Pełny tekst orzeczenia

Przewodniczący:

SSO Agnieszka Karłowicz

Protokolant:

sekr. sądowy Kinga Ambroziak vel Mrozowicz

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 545/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 28 marca 2023 roku, wydany w sprawie o sygn. akt II K 834/21;

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

---

--

-------------------

-------------------------------------------------------

------------

------------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

--------

-------------------

-------------------------------------------------------

-------------

-------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

--------------

-------------------------------

------------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

----------------

---------------------------------

-------------------------------------------------------------------

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

.

obraza przepisów prawa materialnego, tj. art 286 § 1 kk, przez błędne przyjęcie, że oskarżona swoim zachowaniem wyczerpała znamiona przestępstwa oszustwa w zw. z przywłaszczeniem wobec I. M., a nie jak należało przyjąć, że zachowanie oskarżonej stanowi czyn z art. 284 § 2 kk;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja wywiedziona przez obrońcę oskarżonej wraz z przytoczonymi na jej poparcie argumentami, w konfrontacji z całokształtem zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, okazała się niezasadna. Bezzasadność przedmiotowego środka odwoławczego wynikała przede wszystkim z faktu, iż kontrola instancyjna zaskarżonego orzeczenia nie potwierdziła, by postępowanie w niniejszej sprawie obarczone było uchybieniami wskazanymi przez skarżącego. W aspekcie prawidłowego formułowania zarzutów odwoławczych na szczególne podkreślenie zasługuje to, że zarzut obrazy przepisów prawa materialnego może być podniesiony w skardze apelacyjnej tylko wtedy, gdy nie są kwestionowane ustalenia faktyczne stanowiące podstawę rozstrzygnięcia. Jeżeli naruszenie prawa materialnego jest następstwem błędnych ustaleń faktycznych, to jego podniesienie w formie zarzutu odwoławczego świadczy o konstrukcyjnej wadliwości skargi apelacyjnej (zob. np. wyrok SN z 23.07.1974 r., V KR 212/74, OSNKW 1974/12, poz. 233; postanowienie SN z 29.03.2007 r., IV KK 32/07, OSNwSK 2007/1, poz. 751). Ponieważ zamiar sprawcy jest elementem faktycznym, oznacza zjawisko ze sfery rzeczywistości, a nie z dziedziny ocen czy wartości, kwestionowanie zamiaru przypisanego oskarżonemu jest kwestią ustaleń faktycznych i ewentualnego błędu sądu w tym właśnie zakresie, a nie naruszenia prawa materialnego (por. np. postanowienie SN z 29.03.2007 r., IV KK 32/07, LEX nr 475359, a także wyrok SN z 4.04.2011 r., III KK 280/10, LEX nr 811897). Sąd Okręgowy mając jednak na uwadze treść uzasadnienia środka odwoławczego, gdzie odniesiono się do dowodów z zeznań pokrzywdzonej i wyjaśnień oskarżonej oraz kwestionowano zamiar popełnienia przestępstwa, odniesie się również do tych elementów w treści przedmiotowego uzasadnienia.

Na wstępie nadmienić należy, iż całość wywodów apelacji krążyła wokół jednej tylko materii i miała na celu zdyskredytowanie i umniejszenie wartości zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, który to jednoznacznie przemawiał za przyjęciem winy oskarżonej, zaś w zamian wyeksponowanie tych dowodów i okoliczności, które interpretowane po myśli samego autora przemówiłyby za korzystnym z jego punktu widzenia rozstrzygnięciem sprawy, a które tak naprawdę sprowadzały się wyłącznie do depozycji K. K. i wskazanej przezeń dokumentacji. Tymczasem, bez zawahania stwierdzić należy, iż w niniejszej sprawie wina podsądnej została wykazana w oparciu o całokształt materiału dowodowego, zaś przede wszystkim - na podstawie dowodów z dokumentów, które nie tylko okazały się autentyczne i najbardziej miarodajne, ale przy tym również obiektywne i rzetelne. Jednocześnie, Sąd Rejonowy dokonał prawidłowej wykładni treści płynących z rzeczonych źródeł dowodowych, wyprowadzając racjonalne i należyte konkluzje.

Oskarżona pozostawała stosunkowo konsekwentna w swych twierdzeniach dotyczących rzekomego posiadania umocowania do reprezentowania pokrzywdzonej oraz braku możliwości nawiązanie z nią kontaktu, to jednak twierdzenia te nie znalazły potwierdzenia w materiale dowodowym. W ocenie Sądu Okręgowego relacja prezentowana przez oskarżoną stanowi wyłącznie realizację przyjętej linii obrony.

Sąd Okręgowy w całości podziela stanowisko zawarte w wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 13 kwietnia 2023 r. II AKa 235/22, iż naiwność i niefrasobliwość pokrzywdzonego, a także fakt, iż wprowadzenie w błąd mógłby odkryć przy dołożeniu minimalnej staranności nie ekskulpuje sprawcy o ile tylko wykaże się, że niekorzystne rozporządzenie mieniem jest wynikiem wprowadzenia w błąd. Nie ulega wątpliwości, że pokrzywdzona otrzymała zapewnienie od oskarżonej, że będzie reprezentowała ją w imieniu kancelarii prawnej jako pełnomocnik w sprawie o odprawę i w tym celu przestawiła jej do podpisania pełnomocnictwo. Tłumaczenia pokrzywdzonej dotyczące miejsca podpisania pełnomocnictwa były logiczne biorąc pod uwagę okres pandemii. W kontekście tego zarzutu może zastanawiać dlaczego oskarżona nie zdecydowała o podpisaniu pełnomocnictwa w siedzibie kancelarii, jeżeli jak twierdzi, była upoważniona do działania w ich imieniu. W przedmiotowej sprawie nie miało znaczenia, że nie doszło do rozprawy sądowej na której oskarżona miałaby powoływać się na uzyskane pełnomocnictwo. Nie ulega przecież wątpliwości, że oskarżona przedstawiła się jako prawnik - adwokat (k.443v) i uzyskanym pełnomocnictwem posługiwała się przy zawarciu ugody, którą podpisała (k.20-21). Nie była zaś ani prawnikiem, ani adwokatem i nie była upoważniona do występowania w imieniu kancelarii, gdyż pracowała tam na pół etaty jako sekretarka (k.25). Podała „numer rachunku pracownika” nie należący do pokrzywdzonej, ale do swojego syna i nie poinformowała pokrzywdzonej o zawartej ugodzie, choć z zeznań pokrzywdzonej wynika, że w tamtym czasie kontaktowały się ze sobą.

Nie budziło wątpliwości, iż oskarżona w dniu 8 lutego 2021 roku zwróciła pokrzywdzonej pobraną kwotę 2500 zł, ale nie nastąpiło to niezwłocznie jak twierdzi skarżący. To dopiero po tym, jak dowiedziała się od pokrzywdzonej o jej świadomości zawartej poza jej zgodą umowy oraz po złożeniu zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Ustaleń co do braku zamiaru oszukania pokrzywdzonej nie mógł dowodzić fakt, iż pół roku po podpisaniu pełnomocnictwa oskarżona przekazała pokrzywdzonej 2500 zł, a nadal nie zwróciła należności wynikającej z zawartego porozumienia. Okoliczność ta w swej istocie miała się bowiem nijak do zamiaru towarzyszącemu podsądnej kilka miesięcy wcześniej, przy zawieraniu umowy. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu, wyrażonym w wyroku z dnia 03 kwietnia 2013 r., sygn. akt II AKa 80/13 przy ustaleniu zamiaru sprawcy, który nie przyznaje się do winy, należy brać pod uwagę wszystkie okoliczności (w tym dotyczące strony przedmiotowej), na podstawie których można by wyprowadzić wnioski czy mamy do czynienia z oszustwem. Nie budzi wątpliwości pogląd, iż o zamiarze zagarnięcia mienia można wnioskować również z zachowań sprawcy składających się na elementy strony przedmiotowej przestępstwa, a nie tylko z jego wyjaśnień, w których ów zamiar kwestionuje (Legalis Numer 999517). Jak wynika z akt niniejszej sprawy, oskarżona w dacie zarzucanego jej czynu nie była profesjonalnym pełnomocnikiem, nie była upoważniona do reprezentowania kancelarii, nie poinformowała pokrzywdzonej o zwartej ugodzie w dniu 28 października 2020 roku, w ugodzie wpisała numer rachunku bankowego swojego syna, a w międzyczasie żądała bezpodstawnie kwot 500 zł, a następnie 1000 zł za złożenie pozwu w sądzie. Nie przekazała kwoty na rzecz pokrzywdzonej wynikającej z zawartej ugody. Trudno mówić o działaniu oskarżonej na korzyść I. M., jeżeli ta nie zgadzała się na zawarcie ugody poprzez zapłatę na jej rzecz kwoty 5500 zł. Jej zamiar wynikał zatem wprost z jej wszelkich działań i zaniechań. O zamiarze bezpośrednim wprowadzenia w błąd świadczą kolejne, poszczególne czynności wykonawcze K. K., jak również jej zachowanie po dacie wskazanej w akcie oskarżenia – deklaracje spłaty należności w bliżej nieokreślonym terminie. Pokrzywdzona dawała oskarżonej pewna szansę i cierpliwie czekała na zwrot należności, a słysząc puste deklaracje słusznie jako osoba pokrzywdzona zgłosiła sprawę organom ścigania. Oskarżona została pozbawiona wolności w dniu 5 maja 2022 roku, a więc miała czas, aby wywiązać się z obowiązku zwrotu wpłacanej kwoty wynikającej z zawartej ugody.

Ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd pierwszej instancji są pozbawione jakiegokolwiek błędu, trafne, prawidłowe oraz mające pełne, mocne oraz logiczne oparcie w wiarygodnym materiale dowodowym, a zatem nie mogą być uznane za błędne. Jeśli sąd meriti nie naruszył żadnego z przepisów ze sfery gromadzenia i oceny dowodów, to brak jest podstaw do kwestionowania ustaleń faktycznych (wyrok SA w Warszawie z dnia 30 lipca 2015 r., II AKa 171/15). Analiza całości zebranego w sprawie materiału dowodowego, pozwala na pozbawione wątpliwości stwierdzenie, iż oskarżona swoim zachowaniem wyczerpała znamiona przypisanego jej czynu z art. 284 § 1 kk, ale również z art. 286 § 1 kk. Tym samym, reasumując całość niniejszych wywodów stwierdzić należy, że Sąd Okręgowy podzielił stanowisko Sądu pierwszej instancji w zakresie oceny wiarygodności ujawnionego w toku postępowania materiału dowodowego, stwierdzając przy tym winę K. K. w zakresie zarzucanego mu czynu.

Wobec braku jednoznacznego zarzutu w tym zakresie należy tylko wskazać, że wymierzona oskarżonej w niniejszej sprawie kara czyni zadość wymogom płynącym w tym zakresie z przepisu art. 53 kk . Orzeczona kara odpowiada bowiem stopniowi winy oraz społecznej szkodliwości czynu, uwzględnia właściwości i warunki osobiste oskarżonej, karalność za takie same przestępstwa (k.346), rodzaj i wysokość wyrządzonej przez nią szkody, nieustępliwość w naruszaniu porządku prawnego, a także uwzględnia cele kary w zakresie prewencji indywidualnej i generalnej. Tym samym Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw, żeby kwestionować rodzaj i wymiar orzeczonej wobec oskarżonej kary 7 miesięcy pozbawienia wolności, która nie wykorzystała szansy jaką dawały jej wcześniej orzekane kary o charakterze wolnościowym. Oskarżona nie naprawiła szkody w znacznej części, a więc nie może mieć zastosowania art. 295 § 2 kk, który ma charakter fakultatywny. Wymiar tej kary pozwala na ewentualne odbywanie jej w systemie dozoru elektronicznego.

Wniosek

zmianę zaskarżonego wyroku i uznanie oskarżonej winną czynu z art. 284 § 2 kk i wymierzenie na podstawie art. 284 § 2 kk w zw. z art. 295 § 2 kk stosownej kary z zastosowaniem nadzwyczajnego jej złagodzenia i z obowiązkiem naprawienia szkody przez zwrot przywłaszczonej kwoty, ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec bezzasadności wywiedzionych zarzutów, na uwzględnienie nie zasłużyły tak sformułowane wnioski apelacyjne.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 28 marca 2023 roku, wydany w sprawie o sygn. akt II K 834/21 wobec K. K..

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wobec bezzasadności wywiedzionych zarzutów i przy jednoczesnym braku przesłanek podlegających uwzględnieniu z urzędu, Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw, ażeby podjąć ingerencję w treść zaskarżonego orzeczenia.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

-----------------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

-----------------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

-----------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

O kosztach procesu, wobec nieuwzględnienie apelacji Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 634 kpk uznając, że w sprawie zachodzą podstawy do zwolnienia oskarżonej od ich zapłaty.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonej

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 28 marca 2023r. sygn. akt II K 834/21

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana