Pełny tekst orzeczenia

Przewodniczący:

SSO Karol Troć

Protokolant:

st. sekr. sąd. Anna Sieczkiewicz

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 137/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Garwolinie z dnia 3 stycznia 2024 r. sygn. akt II K 1027/22

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

I. obrazę przepisów prawa procesowego, a mianowicie art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k., mającą wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, poprzez ukształtowanie przez sąd swego przekonania o winie oskarżonego A. P. co do popełnienia przez niego zarzucanego mu czynu kwalifikowanego z art. 244 k.k. poprzez dowolną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, a właściwie z pominięciem tegoż materiału dowodowego i bezpodstawne dojście do uznania, iż w dniu 10 maja 2021 r. A. P. nie obowiązywał środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów, a podjęte w tej dacie czynności przez policjantów wobec A. P. wynikało „omyłkowo'' odnotowanego w policyjnych systemach elektronicznych tego zakazu i „błędne"' wskazanie w nim informacji, iż okres 6 miesięcy tegoż zakazu biegnie od dnia uprawomocnienia się wyroku, jak również, że A. P. „mógł” w dniu tym kierować pojazdem mechanicznym, podczas gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy i prawidłowa jego ocena przeczy tym stwierdzeniom sądu i wskazuje, że w dniu 10 maja 2021 r., w świetle wyroku z dnia 20 stycznia 2021 r. Sądu Rejonowego w Otwocku w sprawie II W 707/20, A. P. obowiązywał zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, a do tego dnia nie zapadło żadne orzeczenie o zaliczeniu okresu zatrzymania praw a jazdy tytułem orzeczenia tego środka karnego, a które orzeczenie w tym przedmiocie zapadło dopiero dniu 14 maja 2021 r.;

II. obrazę przepisów prawa procesowego, a mianowicie art. 7 k.p.k., mającą wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, poprzez bezpodstawne odmówienie walory wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego A. P. w części w której przyznał się on do popełnienia zarzucanego mu czynu, czyniąc to wbrew językowemu znaczeniu i rozumieniu wyjaśnień oskarżonego złożonych w tym zakresie przed sądem, jak również z całkowitym pominięciem przez sąd faktu, iż w toku postępowania II W 707/20 żadne wydane w tym przedmiocie orzeczenie nie zostało odebrane przez A. P., co w świetle okoliczności faktycznych stanowiących podstawę do zarzutu apelacyjnego w pkt I całkowicie uwiarygadnia treść wyjaśnień oskarżonego A. P. złożonych w tym zakresie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W ocenie Sądu apelacja Prokuratora nie mogła zostać uznana za uzasadnioną. W przedmiotowej sprawie podstawową była kwestia nie tyle oceny dowodów, które nie budziły żadnych wątpliwości ani też ustaleń co do obiektywnych wydarzeń, co kwestia prawna, dotycząca początku okresu obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów, orzeczonego wyrokiem Sądu, w zależności od wydania bądź niewydania postanowienia, zaliczającego zgodnie z art. 29 § 4 kw na jego poczet okresu zatrzymania dokumentu prawa jazdy. W sprawie nie chodzi o fakty, dlatego też wydźwięk wyjaśnień oskarżonego nie ma w sprawie istotnego znaczenia. Oskarżony formalnie, literalnie przyznawał się – po przedstawieniu mu zarzutu - że kierował samochodem, ale wskazywał, że jego zdaniem zakaz ich prowadzenia już go nie obowiązywał – wobec czego merytorycznie do świadomego złamania zakazu się nie przyznawał. Nie można twierdzić, że jeśli oskarżony się do czegoś przyznaje, to statuuje to byt przestępstwa – jeśli zakaz prowadzenia pojazdów już nie obowiązywał, to oskarżony nie popełnił przestępstwa, nawet jeśli by się przyznał do niego wielokrotnie.

Nie było bowiem kwestionowane, że oskarżony został uznany za winnego wykroczenia z art. 87 § 1 kw, za które orzeczono wobec niego środek karny zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 6 miesięcy, jednakże w wyroku nie orzeczono o zaliczeniu na poczet tego środka okresu zatrzymania dokumentu prawa jazdy, mimo iż zgodnie z art. 29§4 kw orzeczenie takie było obowiązkiem Sądu, nie podlegającym w żaden sposób jego dyskrecjonalnej władzy. Powstał wskutek tego dylemat, czy zakaz prowadzenia pojazdów, na poczet którego obligatoryjnie podlega zaliczeniu okres zatrzymania prawa jazdy, jest zależny od samego okresu zatrzymania prawa jazdy, czy też zależy w zasadzie wyłącznie od procesowej aktywności Sądu, który wyda bądź nie wyda postanowienie w przedmiocie zaliczenia tego zatrzymania, a okres zakazu od tego faktycznego (przez zatrzymanie prawa jazdy) pozbawienia strony prawa poruszania się po drogach publicznych jako kierujący nie zależy. W ocenie Sądu odwoławczego zasady demokratycznego państwa prawa i zaufania obywateli do tego państwa nie pozwalają na taką interpretację przepisów, zgodnie z którą to od niepodlegającej żadnym zasadom, w pełni zależnej od dobrej woli organu władzy sądowej zależałoby, czy np. sześciomiesięczny okres zakazu prowadzenia pojazdów w ogóle rozpocznie, a jeśli tak, to kiedy i czy kiedykolwiek zakończy bieg. Gdyby bowiem dopiero decyzja o zaliczeniu zatrzymania prawa jazdy miała rozstrzygać o tym, od kiedy i zwłaszcza do kiedy zakaz ten obowiązuje, to w przypadku niewydania takiej decyzji (a przecież nic nie może zmusić sądu do jej wydania) ukaranego za wykroczenie zakaz taki obowiązywałby dożywotnio, jak za najcięższe przestępstwo. Wobec powyższego przepisy te muszą być interpretowane w ten sposób, że orzeczenie o zaliczeniu na poczet zakazu okresu zatrzymania dokumentu ma charakter deklaratoryjny i nie tworzy stanu prawnego, tj. nie statuuje okresu, w którym ukaranego/skazanego obowiązuje zakaz prowadzenia pojazdów, a jedynie określa, od kiedy i do kiedy zakaz ten zgodnie z treścią bezwzględnie obowiązujących przepisów trwa. Dokument prawa jazdy został oskarżonemu jako obwinionemu zatrzymany w dniu 6 czerwca 2020 r., sześciomiesięczny okres zakazu prowadzenia pojazdów upłynął z dniem 6 grudnia 2020 r. (co stwierdził Sąd Rejonowy w Otwocku postanowieniem z dnia 14 maja 2021 r.), wobec czego w dniu zdarzenia objętego aktem oskarżenia zakaz ten oskarżonego nie obowiązywał. Stwierdził to już raz Sąd Najwyższy, uchylając w niniejszej sprawie wyrok skazujący i wskazując, że o bycie przestępstwa z art. 244 kk nie może być mowy (k. 89-92). Art. 442 § 3 kpk w zw. z art. 518 kpk wskazuje, że zapatrywania prawne i wskazania sądu kasacyjnego co do dalszego postępowania są wiążące dla sądu, któremu sprawę przekazano do ponownego rozpoznania. Sąd nie mógł więc wbrew treści wyroku Sądu Najwyższego uznać, że przy tym samym stanie faktycznym znamiona występku jak w akcie oskarżenia zostały jednak spełnione. Ze względu również na to, zarzutu obrazy przepisów dotyczących procedowania w niniejszej sprawie, prowadzącego do błędnej oceny prawnej zachowania oskarżonego jako niewypełniającego znamion czynu zabronionego, za uzasadniony uznać nie było można.

W świetle informacji Starostwa Powiatowego w G. (k. 144) nie było podstaw do stwierdzenia, że na datę zdarzenia oskarżony miał cofnięte uprawnienia do kierowania pojazdami (dopiero 31 maja 2021 r, wydano decyzję o cofnięciu mu uprawnień, ale od 6 czerwca do 6 grudnia 2020 r., a więc nie na dzień 10 maja 2021 r.). W tej dacie kierowanie pojazdem bez posiadania przy sobie blankietu prawa jazdy nie było już czynem zabronionym (patrz art. 95 kw). „W ostatnim czasie – w związku z aktualnym brzmieniem art. 95 – SN wyraźnie podkreślił w kilku orzeczeniach, że od ostatniej zmiany art. 38 prawa o ruchu drogowym nie ma już obowiązku posiadania przy sobie wydanego w Rzeczypospolitej Polskiej prawa jazdy (zob. np. wyrok SN z 7.07.2021 r., IV KK 252/21, LEX nr 3390996).” Wobec czego nie mogło być również mowy o uznaniu czynu obwinionego za wykroczenie, którego karalność wobec przedawnienia i tak by ustała.

Wniosek

O uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Niezasadność zarzutów skutkowała nietrafnością wniosku

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Całość wyroku

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Bezzasadność apelacji i brak okoliczności, podlegających uwzględnieniu z urzędu.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Zgodnie z treścią art. 636 § 1 kpk w razie nieuwzględnienia apelacji, wniesionej wyłącznie oskarżyciela publicznego, koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponosi Skarb Państwa.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Oskarżyciel publiczny

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Całość wyroku

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana