Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 kwietnia 2024 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie III Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu 19 marca 2024 roku w S.

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) z siedzibą w Luksemburgu

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda (...) z siedzibą w Luksemburgu kwotę 10.873,02 zł (dziesięć tysięcy osiemset siedemdziesiąt trzy złote dwa grosze) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi:

- od kwoty 10.333,02 zł (dziesięć tysięcy trzysta trzydzieści trzy złote dwa grosze) od dnia 17 marca 2023 roku do dnia zapłaty,

-540 zł (pięćset czterdzieści złotych) od 9 maja 2023 roku do dnia zapłaty;

2.  w pozostałej części powództwo oddala;

3.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda (...) z siedzibą w Luksemburgu kwotę 4.867 zł (cztery tysiące osiemset sześćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3.617 zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty;

4.  nakazuje pobrać od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie kwotę 555,73 zł (pięćset pięćdziesiąt pięć złotych siedemdziesiąt trzy grosze) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Sygn. akt III C 339/23

UZASADNIENIE

Pozwem z 26 kwietnia 2023 roku, który wpłynął do tutejszego Sądu 12 maja 2023 roku, powód (...) z siedzibą w Luksemburgu, reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. kwoty 10.880,38 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot:

- 10.340,38 zł od 17 marca 2023 roku do dnia zapłaty,

- 540 zł od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty.

Powód wniósł także o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, a w przypadku złożenia spisu kosztów – według tego spisu.

W uzasadnieniu żądania pozwu powód podniósł, że w wyniku kolizji z 1 marca 2023 roku doszło do uszkodzenia pojazdu marki O. o nr rej. (...) należącego do poszkodowanej K. J.. Sprawca szkody był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej za szkody związane z ruchem pojazdu mechanicznego w (...) Spółce Akcyjnej w W.. Ubezpieczyciel przyjął odpowiedzialność za szkodę i w toku jej likwidacji ustalił, że koszt przywrócenia pojazdu do stanu sprzed kolizji wynosi 3.751,71 zł brutto i taką kwotę wypłacił poszkodowanej. Powód nie zgodził się z ustaleniami ubezpieczyciela co do wysokości szkody i zlecił sporządzenie kalkulacji naprawy pojazdu, z której wynika, że całkowity koszt naprawy pojazdu po zdarzeniu wynosi 14.092,09 zł. Ponadto powód będący następcą prawnym poszkodowanej, poniósł koszty sporządzenia na jego rzecz prywatnej kalkulacji naprawy pojazdu w wysokości 540 złotych.

Powód wskazał, że żąda odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego z tytułu uzupełnienia odszkodowania od dnia wydania przez pozwanego drugiej decyzji w sprawie, zaś w zakresie kosztów prywatnej opinii od dnia wytoczenia powództwa.

Pozwany (...) Spółka Akcyjna w W. reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu i zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu pozwany nie kwestionował, że ponosi odpowiedzialność za szkodę, do której doszło w pojeździe marki O. o nr rej. (...) należącego do poszkodowanej K. J. na skutek kolizji z 1 marca 2023 roku, a także że w wyniku postępowania likwidacyjnego ustalono wysokość szkody na kwotę 3.751,71 zł.

W ocenie jednak strony pozwanej, wypłacone powodowi dotychczas odszkodowanie jest wystarczające do przywrócenia pojazdu do stanu sprzed kolizji. Nadto, pozwany wskazał, że dochodzenie zwrotu poniesionych kosztów z tytułu sporządzenia prywatnej opinii jest nieuzasadnione, gdyż nie pozostaje w adekwatnym związku przyczynowo – skutkowym ze szkodą.

W trakcie postępowania stanowiska stron nie uległy zmianom.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

1 marca 2023 roku doszło do uszkodzenia pojazdu marki O. o nr rej. (...) należącego do poszkodowanej K. J.. Sprawca szkody był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej za szkody związane z ruchem pojazdu mechanicznego w (...) Spółce Akcyjnej w W..

Niesporne, a nadto:

- akta szkody, płyta CD k. 73.

-dowód rejestracyjny k. 26-27;

Poszkodowana zgłosiła szkodę ubezpieczycielowi 2 marca 2023 roku.

Dowód:

- akta szkody, płyta CD k. 73.

-oświadczenie poszkodowanego k.29;

W toku postępowania likwidacyjnego (...) Spółka Akcyjna w W. przyjął odpowiedzialność za szkodę i w toku jej likwidacji ustalił, że koszt przywrócenia pojazdu do stanu sprzed kolizji wynosi 3.751,71 zł brutto i taką kwotę ubezpieczyciel wypłacił poszkodowanej.

Niesporne, a nadto:

- akta szkody, płyta CD k. 73;

-pismo pozwanego (...) SA z 17.03.2023 r. k.708;

-kalkulacja kosztów naprawy k.8v-12;

-kalkulacja kosztów naprawy k.52-53.

Poszkodowana K. J. zawarła z (...) sp. z o.o. umowę przelewu wierzytelności przysługującej jej z tytułu szkody z 1 marca 2023 roku. (...) sp. z o.o. na mocy umowy z 12 kwietnia 2023 roku dokonała przelewu tej wierzytelności na powoda - (...) z siedzibą w Luksemburgu

Dowód:

- umowa przelewu wierzytelności z 6 kwietnia 2023 roku wraz z pełnomocnictwem, k. 19-22;

- umowa przelewu wierzytelności z 12 kwietnia 2023 roku wraz z pełnomocnictwem, k. 23-24.

Powód nie zgodził się z wysokością szkody ustaloną przez pozwanego (...) Spółkę Akcyjną w W. i zlecił ustalenie kosztów naprawy pojazdu podmiotowi zewnętrznemu. Zgodnie ze sporządzoną kalkulacją naprawy ustalono, że koszt naprawy pojazdu wynosi 14.092,09 zł.

Dowód:

-kalkulacja naprawy, k. 13-15.

Za sporządzenie kalkulacji naprawy pojazdu podmiot (...) Sp. z o.o. wystawił na rzecz powoda fakturę nr (...) na kwotę 540 złotych brutto.

Dowód:

- faktura nr (...), k. 16.

Pismem z 16 kwietnia 2023 roku poprzednik prawny powoda, powołując się na prywatnie sporządzoną kalkulację naprawy pojazdu, wezwał (...) Spółkę Akcyjną w W. do zapłaty kwoty 10.340,38 złotych tytułem uzupełnienia odszkodowania oraz do zapłaty kwoty 540 złotych tytułem zwrotu kosztów sporządzenia kalkulacji naprawy, w terminie 7 dni.

(...) Spółka Akcyjna w W. nie uzupełnił odszkodowania o kwotę żądaną przez powoda.

Dowód:

-wezwanie do zapłaty 16 kwietnia 2023 roku, k. 17;

- pismo ubezpieczyciela z 17 kwietnia 2023 roku, k. 18.

W wyniku kolizji dnia 1 marca 2023 r. w samochodzie marki O. o nr rej. (...) należącym do poszkodowanej K. J. uległy uszkodzeniu następujące elementy: drzwi tylne lewe, ściana boczna tylna lewa, zawór opony tylnej lewej, felga tylna lewa, drzwi przednie lewe,

Elementami stanowiącymi o koszcie naprawy samochodu są koszty części zakwalifikowanych do wymiany oraz koszty prac mechanicznych, blacharskich i lakierniczych koniecznych do przywrócenia stanu samochodu sprzed szkody. Koszt naprawy pojazdu określono przy użyciu systemu A. z uwzględnieniem stawek prac blacharsko – monterskich oraz lakierniczych podawanych przez Stowarzyszenie (...) oddział w S., jako stosowanych w 2023 roku (ostatnie publikowane notowania są z 2021 roku) w zakładach poza serwisowych o wysokim standardzie usprzętowienia technicznego na terenie woj. (...). Prezentowane na stronie http://ekspertmot. (...).pl (zakładka „Nasze usługi – dla klienta”) stawki za robociznę dla zakładów poza serwisowych o wysokim standardzie usprzętowienia technicznego stanowiłyby dla prac mechaniczno – blacharskich 1 roboczogodzina – 137,86 zł netto, a lakierniczych 146,59 zł netto.

Zakres czynności koniecznych w przywróceniu samochodu marki O. (...) o nr rej. (...) do stanu bezpośrednio przed szkodą z 1 marca 2023 roku z zastosowaniem wyłącznie części nowych i oryginalnych, sygnowanych logo producenta oraz lokalnych stawek obowiązujących za robociznę stanowiłby kwotę 14.084,73 złotych brutto.

Dowód:

-opinia biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej oraz wyceny maszyn i urządzeń technicznych M. Ż., k. 87-93.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo okazało się uzasadnione niemalże w całości tj. co do kwoty 10.873,02 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi dla kwoty:

- 10.333,02 złotych od dnia 17 marca 2023 roku do dnia zapłaty,

- 540 złotych od dnia 9 maja 2023 roku do dnia zapłaty.

W przedmiotowej sprawie powód (...) z siedzibą w Luksemburgu domagał się zasądzenia od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. kwoty 10.880,38 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot:

- 10.340,38 zł od 17 marca 2023 roku do dnia zapłaty,

- 540 zł od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowią przepisy art. 822 § 1 i 2 k.c., art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (teks jednolity: Dz. U. z 2018 roku, poz. 473 ze zmianami) oraz art. 436 § 1 k.c. i 415 k.c.

Przepis art. 822 § 1 i 2 k.c. stanowi, że przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony (§ 1). Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia (§ 2). Zgodnie natomiast z przepisem art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Stosownie zaś do treści przepisu art. 436 § 1 k.c. odpowiedzialność przewidzianą w przepisie art. 435 k.c. ponosi również samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody. Jednakże, gdy posiadacz samoistny oddał środek komunikacji w posiadanie zależne, odpowiedzialność ponosi posiadacz zależny. Przepis art. 415 k.c. stanowi natomiast, że kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.

Okoliczności kolizji z 1 marca 2023 roku nie były pomiędzy stronami sporne. W zakresie legitymacji czynnej powoda wskazać należy, że zgodnie z treścią art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiałoby się to zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W niniejszej sprawie legitymacja czynna powoda wynikała z faktu przeniesienia na niego przez poszkodowanego wierzytelności z tytułu kosztów naprawy pojazdu i nie była kwestionowana.

Również legitymacja bierna pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. do występowania w niniejszym procesie nie budziła wątpliwości. Legitymacja bierna pozwanego ubezpieczyciela wynika z przepisu art. 19 ust. 1 zdanie pierwsze przywołanej wyżej ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (…), zgodnie z treścią którego poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Było bowiem okolicznością niekwestionowaną, iż sprawca szkody posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanego ubezpieczyciela.

Pozwany nie kwestionował zasady swojej odpowiedzialności za szkodę powstałą w pojeździe należącym do poszkodowanej i wypłacił jej odszkodowanie w kwocie 3.751,71 złotych. Nie budziło bowiem wątpliwości, że do przedmiotowego zdarzenia drogowego doszło na skutek zawinionego działania uczestnika ruchu drogowego posiadającego polisę w zakresie odpowiedzialności cywilnej za szkody związane z ruchem pojazdu mechanicznego u pozwanego ubezpieczyciela.

Przedmiotem sporu jest natomiast kwestia wysokości szkody.

