Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 27 października 2021 roku, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi w sprawie z powództwa E. M. C. (1) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny z siedzibą w G. przeciwko M. C. (2) o zapłatę, oddalił powództwo i zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 3.617 zł tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za okres od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł powód, zaskarżając go w całości. Zaskarżonemu orzeczeniu apelujący zarzucił:

a) naruszenie przepisu art. 129 § 4 k.p.c. w zw. z art. 208 § 1 pkt 4 k.p.c. oraz art. 227 k.p.c. przez ich niezastosowanie przy powziętych wątpliwościach co do treści, formy sprzedaży wierzytelności i niezobowiązanie powoda do złożenia oryginału dokumentów, a zamiast tego arbitralne uznanie, że złożone przez powoda dokumenty są niewystarczające do wykazania skutecznego przelewu wierzytelności na powoda;

b) naruszenie art 232 k.p.c. w zw. z art 6 k.c. poprzez przyjęcie, że strona powodowa nie przedłożyła wystarczających dowodów świadczących o dokonaniu przelewu wierzytelności dochodzonej w przedmiotowym postępowaniu i nie wykazała jakoby z umowy cesji wierzytelności z dnia 25.05.2018r., załącznika do umowy cesji wierzytelności, które zostały częściowo zanonimizowane wynikało, że dotyczą one wierzytelności pozwanej i wykazują legitymację czynną powoda, podczas gdy strona powodowa nie tylko zaoferowała powyższe dowody ale także pozostałe w postaci umowy sekurytyzacji z załącznikiem, umowy pożyczki nr (...), wniosku o udzielenie pożyczki, harmonogramu spłaty, wypowiedzenia umowy pożyczki, potwierdzenia nadania wypowiedzenia, wezwania do zapłaty oraz zawiadomienia o dokonaniu cesji a których treść i spójność nie powinna budzić wątpliwości, gdyż ich integralność wprost wynika z treści dołączonych do pozwu dowodów i wykazała legitymację czynną;

c) naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 227 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i brak wszechstronnego rozważenia całokształtu materiału dowodowego, przejawiające się w uznaniu, że przedstawione przez powoda umowa cesji wierzytelności z dnia 25.05.2018r. wraz z załącznikiem do umowy stanowiącym wykaz wierzytelności objętych cesją i zawierające dane identyfikujące wierzytelność w stosunku do pozwanej są niewystarczające z uwagi na brak pierwszej strony załącznika, podczas qdy dostatecznie określa on wierzytelność pozwanej i zawierają wszelkie niezbędne dane umożliwiające indywidualizację przeniesionej wierzytelności i nie ulega wątpliwości, że dotyczy umowy pożyczki z dnia 22.05.2018r.

d) naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przyjęcie, że załącznik do umowy cesji wierzytelności z dnia 25.05.2018r. nie jest wystarczającym dowodem wykazującym fakt przejścia wierzytelności na stronę powodową, podczas gdy zgodnie z § 1 pkt 1 umowy przelewu wierzytelności stanowi on jej integralną część a wszystkie niezbędne oświadczenia woli stron zawarte są w treści wskazanej umowy przelewu;

e) naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez nieprawidłowe przeprowadzenie postępowania dowodowego przejawiające się w nierozważeniu w sposób wszechstronny dowodów przedstawionych przez powoda i tym samym wyprowadzenie z materiału dowodowego wniosków z nim sprzecznych a mianowicie takich, że powód nie udowodnił, iż dochodzona wierzytelność została skutecznie przeniesiona na powoda, podczas gdy okoliczności te zostały należycie wykazane przez powoda przedłożonymi do akt sprawy dokumentami a co potwierdza już samo dysponowanie przez powoda dokumentami pożyczki oraz danymi pozwanej;

f) naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 227 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i brak wszechstronnego rozważenia całokształtu materiału dowodowego, przejawiające się w uznaniu, powód nie wykazał legitymacji czynnej z uwagi na brak spójności danych wskazanych w załączniku do umowy cesji wierzytelności oraz w umowie pożyczki z dnia 22.05.2018r., podczas gdy przedstawiony przez powoda ogół dokumentacji wykazują, że doszło do skutecznej sprzedaży wierzytelności;

g) naruszenie art. 509 § 1 k.c. przez jego niewłaściwą wykładnię polegającą na uznaniu, że powód przedłożonymi dokumentami nie wykazał przejścia uprawnienia na rzecz następcy prawnego, a w konsekwencji nie przysługuje mu legitymacja czynna, podczas gdy powód przedłożył do akt niniejszej sprawy umowę cesji wierzytelności z dnia 25.05.2018r. wraz załącznikiem oraz umowę sekurytyzacji wraz z załącznikiem a które potwierdzają fakt nabycia przez powoda dochodzonej w niniejszym postępowaniu wierzytelności;

h) naruszenie art. 229 k.p.c. w związku z art. 230 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie, pomimo istniejących ku temu przesłanek i w konsekwencji brak uznania przez Sąd Rejonowy, że brak kwestionowania przez stronę pozwaną legitymacji czynnej powoda po przedstawieniu uzupełnionej dokumentacji, że twierdzenia powoływane przez powoda zostały przez stronę pozwaną przyznane.

