Pełny tekst orzeczenia

Przewodniczący:

SSO Karol Troć

Protokolant:

st. sekr. sądowy Agnieszka Walerczak

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 264/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 19 grudnia 2023 r. sygn. akt II K 327/23

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Oskarżyciel publiczny zarzucił:

I. obrazę przepisów postępowania mających wpływ na treść orzeczenia w postaci art. 2 § 2 k.p.k., art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k., oraz art. 410 k.p.k. poprzez całkowite zaniechanie poddaniu analizie okoliczności przemawiających na niekorzyść oskarżonego W. P., a uwzględnieniu jedynie okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego, wybiórczą a przez to zupełnie dowolną interpretację zgromadzonego materiału dowodowego dokonaną wbrew' zasadom prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, a w konsekwencji zanegowanie możliwości ustalenia prawdy materialnej co skutkowało niesłusznym uniewinnieniem oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu:

II. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść, polegający na przyjęciu przez Sąd mylnego poglądu, iż zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na uznanie w sposób nie budzący wątpliwości, że W. P. dopuścił się przestępstwa przywłaszczenia powierzonego mu do naprawy wałka do zagęszczarki na szkodę M. T., podczas gdy prawidłowa i wnikliwa ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku przeciwnego.

Oskarżyciel posiłkowy zarzucił:

1) Obrazę elementarnych przepisów postępowania karnego, których obecność w kpk ma zapewnić niezawisłe i sprawiedliwe kształtowanie orzeczeń. Mowa o art. 2 § 2 kpk, art. 4 kpk, art. 7 kpk, art. 410 kpk. Wynikiem czego było całkowicie niczym nieuzasadnione zignorowanie zbadania okoliczności świadczących na niekorzyść oskarżonego W. P. z jednomyślnym uwzględnieniem faktów przemawiających na korzyść oskarżonego. Dowolna wręcz wybiórcza ocena materiału dowodowego została dokonana błędnie wbrew zasadom logiki oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Powyższe fakty uniemożliwiły ustalenie prawdy materialnej, czego skutkiem było niesłuszne uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu.

2) Błędne ustalenia faktyczne będące podstawą wydania orzeczenia w którym Sąd stwierdził iż zebrany materiał dowodowy nie pozwala w sposób niebudzący wątpliwości uznać iż oskarżony dopuścił się przestępstwa przywłaszczenia mienia w postaci wałka do zagęszczarki Bomag na moją szkodę, W sytuacji gdy wnikliwa ocena zebranego materiału dowodowego w sprawie, prowadzi do wniosku iż W. P. popełnił zarzucany mu czyn z pełną świadomością i premedytacją.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Obie apelacje podnosiły te same zarzuty i prezentowały zbliżoną argumentację na ich poparcie, tożsame były też ich wnioski, dlatego zasadnym będzie łączne odniesienie się do nich obu łącznie.

Skarżący podnieśli m.in., że Sąd dokonał błędnej oceny zebranych dowodów, choć nie wskazali, który dowód został przez Sąd oceniony nieprawidłowo. Sprzecznie z tym zarzutem, Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego, uznał zaś za godne wiary zeznania pokrzywdzonego, a zarzuty obu apelacji z tą oceną rozbieżne nie są. Skarżący wskazują raczej, że Sąd nienależycie dowody te zinterpretował, że nie wyprowadził z nich wniosków zbieżnych z tezą aktu oskarżenia, ale rzekomo sprzecznie z wszelkimi dowodami wywiódł wnioski z tezą tą sprzeczne. Tymczasem, wbrew zarzutom obu apelacji, Sąd I instancji w sposób w pełni zgodny z wymogami procedury karnej wziął pod uwagę nie tylko wszystkie dowody, ale i wszelkie wynikające z nich okoliczności – i zgodnie z wymogiem płynącym z art. 5 § 2 kpk, dokonał takich ustaleń fatycznych, jakich w zaistniałej sytuacji w ogóle mógł dokonać. Skarżący zdają się nie rozróżniać działań, które mogą wypełniać znamiona występku przywłaszczenia rzeczy od działań, polegających na odmowie zwrotu rzeczy, stawiając między nimi praktycznie znak równości – jeśli nie zwrócił, to znaczy, że postąpił z rzeczą jak właściciel. Postąpienie z rzeczą jak właściciel zawiera jednak w sobie element wolicjonalny, świadomy i celowy, bowiem sprawca musi powziąć zamiar postąpienia z rzeczą jak właściciel i zamiar ten zrealizować. Jeśli właściciel rzeczy utraci ją w wyniku kradzieży, to nie znaczy, że postąpił z nią jak właściciel, bo to jemu ją ukradziono – zdarzenie, pociągające za sobą zasadnicze zmiany w zakresie posiadania i możliwości dysponowania rzeczą zachodzą tu w oderwaniu od zamiaru właściciela i jego realizacji. Podobnie rzecz się ma, jeśli właściciel rzecz zgubi – nie jest to realizacja jego zamiaru, ale zdarzenie, od jego woli (nawet jeśli nie winy) niezależne. To samo dotyczy posiadacza rzeczy – może on powziąć zamiar postąpienia z rzeczą jak właściciel) sprzedać ją, darować, wyrzucić z zamiarem pozbycia się itd., ale może też ją utracić w sposób od jego woli niezależny, a nawet z nią sprzeczny (posiadaczowi, nawet zależnemu czy dzierżycielowi rzecz również może zostać skradziona). Jeśli posiadaczowi rzecz zostanie skradziona, nie można twierdzić, że nią rozporządził, tzn. zrobił z nią coś jak właściciel. To samo dotyczy sytuacji, jeśli ją nieumyślnie zgubi, tu również nie ma bowiem umyślnego, a zwłaszcza celowego działania. W sprawie więc niniejszej możliwość przypisania oskarżonemu sprawstwa w zakresie przywłaszczenia cudzej rzeczy nie zależała od ustalenia, czy ją oddał (a sąd ustalił tu zgodnie z zeznaniami pokrzywdzonego, że ją przyjął i nie oddał), ale od ustaleń, co się z tą rzeczą faktycznie stało – czy oskarżony z nią jakoś celowo postąpił, czy też może nie – nie zrobił z nią niczego świadomie i celowo, ale z jakichś przyczyn nie był w stanie jej zwrócić. To w tym kierunku należało oceniać zebrane w sprawie dowody i ta właśnie ocena stała się przyczyną wydania wyroku uniewinniającego. Obaj skarżący podkreślali tu, że sąd „ochoczo” czy „z entuzjazmem” przyjął tu tezy pokrzywdzonego czy jego świadka, że oskarżony mógł przedmiotowy wałek zgubić, podczas gdy teza taka jest „tak samo prawdopodobna” lub że sąd „równie dobrze mógł założyć”, że oskarżony wałek ten mógł sprzedać, choćby na złom. Nie wskazali ani tym bardziej nie wykazali przy tym, by teza o celowym działaniu oskarżonego była w oparciu o jakikolwiek dowód bardziej prawdopodobna – ale że obie są równoważne. Nie kwestionując tych twierdzeń stwierdzić należy, że jest to klasyczny przykład sytuacji, w której zastosowanie ma zasada in dubio pro reo, skoro nie można na podstawie należytej oceny wszelkich możliwych dowodów ustalić, która z hipotetycznych, wyłaniających się z dowodów wersji wydarzeń jest prawdziwa, a która nie. Owszem, pozornie postawa oskarżonego, negująca ustalone przez Sąd zgodnie z twierdzeniami oskarżenia podstawowe fakty, może sugerować, że chce on coś ukryć, utrudnić ustalenie prawdy. Tym niemniej przypomnieć należy, że oskarżony w procesie karnym ma prawo do obrony materialnej, które (bez bezpodstawnego obciążania innej osoby odpowiedzialnością za przestępstwo) może realizować w dowolnej formie, w tym również twierdząc, że ręka, za którą złapano, nie jest jego ręką i jego wyjaśnienia nie mogą poprzez zaprzeczenie stanowić dowodu faktów przeciwnych – to oskarżenie ma udowodnić fakty, a nie oskarżony przez zapewnienie wiarygodnych dowodów niewinności ma tezy oskarżenia obalić; niewiarygodność „jego” dowodów nie jest dowodem ta wiarygodność tezy oskarżenia, jeśli na jej poparcie nie ma dowodów pozytywnych. A jak już wspomniano, nie ma żadnych dowodów na to, że oskarżony ów wałek sprzedał, ukrył, świadomie wyrzucił – są zaś dowody, że twierdził, że go zagubił i nie może znaleźć. Słusznie więc Sąd, dysponując takimi właśnie dowodami, wysnuł z nich wniosek, że równie prawdopodobnym jak przywłaszczenie, jest np. zgubienie przez oskarżonego wałka – i dokonał zgodnie z art. 5 § 2 kpk ustaleń faktycznych, że oskarżony nie postąpił z wałkiem jak właściciel – a więc go nie przywłaszczył.

Wniosek

Z obu apelacji:

O uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Niezasadność zarzutów skutkowała nietrafnością wniosku

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Całość wyroku

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Bezzasadność apelacji i brak okoliczności, podlegających uwzględnieniu z urzędu.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Zgodnie z treścią art. 636 § 1i 2 kpk w razie nieuwzględnienia apelacji, wniesionych oskarżyciela publicznego i inną stronę), koszty procesu za postępowanie odwoławcze obciążają skarżących wg zasad słuszności, przy czym, w części dot. oskarżyciela publicznego ponosi je skarb Państwa. Zdaniem Sąd u odwoławczego mimo obowiązku, pokrzywdzony nie powinien ponosić kosztów postępowania odwoławczego w żadnej części, ponieważ stanowiłoby to jego wtórną wiktymizację, dodatkowo przy braku satysfakcjonującego go rozstrzygnięcia.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Oskarżyciel publiczny

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Całość wyroku

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Oskarżyciel posiłkowy

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Całość wyroku

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana