Pełny tekst orzeczenia

Przewodniczący:

Sędzia SO Grażyna Jaszczuk

Protokolant:

st. sekr. sądowy Beata Defut-Kołodziejak

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 83/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Węgrowie z dnia 20 listopada 2023 roku,

sygn. akt II K 311/20

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

----

--------------------

----------------------------------------------------------

-------------

--------------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

--------

----------------------

-------------------------------------------------------------

-------------

--------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

------------------

------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

----------------

-------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1. W oparciu o art. 438 pkt 2 k.p.k., obrazy przepisów postępowania, która miała istotny wpływ na treść orzeczenia, tj. naruszenie art. 7 k.p.k. oraz 410 k.p.k. przejawiającą się w dowolnej, niewszechstronnej oraz niezgodnej z zasadami logiki i prawidłowego rozumowania ocenie dowodów, czego wyrazem było:

a)  nieuprawnione przyjęcie przez Sąd, iż opinia biegłego z zakresu badania dokumentów E. L. stanowi w pełni wiarygodny i niepodważalny dowód w niniejszej sprawie podczas gdy biegła sądowa nie dysponowała prawidłowym materiałem porównawczym, co częściowo przyznała w swojej ustnej uzupełniającej opinii, jak również w sytuacji gdy opinia biegłej E. L. zawierała odmienne wnioski i ustalenia od opinii trzech innych biegłych sądowych z zakresu badania dokumentów, wydających opinie w sprawie tych samych podpisów oskarżonego K. G., którzy dysponowali przynajmniej częściowo odmiennym materiałem porównawczym od biegłej opiniującej w niniejszej sprawie;

b)  całkowicie pominięcie przez Sąd wniosków i ustaleń poczynionych przez biegłych sądowych z zakresu badania dokumentów (tj. biegłych C., S. i P.) którzy wydali opinie w przedmiocie ustalenia autentyczności podpisów oskarżonego pod tą samą umową, która była przedmiotem niniejszego postępowania, na potrzeby innych postępowań karnych prowadzonych z udziałem K. G.;

c)  nieuzasadnione uznanie za niewiarygodne wyjaśnień oskarżonego K. G., które były spójne i logiczne, wyłącznie z uwagi na fakt, iż pozostawały one w sprzeczności z opinią biegłej E. L., która jak wskazano powyżej nie może stanowić wiarygodnego dowodu w sprawie.

2. W oparciu o art. 438 pkt 2 k.p.k., obrazy przepisów postępowania, która miała istotny wpływ na treść orzeczenia, tj. naruszenie art. 201 k.p.k. oraz 170 § 2 k.p.k. czego wyrazem było oddalenie wniosku dowodowego obrońcy oskarżonego o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego z zakresu pisma ręcznego, który wydałby swoją opinię na podstawie prawidłowo zebranego materiału porównawczego zwierającego podpisy nieczytelne oskarżonego kreślone przez oskarżonego w różny sposób, tym samym środkiem pisarskim, którym została podpisana umowa rachunku bankowego;

3. W oparciu o art. 438 pkt 3 k.p.k., błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, będący następstwem naruszeń przepisów postępowania opisanych powyżej, polegający na przyjęciu, że oskarżony K. G., chcąc aby inna nieustalona osoba dokonała czynu zabronionego, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, polegającego na doprowadzeniu pokrzywdzonego K. C. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, poprzez wprowadzenie go w błąd, ułatwił jej popełnienie czynu, udostępniając tej osobie dane do założonego przez siebie, na swoje nazwisko konta bankowego, czym wyczerpał znamiona art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., podczas gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy nie potwierdza w sposób jednoznaczny, że to oskarżony założył rachunek bankowy, który posłużył do popełnienia przestępstwa z art. 286 § 1 k.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wniesiony środek odwoławczy był bezzasadny i nie zasługiwał na uwzględnienie. Sąd Okręgowy nie podzielił żadnego z argumentów przytoczonych przez obrońcę oskarżonego w uzasadnieniu zarzutów podnoszonych w apelacji. W ocenie Sądu II instancji, w trakcie ferowania zaskarżonego wyroku, nie doszło do wskazanych we wniesionym środku odwoławczym uchybień, ani też nie ujawniono w tracie kontroli instancyjnej innych uchybień o charakterze bezwzględnym, które mogłyby zobowiązać Sąd Odwoławczy do uchylenia zaskarżonego orzeczenia i cofnięcia sprawy do stadium postępowania przed Sądem I instancji.

