Pełny tekst orzeczenia

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 września 2024 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu II Wydział Karny w składzie:

przy udziale Prokuratora Jarosława Kosińskiego

po rozpoznaniu w dniu 11 września 2024 r.

sprawy skazanego M. P. urodz. (...) , w T.

syna J. i W. z domu W.

skazanego prawomocnymi wyrokami:

1. Sądu Rejonowego w Toruniu w sprawie VIII K 132/09 z dnia 21 lipca 2009 r. za przestępstwo popełnione w dniu 11 grudnia 2008 r. z art. 279 § 1 kk na karę 1 roku pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wysokości 20 stawek przyjmując wysokość jednej stawki w kwocie 10 zł, które to kary zostały odbyte;

2. Sądu Rejonowego w Toruniu w sprawie VIII K 958/11 z dnia 20 września 2011 r. za przestępstwo popełnione w dniu 31 maja 2011 r. z art. 157 § 1 kk na karę 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności, która została odbyta;

3. Sądu Rejonowego w Toruniu w sprawie VIII K 948/14 z dnia 29 sierpnia 2014 r. za przestępstwa popełnione w dniu 30 maja 2014 r. z art. 158 § 1 kk i art. 157 § 2 kk na kary 6 miesięcy i 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę łączną 1 roku pozbawienia wolności, która została odbyta w całości;

4. Sądu Rejonowego w Toruniu w sprawie II K 1263/22 z dnia 10 marca 2023 r. za przestępstwo popełnione w dniu 22 kwietnia 2022 r. za przestępstwa z art. 62 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, z art. 157 § 2 kk na kary 1 roku i 3 miesięcy, 6 miesięcy oraz karę łączną 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbywa od 4 marca 2024

5. Sądu Rejonowego w Toruniu w sprawie VIII K 1248/23 z dnia 15 lutego 2024 r. za przestępstwa popełnione w dniu 25 sierpnia 2023 r. z art. 190 § 1 kk i z art. 35 ust. 1 a ustawy o ochronie zwierząt na kary po 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę łączną 1 roku pozbawienia wolności;

6. Sądu Rejonowego w Toruniu w sprawie VIII K 291/24 z dnia 17 lipca 2024 r. za przestępstwa z art. 278 § 3 a kk i art. 217 a kk i art. 91 § 1 kk na kary pozbawienia wolności 6 miesięcy, 3 miesięcy oraz karę łączną 7 miesięcy pozbawienia wolności popełnione w dniu 25 stycznia 2024 r.

ORZEKA

I. na podstawie art. 91 § 2 kk i art. 86 § 1 kk w miejsc kar pozbawienia wolności orzeczonych w stosunku do skazanego M. P. w sprawach opisanych w punkcie 5 i 6 części wstępnej wyroku łącznego orzeka karę łączną 1 (jednego) roku i 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności;

II. na podstawie art. 577 kpk zalicza na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności okresy odbytych kar i zaliczeń w sprawach wskazanych w punkcie I wyroku łącznego;

III. na podstawie art. 572 kpk umarza postępowanie o wydanie wyroku łącznego w zakresie spraw opisanych w punktach od 1 do 4 części wstępnej wyroku łącznego;

IV. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. T. C. kwotę 240 (dwieście czterdzieści) zł plus VAT tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skazanemu z urzędu;

V. w pozostałym zakresie wyroki podlegające połączeniu podlegają odrębnemu wykonaniu;

VI. kosztami postępowania w przedmiocie wydania wyroku łącznego obciąża Skarb Państwa.

II K 808/24

Sąd Rejonowy odstąpił w tej sprawie od sporządzania uzasadnienia wyroku na formularzu, chociaż taki obowiązek wynika z treści art. 99a § 1 kpk albowiem zastosowanie tego formularza, którego treść została ustalona w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 listopada 2019 r. w sprawie wzorów formularzy uzasadnień wyroków oraz sposobu ich wypełniania (Dz.U. z 2019 r. poz. 2349), narusza prawo strony do rzetelnego procesu. Prawo do rzetelnego procesu ma wymiar konstytucyjny (art. 45 ust. 1 Konstytucji) oraz konwencyjny (art. 6 ust. 1-3 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, dalej jako Konwencja). Tym samym wykładnia art. 424 § 1-3 k.p.k. winna uwzględniać standardy określone w art. 45 ust. 1 Konstytucji oraz w art. 6 ust. 1-3 Konwencji. Obowiązek sporządzenia uzasadnienia orzeczenia jest nie tylko wymogiem formalnym, ale ma istotne znaczenie merytoryczne. Uzasadnienie, przedstawiając tok rozumowania poprzedzający wydanie orzeczenia, umożliwić ma stronom, a zwłaszcza oskarżonemu, jego kontrolę. Sąd w pełni podziela pogląd wyrażony w uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11.08.2020 r. (sygn. akt I KA 1/20, źródło L.) iż, rzeczą każdego sądu, w ramach obowiązku wynikającego z treści z art. 433 § 1 i 2 kpk, jest przeprowadzenie w konkretnej sprawie oceny, czy może sporządzić uzasadnienie swojego wyroku na formularzu określonym w art. 99a § 1 kpk w taki sposób, który zagwarantuje stronie prawo do rzetelnego procesu. Zdaniem Sądu w realiach niniejszej sprawy, biorąc pod uwagę charakter sprawy, zgromadzony w sprawie materiał dowodowy należało odstąpić od sporządzenia uzasadnienia wyroku na formularzu.

UZASADNIENIE

W dniu 26 lipca 2024 r. skazany M. P. złożył wniosek o wydanie wyroku łącznego w sprawach Sądu Rejonowego w Toruniu o sygn. akt II K 1263/22, VIII K 1248/23, VIII K 291/24

( dowód : wniosek o wydanie wyroku łącznego k. 1, 30 akt).

Sąd z urzędu ustalił, iż M. P. był skazany następującymi wyrokami:

1.Sądu Rejonowego w Toruniu w sprawie VIII K 132/09 z dnia 21 lipca 2009 r. za przestępstwo popełnione w dniu 11 grudnia 2008 r. z art. 279 § 1 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wysokości 20 stawek przyjmując wysokość jednej stawki w kwocie 10 zł, które to kary zostały odbyte.

( dowód: karta karna k. 7-10,30 akt)

2.Sądu Rejonowego w Toruniu w sprawie VIII K 958/11 z dnia 20 września 2011 r. za przestępstwo popełnione w dniu 31 maja 2011 r. z art. 157 § 1 k.k. na karę 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności, która została odbyta.

( dowód: karta karna k. 7-10,30 akt)

3. Sądu Rejonowego w Toruniu w sprawie VIII K 948/14 z dnia 29 sierpnia 2014 r. za przestępstwa popełnione w dniu 30 maja 2014 r. z art. 158 § 1 k.k. i art. 157 § 2 k.k. na kary 6 miesięcy i 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę łączną 1 roku pozbawienia wolności, która została odbyta w całości.

( dowód: karta karna k. 7-10,30 akt)

4. Sądu Rejonowego w Toruniu w sprawie II K 1263/22 z dnia 10 marca 2023 r. za przestępstwo popełnione w dniu 22 kwietnia 2022 r. za przestępstwa z art. 62 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, z art. 157 § 2 k.k. na kary 1 roku i 3 miesięcy, 6 miesięcy oraz karę łączną 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbywa od 4 marca 2024.

( dowód: karta karna k. 7-10,30 akt)

5. Sądu Rejonowego w Toruniu w sprawie VIII K 1248/23 z dnia 15 lutego 2024 r. za przestępstwa popełnione w dniu 25 sierpnia 2023 r. z art. 190 § 1 k.k. i z art. 35 ust. 1 a ustawy o ochronie zwierząt na kary po 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę łączną 1 roku pozbawienia wolności.

( dowód: karta karna k. 7-10,30 akt)

wyrok w sprawie VIII K 1248/23 k210 tych akt, 30 akt)

6. Sądu Rejonowego w Toruniu w sprawie VIII K 291/24 z dnia 17 lipca 2024 r. za przestępstwa z art. 278 § 3 a k.k. i art. 217 a k.k i art. 91 § 1 k.k. na kary pozbawienia wolności 6 miesięcy, 3 miesięcy oraz karę łączną 7 miesięcy pozbawienia wolności popełnione w dniu 25 stycznia 2024 r.

( dowód: karta karna k. 7-10,30 akt)

wyrok w sprawie VIII K 291/24 k. 111 tych akt, 30 akt)

Skazany M. P. obecnie odbywa karę pozbawienia wolności od dnia 5 marca 2024 r. Jego zachowanie jest oceniania jako zmienne z przewagą ocen negatywnych. Jeden raz był nagrodzony regulaminowo oraz trzy razy karany dyscyplinarnie. W dniu 14 sierpnia 2024 r. rozpoczął program psychoterapii osób uzależnionych od alkoholu.

( dowód: opinia skazanym k. 20-22, 29,30 akt)

Na wstępie należy dokonać analizy przepisów kodeksu karnego w zakresie dotyczącym kary łącznej w latach 2015- 2020.

I tak , iż w myśl art. 19 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r ( Dz. U. z 2015 r., poz.396 ) o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych ustaw przepisów rozdziału IX ustawy o karze łącznej, nie stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem wejścia w życie tej ustawy tj. 1 lipca 2015 r, chyba że zachodzi potrzeba orzeczenia kary łącznej w związku z prawomocnym skazaniem po dniu wejścia tej ustawy. W przypadku kar prawomocnie orzeczonych do 1 lipca 2015 r. kodeks karny – art. 85 k.k. stanowił, że jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, sąd orzeka karę łączną biorąc za podstawę kary z osobna wymierzone za zbiegające się przestępstwa.

Należy także podkreślić, iż zarówno w orzecznictwie, jak i w doktrynie aprobowane jest stanowisko, że „Kara łączna stanowi instytucję prawa karnego materialnego, stąd jej orzekanie winno być rozpatrywane przez pryzmat reguły intertemporalnej zawartej w art. 4 § 1 k.k. Ta zaś nakazuje w wypadku, gdy w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosować ustawę nową, chyba że ustawa obowiązująca poprzednio była względniejsza dla sprawcy".

Naturalnie przepisu art. 4 k.k. nie stosuje się, jeżeli ustawa zawiera przepisy szczególne, określające zasady intertemporalne. Takim uregulowaniem szczególnym jest przepis art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. Obowiązek uwzględnienia reguły intertemporalnej z art. 4 § 1 k.k. będzie miał miejsce jedynie w sytuacji, gdy co najmniej jeden z wyroków objętych postępowaniem o wydanie wyroku łącznego uprawomocnił się po dniu 30 czerwca 2015 r. W sytuacji zaś, gdy wszystkie kary zostały prawomocnie orzeczone do dnia 30 czerwca 2015 r. - unormowanie zawarte w art. 19 ustawy z 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 396) wyłącza stosowanie art. 4 § 1 k.k.( zob. postanowienie SN z dnia 29 września 2020 r. w sprawie VKK 209/20, źródło lex).

Na podstawie nowelizacji z 1 lipca 2015 r. zmieniony został art. 85 k.k. poprzez wprowadzenie § 3 który określał materialne przesłanki łączenia kar w sposób negatywny. W myśl art. 85. § 1 k.k. jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, sąd orzeka karę łączną. Podstawą orzeczenia kary łącznej były kary wymierzone i podlegające wykonaniu, Te zasady obowiązywały do 23 czerwca 2020 r.

Należy dodać, iż kolejna zmiana przepisów kodeksu karnego w zakresie kary łącznej obowiązująca od 24 czerwca 2020 r. zakładała powrót do reguł obowiązujących przy wymierzaniu kary łącznej do 30 czerwca 2015 r. Zgodnie z treścią art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami C. -19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzeniu układu w związku z wystąpieniem C.-19 ( Dz. U. z 23 czerwca 2020 r. poz.1086 ze zm.) przepisy rozdziału IX ustawy kodeks karny zmienionej w art. 38 tej ustawy w brzmieniu dotychczasowym stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy tj. 24 czerwca 2020 r. Natomiast w myśl art. 81 ust. 2 tej ustawy przepisy rozdziału IX ustawy zmienionej w art. 38 , w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych po dniu wejścia w życie ustawy tj. 24 czerwca 2020 r.

Przekładając te uwagi na grunt niniejszego postępowania należy stwierdzić, iż wszystkie wyroki jednostkowe opisane w punktach od 3 do 6 części wstępnej wyroku łącznego zostały popełnione i wyroki zapadły w tych sprawach po 23 czerwca 2020 r. Obecnie obowiązujący kodeks karny uzależnia orzeczenie kary łącznej, a tym samym możliwość wydania wyroku łącznego od tego czy sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu. Najstarsze orzeczenie to wyrok w sprawie VIII K 132/09 SR Toruń . Wszystkich przestępstw w kolejnych wszystkich sprawach skazany dopuścił po wydaniu wyroku w tej sprawie tj. 21.07. 2009 r. Badając możliwość orzeczenia kary łącznej z kolejnych wyroków tj. VIII K 958/11; VIII K 948/14 SR Toruń zachodziła taka sama sytuacja. Przestępstwa w sprawie VIII K 948/14 SR w Toruniu skazany dopuścił się po wydaniu wyroku w sprawie VIII K 958/11 SR w Toruniu. Skazanemu zależało na orzeczeniu kary łącznej obejmującej sprawy opisane w punktach od 3 do 6 części wstępnej wyroku łącznego. Nie było możliwości prawnej orzeczenia kary łącznej obejmującej wyroki w tych sprawach. W sprawie II K 1263/22 SR Toruń wyrok zapadł w dniu 10 marca 2023 r. Przestępstw w sprawach VIII K 1248/23 i VIII K 291/24 dopuścił się po tej dacie, nie było zatem podstaw do orzeczenia kary łącznej, a tym samym do wydania wyroku łącznego. Było jedynie orzeczenie kary łącznej w sprawach VIII K 1248/23 i VIII K 291/24 SR Toruń albowiem skazany przestępstwo w sprawie VIII K 291/24 SR Toruń popełnił w dniu 25 stycznia 2024 r. przed wydaniem wyroku w sprawie VIII K 1248/23 SR Toruń tj. 15 lutego 2024 r.

Zgodnie z treścią art. 86 § 1 k.k. Sąd wymierza karę łączną powyżej najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy, nie przekraczając jednak 810 stawek dziennych grzywny, 2 lat ograniczenia wolności albo 30 lat pozbawienia wolności. Sąd wymierzając karę łączną, kieruje się dyrektywami prewencji generalnej i indywidualnej określonymi w art. 85a k.k. Nie można jednak tracić z pola widzenia innych dyrektyw wymiaru kary, które będąc pomocnicze i uzupełniające względem wzmiankowanych, w określonych sytuacjach również znajdą zastosowanie w przypadku orzekania kary łącznej, tj. dyrektyw wynikających z art. 54 k.k. oraz w pewnym zakresie dyrektyw orzeczniczych dotyczących związków podmiotowo-przedmiotowych między zbiegającymi się przestępstwami. Wniosek taki wypływa z treści art. 85a k.k., w którym stwierdzono, że sąd bierze pod uwagę przede wszystkim cele zapobiegawcze i wychowawcze co pozwala twierdzić o konieczności uwzględnienia innych jeszcze dyrektyw. Kara łączna powinna być postrzegana jako swoiste podsumowanie działalności przestępczej sprawcy tym samym jej surowość powinna wzrastać wraz z liczbą popełnionych przez sprawcę przestępstw. Stanowi to wyraz potępienia w stosunku do postępowania sprawcy, jak również podkreśli nieopłacalność przestępczej działalności (zob. M. Szewczyk, Glosa do uchw. SN z 20.1.2005 r., I KZP 30/04, OSP 2005, Nr 9, poz. 102; zob. także wyr. SA w Warszawie z 12.7.2000 r., II AKA 171/00, OSA 2001, Nr 2, poz. 5; wyr. SA w Łodzi z 20.9.2001 r., II AKA 154/01, KZS 2002, Nr 12, poz. 70). Z drugiej strony, orzeczona kara łączna powinna być niezbędna dla osiągnięcia celów indywidualnego oddziaływania, co w przypadkach wielości przestępstw oznaczać może ograniczenie zasady kumulacji i odwołanie się do zasady absorpcji (częściowej). Powyższe uwagi zdają się przekonywać o trafności regulacji art. 85a k.k., w której podkreślono podstawowe role przy wymierzaniu kary łącznej dyrektyw prewencji indywidualnej i generalnej. W konkretnej sprawie sąd powinien zatem rozważyć celowość absorbowania albo kumulowania orzeczonych uprzednio względem skazanego kar, bacząc na konieczność realizowania celów w zakresie społecznego, jak i indywidualnego jej oddziaływania. Kara łączna, analogicznie jak kara jednostkowa, powinna być słuszna i sprawiedliwa, uwzględniając w odpowiedniej proporcji wskazane wyżej dyrektywy.

W realiach sprawy Sąd mógł wymierzyć skazanemu karę od 9 miesięcy pozbawienia wolności do 2 lat i 1 miesiąca pozbawienia wolności.. Przy orzekaniu kary łącznej dopuszczalne jest zastosowanie zarówno zasady pełnej absorpcji, jak i zasady pełnej kumulacji. Zastosowanie każdej z tych zasad jest jednak rozwiązaniem skrajnym, które może być stosowane wyjątkowo. W ocenie Sądu nie zachodził pomiędzy poszczególnymi przypisanymi czynami tak bliski związek, który pozwalałby na zastosowanie zasady absorpcji. Przypisane przestępstwa naruszały różne przepisy kodeksu karnego naruszając różne dobra chronione prawnie.

Wydając wyrok łączny należy także uwzględnić w zakresie wymiaru kary te wszystkie okoliczności, które zaistniały także po wydaniu wyroków mogące świadczyć o przebiegu procesu resocjalizacji. Z aktualnej informacji administracji ZK w I. wynika, iż zachowanie skazanego w czasie odbywania kary jest nie jest oceniane jako poprawne . Z tych powodów Sąd uznał, iż orzeczony wymiar kary łącznej 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności w odpowiedni sposób kształtują karę łączną. W związku z powyższym rozstrzygnięciem konieczne było w oparciu o art. 572 kpk umorzenie postępowania odnośnie objęcia wyrokiem orzeczeń wskazanych w punkcie III wyroku łącznego.

O kosztach obrony z urzędu orzeczono na podstawie § 17 ust. 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14.05.2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu ( Dz. U. z 2024, poz. 763 ze zm.)

O kosztach orzeczono w myśl art. 624 § 1 kpk.