Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 kwietnia 2024 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie III Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu 12 marca 2024 roku w S.

na rozprawie

sprawy z powództwa F. S. i P. Ł.

przeciwko Towarzystwu (...) z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. solidarnie na rzecz powodów F. S. i P. Ł. kwotę 3.123,32 zł (trzy tysiące sto dwadzieścia trzy złote trzydzieści dwa grosze) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od 18 lutego 2023 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. solidarnie na rzecz powodów F. S. i P. Ł. kwotę 1.617 zł (tysiąc sześćset siedemnaście złotych) tytułem kosztów procesu, w tym kwotę 917 zł (dziewięćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty;

3.  nakazuje pobrać od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie kwotę 956,12 zł (dziewięćset pięćdziesiąt sześć złotych dwanaście groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Sygn. akt III C 307/23

UZASADNIENIE

Pozwem z 20 kwietnia 2023 roku, który wpłynął do tutejszego Sądu 26 kwietnia 2023 roku powodowie F. S. oraz P. Ł., reprezentowani przez zawodowego pełnomocnika, wnieśli o zasądzenie solidarnie na ich rzecz od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. kwoty 1.550 złotych wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od 18 lutego 2023 roku do dnia zapłaty, a także o zasądzenie solidarnie na ich rzecz od pozwanego kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 34 złotych.

W uzasadnieniu pozwu powodowie wskazali, że 19 grudnia 2022 roku doszło do zdarzenia, w wyniku którego pojazd marki S. o nr. rej. (...), stanowiący własność B. i M. W. został uszkodzony przez sprawcę posiadającego polisę od odpowiedzialności cywilnej w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Podmiot prowadzący postępowanie likwidacyjne sporządził kalkulację naprawy, w której określił koszt naprawy pojazdu poszkodowanych na kwotę 5.761,07 złotych. Poszkodowani, nie zgadzając się z wysokością ustalonego odszkodowania, zlecili ustalenie kosztów naprawy pojazdu niezależnemu rzeczoznawcy, który oszacował koszt naprawy uszkodzonego pojazdu na kwotę 9.577,16 zł. Poszkodowani bezskutecznie wezwali zakład ubezpieczeń do zapłaty brakującej kwoty odszkodowania w wysokości 4.316,09 złotych, w tym kwoty 500 złotych tytułem kosztów sporządzenia kosztorysu przez prywatnego rzeczoznawcę. Powodowie wskazali, że legitymację procesową czynną wywodzą z umowy cesji wierzytelności z 23 lutego 2023 roku.

W odpowiedzi na pozew pozwany Towarzystwo (...) z siedzibą w W., reprezentowane przez profesjonalnego pełnomocnika, wniosło o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych i odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia orzeczenia.

Zdaniem pozwanego ubezpieczyciela, istniała możliwość naprawy pojazdu za wypłaconą poszkodowanym kwotę odszkodowania w wysokości 5.761,07 złotych, w zakresie zgodnym z kalkulacją naprawy, albowiem pozwany zaproponował poszkodowanym zakup części z wykorzystaniem rabatów. Pozwany zakwestionował treść opinii prywatnej sporządzonej na zlecenie strony powodowej.

W piśmie procesowym z 12 stycznia 2024 roku powodowie F. S. oraz P. Ł. rozszerzyli powództwo o kwotę 1.573,32 złotych, wnosząc o zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów solidarnie kwoty 3.123,32 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od 18 lutego 2023 roku do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na pismo stanowiące rozszerzenie powództwa, pozwany Towarzystwo (...) z siedzibą w W. wniósł o jego oddalenie oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

19 grudnia 2022 roku doszło do kolizji, w której samochód marki S. o nr rej. (...), stanowiący własność B. i M. W., został uszkodzony przez sprawcę posiadającego polisę od odpowiedzialności cywilnej w pozwanym Towarzystwie (...) z siedzibą w W..

Szkoda została zgłoszona pozwanemu Towarzystwu (...) z siedzibą w W. w dniu 20 grudnia 2022 roku.