Sąd Okręgowy nie popiera zdania obrońcy oskarżonego, według którego Sąd I instancji w sposób nieuprawniony uznał opinię biegłego E. L. za w pełni wiarygodny dowód w niniejszej sprawie. Jak Sąd Rejonowy słusznie wskazał w uzasadnieniu wyroku, opinia biegłego z zakresu badania dokumentów jest obszerna, logiczna i jasna w swoim przekazie. Przy uważnej lekturze wydanej opinii nie sposób dopatrzeć się uchybień bądź sprzeczności. Odnosząc się do argumentu z apelacji, jakoby wnioski biegłej w niniejszym postępowaniu, jako odmienne od opinii trzech innych biegłych z zakresu badania dokumentów, świadczyły o jej niewiarygodności, należy wskazać, że zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd I instancji spełnił wszystkie obowiązki wynikające z art. 7 k.p.k oraz 410 k.p.k, czemu dodatkowo daje wyraz fakt, że Sąd Rejonowy wysłuchał biegłą na rozprawie. W trakcie ustnego opiniowania biegła odniosła się do opinii pozostałych biegłych i wyjaśniła, skąd wynikają rozbieżności i jakie jest jej stanowisko dotyczące wniosków biegłego S. oraz biegłego C.. Sąd Okręgowy w pełni aprobuje ocenę opinii biegłego E. L. przeprowadzoną przez Sąd I instancji i również stoi na stanowisku, że kwestionowana przez obrońcę oskarżonego, opinia biegłej jest w pełni wiarygodna.

Argumenty skarżącego dotyczące pierwszoinstancjnej oceny wyjaśnień oskarżonego stanowiły jednostronne podkreślanie okoliczności dla niego korzystnych, z pomięciem i przemilczeniem wszystkiego tego, co go obciążało. Wyjaśnienia oskarżonego w których zaprzecza on swojemu sprawstwu nie wytrzymały konfrontacji ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym w postaci opinii biegłego z zakresu badania dokumentów E. L., informacji z Urzędu Miasta P. oraz odpisów notatników funkcjonariuszy policji.

Zdaniem Sądu Okręgowego, wyjaśnienia oskarżonego K. G. zostały słusznie uznane za niewiarygodne i wbrew twierdzeniom obrońcy oskarżonego, podstawą takiej oceny nie był wyłącznie fakt sprzeczności wyjaśnień z opinią biegłej. Jak wynika z uważnej lektury uzasadnienia pierwszoinstancyjnego, na ocenę wiarygodności twierdzeń oskarżonego miały wpływ także inne okoliczności, w szczególności fakt, że przy zawieraniu umowy rachunku bankowego użyto dowodu osobistego K. G., na podstawie którego oskarżony był legitymowany już po dacie zawarcia umowy, a ponadto przy zawieraniu umowy rachunku bankowego zostały wskazane dane, które mogły być znane jedynie oskarżonemu, tj. numer telefonu jego siostry, a także adres domu, w którym w przeszłości mieszkał i stanowił jego własność. Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy w pełni aprobuje ocenę wiarygodności oskarżonego, bowiem została ona przeprowadzona rzetelnie, zgodnie z zasadami logiki i prawidłowego rozumowania, mając na uwadze wszystkie inne zaistniałe w niniejszej sprawie okoliczności.

Należy ponownie podkreślić, że Sąd Rejonowy dokonał trafnej oceny dowodów, uwzględniając całokształt okoliczności przedmiotowej sprawy, a stanowisko swe w zakresie sprawstwa K. G. właściwie uzasadnił. Tok rozumowania przedstawiony w pisemnych motywach wyroku jest zgodny ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, pozbawiony luk, czytelny i poprawny logicznie, wobec tego, zdaniem Sądu Okręgowego, zarzut naruszenia przez Sąd I instancji art. 7 k.p.k. oraz art. 410 k.p.k. należy uznać za niezasadny.

Odpowiadając na drugi zarzut zawarty w apelacji, Sąd Okręgowy w ramach kontroli instancyjnej nie stwierdził naruszenia art. 201 k.p.k oraz 170 §2 k.p.k, na które powołuje się obrońca oskarżonego. Jego zdaniem naruszenie polegało na niesłusznym oddaleniu wniosku dowodowego o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego z zakresu pisma ręcznego. W tym miejscu należy przypomnieć, że zgodnie z utrwaloną już w orzecznictwie tezą wyrażoną w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 2004 r., III KK 282/03, LEX nr 84462, w razie przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego zagadnienie zasięgania kolejnych opinii normuje w całości art. 201 k.p.k. i nie powinno się tu stosować art. 170 §2 k.p.k., gdyż prowadziłoby to do sytuacji, że strona niezadowolona z opinii biegłego mogłaby raz po raz żądać kolejnych biegłych, aż któryś z nich złożyłby opinię wykazującą to, co strona zamierza udowodnić. Oczywiście, w kwestii uznania opinii za jasną i pełną w rozumieniu art. 201 k.p.k. decydujące znaczenie ma ocena sądu a nie stron.

Odnosząc powyższą tezę do okoliczności niniejszej sprawy, Sąd Okręgowy stoi na stanowisku, iż Sąd I instancji w sposób prawidłowy ocenił opinię biegłego E. L., która dysponowała obszernym materiałem porównawczym i która na łamach swojej opinii zwróciła uwagę na zbiór cech osobniczych podpisu oskarżonego, który sprawił, że biegła wydała kategoryczną opinie w niniejszej sprawie. Zdaniem Sądu II instancji, mając na uwadze wszystkie okoliczności, powoływanie kolejnej opinii biegłego do sprawy byłoby niecelowe i prowadziłoby jedynie do przedłużenia postępowania. Wobec powyższego, analizowany zarzut nie zasługuje na uznanie.

Bezzasadny jest również zarzut błędu w ustaleniach faktycznych sformułowany w apelacji. Zdaniem obrońcy oskarżonego, zebrany w sprawie materiał dowodowy nie potwierdza w sposób jednoznaczny, że to oskarżony założył rachunek bankowy, który posłużył do popełnienia przestępstwa. Twierdzenie to, zdaniem Sądu Okręgowego jest oczywiście błędne, bowiem jak wskazano już wielokrotnie w niniejszym wywodzie, Sąd I instancji nie naruszył żadnego z przepisów ze sfery gromadzenia i oceny dowodów, wobec tego brak jest­ również podstaw do skutecznego kwestionowania poczynionych ustaleń.

Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 17 września 2019 roku, I DO 39/19, OSNID 2020, nr 3, zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, nie może się sprowadzać do samej tylko odmiennej oceny materiału dowodowego, lecz powinien polegać na wykazaniu, jakich uchybień w świetle wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego dopuścił się sąd w dokonanej przez siebie ocenie materiału dowodowego.

W apelacji inicjującej postępowanie przed Sądem II instancji nie zostały sformułowane uchybienia w świetle wiedzy i doświadczenia życiowego, których miałby się dopuścić Sąd I instancji ferując w niniejszej sprawie. Ponownie należy podkreślić, że zdaniem Sądu Okręgowego, ustalenia faktyczne dokonane w niniejszej sprawie przez Sąd I instancji są pozbawione jakiegokolwiek błędu, trafne, prawidłowe oraz mające pełne i mocne oparcie w wiarygodnym materiale dowodowym, a zatem nie mogą być uznane za błędne. Nie ma wątpliwości co do tego, iż oskarżony dopuścił się pomocnictwa do przestępstwa z art. 286 § 1 k.k.

Sąd I instancji wyrokując co do kary, w sposób niebudzący zastrzeżeń Sądu II instancji, uwzględnił wszystkie dyrektywy jej wymiaru wynikające z art. 53 k.k. w szczególności, wziął pod uwagę zasadę proporcjonalności kary do stopnia społecznej szkodliwości czynu, okoliczności obciążające i okoliczności łagodzące. Mając na względzie, iż oskarżony działał w warunkach recydywy, Sąd Okręgowy aprobuje wymiar kary zasadniczej określony przez Sąd I instancji, a także skorzystanie z instytucji orzeczenia obowiązku naprawienia szkody.

Wniosek

Na podstawie art. 427 § 1 k.p.k. i art. 437 § 1 i 2 k.p.k. o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego K. G. oraz o zasądzenie na rzecz obrońcy oskarżonego wynagrodzenia za sprawowanie obrony z urzędu, które nie zostały uiszczone w całości ani w części.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Bezzasadność zarzutu warunkowała bezzasadność wniosku.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżony wyrok utrzymano w mocy w całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Bezzasadność wniesionej apelacji i brak okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

---------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

--------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

-----------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

-----------------------

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II, III

Sąd Okręgowy na podstawie § 17 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2631 z późn. zm.), zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. C. 516,60 zł (w tym 96,60 zł podatku VAT) za obronę z urzędu oskarżonego w postępowaniu odwoławczym, jednocześnie Sąd Okręgowy na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił oskarżonego od uiszczenia kosztów sądowych za II instancję stwierdzając, że wydatki tego postępowania ponosi Skarb Państwa.

7.  PODPIS

a1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Cały wyrok

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana