Sygn. akt II W 326/23
Dnia 26 września 2023 roku
Sąd Rejonowy w Giżycku w II Wydziale Karnym w składzie:
Przewodnicząca – asesor sądowy Katarzyna Kozłowska
Protokolant – stażysta Monika Milewska
pod nieobecność oskarżyciela publicznego
po rozpoznaniu na rozprawie stron w dniu 26 września 2023 r.
sprawy Z. L. , syna B. i M. z domu W., urodzonego (...) w W.
obwinionego o to, że:
1. W dniu 25 lipca 2023 roku w miejscowości G. na ul. (...) kierował motocyklem marki H. o nr rej. (...), nie mając do tego uprawnień
tj. o czyn z art. 94§1 kw
2. W dniu 25 lipca 2023 roku w miejscowości G. na ul. (...) prowadził po drodze publicznej motocykl marki H. o nr rej. (...), który nie posiadał ważnych okresowych badań technicznych, pomimo tego, iż jako właściciel pojazdu zobowiązany był do corocznego przestawienia pojazdu do tych badań
tj. o czyn z art. 97 kw w zw. z art. 81 Ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku prawo o ruchu drogowym
I. obwinionego Z. L. uznaje za winnego zarzucanych mu czynów, z tym ustaleniem, że stanowią one jeden czyn wyczerpujący dyspozycję art. 94 § 1 k.w. w zw. z art. 94 § 2 k.w. i za to na podstawie art. 94 § 1 k.w. w zw. z art. 9 § 1 k.w. wymierza mu karę grzywny w wysokości 1.600 (tysiąca sześciuset) złotych;
II. na podstawie art. 94§3 k.w. orzeka wobec obwinionego środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 1 (jednego) roku;
III. zwalnia obwinionego w całości od ponoszenia kosztów sądowych.
Sygn. akt II W 326/23
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
M. B. 25 lipca 2023 r. w miejscowości G., kierując pojazdem marki T. o nr rej. (...) wyjeżdżając z drogi bocznej prowadzącej na działki ogrodowe przy ul. (...) nie ustąpiła pierwszeństwa prawidłowo jadącemu Z. L., który poruszał się motocyklem marki H., model V. (...), o nr rej. (...), pojemności silnika 108 cm 3 i mocy 6.2. Obwiniony jechał od miejscowości W., skręcał w wyżej wspomnianą drogę boczną prowadzącą do ogródków działkowych. W wyniku nieustąpienia pierwszeństwa przez M. A. B. doszło do zderzenia pojazdów.
dowód: notatka urzędowa – k. 1, wyjaśnienia obwinionego – k. 11 , pismo KPP G.- k. 20.
Na miejsce zdarzenia przyjechał patrol Policji z KPP w G.. W trakcie kontroli drogowej prowadzonej w związku z opisaną kolizją funkcjonariusze policji - policjant K. K. oraz E. Z. stwierdzili, że motocykl, którym kierował obwiniony nie posiadał aktualnego badania technicznego. W związku z tym doszło do zatrzymania dowodu rejestracyjnego motocyklu.
dowód: notatka urzędowa – k. 1, wyjaśnienia obwinionego – k. 11
Ponadto funkcjonariusze policji ujawnili, że obwiniony nie posiada uprawnień wymaganych do kierowania motocyklem, gdyż ma zatrzymane prawo jazdy.
dowód: notatka urzędowa- k. 1
Wyrokiem Sądu Rejonowego w Giżycku z dnia 17 sierpnia 2016 r., sygn. akt II K 485/15 Z. L. został skazany za czyn z art. 178a § 1 k.k. na karę grzywny w wysokości 70 (siedemdziesięciu) stawek dziennych, przyjmując, że jedna stawka dzienna równa się kwocie 20 (dwudziestu) złotych, a ponadto Sąd orzekł wobec niego środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 3 lat, tj. od dnia 21.07.2015 r. do 20.07.2018 r.
dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Giżycku z dnia 17 sierpnia 2016 r., sygn. akt II K 485/15
Starostwo Powiatowe w G. Wydział Komunikacji pismem z dnia 31 lipca 2023 r., potwierdziło, że obwiniony posiada zatrzymane prawo jazdy kategorii T, C, B, A numer (...) wydane przez Starostę (...), wobec orzeczonego sądowego zakazu prowadzenia pojazdów oraz niepoddania się przez Z. L. odpowiednim badaniom lekarskim.
dowód: pismo Starostwa Powiatowego w G. z dnia 31.07.2023 r. – k. 4, decyzja Starosty (...) z dnia 5 czerwca 2017 r.- k. 5-6.
Ponadto obwiniony do dnia sporządzenie pisma przez Starostwo, tj. 31.07.2023 r. nie poddał się sprawdzeniu kwalifikacji w trybie art. 49 ust. 1 pkt 3 lit a ustawy o kierujących pojazdami, a prawo jazdy obwinionego było zatrzymane i znajdowało się w aktach w Starostwie.
dowód: pismo Starostwa Powiatowego w G. z dnia 31.07.2023 r. – k. 4, decyzja Starosty (...) z dnia 5 czerwca 2017 r.- k. 5-6, wyjaśnienia obwinionego – k. 11.
Obwiniony posiada trudną sytuację materialną, utrzymuje się z prac dorywczych.
dowód: wyjaśnienia obwinionego – k. 21v oraz PIT za 2022- k. 22
Powyższy stan faktyczny sąd ustalił przede wszystkim w oparciu o materiał dowodowy zgromadzony w toku czynności wy jaśniejących w postaci: policyjnej notatki urzędowej, pisma Starostwa Powiatowego w G., decyzji Starosty (...) z dnia 5.06.2017 r., a także dokumentów zgromadzonych w toku postępowania przed Sądem, tj. wyrok Sądu Rejonowego w Giżycku z dnia 17 sierpnia 2016 r., II K 485/15 oraz pisma KPP w G. z dnia 30.08.2023 r., PIT za 2022 r. Niniejsze dokumenty zostały sporządzone przez organy do tego uprawnione, dowodzą okoliczności w nich stwierdzonych.
Ponadto sąd oparł swoje ustalenia częściowo także na pisemnych wyjaśnieniach obwinionego (k. 11, k. 21-21v), w których obwiniony przyznał się do winy, tj. do tego, że w dniu zdarzenia nie posiadał ważnego badania technicznego prowadzonego przez siebie motocyklu, a także do tego, że w dniu zdarzenia miał zatrzymane prawo jazdy. Wyjaśnienia te korespondują z dokumentami zgromadzonymi w aktach sprawy (tj. notatka urzędowa, wyrok Sądu Rejonowego w Giżycku z 17 sierpnia 2016 r., II K 485/15, pismo Starosty (...) z dnia 31.07.2023 r.) Powyższe dowody są spójne, wzajemnie się uzupełniają i brak podstaw do podważenia ich wiarygodności.
Jednakże Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom, w których obwiniony twierdził, że nie miał świadomości, że w dniu zdarzenia nie posiadał uprawnień do kierowania motocyklem. Wyjaśnienia te, w ocenie Sądu, nie podlegają na prawdzie, stanowią jedynie przyjętą linie obrony i służącą uniknięciu odpowiedzialności karnej. Obwiniony w swoich wyjaśnieniach wskazuje na to, że został wprowadzony w błąd przez znajomych oraz czytając wiadomości w Internecie, a przez to był przekonany, że mimo, iż nie posiada prawa jazdy, może prowadzić pojazd o pojemności nieprzekraczającej 125 cm 3. Jednakże obwiniony nie przedkłada w tym zakresie żadnych konkretnych dowodów, pozostając tylko na swoich twierdzeniach. Obwiniony chcąc uzyskać rzetelną informację na temat tego, czy może prowadzić jakikolwiek pojazd mechaniczny powinien udać się do Starostwa. Ponadto wyjaśnienia obwinionego w tym zakresie pozostają w sprzeczności z dowodami zgromadzonymi w sprawie, tj. wyrokiem Sądu Rejonowego w Giżycku z 17 sierpnia 2016 r., II K 485/15 oraz decyzją Starosty (...) z dnia 5.06.2017 r., które to dokumenty zostały odebrane przez obwinionego.