Niesporne, a nadto dowód:

- kosztorys z 17 stycznia 2023 roku, k. 5-8.

-akta szkody k. 43;

-zeznania świadka B. W. k. 60;

-zeznania świadka M. W. k. 60;

Pozwany ubezpieczyciel Towarzystwo (...) z siedzibą w W. sporządził kalkulację naprawy, w której określił koszt naprawy pojazdu poszkodowanych marki S. o nr rej. (...), stanowiący własność B. i M. W. na kwotę 5.761,07 złotych i kwotę tę wypłacił poszkodowanym. Poszkodowani nie zgodzili się z wysokością szkody ustaloną przez pozwanego ubezpieczyciela i zlecili ustalenie kosztów naprawy prywatnemu rzeczoznawcy. Zgodnie ze sporządzoną wyceną przez prywatnego rzeczoznawcę, koszty naprawy uszkodzonego pojazdu poszkodowanych wynoszą 9.577,16 zł.

Poszkodowani ponieśli z tytułu sporządzenia prywatnej opinii koszt w kwocie 500 złotych.

Dowód:

- kosztorys nr (...) z 3 lutego 2023 roku, k. 11-13;

- faktura VAT nr (...), k. 14.

-zeznania świadka B. W. k. 60;

-zeznania świadka M. W. k. 60;

Poszkodowani B. i M. W. na mocy umowy przelewu wierzytelności z 23 lutego 2023 roku przelali na rzecz powodów F. S. oraz P. Ł. wierzytelność przysługującą im z tytułu kosztów naprawy pojazdu marki S. o numerze rej. (...), określonych na kwotę 9.577,16 zł oraz kwotę 500 zł z tytułu kosztów sporządzenia opinii przez niezależnego rzeczoznawcę.

Dowód:

- umowa przelewu wierzytelności z 23 lutego 2923 roku, k. 17.

-zeznania świadka B. W. k. 60;

-zeznania świadka M. W. k. 60;

Powodowie F. S. i P. Ł. pismem z 22 lutego 2023 roku, wezwali pozwanego ubezpieczyciela Towarzystwo (...) z siedzibą w W. do zapłaty odszkodowania uzupełniającego w kwocie 4.316,09 zł. Kwota uwzględniała również kwotę 500 zł z tytułu poniesionych kosztów sporządzenia kosztorysu przez prywatnego rzeczoznawcę.

Pismem z 14 marca 2023 roku Towarzystwo (...) z siedzibą w W. odmówiło wypłaty dalszego odszkodowania powodom.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty z 22 lutego 2023 roku, k. 9-10;

- pismo pozwanego z 14 marca 2023 roku, k. 15-16.

Na skutek kolizji z dnia 19 grudnia 2022 roku w pojeździe marki S. o nr rej. (...), stanowiący własność B. i M. W. uszkodzeniu uległy m.in. zderzak boczny, krata wylotu powietrza, uchwyty czujnika odstępu, zderzak przedni, reflektor ksenonowy z kierunkowskazem prawy

Koszty naprawy pojazdu S. (...), usuwającej uszkodzenie związane ze zdarzeniem kolizyjnym z 19 grudnia 2022 roku, wykonanej w okresie zaistnienia szkody, w niezależnym warsztacie naprawczym, działającym na terenie zamieszkania właściciela pojazdu, oferującym usługi na odpowiednio wysokim poziomie, przy zastosowaniu części oryginalnych, sygnowanych logo producenta samochodu, to kwota 9.312,10 złotych brutto, dla części alternatywnych oryginalnych, o jakości Q w cenie zbliżonej do średniej- brutto 8.384,39 zł, dla części alternatywnych o porównywalnej jakości P, PJ, o cenie zbliżonej do średniej oraz reflektora alternatywnego, oryginalnego- brutto 6.431,57 zł.