Świadczenie ubezpieczyciela z tytułu umowy ubezpieczenia majątkowego ma charakter odszkodowawczy i ta funkcja kompensacyjna determinuje podstawową treść pojęciową, zakres i poziom odszkodowania. Odpowiedzialność natomiast zakładu ubezpieczeń jest szczególną postacią odpowiedzialności cywilnej, a prawo ubezpieczeń majątkowych jest częścią prawa odszkodowawczego. Pojęcie szkody w ubezpieczeniach jest zatem takie samo jak w innych działach prawa odszkodowawczego, zasada odszkodowania nie może być bowiem traktowana w oderwaniu od ogólnych zasad odszkodowawczych, które znalazły wyraz i zostały uregulowanie w kodeksie cywilnym. Dotyczy to samych pojęć szkody i odszkodowania. Wskazać przy tym należy, że zakład ubezpieczeń obowiązany jest do naprawienia szkody tylko w formie wypłaty odpowiedniej sumy pieniężnej, nie zaś wedle wyboru poszkodowanego także przez przywrócenie stanu poprzedniego, co wyłącza stosowanie w tych okolicznościach art. 363 § 1 k.c. Niezależnie od tego, czy poszkodowany naprawił, uszkodzoną rzecz, należy mu się od zakładu ubezpieczeń odszkodowanie ustalone według zasad art. 363 § 2 k.c., w związku z art. 361 § 2 k.c., co oznacza, że jego wysokość ma odpowiadać kosztom przywrócenia rzeczy jej wartości sprzed wypadku.

Zgodnie z art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W literaturze dominującą jest teoria adekwatnego związku przyczynowego, od której odstępstwa mogą wystąpić w warunkach opisanych w art. 361 § 2 k.c., zgodnie z którym w granicach określonych w art. 361 § 1 k.c., w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Co do zasady normalny związek przyczynowy pełni zatem w prawie cywilnym funkcję przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej, a nadto wyznacza jej granice w tym sensie, że zobowiązany ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa zdarzeń, z którymi ustawa łączy jego obowiązek odszkodowawczy. Skutki zaś pozostające poza granicami adekwatnej przyczynowości nie są objęte takim obowiązkiem. Adekwatny związek przyczynowy pozwala na uznanie prawnej doniosłości tych skutków, które są dla badanego zdarzenia zwykłe (typowe, normalne), a na odrzucenie takich, które oceniamy jako niezwykłe, nietypowe, nienormalne. Następstwo zdarzenia ma zaś normalny charakter wówczas, gdy w danym układzie stosunków i warunków oraz w zwyczajnym biegu rzeczy, bez zaistnienia szczególnych okoliczności, szkoda jest następstwem danego zdarzenia lub gdy zazwyczaj, w zwykłym porządku rzeczy jest konsekwencją danego zdarzenia ( por. wyrok SN z dnia 11.09.2003 r., sygn. III CKN 473/01 oraz wyrok SN z dnia 26.01.2006 r., II CK 372/05). W świetle powyższego przepisu wysokość odszkodowania ubezpieczeniowego świadczonego z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody związane z ruchem pojazdu mechanicznego jest zakreślona granicami odpowiedzialności cywilnej posiadacza, kierowcy samochodu. Reguła płynąca z przywołanego przepisu nakazuje także przestrzeganie zasady pełnego odszkodowania w granicach wspomnianego adekwatnego związku przyczynowego. Podstawową bowiem funkcją odszkodowania jest kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę, nie może ono jednak przewyższać wysokości faktycznie poniesionej szkody.

Odnosząc się do żądania zwrotu kosztów naprawy pojazdu wskazać należy, że zgodnie z treścią przepisu art. 822 § 1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Z przepisu art. 34 ust. 1 i art. 36 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (...) wynika natomiast, że odszkodowanie, które zakład ubezpieczeń, w ramach odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, zobowiązany jest wypłacić poszkodowanemu, ustala się w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem, jeżeli są oni zobowiązani do odszkodowania za szkodę wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu. Zgodnie natomiast z art. 363 § 1 k.c., naprawienie szkody, jeżeli taki jest wybór poszkodowanego, powinno nastąpić przez przywrócenie stanu poprzedniego. Odszkodowanie, jakie zobowiązany jest w takiej sytuacji wypłacić zakład ubezpieczeń, obejmuje wszelkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki poniesione w celu przywrócenia stanu poprzedniego rzeczy. Przywrócenie uszkodzonej rzeczy do stanu poprzedniego oznacza zaś doprowadzenie jej do stanu używalności i jakości w zakresie istniejącym przed wypadkiem; w razie uszkodzenia pojazdu mechanicznego chodzi o przywrócenie mu sprawności technicznej, zapewniającej bezpieczeństwo kierowcy i innych uczestników ruchu, oraz wyglądu sprzed wypadku ( por. uchwałę SN z dnia 12.04.2012 r., II CZP 80/11). Przy czym, jeżeli naprawy samochodu uszkodzonego w wypadku komunikacyjnym dokonał sam poszkodowany, to w ramach odszkodowania z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia OC należy mu się nie tylko zwrot poczynionych przez niego przy tej naprawie nakładów, ale i zwrot robocizny z uwzględnieniem przyjętych, z reguły w miejscu zamieszkania, stawek robocizny za tego rodzaju usługi ( por. wyrok SN z dnia 11.12.1997 r., I CKN 385/97).

Na podstawie opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej oraz wyceny maszyn i urządzeń technicznych M. Ż. Sąd ustalił, że elementami stanowiącymi o koszcie naprawy samochodu są koszty części zakwalifikowanych do wymiany oraz koszty prac mechanicznych, blacharskich i lakierniczych koniecznych do przywrócenia stanu samochodu sprzed szkody. Koszt naprawy pojazdu określono przy użyciu systemu A. z uwzględnieniem stawek prac blacharsko – monterskich oraz lakierniczych podawanych przez Stowarzyszenie (...) oddział w S., jako stosowanych w 2023 roku (ostatnie publikowane notowania są z 2021 roku) w zakładach poza serwisowych o wysokim standardzie usprzętowienia technicznego na terenie woj. (...). Prezentowane na stronie http://ekspertmot. (...).pl (zakładka „Nasze usługi – dla klienta”) stawki za robociznę dla zakładów poza serwisowych o wysokim standardzie usprzętowienia technicznego stanowiłyby dla prac mechaniczno – blacharskich 1 roboczogodzina – 137,86 zł netto, a lakierniczych 146,59 zł netto.

Zakres czynności koniecznych w przywróceniu samochodu marki O. (...) o nr rej. (...) do stanu bezpośrednio przed szkodą z 1 marca 2023 roku z zastosowaniem wyłącznie części nowych i oryginalnych, sygnowanych logo producenta oraz lokalnych stawek obowiązujących za robociznę stanowiłby kwotę 14.084,73 złotych brutto.

Pozwany nie przytoczył żadnych twierdzeń ani nie zaoferował żadnych dowodów, które dyskwalifikowałyby powyższe ustalenia biegłego. Nadto, wskazać należy, że aktualnie nie obowiązują jakiekolwiek ceny sztywne czy maksymalne za wykonanie prac tego rodzaju. Zarówno sprawca szkody jak i ubezpieczyciel nie są uprawnieni do ingerowania w to w jakim warsztacie poszkodowany dokona naprawy pojazdu i fakt, że wybrał warsztat, który stosuje ceny wyższe niż te, które ubezpieczyciel byłby skłonny zaakceptować, nie zwalnia ani sprawcy szkody ani ubezpieczyciela z obowiązku zwrotu tych kosztów, o ile były one celowe i ekonomicznie uzasadnione w celu przywrócenia stanu poprzedniego pojazdu. Poszkodowany nie jest również zobowiązany do dokonywania naprawy pojazdu w ogóle.

Ubezpieczyciel byłby zwolniony z obowiązku wypłaty odszkodowania jedynie w takim zakresie, w jakim poniesione koszty naprawy pojazdu prowadziłyby do wzbogacenia poszkodowanego, jednakże ciężar wykazania tej okoliczności, tj. wzbogacenia poszkodowanego, spoczywa na pozwanym, który z faktu tego wywodzi skutki prawne. Faktu tego pozwany w toku procesu nie wykazał.

Szkoda, jaką poprzednik prawny powoda poniósł na skutek kolizji 1 marca 2023 roku wynosi 14.084,73 złotych brutto. Pozwany przed wytoczeniem powództwa zapłacił powodowi kwotę 3.751,71 złotych. Do zapłaty pozostała zatem z tego tytułu kwota 10.333,02 złotych (14.084,73 złotych - 3.751,71 złotych) i taka też kwota tytułem odszkodowania została na rzecz powoda od pozwanego zasądzona.

Uzasadnione okazało się również żądanie zapłaty kwoty 540 złotych tytułem kosztów sporządzenia kalkulacji naprawy pojazdu przed skierowaniem sprawy na drogę postępowania sądowego. Odszkodowanie przysługujące z umowy ubezpieczenia może - stosownie do okoliczności sprawy - obejmować także koszty ekspertyzy wykonanej na zlecenie poszkodowanego ( por. uchwałę SN z dnia 18.05.2004 r., III CZP 24/04, opubl. OSNC 2005/7-8/117). W uchwale tej Sąd Najwyższy wskazał, że o tym, czy koszty ekspertyzy powypadkowej poniesione przez poszkodowanego w postępowaniu likwidacyjnym mieszczą się w ramach szkody i normalnego związku przyczynowego winna być dokonywana na podstawie konkretnych okoliczności sprawy, a w szczególności po dokonaniu oceny, czy poniesienie tego wydatku było obiektywnie uzasadnione i konieczne. Zważywszy na ustaloną przez pozwanego wysokość szkody, zlecenie przez powoda sporządzenia kalkulacji kosztów naprawy pojazdu przez rzeczoznawcę niezależnego od ubezpieczyciela, należy uznać za uzasadnione i konieczne dla ustalenia czy w ogóle i w jakim zakresie powód może domagać się uzupełnienia wypłaconego odszkodowana. Ustalenia poczynione w kalkulacji sporządzonej na zlecenie powoda nie odbiegają znacząco od ustaleń poczynionych w toku postępowania na podstawie opinii M. Ż.. Stąd też, pozwany winien zwrócić powodowi poniesione z tego tytułu koszty. Wysokość wydatków z tego tytułu wynika z dokumentu prywatnego w postaci faktury nr (...) z 12 kwietnia 2023 roku. Prawdziwość i wiarygodność tego dokumentu nie była przez pozwanego kwestionowana, a i Sąd nie dopatrzył się okoliczności dyskwalifikujących jego przydatność do poczynienia ustaleń faktycznych w sprawie.

Mając powyższe na uwadze, Sąd w pkt I wyroku zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 10.873,02 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi dla kwoty:

- 10.333,02 złotych od 17 marca 2023 roku do dnia zapłaty,

- 540 złotych od 9 maja 2023 roku do dnia zapłaty.

Na zasądzoną kwotę składają się należności z następujących tytułów:

- 10.333,02 złotych tytułem kosztów naprawy pojazdu,

- 540 złotych tytułem zwrotu wydatków na poczet prywatnej opinii.

W pozostałej zaś części Sąd powództwo w punkcie 2 wyroku oddalił. Oddalenie powództwa dotyczyło kwoty zaledwie 7,36 zł– powód żądał tytułem dopłaty odszkodowania kwoty 10.340,38 zł, zaś zasądzono na jego rzecz z tego tytułu kwotę 10.333,02 zł. Kwota 7,36 zł stanowi różnicę pomiędzy kosztami naprawy, które biegły w swojej opinii uznał za zasadne w celu przywrócenia uszkodzonego pojazdu marki O. w wyniku kolizji z 1 marca 2023 roku do stanu sprzed szkody, a kwotą dochodzoną z tego tytułu przez powoda.

Roszczenie o odsetki ustawowe za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego znajduje oparcie w treści art. art. 359 § 1 k.c., art. 481 § 1 i 2 k.c. oraz art. 817 § 1 k.c. w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych (…). Zgodnie z treścią przepisu art. 481 § 1 k.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Dłużnik popada w opóźnienie, jeśli nie spełnia świadczenia pieniężnego w terminie, w którym stało się ono wymagalne także wtedy, gdy kwestionuje istnienie lub wysokość świadczenia ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 października 2003 r., sygn. II CK 146/02). Ubezpieczyciel, stosownie do treści przepisu art. 817 § 1 k.c., obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku, a jeśli tego nie czyni, popada w opóźnienie uzasadniające naliczenie odsetek ustawowych od należnej wierzycielowi sumy. Świadczenie ubezpieczyciela ma zatem charakter terminowy, a spełnienie świadczenia w terminie późniejszym niż wynikający z art. 817 k.c. może być usprawiedliwione jedynie wówczas, gdy ubezpieczyciel wykaże istnienie przeszkód w postaci niemożliwości wyjaśnienia okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności albo wysokości świadczenia, mimo działań podejmowanych z wymaganą od niego starannością profesjonalisty, według standardu, którego reguły wyznacza przepis art. 16 ust. 1 ustawy z 2003 roku o działalności ubezpieczeniowej.

W rozważanym przypadku, pozwany otrzymał zgłoszenie szkody w pojeździe 2 marca 2023 roku. Pozwany nie podniósł przy tym ani nie udowodnił, aby w terminie zakreślonym przepisem art. 817 § 1 k.c., nie było możliwe wyjaśnienie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia. Wysokość zaś szkody powstałej w pojeździe powoda została ustalona w toku niniejszego procesu wyłącznie na podstawie materiału zgormadzonego w postępowaniu likwidacyjnym, a więc na podstawie okoliczności istniejących i znanych pozwanemu już w postępowaniu likwidacyjnym. Powód domagał się odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 17 marca 2023 r., tj. od dnia wydania przez pozwanego dnia drugiej decyzji w sprawie wypłaty odszkodowania. Żądanie zasądzenia odsetek ustawowych od tej daty jest uzasadnione, gdyż w tej dacie pozwany znał już wszystkie okoliczności niezbędne do wypłaty odszkodowania w należnej kwocie, okoliczności te nie uległy zmianie w dalszym toku sprawy, a i pozwany swojej decyzji z dnia 17 marca 2023 r. już nie zmienił.

Powyższe zatem zdaniem Sądu uzasadnia zasądzenie odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty uzupełniającej odszkodowanie od 17 marca 2023 roku, zgodnie z żądaniem pozwu.

Odsetki ustawowe za opóźnienie w zapłacie kwoty stanowiącej równowartość kosztów zlecenia prywatnej opinii należą się powodowi od dnia wezwania do zapłaty tej kwoty. Żądanie w tym zakresie nie było bowiem objęte zgłoszeniem szkody w pojeździe, ponieważ koszty z tego tytułu w dacie dokonania zgłoszenia nie zostały jeszcze poniesione. Powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 540 złotych pismem z 16 kwietnia 2023 roku, w którym to piśmie zakreślił termin do zapłaty na 7 dni od otrzymania wezwania. Ubezpieczyciel udzielił odpowiedzi na wezwanie do zapłaty 17 kwietnia 2023 roku, co oznacza, że najpóźniej tego dnia zapoznał się z wezwaniem do zapłaty. Z uwagi na powyższe, 7 dniowy termin do spełnienia świadczenia upłynął najpóźniej 24 kwietnia 2023 roku, co uzasadnia żądanie odsetek od dnia kolejnego, to jest 25 kwietnia 2023 roku. Z uwagi na powyższe, żądanie powoda o odsetki od kwoty 540 złotych poniesionych z tytułu sporządzenia prywatnej opinii od dnia wytoczenia powództwa, co nastąpiło 9 maja 2023 roku, jest zasadne i tak też odsetki ustawowe od ww. kwoty zostały zasądzone.

Stan faktyczny sprawy Sąd ustalił na podstawie dokumentów złożonych przez powoda oraz zawartych w aktach szkody złożonych w formie elektronicznej, co do prawdziwości i wiarygodności których nie powziął zastrzeżeń. Ustalenia natomiast co do okoliczności wymagających wiadomości specjalnych, tj. co do zakresu uszkodzeń w pojeździe na skutek kolizji z 1 marca 2023 roku oraz wysokości kosztów naprawy pojazdu Sąd poczynił na podstawie opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej oraz wyceny maszyn i urządzeń technicznych M. Ż.. Żadna ze stron nie podważała prawdziwości ani wartości dowodowej dokumentów zawartych w aktach sprawy i aktach szkodowych, na których biegły oparł swoje ustalenia, a i Sąd nie stwierdził okoliczności podważających ich wartość dowodową. Dlatego też Sąd, mając na uwadze, że opinia została sporządzona zgodnie ze zleceniem, a także, że jej treść wskazuje, że twierdzenia i wnioski biegłego znajdują oparcie w materiale dowodowym sprawy i nie stoją w sprzeczności z zasadami logiki, uznał opinię za przydatną do poczynienia ustaleń faktycznych w sprawie.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. oraz art. 100 k.p.c. Przepis art. 98 § 1 k.p.c. stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Jednocześnie zgodnie z art. 100 k.p.c. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania.

Powód uległ do nieznacznej części swego żądania ( 7,36 zł), zatem wygrał proces co do 99,93% żądania (10.873,02 zł z 10.880,38 zł), stąd też Sąd postanowił na podstawie art. 100 k.p.c. obciążyć całością kosztów procesu przegrywającego proces niemalże w całości pozwanego.

Na koszty procesu poniesione przez powoda zgodnie z treścią art. 98 § 3 k.p.c. złożyły się: uiszczona przez powoda opłata od pozwu w kwocie 750 złotych, zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego wykorzystana w całości co do kwoty 500 złotych, wynagrodzenie pełnomocnika powoda, którego wysokość ustalono na podstawie przepisu § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1800 ze zm.) na kwotę 3.600 złotych oraz opłata sądowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, co łącznie dało kwotę 4.867 zł.

Mając powyższe na uwadze, Sąd w punkcie III wyroku zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda (...) z siedzibą w Luksemburgu kwotę 4.867 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3.617 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty. Powyższa kwota została zasądzona wraz z wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, zgodnie ze znowelizowanym brzmieniem art. 98 k.p.c., w myśl którego, od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty (art. 98 § 1 ¹ k.p.c.).

W pkt 3 wyroku Sąd orzekł o nieuiszczonych w sprawie kosztach sądowych, na podstawie art. 113 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 1025 z późń. zm.), który stanowi, iż kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu. Koszty nieobciążające przeciwnika sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji nakazuje ściągnąć z roszczenia zasądzonego na rzecz: strony, której czynność spowodowała ich powstanie.

Na koszty sądowe w niniejszej sprawie złożyły się koszty sporządzenia opinii przez biegłego w kwocie 1.055,73 zł. Koszty te częściowo zostały pokryte z zaliczki uiszczonej przez powoda w kwocie 500 zł.

Nieuiszczone koszty sądowe obejmowały zatem kwotę 555,73 zł. Sąd obciążył zatem pozostałą kwotą wydatku przegrywającego proces w całości pozwanego.

Wobec powyższego, Sąd w pkt 3 nakazał pobrać od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie kwotę 555,73 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.