Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IIKa 407/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Koninie z 9 października 2023r. w sprawie IIK 1385/21

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.  mającą wpływ na treść orzeczenia obrazę przepisu postępowania, tj. art. 7 k.p.k., poprzez dokonanie dowolnej oceny materiału dowodowego w postaci wyjaśnień oskarżonej L. G. i uznanie ich za niewiarygodne w zakresie w jakim oskarżona nie przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu oraz wyjaśniła, że w chwili zdarzenia drogowego nie kierowała pojazdem marki B. o nr rej. (...), lecz zasiadała na miejscu pasażera w sytuacji, gdy wyjaśnienia oskarżonej, ocenione swobodnie, przez pryzmat zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, zasługują, na walor wiarygodności, albowiem:

a)  wyjaśnienia oskarżonej cechuje spójność, logika i kategoryczność, a nadto składane były one w sposób spontaniczny;

b)  wyjaśnienia oskarżonej nie stoją, w sprzeczności z zeznaniami świadków M. S., K. S., M. W., S. P. oraz Z. L., jak również z zeznaniami świadka K. M. złożonymi na etapie postępowania jurysdykcyjnego, które ocenić należy jako szczere i wiarygodne;

2.  mającą wpływ na treść orzeczenia obrazę przepisu postępowania, tj. art. 7 k.p.k., poprzez dokonanie dowolnej oceny materiału dowodowego w postaci zeznań świadka K. M. złożonych na etapie postępowania jurysdykcyjnego i uznanie ich za niewiarygodne, podczas gdy zeznania świadka złożone na rozprawie zasługują na walor wiarygodności, albowiem w przeciwieństwie do zeznań złożonych przez K. M. na etapie postępowania przygotowawczego, które to zeznania złożone zostały w okresie silnego uzależnienia świadka od narkotyków (głównie od amfetaminy), co do zeznań złożonych na rozprawie nie zachodzą jakiekolwiek wątpliwości dotyczące stanu psychofizycznego świadka oraz zdolności postrzegania lub odtwarzania przez niego postrzeżeń;

3.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który mógł mieć wpływ na treść orzeczenia, polegający na pominięciu (tzw. błąd braku) wynikającego z zebranego w sprawie materiału dowodowego faktu, że w latach 2019-2021, kiedy świadek K. M. składał zeznania w niniejszej sprawie na etapie postępowania przygotowawczego, był on osobą silnie uzależnioną od narkotyków (głównie od amfetaminy), jak również, że przed rozpoczęciem przesłuchania nie został przebadany na zawartość narkotyków w organizmie, który to fakt mógł mieć istotne znaczenie dla oceny wiarygodności zeznań złożonych przez świadka K. M. w toku postępowania przygotowawczego, a nawet mógł skutkować uznaniem tych zeznań za złożone w warunkach wyłączających swobodę wypowiedzi, co z kolei oznaczałoby, że zeznania takie mogłyby stanowić dowodu (art. 171 § 7 k.p.k.);

4.  mającą wpływ na treść orzeczenia obrazę przepisów postępowania, tj. art. 5 § 2 k.p.k., poprzez niepowzięcie przez sąd zasadnych wątpliwości co do sprawstwa oskarżonej, gdy w świetle realiów niniejszej sprawy wątpliwości takie powinien był powziąć i rozstrzygnąć na korzyść oskarżonej, które to naruszenie normy postępowania miało istotny wpływ na treść orzeczenia w zakresie przypisania oskarżonej przestępstwa z art. 178a § 4 k.k.;

5.  rażącą niewspółmierność orzeczonej wobec oskarżonej kary pozbawienia wolności poprzez orzeczenie kary rażąco niewspółmiernie surowej w związku z nieuwzględnieniem w sposób właściwy wszystkich istotnych okoliczności wiążących się z dyrektywami i wskazówkami wymiaru kary w zakresie celów zapobiegawczych i wychowawczych kary, właściwości i warunków osobistych oskarżonej, sposobu życia po popełnieniu przestępstwa oraz okresu jaki minął od popełnienia przestępstwa i w tym kontekście faktu, że oskarżona nie była w tym okresie karana.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja okazała się bezzasadna.

Całkowicie niezasadny okazał się zarzut naruszenia przepisów prawa procesowego dot. oceny dowodów. W toku kontroli apelacyjnej Sąd odwoławczy nie dopatrzył się uchybień w ocenie dowodów, którą przeprowadził Sąd I instancji. Ocena dowodów przeprowadzonych w toku postępowania pozostaje pod ochroną prawa procesowego (art. 7 k.p.k.), gdyż została poprzedzona ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 k.p.k.) i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy (art. 2 § 2 k.p.k.).Sąd wydał wyrok na podstawie analizy całokształtu ujawnionych w toku postępowania okoliczności, mających znaczenie dla przedmiotowego rozstrzygnięcia, wobec czego ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie uchybia treści art. 410 k.p.k. Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, za całkowicie polemiczne należy ocenić argumenty obrony w zakresie wskazanego zarzutu. Sąd nie dopatrzył się uchybień w zakresie oceny zarówno wyjaśnień oskarżonej L. G. jak i zeznań świadka K. M.. Nie jest celowe ponowne przywoływanie argumentacji Sądu orzekającego z jakich względów dał wiarę zeznaniom świadka K. M. złożonym w postepowaniu przygotowawczym, a z jakich powodów uznał jego zeznania złożone na rozprawie za niewiarygodne. Dokonana przez obronę interpretacja stanowi jedynie polemikę z prawidłową argumentacją Sądu w tym zakresie, która pozostaje pod ochroną prawa do swobodnej oceny dowodów.

