Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 19 października 2023 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Okręgowego Leszek Dąbek

po rozpoznaniu w dniu 19 października 2023 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym sprawy z wniosku kurator spadku M. T.

z udziałem Skarbu Państwa - Prezydenta Miasta st. W., R. W., W. W., A. W., T. B., M. B. i I. K.

o stwierdzenie nabycia spadku po C. K.

na skutek zażalenia wnioskodawcy

na postanowienie Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 20 września 2022 r.,

sygn. akt I Ns 219/18

postanawia:

uchylić zaskarżone postanowienie i w tym zakresie sprawę przekazać

Sądowi Rejonowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego.

SSO Leszek Dąbek

Sygn. akt III Cz 449/22

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Gliwicach w3 postanowieniu z dnia 20 09 2022r. odmówił podjęcie postępowania, uznając, że nie ustała przyczyna zawieszenia postępowania, gdyż kurator nie przedłożył postanowień o stwierdzeniu nabycia spadków po zmarłych uczestnikach postępowania I. K. i R. W. lub poświadczeń dziedziczenia po nich, a jedynie postępowanie w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku zakończone postanowieniem kończącym postępowanie pozwala ustalić, czy spadkobierca sporządził ważny testament, jaki jest krąg spadkobierców

i kto ze spadkobierców przyjął spadek, a kto go odrzucił.

Orzeczenie zaskarżył wnioskodawca kurator spadku po C. K. M. T., który wnosił o jego zmianę przez podjęcie postępowania oraz zasądzenie nie na jego rzecz zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego.

Zarzucał, że przy ferowaniu zaskarżonego postanowienia naruszono prawo procesowe, regulację art. 180 § 1 pkt 1 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c. poprzez bezzasadne odmówienie podjęcia postępowania, podczas gdy spełnił przesłanki warunkujące podjęcia postępowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z utrwalonym judykatury i doktryny prawa poglądem postanowienie o stwierdzenie nabycia spadku (zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia, europejskie poświadczenie spadkowe) nie jest warunkiem sine qua non podjęcia postępowania na rzecz lub przeciwko zgłaszającym się lub wskazanym osobom (między innymi K. Lipiński. Glosa do orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 27 11 1061r. 2 CR 1043/60, OSPiKA 1962, z 11. s 662-663).

Niemniej konstrukcja zawieszenia postępowania z powodu śmierci strony (uczestnika postępowania) zakłada, że kontynuacja postępowania nastąpi z udziałem osób, które rzeczywiście są następcami procesowymi zmarłego.

Z tej przyczyny sąd nie powinien – jak słusznie przyjął Sad Rejonowy – podejmować postępowania, dopóki ze gromadzonego materiału nie wynika dostatecznie,

że zgłaszająca się lub wskazana osoba jest rzeczywiście uprawniona do następstwa procesowego.

Wymaga to wykazania, że przysługuje jej status spadkobiercy, a to z kolei wymaga wykazania wskazanych przez Sąd pierwszej instancji okoliczności, co obliguje go do podjęcia w tym celu stosownych czynności.

Z obowiązku tego Sąd pierwszej instancji się wywiązał, co powoduje, że zaskarżone postanowienie jest przedwczesne, a zażalenie uzasadnione i prowadziło do uchylenia zaskarżonego postanowienia i przekazania w tym zakresie sprawy do ponownego rozpoznania przy zastosowaniu regulacji art. 386 § 4 k.p.c. w związku z art. 397 § 3 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c.

Reasumując zaskarżone postanowienie jest wadliwe, a zażalenie uzasadnione i dlatego orzeczono jak sentencji w oparciu o regulację art. 386 § 4 k.p.c.

w związku z art. 397 § 3 zd. 1 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c.

Sąd Rejonowy rozpoznając ponownie omawiane zagadnienie uwzględni zawartą powyżej ocenę prawną i podejmie czynności w celu ustalenia następców prawnych zmarłych uczestników postepowania.

W tym celu uwzględni informacje zawarte w dołączonych do akt dokumentach (k. 407 – 449 akt), a w przypadku gdyby w dalszym ciągu miał wątpliwości dotyczące osób – następców prawnych po zamarłych uczestników postępowania, wysłucha na posiedzeniu niejawnym uczestników postępowania i osoby wskazane jako następców prawnych (w piśmie I. T. z dnia 24 04 2023r.; k. 404406 akt), a następnie ponowni podejmie stosowną decyzję odnośnie wniosku skarżącego o podjęcie postępowania.

SSO Leszek Dąbek