Sąd zważył, co następuje:
W świetle zebranych dowodów i ich analizy nie budzi wątpliwości, że Z. L. swoim zachowaniem wypełnić znamiona wykroczeń określonych w art. 94 § 1 k.w. i art. 94 § 2 k.w.
Zgodnie z art. 94 § 1 k.w. kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu prowadzi pojazd mechaniczny, nie mając do tego uprawnienia, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny nie niższej niż 1500 złotych. Natomiast odpowiedzialności z § 2 wspominanego artykułu podlega ten, kto prowadzi na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu pojazd pomimo braku dopuszczenia pojazdu do ruchu.
W okolicznościach przedmiotowej sprawy nie budziło wątpliwości Sądu to, że obwiniony w chwili czynu nie posiadał uprawnień do kierowania motocyklem, ponieważ jego prawo jazdy zostało zatrzymane. Mimo, że upłynął już termin 3-latego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, który został orzeczony przez Sąd Rejonowy w Giżycku wyrokiem
z 17 sierpnia 2016 r., obwiniony nie poddał się badaniom w trybie art. 49 ust. 1 pkt 3 lit a ustawy o kierujących pojazdami, w związku z tym jego prawo jazdy było nadal zatrzymane i znajdowało się w aktach w Starostwie. Obwiniony miał tego świadomość, o czym sam pisze w swoich wyjaśnieniach. Obwiniony zdawał sobie sprawę z tego, że w dniu zdarzenia nie posiadał uprawnień do kierowania żadną z kategorii pojazdów, w tym kat. A, czy też A1.
Z uwagi na to, że motocykl kierowany przez obwinionego ma pojemność skokową silnika 106 cm 3, do jego kierowania wystarczyłoby posiadanie prawa jazdy kategorii A1, gdyż zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy o kierujących pojazdami, kategoria A1 stwierdza posiadanie uprawnień do kierowania: motocyklem o pojemności skokowej silnika nieprzekraczającej 125 cm 3, mocy nieprzekraczającej 11 kW i stosunku mocy do masy własnej nieprzekraczającym 0,1 kW/kg.
Jednakże obwiniony w chwili popełnienia czynu nie posiadał uprawnień do kierowania jakimkolwiek pojazdami mechanicznymi z uwagi na to, że jego prawo jazdy wszystkich kategorii zostało zatrzymane. Ponadto należy zauważyć, że wykroczenie z art. 94 § 1 k.w. może być popełniono zarówno umyślnie, jak i nieumyślnie. Tym samym, nawet jeżeli przyjąć, że obwiniony rzeczywiście był w błędnym przeświadczeniu, że może kierować pojazdami mechanicznymi o pojemności skokowej silnika nieprzekraczające 125 cm 3, to i tak swoim zachowaniem wyczerpał znamiona wykroczenia z art. 94§1 k.w.
Ponadto jeśli chodzi o drugie wykroczenie przypisane obwinionemu, to wskazać należy, że Sąd zdecydował się na zmianę kwalifikacji prawnej wykroczenia z art. 97 k.w. w zw. z art. 81 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. prawo o ruchu drogowym i zakwalifikowanie go jako wykroczenia z art. 94 § 2 k.w.
Zarówno z dokumentów zgromadzonych w sprawie, jak i wyjaśnień obwinionego udowodnione zostało, że motocykl kierowany przez obwinionego w dniu zdarzenia nie posiadał ważnych okresowych badań technicznych. Przedstawiciele doktryny, jak i judykatury, stoją na stanowisku, które Sąd w pełni podziela, że pojazd, co do którego upłynął termin ważności poprzedniego badania technicznego, przestaje być pojazdem dopuszczonym do ruchu. Wynika to z faktu, że zakreślenie przez ustawodawcę terminu ważności badania technicznego powinno być interpretowane jako dopuszczenie pojazdu do ruchu tylko na okres do terminu następnego badania (tak R.A. Stefański, Wykroczenia..., s. 461–463; A. Michalska-Warias [w:] Kodeks wykroczeń. Komentarz aktualizowany, red. T. Bojarski, LEX/el. 2023, art. 94. ) Tym samym brak takich badań dokonanych we właściwym czasie oznacza utratę przez pojazd dopuszczenia do ruchu, a kierujący takim pojazdem wypełnia znamiona wykroczenia stypizowanego w art. 94 § 2 k.w.
Jednocześnie Sąd doszedł do przekonania, iż ze względu na tożsamość miejsca oraz czasu zarzucane obwinionemu przez oskarżyciela publicznego wykroczenia w istocie stanowiły jeden czyn wyczerpujący znamiona obu przywołanych powyżej przepisów. W konsekwencji sąd dokonał zmiany opisu czynu, przypisując obwinionemu jedno wykroczenie wyczerpujące dyspozycję art. 94 § 1 k.w. i art. 94 § 2 k.w.
Przy wymiarze kary grzywny Sąd miał na uwadze stopień zawinienia i społecznej szkodliwości czynów, warunki osobiste oraz majątkowe sprawcy. Każdy kierowca pojazdu musi posiadać wiedzę w przedmiocie obowiązujących przepisów dotyczących zasad ruchu drogowego, w tym obowiązku posiadania ważnych okresowych badań technicznych. Do przepisów tych ma obowiązek się stosować. Ponadto obwiniony mimo, że tego, że miał świadomość, że nie dopełnił obowiązków i nie poddał się odpowiednim badaniom, a jego prawo jazdy było nadal zatrzymane, ponownie prowadził pojazd mechaniczny. Mając na uwadze okoliczności sprawy, ocenić należy, że czyny popełnione przez obwinionego charakteryzują się wysokim stopniem społecznej szkodliwości albowiem oczywistym jest, jak poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa na drogach stanowi kierowanie pojazdem bez posiadania do tego uprawnień, a nadto pojazdem bez ważnych okresowych badań technicznych.
W świetle powyższego Sąd, uznając obwinionego za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów, przy czym czyn z pkt. II kwalifikując z art. 94§2 k.w. i uznając, że zachowanie obwinionego stanowiło jeden czyn, przy zastosowaniu art. 9 §1 k.w. wymierzył obwinionemu karę grzywny w wysokości 1.600 (jeden tysiąc sześćset) złotych. Zdaniem Sądu orzeczona kara jest adekwatna do stopnia zawinienia i społecznej szkodliwości czynów i spełni cele w zakresie prewencji szczególnej, jak i ogólnej. Orzekając na podstawie art. 94§3 k.w. wobec obwinionego środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 1 (jednego) roku Sąd miał na uwadze wagę naruszonych przez obwinionego elementarnych zasad obowiązujących w ruchu drogowym, wynikających z treści art. 94 § 1 i 2 k.w. oraz fakt, że obwiniony nie podjął się trudu odzyskania prawa jazdy, a mimo to ponownie postanowił wsiąść za kierownicę motocyklu. Obwiniony swoim zachowaniem dał dowód zupełnego lekceważenia i braku szacunku dla przepisów prawa, a także obowiązków spoczywających na każdym uczestniku ruchu drogowego. Ujemne skutki wynikające dla obwinionego z decyzji Sądu w przedmiocie orzeczenia kary i środka karnego są niejako naturalną konsekwencją naruszania przez obwinionego przepisów prawa, z którą powinien się liczyć.
Ponadto z uwagi, na trudną sytuację materialną obwinionego i uzyskiwanie niskich dochodów (dowód: wyjaśnienia obwinionego – k. 21v oraz PIT za 2022- k. 22) Sąd postanowił na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 121 § 1 k.p.w. zwolnić obwinionego w całości od ponoszenia kosztów sądowych.