Pełny tekst orzeczenia

Przewodniczący:

sędzia (del.) Paweł Mądry

Protokolant:

sekr. sąd. Kinga Ambroziak vel Mrozowicz

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 293/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

6.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 29 grudnia 2023r. w sprawie II K 410/21

6.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

6.3.  Granice zaskarżenia

6.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

6.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

6.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

6.5.  Ustalenie faktów

6.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

--------------------

---------------------------------------------------------

------------

--------------

6.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

-------------------

----------------------------------------------------------

-------------

---------------

6.6.  Ocena dowodów

6.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

---------------

-------------------------------------------------------------

-----------------------------------------------

6.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

---------------

-------------------------------------------------------------

-----------------------------------------------

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

1. zarzut obrazy przepisów postępowania, mającej wpływ na treść wydanego orzeczenia w szczególności: art. 2 § 1 pkt 1 oraz § 2 kpk, art. 4 kpk, art. 5 § 2 kpk, art. 7 kpk poprzez ukształtowanie przez Sąd I instancji postępowania sądowego niezgodnie z zasadą prawdy materialnej i nieuwzględnieniu wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia, a w szczególności następujących faktów:

i. oskarżony M. B. nie umieścił danych E. P. w umowie pożyczki nr (...) z dnia 5 listopada 2018r., nie podpisał także tej umowy,

ii. oskarżony M. B. nie umieścił danych G. R. w umowie pożyczki nr (...) z dnia 29 października 2018r., nie podpisał się także pod tą umową,

iii. oskarżony M. B. nie umieścił danych G. R. w umowie pożyczki nr (...) z 28 listopada 2018 r., nie złożył także pod tą umową podpisu;

iv. oskarżony M. B. nie umieścił danych G. R. w umowie pożyczki nr (...) z dnia 14 grudnia 2018 r., nie złożył także pod tą umową podpisu;

v. oskarżony nie przesyłał K. K. (1) w okresie bezpośrednio poprzedzającym zawarcie umów danych pokrzywdzonych – uczynił to przy okazji wcześniej zawieranych przez pokrzywdzone umów, a co za tym idzie brak było podstaw do przypisania mu współsprawstwa;

vi. oskarżony nie posiadał wiedzy o działaniach K. K. (1), a co za tym idzie, nie mógł działać z nim wspólnie i w porozumieniu;

vii. fakt przesyłania przez oskarżonego przelewów na rachunek K. K. (1) świadczył o współdziałaniu przy popełnieniu przestępstwa, podczas gdy wniosku takiego w kontekście sprawy nie sposób wywieść;

2. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na jego treść, wyrażający się w bezpodstawnym przyjęciu, że:

a. oskarżony M. B. w okresie od dnia 5 do 6 listopada działał wspólnie i w porozumieniu z K. K. (1) w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i wyrządzenia szkody E. P.;

b. oskarżony M. B. wykorzystał dane E. P., podszywając się pod nią w umowie pożyczki nr (...) z dnia 5 listopada 2018r.;

c. oskarżony M. B. doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem (...) S.A z siedzibą w G.;

d. oskarżony M. B. w okresie od dnia 29 października do 5 listopada działał wspólnie i w porozumieniu z K. K. (1) w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i wyrządzenia szkody G. R.;

e. oskarżony M. B. wykorzystał dane G. R., podszywając się pod nią w umowie pożyczki nr (...) z dnia 29 października 2018 r.;

f. oskarżony M. B. doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem (...) S.A z siedzibą w G..

g. oskarżony M. B. w okresie od dnia 28 do 29 listopada działał wspólnie i w porozumieniu z K. K. (1) w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i wyrządzenia szkody G. R.;

h. oskarżony M. B. wykorzystał dane G. R. podszywając się pod nią w umowie pożyczki nr (...) z 28 listopada 2018 r.;

i. oskarżony M. B. doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem (...) sp. z o. o. z siedzibą w W.;

j. oskarżony M. B. w okresie od dnia 4 do 17 grudnia 2018 r. działał wspólnie i w porozumieniu z K. K. (1) w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i wyrządzenia szkody G. R.;

k. oskarżony M. B. wykorzystał dane G. R., podszywając się pod nią w umowie pożyczki nr (...) z dnia 14 grudnia 2018 r.;

l. oskarżony M. B. doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem (...) S.A z siedzibą w G.;

m. oskarżony K. K. (1) i M. B. porozumieli się co do wyłudzenia pieniędzy z instytucji parabankowych poprzez zawarcie pożyczek na dane E. P. i G. R.;

n. oskarżony M. B. przelał K. K. (1) w dniach 8 listopada, 13 listopada oraz 27 grudnia 2018 r.. środki pieniężne wyłudzone z pożyczek, o których mowa w akcie oskarżenia;

o. przepływy finansowe między oskarżonym a K. K. (1) potwierdzają ich przestępcze współdziałanie w zakresie wyłudzenia omawianych pożyczek

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

- obrońca podnosząc powyższe zarzuty stwierdziła w uzasadnieniu apelacji, iż Sąd Rejonowy ferując zaskarżony wyrok pominął w swych rozważaniach zasadniczą kwestię, tj. w wyjaśnieniach M. B., zaś w zeznaniach K. K. (1) nie wspomnieli o współpracy przy podpisywaniu umów pożyczek, która miałaby doprowadzić do wyrządzenia szkody majątkowej i niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Obrońca zauważyła, że K. K. (1) po wydaniu wobec niego wyroku skazującego nie miał podstaw do przemilczenia istnienia pomiędzy nim a M. B. porozumienia co do wspólnego popełnienia przedmiotowych czynów, a mimo to w swych zeznaniach nie wskazał na współpracę z oskarżonym. Zdaniem obrońcy, „ ani z zeznań K. K. (1) ani z wyjaśnień oskarżonego nie wynikało, aby współdziałali oni w popełnieniu czynów ujętych w akcie oskarżenia”. Nadto obrońca stwierdziła, że aby mówić o działaniu wspólnie i w porozumieniu konieczne jest ustalenie, iż oskarżony wiedział o tym, że K. K. (1) posługując się danymi pokrzywdzonych zawarł z parabankami umowy objęte aktem oskarżenia, podpisał się pod tymi umowami, zaś środki uzyskane z tego tytułu przelał na własny rachunek. Zdaniem obrońcy, działanie wspólne i w porozumieniu polega na wspólnym dążeniu do realizacji wspólnego zamiaru. Na zakończenie obrońca dodała, że na gruncie tej sprawy trudno przyjąć, że oskarżony przekazując K. K. (1) dane pokrzywdzonych, przy okazji wcześniej zawieranych przez pokrzywdzone umów, obejmował swym zamiarem to, iż K. K. (1) posłuży się tymi danymi w celu wyłudzenia pożyczek.

- oceniając przedstawione zarzuty należy odnieść się do oceny materiału dowodowego dokonanej przez Sąd Rejonowy. Otóż z pisemnych motywów wyroku wynika, że wyjaśnienia M. B. oraz wyjaśnienia i zeznania K. K. (1) zostały potraktowane z ostrożnością, zaś Sąd nie dał wiary w całości relacji żadnej z tych osób. I tak, Sąd dał wiarę wyjaśnieniom M. B. co do tego, iż pokrzywdzone w przeszłości za pośrednictwem oskarżonego i z pomocą K. K. (1) zawarły umowy o kredyty konsolidacyjne, przekazując swe dane osobowe niezbędne do zawarcia umów. Jednakże Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego, który zaprzeczył, aby miał coś wspólnego z przedmiotowymi pożyczkami. W ocenie Sądu I instancji, takim twierdzeniom przeczą wiarygodne zeznania K. K. (1) czy potwierdzenia przelewów dokonane pomiędzy rachunkami bankowymi obu mężczyzn. Sąd podkreślił niekonsekwencję oskarżonego, który początkowo zaprzeczał, aby wykonał takie operacje bankowe, aby ostatecznie przyznać, że takie przelewy bankowe miały miejsce, lecz stanowiły prowizję za umowy zawarte dla innych klientów. Sąd uznał te tłumaczenia za niewiarygodne, gdyż nie zostały wykazane okoliczności, na podstawie których mogłoby dojść do zawarcia takich umów, zaś sam oskarżony negował, aby prowadził w tamtym czasie działalność gospodarczą z zakresu pośrednictwa finansowego. Nadto negatywnie Sąd Rejonowy ocenił zapewnienia oskarżonego, iż nigdy nie spotkał się osobiście z K. K. (1). Analizując zatem przedstawioną ocenę wyjaśnień oskarżonego należy uznać, że Sąd Rejonowy odmówił wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego w zakresie odnoszącym się do okoliczności zawarcia umów pożyczkowych z wykorzystaniem danych osobowych pokrzywdzonych. Jak wskazano wyżej, ocena Sądu wynikała z przyjęcia, iż to zeznania i wyjaśnienia K. K. (1) zasługują w walor wiarygodności w znacznej części. I tak, Sąd przystępując do oceny wiarygodności tego dowodu odnotował, że K. K. (1) niewątpliwie umniejszał swoją rolę w zdarzeniach, to jednak „ w swych depozycjach obciążał również siebie (przyznawał m.in. że podrobił podpisy pokrzywdzonych kobiet na umowach)” i finalnie zapadł wobec niego wyrok skazujący w trybie art. 335 § 2 kpk. Dalej Sąd stwierdził, że od początku K. K. (1) wskazywał na oskarżonego jako na osobę współdziałającą z nim w popełnieniu przedmiotowych przestępstw. Sąd Rejonowy uznał, że zeznania tego świadka znajdują potwierdzenie w innych dowodach, w tym w potwierdzeniach przelewów bankowych, które miały dotyczyć prowizji za zawarte umowy pożyczkowe.

- odnosząc zatem zarzuty apelacji do rozważań zawartych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku należy jednoznacznie stwierdzić, że rację ma obrońca, który krytycznie ocenił rozważania Sądu I instancji co do kluczowego ustalenia w sprawie, a mianowicie do wykazania, iż obaj sprawcy działali wspólnie, w porozumieniu i każdy z nich dążył do osiągnięcia ustalonego wcześniej celu. Z rozważań Sądu Rejonowego wynika, iż podstawą ustaleń faktycznych są zeznania i wyjaśnienia K. K. (1), który miał od początku wskazywać na współpracę z oskarżonym. Ale, jak trafnie wskazuje obrońca, z zeznań K. K. (1) nie wynika, aby pomiędzy mężczyznami zawiązała się współpraca, nie wynika jaki obaj sprawcy mieli plan ani nie wynika, kto z nich miał uzyskać korzyść majątkową z zawarcia przedmiotowych umów pożyczkowych. Co więcej, w ocenie Sądu Okręgowego, wyjaśnienia K. K. (1), które miały stanowić dowód na wiarygodność świadka, są niemalże w całości nielogiczne, sprzeczne wewnętrznie, sprzeczne z obiektywnymi dowodami zgromadzonymi w sprawie i sprzeczne z wyjaśnieniami oskarżonego.

- otóż K. K. (1) wyjaśniając w dniu 14 lipca 2020r., g. 10.30-12.05 (k. 394-395 akt sprawy II K 1208/20) podał, że do zawarcia trzech umów pożyczek na dane G. R. doszło na prośbę oskarżonego, który rzekomo skontaktował się w tym celu ze świadkiem i przekazał mu dane osobowe pokrzywdzonej. Zatem nie jest tak, jak bezpodstawnie przyjął Sąd Rejonowym, iż obaj mężczyźni podjęli decyzję o wspólnym działaniu na szkodę G. R.. Świadek w swych wyjaśnieniach niemalże przedstawił siebie jako ofiarę podstępnych działań oskarżonego, gdyż twierdził, że zawarł przedmiotowe pożyczki będąc przekonanym, iż oskarżony działał w imieniu i na korzyść G. R.. Nadto świadek podkreślał, że oskarżony nawiązał z nim kontakt w 2018r., lecz tej okoliczności nie wykazał żadnym dowodem utrzymując jedynie gołosłownie, że w 2018r. pozostawał w kontakcie z oskarżonym. Uwadze Sądu Rejonowego umknęło także to, iż z relacji świadka wynika, że dwa z trzech wniosków pożyczkowych zostały przekazane koledze świadka - A. M., który przesłał te wnioski do instytucji pożyczkowych (a zatem A. M. posłużył się dokumentami podrobionymi). Co równie zaskakujące, to właśnie A. M. w swych zeznaniach utrzymywał, że to on, a nie K. K. (1), pojechał do Z. (...) w W., gdzie spotkał się z E. P., która to złożyła w jego obecności podpis na umowie pożyczki zawartej z M., którą A. M. wydrukował w jej obecności na przenośnej drukarce - k. 58 akt sprawy II K 1208/20). Dalej, z wersji zdarzenia świadka wynika, że po otrzymaniu kwot pożyczek z umów zawartych z firmami (...), pojechał do W. do Z. (...), aby spotkać się tam z G. R.. Na miejscu okazało się, że pokrzywdzona nie przyjechała na spotkanie, a świadek przekazał pieniądze oskarżonemu. Nadto świadek z uwagi na to, że nie spotkał pokrzywdzonej zdecydował się podrobić jej podpis na umowie pożyczkowej zawartej z M.. Świadek dodał, że po zawarciu trzeciej pożyczki na dane pokrzywdzonej ponownie pojechał do W., gdzie ponownie spotkał się jedynie z M. B., któremu ponownie przekazał pieniądze i ponownie podpisał się za pokrzywdzoną na umowie pożyczkowej, gdyż ponownie bezpodstawnie liczył na osobiste spotkanie z pokrzywdzoną. Nadto świadek wskazał, że kwoty pożyczek wpływały na konto bankowe należące do jego żony, zaś świadek co najmniej dwa razy dokonał wypłat z tego konta. Zdaniem Sądu Okręgowego, omawiane wyjaśnienia świadka nie tylko są nielogiczne i sprzeczne z zasadami doświadczenia życiowego, ale także sprzeczne z dokumentami zgromadzonymi w sprawie. Przede wszystkim świadek w tych wyjaśnieniach nie uzasadnił powodu wskazania w umowach pożyczek numeru konta bankowego należącego do jego żony (w dodatku było to konto bankowe założone przez świadka na dane jego żony bez jej wiedzy). Świadek podał, że dokonał wypłat gotówki z tego konta w bankomacie (w celu przekazania gotówki M. B.), lecz okoliczność ta nie wynika z historii operacji bankowych kont, którymi posługiwał się świadek. Umowa z firmą (...) została zawarta w dniu 28 listopada 2018r., zaś z historii rachunku bankowego, na który wpłynęła kwota pożyczki (k. 256 akt sprawy II K 1208/20) wynika, że cała ta kwota została w ratach przelana na rachunek bankowy prowadzony przez G. (...) (k. 103v akt sprawy II K 1208/20). Natomiast z tego rachunku bankowego dokonano wypłaty gotówki jedynie na kwotę 3.000 zł (w dniu 30 listopada 2018r.), podczas gdy suma obu uzyskanych pożyczek (które miał rzekomo świadek przekazać M. B. po załatwieniu drugiej pożyczki) to 11.000 zł. Podobny mechanizm nastąpił po zawarciu umowy z firmą (...) w dniu 14 grudnia 2018r. Kwota pożyczki wpłynęła na konto należące do żony świadka prowadzone przez G. (...) (k. 250 akt sprawy II K 1208/20), aby następnie zostać przetransferowana na ratach na drugie konto, którym posługiwał się oskarżony (k. 104v akt sprawy II K 1208/20). Z tego drugiego konta dokonano wprawdzie wypłaty gotówkowej w dniu 17 grudnia 20218r., lecz była to kwota 1.500 zł. Następna zaś wypłata gotówkowa nastąpiła dopiero w dniu 21 grudnia 2018r. na kwotę 600 zł (k. 105v akt sprawy II K 1208/20, lecz nie sposób przyjąć, że świadek aż do 21 grudnia 2018r. zwlekał do spotkania w Z. (...) z G. R.. W tym miejscu nadto rodzi się pytanie o sens takiego działania K. K. (1). Po pierwsze, łatwiej było wskazać w umowach pożyczek numer konta bankowego pokrzywdzonej lub w ostateczności M. B.. Dalej, sprzeczne z dokumentami związanymi z zaciąganiem pożyczek jest stwierdzenie świadka, że dwukrotnie podpisał umowy pożyczek zamiast G. R. dopiero wówczas, gdy nie udało mu się spotkać z nią w Z. (...). Obrońca w toku postępowania sądowego zasadnie dążyła do wyjaśnienia przebiegu procedury zawarcia umowy pożyczki i z uzyskanych informacji wynika, że w każdej z tych instytucji finansowych nie było możliwe uruchomienie środków finansowych bez złożenia podpisów na umowie pożyczki. Sąd Rejonowy nie zauważył także, że z konta należącego do żony świadka w dniu 04 grudnia 2018r. dokonano zapłaty pierwszej raty wynikającej z umowy pożyczkowej o nr (...) (k. 104 akt sprawy II K 1208/20), zaś w dniu 29 grudnia 2018r. dokonano zapłaty pierwszej raty wynikającej z umowy pożyczkowej o nr (...) (k. 106 akt sprawy II K 1208/20). Fakt spłaty pierwszej raty w przypadku obu przedmiotowych pożyczek przez K. K. (1) stanowi, zdaniem Sądu Okręgowego, argument podważający wiarygodność zapewnień świadka, iż działał on jedynie na zlecenie oskarżonego w celu uzyskania pożyczki dla G. R..

- dalej, odnosząc się do kolejnych wyjaśnień K. K. (1) złożonych w dniu 14 lipca 2020r., godz. 12.20-12.55 (k. 179 akt sprawy II K 1208/20) należy stwierdzić, że stanowią one w znacznej mierze kalkę wyjaśnień złożonych na k. 394 akt sprawy II K 1208/20. W trakcie tego przesłuchania świadek podał, że do zawarcia umowy pożyczki na dane E. P. doszło na prośbę oskarżonego, który rzekomo skontaktował się w tym celu ze świadkiem i przekazał mu dane osobowe pokrzywdzonej. Mimo tego, podobnie jak w przypadku umów zawartych na szkodę G. R., świadek nie wykazał, aby do takiego kontaktu pomiędzy nim a oskarżonym doszło. Świadek w omawianych wyjaśnieniach także przedstawił siebie jako ofiarę podstępnych działań oskarżonego twierdząc, że zawarł przedmiotową pożyczkę działając w przekonaniu, iż oskarżony działał w imieniu i na korzyść E. P.. Nadto świadek także w tych wyjaśnieniach nie uzasadnił powodu wskazania w umowie pożyczki numeru konta bankowego należącego do jego żony. Świadek podał, że po otrzymaniu kwoty pożyczki na konto żony dokonał wypłaty części tej kwoty w bankomacie, zaś resztę wziął z odłożonej w domu gotówki i z całą sumą udał się do Z. (...) w W., gdzie spodziewał się spotkać z E. P. i przekazać jej pieniądze. Ponownie rodzi się w tym miejscu pytanie o sens takiego działania K. K. (1). Po pierwsze, łatwiej było wskazać w umowie pożyczki numer konta pokrzywdzonej lub w ostateczności M. B.. Dalej, sprzeczne z dokumentami pożyczki jest stwierdzenie świadka, że podpisał umowę pożyczki zamiast E. P. dopiero wówczas, gdy nie udało mu się spotkać z nią wZ. (...). Ponadto uważna analiza historii rachunku bankowego, na który wpłynęła kwota pożyczki w dniu 06.11.2018r. (k. 101v akt sprawy II K 1208/20), prowadzi do wniosku, że oskarżony nie dokonał wypłaty gotówki z tego konta w dniach następujących po dniu wpłynięcia pożyczki. Wręcz przeciwnie, z historii operacji bankowych wynika, że 4.000 zł z kwoty pożyczki zostało tego samego dnia przelane na konto bankowe należące do R. S. (jak wynika z zeznań żony K. K. (1) była to kolejna rata za mieszkanie, które wspólnie zakupili K.), zaś pozostała kwota została wydana na bieżące opłaty dokonywane za pośrednictwem tego konta. Sąd Rejonowy nie zauważył także, że z konta należącego do żony świadka w dniu 12 grudnia 2018r. dokonano zapłaty pierwszej raty wynikającej z umowy pożyczkowej o nr (...). Fakt spłaty pierwszej raty pożyczki przez K. K. (1) stanowi argument podważający wiarygodność zapewnień świadka, iż działał on jedynie na zlecenie oskarżonego w celu uzyskania pożyczki dla E. P..

- jak wyżej wskazano, Sąd Rejonowy przypisał w znacznej części zeznań K. K. (1) walor wiarygodności kierując się faktem wydania wobec niego wyroku skazującego. Jednakże analiza treści zeznań tego świadka złożonych na rozprawie w dniu 28 września 2023r. prowadzi jedynie do powstania jeszcze większych wątpliwości co do wiarygodności wersji zdarzenia prezentowanej przez świadka. Otóż świadek na rozprawie podał, że wprawdzie otrzymał od oskarżonego skany dowodów osobistych pokrzywdzonych w czasie podpisywania przez nie umów o kredyty konsolidacyjne to jednak przed podpisaniem przedmiotowych umów pożyczkowych otrzymał ponownie od oskarżonego skany dowodów osobistych pokrzywdzonych, gdyż u E. P. doszło do zmiany dowodu. Tymczasem z dokumentów dołączonych do umowy pożyczkowej zawartej na dane tej pokrzywdzonej wynika, że do umowy dołączono kopię dowodu osobistego wydanego w dniu 27 lipca 2016r. Dalej świadek na rozprawie ponownie zeznał, że na spotkanie w Z. (...) przyjechał z umową do wypełnienia i gotówką uzyskaną z pożyczki („ umowę razem z pieniędzmi mu przekazałem”) w sytuacji, gdy procedura uzyskania pożyczki wykluczała taką możliwość. Następnie świadek dodał zdumiewającą frazę mówiąc, że „ dostał te umowy” niepodpisane, więc „ mogło tak być”, że podpisał je następczo podrabiając podpisy pokrzywdzonych. Odnosząc się do kwot rzekomo przekazanych oskarżonemu świadek zapewniał, że przekazał mu własne pieniądze, „ bo wiedział, że później dostanie pieniądze z tej pożyczki”. Nadal także świadek kreował się na osobę oszukaną przez oskarżonego tłumacząc: „ mnie zaufanie skłoniło do tego, aby przekazać pieniądze panu M. i podpisać się na umowie. Teraz bym tego nie zrobił”.

- poczynienie powyższych ustaleń niezbędne było do właściwej oceny okoliczności koronnej, w przekonaniu Sądu Rejonowego, dla rozstrzygnięcia sprawy, a mianowicie wykonania przez oskarżonego przelewów na rachunek bankowy żony K. K. (1) z tytułem „ korekta”. Należy zaznaczyć, że Sąd Rejonowy dokonując tych ustaleń w toku postępowania sądowego nie doprowadził do ujawnienia nowej, nieznanej wcześniej okoliczności, gdyż ze zgromadzonych na etapie postępowania przygotowawczego historii rachunków bankowych, którymi posługiwał się K. K. (1), wynikało wprost, że do takich przelewów doszło. Zbędne było zwłaszcza ustalanie tej okoliczności poprzez zwracanie się o dokumenty do banku prowadzącego rachunek bankowy na rzecz oskarżonego. Niemniej, Sąd Okręgowy nie zgadza się ze stanowiskiem Sądu I instancji, iż ta okoliczność miała rozstrzygające znaczenie dla sprawy. Przede wszystkim z wyjaśnień K. K. (1) złożonych w postępowaniu przygotowawczym wynika, że za sfinalizowanie umów pożyczek dla G. R. K. K. (1) otrzymał nie tylko prowizję od firmy pożyczkowej, ale także od M. B.. Ważne w tej wypowiedzi świadka jest to, że nie tłumaczył powodów otrzymania podwójnej prowizji. Świadek odnosząc się do kwot otrzymanych od M. B. stwierdził, że były to „ przelewy uznaniowe”. Zeznając na rozprawie świadek dodał, że od każdej umowy kredytowej otrzymywał przelewy od oskarżonego, które dokonywane były kilka dni po zawarciu umowy, najdłużej do tygodnia od zawarcia umowy. Dodatkowo świadek stwierdził, że poza umowami objętymi aktem oskarżenia otrzymał „ też inne prowizje od M. B.”. Do akt sprawy wpłynęła także wiadomość z poczty elektronicznej świadka, z której wynika, że 8 listopada 2018r. otrzymał prowizję w kwocie 600 zł za umowę z 29.10.2018r., w dniu 13 listopada 2018r. otrzymał prowizję w kwocie 700 zł za umowę z dnia 05.11.2018r., w dniu 27 grudnia 2018r. otrzymał prowizję w kwocie 800 zł za dwie umowy: z dnia 14 grudnia 2018r. i dopłatę prowizji za umowę z dnia 28.11.2018r., gdyż oskarżony zazwyczaj przelewał mu prowizję w wysokości 10% kwoty uzyskanej pożyczki. Odnosząc twierdzenia świadka do obiektywnego dowodu, tj. historii rachunku bankowego, którym posługiwał się K. K. (1), należy stwierdzić, iż istotnie w dniach wskazanych przez świadka na konto wpłynęły kwoty przelane z konta bankowego należącego do oskarżonego. Jednakże z tej historii rachunku bankowego wynika nadto, że podobne przelewy zostały wykonane w dniu 25 lutego 2019r. (kwota 500 zł) oraz 04 marca 2019r. (kwota 600zł). Dalej, daty wykonania przelewów z listopada i grudnia 2018r. nie pasują do dat zawarcia przedmiotowych umów pożyczek. Zdaniem świadka, prowizje otrzymywał kilka dni po zawarciu umowy pożyczki, a tymczasem:

- pierwsza prowizja wpłynęła 10 dni po zawarciu umowy,

- kwota prowizji z dnia 13 listopada 2018r. nie stanowiła 10% kwoty pożyczki z dnia 05.11.2018r.,

- kolejna prowizja wpłynęła dopiero w dniu 27 grudnia 2018r., podczas gdy świadek doprowadził do zawarcia umów pożyczkowych z 28 listopada i 14 grudnia 2018r.

- kwota prowizji otrzymana w dniu 27 grudnia 2018r. nie mogła zawierać „ dopłaty” prowizji za umowę pożyczki z dnia 28 listopada 2018r., gdyż na rachunek bankowy żony świadka nie wpłynęła żadna mniejsza kwota, która mogłaby stanowić pierwszą część prowizji za tę pożyczkę.

- reasumując, Sąd Okręgowy zgadza się z obrońcą, iż ocena materiału dowodowego przeprowadzona w sposób zgodny z art. 7 kpk, a nie dowolny, prowadzi do wniosku, iż wyjaśnienia oskarżonego (które Sąd Rejonowy uznał za niewiarygodne), ani zeznania i wyjaśnienia K. K. (1) (uznane za wiarygodne w zasadniczej części) nie stanowią podstawy do sformułowania ustalenia o wspólnym, zaplanowanym działaniu obu mężczyzn w celu osiągnięcia przez nich jednego celu. Wręcz przeciwnie, zeznania K. K. (1) są wewnętrznie sprzeczne, nielogiczne, sprzeczne z zasadami doświadczenia życiowego i obiektywnym materiałem dowodowym. Nielogicznie brzmią zeznania świadka, iż otrzymywał od oskarżonego prowizję za każdą zawartą umowę pożyczkową w formie przelewu bankowego w sytuacji gdy prościej było potrącić sobie tę prowizję z gotówki, którą miał rzekomo przekazywać świadek M. B.. Niezrozumiałe pozostaje twierdzenie świadka, iż oddał w całości gotówkę uzyskaną z zawarcia przedmiotowych umów pożyczki w sytuacji, gdy oskarżony ze środków zgromadzonych na koncie bankowym dokonał spłaty pierwszej raty w trzech z czterech umów pożyczkowych. Gdyby istotnie K. K. (1) kierował się chęcią ujawnienia wszystkich okoliczności sprawy, także tych niekorzystnych dla niego, rodzi się pytanie o sens kreowania swojej osoby jako ofiary podstępnych działań ze strony oskarżonego, o sens nieudolnego wykazania, iż zawarł przedmiotowe umowy pożyczki kierując się przekonaniem, iż działa, za pośrednictwem oskarżonego, zgodnie z wolą pokrzywdzonych. Wprawdzie trafnie Sąd Rejonowy wykazał, że twierdzenia oskarżonego o tym, że nie zna K. K. (1), a także niewiarygodne początkowe negowanie okoliczności przekazywania przelewów na rzecz K. K. (1) stanowią podstawę do odmówienia waloru wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego w tym zakresie, to jednak to niedostateczna i niejednoznaczna podstawa do uznania, że M. B. działał wspólnie i w porozumieniu z K. K. (1) w sposób opisany w akcie oskarżenia. Sąd Rejonowy nie nadał przy tym należytej wagi bezspornej okoliczności, iż oskarżony pomógł pokrzywdzonym ustalić, że doszło do popełnienia przestępstw na ich szkodę (np. zawiózł je do biura informacji kredytowej w W.), zaś K. K. (1) miał wiedzę, narzędzia i niezbędne dane do samodzielnego dokonania czynów, za które został skazany, a przelewy otrzymywane od oskarżonego mogły stanowić gratyfikację za inne czyny, nieobjęte aktem oskarżenia.

- obrońca dodatkowo w apelacji zakwestionował istnienie podstaw do przypisania oskarżonemu odpowiedzialności karnej za popełnienie czynu z art. 190a § 2 kk, gdyż materiał dowodowy nie pozwala na przyjęcie ustalenia, że oskarżony działał w celu wystąpienia po stronie pokrzywdzonych szkody. Zdaniem obrońcy, oskarżony nie podszył się pod osoby pokrzywdzone, nie uzupełnił umów ich danymi, nie złożył także pod umowami podpisów. Dodatkowo, zdaniem obrońcy, brak jest w sprawie dowodów potwierdzających fakt przesłania przez oskarżonego K. K. (1) danych osobowych pokrzywdzonych. Gdyby jednak przyjąć, że oskarżony przesłał K. K. (1) dane pokrzywdzonych, nie oznacza to, według obrońcy, iż oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim w celu wyrządzenia szkody majątkowej lub osobistej pokrzywdzonym. Oceniając ten zarzut należy zgodzić się z obrońcą, iż wiarygodny materiał dowodowy nie stanowi dostatecznej podstawy do przyjęcia, iż oskarżony działał w sprawie w sposób opisany w akcie oskarżonym.

Wniosek

wniosek o:

1. zmianę zaskarżonego orzeczenia i uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanych mu czynów;

2. nieobciążanie oskarżonego kosztami postępowania odwoławczego

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

wniosek apelacji o zmianę wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od wszystkich zarzuconych mu czynów jest zasadny, gdyż zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie stanowi dostatecznej podstawy do przyjęcia, iż oskarżony dopuścił się zarzuconych i przypisanych mu czynów (art. 17 § 1 pkt 1 kpk)

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

6.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1

Przedmiot utrzymania w mocy

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1

Przedmiot i zakres zmiany

uniewinnienie oskarżonego od wszystkich zarzuconych i przypisanych mu czynów

Zwięźle o powodach zmiany

wskazano powyżej

6.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

6.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

-----------------------------------------------------------------------

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.1.4.1.

-----------------------------------------------------------------------

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

-----------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Sąd Okręgowy uwzględnił wniosek obrońcy i na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze w zw. z § 17 ust. 2 pkt 4 i § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. 2024, poz. 763) zasądził na rzecz obrońcy koszty nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

III

wobec uniewinnienia oskarżonego, zgodnie z art. 632 pkt 2 kpk w zw. z art. 634 kpk określono, iż koszty procesu ponosi Skarb Państwa

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

cały wyrok

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana