Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 777/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 lutego 2024 roku

Sąd Rejonowy w Nowym Sączu, II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Dominik Mąka

Protokolant: Karolina Rzeszowska-Świgut

po rozpoznaniu w dniach 07 marca 2023 roku, 06 czerwca 2023 roku oraz 15 lutego 2024 roku sprawy R. S. (S.)

syna T. i H. z domu S.

urodzonego (...) w K.

oskarżonego o to, że:

w okresie od 04 grudnia 2014 r. do 25 września 2015 r. w N., jako prezes Zarządu firmy pod nazwą (...) Spółka z o.o. (...); (...); (...) z/s (...)-(...) B. 142 (poprzednia nazwa firmy (...) Spółka z o.o. z/s (...)-(...) N., ul. (...)) działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w warunkach czynu ciągłego użył dokumentów w postaci niżej wymienionych 17 sztuk faktur wystawionych przez firmy pod nazwami, tj.:

A.  (...) z/s (...)-(...) M., ul. (...) /NIP (...):

Lp

Nr faktury

Data wystawienia faktury

Nazwa usługi

Kwota netto

Podatek VAT

Kwota brutto

(...)

04.12.2014r.

Usługa budowlana

100.000

23.000

123.000

(...)

29.12.2014r.

Usługa budowlana

10.000

2.300

12.300

(...)

29.12.2014

Usługa budowlana

15.000

3.450

18.450

(...)

31.12.2014

Usługa budowlana

15.000

3.450

18.450

(...)

31.12.2014

Usługa budowlana

10.000

2.300

12.300

(...)

23.01.2015

Usługa budowlana

56.500

12.995

69.495

(...)

31.01.2015

Usługa budowlana

61.500

14.145

75.645

(...)

31.05.2015

Usługa budowlana

73.000

16.790

89.790

Razem

341.000

78.430

419.430

B.  (...) Spółka z o.o. z siedzibą (...)-(...) N. ul. (...), NIP (...):

Lp

Nr faktury

Data wystawienia faktury

Nazwa usługi

Kwota netto

Podatek VAT

Kwota brutto

(...)

11.12.2014r.

Roboty ogólnobudowlane

84.950

19.538,50

104.488,50

(...)

31.12.2014r.

Roboty ogólnobudowlane

95.050

21.861,50

116.911,50

Razem

180.000

41.400

221.400

C.  (...) T. S. z/s B. 142 (...)-(...) F. /NIP (...):

Lp

Nr faktury

Data wystawienia faktury

Nazwa usługi

Kwota netto

Podatek VAT

Kwota brutto

(...)

31.03.2015

Wynajem sprzętu

65.950

15.168,50

81.118,50

(...)

31.03.2015

Usługa budowlana

149.762,16

34.445,30

184.207,46

(...)

30.04.2015

Wynajem sprzętu

236.000

54.280

290.280

(...)

31.05.2015

Wynajem sprzętu

209.569

48.200,87

257.769,87

(...)

31.07.2015

Wynajem sprzętu

78.652

18.089,96

96.741,96

(...)

31.07.2015

Usługa budowlana (...)

128.650

29.589,50

158.239,50

(...)

31.08.2015

Wynajem sprzętu budowalnego i transportowego

108.450

24.943,50

133.393,50

Razem

977.033,16

224.717,63

1.201.750,79

opiewającymi łącznie na wartość netto 1.498.033,16 zł, wartość brutto 1.842.580,79 zł, w tym podatek VAT 344.547,63 zł, w prowadzonej firmie pod nazwą (...) z o.o., które poświadczają nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne, w ten sposób, że wykazał wartości netto i podatek naliczony z nich wynikający w rejestrach zakupu VAT za grudzień 2014 r., styczeń, luty, marzec, kwiecień, maj, czerwiec, lipiec i sierpień 2015 r., a w konsekwencji w deklaracjach VAT – 7 złożonych Naczelnikowi Urzędu Skarbowego w N. za miesiące grudzień 2014 r., styczeń, luty, marzec, kwiecień, maj, czerwiec, lipiec i sierpień 2015 r.,

tj. o przestępstwo z ort. 273 kk w zw. z art.12 § 1 kk

I.  uniewinnia R. S. od zarzuconego aktem oskarżenia czynu, a kosztami procesu obciąża Skarb Państwa;

II.  na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k. przyznaje od Skarbu Państwa na rzecz oskarżonego R. S. kwotę 2040 (dwóch tysięcy czterdziestu) złotych tytułem wydatków poniesionych przez oskarżonego w toku procesu;

Sygn. akt II K 777/21

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Rejonowego w Nowym Sączu

z dnia 29 lutego 2024 roku

Z uwagi na chęć zachowania czytelności niniejszego dokumentu Sąd zdecydował odstąpić od sporządzenia go na formularzu, z uwagi na trudności związane z edycją tabeli w tym programie.

R. S. został oskarżony o to, że w okresie od 04 grudnia 2014 r. do 25 września 2015 r. w N., jako prezes Zarządu firmy pod nazwą (...) Spółka z o.o. (...); (...); (...) z/s (...)-(...) B. (...) (poprzednia nazwa firmy (...) Spółka z o.o. z/s (...)-(...) N., ul. (...)) działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w warunkach czynu ciągłego użył dokumentów w postaci niżej wymienionych 17 sztuk faktur wystawionych przez firmy pod nazwami, tj.:

D.  (...) z/s (...)-(...) M., ul. (...) /NIP (...):

Lp

Nr faktury

Data wystawienia faktury

Nazwa usługi

Kwota netto

Podatek VAT

Kwota brutto

(...)

04.12.2014r.

Usługa budowlana

100.000

23.000

123.000

(...)

29.12.2014r.

Usługa budowlana

10.000

2.300

12.300

(...)

29.12.2014

Usługa budowlana

15.000

3.450

18.450

(...)

31.12.2014

Usługa budowlana

15.000

3.450

18.450

(...)

31.12.2014

Usługa budowlana

10.000

2.300

12.300

(...)

23.01.2015

Usługa budowlana

56.500

12.995

69.495

(...)

31.01.2015

Usługa budowlana

61.500

14.145

75.645

(...)

31.05.2015

Usługa budowlana

73.000

16.790

89.790

Razem

341.000

78.430

419.430

E.  (...) Spółka z o.o. z siedzibą (...)-(...) N. ul. (...), NIP (...):

Lp

Nr faktury

Data wystawienia faktury

Nazwa usługi

Kwota netto

Podatek VAT

Kwota brutto

(...)

11.12.2014r.

Roboty ogólnobudowlane

84.950

19.538,50

104.488,50

(...)

31.12.2014r.

Roboty ogólnobudowlane

95.050

21.861,50

116.911,50

Razem

180.000

41.400

221.400

F.  (...) T. S. z/s B. (...) (...)-(...) F. /NIP (...):

Lp

Nr faktury

Data wystawienia faktury

Nazwa usługi

Kwota netto

Podatek VAT

Kwota brutto

(...)

31.03.2015

Wynajem sprzętu

65.950

15.168,50

81.118,50

(...)

31.03.2015

Usługa budowlana

149.762,16

34.445,30

184.207,46

(...)

30.04.2015

Wynajem sprzętu

236.000

54.280

290.280

(...)

31.05.2015

Wynajem sprzętu

209.569

48.200,87

257.769,87

(...)

31.07.2015

Wynajem sprzętu

78.652

18.089,96

96.741,96

(...)

31.07.2015

Usługa budowlana (...)

128.650

29.589,50

158.239,50

(...)

31.08.2015

Wynajem sprzętu budowalnego i transportowego

108.450

24.943,50

133.393,50

Razem

977.033,16

224.717,63

1.201.750,79

opiewającymi łącznie na wartość netto 1.498.033,16 zł, wartość brutto 1.842.580,79 zł, w tym podatek VAT 344.547,63 zł, w prowadzonej firmie pod nazwą (...) z o.o., które poświadczają nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne, w ten sposób, że wykazał wartości netto i podatek naliczony z nich wynikający w rejestrach zakupu VAT za grudzień 2014 r., styczeń, luty, marzec, kwiecień, maj, czerwiec, lipiec i sierpień 2015 r., a w konsekwencji w deklaracjach VAT – 7 złożonych Naczelnikowi Urzędu Skarbowego w N. za miesiące grudzień 2014 r., styczeń, luty, marzec, kwiecień, maj, czerwiec, lipiec i sierpień 2015 r., tj. o przestępstwo z ort. 273 k.k. w zw. z art.12 § 1 k.k.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W okresie od grudnia 2014 roku do września 2015 roku R. S. pełnił funkcje prezesa zarządu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w N.. W tym czasie wspólnikami spółki byli bracia R. S., M. S. oraz Ł. S. (1). W okresie objętym skargą oskarżycielską posiadali oni równe udziały w spółce.

Dowody:

Wydruk z KRS k. 319-332

Wyjaśnienia oskarżonego R. S. k. 347-351, k. 494-495

Uchwała członków zarządu (...) k. 530

Przedmiotowa spółka zajmowała się w tym czasie przede wszystkim pracami związanymi z robotami budowlanymi związanymi ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych. W rzeczonym okresie czasu spółka (...) wykonywała roboty budowlane między innymi jako podwykonawca takich podmiotów gospodarczych jak (...), (...) sp. z o.o., (...) S.a, P.U. I. oraz (...) S.A.

Dowody:

Protokół kontroli podatkowej k. 11-32

Decyzje Naczelnika Urzędu Skarbowego w N. k. 33-176

Decyzje Dyrektora (...) w K. k. 266-311

Zeznania świadka A. P. k. 229-231, k. 501-502

Zeznania M. C. k. 240-242, k. 473-474

Zeznania G. P. k. 243-245, k. 500-501

Mocą uchwały zarządu spółki (...) z dnia 14 stycznia 2013 roku ustalono podział obowiązku związanych z prowadzeniem bieżących spraw spółki. Według tego dokumentu do obowiązków R. S. należała dbałość o rozwój przedsiębiorstwa, prowadzenie i nadzorowanie budów/inwestycji, realizowanie kontaktów z kontrahentami spółki, rekrutacja pracowników, zawieranie z pracownikami umów o pracę, dbałość o stan technicznych urządzeń wykorzystywanych w działalności gospodarczej oraz przygotowywanie w tym zakresie dokumentacji technicznej, uzyskiwanie stosownych zezwoleń, decyzji, odbiorów technicznych urządzeń wykorzystywanych w działalności gospodarczej przedsiębiorstwa. Natomiast do obowiązku M. S. należało między innymi fakturowanie usług, prowadzenie spraw finansowo – księgowych spółki oraz realizacja kontaktów z organami administracji, w tym administracji skarbowej.

Dowody:

Wyjaśnienia oskarżonego R. S. k. 347-351, k. 494-495

Uchwała członków zarządu (...) k. 530

W rzeczywistości R. S. nigdy nie zajmował się wystawianiem faktur dla swoich kontrahentów. R. S. nie wprowadzał tychże faktur do dokumentacji księgowej spółki. Oskarżony nie korzystał także z tychże faktur w procesie składania deklaracji VAT czym zajmował się M. S.. Obowiązki R. S. ograniczały się głównie do nadzorowania pracy na terenie poszczególnych inwestycji, poszukiwanie pracowników.

Dowody:

Wyjaśnienia oskarżonego R. S. k. 347-351, k. 494-495

Zeznania G. P. k. 243-245, k. 500-501

Uchwała członków zarządu (...) k. 530

Opinia R. B. k. 558- 567

Spółka (...) w rzeczonym okresie czasu wprowadziła do swojej dokumentacji księgowej następujące faktury od niżej wymienionych podmiotów gospodarczych :

(...) z/s (...)-(...) M., ul. (...) /NIP (...):

Lp

Nr faktury

Data wystawienia faktury

Nazwa usługi

Kwota netto

Podatek VAT

Kwota brutto

(...)

04.12.2014r.

Usługa budowlana

100.000

23.000

123.000

(...)

29.12.2014r.

Usługa budowlana

10.000

2.300

12.300

(...)

29.12.2014

Usługa budowlana

15.000

3.450

18.450

(...)

31.12.2014

Usługa budowlana

15.000

3.450

18.450

(...)

31.12.2014

Usługa budowlana

10.000

2.300

12.300

(...)

23.01.2015

Usługa budowlana

56.500

12.995

69.495

(...)

31.01.2015

Usługa budowlana

61.500

14.145

75.645

(...)

31.05.2015

Usługa budowlana

73.000

16.790

89.790

Razem

341.000

78.430

419.430

(...) Spółka z o.o. z siedzibą (...)-(...) N. ul. (...), NIP (...):

Lp

Nr faktury

Data wystawienia faktury

Nazwa usługi

Kwota netto

Podatek VAT

Kwota brutto

(...)

11.12.2014r.

Roboty ogólnobudowlane

84.950

19.538,50

104.488,50

(...)

31.12.2014r.

Roboty ogólnobudowlane

95.050

21.861,50

116.911,50

Razem

180.000

41.400

221.400

(...) T. S. z/s B. (...) (...)-(...) F. /NIP (...):

Lp

Nr faktury

Data wystawienia faktury

Nazwa usługi

Kwota netto

Podatek VAT

Kwota brutto

(...)

31.03.2015

Wynajem sprzętu

65.950

15.168,50

81.118,50

(...)

31.03.2015

Usługa budowlana

149.762,16

34.445,30

184.207,46

(...)

30.04.2015

Wynajem sprzętu

236.000

54.280

290.280

(...)

31.05.2015

Wynajem sprzętu

209.569

48.200,87

257.769,87

(...)

31.07.2015

Wynajem sprzętu

78.652

18.089,96

96.741,96

(...)

31.07.2015

Usługa budowlana (...)

128.650

29.589,50

158.239,50

(...)

31.08.2015

Wynajem sprzętu budowalnego i transportowego

108.450

24.943,50

133.393,50

Razem

977.033,16

224.717,63

1.201.750,79

Dowody:

Protokół kontroli podatkowej k. 11-32

Decyzje Naczelnika Urzędu Skarbowego w N. k. 33-176

Faktury VAT k. 183 -199

Faktury te poświadczały nieprawdę, albowiem wskazane w nich transakcje handlowe w rzeczywistości nie miały miejsca, a zostały sporządzone tylko i wyłącznie w celu zmniejszenia wymiaru należnego podatku VAT.

Dowody:

Protokół kontroli podatkowej k. 11-32

Decyzje Naczelnika Urzędu Skarbowego w N. k. 33-176

Decyzje Dyrektora (...) w K. k. 266-311

Pośrednio Zeznania M. C. k. 240-242, k. 473-474

Zeznania G. P. k. 243-245, k. 500-501

Zeznania M. K. k. 246-248, k. 474475

Następnie nieustalona osoba z ramienia spółki (...) użyła tych faktur, sporządzając w oparciu o nie deklaracje VAT 7, które zostały przedłożone następnie Naczelnikowi Urzędu Skarbowego w N.. Osobą, która sporządziła owe deklaracje nie był R. S., którego podpis na tych dokumentach został podrobiony.

Dowody:

Deklaracje VAT 7 k. 212-228

Wyjaśnienia oskarżonego R. S. k. 347-351, k. 494-495

Uchwała członków zarządu (...) k. 530

Opinia R. B. k. 558- 567

R. S. ma 40 lat. Oskarżony jest obywatelem polskim o wykształceniu średnim. Oskarżony uzyskuje miesięczne wynagrodzenie w kwocie 2800 złotych. R. S. na swoim utrzymaniu ma żonę i córkę. Oskarżony R. S. nie posiada żadnego majątku. W chwili inkryminowanego czynu jak i wniesienia aktu oskarżenia R. S. był osobą niekaraną. Oskarżony nie leczył się psychiatrycznie, neurologicznie ani odwykowo.

Dowody:

Karta karna k. 359

Wyjaśnienia oskarżonego R. S. k. 347-351, k. 494-495 w zakresie danych osobopoznawczych

Ocena dowodów:

Oskarżony R. S. nie przyznał się do zarzucanego mu przestępstwa, decydując się na złożenie krótkich wyjaśnień. W świetle tych depozycji do obowiązków R. S. nie należało pozyskiwanie kontrahentów, ewidencjonowanie faktur czy ich późniejsze rozliczanie przed Urzędem Skarbowym. Swoją wypowiedź oskarżony rozwinął w pewnym zakresie na rozprawie głównej, kiedy to oskarżony przedstawił krótko genezę spółki. Oskarżony opisał także podział obowiązków wśród braci. Według R. S. to M. S. nadzorował wszystkie kwestie biurowe, księgowe. Oskarżony zaprzeczył również, aby podpisy zawarte na inkryminowanych deklaracjach VAT miały zostać podpisane jego ręką. Oskarżony potwierdził ogólną współpracę z firmami (...) czy P., zaznaczając, iż kwestią rozliczaniem tej współpracy zajmował się M. S.. Oskarżony wskazał także, iż ów podział obowiązków w spółce był ustanowiony na podstawie uchwały członków zarządu. W realiach niniejszej sprawy przeprowadzony przewód sądowy nie pozwolił zanegować twierdzeń faktycznych zawartych w wyjaśnieniach oskarżonego. Wypada zwrócić uwagę, iż R. S. w tym procesie nie podważał stanowiska oskarżyciela publicznego, jakoby kwestowane faktury nie przedstawiały rzeczywistych zdarzeń gospodarczych. W tym zakresie oskarżony jedynie podał, iż kojarzy współpracę z takimi podmiotami, co jednak nie może zostać utożsamione z twierdzeniami o wykonaniu prac, udokumentowanych poprzez owe faktury. Oskarżony bronił się natomiast poprzez wskazanie, iż nigdy tych faktur nie używał, czy też poprzez ich ewidencje czy przedłożenie jako załącznik deklaracji VAT 7. W tym zakresie stanowisko oskarżonego zostało uprawdopodobnione. Wypada bowiem zwrócić uwagę, iż żaden ze świadków nie wskazał, aby to R. S. miał ewidencjonować te faktury. Przeciwnie świadkowie przesłuchani na rozprawie głównej potwierdzali, iż to R. i Ł. S. (1) byli osobami nadzorującymi bezpośrednio pracę na budowach, co potwierdza autentyczność uchwały zarządu spółki. Świadkowie ci wskazali również, iż mieli oni ograniczony kontakt z M. S., który przebywał głównie w biurze zajmując się sprawami księgowymi. Owe zeznania świadków wzmacniają przekaz płynący z dokumentu przedłożonego przez obrońcę oskarżonego w toku procesu, a to ową uchwałę zarządu spółki. Owszem uchwała ta nie posiada daty pewnej. Jednak brak jest żadnego dowodu negującego jej prawdziwość. Przeciwnie owe zeznania obcych dla oskarżonego świadku niejako potwierdzają zawarty w niej podział obowiązku. Rzeczony podział jawi się tym bardziej wiarygodny biorąc pod uwagę treść opinii biegłego B.. Biegły ten stanowczo wykluczył bowiem, aby podpisy na deklaracjach VAT 7 zostały złożone przez oskarżonego. Wypada przy tym zwrócić uwagę na treść skargi oskarżycielskiej, gdzie wprost podano, iż owym inkryminowanym użyciem tych dokumentów poświadczających nieprawdę miało być ich użycie w procesie sporządzania deklaracji VAT 7. Obrona oskarżonego koncentrowała się na tym zagadnieniu, a oskarżyciel publiczny nie przedstawił żadnego przeciwdowodu wykazującego jakiekolwiek użycie tych dokumentów przez oskarżonego. Przeciwnie przeprowadzony przewód sądowy, a ściślej opinia biegłego B. wykazała, iż to nie oskarżony sporządził te dokumenty, a jedynie ktoś próbował podrobić jego podpis jak choćby na k. 217 czy 2018 akt spraw. Stąd też należy przyjąć, iż wyjaśnienia oskarżonego R. S. w realiach tego procesu nie zostały skutecznie podważone. Stąd też Sąd Rejonowy posłużył się nimi w procesie odtworzenia stanu faktycznego tego postępowania.

Jako wiarygodne należało uznać zeznania złożone przez świadka M. C.. Świadek ten był zatrudniony w spółce (...) w okresie objętym aktem oskarżenia. Stąd też siła rzeczy M. C. posiadał wiedzę odnośnie przeprowadzanych przez tę spółkę prac budowlanych. Świadek ten zaprzeczył, aby we wspomnianym okresie czasu spółka miała zlecać jakieś czynności podwykonawcze firmie (...) czy (...). Zeznania te potwierdzają więc tezę wynikającą z protokołu kontroli skarbowej, decyzji podatkowej, iż rzeczone faktury nie przedstawiały rzeczywistych zdarzeń gospodarczych. Co więcej owe twierdzenia znalazły swoje potwierdzenie również w zeznaniach innych świadków występujących w tym procesie. Zeznania świadka w tym aspekcie należy ocenić jako szczere, wyważone. Świadek zwłaszcza na etapie postępowania przygotowawczego pamiętał dość dużą ilość szczegółów związanych z prowadzeniem przez spółkę tych inwestycji. Zeznania M. C. należy ocenić jako rzeczowe, wolne od emocjonalnego zaangażowania w sprawę. Analiza tych zeznań nie wykazała istnienia poważnych sprzeczności wewnętrznych. Świadek zarazem wskazał co istotne w kontekście linii obrony oskarżonego, iż na budowach przeważnie obecni byli R. bądź Ł. S. (2), którzy byli na miejscu osobami decyzyjnymi. Świadek wskazał natomiast, iż wizyty na budowie M. S. były rzadkie. Co doniosłe w tym procesie M. C. oświadczył na pytanie obrońcy oskarżonego, iż nie posiada wiedzy odnośnie osoby odpowiedzialnej za ewidencjonowanie faktur, prowadzenie księgowości spółki czy też sporządzanie deklaracji podatkowych. Tym samym o ile zeznania M. C. mają istotne znaczenie dla ustalenia pozorności usług wymienionych na inkryminowanych fakturach tak w kontekście ustalenia osoby, która użyła tych poświadczających nieprawdę dokumentów owe zeznania mogą mieć tylko subsydiarne znaczenie, w zakresie w jakim nie negują wersji przedstawionej przez oskarżonego, a wspartej poprzez opinie biegłego B. czy przedłożoną uchwałę zarządu spółki.

Podobne znaczenie należy dać zeznaniom złożonym przez innego pracownika spółki, a to M. K.. Świadek ten także zaprzeczył swojej współpracy z podmiotami, które były wystawcami inkryminowanych faktur. Fakt ten również wzmacnia wymowę materiału dowodowego w postaci protokołu kontroli skarbowej czy decyzji podatkowych. Zarazem świadek ten miał incydentalny kontakt z R. S. i nie miał wiedzy na temat jego zakresu obowiązków, poza piastowaniem funkcji prezesa. Świadek podał, iż w jego ocenie osobą decyzyjną dla niego był Ł. S. (1). Zeznania świadka M. K. należy ocenić jako jasne, spójne, zgodne z zasadami doświadczenia życiowego. Świadek szczerze relacjonował poczynione spostrzeżenia. M. K. wskazał przy tym, iż zdarzało się iż jego spółka korzystała z pomocy dalszych podwykonawców. Co istotne w kontekście weryfikacji linii obrony oskarżonego, świadek nie miał pojęcia odnośnie zakresu obowiązków osób kierujących spółką (...). Toteż jego zeznania mają marginalne znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Jako zupełnie nieprzydatne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy należy ocenić zeznania złożone przez świadka A. Ś.. Świadek ten nie miał żadnej wiedzy na temat funkcjonowania spółki (...). Świadek w okresie objętym aktem oskarżenia nie pracował też w branży budowlanej. Świadek nie znał również wystawców inkryminowanych faktur. Stąd też jego zeznania nie mogły przysłużyć się rekonstrukcji stanu faktycznego. Brak jest jakichkolwiek podstaw, aby twierdzić, iż wyżej omówione oświadczenia świadka miały być w jakimś stopniu fałszywe.

Sąd Rejonowy uznał natomiast za wiarygodne i przydatne zeznania złożone przez świadka G. P.. Świadek ten złożył szczegółową relacje procesową. Dla tego postępowania doniosłe znaczenie miało oświadczenie świadka, iż na terenie inwestycji przebywali głównie R. i Ł. S. (2). Świadek wskazał, iż M. S. zajmował się pracą biurową. Zeznania te potwierdzają podział obowiązków przedstawiony w uchwale członków zarządu spółki. Dodatkowo koniecznym jest zwrócenie uwagi, iż świadek opisywał korzystanie przez spółkę z własnego zaplecza technicznego. Zeznania G. P. cechowała rzeczowość. Świadek udzielał precyzyjnych odpowiedzi. Brak jest w relacji procesowej G. P. jakichkolwiek wyolbrzymień, oparcia się na swego rodzaju domniemaniach. Zeznania te są również spójne, logiczne, tworzący spójny obraz z depozycjami przekazanymi przez innych świadków wysłuchanych w warunkach rozprawy. Żadna ze stron tego procesu nie kwestionowała przy tym prawdomówności świadka czy też sposobu relacjonowania. Dlatego też owe zeznania przysłużyły się do odtworzenia stanu faktycznego w tej sprawie.

Nieprzydatne w realiach tej sprawy okazały się być zeznania złożone przez A. P. właścicielkę przedsiębiorstwa o firmie (...). Świadek w swoich odpowiedziach kluczyła. W wielu miejscach A. P. uchylała się od udzielenia odpowiedzi na pytanie w związku z uprawnieniem, o którym mowa w art. 183 k.p.k. Zeznania świadek były ogólnikowe, a przy tym niewiarygodne. Świadek chociażby wskazała, iż nie zna osób z zarządu spółki (...), a opisywała wcześniej w postępowaniu przygotowawczym, iż dla tej spółki rzeczywiście wykonała szereg zleconych prac budowlanych. Zeznania świadka były przy tym sprzeczne z depozycjami M. C. czy M. K., którzy negowali współprace firmy (...) z spółką, której prezesem był R. S.. Zeznania A. P. pozostają także w całkowitej sprzeczności z ustaleniami organów podatkowych czy protokołem kontroli skarbowej. Zarazem wpływ na wiarygodność tych zeznań jest fakt, iż A. P. miała wystawić znaczną część inkryminowanych faktur, a przez to miała ona ścisły interes w składaniu zeznań wobec, których te faktury miały dokumentować rzeczywiste zdarzenie gospodarcze. Zatem Sąd Rejonowy w procesie zdekodowania stanu faktycznego w tej sprawie pominął zeznania złożone przez świadka A. P., uznając je za skrajnie niewiarygodne.

Sąd Rejonowy ustalając stan faktyczny w tej sprawie oparł się na dowodzie z uchwały zarządu spółki (...) o podziale obowiązków poszczególnych członków zarządu. Dokument ten został poświadczony przez notariusza, co do zgodności z oryginałem. Do tego konieczne jest zwrócenie uwagi, iż żaden ze świadków nie zanegował tak przedstawionego podziału obowiązku. Co więcej relacja kilku z nich, choćby G. P. potwierdzała tego rodzaju podział czynności w spółce. Dodatkowo za wiarygodnością tego dowodu przemawia również opinia biegłego R. B., który wykluczył, aby to R. S. miał sporządzić inkryminowane deklaracje VAT.

S ąd Rejonowy uznał za w pełni wiarygodną opinie sporządzoną przez biegłego R. B.. Rzeczona opinia odpowiada na wszystkie pytania zadane przez organ procesowy. Co więcej biegły udzielając odpowiedzi na te pytania, przedstawił szeroką argumentację potwierdzającą jego wywód. Dane te zobrazował także poprzez elementy graficzne tej opinii, gdzie ściśle podważył możliwość sporządzenia tych podpisów przez oskarżonego. Biegły w sposób bardzo szczegółowy przedstawił różnice graficzne w tych podpisach, które wykluczają ich autorstwo ze strony oskarżonego, nawet pomimo upływu stosunkowo dużej ilości czasu. Należy wskazać, iż biegły dysponował bogatym materiałem porównawczym, zdatnym do udzielenia odpowiedzi na zadane pytanie. Biegły wskazał również powody, dla których zanegował możliwość złożenia inkryminowanych podpisów przez R. S.. W przedmiotowej sprawie nie doszło do ujawnienia jakichkolwiek okoliczności wpływających na spadek zaufania do bezstronności biegłego czy też poziomu jego wiedzy specjalnej. Co ważne opinia sporządzona przez R. B. jest jasna, pozbawiona sprzeczności. Biegły starannie opracował rzeczony dokument, który do poddaje się analizie przez osoby nie posiadające wiedzy z zakresu pismoznawstwa. To wszystko sprawiło, iż Sąd w oparciu o opinie R. B. zanegował autorstwo R. S. podpisów znajdujących się pod deklaracjami VAT 7 .

Pierwotnie Sąd dopuścił dowód z opinii W. K.. Niemniej rzeczony biegły w oparciu o przekazany mu materiał dowodowy nie był w stanie wydać opinii konkluzywnej. Co ważne biegły sam wcześniej wskazał materiały niezbędne mu do wydania opinii, a mimo to wskazał w tekście pisemnym, że dane mu przekazane są wystarczające. Co więcej biegły W. błędnie żądał przedłożenia prób pisma osób, które nie mają tego rodzaju obowiązku w niniejszym procesie. Nie można bowiem żądać (poza badaniami eliminacyjnymi) tego rodzaju próbek od świadków. Nadto owe próbki miały posłużyć biegłemu do ustalenia osoby, która faktycznie podpisała się pod tym dokumentem. Natomiast odpowiedź na to pytanie istotnie wykraczała poza stawianą biegłemu tezę dowodową, która polegała na potwierdzeniu bądź zanegowaniu autorstwa tych podpisów przez R. S.. Postępowanie sądowe nie może służyć bowiem czynnościom wykrywczym potencjalnych sprawców przestępstwa, lecz stanowi osąd nad zarzutem stawianym konkretnej osobie wymienionej w skardze oskarżycielskiej. Stąd też koniecznym było skorzystanie w tej sprawie z dyspozycji art. 201 k.p.k. i dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego tej specjalności.

Sąd Rejonowy uznał za wiarygodne i przydatne do poczynienia ustaleń faktycznych deklaracje VAT, dowody wpłat sporządzone przez spółkę (...), a także faktury VAT wraz z protokołami odbiorów stanowiące podstawę do odliczenia podatku VAT. Dokumenty te zostały sporządzone we właściwej formie przez osoby do tego upoważnione, a ich treść nie była kwestionowana w toku tego procesu. Jednocześnie raz jeszcze należy zaznaczyć, iż w warunkach niniejszej sprawy skutecznie zakwestionowano podpisy pod tymi dokumentami jako autorstwa oskarżonego R. S..

Sąd nie znalazł natomiast podstaw do podważenia wiarygodności i przydatności dla celów niniejszego postępowania karnego dowodów przedstawionych do przeprowadzenia na rozprawie głównej przez oskarżyciela prywatnego tj. między innymi wniosków o wszczęcie postępowania karnego wraz ze znajdującymi się w ich treści informacjach o wynikach przeprowadzonej kontroli skarbowej, decyzji określających wysokość zobowiązań podatkowych czy danych osobo poznawczych zebranych w toku postępowania przygotowawczego. Należy bowiem zważyć, iż dokumenty te zostały sporządzone przez organy do tego uprawnione w przepisanej prawem formie. Co więcej dane wynikające z tych dokumentów nie były w żaden sposób kwestionowane przez strony tego procesu, w tym nie przyznającego się do winy oskarżonego Co więcej powyższe dane wynikają także z centralnych systemów informatycznych prowadzonych przez urząd skarbowy, z których wynika zarówno sporządzenie przez oskarżonego faktur VAT i ich zgłoszenie przez jego kontrahentów jak i zaniechanie tego obowiązku przez D. T. w odniesieniu do owych deklaracji VAT –7 jak i jednolitych plików kontrolnych. Podobnie nie było podstaw do kwestionowania danych wynikających z decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego w N., które to decyzje administracyjne pomimo prawidłowego ich doręczenia nie były przedmiotem odwołania oskarżonego. W związku z powyższym Sąd Rejonowy ustalając powyższy stan faktyczny oparł się w przeważającej mierze właśnie na danych wynikających z tych dokumentów.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

R. S. został oskarżony o to, że w okresie od 04 grudnia 2014 r. do 25 września 2015 r. w N., jako prezes Zarządu firmy pod nazwą (...) Spółka z o.o. (...); (...); (...) z/s (...)-(...) B. (...) (poprzednia nazwa firmy (...) Spółka z o.o. z/s (...)-(...) N., ul. (...)) działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w warunkach czynu ciągłego użył dokumentów w postaci niżej wymienionych 17 sztuk faktur wystawionych przez firmy pod nazwami, tj.:

G.  (...) z/s (...)-(...) M., ul. (...) /NIP (...):

Lp

Nr faktury

Data wystawienia faktury

Nazwa usługi

Kwota netto

Podatek VAT

Kwota brutto

(...)

04.12.2014r.

Usługa budowlana

100.000

23.000

123.000

(...)

29.12.2014r.

Usługa budowlana

10.000

2.300

12.300

(...)

29.12.2014

Usługa budowlana

15.000

3.450

18.450

(...)

31.12.2014

Usługa budowlana

15.000

3.450

18.450

(...)

31.12.2014

Usługa budowlana

10.000

2.300

12.300

(...)

23.01.2015

Usługa budowlana

56.500

12.995

69.495

(...)

31.01.2015

Usługa budowlana

61.500

14.145

75.645

(...)

31.05.2015

Usługa budowlana

73.000

16.790

89.790

Razem

341.000

78.430

419.430

H.  (...) Spółka z o.o. z siedzibą (...)-(...) N. ul. (...), NIP (...):

Lp

Nr faktury

Data wystawienia faktury

Nazwa usługi

Kwota netto

Podatek VAT

Kwota brutto

(...)

11.12.2014r.

Roboty ogólnobudowlane

84.950

19.538,50

104.488,50

(...)

31.12.2014r.

Roboty ogólnobudowlane

95.050

21.861,50

116.911,50

Razem

180.000

41.400

221.400

I.  (...) T. S. z/s B. (...) (...)-(...) F. /NIP (...):

Lp

Nr faktury

Data wystawienia faktury

Nazwa usługi

Kwota netto

Podatek VAT

Kwota brutto

(...)

31.03.2015

Wynajem sprzętu

65.950

15.168,50

81.118,50

(...)

31.03.2015

Usługa budowlana

149.762,16

34.445,30

184.207,46

(...)

30.04.2015

Wynajem sprzętu

236.000

54.280

290.280

(...)

31.05.2015

Wynajem sprzętu

209.569

48.200,87

257.769,87

(...)

31.07.2015

Wynajem sprzętu

78.652

18.089,96

96.741,96

(...)

31.07.2015

Usługa budowlana (...)

128.650

29.589,50

158.239,50

(...)

31.08.2015

Wynajem sprzętu budowalnego i transportowego

108.450

24.943,50

133.393,50

Razem

977.033,16

224.717,63

1.201.750,79

opiewającymi łącznie na wartość netto 1.498.033,16 zł, wartość brutto 1.842.580,79 zł, w tym podatek VAT 344.547,63 zł, w prowadzonej firmie pod nazwą (...) z o.o., które poświadczają nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne, w ten sposób, że wykazał wartości netto i podatek naliczony z nich wynikający w rejestrach zakupu VAT za grudzień 2014 r., styczeń, luty, marzec, kwiecień, maj, czerwiec, lipiec i sierpień 2015 r., a w konsekwencji w deklaracjach VAT – 7 złożonych Naczelnikowi Urzędu Skarbowego w N. za miesiące grudzień 2014 r., styczeń, luty, marzec, kwiecień, maj, czerwiec, lipiec i sierpień 2015 r.,

tj. o przestępstwo z ort. 273 k.k. w zw. z art.12 § 1 k.k.

Przestępstwo z art. 273 k.k. jest typem powszechnym, zdatnym do popełnienia przez wszystkie osoby zdolne do ponoszenia odpowiedzialności karnej. Przedmiotowy typ czynu zabronionego jest również typem formalnym, a więc charakteryzującym się brakiem wymogu nastąpienia obiektywnej zmiany w otaczającej nas rzeczywistości. Czynność sprawcza polegać ma na użyciu dokumentu określonego w art. 271 bądź 272 k.k. tj. albo poświadczającego nieprawdę lub uzyskanego poprzez podstępne wprowadzenie w błąd wystawcę danego dokumentu. Dla porządku w realiach niniejszej sprawy należy zaznaczyć, iż w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego faktura VAT stanowiła dokument zaufania publiczno – prawnego, a więc wystawca tego dokumentu był zdatny do popełnienia występku z art. 271 k.k.

Kolejno zgodzić należy się z ustaleniami prowadzącego dochodzenie, iż przedmiotowe faktury VAT były w istocie dokumentami pustymi. Przeprowadzony przewód sądowy wykazał bowiem, iż usługi za wykonanie, których wystawiono te faktury nie miały odzwierciedlenie w faktycznych stosunkach gospodarczych między tymi podmiotami. Tym samym zgodzić się trzeba, iż wystawcy tych faktur zrealizowali co najmniej znamiona przedmiotowe występku z art. 271 § 1 k.k. Zatem użycie tych dokumentów mogło prowadzić do odpowiedzialności za przestępstwo stypizowane w art. 273 k.k. Oczywiście przy zachowaniu świadomości ich użytkownika, iż rzeczone faktury poświadczają nieprawdę.

Zarazem należy wskazać, iż w świetle dokładnego zarzutu stawianego R. S. prowadzący postępowanie przygotowawcze wskazał, iż owym inkryminowanym zarzutem było wykazanie na podstawie tych faktur w deklaracjach VAT nieprawidłowego wymiaru należnego do zwrotu podatku VAT. Tym samym czynność sprawcza zarzucana R. S. polegała na sporządzeniu owych deklaracji VAT na podstawie tychże poświadczających nieprawdę faktur. To właśnie sporządzenie tych deklaracji stanowić miało przestępne użycie owych dokumentów.

W związku z powyższym rolą oskarżyciela publicznego było wykazanie, iż to R. S. był autorem owych deklaracji VAT 7, względnie faktu, iż dana osoba sporządziła te deklaracje w jego imieniu. Wypada zwrócić bowiem uwagę, iż oskarżonemu nie zarzucono sprawstwa kierowniczego czy też polecającego. Inna sprawa, ze zgromadzony w tej sprawie materiał dowodowy nie pozwolił stwierdzić, iż oskarżony ściśle kierował procesem sporządzenia tych deklaracji bądź też wykorzystując uzależnienie innej osoby zlecił jej tą czynność.

Przeciwnie w świetle ustalonego stanu faktycznego w spółce (...) istniał ścisły podział obowiązku w ramach członków zarządu i do czynności zleconych tą uchwała R. S. w żadnym bądź razie nie można zaliczyć czy to ewidencjonowania czy rozliczania faktur, sporządzania deklaracji VAT 7 . Czynności te miała wykonywać inna osoba, a to M. S.. Oczywiście R. S. w okresie objętym aktem oskarżenia był rzeczywistym prezesem tejże spółki i osobą decyzyjną. Niemniej nie wykazano, aby oskarżony poprzez swoje przymioty jednoosobowo kierował spółkę. Przeciwnie istniejąca uchwała o podziale obowiązków wspólników, a zarazem członków zarządu tego podmiotu wskazuje na odmienny zakres pracy na rzecz spółki wśród braci S.. Do tego wypada zwrócić uwagę, iż oskarżonemu R. S. zarzucono popełnienie przestępstwie w formie tzw. sprawstwa wykonawczego. Tym samym należy wykazać, iż to on sporządził te deklaracje. Kodeks karny nie zna bowiem odpowiednika art. 9 § 3 k.k.s., który to przepis rozciąga odpowiedzialność karno skarbową na podmioty, które na podstawie przepisu prawa, decyzji właściwego organu, umowy lub faktycznego wykonywania zajmuje się sprawami gospodarczymi, w szczególności finansowymi, osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej. Przepisu tego w żaden sposób nie można uznać za swoiste superfluum ustawowe. Argument ten wzmacnia tezę, iż za ujawnione w tym postępowaniu przestępstwo winna odpowiadać osoba, która sporządziła owe deklaracje VAT, bądź też w ramach swoich obowiązków zleciła je podmiotom fachowym, mając przy tym wiedzę, iż owe faktury są nierzetelne – poświadczają nieprawdę.

W tym miejscu raz jeszcze należało się odnieść do opinii sporządzonej w tej sprawie przez R. B.. Biegły ten stanowczo wykluczył, aby to R. S. miał sporządzić te deklaracje podatkowe. W rzeczonej opinii wykluczono bowiem, aby podpisy na tym dokumencie miał wykonać oskarżony R. S..

Sąd Rejonowy nie może zgodzić się z twierdzeniami zawartymi w uzasadnieniu aktu oskarżenia, iż R. S. tylko dlatego, iż pełnił funkcje prezesa rzeczonej spółki ma ponosić odpowiedzialność za czyn de facto innej osoby. W niniejszej sprawie nie wykazano żadnego związku oskarżonego z procesem rozliczania faktur, czym zajmował się w tej spółce inny członek zarządu. Odpowiedzialność karna prezesa zarządu osoby prawnej nie może wynikać tylko z faktu, iż dane działanie spółki stanowiło przestępstwo. Przestępstwo bowiem zawsze musi być popełnione przez konkretną osobę. Natomiast analiza treści art. 273 k.k., a także zarzutu zawartego w akcie oskarżenia wskazuje, iż sprawstwo wykonawcze miało polegać na sporządzeniu w oparciu o te faktury deklaracji VAT. Natomiast w przedmiotowym procesie wykazano, iż to nie R. S. był autorem rzeczonych dokumentów. Ustawodawca posłużył się znamieniem czasownikom użyć, a nie skorzystać, być beneficjentem itp.

To wszystko skłoniło Sąd Rejonowy do wydania wyroku uniewinniającego oskarżonego R. S. od czynu zarzucanego aktem oskarżenia.

Natomiast wobec jednoznacznej treści art. 632 pkt 2 k.p.k. Sąd uniewinniając oskarżonego R. S. od zarzucanego mu czynu zobligowany był stwierdzić, iż koszty procesu ponosi Skarb Państwa.

Jednocześnie z uwagi na fakt, iż obrońca oskarżonego złożył oświadczenie o wydatkach poniesionych przez oskarżonego w toku tego procesu Sąd przyznał R. S. od Skarbu Państwa kwotę 2040 złotych tj. kwotę wyliczoną według stawek minimalnych z zastrzeżeniem powiększenia kwoty bazowej za każdy merytoryczny termin rozprawy głównej

W związku z powyższym orzeczono jak w sentencji uzasadnianego wyroku.