Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 lipca 2023 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Okręgowego Leszek Dąbek

Sędzia Sądu Okręgowego Arkadia Wyraz-Wieczorek

Sądu Okręgowego B. C.

Protokolant Aleksandra Sado-Stach

po rozpoznaniu w dniu 12 lipca 2023 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Banku (...) Spółki Akcyjnej w W.

przeciwko M. G.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 27 kwietnia 2022 r., sygn. akt II C 971/21

uchyla zaskarżony wyrok w punktach 1 i 3 i w tym zakresie sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego.

SSO Beata Majewska-Czajkowska SSO Leszek Dąbek SSO Arkadia Wyraz-Wieczorek

Sygn. akt III Ca 570/22

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Gliwicach w wyroku z dnia 27 04 2022r. zasądził

od pozwanej M. G. na rzecz powódki (...) Banku (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 20.974,44zł z ustawowymi odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, liczonymi od dnia 15 01 2021r. do dnia zapłaty oraz oddalił powództwo w pozostałej części i orzekła o kosztach procesu.

W uzasadnieniu wyroku między innymi wyjaśnił, że poczynił ustalenia faktyczne

na podstawie okoliczności bezspornych pomiędzy stronami oraz wskazanych w nim źródeł dowodowych, która uznał za wiarygodne, gdyż pomimo podniesionego przez pozwaną zarzutu, że powódka nie przedłożyła odpisów dokumentów z „poświad-czeniem za zgodność z oryginałem” zostały przedłożone ich kserokopie, które stoso-wnie do regulacji art. 308 k.p.c. „są dopuszczalne jako odrębny środek dowodowy”

i pomimo tego, że nie są one dokumentami lub ich odpisami „nie ma przeszkód

do posługiwania się w celach dowodowych”. W motywach wyroku przywołał regulacje art. 720 k.c., art. 103 § 2 k.c. oraz art. 481 k.c. i art. 482 k.c. po czym po dokonaniu

w ich świetle oceny prawnej ustalonego stanu faktycznego w jej konkluzji uznał powództwo za uzasadnione w uwzględnionej w sentencji jego części, a w pozostałym zakresie oddalił je jako bezzasadne. O kosztach procesu orzekał stosując regulacji art. 100 zd. 1 k.p.c.

Orzeczenie zaskarżyła pozwana M. G. w części uwzględniającej powództwo oraz orzekającej o kosztach procesu (pkt 1 i wyroku) , która wnosiła o zmianę wyroku w zaskarżonej części przez oddalenie powództwa oraz zasądzenie na jej rzecz od powódki zwrotu kosztów procesu za obie instancje.

Zarzucała, że przy ferowaniu wyroku naruszono prawo procesowe i materialne w sposób wskazany w apelacji, w tym regulacje art. 6 k.c., art. 232 k.p.c., art. 245 k.p.c.

i art. 253 k.p.c. „polegające na uznaniu, iż powód udowodnił istnienie roszczenia, jego wysokość oraz datę wymagalności, podczas gdy powód nie przedstawił dowodów

na udostępnienie pozwanej kwoty kredytu zgodnie z postanowieniami Umowy,

nie przedstawił dowodów w jakiej faktycznie wysokości wierzytelność ta istnieje

w związku z czym nie można uznać , żeby powód dowiódł istnienia roszczenia

co do zasady oraz co do wysokości”.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Sąd pierwszej instancji trafnie zakwalifikował roszczenia powódki przyjmując, że mają one źródło w zawartej przez strony umowie pożyczki, lecz wadliwie rozpoznał sprawę a w konsekwencji tego, skonstruował wadliwą podstawę faktyczną orzeczenia.

Przy rozpoznaniu sprawy umknęło bowiem jego uwadze, że powód konsekwentnie w toku postępowania kwestionował podstawę faktyczną powództwa, wobec czego wskazane w niej fakty były pomiędzy stronami sporne i jako takie – stosownie

do regulacji art. 6 k.c. – wymagały one udowodnienia.

Konstruując podstawę faktyczną orzeczenia oparł się on na informacjach zawartych w dołączonych przez powodów do pozwu kserokopiach dokumentów.

Nie zostały one jednak w żaden sposób uwierzytelnione, przez co jakkolwiek Sąd Rejonowy słusznie wskazuje, że stanowią one „inny środek dowodowy” w rozumieniu art. 309 k.p.c. to ich moc dowodowa jest znikoma i w kontekście zajętego przez pozwanego stanowiska w sprawie, bez ich prawidłowego uwierzytelnienia, bądź potwierdzenia przez informacje zawarte w innych środkach dowodowych (np. dokumentach czy też zeznaniach świadków, a ostatecznie w zeznaniach stron) nie mogą być podstawą do poczynienia przez sąd na ich podstawie pozytywnych ustaleń faktycznych.

Równocześnie przy rozpoznaniu tego zagadnienia umknęło jego uwadze

– co należy podkreślić - że stosownie do regulacji art. 126 § 1 pkt 5 k.p.c. w związku

z art. 187 § 1 k.p.c. pozew powinien jedynie zawierać „wskazanie dowodu na wykazanie każdego z tych faktów” , co jednak nie jest równoznaczne z obowiązkiem dołączenia do niego oryginałów dokumentów stanowiących źródła dowodowe, bądź ich odpowiedników w postaci prawidłowo poświadczonych ich odpisów przez notariusza

albo przez występującego w sprawie pełnomocnika strony będącego adwokatem, radcą prawnym, rzecznikiem patentowym lub radcą Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej (art. 129 § 2 k.p.c.).

Konieczność ich przedłożenia jest bowiem uzależniona od tego, czy zachodzi potrzeba przeprowadzenia z nich dowodu (nie zachodzi ona w przypadkach przewidzianych w art. 227 - 230 k.p.c.), czy ich przedłożenia zażądał przeciwnik strony

(art. 129 § 1 k.p.c.), czy też, kiedy sąd w okolicznościach sprawy uzna za konieczne przejrzenie oryginału dokumentu, np. poweźmie wątpliwości co do jego sporządzenia lub treści (art. 250 § 2 k.p.c.)

W każdym z tych przypadków przyjąć jednak należy, że przed przystąpieniem do przeprowadzania postępowania dowodowego sąd rozpoznający sprawy (faktycznie przewodniczący składu orzekającego) zażąda ich przedstawienia

(art. 208 § 1 pkt 4 k.p.c.).

Sąd Rejonowy rozpoznając niniejszą sprawę nie wywiązał się z tego obowiązku (nie zażądał od powódki przedłożenia oryginałów dokumentów zaoferowanych mu jako źródła dowodowe albo ich uwierzytelnionych odpisów).

Tym samym naruszył on wskazaną regulację prawną, co w świetle motywów zaskarżonego orzeczenia doprowadziło w konsekwencji do nierozpoznania istoty sprawy w rozumieniu art. 386 § 4 k.p.c. a to czyni apelację uzasadnioną (z uwagi na wskazane wadliwości skonstruowanej podstawy faktycznej zaskarżonego wyroku ocena prawna pozostałych zarzutów apelacji jest bezprzedmiotowa).

Równocześnie wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości, co z kolei - w świetle przywołanej regulacji prawnej - czyniło koniecznym uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Reasumując zaskarżony wyrok jest wadliwy i dlatego apelację pozwanej jako uzasadnioną uwzględniono, orzekając jak w sentencji w oparciu o regulację art. 386 vk.p.c.

Sąd Rejonowy rozpoznając ponownie sprawę uwzględni zawartą powyżej ocenę prawną i jeżeli powtórnie uzna za konieczne przeprowadzenie w sprawie postępowania dowodowego z zaoferowanych mu w pozwie dowodów z dokumentów , to w oparciu o regulację art. 208 § 1 pkt 4 k.p.c. zobowiąże powodów - w zakreślonym mu terminie - do ich przedłożenia ich w oryginale albo wraz z ich prawidłowym uwierzytelnieniem (np. przez reprezentującego powoda radcę prawnego).

SSO Beata Majewska – Czajkowska SSO Leszek Dąbek SSO Arkadia Wyraz – Wieczorek