W konsekwencji powyższego, całkowicie niezasadny okazał się zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, bowiem na podstawie prawidłowo ocenionego materiału dowodowego nie budzi wątpliwości sprawstwo i wina oskarżonej w zakresie przypisanego jej czynu.

W ocenie Sądu odwoławczego zupełnie chybiony jest również podnoszony przez obrońcę oskarżonej zarzut naruszenia przez Sąd I instancji art. 5 § 2 k.p.k. Wskazać należy, że naruszenie zasady in dubio pro reo jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy sąd orzekający w sprawie rzeczywiście powziął wątpliwości co do treści ustaleń faktycznych i wobec niemożliwości ich usunięcia rozstrzygnął je na niekorzyść oskarżonego. Z orzecznictwa wynika, że zasada tłumaczenia wątpliwości na korzyść oskarżonego nie polega na obowiązku automatycznego wyboru najkorzystniejszej wersji wynikającej z materiału dowodowego sprawy. Jeżeli z tego materiału wynikają różne wersje zdarzenia, to nie jest to równoznaczne z zaistnieniem niedających się usunąć wątpliwości w rozumieniu art. 5 § 2 k.p.k. W takim przypadku sąd zobowiązany jest do dokonania ustaleń na podstawie swobodnej oceny dowodów. Dopiero, gdy po wykorzystaniu wszelkich dostępnych możliwości nie zostaną one usunięte należy je tłumaczyć w sposób korzystny dla oskarżonego. Jeżeli jednak sąd dokona stanowczych ustaleń, to w ogóle nie zachodzi potrzeba odwoływania się do przepisu art. 5 § 2 k.p.k., bo według tych ustaleń nie ma wątpliwości co do stanu faktycznego (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17.12.2003 r., VKK 72/03, LEX nr 83771). Wobec powyższego nie można mówić o naruszeniu zasady in dubio pro reo w sytuacji, gdy określone ustalenia faktyczne zależne są od np. dania wiary lub odmówienia wiary wyjaśnieniom oskarżonego. Ewentualne zastrzeżenia co do oceny wiarygodności konkretnego dowodu lub grupy dowodów rozstrzygane mogą być jedynie na płaszczyźnie utrzymania się przez sąd w granicach sędziowskiej swobodnej oceny, wynikającej z treści art. 7 k.p.k. (wyrok Sądu Najwyższego z 11.10.2002 r. - V KKN 251/01, LEX nr 56836).

Niezasadny okazał się również zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonej kary. Wskazać należy, że zarzut niewspółmierności kary, jako zarzut z kategorii ocen, można zasadnie podnosić wówczas, „gdy kara, jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy - innymi słowy, gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą. Niewspółmierność więc zachodzi wówczas, gdy suma zastosowanych kar i innych środków, wymierzona za przypisane przestępstwa, nie odzwierciedla należycie stopnia szkodliwości społecznej czynu i nie uwzględnia w wystarczającej mierze celów kary (wyrok SN z dnia 11 kwietnia 1985 roku, V KRN 178/85). Zgodnie z art. 438 pkt 4 k.p.k. ta niewspółmierność kary musi być „rażąca”, bowiem w ramach tej przyczyny odwoławczej chodzi o różnice ocen o charakterze zasadniczym. Chodzi tu więc przy wykazaniu tego zarzutu nie o każdą różnicę co do wymiaru kary, ale o „różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby – również w potocznym znaczeniu tego słowa – rażąco niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować” (wyrok SN z dnia 2 lutego 1995 roku, II KRN 198/94). Podobne stanowisko zajął Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 14.03.2018r. sygn. II AKa 460/17, zgodnie z którym „rażąca niewspółmierność kary, o której mowa w przepisie art. 438 pkt 4 k.p.k. zachodzić może tylko wtedy, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć wpływ na wymiar kary można było przyjąć, iż zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez sąd I instancji a karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej, w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary, przewidzianych w art. 53 k.k. oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo Sądu Najwyższego.” Dodatkowo, jak wskazał Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 31.01.2018r. w sprawie II AKa 208/17 „do uznania zasadności takiego zarzutu – (o rażącej niewspółmierności orzeczonej kary) - konieczne byłoby wykazanie, jakich konkretnie uchybień w zakresie zasad logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego dopuścił się sąd w ocenie zebranego materiału dowodowego, mającego w świetle art. 53 k.k. znaczenie dla wymiaru kary. Przeciwstawienie ocenie wyrażonej przez sąd orzekający jedynie odmiennego poglądu, opartego na subiektywnym przekonaniu skarżącego, nie może uzasadniać zarzutu błędu w zakresie wysokości orzeczonej kary.”

Odnosząc powyższe do realiów przedmiotowej sprawy, uznać należy, że Sąd orzekający nie dopuścił się błędu przy wymiarze kary. Kontrola instancyjna wykazała, iż Sąd I instancji ustalił w sposób indywidualny w stosunku sprawcy wymiar i rodzaj orzeczonej kary, mając na uwadze fakt, by dolegliwość wymierzonej kary nie przekroczyła stopnia przypisanej sprawcy czynu zabronionego winy. W ocenie Sądu odwoławczego orzeczona kara spełni cele prewencyjne wobec oskarżonej, jak również da zadość społecznemu poczuciu sprawiedliwości. Jak wskazuje Sąd Apelacyjny we Wrocławiu, w wydanym postanowieniu z dnia 17.05.2018r. „wysokość orzekanej kary należy do dyskrecjonalnej władzy sędziego i tylko wtedy, gdyby doszło do rażąco niesprawiedliwego rozstrzygnięcia w tym zakresie, sąd odwoławczy władny byłby dokonać zmiany orzeczenia.” W przedmiotowej sprawie, granice swobodnego uznania sędziowskiego, stanowiącego ustawową zasadę sądowego wymiaru kary, nie zostały przekroczone w rozmiarach nie dających się utrzymać w kontekście wymagań wynikających z ustawowych dyrektyw determinujących wymiar kary. W przedmiotowej sprawie nie sposób uznać, aby wymierzona oskarżonej kara była karą niesprawiedliwą, czyli niedającą się zaakceptować.

Sąd nie dopatrzył się przy tym błędu w zakresie orzeczonych środków karnych.

W odniesieniu do powyższego, w ocenie Sądu odwoławczego brak jest podstaw, aby tak ukształtowany przez Sąd I instancji wymiar kary został zmieniony, bowiem kontrola odwoławcza nie wykazała, aby zaskarżone orzeczenie było wadliwe.

Mając na względzie wszystkie przedstawione powyżej okoliczności, Sąd odwoławczy nie znajdując przy tym uchybień określonych w art. 440 k.p.k., podlegających uwzględnieniu z urzędu i powodujących konieczność zmiany bądź uchylenia zaskarżonego rozstrzygnięcia – na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. orzekł jak w wyroku.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonej, ewentualnie złagodzenie kary.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd odwoławczy nie podzielił zarzutów zawartych w apelacji skarżącego, a nie znalazł przy tym uchybień, podlegających uwzględnieniu z urzędu i powodujących konieczność zmiany bądź uchylenia zaskarżonego rozstrzygnięcia.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Uzupełnienie podstawy skazania o przepis art.4§1k.k.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Z uwagi na obowiązywanie w chwili orzekania przez Sad odwoławczy zmienionej ustawy przewidującej surowsze konsekwencje skazania, Sąd odwoławczy uzupełnił podstawę skazania oskarżonej o przepis art.4§1k.k.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Wina oskarżonej, wymierzona kara grzywny i środek karny oraz rozstrzygnięcie o świadczeniu pieniężnym i rozstrzygnięcie o kosztach postępowania przed Sądem I instancji.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sprawstwo oskarżonej oraz wina w świetle zgromadzonych w sprawie dowodów i prawidłowo ustalonego stanu faktycznego nie budzi wątpliwości Sądu odwoławczego. Oskarżona swoim zachowaniem wypełniła wszystkie znamiona przypisanego jej czynu. Wymierzona przez Sąd I instancji kara jest odpowiednia do stopnia winy oskarżonej, społecznej szkodliwości czynu, a ponadto spełni swoje cele kompensacyjne i wychowawcze. Sąd nie dopatrzył się uchybień w zakresie wymierzonego środka karnego, jak również w zakresie orzeczonego świadczenia pieniężnego, jak również w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach za postępowanie przed Sądem I instancji.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1Uzupełnienie podstawy skazania o przepis art.4§1k.k.

Zwięźle o powodach zmiany

Z uwagi na obowiązywanie w chwili orzekania przez Sad odwoławczy zmienionej ustawy przewidującej surowsze konsekwencje skazania, Sąd odwoławczy uzupełnił podstawę skazania oskarżonej o przepis art.4§1k.k.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

O kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze Sąd orzekł na podstawie art.624§1k.p.k. w zw. z art.634k.p.k., uznając, że ich uiszczenie przez oskarżoną byłoby dla niej zbyt uciążliwe z uwagi na jej sytuację materialną.

7.  PODPIS

Agata Wilczewska