są zarejestrowanymi podatnikami vat oraz złożą, przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego, zgodne oświadczenia, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części. Obie spółki spełniały pierwszy warunek tj. były czynnymi podatnikami podatku vat, ale żadna z nich nie złożyła organowi podatkowemu oświadczenia o wyborze opodatkowania transakcji, ponieważ prowadzący ich sprawy księgowe T. S. nie wiedział o takim obowiązku. Oskarżony opierał się na poprzednim stanie prawnym, który takiego wymogu nie przewidywał, a dodatkowo w błędnym przeświadczeniu o prawidłowości transakcji utwierdzali go doradcy wspierający proces przekształceń w (...) i treść projektu aktu notarialnego dokumentującego sprzedaż nieruchomości, w którym (podobnie jak w ostatecznym akcie notarialnym) nie było pouczenia o takim obowiązku ani wzmianki o jego dopełnieniu przez strony umowy. Jeszcze w toku trwającej kontroli skarbowej - pomimo zawieszenia prawa do skorygowania deklaracji Vat, T. S. w imieniu (...) skorygował fakturę z 31 grudnia 2015 r., a w imieniu (...) sp. z o.o. obliczył i wpłacił na konto US podatek vat, który wynikałby z korekty deklaracji wraz z odsetkami w łącznej kwocie 131.742,00 zł. Prezesi obu spółek złożyli nadto w dniu 22 listopada 2016 r. przed notariuszem oświadczenie prostujące umowę sprzedaży zawartą aktem notarialnym rep. A nr (...) z dnia 5 lutego 2016 r. Decyzją z dnia 25 sierpnia 2017 r. Naczelnik (...) (...) określił Sp. Via zobowiązanie podatkowe w podatku od towarów i usług za marzec 2016 r. w kwocie 100.072 zł kwalifikując sprzedaż nieruchomości przy ul. (...) jako dostawę budynków, budowli lub ich części podlegającą zwolnieniu od podatku vat na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o podatku od towarów i usług. Tym samym do w/w transakcji miał zastosowanie art. 43 ust. 10 tejże ustawy umożliwiający podatnikowi rezygnację ze zwolnienia od podatku – przy spełnieniu wskazanych w tym przepisie dwóch warunków. |
1. wyjaśnienia oskarżonego |
724v-727, 750v |
||||||||||||
2. pismo strony w toku postępowania i dowód wpłaty |
7, 20 |
|||||||||||||
3. akt notarialny Rep. A nr (...) |
8-19 |
|||||||||||||
4. protokoły z kontroli skarbowej |
21-22, 23-28v |
|||||||||||||
5. informacja Naczelnika (...) |
746 |
|||||||||||||
6. decyzja podatkowa |
30-33v |
|||||||||||||
1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano) |
||||||||||||
1.2.1. |
T. S. |
z art. 76 § 1 kks w zb. z art. 56 § 1 kks w zb. z art. 61 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kksi art. 7 § 1 kks i art. 9 § 3 kks |
||||||||||||
Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||
umyślne dopuszczenie się przez T. S. zachowań opisanych w zarzucie |
1. decyzja podatkowa |
30-33v |
||||||||||||
2. protokoły z kontroli skarbowej |
21-22, 23-28v |
|||||||||||||
2. OCena DOWOdów |
||||||||||||||
2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
||||||||||||
Fakt 1 |
1. certyfikat księgowy |
niekwestionowany w sprawie, wiarygodny dokument poświadczający kompetencje zawodowe oskarżonego |
||||||||||||
2. dokumentacja pracownicza |
nienasuwające zastrzeżeń co do wiarygodności podstawy prawne zatrudnienia oskarżonego w (...) Sp. z o.o. i spoczywającego na nim zakresu obowiązków służbowych |
|||||||||||||
Fakt 2 |
1. zeznania M. K. (1) |
wiarygodne z uwagi na rzeczowość, zgodność ze wskazaniami doświadczenia życiowego i logiczną zbieżność z obszerną dokumentacją ilustrującą zakres i merytoryczny poziom przygotowań do podziału (...) Sp. z o.o. |
||||||||||||
2. dokumentacja dotycząca podziału przedsiębiorstwa |
niekwestionowana w sprawie, wiarygodna dokumentacja ilustrującą zakres i merytoryczny poziom przygotowań do podziału (...) Sp. z o.o. |
|||||||||||||
3. umowa zlecenia usług doradczych |
nie budząca zastrzeżeń, zbieżna z przekonującymi zeznaniami prezesa (...) Sp. z o.o. |
|||||||||||||
4. faktura nr (...) wraz z wyciągiem z rejestru Vat. |
niekwestionowany co do autentyczności dowód przyjętej przez oskarżonego kwalifikacji księgowej sprzedaży nieruchomości przy ul. (...), zgodny z jego wyjaśnieniami |
|||||||||||||
5. wyjaśnienia oskarżonego T. S. |
wiarygodne z uwagi na ich zgodność z zeznaniami prezesa spółki (...), obszerną dokumentacją opracowaną na użytek jej planowanego podziału, a nadto ze wskazaniami doświadczenia życiowego nakazującymi wykluczyć, aby doświadczony księgowy celowo podejmował ryzyko wynikające z nieprawidłowo opodatkowanej transakcji mogąc z łatwością go uniknąć składając stosowne oświadczenie naczelnikowi właściwego US. |
|||||||||||||
6. notarialna umowa sprzedaży |
dokument o szczególnej formie, którego treść jednoznacznie wskazuje na zakres oświadczeń składanych przez strony i pouczeń udzielanych im przez notariusza podczas dokonywanej transkacji. |
|||||||||||||
Fakt 3 |
1. wyjaśnienia oskarżonego |
jak wyżej |
||||||||||||
2. pismo strony w toku postępowania i dowód wpłaty |
wiarygodny dokument pochodzący z zasobów organów podatkowych, zbieżny z wyjaśnieniami oskarżonego oraz treścią decyzji podatkowej |
|||||||||||||
3. akt notarialny Rep. A nr (...) |
dokument o wysokiej randze zawierający oświadczenie prostujące o treści skorelowanej z zeznaniami M. K. (1) i wyjaśnieniami T. S. |
|||||||||||||
4. protokoły z kontroli skarbowej |
dokumentacja pochodząca od uprawnionego organu, wskazująca na nieprawidłowość, którą oskarżony w pełni potwierdził |
|||||||||||||
5. informacja Naczelnika (...) |
jednoznaczny dowód prawnej możliwości udokumentowania sprzedaży nieruchomości taką fakturą, jak wystawiona w dniu 31 grudnia 2015 r. i braku jakichkolwiek przeszkód do dopełnienia obowiązku sankcjonującego przyjętą stawkę podatku vat. |
|||||||||||||
6. decyzja podatkowa |
wiarygodny dokument urzędowy o wysokiej randze, niekwestionowany w sprawie w zakresie ustalonego zobowiązania, w pełni potwierdzający prawną dopuszczalność opodatkowania sprzedaży nieruchomości podatkiem vat – po złożeniu stosowanego oświadczenia. |
|||||||||||||
2.2.
Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
||||||||||||
1.1.1. |
1. decyzja podatkowa |
decyzja określająca zobowiązanie podatkowe nie stanowi samoistnego i wystarczającego dowodu popełnienia umyślnego przestępstwa skarbowego |
||||||||||||
2. protokoły z kontroli skarbowej |
protokoły z kontroli podatkowej nie stanowią samoistnego i wystarczającego dowodu popełnienia umyślnego przestępstwa skarbowego |
|||||||||||||
3. PODSTAWA PRAWNA WYROKU |
||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Oskarżony |
|||||||||||||
☐ |
3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem |
|||||||||||||
Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej |
||||||||||||||
☐ |
3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem |
|||||||||||||
Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej |
||||||||||||||
☐ |
3.3. Warunkowe umorzenie postępowania |
|||||||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania |
||||||||||||||
☐ |
3.4. Umorzenie postępowania |
|||||||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania |
||||||||||||||
☒ |
3.5. Uniewinnienie |
1. |
T. S. |
|||||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia |
||||||||||||||
Postępowanie dowodowe nie potwierdziło hipotezy przyjętej przez oskarżyciela publicznego, jakoby zachowanie oskarżonego polegające w istocie na zaniechaniu złożenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego oświadczenia, o którym mowa w art. 43 ust. 10 Ustawy o podatku od towarów i usług w brzmieniu obowiązującym w dniu 31 grudnia 2015 r. stanowiło przejaw celowego wprowadzenia organu podatkowego w błąd i nierzetelnego prowadzenia ksiąg podatkowych, a konsekwencji by było również podjęte z zamiarem narażenia Skarbu Państwa na zwrot nienależnego podatku vat. Wprost przeciwnie - racjonalna i uwzględniająca szerszy kontekst sytuacyjny ocena kwestionowanej transakcji, będącej jedynie częścią dużego i wyjątkowo starannie przygotowywanego przedsięwzięcia (tj. podziału przedsiębiorstwa) przeczy zasadności zarzutu, gdyż nie pozwala przypisać oskarżonemu umyślności działania. Jedyny dający się logicznie uzasadnić wniosek wypływający z analizy całokształtu materiału dowodowego jest taki, że oskarżony jako osoba zajmująca się sprawami finansowymi i prowadząca (...) spółek (...) oraz (...) popełnił fatalny błąd w zakresie swoich obowiązków zawodowych, który może być kwalifikowany jedynie w kategoriach niedbalstwa, ale nie zamiaru popełnienia przestępstwa. Bezrefleksyjne stawianie znaku równości pomiędzy wynikami kontroli podatkowej a realizacją znamion czynu zabronionego stanowi nieuprawnione uproszczenie prowadzące do naruszenia reguły wyrażonej w art. 4 § 1 kks. Zgodnie z tym przepisem - na gruncie obowiązującego Kodeksu karnego skarbowego - zasadą odpowiedzialności jest umyślność działania sprawcy, zaś nieumyślność wyjątkiem od tej zasady. Przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe można bowiem popełnić umyślnie, a nieumyślnie tylko wtedy, gdy kodeks tak stanowi. Przepisy art. 76 § 1 kks, 56 § 1 kks i 61 § 1 kks nie przewidują typów uprzywilejowanych, w których podmiotową stronę występków charakteryzuje nieumyślność. Oznacza to, że ich byt prawny wymaga wykazania umyślności działania sprawcy, czego w ustalonych realiach faktycznych uczynić nie sposób. Jak wynika z analizy przepisów Ustawy o podatku od towarów i usług, a także z decyzji podatkowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. oraz z jednoznacznej informacji udzielonej na żądanie Sądu przez Naczelnika UC-S z dnia 23 maja 2023 r. - obie spółki uczestniczące w zakwestionowanej transakcji spełniały warunki wystarczające do legalnego zbycia nieruchomości w sposób udokumentowany fakturą vat z dnia 31 grudnia 2015 r. tj. rezygnując z prawa do zwolnienia z opodatkowania podatkiem vat. Aby tak się stało wystarczające było uprzednie złożenie stosownego oświadczenia organowi podatkowemu. Była to czynność nieskomplikowana i wręcz banalnie prosta zwłaszcza w odniesieniu do długotrwałego i złożonego pod względem prawnym i faktycznym procesu wydzielenia z (...) zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Wydaje się zgoła nieprawdopodobne, aby angażując tyle czasu, sił i środków w prawidłowe przeprowadzenie podziału spółki (...) - którakolwiek z osób działających w jej imieniu, w szczególności główny księgowy, świadomie zdecydował się na nadużycie podatkowe podczas jednej z finalnych czynności, mającej zwieńczyć realizowany od przeszło 2 lat plan reorganizacji. Trudno odeprzeć argumentację obrony, że oskarżony nadzorując od strony podatkowej wyjątkowo ważną i strategiczną transakcję i mając pełną świadomość dotkliwych konsekwencji grożących za nieprawidłowe wyliczenie podatku vat, a tym bardziej za nieuprawnione domaganie się jego zwrotu - podjął to ryzyko zaniedbując złożenie jednozdaniowego oświadczenia. Oskarżony zdecydował się na ujęcie w deklaracji Vat 7 składanej w imieniu Via sp. zo.o. faktury nr (...) z dnia 31 grudnia 2015 r. opiewającej na wielomilionową kwotę, a następnie odliczenie na tej podstawie naliczonego podatku vat w kwocie rzędu 1.700.000 zł mając praktycznie pewność, że transakcja ta będzie długo i wnikliwie badana przez organ podatkowy. Decyzji takiej nie można uzasadnić niczym innym poza absolutnym przekonaniem oskarżonego, że dokonana przez niego kwalifikacja księgowa transakcji jest zgodna z prawem, a nieunikniona w takich okolicznościach kontrola prawidłowości dokonanego odliczenia vat-u nie może wypaść negatywnie. Ani wysokie kwalifikacje zawodowe oskarżonego, ani znacznie wcześniejsza - w stosunku do daty czynu - zmiana treści art. 43 Ustawy o podatku od towarów i usług nie są wystarczające do wykazania koniecznych znamion podmiotowej strony zarzuconego czynu. Po pierwsze bowiem, transakcja dokumentowana kwestionowaną fakturą miała charakter jednostkowy i z uwagi na swój przedmiot była nowością dla oskarżonego zajmującego się obsługą księgową firmy wykonującej roboty drogowe, nie zaś handlującej nieruchomościami. Po drugie, skala w pełni profesjonalnych przygotowań do przekształceń majątkowych w (...) sp. z o.o. jednoznacznie świadczy o dużej determinacji do przeprowadzenia ich w sposób niebudzący żadnych zastrzeżeń organów podatkowych. Z całą pewnością proces ten traktowano bardzo poważnie unikając pośpiesznych, nieprzemyślanych ruchów podporządkowanych wyłącznie ochronie majątku spółki. Nie był to proces pozorowany i dyktowany tzw. "optymalizacją podatkową", ale autentyczną i w pełni uzasadnioną troską o dalszy byt (...) angażującej ogromny kapitał w prace realizowane w ramach podwykonawstwa robót drogowych. Doświadczenia tego sektora usług z okresu gwałtownej koniunktury wywołanej przygotowaniami do Euro 2012 są powszechnie znane i przekonująco wyłuszczył je M. K. (1). Nie jest więc tak, że zakwestionowana faktura dokumentowała pozorne zdarzenie gospodarcze, jak również by wystawiono ją z myślą wyłudzenia podatku vat. Spółka (...) nie jest fikcyjnym przedsiębiorcą, ale regionalnym potentatem w swojej branży, a oskarżony przez 20 lat prawidłowo kierował jej księgowością obsługując transakcje na znacznie wyższe kwoty. Po trzecie, nawet notariusz, na którym ciążył obowiązek informacyjny i powinność udzielania stronom niezbędnych pouczeń dotyczących m.in. podatkowych konsekwencji dokonywanych transakcji nie zwrócił uwagi na brak oświadczenia wymaganego do opodatkowania sprzedaży nieruchomości podatkiem vat. Nawiasem mówiąc - kierunek ostatnich zmian ustawodawczych art. 43 ust. 10 ustawy o podatku od towarów i usług eksponuje rolę notariusza podczas czynności sprzedaży budynków, budowli lub ich części, co przy założeniu racjonalności ustawodawcy ma służyć nie tylko ochronie finansowego interesu Skarbu Państwa, ale również bezpieczeństwu podatników i poszerzeniu zakresu obowiązków informacyjnych spoczywających na osobach wykonujących zawód zaufania publicznego. Choć niedbalstwo oskarżonego polegające na zaniechaniu osobistej weryfikacji warunków ustawowych koniecznych do opodatkowania sprzedaży nieruchomości można uznać za rażące, a nawet kompromitujące z punktu widzenia posiadanych kwalifikacji zawodowych, to trudno przyjąć, że było ono działaniem nieumyślnym. Oskarżony nie miał żadnego powodu, aby narażać siebie oraz swojego wieloletniego pracodawcę na skutki prawne błędnie zaksięgowanej transakcji mogąc z łatwością ich uniknąć i trudno znaleźć choć jeden logiczny argument przemawiający za wersją przyjętą przez oskarżyciela. W ocenie Sądu, nie sposób więc podważyć rzeczowych i logicznych wyjaśnień oskarżonego, a konsekwencji uznać go za sprawcę zarzuconego przestępstwa. |
||||||||||||||
4. KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie |
||||||||||||||
Oskarżony |
Punkt rozstrzygnięcia |
Punkt z wyroku odnoszący się |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||
5. 1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU |
||||||||||||||
Oskarżony |
Punkt rozstrzygnięcia |
Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||
6. inne zagadnienia |
||||||||||||||
W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia, |
||||||||||||||
7. KOszty procesu |
||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||
2. |
konsekwencją wyroku uniewinniającego jest przejęcie kosztów postępowania na rachunek Skarbu Państwa, do czego zobowiązuje 632 pkt 2 kpk w zw. z art. 113 § 1 kks |
|||||||||||||
6. 1Podpis |
||||||||||||||