Mając na względzie, że przewidywane koszty naprawy byłby istotnie niższe od wartości rynkowej pojazdu przed rozpatrywanym uszkodzeniem, wysokość szkody związana z uszkodzeniem pokolizyjnym samochodu co do zasady była równa kosztom jego naprawy.

Koszty naprawy pojazdu dla warunków wskazanych przez pozwane towarzystwo ubezpieczeniowe, tj. z zastosowaniem rabatu na części zamienne oraz materiał lakierniczy w wysokości 5 % wynosiłby: dla części oryginalnych, sygnowanych znakiem producenta samochodu brutto 8.897,70 zł; dla części alternatywnych oryginalnych, o jakości Q- brutto 8.016,39 zł, dla części alternatywnych o porównywalnej jakości P, PJ, oraz reflektora o jakości Q- brutto 6.161,22 zł.

Naprawa samochodu z zastosowaniem takiego rodzaju części, jakie występowały w nim przed szkodą, co do zasady nie powoduje zwiększenia wartości rynkowej pojazdu. Z zebranych materiałów i przeprowadzonych oględzin nie wynika, aby elementy uszkodzone w wyniku zdarzenia z 19 grudnia 2022 roku i uznane do wymiany miały być inne niż fabryczne, a więc oryginalne, sygnowane znakiem producenta pojazdu. Brak jest też danych mogących wskazywać na to, by przed kolizją z 19 grudnia 2022 roku mogły one nie mieć pełnej wartości (ślady uszkodzenia lub napraw). Uwzględniając te okoliczności – naprawa pojazdu z użyciem części oryginalnych, serwisowych, nie spowodowałaby wzrostu wartości pojazdu w stosunku do tej sprzed zdarzenia z 19 grudnia 2022 roku.

W pojeździe brak jest śladów mogących wskazywać na jego wcześniejsze naprawy blacharsko- lakiernicze. Pojazd nosi ślady uszkodzeń powstałych na skutek kolizji z dnia 19 grudnia 2022 r. Nie ma podstaw do kwestionowania, ze w pojeździe przed zdarzeniem kolizyjnym występowały części oryginalne, sygnowane znakiem wytwórcy samochodu. Po zdarzeniu kolizyjnym pojazd nie został naprawiony.

Wartość rynkowa pojazdu w grudniu 2022 r.- przed kolizją- wynosiła brutto 85.300, natomiast wartość pojazdu w stanie uszkodzonym wyniosiła 78.000 zł.

Dowód:

-opinia biegłego sądowego w zakresie techniki samochodowej, ruchu drogowego i rekonstrukcji wypadków drogowych J. M. z 11 grudnia 2023 roku, k. 85-136.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo okazało się uzasadnione w całości.

W przedmiotowej sprawie, po rozszerzeniu powództwa, powodowie F. S. i P. Ł. domagali się zapłaty od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. kwoty 3.123,32 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od 18 lutego 2023 roku do dnia zapłaty.

Okoliczności kolizji z 19 grudnia 2022 roku nie były pomiędzy stronami sporne. Również legitymacja bierna pozwanego Towarzystwo (...) z siedzibą w W. do występowania w niniejszym procesie nie budziła wątpliwości, która opiera się o treść art. 436 § 1 k.c. w zw. z art. 34 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

W zakresie legitymacji czynnej powodów wskazać należy, że zgodnie z treścią art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiałoby się to zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W niniejszej sprawie legitymacja czynna powodów wynikała z faktu przeniesienia na nich przez poszkodowanego wierzytelności z tytułu kosztów naprawy pojazdu i nie była kwestionowana.

W niniejszej sprawie poza sporem pozostawał fakt wyrządzenia szkody przez sprawcę posiadającego ubezpieczenie OC wykupione u pozwanego. Pozwany przyjął bowiem co do zasady swoją odpowiedzialność za szkodę, a spór dotyczył jedynie wysokości należnego powodom odszkodowania.

Świadczenie ubezpieczyciela z tytułu umowy ubezpieczenia majątkowego ma charakter odszkodowawczy i ta funkcja kompensacyjna determinuje podstawową treść pojęciową, zakres i poziom odszkodowania. Odpowiedzialność natomiast zakładu ubezpieczeń jest szczególną postacią odpowiedzialności cywilnej, a prawo ubezpieczeń majątkowych jest częścią prawa odszkodowawczego. Pojęcie szkody w ubezpieczeniach jest zatem takie samo jak w innych działach prawa odszkodowawczego, zasada odszkodowania nie może być bowiem traktowana w oderwaniu od ogólnych zasad odszkodowawczych, które znalazły wyraz i zostały uregulowanie w kodeksie cywilnym. Dotyczy to samych pojęć szkody i odszkodowania. Wskazać przy tym należy, że zakład ubezpieczeń obowiązany jest do naprawienia szkody tylko w formie wypłaty odpowiedniej sumy pieniężnej, nie zaś wedle wyboru poszkodowanego także przez przywrócenie stanu poprzedniego, co wyłącza stosowanie w tych okolicznościach art. 363 § 1 k.c. Niezależnie od tego, czy poszkodowany naprawił, uszkodzoną rzecz, należy mu się od zakładu ubezpieczeń odszkodowanie ustalone według zasad art. 363 § 2 k.c., w związku z art. 361 § 2 k.c., co oznacza, że jego wysokość ma odpowiadać kosztom przywrócenia rzeczy jej wartości sprzed wypadku.

Zgodnie z art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W literaturze dominującą jest teoria adekwatnego związku przyczynowego, od której odstępstwa mogą wystąpić w warunkach opisanych w art. 361 § 2 k.c., zgodnie z którym w granicach określonych w art. 361 § 1 k.c., w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Co do zasady normalny związek przyczynowy pełni zatem w prawie cywilnym funkcję przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej, a nadto wyznacza jej granice w tym sensie, że zobowiązany ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa zdarzeń, z którymi ustawa łączy jego obowiązek odszkodowawczy. Skutki zaś pozostające poza granicami adekwatnej przyczynowości nie są objęte takim obowiązkiem. Adekwatny związek przyczynowy pozwala na uznanie prawnej doniosłości tych skutków, które są dla badanego zdarzenia zwykłe (typowe, normalne), a na odrzucenie takich, które oceniamy jako niezwykłe, nietypowe, nienormalne. Następstwo zdarzenia ma zaś normalny charakter wówczas, gdy w danym układzie stosunków i warunków oraz w zwyczajnym biegu rzeczy, bez zaistnienia szczególnych okoliczności, szkoda jest następstwem danego zdarzenia lub gdy zazwyczaj, w zwykłym porządku rzeczy jest konsekwencją danego zdarzenia ( por. wyrok SN z dnia 11.09.2003 r., sygn. III CKN 473/01 oraz wyrok SN z dnia 26.01.2006 r., II CK 372/05). W świetle powyższego przepisu wysokość odszkodowania ubezpieczeniowego świadczonego z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody związane z ruchem pojazdu mechanicznego jest zakreślona granicami odpowiedzialności cywilnej posiadacza, kierowcy samochodu. Reguła płynąca z przywołanego przepisu nakazuje także przestrzeganie zasady pełnego odszkodowania w granicach wspomnianego adekwatnego związku przyczynowego. Podstawową bowiem funkcją odszkodowania jest kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę, nie może ono jednak przewyższać wysokości faktycznie poniesionej szkody.

Odnosząc się do żądania zwrotu kosztów naprawy pojazdu wskazać należy, że zgodnie z treścią przepisu art. 822 § 1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Z przepisu art. 34 ust. 1 i art. 36 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (...) wynika natomiast, że odszkodowanie, które zakład ubezpieczeń, w ramach odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, zobowiązany jest wypłacić poszkodowanemu, ustala się w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem, jeżeli są oni zobowiązani do odszkodowania za szkodę wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu. Zgodnie natomiast z art. 363 § 1 k.c., naprawienie szkody, jeżeli taki jest wybór poszkodowanego, powinno nastąpić przez przywrócenie stanu poprzedniego. Odszkodowanie, jakie zobowiązany jest w takiej sytuacji wypłacić zakład ubezpieczeń, obejmuje wszelkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki poniesione w celu przywrócenia stanu poprzedniego rzeczy. Przywrócenie uszkodzonej rzeczy do stanu poprzedniego oznacza zaś doprowadzenie jej do stanu używalności i jakości w zakresie istniejącym przed wypadkiem; w razie uszkodzenia pojazdu mechanicznego chodzi o przywrócenie mu sprawności technicznej, zapewniającej bezpieczeństwo kierowcy i innych uczestników ruchu, oraz wyglądu sprzed wypadku ( por. uchwałę SN z dnia 12.04.2012 r., II CZP 80/11). Przy czym, jeżeli naprawy samochodu uszkodzonego w wypadku komunikacyjnym dokonał sam poszkodowany, to w ramach odszkodowania z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia OC należy mu się nie tylko zwrot poczynionych przez niego przy tej naprawie nakładów, ale i zwrot robocizny z uwzględnieniem przyjętych, z reguły w miejscu zamieszkania, stawek robocizny za tego rodzaju usługi ( por. wyrok SN z dnia 11.12.1997 r., I CKN 385/97).

W przedmiotowej sprawie wykonana została opinia biegłego z zakresu techniki samochodowej, ruchu drogowego i rekonstrukcji wypadków drogowych J. M.. Z jej treści wynika, że koszty naprawy pojazdu S. (...), usuwające uszkodzenie związane ze zdarzeniem kolizyjnym z 19 grudnia 2022 roku, wykonanych w okresie zaistnienia szkody, w niezależnym warsztacie naprawczym, działającym na terenie zamieszkania właścicieli pojazdu, oferującym usługi na odpowiednio wysokim poziomie, przy zastosowaniu części oryginalnych, sygnowanych logo producenta samochodu, to kwota 9.312,10 złotych brutto.

Naprawa samochodu z zastosowaniem takiego rodzaju części, jakie występowały w nim przed szkodą, co do zasady nie powoduje zwiększenia wartości rynkowej pojazdu. Z zebranych materiałów i przeprowadzonych oględzin nie wynika, aby elementy uszkodzone w wyniku zdarzenia z 19 grudnia 2022 roku i uznane do wymiany miały być inne niż fabryczne, a więc oryginalne, sygnowane znakiem producenta pojazdu. Brak jest też danych mogących wskazywać na to, by przed kolizją z 19 grudnia 2022 roku mogły one nie mieć pełnej wartości (ślady uszkodzenia lub napraw). Uwzględniając te okoliczności – naprawa pojazdu z użyciem części oryginalnych, serwisowych, nie spowodowałaby wzrostu wartości pojazdu w stosunku do tej sprzed zdarzenia z 19 grudnia 2022 roku.

Przedstawiona przez biegłego opinia jest spójna i logicznie uzasadniona. Sąd doszedł do przekonania, że tylko wykorzystanie części oryginalnych w procesie naprawy pojazdu zapewni przywrócenie pojazdu do stanu poprzedniego pod wszystkimi istotnymi względami. Podkreślić bowiem należy, że biegły wskazał, że naprawa pojazdu przy użyciu części oryginalnych nie spowoduje wzbogacenia poszkodowanego, zatem nie ma powodów, aby naprawa pojazdu została dokonana innymi częściami niż oryginalne. Należy bowiem zauważyć, że zastosowanie części alternatywnych może mieć negatywny wpływ na cenę pojazdu przy ewentualnej odsprzedaży samochodu.

Co więcej, w materiałach zgromadzonych w toku postępowania likwidacyjnego nie ma informacji o tym, że w dacie powstania szkody w pojeździe znajdowały się inne części niż oryginalne, a mając na uwadze zasadę pełnego naprawienia szkody, za celowe i ekonomicznie uzasadnione uznać należy koszty naprawy pojazdu przy zastosowaniu oryginalnych części zamiennych.

W uchwale z 12 kwietnia 2012 roku Sąd Najwyższy wskazał, że zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Jeżeli ubezpieczyciel wykaże, że prowadzi to do wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi (sygn. akt III CZP 80/11). W przywołanej uchwale Sąd Najwyższy stwierdził jednoznacznie, iż dopiero jeżeli ubezpieczyciel wykaże, że ustalenie odszkodowania według cen nowych części prowadzi do wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi. Dopóki wykorzystanie części oryginalnych przy naprawie samochodu nie prowadzi do zwiększenia się jego wartości w stosunku do wartości jaką posiadał przez wypadkiem, nie ma żadnych przeszkód do uwzględnienia ich cen w kosztach naprawy. W tych zaś przypadkach, gdy wykorzystanie części oryginalnych skutkuje przyrostem wartości auta, ubezpieczycielowi przysługuje żądanie obniżenia odszkodowania, tj. ograniczenia go do sumy stanowiącej różnicę pomiędzy pełnym kosztem naprawy a kwotą odpowiadającą przyrostowi wartości auta. Uwzględnieniu przy ustaleniu tej relacji podlegają ceny części oryginalnych (wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z 28 października 2014 roku, sygn. akt III Ca 673/14).

Opinia biegłego nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Sąd wskazuje również, że nie obowiązują jakiekolwiek ceny sztywne czy maksymalne za roboczogodzinę prac naprawczych. Zarówno sprawca szkody, jak i ubezpieczyciel nie są uprawnieni do ingerowania w to, w jakim warsztacie poszkodowany dokona naprawy pojazdu i fakt, że wybrał warsztat, który stosuje ceny wyższe niż te, które ubezpieczyciel byłby skłonny zaakceptować, nie zwalnia ani sprawcy szkody ani ubezpieczyciela z obowiązku zwrotu tych kosztów, o ile były one celowe i ekonomicznie uzasadnione w celu przywrócenia stanu poprzedniego pojazdu. Poszkodowany nie jest również zobowiązany do dokonywania naprawy pojazdu w warsztacie, który oferuje najniższe ceny za tego rodzaju usługi. Ubezpieczyciel byłby zwolniony z obowiązku wypłaty odszkodowania jedynie w takim zakresie, w jakim poniesione koszty naprawy pojazdu prowadziłyby do wzbogacenia poszkodowanego, jednakże ciężar wykazania tej okoliczności, tj. wzbogacenia poszkodowanego, spoczywa na pozwanym, który z faktu tego wywodzi skutki prawne. Faktu tego pozwany w toku procesu nie wykazał.

Na podstawie opinii biegłego sądowego w zakresie techniki samochodowej, ruchu drogowego i rekonstrukcji wypadków drogowych J. M. z 11 grudnia 2023 roku, Sąd ustalił, że w celu przywrócenia należącego do poszkodowanych pojazdu do stanu sprzed kolizji i w celu realizacji zasady pełnego naprawienia szkody konieczne jest zastosowanie nowych oryginalnych części zamiennych, a koszt naprawy wyniósł kwotę 9.312,10 złotych. Od powyższej kwoty należało odjąć kwotę dotychczas przyznanego poszkodowanemu przez pozwanego ubezpieczyciela świadczenia w wysokości 5.761,07 złotych, co daje kwotę 3.551,03 złotych. Roszczenie powodów podlegało więc uwzględnieniu w całości (powodowie domagali się w niniejszym procesie kwoty niższej, niż wyżej wskazana, czyli kwoty 3.123,32 zł).

Uzasadnione okazało się również żądanie zapłaty kwoty 500 złotych tytułem kosztów sporządzenia kalkulacji naprawy pojazdu przed skierowaniem sprawy na drogę postępowania sądowego. Odszkodowanie przysługujące z umowy ubezpieczenia może - stosownie do okoliczności sprawy - obejmować także koszty ekspertyzy wykonanej na zlecenie poszkodowanego (por. uchwałę SN z 18.05.2004 r., III CZP 24/04, opubl. OSNC 2005/7-8/117). W uchwale tej Sąd Najwyższy wskazał, że o tym, czy koszty ekspertyzy powypadkowej poniesione przez poszkodowanego w postępowaniu likwidacyjnym mieszczą się w ramach szkody i normalnego związku przyczynowego winna być dokonywana na podstawie konkretnych okoliczności sprawy, a w szczególności po dokonaniu oceny, czy poniesienie tego wydatku było obiektywnie uzasadnione i konieczne. Zważywszy na ustaloną przez pozwanego wysokość szkody, zlecenie przez powodów sporządzenia kalkulacji kosztów naprawy pojazdu przez rzeczoznawcę niezależnego od ubezpieczyciela, należy uznać za uzasadnione i konieczne dla ustalenia czy w ogóle i w jakim zakresie powód może domagać się uzupełnienia wypłaconego odszkodowana. Ustalenia poczynione w kalkulacji sporządzonej na zlecenie powoda nie odbiegają znacząco od ustaleń poczynionych w toku postępowania na podstawie opinii J. M.. Stąd też, pozwany winien zwrócić powodowi poniesione z tego tytułu koszty. Wysokość wydatków z tego tytułu wynika z dokumentu prywatnego w postaci faktury nr (...) z 16 lutego 2023 roku. Prawdziwość i wiarygodność tego dokumentu nie była przez pozwanego kwestionowana, a i Sąd nie dopatrzył się okoliczności dyskwalifikujących jego przydatność do poczynienia ustaleń faktycznych w sprawie.

Poniesienie wydatków na sporządzenie opinii prywatnej Sąd uważa zatem za uzasadnione, nie mniej jednak ostatecznie powodowie po rozszerzeniu powództwa powodowie dochodzili kwoty 3.123,32 zł, tj. kwota dochodzona pozwem jest niższa. Sąd zgodnie z treścią art. 321 § 1 k.p.c., nie mógł wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem, ani zasądzać ponad żądanie, a tym samym był w tej kwestii związany.

Z uwagi na powyższe, należało zasądzić od pozwanego ubezpieczyciela solidarnie na rzecz powodów odszkodowanie w kwocie dochodzonej pozwem tj. 3.123,32 złotych, o czym orzeczono w punkcie 1 wyroku.

Roszczenie o odsetki ustawowe za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego znajduje oparcie w treści art. art. 359 § 1 k.c., art. 481 § 1 i 2 k.c. oraz art. 817 § 1 k.c. w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych (…). Zgodnie z treścią przepisu art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Dłużnik popada w opóźnienie, jeśli nie spełnia świadczenia pieniężnego w terminie, w którym stało się ono wymagalne także wtedy, gdy kwestionuje istnienie lub wysokość świadczenia ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 października 2003 r., sygn. II CK 146/02). Ubezpieczyciel, stosownie do treści przepisu art. 817 § 1 k.c., obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku, a jeśli tego nie czyni, popada w opóźnienie uzasadniające naliczenie odsetek ustawowych od należnej wierzycielowi sumy. Świadczenie ubezpieczyciela ma zatem charakter terminowy, a spełnienie świadczenia w terminie późniejszym niż wynikający z art. 817 k.c. może być usprawiedliwione jedynie wówczas, gdy ubezpieczyciel wykaże istnienie przeszkód w postaci niemożliwości wyjaśnienia okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności albo wysokości świadczenia, mimo działań podejmowanych z wymaganą od niego starannością profesjonalisty, według standardu, którego reguły wyznacza przepis art. 16 ust. 1 ustawy z 2003 roku o działalności ubezpieczeniowej.

W rozważanym przypadku, pozwany otrzymał zgłoszenie szkody w pojeździe 20 grudnia 2022 roku, co wynika z akt postępowania likwidacyjnego. Pozwany nie podniósł przy tym ani nie udowodnił, aby w terminie zakreślonym przepisem art. 817 § 1 k.c., nie było możliwe wyjaśnienie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia. Wysokość zaś szkody powstałej w pojeździe powoda została ustalona w toku niniejszego procesu wyłącznie na podstawie materiału zgormadzonego w postępowaniu likwidacyjnym, a więc na podstawie okoliczności istniejących i znanych pozwanemu w postępowaniu likwidacyjnym. Skoro zatem pozwany nie spełnił świadczenia z tytułu naprawienia szkody w pełnej wysokości do 20 stycznia 2023 roku, od tego dnia pozostaje w opóźnieniu, co uzasadnia zasądzenie odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty uzupełniającej odszkodowanie od 21 stycznia 2023 roku.

Jednak powodowie w pozwie domagali się odsetek ustawowych za opóźnienie od 18 lutego 2023 roku i od tego też dnia Sąd zasądził ww. odsetki, będąc związany granicami pozwu.

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił w oparciu o dokumenty przedstawione przez strony w toku postępowania, których autentyczność oraz treść nie były przez nie kwestionowane, ani też nie wzbudziły wątpliwości Sądu. Za wiarygodne, gdyż korespondujące z pozostałymi dowodami zgromadzonymi w sprawie, Sąd uznał także zeznania świadków B. W. i M. W.. Dodatkowo, wysokość szkody Sąd ustalił w oparciu o przeprowadzony dowód z pisemnej opinii biegłego sądowego w zakresie techniki samochodowej, ruchu drogowego i rekonstrukcji wypadków drogowych J. M. z 11 grudnia 2023 roku. Sąd uznał, że wydana opinia została sporządzona w sposób rzetelny, przez osobę dysponującą odpowiednią wiedzą fachową i w należyty sposób objaśniła zagadnienie poddane opiniowaniu.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Przepis art. 98 § 1 k.p.c. stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Na koszty te, zgodnie z treścią art. 98 § 3 k.p.c. złożyła się: uiszczona przez powoda opłata od pozwu w kwocie 200 złotych, zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego wykorzystana w całości w kwocie 500 złotych, wynagrodzenie pełnomocnika powoda- radcy prawnego, którego wysokość ustalono na podstawie przepisu § 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1800 ze zm.) na kwotę 900 złotych oraz opłata skarbowa od złożonego dokumentu pełnomocnictwa procesowego od dwóch powodów w kwocie 17 złotych. Łącznie koszty te opiewały na kwotę 1.617 zł

Mając powyższe na uwadze, Sąd w punkcie II wyroku zasądził od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. solidarnie na rzecz powodów F. S. i P. Ł. kwotę 1.617 zł tytułem kosztów procesu, w tym kwotę 917 zł tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty. Powyższa kwota została zasądzona wraz z wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, zgodnie ze znowelizowanym brzmieniem art. 98 k.p.c., w myśl którego, od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty (art. 98 § 1 ¹ k.p.c.).

W pkt 3 wyroku Sąd orzekł o nieuiszczonych w sprawie kosztach sądowych, na podstawie art. 113 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 1025 z późń. zm.), który stanowi, iż kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu. Koszty nieobciążające przeciwnika sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji nakazuje ściągnąć z roszczenia zasądzonego na rzecz: strony, której czynność spowodowała ich powstanie.

Na koszty sądowe w niniejszej sprawie złożyły się koszty sporządzenia opinii przez biegłego w łącznej kwocie 1.956,12 zł. Koszty te częściowo zostały pokryte z zaliczek uiszczonych przez powodów i pozwanego w kwotach po 500 zł.

Nieuiszczone koszty sądowe obejmowały zatem kwotę 956,12 zł. Sąd obciążył zatem pozostałą kwotą wydatku przegrywającego proces w całości pozwanego.

Wobec powyższego, Sąd w pkt 3 nakazał pobrać od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie kwotę 956,12 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.