Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 808/22

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 29 grudnia 2021 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi w sprawie sygn. akt II C 1090/21 z powództwa A. K. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W., o zapłatę:

1.  zasądził od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz A. K. kwotę 2945,19 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 2 marca 2021 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 1.117 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania;

2.  oddalił powództwo w pozostałej części;

3.  nadał wyrokowi w punkcie pierwszym w zakresie należności głównej rygor natychmiastowej wykonalności.

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany, zaskarżając wydane rozstrzygnięcie w części zasądzającej od pozwanego na rzecz A. K. odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 2 marca 2021 r. do dnia zapłaty oraz w zakresie zasądzonych kosztów procesu tj. w części wskazanej w pkt. 1 wyroku.

Skarżący zarzucił rozstrzygnięciu:

1.  naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na treść zaskarżonego rozstrzygnięcia, art. 101 k.p.c. w zw. z art. 98 i 99 k.p.c. poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, mimo że pozwany nie dał powodu do wytoczenia sprawy i uznał przy pierwszej czynności procesowej żądanie pozwu oraz na niezasadność roszczenia odsetkowego;

2.  naruszenie przepisu prawa materialnego, art. 481 k.c. w zw. z art. 455 k.c. przez zasądzenie odsetek począwszy od daty wcześniejszej niż dzień wydania prawomocnego wyroku, podczas gdy pozwany nawet przy najbardziej niekorzystnej dla pozwanego interpretacji tego aspektu należało przyjąć, że do czasu zapadnięcia prawomocnego wyroku Bank miał uzasadnione podstawy by przypuszczać, że nie jest w zwłoce wobec strony przeciwnej w zakresie roszczenia odsetkowego.

W związku z tak postawionymi zarzutami skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w zaskarżonym zakresie i oddalenie powództwa oraz zasądzenie zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Powód, w odpowiedzi na wniesioną przez pozwanego apelację, wniósł o jej oddalenie oraz o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów zastępstwa adwokackiego przed Sądem drugiej instancji według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego podlegała oddaleniu jako bezzasadna.

Zdaniem Sądu Okręgowego, wyrok Sądu Rejonowego odpowiada prawu i jako taki musi się ostać. Podniesione przez apelującego zarzuty nie zasługują na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że niezasadny jest podniesiony przez skarżącego zarzut naruszenia art. 101 k.p.c. w zw. z art. 98 i 99 k.p.c.. Sąd I instancji prawidłowo ocenił, że mimo uznania powództwa przez pozwanego przy pierwszej czynności (w odpowiedzi na pozew), nie można w niniejszej sprawie zastosować art. 101 k.p.c.. O ile bowiem poza sporem pozostaje okoliczność, że pozwany uznał żądanie pozwu przy pierwszej czynności procesowej, to nie może być mowy o tym, że nie dał powodu do wytoczenia sprawy. Pozwany nie daje powodu do wytoczenia sprawy, jeżeli nie wiedział o pretensji powoda, a z okoliczności wynika, że gdyby był wezwany do zaspokojenia roszczeń, to by je zaspokoił. Nie może być uważany za takiego pozwany, który nie zaspokoił pretensji mimo wezwania, a zapłacił dopiero po wytoczeniu sprawy (tak też Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I., red. K. Piasecki, T. Marciniak, wyd. 6, Warszawa 2014 r., System Informacji Prawnej Legalis).

Przekładając powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że nie ma podstaw do przyjęcia, aby pozwany w istocie o istnieniu zadłużenia nie wiedział. Po pierwsze, stosowne informacje o tytule i wysokości zobowiązania powziął z otrzymanego od powoda wezwania do zapłaty, które odebrał w dniu 22 lutego 2021 r.. Wówczas pozwany zyskał świadomość istnienia roszczeń powoda. Do zaspokojenia pretensji powoda nie doszło zatem nawet bezpośrednio po wytoczeniu powództwa, a nawet do momentu zakończenia postępowania przed Sądem pierwszej instancji. Nie sposób zatem wobec bierności pozwanego przyjąć, że wystąpienie z powództwem o zapłatę było przedwczesne. Dotychczasowe postawa pozwanego nie skłania również do przyjęcia, aby podejmował on natychmiastowe działania w związku z powzięciem informacji o domaganiu się zapłaty przez wierzyciela, niezależnie od tego czy miało to miejsce przed procesem, czy też w jego toku.

Reasumując, przyjąć należało, że w sytuacji, gdy powód wezwał pozwanego przed wszczęciem postępowania do spełnienia żądania, które następnie zostało sformułowane w pozwie inicjującym postępowanie w omawianej sprawie, a następnie pozwany w takiej sytuacji oświadczył, że uznaje żądanie pozwu, nie można mówić o uznaniu powództwa w rozumieniu art. 101 k.p.c. (tak też postanowienie Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 30 listopada 1995 r., sygn. I ACz 366/95, OSA 1996, Nr 7-8, poz. 34).

W doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się, że pozwany nie daje podstaw do wytoczenia powództwa, jeżeli jego stosunek wobec żądania powoda pozwala przyjąć, że powód uzyskałby zaspokojenie swojego roszczenia bez konieczności wytaczania powództwa. (tak: postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 12 listopada 2015 r., sygn. I ACz 1761/15, LEX nr 1934470). Natomiast w okolicznościach przedmiotowej sprawy pozwany sam sobie przeczy twierdząc z jednej strony, że nie dał postaw do wytoczenia powództwa, z drugiej zaś wnioskuje o zasądzenie odsetek począwszy od daty wcześniejszej niż dzień wydania prawomocnego wyroku, podczas gdy pozwany nawet przy najbardziej niekorzystnej dla pozwanego interpretacji tego aspektu należało przyjąć, że do czasu zapadnięcia prawomocnego wyroku skarżący miał uzasadnione podstawy by przypuszczać, że nie jest w zwłoce wobec strony przeciwnej. Reasumując nie można zatem mówić o tym, że pozwany nie dał powodu do wytoczenia sprawy.

W związku z powyższym za niezasadny należało również uznać podniesiony przez skarżącego zarzut naruszenia art. 455 k.c. w zw. z art. 481 k.c.. Dla ustalenia terminu spełnienia świadczenia podstawowe znaczenia ma art. 455 k.c., który stanowi, że jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Ze względu na sposób oznaczenia terminu spełnienia świadczenia, rozróżnia się zobowiązania terminowe i bezterminowe. W zobowiązaniach terminowych termin spełnienia świadczenia jest z góry oznaczony wprost lub przez czynność prawną, ustawę, orzeczenie sądu albo decyzję administracyjną. Z kolei za zobowiązania bezterminowe poczytuje się zobowiązania, których termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania i jest uzależniony od wyrażenia woli przez wierzyciela przez złożenie przez niego stosownego oświadczenia woli (art. 455 in fine k.c.). W takim zobowiązaniu świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika przez wierzyciela. Wezwanie dłużnika przez wierzyciela do wykonania zobowiązania bezterminowego nie jest przejawem możliwości żądania świadczenia, lecz postawieniem tego świadczenia w stan wymagalności, a skutkiem prawnym wezwania do zapłaty jest aktywizacja obowiązku wykonania zobowiązania (tak: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 2014 r. III CZP 76/14; wyrok z uzasadnieniem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 14 kwietnia 2016 r. sygn. akt I ACa 960/15).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy należy podkreślić, że powód wezwał pozwanego do zapłaty, wyznaczając termin 7 dni od otrzymania wezwania. Pozwany odebrał przedmiotowe wezwanie w dniu 22 lutego 2021 r., a zatem począwszy od dnia 2 marca 2021 r. pozostawała w opóźnieniu w spełnieniu dochodzonego przez powoda świadczenia.

Nie doszło w sprawie również do naruszenia art. 481 § 1 k.c. który tylko ogólnie określa uprawnienie wierzyciela do żądania odsetek na wypadek, gdy dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Powód miał zatem prawo, co do zasady oparte właśnie na tym przepisie, domagać się odsetek od należnego mu odszkodowania za okres, w którym strona pozwana pozostawała w opóźnieniu z jego zapłatą.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 385 k.p.c., oddalił apelację pozwanego, jako bezzasadną.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy rozstrzygnął w oparciu o art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 1) oraz § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokatów z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1.800 ze zm.) zasądzając w punkcie 2. wyroku od pozwanego na rzecz powoda kwotę 120 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.