W związku z powyższymi zarzutami skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości poprzez zasądzenie roszczenia od pozwanej na rzecz powoda zgodnie z żądaniem pozwu oraz zasądzenie na rzecz strony powodowej kosztów procesu za I instancję, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, a także zasądzenie od pozwanej na rzecz strony powodowej kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych.

Skarżący, z bardzo daleko idącej ostrożności na wypadek uznania, że Sąd Rejonowy nie rozpoznał istoty sprawy lub że zachodzi konieczność przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości, wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania, pozostawiając przy tym sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

Jednocześnie mając na uwadze zarzuty apelacji, w oparciu o art. 368 § 1 pkt 4 kpc w związku z art. 381 kpc apelujący wniósł o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z: poświadczonego za zgodność z oryginałem załącznika do umowy cesji wierzytelności z dnia 25.05.2018 r., oraz potwierdzenia zapłaty ceny na potwierdzenie faktu posiadania legitymacji czynnej powoda. W tym miejscu powód wskazuje, że potrzeba powołania ww. dowodów powstała dopiero na etapie postępowania drugoinstancyjnego w związku ze stanowiskiem Sądu Rejonowego, który mimo istnienia, zdaniem strony apelującej wystarczających podstaw do wydania wyroku zasądzającego świadczenie powództwo ostatecznie oddalił.

W odpowiedzi na apelację strona pozwana wniosła o oddalenie apelacji w całości oraz zasądzenie kosztów zastępstwa w postępowaniu apelacyjnym według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda jako niezasadna podlegała oddaleniu.

W pierwszej kolejności wyjaśnienia wymaga, że niniejsza sprawa była rozpoznawana w postępowaniu uproszczonym, w związku z czym zgodnie z art. 505 ⁹ § 11 KPC apelację można oprzeć tylko na zarzutach naruszenia prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie lub naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć wpływ na wynik sprawy. Natomiast stosownie do art. 505 ¹³ § 2 KPC jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa. Podkreślić należy, iż w postępowaniu uproszczonym apelacja ma charakter ograniczony, a celem postępowania apelacyjnego nie jest tu ponowne rozpoznanie sprawy, ale wyłącznie kontrola wyroku wydanego przez Sąd I instancji w ramach zarzutów podniesionych przez skarżącego. Innymi słowy, apelacja ograniczona wiąże Sąd odwoławczy, a zakres jego kompetencji kontrolnych jest zredukowany do tego, co zarzuci w apelacji skarżący (tak też Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały składu 7 sędziów z dnia 31 stycznia 2008 roku, OSNC Nr 6 z 2008 r. poz. 55).

Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne poczynione przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne, których ocena prawna nie nasuwa zastrzeżeń.

W związku z powyższym zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. nie zasługuje na aprobatę. Przepis art. 233 § 1 k.p.c. reguluje bowiem jedynie problematykę oceny wiarygodności i mocy (wartości) dowodowej przeprowadzonych w sprawie dowodów, a nie poczynionych ustaleń faktycznych czy wyprowadzonych z materiału dowodowego wniosków. Nie stanowi więc o naruszeniu powyższego przepisu zaniechanie wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału, czy pominięcie przez sąd przy wyrokowaniu określonej okoliczności faktycznej, nawet jeżeli strona uważa ją za okoliczność istotną dla rozstrzygnięcia sprawy (vide: wyrok SN z dnia 22 października 2018 r. w sprawie I CSK 361/17, Lex nr 2482576). Nadanie zaś określonego znaczenia tym faktom, dokonanie oceny tych okoliczności bądź pominięcie ich jako nieistotnych na etapie rozstrzygania sprawy odnosi się już do przyporządkowania (podciągnięcia) stanu faktycznego pod ogólną normę (regułę) prawną czyli subsumpcji określonej normy prawnej tj. stosowania prawa materialnego i nie ma żadnego związku ze stosowaniem do oceny wiarygodności i mocy dowodów (w kontekście dokonywanych ustaleń faktycznych) w/w przepisów. Wnioski wyciągnięte ze wskazanych ustaleń i kwestionowane przez skarżącego podlegają więc ocenie w kontekście zgłoszonych zarzutów naruszenia przepisów prawa materialnego, w żadnej zaś mierze nie świadczą o naruszeniu art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c.

Prawidłowo Sąd pierwszej instancji ustalił, iż przeprowadzone w przedmiotowej sprawie postępowanie dowodowe nie potwierdziło, iż powód skutecznie nabył w drodze cesji wierzytelność dochodzoną pozwem. Skoro strona powodowa powoływała się na fakt zawarcia cesji z pierwotnym wierzycielem, zatem winna okoliczność tę wykazać, bowiem z tego faktu wywodziła dla siebie skutki prawne. Fakt zawarcia umowy cesji powoduje, iż po stronie powodowej winna istnieć legitymacja czynna do brania udziału w niniejszym postępowaniu.

Jak wskazał Sąd Rejonowy, między pierwotnym wierzycielem (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w O. zawarte zostały umowy przelewu wierzytelności, ale brak jest podstaw, by stwierdzić, że obejmowały one wierzytelność dochodzoną pozwem. Skarżący, mimo iż w apelacji powołuje się na umowę cesji wierzytelności z dnia 25.05.2018 r. wraz z załącznikiem, to zdaje się jednak nie dostrzegać, że w zgromadzonym materiale dowodowym brak jest załącznika do umowy cesji, który potwierdzałby istnienie pomiędzy CS1 Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym Niestandaryzowanym Funduszem Sekurytyzacyjnym z siedzibą w G. a (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w O. umowy pożyczki (...), która w konsekwencji potwierdziłaby istnienie wierzytelności dochodzonej pozwem. Wobec powyższego, także zarzuty naruszenia art. 229 k.p.c. w zw. z art. 230 k.p.c. oraz art. 232 k.p.c. są chybione.

Nie ma racji skarżący zarzucając Sądowi pierwszej instancji naruszenie art. 129 § 4 k.p.c. w zw. z art. 208 § 1 pkt 4 k.p.c. Przepis art. 129 § 4 k.p.c. mógłby mieć zastosowanie, gdy powód przedstawiłby niepoświadczone kserokopie dokumentów, nie składając ich oryginałów lub poświadczonych kserokopii. Poza tym z treści przepisu art. 129 § 1 i § 4 k.p.c. wprost wynika, że jeżeli strona przeciwna nie wystąpi z żądaniem przedstawienia dokumentów zgłoszonych w pozwie (lub innym piśmie procesowym) jako środki dowodowe, to nie powstaje obowiązek procesowy ich przedłożenia i należy przyjąć, że twierdzenia w nich zawarte są bezsporne. Zatem, okolicznością uzasadniającą żądanie złożenia oryginału dokumentu przez stronę będzie w szczególności powzięta przez sąd wątpliwość co do jego autentyczności. Niedostarczenie oryginału dokumentu wnioskowanego w trybie art. 129 § 4 k.p.c. nie jest obwarowane żadnymi sankcjami. Sąd Rejonowy prawidłowo nie wziął pod uwagę załącznika nr 1 do umowy sekurytyzacji pomiędzy (...) a E. M. C. (1) (...) z 2018 -05-25. Choć dokument ten został potwierdzony za zgodność z oryginałem przez pełnomocnika powoda, to nie został złożony w całości, lecz jedynie w postaci jednej strony, na której nie znajduje się żaden podpis osób, które miały brać udział w zawarciu umowy sekurytyzacyjnej. Wskazane wyżej okoliczności skutkują brakiem legitymacji procesowej czynnej po stronie powoda.

Nadto, słusznie Sąd Rejonowy wskazał, iż nie jest rzeczą sądu poszukiwanie za stronę dowodów przez nią nie wskazanych, mających na celu udowodnienie jej twierdzeń, co wyraźnie zaznaczył Sąd Najwyższy w wyroku z 17 grudnia 1996 r. (I CKU 45/96, OSNC 1997/6-7 poz. 76) stwierdzając, że zasadnicza rola sądu sprowadza się do prawnej i faktycznej oceny materiału dowodowego przedstawionego przez strony, a dopuszczenie dowodów z urzędu jest prawem, a nie obowiązkiem sądu, z którego to prawa powinien korzystać nader ostrożnie, tak by swoim działaniem nie wspierać żadnej ze stron procesu, a w szczególności nie działać na rzecz strony, która pomimo tego, iż dysponuje profesjonalną obsługą prawną, w procesie zachowuje się biernie.

Także zarzuty prawa materialnego są niezasadne, tj. art. 509 § 1 k.c. Powód opierał swoją legitymację czynną na twierdzeniach o skutecznym nabyciu wierzytelności, wynikającej z zawartej przez pozwaną umowy pożyczki, zaś z załączonego materiału dowodowego nie wynika fakt przejścia spornej wierzytelności na powoda, jako, że strona powodowa nie przedłożyła dokumentu, z którego wynikałaby wskazana okoliczność. Skuteczne wywodzenie uprawnień z faktu nabycia wierzytelności na podstawie umowy cesji wymaga udowodnienia bez wątpliwości, że do cesji konkretnej wierzytelności doszło. Wierzytelność, co do której nabywca rości sobie pretensje wobec dłużnika, musi być w sposób dostateczny oznaczona i udowodnione musi być przejście tejże wierzytelności na stronę powodową.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy oddalił wniesioną przez pozwanego apelację, na podstawie art. 385 k.p.c., jako bezzasadną.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy rozstrzygnął w oparciu o zasadę, wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c., zasądzając od powoda na rzecz pozwanej kwotę 1800 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym, których wysokość ustalono na podstawie § 2 pkt 5 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800 ze zm.).