Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 maja 2024 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Sądu Okręgowego Magdalena Balion – Hajduk

po rozpoznaniu w dniu 29 maja 2024 r. w Gliwicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa E. D. Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Niestandaryzowanego Funduszu Wierzytelności w G.

przeciwko B. G.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach

z dnia 8 grudnia 2023 r., sygn. akt I C 1155/23

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej 900 (dziewięćset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od prawomocności postanowienia o kosztach.

SSO Magdalena Balion – Hajduk

Sygn. akt: III Ca 214/24

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach wyrokiem z 8 grudnia 2023 roku oddalił powództwo (...) Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Niestandaryzowanego Funduszu Sekurytyzacyjnego z siedzibą w G. przeciwko B. G. o zapłatę kwoty 7.993,81 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu i zasądził od powoda na rzecz pozwanej 1.817 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Rejonowy ustalił, że pozwana B. G. zawarła z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością we W. umowę pożyczki numer (...). Zgodnie z umową pożyczkodawca udzielił pozwanej pożyczkę w kwocie 7.000 złotych. Pozwana miała zwrócić odsetki 942,96 złotych oraz opłatę operacyjną 7.000 złotych - w sumie 14.942,96 złotych. Pożyczka została zawarta na okres od dnia 15 kwietnia 2019 roku do dnia 15 października 2021 roku. Spłata pożyczki była rozłożona na 30 miesięcznych ratach, płatnych w wysokości 498,01 złotych każda w terminie do dnia 15 każdego kolejnego miesiąca. W umowie zaznaczono, że za okres opóźnienia w spłacie raty albo jej części, pożyczkodawca naliczać będzie odsetki maksymalne za opóźnienie. Jednocześnie strony umówiły się, że w razie opóźnienia Pożyczkobiorcy w zapłacie dwóch pełnych rat lub powstania zaległości przekraczających sumę dwóch pełnych rat, pożyczkodawca ma prawo rozwiązać za wypowiedzeniem Umowę z zachowaniem 30 dniowego terminu wypowiedzenia. Zgodnie z brzmieniem § 6 ust. 10 Ogólnych Warunków Umowy, wypowiedzenie umowy mogło nastąpić po uprzednim pisemnym wezwaniu pożyczkobiorcy do zapłaty zaległości w terminie nie krótszym niż 14 dni, licząc od dnia otrzymania wezwania przez pożyczkobiorcę, pod rygorem wypowiedzenia umowy. Wezwanie przesyłane jest przez pożyczkodawcę listem poleconym na ostatni adres wskazany przez pożyczkobiorcę jako adres do korespondencji.

W dniu zawarcia umowy pożyczki, tj. 15 kwietnia 2019 roku pożyczkodawca przelał na konto B. G. kwotę 7.000 złotych.

Pozwana spłaciła 15 rat z tytułu pożyczki, tj. od maja 2019 roku do sierpnia 2020 roku. Łącznie pozwana uregulowała należności w kwocie 7.395 złotych.

Sąd Rejonowy wskazał , że spór między stronami dotyczył w głównej mierze dwóch fundamentalnych kwestii. Przede wszystkim strona pozwana kwestionowała legitymację czynną powoda. Ponadto, podnosiła nieważność umowy pożyczki, jako że opłaty w tejże umowie zawarte stanowić miały klauzule abuzywne. Na dalszym planie pojawił się zarzut bezskutecznego wypowiedzenia umowy. Sąd Rejonowy ocenił, że E. D. Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Wierzytelności z siedzibą w G. nie wykazał swojej legitymacji czynnej.

Co prawda pełnomocnik powoda przedłożył oświadczenie o dokonaniu przelewu praw z umowy pożyczki z dnia 15 kwietnia 2019 roku z (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. na (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W. (k. 10). Podpisy pod przedmiotowym oświadczeniem zostały złożone przez J. C. i K. P., których umocowanie zostało wykazane stosownymi pełnomocnictwami (k. 136 - 137).

Jednakże pełnomocnik przedłożył umowę ramową o współpracy w zakresie sekurytyzacji z dnia 12 kwietnia 2019 roku (k. 11 - 21) oraz umowę sekurytyzacji z dnia 17 kwietnia 2019 roku (k. 28 - 29) na podstawie, której E. P. Dywidendowych Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny z siedzibą w G. miał nabyć od (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W. wierzytelność wobec pozwanej. Fakt nabycia przedmiotowej wierzytelności został potwierdzony przedłożeniem załącznika do przedmiotowej umowy (k. 111). Zarówno sama umowa jak i załącznik zostały potwierdzone za zgodność z oryginałem przez pełnomocnika powoda będącego radcą prawnym. Jednakże z przedłożonej kopii umowy sekurytyzacji z dnia 17 kwietnia 2019 roku (k. 28), mającej stanowić wykonanie zawartej wcześniej umowy ramowej o współpracy w zakresie sekurytyzacji z dnia 12 kwietnia 2019 roku, nie wynika kto podpisał przedłożoną umowę w imieniu (...) P. Dywidendowych (...). Także podpisy pod przedmiotową umową są nieczytelne. Sąd nie jest w takim razie w stanie skontrolować umocowania tych osób do działania w imieniu stron umowy.

Sąd podkreślił ponadto, że nie wykazano także legitymacji czynnej (...) z siedzibą w G.. Przedmiotowy fundusz miał nabyć wierzytelność wobec pozwanej od (...) P. Dywidendowych (...) na podstawie umowy sprzedaży portfela wierzytelności z dnia 20 kwietnia 2023 roku. Jednakże taka umowa nie została do pisma procesowego z dnia 20 lipca 2023 roku przedłożona. Został dołączony tylko załącznik do umowy przelewu z dnia 20 kwietnia 2023 roku, na którym nie ma żadnych podpisów oraz oświadczenie o przyjęciu zapłaty z dnia 24 kwietnia 2023 roku z podpisami notarialnie poświadczonymi. Jednakże z przedmiotowego oświadczenia nie wynika konkretna wierzytelność, która miała być przedmiotem umowy przelewu. Oświadczenie też zostało podpisane tylko przez jedną ze stron. Ponadto strona powodowa nie wykazała także w jaki sposób (...) spółka z ograniczona odpowiedzialnością z siedzibą we W. nabyła wierzytelność wobec pozwanej od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W..

Niezależnie od powyższego Sąd Rejonowy uznał, że umowa z dnia 15 kwietnia 2019 roku zawierała postanowienia abuzywne – art. 385 ¹ § 1 k.c. Poniesienie kosztów w wysokości 7.000 złotych za obsługę spłat i monitorowanie ich terminowości już na pierwszy rzut oka jawi się jako całkowicie nieproporcjonalne i nieekwiwalentne. Ponadto nawet w przypadku wcześniejszej spłaty pożyczki, owa opłata operacyjna nie podlega zmianie niezależnie od tego czy faktycznie dokonywana będzie przywoływana obsługa spłat i monitorowanie ich terminowości, czy też spłata pożyczki nastąpi natychmiast i brak będzie potrzeby obsługiwania pożyczki, kwota opłaty pozostanie bez zmian, takie rozwiązanie za abuzywne.

Koszt opłaty operacyjnej został doliczony przez pożyczkodawcę do poszczególnych rat pożyczki. W konsekwencji, od kwoty wyliczonej na podstawie postanowień umownych uznanych przez Sąd Rejonowy za abuzywne, liczone były odsetki przez cały czas trwania umowy. Ze względu na powyższe, również roszczenie o skapitalizowane odsetki zostało uznane przez Sąd za niezasadne. Biorąc pod uwagę, iż strona powodowa nie wykazała w jaki sposób zostały obliczone skapitalizowane odsetki, Sąd oddalił roszczenie w tym zakresie w całości. Ze zgromadzonego materiału dowodowego jednoznacznie wynika, że B. G. dokonała wpłat na kwotę wynoszącą w sumie 7.395 złotych. Sąd I instancji uznał, iż opłata operacyjna stanowi klauzulę abuzywną oraz uznał za niezasadne i niewykazane odsetki skapitalizowane dochodzone pozwem, stąd w konsekwencji stwierdził, że pozwana spłaciła z naddatkiem pożyczoną kwotę.

Powód w apelacji zarzucił naruszenie:

- art. 232 k.p.c. przez nieuprawnione uznanie, że powód nie przedłożył w niniejszym postępowaniu dowodów, które wykazywałyby fakt nabycia przez niego konkretnej wierzytelności wobec pozwanej, co skutkowało ustaleniem, że powodowi nie przysługuje w sprawie legitymacja procesowa czynna, podczas gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy daje podstawy do poczynienia ustaleń odmiennych, a to że powód nabył oznaczoną wierzytelność przysługującą wierzycielowi pierwotnemu od pozwanej na podstawie zawartej 15 kwietnia 2019 roku umowy pożyczki,

- art. 233 § 1 k.p.c. w związku z art. 227 k.p.c. przez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i brak wszechstronnego rozważenia całokształtu materiału dowodowego przejawiające się na uznaniu, że przedstawiona umowa przelewu wierzytelności z 20 kwietnia 2023 wyroku wraz załącznikiem w postaci listy wierzytelności objętych cesją zawierające dane identyfikujące wierzytelność w stosunku do pozwanej, zawiadomienie o cesji, potwierdzenie zapłaty ceny sprzedaży wierzytelności, oświadczenie o przyjęciu zapłaty, umowa sekurytyzacji z 17 kwietnia 2019 roku wraz załącznikiem, umowa ramowa o współpracy, oświadczenie o przelewie wierzytelności z 7 grudnia 2020 roku oraz pełnomocnictwa dla J. C. oraz K. P. do podpisywania oświadczeń o przelewie wierzytelności, umowa pożyczki z 15 kwietnia 2019 roku, wezwanie do zapłaty, oświadczenie o wypowiedzeniu umowy z dowodami nadania oraz dowód wypłaty pożyczki są niewystarczające, podczas gdy w sposób dostateczny określają wierzytelność pozwanej, zawierają wszelkie niezbędne dane umożliwiające indywidualizację przeniesionej wierzytelności,

- art. 233 k.p.c. przez wyprowadzenie z materiału dowodowego wniosków z nim sprzeczny to jest, że powód nie udowodnił, że dochodzona wierzytelność została skutecznie przeniesienia na powoda,

- art. 509 § 1 k.p.c. przez niewłaściwą wykładnię i uznanie, że powód nie wykazał przejścia uprawnień na rzecz następcy prawnego,

- art. 129 § 4 k.p.c. w związku z art. 208 § 1 pkt 4 oraz 227 k.p.c. przez niezastosowanie przy powziętych wątpliwościach co do treści, formy sprzedaży wierzytelności i niezobowiązanie powoda do złożenia oryginałów dokumentów,

- art. 385 ¹ k.c., art. 36 a ustawy o kredycie konsumenckim art. 58 k.c. w oraz art. 385 ¹ § 1 i 2 w związku z 353 ¹ k.c. w związku z art. 385 ² k.c. przez przyjęcie, iż zapisy umowy dotyczące opłaty operacyjnej są postanowieniami niedozwolonymi,

- art. 233 § 1 k.p.c. przez pominięcie faktów istotnych dla rozstrzygnięcia, a to wynikających z treści umowy w zakresie ustalenia warunków związanych z całkowitą kwotą pożyczki i całkowitym kosztem pożyczki w zakresie poinformowania pozwanej o możliwości odstąpienia od umowy,

- art. 213 § 2 k.p.c. przez niezastosowanie i przyjęcie, że wpłaty pozwanej nie stanowią uznania roszczenia co do zasady i wysokości

Powód wniósł o zmianę wyroku w całości i uwzględnienie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania za obie instancje względnie o uchylenie wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Pozwana wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy podziela zarówno ustalenia faktyczne jak i ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego i przyjętą podstawę prawną rozstrzygnięcia i unikając zbędnych powtórzeń przyjmuje je za własne. Podstawową kwestią, która legła u podstaw oddalenia powództwa i zarazem oddalenia apelacji był brak wykazania legitymacji czynnej przez powoda. Dokumenty, które przedstawił powód dotyczące przelewu wierzytelności jak oświadczenie o dokonaniu przelewu praw z umowy pożyczki z dnia 15 kwietnia 2019 roku z (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. na (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W., umowa ramowa o współpracy w zakresie sekurytyzacji z dnia 12 kwietnia 2019 roku, umowa sekurytyzacji z dnia 17 kwietnia 2019 roku na podstawie, której E. P. Dywidendowych Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny z siedzibą w G. miał nabyć od (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W. wierzytelność wobec pozwanej z załącznikami nie wykazują podstawy przejścia uprawnienia pożyczkodawcy , którym była (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością we W., na kolejne podmioty, od których ostatecznie wierzytelność wobec pozwanej nabył powód (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny w G.. Powód dołączył do akt - akt notarialny z 14 marca 2018r. zawierający pełnomocnictwo spółki (...) Funduszy Inwestycyjnych są w W., która według treści aktu notarialnego zarządza funduszem (...) w W. i udzieliła pełnomocnictwa spółce (...) spółce z o.o. we W. m.in. do podpisywania w imieniu Funduszu ofert zbycia wierzytelności, zawierania umów w celu zbycia przez Fundusz wierzytelności. Z treści tego dokumentu nie wynika jednak, że (...) spółka z o.o. ma pełnomocnictwo do zawierania umów pożyczek na rzecz (...) i że umowa pożyczki zawarta pomiędzy tą spółka a pozwaną była zawarta w imieniu i na rzecz (...).

Ponadto nie wiadomo, na co zasadnie zwrócił uwagę Sąd Rejonowy, kto podpisał umowę sekurytyzacji z 17 kwietnia 2019r. Powód pomimo, że zarzut ten został przez Sąd I instancji postawiony w treści uzasadnienia wyroku nie zawarł w apelacji żadnych wniosków dotyczących tej kwestii i nie przedłożył czytelnego dokumentu.

Wobec niewykazania legitymacji czynnej zbędnym stało się ustosunkowywanie się do pozostałych zarzutów apelacji.

Sąd Okręgowy mając powyższe na uwadze na podst. art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako nieuzasadnioną. Stosownie do wyników postępowania Sąd odwoławczy obciążył na mocy art. 98 § 1 k.p.c. kosztami postępowania odwoławczego powoda jako przegrywającego postępowanie. Na koszty te złożyło się wynagrodzenia pełnomocnika pozwanej w kwocie 900zł.

SSO Magdalena Balion – Hajduk