Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ka 185/24

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 czerwca 2024 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:

SSO Karol Troć

Protokolant:

st. sekr. sądowy Agnieszka Walerczak

przy udziale Prokuratora Pawła Charatynowicza

po rozpoznaniu w dniu 21 czerwca 2024 r.

sprawy K. W.

oskarżonej z art. 297 § 1 kk w zb. z art 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

na skutek apelacji, wniesionej przez obrońcę oskarżonej

od wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach

z dnia 7 listopada 2023 r. sygn. akt II K 981/23

I.  utrzymuje wyrok w mocy;

II.  zasądza od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa 200 złotych kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 185/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Siedlcach z dnia 7 listopada 2023 r. sygn. akt II K 981/23

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1

K. W.

Sprawstwo oskarżonej w zakresie zarzuconego jej czynu

wyjaśnienia oskarżonej

345

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1

Wyjaśnienia oskarżonej

Brak dowodów przeciwnych, wyjaśnienia co do sprawstwa w pełni korespondują ze zgromadzonymi w sprawie dokumentami

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

I. Obrazę przepisów postępowania poprzez rażące i mające wpływ na treść wydanego przez Sąd I instancji wyroku, a to naruszenie prawa oskarżonej do obrony, a więc do zaistnienia względnej przyczyny odwoławczej na podstawie art. 438 pkt la, w związku z art. 117 § 1 k.p.k. oraz art. 374 § 1 k.p.k. w związku z art. 6 k.p.k., poprzez nie dopełnienie przez Sąd właściwych czynności formalnych w postaci: braku przesłania do obrońcy oskarżonej aktu oskarżenia (w tym do możliwości złożenia wniosków dowodowych), po drugie niewskazanie w zawiadomieniu, skierowanym do obrońcy oskarżonej, o terminie rozprawy głównej żadnych szczegółów (nieprawidłowe oznaczenia zawiadomienia o terminie rozprawy głównej), co doprowadziło do wydania orzeczenia w niniejszej sprawie bez należytej reprezentacji oskarżonej w toku postępowania oraz uniemożliwienie jej stosownej obrony swoich praw.

a ponadto,

II. rażącą niewspółmierność (surowość) orzeczonej wobec oskarżonej kary 1 (jednego) roku pozbawienia wolności, z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący 2 (dwa) lata, będącą rezultatem niedostatecznego uwzględnienia przy jej wymierzaniu i miarkowaniu okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonej, jej warunków i właściwości osobistych oraz nadanie nadmiernego znaczenia rodzajowi przestępstwa oraz ich wzajemnej korelacji.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut obrazy przepisów postępowania z pkt I apelacji jest po części zasadny, co znalazło już wyraz w postanowieniu o przywróceniu obrońcy oskarżonej terminu do zaskarżenia wyroku oraz w merytorycznym rozpoznaniu apelacji (gdyby Sąd uznał przywrócenie terminu za niezasadne, byłby zgodnie art. 430 § 1 kpk zobowiązany pozostawić ją bez rozpoznania). Rzeczywiście bowiem braki w zakresie informowania o przesłaniu do Sądu aktu oskarżenia, doręczenia obrońcy jego odpisu, niefortunna koincydencja w doręczeniu obrońcy dwóch zawiadomień o dwóch terminach – jednego dot. mniej znaczącego posiedzenia i drugiego - z brakiem określenia, że dotyczy ono już rozprawy głównej (zamiast tego, że chodzi o „sprawę”), naruszały standardy procedowania, wprowadzały w błąd co do zaplanowanych czynności i mimo iż oskarżona na rozprawie odwoławczej wyjaśniła, że rozmawiała z obrońcą telefonicznie o otrzymanych zawiadomieniach, w swoim mając konkretną informację o terminie właśnie rozprawy, wiarygodnym jest, że obrońca otrzymując zawiadomienie o innej, mylącej treści, mógł słowa oskarżonej poczytać za nieprecyzyjne odczytanie treści zawiadomienia i trudno byłoby na tej podstawie budować ustalenia, że obrońca od oskarżonej wiedział, że w dniu 7 listopada 2023 r. odbędą się zarówno posiedzenie w sprawie zażalenia, jak i rozprawa główna i że świadomie zlekceważył tak swoje obowiązki, jak i interesy klientki. Tym niemniej, zgodnie z art. 438 pkt 2 kpk zarzut obrazy prawa procesowego skuteczny będzie dopiero wówczas, gdy zaistnieją podstawy do ustalenia, że ustalone naruszenie standardów procedowania mogło mieć wpływ na treść wyroku. Zaznaczyć przy tym należy, że w sprawie niniejszej nie zachodził przypadek obrony koniecznej w rozumieniu art. 79 kpk czy art. 80 kpk.

W tym aspekcie zarówno apelacja nie podnosi zupełnie żadnych argumentów, jak i postępowanie dowodowe, uzupełnione przez Sąd Okręgowy, nie daje żadnych podstaw, by to ustalić. Oskarżona na rozprawie odwoławczej przyznała się do zarzutu, odmawiając składania wyjaśnień na temat swej winy czy przyczyn rozbieżności z nieprzyznaniem się z postępowania przygotowawczego. Ani oskarżona w swych wyjaśnieniach, ani obrońca w apelacji nie wskazali, jakie działania w przypadku prawidłowego zawiadomienia o terminie rozprawy by podjęli, jakie wnioski złożyli, jakie okoliczności wykazali, w konsekwencji – jaki wpływ na treść wyroku by wywarli. W sytuacji, gdy również w apelacji nie został zakwestionowany żaden dowód, uznany przez Sąd I instancji za stanowiący podstawę rozstrzygnięcia, gdy wyjaśnienia oskarżonej tylko wsparły dokonane przez ten sąd ustalenia faktyczne, nie było w ocenie Sądu odwoławczego najmniejszych podstaw do stwierdzenia, że gdyby obrońca brał udział w rozprawie, ocena dowodów czy ustalenia faktyczne w najmniejszym choćby stopniu różniły się od tych, których w sprawie bez jego udziału dokonano. Można byłoby domyślać się, że przyjmując zaprezentowaną na rozprawie odwoławczej postawę i strategię procesową, obrona mogłaby wnioskować o wymierzenie oskarżonej łagodniejszej kary (co jest zresztą przedmiotem drugiego zarzutu). Tu również jednak apelacja nie dostarcza choćby śladu argumentu na potwierdzenie tezy, że obecny na rozprawie głównej obrońca wpłynąłby na treść rozstrzygnięcia sądu. Jeśli bowiem zarzut apelacji nie został poza jego brzmieniem wsparty choćby jednym zdaniem w uzasadnieniu dość obszernej przecież apelacji, trudno zdaniem Sądu odwoławczego choćby domniemywać, że na rozprawie głównej obrońca byłby zdecydowanie bardziej przekonujący, by przedstawił okoliczności, nie dostrzeżone przez Sąd meriti, by był w stanie otworzyć temu sądowi oczy na niedostrzeżone przezeń aspekty sprawy, takie jak bliżej nie określone „okoliczności przemawiające na korzyść oskarżonej, jej warunki i właściwości osobiste”, a także by mógł Sąd przekonać, że rodzajowo, generalnie, przestępstwo oszustwa nie zasługuje na wymierzanie kary pozbawienia wolności – nawet z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Wymierzona bowiem w zaskarżonym wyroku kara roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 2 lat nie może być zdaniem Sądu uznana tak za rażąco, jak i w ogóle za surową. Sąd nie wymierzył oskarżonej kary grzywny, nakazał jej jedynie oddać pokrzywdzonemu bankowi to, co i tak musiałaby mu oddać, a jedyną wymierną dolegliwością jest konieczność pisania do kuratora raz na kwartał informacji o tym, jak się sprawuje i poniesienia kosztów postępowania w kwocie zaledwie 250 zł. Kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania może okazać się dolegliwa wyłącznie w razie nieuzasadnionego ignorowania nałożonych tym wyrokiem obowiązków, albo w razie popełnienia w okresie próby nowego, zwłaszcza podobnego przestępstwa. Nie sposób zakładać, że kara taka jawi się obrońcy jako surowa, bowiem już przewiduje, że oskarżona zamierza lekceważyć obowiązki lub popełnić nowe przestępstwo, dlatego trudno uznać za trafne jego stanowisko, że kara, polegająca jedynie na obserwowaniu dalszego postępowania oskarżonej, jest dla niej w ogóle surowsza niż np. wysoka grzywna lub długotrwałe prace społeczne. Dlatego też i tego zarzutu Sąd odwoławczy nie uznał za zasadny, bowiem Sąd I instancji orzeczoną karę ukształtował w pełni trafnie.

Wniosek

O uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania ewentualnie o jego zmianę („uchylenie”) i wymierzenie oskarżonej kary o charakterze wolnościowym.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Niezasadność zarzutów skutkowała nietrafnością wniosku o uchylenie wyroku ani o jakąkolwiek jego zmianę.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Całość wyroku, tak w części zaskarżonej, jak i w pozostałej, podlegającej ocenie z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Bezzasadność apelacji i brak okoliczności, podlegających uwzględnieniu z urzędu.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Zgodnie z treścią art. 636 § 1 kpk w razie nieuwzględnienia apelacji, wniesionej wyłącznie przez oskarżonego (jego obrońcę), koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponosi skarżący. Na koszty postępowania odwoławczego składają się zaś opłata w wysokości należnej za I instancję oraz ryczałt za doręczenia korespondencji – w kwocie 20 zł.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Całość wyroku

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana