Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II.Ka 137/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Olecku z dnia 12.02.2024r. w sprawie o sygn. akt II.K 136/23

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

1Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

I. Błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku polegający na błędnym ustaleniu, że:

1) oskarżony J. D. był osobą odpowiedzialną za bezpieczeństwo i higienę pracy w zakresie bezpośredniego nadzoru nad S. B.,

2) oskarżony był „pracodawcą” w rozumieniu kodeksu pracy, podczas gdy J. D. nie łączył z pokrzywdzonym stosunek pracy - S. B. był zatrudniony na podstawie umowy zlecenia, oskarżony nie był zatem pracodawcą, ale podmiotem czynu określonego w art. 220 KK, będącego przestępstwem indywidualnym, może być wyłącznie ta osoba, która jest odpowiedzialna za bezpieczeństwo i higienę pracy, czyli przede wszystkim pracodawca (bądź osoba zarządzająca zakładem pracy, kierownicy komórek organizacyjnych zakładu pracy, np. majstrowie, brygadziści oraz pracownicy służby bezpieczeństwa i higieny pracy). Pokrzywdzony nie posiadał statusu pracownika w rozumieniu art. 2 KP, z czego wynika, że będący przedmiotem zarzutu czyn nie mógł być popełniony na jego szkodę,

3) w dniu 03 grudnia 2022r. S. B. znajdując się w środku hali na rusztowaniu wykonywał zleconą mu pracę, w sytuacji gdy w dniu 03 grudnia 2022r. oskarżony zawiózł S. B. i Z. D. na halę oraz zlecił im do wykonania konkretne czynności: posprzątali halę produkcyjną z różnego rodzaju śmieci i odpadów, zamocowali próg w drzwiach w kotłowni i poprawili słupek metalowy w płocie ogrodzenia; oskarżony zakazał wchodzenia na rusztowanie,

4) J. D. w dniu 03 grudnia 2022r. naruszył wymagania prawa, w tym przepisy bhp i nie zapewnił S. B. bezpiecznych warunków pracy oraz dopuścił go do wykonywania pracy przy wykonywaniu robót budowlano-remontowych: bez bezpośredniego nadzoru nad bezpieczeństwem i higieną pracy ze strony wyznaczonej w tym celu osoby, co doprowadziło do eksploatacji rusztowania niezgodnego z przepisami bhp, bez stosownego przeszkolenia w ramach instruktażu bhp na stanowisku pracy; bez zapoznania z instrukcją bezpiecznego wykonywania robót (IBWR) wskazującą zagrożenia w miejscu wykonywania robót budowlanych i metody bezpiecznej pracy, a także nie wyegzekwował noszenia przez pokrzywdzonego hełmu ochronnego na terenie budowy oraz nie wygrodził biało-czerwoną taśmą wadliwego rusztowania nie spełniającego wymagań prawa i oznakowania go zakazem wstępu osobom nieuprawnionym i nie przeszkolonym, w następstwie czego S. B. w trakcie wykonywania pracy spadł z rusztowania na podłogę, doznając złamania kości sklepienia i podstawy czaszki, obrzęku i stłuczenia mózgu i pnia mózgu, z krwiakiem podtwardówkowym, złamania żeber oraz rany ciętej pośladka lewego, co skutkowało jego śmiercią w dniu 8 grudnia 2022r., w sytuacji gdy czynności zlecone przez oskarżonego do wykonania przez S. B. nie należały do prac szczególnie niebezpiecznych ani nie były pracami z zakresu robót budowlano-remontowych, które wymagałyby bezpośredniego nadzoru nad bezpieczeństwem i higieną pracy ze strony wyznaczonej w tym celu osoby oraz stosowania środków ochrony osobistej, a nadto nie wykazano, by rzekomy brak wiedzy pokrzywdzonego z zakresu bhp stanowił przyczynę zaistnienia zdarzenia w dniu 03.12.2022r.,

5) oskarżony wadliwie przygotował, zorganizował i prowadził prace, w tym dopuścił do wykonywania pracy na rusztowaniu, które nie było wyłączone z eksploatacji poprzez oznakowanie znakami bezpieczeństwa i które nie spełniało przepisów prawa, w sytuacji gdy J. D. dopełnił ciążące na nim obowiązki z zakresu bhp, a czynności zlecone S. B. do wykonania nie należały do prac szczególnie niebezpiecznych, zaś rusztowanie zostało zabezpieczone przed wejściem na nie w sposób właściwy, gdyby nie samowolna decyzja pokrzywdzonego o wejściu na rusztowanie i zlekceważenie poleceń przełożonego, do zdarzenia z dnia 03 grudnia 2022r. w ogóle by nie doszło,

6) J. D. ponosi 100% odpowiedzialność za wypadek, w sytuacji gdy, gdyby nie samowolna decyzja pokrzywdzonego o wejściu na rusztowanie i zlekceważenie poleceń przełożonego, do zdarzenia z dnia 03 grudnia 2022r. w ogóle by nie doszło,

7) przyczyną zaistniałego wypadku było naruszenie jakichkolwiek obowiązków przez oskarżonego, podczas, gdy przyczyną wypadku było naruszenie przez samego pokrzywdzonego elementarnych reguł ostrożności,

8) niesłusznym przyjęciu, iż zebrany w sprawie materiał dowodowy dostarczył dowodów do przypisania oskarżonemu popełnienia zarzuconego mu aktem oskarżenia przestępstwa z art. 220 § 1 k.k. w zb. z art. 155 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., uznając, że pokrzywdzony miał statusu pracownika, w sytuacji gdy nie łączył go z oskarżonym stosunek pracy i brak było związku przyczynowego pomiędzy zachowaniem oskarżonego polegającym na ewentualnych zaniedbaniach w zakresie organizacji bezpiecznego środowiska pracy dla pokrzywdzonego a skutkiem w postaci powstania uszkodzeń ciała pokrzywdzonego, do którego powstania przyczynił się sam pokrzywdzony i w efekcie skazanie oskarżonego, podczas gdy ujawnione w toku postępowania okoliczności zdarzenia znajdujące oparcie w zebranym materiale dowodowym, w tym ustaleniach Państwowej Inspekcji Pracy, umowy łączącej oskarżonego z pokrzywdzonym w zakresie wykonywanych czynności, zeznaniach świadków Z. D., T. K., A. W., M. P. i wyjaśnieniach oskarżonego, właściwie ocenionych, prowadzą do wniosku przeciwnego, że oskarżony nie dopuścił się zarzuconego mu czynu,

9) ustaleniu, że wejście na rusztowanie nie było właściwie zabezpieczone, w sytuacji gdy teren hali, na którym oskarżony realizował prace, nie wymagały dodatkowego wygrodzenia strefy niebezpiecznej wokół samego rusztowania, bowiem teren wokół hali był ogrodzony, wejście na halę zamykane, swobodnie zatem można było traktować tę strefę w całości jako niebezpieczną i zabezpieczoną ogrodzeniem, w związku z czym nie było potrzeby dodatkowego i specjalnego zabezpieczenia tej przestrzeni jako strefy niebezpiecznej; ponadto oskarżony zakazał S. B. wchodzenia na rusztowanie i to zlekceważenie przez niego polecenia przełożonego oraz brak upewnienia się, czy samowolne wejście na rusztowanie jest bezpieczne, stanowiły przyczyny zdarzenia z dnia 03.12.2022r. i to zachowanie pokrzywdzonego, nie zaś ewentualne działania czy zaniechania oskarżonego, doprowadziły do śmierci pokrzywdzonego,

10) zachowanie J. D. nosiło znamiona umyślności, podczas gdy zgromadzony materiał dowodowy w żadnym stopniu nie uzasadnia poczynienia takich ustaleń.

II. Naruszenie przepisów postępowania mających wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 4 KPK, art. 7 KPK oraz art. 410 KPK poprzez wydanie wyroku z pominięciem całokształtu okoliczności ujawnionych na rozprawie głównej, które przemawiały na korzyść oskarżonego J. D., tj. pominięcie zeznań świadków: Z. D., T. K., A. W., M. P. i wyjaśnień oskarżonego J. D. w zakresie, z którego wynika, że w dniu 03 grudnia 2022r. S. B. miał jedynie posprzątać halę, że oskarżony zabronił tego dnia wchodzić na rusztowanie, bo nie miało barierek i nie było użytkowane, że w dniu 02 grudnia 2022r. pokrzywdzony nie wchodził na rusztowanie; że rusztowanie, na którym oskarżony i Z. D. pracowali w dniu 02.12.2022r. spełniało wymogi bhp; że w dniu 02 grudnia 2022r. oskarżony wspólnie ze Z. D. zabezpieczyli rusztowanie przed nieuprawnionym na nie wejściem; że w dniu 02 grudnia 2022r. S. B. przeszedł szkolenie stanowiskowe, w sytuacji gdy okoliczności te miały istotne znaczenie w kontekście odpowiedzialności oskarżonego J. D. oraz w sytuacji gdy podstawą wyroku może stanowić tylko całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej, natomiast organy prowadzące postępowanie karne są obowiązane uwzględniać okoliczności przemawiające także na korzyść oskarżonego,

2) naruszenie przepisów postępowania, mający wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 4 KPK, art. 5 § 2 KPK, art. 7 KPK, art. 410 KPK i art. 424 KPK, poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, polegającej na:

- uznaniu za wiarygodne wyjaśnień oskarżonego J. D. jedynie w części, tj. w zakresie opisania początku dnia, skąd zabrał S. B., że zawiózł go na miejsce pracy, a potem pojechał do wulkanizatora oraz w zakresie jego przybycia na miejsce już po wypadku i wezwaniu pogotowia na miejsce zdarzenia, w sytuacji gdy wyjaśnienia oskarżonego w całości zasługiwały na uwzględnienie z uwagi na korespondowanie ich z przeważającą częścią materiału dowodowego, tj. dowodami z dokumentów, zeznaniami świadków: Z. D., T. K., A. W. i M. P.,

- braku szczegółowego wyjaśnienia w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia, na jakiej podstawie uznano istnienie związku przyczynowego pomiędzy wymienionymi w opisie czynu przypisanego rzekomymi zaniedbaniami oskarżonego a zaistniałym wypadkiem,

- bezkrytycznej ocenie zeznań pokrzywdzonej I. R., którym Sąd dał w pełni wiary, w szczególności w zakresie rzekomych dotkliwych dla niej skutków śmierci brata oraz naruszania przez oskarżonego wymogów bhp, w sytuacji gdy zeznania te są sprzeczne wiarygodnym materiałem dowodowym w postaci zeznań świadków: Z. D., T. K., A. W. i M. P., a nadto świadek posiadała ewidentny interes faktyczny przemawiający za poniesieniem przez oskarżonego odpowiedzialności karnej wynikający z domagania się zasądzenia na jej rzecz kwoty 400.000 zł tytułem zadośćuczynienia, jak również pozostawania w konflikcie z oskarżonym z tytułu rozliczeń za wykonane w przeszłości na jej rzecz prace,

- niczym nieuzasadnione zmarginalizowanie dla potrzeb dokonanych ustaleń faktycznych Protokołu Kontroli Państwowej Inspekcji Pracy i wniosków w nim zawartych dotyczących przyczyn wypadku przy pracy ujawnionych przez inspektora i wskazujących na zlekceważenie przez S. B. polecenia przełożonego i samowolnego, bez polecenia wejścia na rusztowanie, jak również nie upewnienia się, czy wejście na rusztowanie jest bezpieczne,

- niczym nieuzasadnionym przyjęciu, że oskarżony wydał S. B. w dniu 03 grudnia 2022r. polecenie wykonywania prac na rusztowaniu, w sytuacji gdy wymienione okoliczności nie miały miejsca i nie można jest w całą stanowczością ustalić przyczyn, dla których pokrzywdzony znalazł się tego dnia na rusztowaniu i nie można wykluczyć, że pokrzywdzony samowolnie, lekceważąc polecenia przełożonego wszedł na rusztowanie, co stanowiło przyczynę zaistnienia wypadku; w tej sytuacji nie można przypisać oskarżonemu przestępstwa zaniechania (niewykonania obowiązku) z zabezpieczeństwa i higieny pracy, gdyż mógł on nie wiedzieć, że pokrzywdzony wejdzie na rusztowanie - brak możliwości jednoznacznego ustalenia, w oparciu o dostępne i ujawnione dowody, stanu faktycznego to nic innego jak stan „niedających się usunąć wątpliwości”, do których nie tylko może, ale musi mieć zastosowanie reguła określona w art. 5 § 2 KPK,

3) naruszenie przepisów postępowania mających wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 4 KPK, art. 5 § 2 KPK, art. 7 KPK, art. 193 § 1 KPK, art. 200 § 2 pkt 5 KPK, art. 201 KPK, art. 410 KPK i art. 424 KPK poprzez uznanie opinii biegłego sądowego z zakresu BHP K. P. sporządzonej w postępowaniu przygotowawczym oraz opinii uzupełniających za w pełni wiarygodne, w sytuacji gdy są one niepełne i niejasne, w szczególności z uwagi na przyjęte w nich założenia, tj. zlecenia przez oskarżonego w dniu 03 grudnia 2022 r. S. B. wykonywania prac na rusztowaniu, co nie miało miejsca, jak również nałożenia na oskarżonego absolutnej odpowiedzialności za wszelkie zachowania, nawet nieracjonalne, swoich podwładnych,

4) naruszenie przepisów postępowania, mający wpływ na treść orzeczenia, tj. art. art. 170 § 1 pkt 2 i 5 KPK poprzez oddalenie wniosku obrony z dnia 18.01.2024r. o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego z zakresu bhp, w sytuacji gdy dowód ten zmierzał do wykazania okoliczności istotnej dla rozstrzygnięcia sprawy, tj. tego, że oskarżony w dniu 03.12.2022r. nie dopuścił się do naruszenia przepisów z zakresu bhp.

III. Naruszenie przepisu prawa materialnego, tj.:

1)  art. 66 § 1 kk i art. 67 § 1 kk poprzez ich niezastosowanie wobec oskarżonego J. D. i zastosowanie reakcji karnej niewspółmiernej do stopnia zawinienia oskarżonego,

2)  art. 220 § 1 kk przez jego zastosowanie, podczas gdy:

- brak jest jakichkolwiek dowodów przemawiających za tym, że oskarżony J. D. chciał lub godził się na niedopełnienie obowiązku w zakresie zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy,

- oskarżony nie wyczerpał wszystkich znamion zarzucanego mu czynu zabronionego, gdyż jego działania i zaniechania nie doprowadziły do sytuacji narażenia S. B. na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Niebezpieczeństwo to zostało wywołane później, przez samego pokrzywdzonego, poza zakresem świadomości oskarżonego i nie na skutek jego działań lub zaniechań,

- art. 220 § 1 kk w zb. z art. 155 kk poprzez ich zastosowanie w sytuacji gdy oskarżony nie wyczerpał również znamion art. 155 kk, bo między jego działaniem bądź zaniechaniem, a śmiertelnym skutkiem nie ma adekwatnego związku przyczynowego.

IV. Rażąca niewspółmierność orzeczonego wobec oskarżonego J. D. obowiązku zadośćuczynienia I. R. poprzez zapłatę kwoty 20.000 zł w stosunku do rzeczywistej realizacji znamion typu czynu zabronionego, stopnia winy oskarżonego, sytuacji osobistej i zarobkowej, uprzedniego braku karalności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. I.

Zgodnie z art. 734 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. W braku odmiennej umowy zlecenie obejmuje umocowanie do wykonania czynności w imieniu dającego zlecenie, natomiast zgodnie z art. 22 § 1 Kodeksu pracy przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Umowa o pracę określa rodzaj pracy, miejsce jego wykonywania, wynagrodzenie, wymiar czasu pracy, termin rozpoczęcia pracy przy czym pracownik świadczy pracę na rzecz i pod nadzorem pracodawcy. Strony mogą, jak to bywa na ogół, określić rodzaj pracy w sposób ogólny, pozostawiając pracodawcy w ramach jego uprawnień kierowniczych szczegółowe określenie zakresu czynności pracownika. Wówczas określony przez pracodawcę zakres czynności pracownika stanowi konkretyzację umówionego rodzaju pracy i nie wymaga zgody pracownika na jego zmianę (komentarz do art. 29 kp pod red. Muszalskiego/Walczaka 2021, wyd. 13/Muszalski/Tomanek).

Biorąc pod uwagę stan faktyczny sprawy, w szczególności zeznania świadka: Z. D., który w dniu 03.12.2022r. został przywieziony przez oskarżonego do hali firmy (...) przy ul. (...) w G. razem ze S. B. celem wykonania prac polegających na podwieszeniu sufitu z blachy trapezowej, ale także załączonej do akt sprawy umowy zlecenia zawartej pomiędzy oskarżonym a S. B., wynika, że łącząca oskarżonego z pokrzywdzonym umowa dotyczyła wykonania prac polegających na wykonaniu podwieszenia sufitu z blachy trapezowej w firmie (...). Mimo, że oskarżony zawarł z pokrzywdzonym umowę zlecenia to de facto łączył ich stosunek pracy. Oskarżony przywiózł pracowników w feralnym dniu na miejsce wykonywania pracy, wydał polecenia i mimo tego, że pokrzywdzony, według zeznań Z. D., miał do czasu powrotu oskarżonego nie wchodzić na rusztowanie, pokrzywdzony wszedł na nie celem wykonywania zleconej mu pracy. Trudno jednocześnie uznać zeznania tego świadka za w pełni wiarygodne, w sytuacji, gdy celem pokrzywdzonego a także świadka Z. D. miało być wykonanie podwieszenia sufitu, a świadek dodatkowo jest bratem oskarżonego, jego zeznania zatem w oczywisty sposób zmierzają do ochrony oskarżonego przed odpowiedzialnością za wypadek. Sąd I instancji prawidłowo zatem wywiódł, iż to na oskarżonym ciążył obowiązek zapewnienia wszelkich dostępnych środków bezpieczeństwa pracownikom wykonującym pracę na jego rzecz i pod jego nadzorem a także niedopuszczenie do pracy pracownika nie posiadającego odpowiedniego przeszkolenia i sprzętu do pracy na wysokościach. Zgodnie natomiast z treścią art. 220 § 1 kk - kto, będąc odpowiedzialny za bezpieczeństwo i higienę pracy, nie dopełnia wynikającego stąd obowiązku i przez to naraża pracownika na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Przepis mówi o pracowniku w świetle art. 2 Kodeksu pracy, niemniej jednak biorąc pod uwagę podniesione powyżej czynniki, w tym wykonywanie przez pokrzywdzonego pracy w miejscu i pod kierownictwem oskarżonego należy uznać, że umowa zlecenia zawarta pomiędzy pokrzywdzonym a oskarżonym była jedynie umową pozorną, dlatego brak jest możliwości uniknięcia przez oskarżonego odpowiedzialności za zarzucany mu czyn. Niezasadnie obrońca oskarżonego całą odpowiedzialność za upadek z wysokości pracownika i jego śmierć przerzuca na pokrzywdzonego wskazując, iż do czasu powrotu oskarżonego miał on jedynie sprzątać halę produkcyjną, poprawić płot ogrodzenia, próg w drzwiach kotłowni, itp. tj. prace niewymagające używania rusztowania. Skoro oskarżony zawarł umowę ze S. B. wykonania podwieszenia sufitu w firmie (...) przy ul. (...) w G. to oczywistym jest, że pokrzywdzony miał w feralnym dniu wykonywać taki właśnie zakres powierzonych mu prac, które bez użycia rusztowań nie było możliwe do wykonania. Natomiast z opinii biegłego sądowego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy (...), który sporządzał do sprawy ekspertyzę dotyczącą przyczyn wypadku S. B. wynika, że rusztowania znajdujące się w hali produkcyjnej ale także pozostałe rusztowania firmy oskarżonego Zakładu (...) J. D. nie spełniały przepisów prawa i bezpieczeństwa. Rusztowanie, z którego spadł pokrzywdzony nie było wyłączone z eksploatacji poprzez oznakowanie znakami bezpieczeństwa. Dodatkowo oskarżony nie zapewnił środków ochrony indywidualnej pracownikowi, któremu zlecił wykonanie prac na wysokościach w postaci posiadania hełmu ochronnego na głowie. Podjęta ponadto w firmie kontrola wykazała również brak przeszkolenia S. B. z zakresu przepisów bhp. Wszystkie powyższe czynniki pozwalają przyjąć stan faktyczny sprawy ustalony przez Sąd I instancji jako prawidłowy, nie cechujący się dowolnością. W obliczu opinii biegłego, częściowych zeznań Z. D. a także częściowych wyjaśnień oskarżonego, w których nie zaprzeczył, że zawiózł pokrzywdzonego w dniu 03.12.2022r. wraz z swoim bratem na miejsce wykonywania pracy, świadczą o wyczerpaniu przez oskarżonego znamion zarzucanego mu czynu. Brak możliwości przerzucania odpowiedzialności za upadek z rusztowania na samego S. B. i argumentowanie, że jedynie miał on wykonać inne czynności niewymagające pracy na wysokości, gdy do takiej właśnie pracy zatrudnił go przecież oskarżony.

Ad. II.

Sąd orzekający nie dopuścił się obrazy wskazywanych przez obrońcę przepisów. Sąd uwzględnił i wziął pod uwagę zeznania świadków wymienionych w apelacji przez obrońcę oskarżonego, tj.: Z. D., T. K., A. W., M. P., jednakże nie byli to bezpośredni świadkowie zdarzenia, nie byli oni na miejscu wypadku. Świadkowie ci zeznawali, że pracowali w jednej hali z pozostałymi pracownikami oskarżonego, mówili o posiadanych przeszkoleniach z zakresu BHP. Niemniej jednak postępowanie w przedmiotowej sprawie dotyczy oskarżonego i zaniedbań z jego strony wobec S. B.. To, że inni pracownicy nosili hełmy ochronne (bądź twierdzili, że tak właśnie było) lub mieli przeszkolenie w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy nie oznacza jednocześnie, że posiadał je pokrzywdzony.

I. R. jako najbliższa rodzina pokrzywdzonego miała prawo wnosić w związku ze skazaniem oskarżonego o zasądzenie na jej rzecz określonej kwoty zadośćuczynienia. Nie mają przy tym znaczenia rzekome nierozliczone sprawy oskarżycielki z oskarżonym i zdaniem obrony wnoszenie w związku z tym wysokiej sumy 400 000 złotych. Rolą Sądu jest ocena faktycznych podstaw zadośćuczynienia, doznanej straty, przeżyć ze strony siostry. Sąd zmiarkował wysokość żądanej kwoty do wysokości 20 000 złotych słusznie zastrzegając, że oskarżycielka niezaspokojoną część zadośćuczynienia może dochodzić na drodze procesu cywilnego.

Sąd orzekający ocenił również protokół z kontroli PIP, jako wiarygodny. Inspektor sporządzający protokół, przebieg zdarzenia odtworzył na podstawnie zeznań Z. D. oraz wyjaśnień oskarżonego, dlatego znalazły się w nim zapisy wiernie odzwierciedlające ich relację z tego dnia, tj.: że S. B. wszedł z niewyjaśnionych przyczyn samowolnie bez polecenia na rusztowanie, a zakres zleconych mu prac w tym dniu był inny niż praca na wysokościach. Gdy weźmiemy pod uwagę zapisy zawartej przez oskarżonego z pracownikiem umowy, który brzmi wprost: „zleceniobiorca zobowiązuje się wykonać podwieszenie sufitu z blachy trapezowej ul. (...) – firma (...)” to absurdalny jest zarzut powielany wielokrotnie przez obrońcę zarówno jako obraza przepisów postępowania oraz jako błąd w ustaleniach faktycznych, który zmierza do zrzucenia odpowiedzialności za upadek z wysokości i śmierć na samego S. B.. Argumentacja, iż nie miał on prawa wchodzić na rusztowanie, gdyż nie miał takiego polecenia nie przemawia do Sądu. Pracownik miał za zadanie wykonać podwieszenie sufitu, którego nie da się wykonać pracując na podłodze hali. Oskarżony nie musiał w feralnym dniu 03.12.2022r. wydać polecenia wykonania prac polegających na podwieszeniu sufitu, gdy dzień wcześniej w tym właśnie celu zawarł z pokrzywdzonym umowę takiej właśnie treści.

Zważywszy na powyższe Sąd I instancji nie dopuścił się również obrazy przepisów postępowania w zakresie uznania opinii biegłego K. P. za wiarygodną. Odpowiedziała ona na wszystkie kluczowe pytania, uzupełniona została przed sądem – dlatego zdaniem również Sądu Okręgowego brak było podstaw do dopuszczenia kolejnego dowodu z opinii biegłego z zakresu BHP.

W przedmiotowej sprawie brak niedających się usunąć wątpliwości, które należało rozstrzygnąć na korzyść oskarżonego, dlatego nie miała zastosowania zasada wyrażona w art. 5 § 2 kpk. Sąd rozpoznał sprawę i wydał wyrok po rozpatrzeniu całokształtu materiału dowodowego, niczego nie pomijając zgodnie z art. 410 kpk.

Ad. III.

Zgodnie z art. 66 § 1 kk Sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. Charakter czynu z art. 220 § 1 kk w zw. z art. 155 kk, w szczególności skutek w postaci śmierci pokrzywdzonego nie pozwala na przyjęcie nieznacznej społecznej szkodliwości czynu i winy oskarżonego, co wyklucza zastosowanie wobec J. D. warunkowego umorzenia postępowania.

Sąd I instancji wykazał przeprowadzonym postępowaniem dowodowym a także należycie uzasadnił w pisemnym uzasadnieniu wyroku związek przyczynowo – skutkowy pomiędzy zarzucanym oskarżonemu czynem a skutkiem w postaci śmierci S. B.. Rozważania powyższe Sąd II instancji w pełni akceptuje i podziela.

Ad. IV.

Przy ustaleniu wysokości zadośćuczynienia uwzględnia się winę sprawcy, charakter i rozmiar krzywd, czas trwania cierpień i ich rodzaj (cierpienia fizyczne i psychiczne oraz sytuację pokrzywdzonego). Zadośćuczynienie ma także charakter kompensacyjny, a więc musi przedstawiać odczuwalną wartość ekonomiczną, która odnosi się bezpośrednio do ocenianego przypadku osoby domagającej się zadośćuczynienia. Przy ustalaniu tej kwoty nie ma zaś znaczenia sytuacja majątkowa sprawcy przestępstwa – okoliczność ta może mieć znaczenie przy miarkowaniu tej kwoty – komentarz pod red. naukową Violetty Konarskiej – Wrzosek. Komentarze praktyczne, wyd. 4 Wolters Kluwer, Warszawa 2023r.

Mając na uwadze powyższe a także wniosek I. R. – siostry S. B. o zasądzenie kwoty 400 000 złotych, Sąd zasadnie uznał za

adekwatną kwotę 20 000 złotych zasądzoną tytułem zadośćuczynienia z powołaniem się na treść art. 46 § 3 kk, iż orzeczenie zadośćuczynienia nie stoi na przeszkodzie dochodzeniu niezaspokojonej części roszczenia w drodze postępowania cywilnego. Śmierć poniósł brat oskarżycielki posiłkowej i mimo tego, że nie mieszkała z nim na co dzień to strata związana z nagłą śmiercią była odczuwalna i dotkliwa.

Wniosek

1) zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu,

2) zmiana zaskarżonego wyroku poprzez warunkowe umorzenie postępowania karnego wobec oskarżonego na okres próby jednego roku,

3) uchylenie rozstrzygnięć z pkt II - V orzeczenia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Odpowiedzialność oskarżonego za zarzucany mu czyn z art. 220 § 1 kk w zb. z art. 155 kk została udowodniona przed Sądem orzekającym, w związku z tym brak możliwości dokonania zmiany wyroku poprzez uniewinnienie J. D.. Charakter czynu, w szczególności skutek w postaci śmieci S. B. wyklucza również dokonanie zmiany wyroku poprzez warunkowe umorzenie postępowania karnego (sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne). Wobec skazania oskarżonego a także wystosowania przez oskarżycielkę posiłkową – siostrę zmarłego I. R. wniosku o zadośćuczynienie zasadnym i celowym było zasądzenie przez Sąd I instancji na mocy art. 46 § 1 kk środka kompensacyjnego.

Z uwagi na to, że oskarżony prowadzi działalność gospodarczą o charakterze budowlanym i świadczy swoje usługi na terenie O. i okolic zasadnie Sąd podał do publicznej wiadomości wyrok skazujący, który zapadł wobec niego.

W związku ze skazaniem J. D. Sąd I instancji również prawidłowo zgodnie z art. 627 kpk zasądził od oskarżonego opłatę i obciążył go kosztami sądowymi.

Obrońca oskarżonego działa na korzyść oskarżonego – wnoszenie o uchylenie punktu II wyroku dotyczącego warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności jest działaniem na niekorzyść oskarżonego.

1OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Nie dotyczy.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Nie dotyczy.

1ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Wyrok Sądu Rejonowego w Olecku z dnia 12.02.2024r. w sprawie o sygn. akt II.K 136/23

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Dokonanie przez Sąd I instancji prawidłowych ustaleń faktycznych w zakresie zarzucanego J. D. czynu, które skutkowało jego skazaniem i orzeczeniem sprawiedliwej kary, środka karnego oraz środka kompensacyjnego.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1Nie dotyczy.

Zwięźle o powodach zmiany

Nie dotyczy.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Nie dotyczy.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy.

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy.

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Nie dotyczy.

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy.

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Nie dotyczy.

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Nie dotyczy.

1Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Na mocy art. 624 § 1 kpk Sąd zwolnił oskarżonego od ponoszenia opłaty i pozostałych kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

1PODPIS

Sędzia Grażyna Zielińska Sędzia Ryszard Filipow Sędzia Jacek Sowul

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

uznanie winy i sprawstwa oskarżonego i skazanie za zarzucany mu czyn

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana