Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 października 2023r.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w III Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: sędzia Tomasz Olszewski

Protokolant: Bożena Wolfram

w obecności Prokuratora Małgorzaty Karwackiej-Barylskiej

po rozpoznaniu w dniach: 18 kwietnia 2023r., 19 kwietnia 2023r., 25 kwietnia 2023r., 16 maja 2023r., 24 lipca 2023r., 25 września 2023r.

sprawy:

1.  P. P. (1) syna T. i J. z domu S. urodzonego (...) w P.

o s k a r ż o n e g o o t o , ż e :

I.  w czasie od stycznia 2018 roku do maja 2020 roku w miejscowości K. woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z P. O., będąc członkiem zarządu (...) w K., dłużnikiem kilku wierzycieli, w sposób lekkomyślny doprowadził do niewypłacalności Spółki, w szczególności poprzez nieregulowanie zaległych zobowiązań, co skutkowało wzrostem kosztów z tytułu odsetek, opłat sądowych i komorniczych, poprzez zaciąganie nieuzasadnionych zobowiązań w postaci pożyczek i kredytów na bieżącą działalność Spółki, które zwiększały jej zobowiązania, poprzez posługiwanie się nieprawdziwymi dokumentami w postaci rachunku zysków i strat w celu uzyskania finansowania z (...) mając świadomość trudności w spłacie zobowiązań oraz poprzez faworyzowanie wierzycieli, a w szczególności udziałowców Spółki do których się zaliczał;

tj. czyn z art. 301 § 3 kk

II.  w czasie od 2018 roku do końca 2019 roku w miejscowości K. woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z P. O. będąc członkiem zarządu I. (...) Sp. z o.o. z/s w K. i osobą uprawnioną zgodnie z przepisem art. 201 ksh do prowadzenia spraw Spółki i reprezentowania jej, nadużył udzielonych mu uprawnień, w ten sposób że zaciągał nieuzasadnione zobowiązania finansowe w postaci pożyczek i kredytów na bieżącą działalność Spółki, które doprowadziły do zwiększenia jej zobowiązań wyrządzając tym Spółce szkodę majątkową w wielkich rozmiarach, tj. w kwocie 1.649 590,90 zł, czym działała na szkodę Instytutu (...) Sp. z o.o. z/s w K.

tj. o czyn z art. 296 § 1 i 3 kk

III.  w dniu 25 lutego 2018 roku w K. woj. (...) będąc prezesem zarządu Spółki Instytut (...) Sp. z o.o. z/s w K. nr KRS (...) zobowiązanym przepisami prawa do zgłoszenia wniosku o upadłość Spółki, pomimo zaistnienia warunków do złożenia takiego wniosku z uwagi na utratę zdolności do regulowania wymagalnych zobowiązań Spółki, wniosku o upadłość Spółki nie zgłosił;

tj. o czyn z art. 586 ustawy z dnia 15 września 2000 roku Kodeks Spółek Handlowych

IV.  w dniu 14 grudnia 2018 roku w W. woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z P. O., będąc członkiem zarządu Instytutu (...) Sp. z o.o. z/s w K., w celu uzyskania dla Spółki dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach I i IV osi Priorytetowej Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020 w wysokości 10 694 857, 60 PLN w założonym do (...) wniosku o to dofinansowanie nr (...).01.01.01.-00- (...) zawarł nierzetelne pisemne oświadczenie dotyczące okoliczności o istotnym znaczeniu dla przyznania wyżej wymienionego wsparcia finansowego, a w szczególności poprzez wskazanie uzyskanych przychodów ze sprzedaży w roku 2018 na poziomie 3 122 590,00 PLN przy rzeczywistych przychodach na poziomie nie większym niż 541 412,96 zł, poprzez wskazanie osiągniętego zysku netto za rok 2018 w wysokości 425 618,00 PLN pomimo osiągnięcia straty (-457 357,93 PLN) oraz poprzez zawyżenie we wniosku wartości aktywów Spółki do poziomu 4 378 584, 00 PLN z rzeczywistego wynoszącego 1 823 098,79 PLN;

tj. o czyn z art. 297 § 1 kk

V.  w dniu 08 stycznia 2019 roku w K. woj. (...) będąc prezesem zarządu Instytutu (...) Sp. z o.o. z/s w K., w celu uzyskania dla Spółki kredytu bankowego z (...) Bank (...) SA w wysokości 300 000,00 PLN na finansowanie bieżącej działalności gospodarczej, w założonym wniosku o ten kredyt zawarł nierzetelne pisemne oświadczenie dotyczące okoliczności o istotnym znaczeniu dla przyznania wyżej wymienionego wsparcia finansowego, a w szczególności poprzez wskazanie uzyskanych przychodów ze sprzedaży za rok 2018 na poziomie 4 163 452,73,00 PLN przy osiągniętych rzeczywistych przychodach ze sprzedaży za ten okres na poziomie 541 412, 96 PLN oraz poprzez wskazanie zysku netto wypracowanego za rok 2018 w wysokości 567 490,74 PLN pomimo osiągnięcia straty za ten okres wynoszącej – 457 357,93 PLN, czym działał na szkodę (...);

tj. o czyn z art. 297 § 1 kk

VI.  w dniach 26 i 27 lutego 2020 roku w R. woj. (...) działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wspólnie i w porozumieniu z P. O. będąc członkiem zarządu Instytutu (...) Sp. z o.o. z/s w K., doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem G. K. (1) na kwotę 300 000,00 PLN w ten sposób, że zaciągając umowną o pożyczkę pieniężną wprowadził w błąd wymienionego pożyczkodawcę co do zamiaru zwrotu i możliwości spłaty udzielonej pożyczkobiorcy – Instytutowi (...) Sp. z o.o. z/s w K. pożyczki, z której środki zostały przelane na rachunek (...) o nr (...), czym działał na szkodę G. K. (1);

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 § 1 kk

VII.  w czasie od września 2020 roku do listopada 2020 roku w L., woj. (...) działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w celu osiągnięcia korzyści wspólnie i w porozumieniu z P. O. będąc członkiem zarządu (...) Sp. Z o.o. z/s w K., doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Spółkę (...) z o.o. z/s w L. na łączną kwotę 32 000,00 PLN netto w ten sposób, że w wyniku prowadzonych rozmów handlowych wprowadził w błąd przedstawiciela Spółki (...) co do zamiaru dostarczenia nanopowłok do pokrycia obrzeży przy realizowanej w L. inwestycji dotyczącej rewitalizacji parku miejskiego, na poczet której to dostawy otrzymał z góry zapłatę zgodnie z wystawionymi przez (...) Sp. z o.o. fakturami VAT nr (...); czym działał na szkodę (...) Sp. z o.o. reprezentowanej prze E. W. (1);

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk

VIII.  w dniu 24 listopada 2020 roku w miejscowości K., woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z P. O., w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, usiłował doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem (...) Oddział w Polsce na łączną kwotę 20 000,00 EURO w ten sposób, że dokonał pięciokrotnych płatności numerami zastrzeżonych kart płatniczych przy wykorzystaniu terminala (...) służącego do akceptacji kart płatniczych przy wykorzystaniu terminala (...) służącego do akceptacji kart płatniczych uzyskanego na podstawie uprzednio zawartej jako członek zarządu Spółki (...) Sp. z o.o. z/s w K. umowy o akceptacje kart płatniczych nr (...), czym wprowadził w błąd w/w pośrednika rozliczeniowego co do prawdziwości realizowanej płatności, jednak czynu tego nie dokonał z uwagi na wstrzymanie przez (...) przekazania środków z przeprowadzonych płatności na rachunek bankowy (...) Sp. z o.o.;

tj. o czyn z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk

2.  P. O. s. M. i K. z domu S. urodzonego (...) w P.

o to, że:

IX.  w czasie od stycznia 2018 roku do maja 2020 roku w miejscowości K. woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z P. P. (1) jako członek zarządu Instytutu (...) Sp. z o.o. z/s w K., będąc dłużnikiem kilku wierzycieli w sposób lekkomyślny doprowadził do niewypłacalności Spółki poprzez nieregulowanie zaległych zobowiązań, co spowodowało wzrost kosztów z tytułu odsetek, opłat sądowych i komorniczych, poprzez zaciąganie nieuzasadnionych zobowiązań w postaci pożyczek i kredytów na bieżącą działalność Spółki, które nie poprawiły kondycji finansowej, a zwiększyły jej zobowiązania, poprzez posługiwanie się nieprawdziwymi dokumentami w postaci rachunku zysków i strat w celu uzyskania finansowania z (...) Bank (...) SA mając świadomość ewentualnych trudności w spłacie zobowiązań oraz poprzez faworyzacje wierzycieli, a w szczególności udziałowców Spółki do których się zaliczał;

tj. o czyn z art. 301 § 1 kk

X.  w czasie od 2018 roku do końca 2019 roku w miejscowości K. woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z P. P. (1) będąc członkiem zarządu Instytutu (...) Sp. z o.o. z/s w K. i osobą uprawnioną zgodnie z przepisem art. 201 ksh do prowadzenia spraw Spółki i reprezentowania jej nadużył udzielonych mu uprawnień, w ten sposób, że zaciągał nieuzasadnione zobowiązania finansowe w postaci pożyczek i kredytów na bieżącą działalność Spółki które doprowadziły do zwiększenia jej zobowiązań wyrządzając tym Spółce szkodę majątkową w wielkich rozmiarach, tj. w kwocie 1.643 590,90 zł, czym działał na szkodę spółki

tj. o czyn z art. 296 § 1 i 3 kk

XI.  w dniu 14 grudnia 2018 roku w W. woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z P. P. (1) jako członek zarządu Instytutu (...) Sp. z o.o. z/s w K., w celu uzyskania dla Spółki dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach I i IV osi Priorytetowej Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020 w wysokości 10 694 857,60 PLN w założonym do (...) wniosku o to dofinansowanie nr (...).01.01.01.-00- (...) zawarł nierzetelne pisemne oświadczenie dotyczące okoliczności o istotnym znaczeniu dla przyznania wyżej wymienionego wsparcia finansowego, a w szczególności poprzez wskazanie uzyskanych przychodów ze sprzedaży w roku 2018 na poziomie 3 122 590,00 PLN przy rzeczywistych przychodach na poziomie nie większym niż 541 412,96 zł, poprzez wskazanie osiągniętego zysku netto za rok 2018 w wysokości 425 618,00 PLN pomimo osiągnięcia straty (-457 357,93 PLN) oraz poprzez zawyżenie we wniosku wartości aktywów Spółki do poziomu 4 378 584,00 PLN z rzeczywistego wynoszącego 1 823 098,79 PLN;

tj. o czyn z art. 297 § 1 kk

XII.  w dniach 26 i 27 lutego 2020 roku w R. woj. (...) działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wspólnie i w porozumieniu z P. P. (1) jako członek zarządu Instytutu (...) Sp. z o.o. z/s w K., doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem G. K. (1) na kwotę 300 000,00 PLN w ten sposób, że zaciągając umowną pożyczkę pieniężną wprowadził w błąd wymienionego pożyczkodawcę co do zamiaru zwrotu i możliwości spłaty udzielanej pożyczkobiorcy – Instytutowi (...) Sp. z o.o. z/s w K. pożyczki, z której środki zostały przelane na rachunek (...) o nr (...), czym działał na szkodę G. K. (1);

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 § 1 kk

XIII.  w czasie od września 2020 roku do listopada 2020 roku w L., woj. (...) działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wspólnie i w porozumieniu z P. P. (1) jako członek zarządu (...) Sp. z o.o. z/s w K., doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Spółkę (...) Sp. z o.o. z/s w L. na łączną kwotę 32 000,00 PLN netto w ten sposób, że w wyniku prowadzonych rozmów handlowych wprowadził w błąd przedstawiciela Spółki (...) co do zamiaru dostarczenia nanopowłok do pokrycia obrzeży przy realizowanej w L. inwestycji dotyczącej rewitalizacji parku miejskiego, na poczet której to dostawy otrzymał z góry zapłatę zgodnie z wystawionymi przez (...) Sp. z o.o. fakturami VAT nr (...), czym działał na szkodę (...) Sp. z o.o. reprezentowanej przez E. W. (1);

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk

XIV.  w dniu 24 listopada 2020 roku w miejscowości K., woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z P. P. (1), w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, usiłował doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem (...) Oddział w Polsce na łączną kwotę 20 000,00 EURO w ten sposób, że dokonał pięciokrotnych płatności numerami zastrzeżonych kart płatniczych przy wykorzystaniu terminala (...) służącego do akceptacji kart płatniczych uzyskanego na podstawie uprzednio zawartej jako członek zarządu Spółki (...) Sp. z o.o. z/s w K. umowy o akceptacje kart płatniczych nr (...), czym wprowadził w błąd w/w pośrednika rozliczeniowego co do prawdziwości realizowanej płatności, jednak czynu tego nie dokonał z uwagi na wstrzymanie przez (...) przekazania środków z przeprowadzonych płatności na rachunek bankowy (...) Sp. z o.o.;

tj. o czyn z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk

orzeka

1.  P. P. (1) uniewinnia od popełnienia czynów zarzucanych w punktach: I., II., VI., VII. i VIII. aktu oskarżenia, ustalając, że w tym zakresie koszty postępowania poniesie Skarb Państwa;

2.  P. P. (1) uznaje za winnego czynu zarzucanego w punkcie III. aktu oskarżenia, wyczerpującego znamiona art.586 ustawy z dnia 15 września 2000r. Kodeks spółek handlowych , za który na podstawie powołanego przepisu wymierza P. P. (1) karę grzywny w wysokości 300 (trzysta) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 (dwadzieścia) złotych;

3.  P. P. (1) uznaje za winnego czynu zarzucanego w punkcie IV. aktu oskarżenia, z tą zmianą w jego opisie, że przyjmuje, że eliminuje z jego opisu działanie wspólnie i w porozumieniu z P. O. i przyjmując, że czyn ten wyczerpał znamiona art.297 § 1 kk , na podstawie powołanego przepisu oraz art.37a § 1 kk w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 października 2023r. w związku z art.4 § 1 kk wymierza P. P. (1) karę grzywny w wysokości 400 (czterysta) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 (dwadzieścia) złotych oraz świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w kwocie 1.500 (jeden tysiąc pięćset) złotych;

4.  P. P. (1) uznaje za winnego czynu zarzucanego w punkcie V. aktu oskarżenia i przyjmując, że czyn ten wyczerpał znamiona art.297 § 1 kk , na podstawie powołanego przepisu oraz art.37a § 1 kk w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 października 2023r. w związku z art.4 § 1 kk wymierza P. P. (1) karę grzywny w wysokości 400 (czterysta) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 (dwadzieścia) złotych oraz świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w kwocie 1.500 (jeden tysiąc pięćset) złotych;;

5.  na podstawie art.85 § 1 kk i art.86 § 1 kk kary grzywny wymierzone w punktach 2., 3 i 4. wyroku łączy i wymierza P. P. (1) karę łączną 650 (sześćset pięćdziesiąt) stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 (dwadzieścia) złotych;

6.  P. O. uniewinnia od popełnienia czynów zarzucanych w punktach: IX., X., XI., XII., XIII. i XIV. aktu oskarżenia, ustalając, że w tym zakresie koszty postępowania poniesie Skarb Państwa;

7.  zasądza od P. P. (1) na rzecz Skarbu Państwa kwotę 1.300 (jeden tysiąc trzysta) zł tytułem opłaty oraz kwotę 3.000 (trzy tysiące) złotych tytułem części pozostałych kosztów sądowych, w pozostałym zakresie zwalniając tego oskarżonego od obowiązku ich ponoszenia.

Sygn. akt III K 1/23

UZASADNIENIE

Ustalenia fatyczne.

Zarzuty I., II. i IX.

Spółka Instytut (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. zajmowała się produkcją farb i substancji pochodnych. Początkowo w prowadzenie spółki zaangażowani byli małżonkowie N. i B. D.. Firma wykorzystywała receptury farb należące do N. D. (1).

\wyjaśnienia P. P., k. 2286

zeznania N. D., k. 2289 i dalsze\

W 2017r. wspólnicy zainteresowali przystąpieniem do spółki (...). Kilka miesięcy później, w połowie 2018r. do grona zainteresowanych przystąpieniem do spółki dołączył P. O..

\wyjaśnienia P. P., k. 2286

zeznania N. D., k. 2289 i dalsze\

W dniu 18 czerwca 2018r. P. P. (1) objął 2.200 udziałów w spółce o łącznej wartości 110.000 zł. Następnie – w okresie od 9 stycznia 2019r. do 19 września 2019r. posiadał on 9.900 udziałów o wartości 495.000 zł, zaś w okresie od 19 września 2019r. – 21.097 udziałów o łącznej wartości 1.054.850 zł.

\wypis z KRS, k. 1448 i dalsze\

Od 19 września 2019r. udziały w spółce nabył P. O., a także D. D..

\wypis z KRS, k. 1448 i dalsze\

W okresie od 4 marca 2016r. do 18 czerwca 2018r. Prezesem Zarządu była B. D..

W dniu 18 czerwca 2018r. funkcję tę przejął P. P. (1), zaś w dniu 19 września 2019r. Wiceprezesem Zarządu został P. O., powołany na to stanowisko uchwałą Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników Spółki Instytutu (...) z dnia 12 lipca 2019r. W okresie od 18 czerwca 2018r. do 14 stycznia 2019r. prokurentem spółki był N. D. (1).

\kopia protokołu obrad NZW, k .2215

wyjaśnienia P. P., k. 2286v.

\wypis z KRS, k. 1448 i dalsze\

W dniu 21 stycznia 2019r. Instytut (...) decyzją NZW z dnia 18 stycznia 2019r. zawarł z bankiem (...) umowę kredytową na działalność gospodarczą – biznes ekspres na kwotę 300.000 zł, która miała zostać przeznaczona na bieżące finasowanie działalności gospodarczej.

\dowody z dokumentów, załączniki 20 i 20A do opinii biegłej\

W latach 2017 – 2020 spółka zaciągała pożyczki od podmiotów i osób powiązanych z nią na łączną kwotę 3.229.147 zł, z czego:

- z pożyczkodawcą (...) SA – na kwotę 150.000 zł,

- z P. O. – na kwotę 1.331.500 zł,

- z P. P. (1) – na kwotę 1.447.647 zł,

- z G. K. (1) – na kwotę 300.000 zł,

- J. O. – na kwotę 30.000 zł,

- I. H. – na kwotę 64.836 zł.

\opinia biegłej z zakresu rachunkowości, k. 1412 wraz z dokumentami źródłowymi \załączniki do opinii\\

W 2019r. pracę w spółce na stanowisku księgowej rozpoczęła J. B. (1).

\zeznania J. B., k. 2301 i dalsze\

Spółka nieprzerwanie, choć ze zmiennym powodzeniem, prowadziła działalność w zakresie produkcji i sprzedaży farb i lakierów. Na nieruchomości w miejscowości K. znajdowały się budynki biurowe, produkcyjne i laboratorium oraz komora lakiernicza. Zatrudnieni byli pracownicy biurowi, pracownicy produkcyjni, chemicy i – w pewnym okresie czasu – także przedstawiciele handlowi. Spółka dysponowała własnymi broszurami handlowymi produktów.

\zeznania J. B., k. 2301 i dalsze

zeznania J. K., k. 2304 i dalsze

zeznania K. K., k. 2304v.

zeznania I. H., k. 2317v. i dalsze

broszury, (...)\

W 2019r. P. O. wniósł aportem do Spółki nieruchomość w miejscowości K..

Kondycja finansowa Instytutu (...) już w momencie przystąpienia do spółki (...) była niepewna i niestabilna.

W celu wsparcia finansowego dla spółki, w latach 2018-2019 P. O. wraz z P. P. (1) – wpłacili do kasy spółki tytułem pożyczek łącznie kwotę 2,7 mln zł. W ten sposób pozyskane środki finansowe przeznaczane były na zaległości związane z wypłatami wynagrodzeń, zaległe faktury i inne należności związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

\zeznania J. B., k. 2301v. \

Na podstawie rachunków bankowych należących do Instytutu (...) ustalono, że spółka częściowo spłaciła swoje zadłużenie wobec jej udziałowców w łącznej kwocie 347.908,52 zł, z czego:

- dla P. P. (1) przekazano kwotę 103.788,14 zł,

- dla P. O. przekazano kwotę 244.120,38 zł.

\opinia biegłej z zakresu rachunkowości, k. 1438\

III.

W dniu 14 czerwca 2019r. P. O. wysłał do N. D. (1) emaila, w którym przyznawał, że Spółce (...) przez około rok wstecz kilka razy groziło bankructwo.

\dokument, k. 468\

Ponadto w dniu 10 grudnia 2019r. P. O. informował N. D. (1) o tym, że Spółka nie posiada środków finansowych na wypłaty dla pracowników.

\treść SMS, k. 474\

O braku płynności finansowej Instytutu (...) informował N. D. (1) jeszcze kilkukrotnie.

\treść SMS, k. 475 i dalsze\

Faktycznie spółka stała się niewypłacalna (utraciła zdolność do regulowania swoich wymagalnych zobowiązań) z dniem 25 lutego 2018r.

Mimo to P. P. (1) zaniechał wystąpienia z wnioskiem o ogłoszenie upadłości spółki.

\opinia biegłej z zakresu rachunkowości i finansów, k. 1407\

W lutym 2023r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w B. prowadził przeciwko Spółce szesnaście postepowań egzekucyjnych na łączną kwotę 796.972, 81 zł.

Egzekucja w części tych spraw skierowana była do nieruchomości stanowiącej własność dłużnej spółki, której wartość znacznie przekraczała sumę je zobowiązań.

\pisemna informacja komornika, k. 2242 i dalsze

opinia biegłej z zakresu księgowości\

Zarzuty IV. i XI.

W dniu 14 grudnia 2018r. działając w imieniu Instytutu (...) Spółki z o.o. P. P. (1) jako Prezes Zarządu i N. D. (1) jako prokurent złożyli do (...) w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020 wniosek o dofinansowanie projektu na kwotę 10.694.857,60 zł.

\dokument, k. 511 i dalsze\

We wniosku zawarte zostały informacje, z których wynikało, że w trzecim kwartale 2018r. spółka posiadała aktywa trwałe o łącznej wartości 4.378.584 zł, przychody uzyskane ze sprzedaży wyniosły 3.122.590 zł, a zysk netto za ten okres wyniósł 425.618 zł.

\dokument, k. 550 i 551\

Tymczasem ze sprawozdania finansowego za wspomniany okres wynikało, że spółka osiągnęła ze sprzedaży przychody o wartości nie przekraczającej 541.412,96 zł, nie osiągnęła zysku, lecz stratę na poziomie -457.357,93 zł, a wartość jej aktywów wynosiła w rzeczywistości 1.823.098,79 zł.

\opinia biegłej z zakresu rachunkowości, 1410 i dalsze

dokument, k. 550 i 551\

Zarzut V.

W dniu 8 stycznia 2019r. działając w imieniu Instytutu (...) Spółki z o.o. P. P. (1) złożył podpisany przez siebie jako członka zarządu spółki wniosek o kredyt do banku (...) SA z siedzibą w W. na kwotę 300.000 zł, w wyniku którego w dniu 21 stycznia 2019r. doszło do zawarcia umowy o kredyt na działalność gospodarczą.

\dokumenty, k.804 i dalsze, k. 783 i dalsze, k. 818 i dalsze\

Do wniosku P. P. (1) załączył podpisany przez siebie dokument, w którym wykazał, że spółka, w imieniu której działał, osiągnęła za 2018r. przychód ze sprzedaży na poziomie 4.163.452,73 zł, podczas gdy faktycznie przychody te osiągnęły wartość 541.412,96 zł.

Ponadto w dokumencie tym wykazał, że spółka za 2018r. osiągnęła zysk netto w wysokości 567.490,74 zł, podczas gdy faktycznie rok obrotowy zakończyła stratą na poziomie – 457.357,93 zł.

\dokument, k. 815

opinia biegłej z zakresu rachunkowości, 1410 i dalsze\

Zarzuty VI. i XII.

W dniu 26.02.2020r. G. K. (2) podpisał z P. O. i P. P. (1), reprezentującymi jako członkowie zarządu Instytut (...) Spółkę z o.o. w K., umowę pożyczki na kwotę 300.000 zł. Umowa została zawarta w formie aktu notarialnego.

Zabezpieczeniem umowy stała się hipoteka ustanowiona na nieruchomości należącej do Spółki – pożyczkobiorcy, która w całości zabezpieczała przyszłe roszczenia wierzyciela. Co więcej, G. K. (1) przed zawarciem umowy pożyczki dokonał sprawdzenia przyszłego dłużnika pod kątem jego kondycji finansowej.

Kwota pożyczki została przelana na rachunek pożyczkobiorcy.

Pożyczkobiorca nie dokonał dobrowolnej spłaty żadnej części kwoty pożyczki.

G. K. (1) wielokrotnie kontaktował się z P. O. w sprawie spłaty, jednak – prócz mglistych zapewnień realizacji zobowiązania – niczego więcej nie uzyskał. P. O. zapewniał pożyczkodawcę, że jest w trakcie pozyskiwania środków finansowych, m.in. z A.

W listopadzie 2020r. G. K. (1) wypowiedział umowę pożyczki. Uzyskał tytuł wykonawczy. Wszczęta została egzekucja komornicza, która jest w toku.

\zeznania G. K., k. 2321-2321v.\

Zarzuty VII. i XIII.

E. W. (1) prowadzi przedsiębiorstwo budowlane pod firmą (...) Spółka z o.o. z siedzibą w L..

W 2020r. nawiązał z nim kontakt P. B. (1), który przedstawił się jako pełnomocnik firmy (...) i zaproponował sprzedaż nano struktur, które miały być wykorzystane do realizacji inwestycji prowadzonej przez firmę (...). Podczas pierwszej wizyty w L. P. B. (2) towarzyszyła B. N.. (...) oferowane przez P. B. (1) miały posiadać właściwości fluorescencyjne i posłużyć do malowania elementów ścieżek parkowych w ramach prowadzonej inwestycji. P. B. (1) zapewniał, że farby pochodzić będą z N..

E. W. (1) przekazał P. B. (1) w gotówce kwotę 2.000 zł oraz przelewem na rachunek podmiotu o nazwie (...) kwotę 30.000 zł tytułem zaliczki na zakup farb. Podstawą przekazania owej kwoty były faktury wystawione przez Spółkę (...), a podpisane przez P. P. (1).

\zeznania E. W., k. 2414 i dalsze

zeznania B. N., k. 2319v i dalsze

kopie faktur, k. 2411, 2412\

W krótkim czasie później P. B. (1) i P. P. (1) przywieźli do L. trzy obrzeża pomalowane farbą, które jednak nie spełniały wymogów wymienionych w specyfikacji przez (...). W związku z tym E. W. (1) zażądał zwrotu zaliczki, którą wcześniej wypłacił firmie (...), powołując się na nienależyte wywiązanie się z zamówienia.

\wyjaśnienia P. P., k. 2415

zeznania E. W., k. 2414 i dalsze\

Spółka (...) nigdy nie zwróciła pieniędzy przekazanych przez firmę (...). W związku z tym (...) wystąpił z pozwem o zapłatę przeciwko Spółce (...), uzyskując tytuł wykonawczy uwzględniający całą dochodzoną kwotę.

\zeznania E. W., k. 2414 i dalsze

wezwanie do zapłaty i kopia nakazu zapłaty, k. 2408

nakaz zapłaty, k. 2256\

Zarzuty VIII. i XIV.

W dniu 20.10.2020r. pomiędzy (...) Spółką z o.o. Oddział w Polsce a firmą (...) Spółką z o.o., w której udziały posiadali P. O. i P. P. (1), została zawarta umowa o dzierżawę terminalu umożliwiającego płatności na odległość, przy pomocy kart płatniczych.

Terminal został przesłany wydzierżawiającemu na wskazany adres (K., 54A).

Pierwsze transakcje przy użyciu tego terminala, przeprowadzone w dniu 13.11.2020r. były transakcjami testowymi.

P. O., działając w imieniu spółki (...), wystawił w dniu 24.11.2020r. fakturę Vat o nr (...) na rzecz Y. B. na kwotę 3.500 euro tytułem zapłaty za usługę lakierowania maszyn przemysłowych.

\faktura VAT, k. 2215 (koperta)\

W dniu 24.11.2020r. dokonano pierwszej transakcji przy użyciu terminala użytkowanego przez (...) płatności na kwotę 3.500 EUR kartą o nr (...)**** (...), kartą wydaną przez Bank (...) (E.) (...) Ltd w (...). Transakcja została dokonana bez fizycznego użycia karty w terminalu, tzn. poprzez ręczne wprowadzenie na terminalu numeru karty. Bank będący wystawcą karty wyraził zgodę na obciążenie rachunku, do którego karta była wydana.

Następnie, tego samego dnia w kilkuminutowych odstępach czasu karta ta została kilkukrotnie użyta celem dokonania transakcji na kwoty po 5.000 EUR. Trzy ponowne próby obciążenia rachunku przy użyciu tej samej karty zakończyły się odmową banku. Pierwsza odmowa zawierała ogólny kod odmowy, który może wskazywać na przekroczenie limitu dziennego, bądź – braku środków na koncie. Pozostałe próby zostały zablokowane z komunikatem banku „zatrzymać kartę”, co wskazuje, że taka karta została zablokowana przez wydawcę jako skradziona lub zgubiona.

Tego samego dnia, kilkanaście minut później, przy użyciu tego samego terminala dokonana została bezskuteczna próba zapłaty na kwotę 1.500 EUR kartą o nr (...)**** (...), wydaną przez Bank of (...) z siedzibą w (...)

W dniu 25.11.2020r. w związku z podejrzeniem transakcji oszukańczych pracownik działu bezpieczeństwa (...) wstrzymał przelew na rachunek firmy (...) służący do rozliczeń z tytułu transakcji dokonywanych przy użyciu terminalu.

(...) skontaktował się z bankiem w (...), uzyskując informację, że zablokowane transakcje noszą znamiona transakcji oszukańczych. Kwota 3.500 EUR wstrzymanego przelewu została przeniesiona przez (...) na tzw. rezerwę celem pokrycia przyszłej reklamacji.

W dniu 27.11.2020r. (...) wypowiedziała firmie (...) umowę o dzierżawę terminala.

\pismo, k. 217-218

kopia umowy, k. 219 – 224

informacja o transakcjach, k. 225

korespondencja bankowa, k. 226 – 229\

Każdorazowo po nieudanej transakcji przy użyciu terminala P. O. kontaktował się z (...) celem uzyskania wskazówek, czy można ponowić próbę zrealizowania transakcji, uzyskując stosowną aprobatę.

\korespondencja emailowa, k. 2215 (koperta)

wydruk zestawienia rozmów, k. 2239

wyjaśnienia P. O.\

P. O. i P. P. (3) nie byli dotychczas karani.

\informacje o karalności, k. 2115, 2116\

Ocena dowodów.

Zarzuty I. i IX.

Rekonstrukcję zdarzeń w zakresie czynów opisanych w punktach I., II. i IX. aktu oskarżenia sąd dokonał w oparciu o zeznania przesłuchanych świadków, w tym – pracowników Instytutu (...), dowody z dokumentów oraz opinię bieglej z zakresu finansów, księgowości i rachunkowości A. K., która przeprowadziła rzetelną ich analizę oraz doprowadziła do ich syntetycznego zestawienia w ujęciu faktycznym i chronologicznym.

Sąd uznał za wiarygodne, a przy tym – niekwestionowane przez żadną ze stron – zeznania świadków, w tym w szczególności pracowników Instytutu (...), którzy zgodnie i przekonywująco przedstawili zarówno profil działalności spółki, jej sytuację rynkową i kondycję finansową. Nade wszystko jednak ich procesowe relacje pozwoliły na ustalenie, że pomimo realnych problemów z realizacją zobowiązań w okresie objętym zarzutami, spółka faktycznie prowadziła deklarowaną działalność, zatrudniała pracowników i prowadziła produkcję, a członkowie zarządu podejmowali działania zmierzające do naprawy jej kondycji.

Zarzuty II. i X.

Podstawą rekonstrukcji zdarzeń opisanych w zarzutach II. i X. były dowody z dokumentów (umów pożyczek i kredytów) opisanych i syntetycznie omówionych w opinii biegłej A. K.. Opinia biegłej stanowiła podstawę dokonanych ustaleń wyłącznie w wymiarze faktograficznym; sąd, z przyczyn szerzej omówionych przy okazji rozważań prawnych poświęconych tym zarzutom, nie odnosił się do tego fragmentu opinii, w której biegła podejmowała próbę oceny przedmiotowych działań oskarżonych z punktu widzenia zasadności i gospodarności, a także – prowadziła dywagacje na temat odpowiedzialności karnej oskarżonych z punktu widzenia konkretnych norm karnoprawnych.

Zarzut III.

Sąd swe ustalenia dotyczące czynu z punktu III. aktu oskarżenia oparł z jednej strony na niebudzącej wątpliwości w tym zakresie opinii biegłej z zakresu rachunkowości i księgowości, z drugiej zaś – na dowodach z dokumentów w postaci korespondencji smsowej i emailowej prowadzonej pomiędzy N. D. (1) a P. P. (1), której treść przeczy twierdzeniom oskarżonego, że nie miał on świadomości istnienia przesłanek do ogłoszenia upadłości.

Biegła w sposób przekonywujący i niewątpliwy, w ścisłym powiązaniu z danymi uzyskanymi w procesie analizy dokumentacji księgowej badanej spółki, skonfrontowała wynik finansowy i kondycję Instytutu (...) z liczbą wierzycieli spółki i wysokością jej zobowiązań, przedstawiając swe wnioski w sposób jednoznaczny w korelacji z przesłankami ogłoszenia upadłości, określonymi w art.11 ust. 1 i 1a Prawa Upadłościowego.

Zarzuty IV. i XI.

Ustalenia dotyczące czynu związanego ze złożeniem wniosku o dofinansowanie z (...) dokonane zostały na podstawie dowodów z dokumentów, uzupełnionych zeznaniami świadka N. D. (1) i wyjaśnieniami oskarżonych. Na podstawie tych środków dowodowych można było bezsprzecznie ustalić, kto faktycznie sporządzał, a następnie – autoryzował w imieniu spółki – wniosek o dofinansowanie.

Nie sposób przy tym dać wiarę P. P. (1), który twierdził, że nie miał wiedzy o rozbieżnościach danych dotyczących kondycji finansowej reprezentowanego podmiotu zawartych we wniosku, ze stosownymi danymi wynikającymi z dokumentacji sprawozdawczej spółki. W owym czasie P. P. (1) był przecież członkiem zarządu tego podmiotu.

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom drugiego z oskarżonych, który zasadnie (zgodnie z dokumentacją rejestrową i dokumentami spółki) argumentował, że w owym czasie nie miał umocowania do reprezentowania spółki, bowiem do jej władz formalnie dołączył dopiero w lipcu 2019r.

Zarzut V.

Ustalenia w zakresie czynu opisanego w zarzucie V. poczynione zostały w oparciu o dowody z dokumentów: rozliczeń podatkowych oraz dokumentacji związanej ze złożeniem wniosku i podpisaniem umowy o kredyt z Bankiem (...) SA.

Zarzuty VI. i XII.

Zeznania G. K. (1) sąd ocenił jako szczere i wyczerpujące. Sąd one zgodne z dowodami z dokumentów, w szczególności umowy pożyczki zawartej z oskarżonymi działającymi w imieniu Spółki.

W zasadzie ustaleń poczynionych w zakresie omawianego czynu nie kwestionują sami oskarżeni.

Zarzuty VII. i XIII.

Podstawą ustaleń związanych z czynami opisanymi w punktach VII. i XIII. aktu oskarżenia były – obok dowodów z dokumentów w postaci faktur – przede wszystkim zeznania E. W. (1) i B. N., a także – w znacznej części – wyjaśnienia oskarżonych.

Z relacji osobowych źródeł dowodowych wyłania się w miarę zgodny obraz zdarzeń; zarówno pokrzywdzony, jak i oskarżeni wskazują na istotny udział niejakiego P. B. (1) (którego z obiektywnych i na obecnym etapie postępowania – niemożliwych do usunięcia przyczyn nie można było przesłuchać na rozprawie głównej) – osoby związanej czasowo ze spółką (...) i występującej jako jej przedstawiciel handlowy, który nawiązał relację handlową ze spółką (...), deklarując dostarczenie produktów odpowiadających specyfice oczekiwanej przez zamawiającego.

Wbrew tezom zawartym w akcie oskarżenia zebrane i przeprowadzone dowody wskazują, że P. P. (1) podjął działania mające na celu realizację zamówienia; dostarczył obrzeża pomalowane farbą, której jakość zamawiający zakwestionował w ramach czynności reklamacyjnych.

Zarzuty VIII. i XIV.

Wyjaśnienia oskarżonych dotyczące zarzutów VIII. i XIV. w części związanej z samymi transakcjami sąd ocenił jako wielce wątpliwe, wręcz nieprawdopodobne. Trudno przyjmować za logiczne, by doświadczeni przedsiębiorcy zdecydowali się na tak ryzykowne przedsięwzięcie z użyciem terminala, jakiego opis wynika z wyjaśnień P. O. złożonych na rozprawie głównej (k. 2292v.- (...)).

O ile więc relacjom oskarżonych sąd nie dał wiary, to uznanie ich za winnych omawianych czynów okazało się niedopuszczalne z powodu deficytu dowodowego uniemożliwiającego poczynienie kategorycznych i bezspornych ustaleń zgodnych z tezami przedstawionymi przez oskarżenie. Sąd nie dysponował bowiem żadnym dowodem, który pozwalałby na odtworzenie sposobu, w jaki oskarżeni próbowali przeprowadzić omawiane transakcje przy użyciu terminala, zaś dostępne środki dowodowe, w szczególności informacje przedstawione przez Spółkę (...), nie były wystarczające dla dokonania stosownych
[ (...):

(...) A.'
ON '2023-09- (...):13:00'A
(...): (...). W szczególności nie sposób dowieźć, kto w momencie przeprowadzania transakcji był posiadaczem kart użytych przy tej czynności, czy w trakcie ich użycia występowały osoby trzecie, a jeśli tak – jaka była ich rola, a przy tym, jaka była wiedza oskarżonych na temat niedopuszczalności transakcji płatności na odległość.

Wątpliwości w tym zakresie w żaden sposób nie rozwiały zeznania N. D. (1), który – jak się wydaje – dość pokrętnie wskazywał P. B. (1) jako źródło swej wiedzy na temat sprzecznych z prawem praktyk, jakie oskarżeni mieli podejmować przy użyciu kart kredytowych (k. 2290). Raz jeszcze nadmienić trzeba, że ustalenie zarówno osoby P. B. (1), jak i jego miejsca aktualnego pobytu, które pozwalałyby na jego przesłuchanie w niniejszej sprawie były niemożliwe.

Także dowody o charakterze obiektywnym, w szczególności wydruki połączeń realizowanych przez P. O. z infolinią firmy (...) poddają w wątpliwość bezprawność działań oskarżonych. Wynika z nich bowiem, że oskarżony kilkukrotnie rozmawiał z (...) tej firmy w momencie dokonywania nieskutecznych płatności przy użyciu terminala, a fakt ten stanowi potwierdzenie wersji, na której oparta jest linia obrony, zgodnie z którą P. O. nie działał z zamiarem przeprowadzenia transakcji o charakterze oszukańczym.

Konkludując tę część rozważań sąd okręgowy stwierdza, że wersja zdarzeń będąca podstawą dla sformułowania zarzutów w omawianym zakresie wydaje się wielce prawdopodobna, lecz istniejące wątpliwości przedstawione powyżej, oceniane z perspektywy art.5 § 2 kpk, stanęły na przeszkodzie uznania oskarżonych za winnych występku z art.13 § 1 kk w związku z art.286 § 1 kk.

Rozważania prawne.

Czyn I. i IX.

Występek zarzucony obydwu oskarżonym, potocznie określany jako pokrzywdzenie wierzyciela, polega na lekkomyślnym doprowadzeniu do swojej upadłości lub niewypłacalności przez sprawcę będącego dłużnikiem kilku wierzycieli. Przepis jedynie przykładowo typizuje zachowania się sprawcy, które polegać mogą na trwonieniu części składowych majątku, zaciąganiu zobowiązań lub zawieraniu transakcji oczywiście sprzecznych z zasadami gospodarowania.

Mocą art.308 kk odpowiedzialność wynikającą z art.301 3 kk ponosi jak dłużnik, kto, na podstawie przepisu prawnego, decyzji właściwego organu, umowy lub faktycznego wykonywania, zajmuje się sprawami majątkowymi innej osoby prawnej (…).

Dokonanie omawianego przestępstwa ściśle związane jest z momentem, w którym sprawca (w sposób lekkomyślny) doprowadza do upadłości, lub niewypłacalności swojej, lub podmiotu, którym zarządzał. Istotą czynności sprawczej, a także – skutkiem, którego zaistnienie warunkuje skuteczne pociągnięcie do odpowiedzialności jest bowiem doprowadzenie do omawianej sytuacji finansowej zarządzanego podmiotu, jawnie niekorzystnej dla wierzycieli dłużnika. Zatem dla uznania oskarżonych za winnych zarzucanego im przestępstwa nieodzowne jest w omawianym układzie faktycznym określenie momentu, w którym mieliby oni doprowadzić zarządzaną spółkę do stanu upadłości lub niewypłacalności.

Podążając tym tokiem rozumowania zauważyć trzeba, że akt oskarżenia, składający się z czternastu zarzutów stawianych obydwu oskarżonym, zawiera także ten, w którym prokurator zarzucił P. P. (1) popełnienie występku z art.586 Kodeksu spółek handlowych. Czyn ten, ujmując rzecz skrótowo, polega na niezgłoszeniu wniosku o upadłość, pomimo zaistnienia warunków do złożenia takiego wniosku. P. P. (1) niniejszym wyrokiem został uznany za winnego tego czynu; tym samym sąd podzielił tezę oskarżyciela, że warunki do wystąpienia z wnioskiem o upadłość spółki ziściły się już w dacie 25 lutego 2018r. Jeśli więc weźmie się pod uwagę, że w tej właśnie dacie Instytut (...) Spółka z o.o. była niewypłacalna i istniały warunki do ogłoszenia jej upadłości, natomiast P. O. objął stanowisko w jej zarządzie w dniu 19 września 2019r. (a więc niemal półtora roku później) i tę datę uznać trzeba za moment, w którym zyskał on prawo do jej formalnego reprezentowania, w szczególności – podejmowania decyzji związanych z jej finansami – to nawet, jeśli uznamy, że podejmowane przez niego po tej dacie decyzje gospodarcze i finansowe były lekkomyślne, nie można bez narażenia się na zarzut braku logiki przyjmować, że skutkowały one niewypłacalnością lub warunkami do ogłoszenia upadłości spółki, bowiem stan ten zaistniał już co najmniej w lutym 2018r.

Z tego więc punktu widzenia zarzut opisany w punkcie IX. aktu oskarżenia sformułowany wobec P. O. sąd uznał za bezpodstawny, co skutkowało uniewinnieniem tego oskarżonego w omawianym zakresie.

Odnosząc wyżej przedstawione uwagi, dotyczące wykładni art.301 § 3 kk do okoliczności związanych z P. P. (1), nie można milczeniem pominąć samej redakcji zarzutu określonego w punkcie I. aktu oskarżenia.

Zostawiając na koniec niniejszych rozważań kwestię czasookresu, w którym sprawca miał realizować znamiona art.301 § 3 kk w kontekście jego formalnego zaistnienia w spółce należy zwrócić uwagę na niedookreśloność i ogólny charakter opisu czynności sprawczych, jakie realizować miał ten oskarżony; w zarzucie mowa bowiem o „nieregulowaniu zaległych zobowiązań (…), zaciąganiu nieuzasadnionych zobowiązań w postaci pożyczek i kredytów na bieżącą działalność Spółki (…), posługiwaniu się nieprawdziwymi dokumentami w postaci rachunku zysków i strat w celu uzyskania finansowania z (...) Bank SA (…), faworyzowaniu wierzycieli, a w szczególności udziałowców Spółki, do których się zaliczał”. Skutkiem takich zachowań podejmowanych przez oskarżonego miał być stan niewypłacalności spółki.

Zarówno w samej treści zarzutu, jak i w uzasadnieniu aktu oskarżenia próżno szukać konkretnego odniesienia, czy choćby – wskazówki, które pozwoliłyby na ustalenie w trakcie przewodu sądowego, jakież to zobowiązania prokurator uznał za zaległe, czy nieuzasadnione, jak również których to wierzycieli (prócz samych udziałowców spółki) oskarżony miał faworyzować. Sąd wyraża przy tym kategoryczne stanowisko, że przepis regulujący treść aktu oskarżenia w art.332 § 1 punkcie 2 kpk wymaga, by oskarżyciel dokładnie określił czyn zarzucany oskarżonemu ze wskazaniem czasu, miejsca, sposobu i okoliczności jego popełnienia oraz skutków. Zarzut aktu oskarżenia nie powinien pozostawać wątpliwości co do zakresu działań oskarżonego, które zostały nim objęte. Respektowanie powołanego przepisu w procesie sporządzania skargi prokuratorskiej, pomijając kwestię zwyczajowego przejawu szacunku dla stron postepowania oraz sądu rozpoznającego sprawę, jest wyrazem podstawowej gwarancji procesowej obowiązującej w demokratycznym państwie prawa, pozwalającej zapoznać się oskarżonemu z treścią stawianego mu zarzutu, zaś sądowi – na określenie granic czynu, który jest przedmiotem postępowania karnego. W przekonaniu sądu okręgowego ów podstawowy wymóg formalny dotyczący redakcji aktu oskarżenia w niniejszej sprawie nie został spełniony.

Co więcej, analizowany zarzut wydaje się zawierać wewnętrzną sprzeczność; z jednej strony prokurator uznaje, że kredyty i pożyczki zaciągane w ramach czynności zarządczych były nieuzasadnione, z drugiej zaś zauważa, że były one przeznaczone na bieżącą działalność spółki. Można stąd wnioskować, że bieżąca działalność spółki, która miała być finansowana ze środków pochodzących z pożyczek i kredytów zaciąganych w imieniu spółki przez jej ówczesnego prezesa nie była uzasadniona jako cel tego finansowania. Taka konkluzja jest jednak sprzeczna z logicznym rozumowaniem. Nie potrzeba wiedzy z zakresu zarządzania przedsiębiorstwami, by przyjąć za normalne, że w sytuacji trudności z płynnością finansową podmiotu gospodarczego, przejawem determinacji władz tego podmiotu w utrzymaniu go na rynku jest poszukiwanie dodatkowych źródeł finansowania.

Co więcej, podkreślić trzeba, że omawiany przepis wymaga, by stronę podmiotową zachowania sprawcy cechowała lekkomyślność. Oznacza to, że jego działania, a w tym wypadku - decyzje poprzedzające takie działania, jak: nierealizowanie zaległych zobowiązań, zaciąganie zobowiązań, posługiwanie się „nieprawdziwymi” dokumentami i faworyzowanie niektórych wierzycieli miały charakter lekkomyślny w rozumieniu art.301 § 3 kk.

Za równie nielogiczne uznać trzeba oskarżenie P. P. (1) o to, że „nie regulował zaległych zobowiązań”, co skutkowało wzrostem kosztów z tytułu odsetek, opłat sądowych i komorniczych” spółki, którą reprezentował.

Truizmem jest twierdzenie, że immanentną cechą procesu prowadzenia przedsiębiorstwa w warunkach gospodarki wolnorynkowej jest jego nieprzewidywalność, zmienność, a w konsekwencji – konkretne i realne ryzyko związane z fiaskiem takiej działalności. Stosunkowo nielicznej grupie podmiotów udaje się realizować cele gospodarcze w sposób niezachwiany i zgodny z pierwotnymi założeniami, a przy tym – przy permanentnym zachowaniu płynności finansowej. Dla wielu podmiotów rzeczywistość gospodarcza wcale nie przypomina bajkowych scenariuszy, a raczej – meandrowanie pomiędzy skałami zagrożeń na niespokojnym morzu nierzadko nieprzewidywalnych zmiennych.

W tym kontekście oczywistą i naturalną konsekwencją nieregulowania zobowiązań spółki, o którym mowa w zarzucie I. aktu oskarżenia był wzrost kosztów ich obsługi. Nie sposób przy tym przyjmować, że nieregulowanie zobowiązań, o którym mowa, stanowiło przejaw lekkomyślności P. P. (4). Jeśli bowiem spółka nie dysponowała środkami finansowymi na terminowe zaspokojenie swych wierzycieli, nie sposób ujmować takiego zaniechania w normatywne kategorie znamion opisanych w art.301 § 3 kk.

Jeśli zaś chodzi o zarzut „posługiwania się nieprawdziwymi dokumentami w postaci rachunku zysków i strat w celu uzyskania finansowania” to sąd nie dostrzega żadnego powiązania przyczynowo - skutkowego takiego zachowania się oskarżonego z powstaniem stanu niewypłacalności spółki. Takie zachowanie P. P. (1) ( nota bene będące przedmiotem osądu w punktach 3. i 4. wyroku), choć w oczywisty sposób bezprawne, stanowiło raczej wyraz determinacji i chęci działania ratującego Instytut przed niewypłacalnością za wszelką cenę, niż przejaw lekkomyślności prowadzącej do jej bankructwa (którego skutki zaistniały z resztą znacznie wcześniej przed dniem zawarcia umowy z bankiem (...)).

Analogiczną uwagę sąd kieruje pod adresem zarzuconego P. P. (1) „faworyzowania wierzycieli, a w szczególności udziałowców Spółki”, tym bardziej, że prokurator nie raczył wskazać, na czym owo faworyzowanie miałoby w rzeczywistości polegać.

Na koniec należy zwrócić uwagę na ramy czasowe zakreślone w omawianym zarzucie, w których dojść miało do kaskady lekkomyślnych zachowań P. P. (1), które w sumie doprowadzić miały do niewypłacalności reprezentowanego podmiotu. Otóż czyn ten miał zostać dokonany w okresie od stycznia 2018r. do maja 2020r. Jeśli weźmie się pod uwagę (okoliczność ta była podniesiona we wcześniejszej części rozważań dotyczących zarzutu dotyczącego P. O.), że co najmniej w dniu 25 lutego 2018r. istniały już warunki do ogłoszenia upadłości spółki z powodu jej niewypłacalności, a materiał dowodowy, w szczególności dowody z dokumentów oraz opinia biegłej A. K. nie dają podstaw do przyjęcia, by w okresie od stycznia 2018r. do 25 lutego 2018r., a więc w niespełna miesiąc oskarżeni, w tym P. P. (1) – zaciągnęli nieuzasadnione zobowiązania, posługiwali się dokumentami zawierającymi nieprawdziwe dane, bądź – faworyzowali niektórych wierzycieli spółki, to niezależnie od poczynionych wyżej uwag dotyczących elementów składowych owego zarzutu, takie zachowania nie mogły doprowadzić do niewypłacalności spółki w późniejszym czasie, bowiem owa niewypłacalność trwała co najmniej od lutego 2018r.

Z tego też powodu zarówno P. P. (1), jak i P. O. swoimi decyzjami podejmowanymi w ramach czynności zarządczych nie osiągnęli skutku wymaganego w art.301 § 2 i 3 kk w postaci doprowadzenia spółki do upadłości lub niewypłacalności, bowiem stan ten istniał już w momencie, w którym weszli oni do zarządu I..

Zarzuty II. i X.

Powołując się na treść zarzutów zawartych w punktach II. i X. aktu oskarżenia wskazać trzeba, że prokurator zarzucił oskarżonym działanie, które polegać miało na nadużyciu uprawnień, których źródłem był stosunek prawny łączący oskarżonych ze spółką prawa handlowego, które to nadużycie miało przybrać postać „ zaciągania nieuzasadnionych zobowiązań finansowych w postaci pożyczek i kredytów na bieżącą działalność spółki, które doprowadziły do zwiększenia jej zobowiązań (…)”.

Już na wstępie tej części rozważań sąd zaznacza, że samo zaciąganie zobowiązań, w szczególności finansowych, przez członków zarządu spółki prawa handlowego, jeśli jest dokonane zgodnie z prerogatywami przyznanymi tym podmiotom w przepisach prawa spółek oraz w zgodnych z nimi zapisach statutowych i umowie spółki, nie może być uznane za nadużycie uprawnień. Takie działania stanowią przecież podstawowy przejaw aktywności władz każdego podmiotu gospodarczego.

Zapatrywanie to znajduje odzwierciedlenie w godnym aprobaty poglądzie, zgodnie z którym: „Przedmiotem karnoprawnej ochrony art.296 kk jest interes majątkowy przedsiębiorstwa wyłącznie w granicach wyznaczonych przez wskazane uprawnienia i obowiązki menadżera. Rozważany przepis karny nie chroni interesów przedsiębiorstwa przed każdym możliwym zachowaniem menadżera, lecz tylko przed zachowaniami szkodliwymi oraz nieuprawnionymi w ujęciu formalnym. Dlatego też (…) nie jest konieczne rozstrzygnięcie kwestii, czy uprawnienia i obowiązki, których naruszenie zarzuca się menadżerowi, zgodne są z zasadami dobrego gospodarowania. Przeciwna interpretacja byłaby zbyt rozszerzająca (wytyczająca nieokreślony zakres odpowiedzialności), a nadto niesłusznie kładłaby ona całe ryzyko i odpowiedzialność (…) na stronę menadżera.” (Kodeks karny. Część szczególna. Tom II, Komentarz pod red prof. A. Wąska. C.H. Beck 2004r., str. 1009).

Ta trafna uwaga implikuje z kolei wniosek, zgodnie z którym „szkodliwe zachowanie się menadżera zgodnie z jego uprawnieniami i obowiązkami (nawet niezgodnymi z zasadami obrotu gospodarczego), nie rodzi jego odpowiedzialności karnej na podstawie rozważanego przepisu” (Kodeks Karny. Część Szczególna … Op. cit., str. 1010).

W świetle poglądów wyrażanych w doktrynie prawa karnego wydaje się oczywiste, że dla realizacji znamion omawianego przepisu szkoda, o której mowa w art.296 § 1 kk, powinna zostać wyrządzona takim zachowaniem przedstawiciela władz spółki, które wykracza poza ramy ściśle określonych obowiązków lub uprawnień. Zatem ochroną prawną objęte są wyłącznie te sytuacje niekorzystnego rozporządzenia mieniem zarządzanego przedsiębiorstwa, które są wynikiem działań bezprawnych, a nie – gospodarczo nieopłacalnych. Jak słusznie puentuje powołany już komentator: „Niegospodarność, jako przesłanka szkody w rozumieniu art.296 § 1 kk, nie należy więc do znamion tego przestępstwa.” Z tego powodu sąd pominął te wywody zawarte w opinii biegłej z zakresu finansów, rachunkowości i księgowości, które zawierały próbę dokonania nietrafionych subsumcji ustaleń dokonanych przez biegłą w sferze gospodarczej i finansowej działalności badanego podmiotu do dyspozycji norm prawnych, wprost wynikających z tez zawartych w postanowieniu prokuratora o dopuszczeniu dowodu z tej opinii. Godzi się zauważyć, że nie jest rolą biegłego ocena prawna zachowań oskarżonych, ta bowiem zarezerwowana została dla sądu orzekającego w sprawie. Stąd też, nie kwestionując wiedzy z zakresu rachunkowości i finansów oraz fachowości biegłej A. K., czemu biegła dała wyraz w swej pisemnej opinii, sąd dokonał samodzielnej oceny ustalonych faktów w odniesieniu do kwalifikacji prawnej zawartej w zarzutach aktu oskarżenia.

Odnosząc powyższe uwagi do okoliczności sprawy sąd uznał, że P. O. i P. P. (1), zaciągając zobowiązania finansowe, o których mowa w omawianym zarzucie, będąc odpowiednio – Prezesem Zarządu i Wiceprezesem Zarządu – działali w granicach przyznanych im uprawnień, przez co nie zrealizowali oni znamion opisanych w art.296 § 1 kk. Inaczej rzecz ujmując, w sposób opisany w zarzucie realizowali oni uprawnienia menadżerskie w ramach przyznanych im kompetencji, zaś ocena tych działań dokonana przez biegłą z zakresu księgowości, bezrefleksyjnie powtórzona przez autora aktu oskarżenia w treści zarzutów II. i X., oparta została na dokonanej ex post ocenie takich działań przy zastosowaniu kryterium celowości, czy też – gospodarności.

Już tylko na marginesie sąd zauważa, że błędem było utożsamianie dla potrzeb niniejszej sprawy, szkody, o której mowa w art.296 § 1 kk, ze „zwiększeniem zobowiązań” spółki, o którym mowa w zarzucie, a które było bezpośrednim skutkiem zaciągnięcia zobowiązań finansowych w postaci pożyczek i kredytów. Przecież naturalnym, oczywistym skutkiem dokonywania takich czynności prawnych jest powstanie zobowiązania po obydwu stronach umowy; pożyczkodawca zobowiązuje się do wypłaty kwoty określonej w umowie, zaś pożyczkobiorca jest zobligowany do jej zwrotu w terminie i na warunkach określonych w zawartej umowie. Tak więc oczywiste jest, że po stronie pożyczkodawcy powstaje zobowiązanie, a jeśli ów pożyczkobiorca posiada w czasie zawierania umowy pożyczki inne, wymagalne zobowiązania – dochodzi do ich zwiększenia.

Zarzut III.

Sąd uznał P. P. (1) za winnego czynu polegającego na niezgłoszeniu wniosku o upadłość spółki, pomimo tego, że z racji pełnionej funkcji w jej zarządzie, pomimo posiadanej wiedzy o zaistnieniu przesłanek do zgłoszenia tego wniosku, powinności tej zaniechał, czym zrealizował znamiona art.586 ustawy z dnia 15 września 2000r. prawo spółek handlowych.

Przesłanki do stwierdzenia stanu upadłości, poprawnie stwierdzone przez biegłą w jej opinii, objęte były świadomością P. P. (1), czemu oskarżony wielokrotnie dawał wyraz w korespondencji emailowej i smsowej, prowadzonej m.in. z N. D. (3), w której przyznawał, że ma pełną świadomość złej kondycji finansowej I..

Zarzuty: IV. i XI.

P. P. (1) zachowaniem opisanym w zarzucie IV. aktu oskarżenia wypełnił znamiona art.297 § 1 kk, bowiem będąc osobą z mocy umowy umocowaną do prowadzenia spraw spółki prawa handlowego, działając w jej imieniu, w celu uzyskania dla spółki dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w złożonym do (...) Centrum (...) wniosku o dofinansowanie, zawarł pisemne oświadczenie, które zawierało nierzetelne (zawyżone, a przez to – niezgodne z dokumentacją sprawozdawczą spółki) dane dotyczące wysokości uzyskanego przychodu spółki ze sprzedaży za 2018r. oraz wartości aktywów spółki za tożsamy rok, przy czym informacje te miały istotne znaczenie dla podjęcia przez tę instytucję decyzji o przyznaniu dofinansowania.

Sąd uniewinnił P. O. od analogicznego zarzutu przedstawionego temu oskarżonemu w punkcie XI. aktu oskarżenia, bowiem:

- w dniu 14 grudnia 2018r. nie był on członkiem zarządu Instytutu (...),

- nie zostało dowiedzione, by P. O. w ramach czynności związanych z prowadzeniem spółki w grudniu uczestniczył w jakikolwiek sposób w opracowywaniu wniosku o dofinansowanie,

- na przedmiotowym wniosku nie ma podpisu tego oskarżonego, co pozwoliłoby na ustalenie, że autoryzował on jego treść.

Zarzut V.

P. P. (1) zachowaniem opisanym w zarzucie V. aktu oskarżenia wypełnił znamiona art.297 § 1 kk, bowiem będąc osobą z mocy umowy umocowaną do prowadzenia spraw spółki prawa handlowego, działając w jej imieniu, w celu uzyskania kredytu bankowego, posłużył się wobec przyszłego kredytodawcy pisemnym oświadczeniem, które zawierało nierzetelne (zawyżone, a przez to – niezgodne z dokumentacją sprawozdawczą spółki) dane dotyczące wysokości uzyskanego przychodu spółki za 2018r. oraz zysku netto za tożsamy rok, przy czym informacje te miały istotne znaczenie dla podjęcia przez bank decyzji o przyznaniu tego kredytu.

Zarzuty VI. i XII.

Istotą oceny, czy działania opisane w akcie oskarżenia w punktach VI. i XII. stanowiły przestępstwo określone w art.286 § 1 kk jest odpowiedź na pytanie, czy zaciągając zobowiązanie pieniężne w ramach umowy pożyczki zawartej w imieniu spółki z G. K. (1) oskarżeni działali ze świadomością i zamiarem tego, że kwota pożyczki nie zostanie przez spółkę zwrócona.

Nie budzi bowiem wątpliwości, że w czasie zawierania umowy pożyczki – w lutym 2020r. – Instytut (...) znajdował się w bardzo trudnej sytuacji finansowej; zaprzestał regulowania zobowiązań, miał zatory płatnicze, a sprzedaż spadła do radykalnie niskiego poziomu. Przesłanka do ogłoszenia upadłości spółki została spełniona. Poza wątpliwościami jest również fakt, że obydwaj oskarżeni mieli pełną świadomość takiego stanu rzeczy. Oznacza to, że mieli świadomość tego, że zaspokojenie wierzyciela w ramach zawieranej pożyczki – zważywszy jej wysokość oraz sytuację pożyczkobiorcy w momencie jej zaciągania – było wręcz nierealne.

Jednocześnie z pola widzenia nie można tracić faktu – o którym wspominał w swych zeznaniach również G. K. (1) – że Spółka w owym czasie miała dobry rating kredytowy, zaś zabezpieczeniem pożyczki była hipoteka na nieruchomości w K. o wartości kilkunastokrotnie przewyższającej wartość zobowiązania, wpisana na pierwszej pozycji, co de facto dawało G. K. (1) uprzywilejowaną pozycję w przypadku ewentualnej egzekucji z tej nieruchomości, skutecznie zabezpieczając jego interesy. Dość zauważyć, że zgodnie z wyceną samego prawa własności nieruchomości położonej w K., należącej do spółki, sporządzonej przez biegłą rzeczoznawcę na dzień 1 czerwca 2020r. prawo to miało wartość 4.009.800 zł, zaś prognozowana wartość tej nieruchomości szacowana była na kwotę 6.946.800 zł (k. 2369).

Ponadto nie można pominąć milczeniem tego, że oskarżeni w owym czasie, pomimo trudnej sytuacji gospodarczej spowodowanej globalnym kryzysem wywołanym przez pandemię, aktywnie poszukiwali finansowania oraz nowych kierunków współpracy, co dowiedzione zostało stosownymi dokumentami przedstawionymi przez obronę (k. 2364 i dalsze).

Oceniając z tej perspektywy stronę podmiotową działania P. P. (1) i P. O. sąd uznał, że zaciągnięcie zobowiązania w formie pożyczki, o którym mowa w omawianym zarzucie, należało oceniać w kontekście dopuszczalnego ryzyka związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą, zaś zebrany materiał dowodowy nie uzasadnia w sposób kategoryczny konkluzji, że oskarżeni – w dacie zawarcia umowy pożyczki w imieniu spółki, którą reprezentowali – materializowali oszukańczy zamiar wprowadzenia w błąd G. K. (1) w celu doprowadzenia go do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Przypomnieć przy tym należy, że występek, który został zarzucony oskarżonym, może być popełniony wyłącznie z zamiarem bezpośrednim kierunkowym, a jego sprawcy już w dacie czynu muszą nie tylko przewidywać możliwość wywołania skutku w postaci niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez pokrzywdzonego, ale bezwzględnie taki skutek chcą wywołać.

Pamiętać trzeba, że czynność prawna dokonana między pokrzywdzonym a przedstawicielami Instytutu (...) miała charakter czynności pomiędzy dwoma równoprawnymi podmiotami; G. K. (1) jest przy tym doświadczonym przedsiębiorcą, który udzielając pożyczki nie tylko skutecznie zabezpieczył swe interesy na wypadek fiaska ale również sprawdził przyszłego pożyczkobiorcę w ramach wywiadu gospodarczego, dając wyraz świadomości ryzyka, jakie wiąże się z kredytowaniem działalności podmiotu gospodarczego.

Truizmem zdaje się twierdzenie, że rynek działalności gospodarczej to środowisko, w którym zdarzenia nie zawsze przebiegają zgodnie z oczekiwaniami jego uczestników. Stąd przypomina on nieco grę, której wyniku nie sposób przewidzieć w pełni, zaś ryzyko jest immanentnym jego elementem. Bez wątpienia pożyczka, o której mowa, obarczona była ponadprzeciętnym ryzykiem, zważywszy okoliczności i czas jej udzielenia, związane zarówno z kondycją pożyczkobiorcy, jak i pandemicznymi okolicznościami początku 2020r., niemniej każda ze stron umowy miała tego świadomość. Co więcej, G. K. (1) jako doświadczony uczestnik obrotu bezwzględnie brał pod uwagę, że podmiot gospodarczy, który posiada pełną zdolność finansową raczej nie poszukuje źródeł finansowania poza instytucjami bankowymi, z którymi jest trwale związany w ramach obrotowych linii kredytowych. Wnioskować stąd można, że przyjął on dobrowolnie ryzyko naturalnie związane z zawarciem tego rodzaju umowy, przy czym swoje interesy stosownie zabezpieczył w ramach udzielonych gwarancji.

Na koniec tej części rozważań sąd zauważa, że fakt spełnienia przesłanek do ogłoszenia upadłości spółki w dacie zaciągania omawianego zobowiązania przez członków jej zarządu sam w sobie nie stanowił okoliczności przemawiającej za przyjęciem zamiaru popełnienia przez nich występku z art.286 § 1 kk. Można bowiem – na podstawie wspomnianych dowodów – ustalić, że pomimo pogarszającej się sytuacji Instytutu (...) oskarżeni nie zaprzestali działań naprawczych i prób zmierzających do utrzymania spółki na powierzchni, dając tym wyraz chęci utrzymania płynności finansowej spółki, a tym samym – realizowania zobowiązań wobec jej wierzycieli. Nie można więc przypisać oskarżonym działania z zamiarem kierunkowym niezwrócenia w ogóle pożyczonej kwoty, ponieważ inne ich zachowania podejmowane w ramach zarządu wskazywały na chęć uzdrowienia kondycji spółki i kontynuowania prowadzonej przez nią działalności.

Zarzuty VII. i XIII.

Okoliczności zdarzeń związanych ze spółką (...), których dotyczą zarzuty VII. i XIII. aktu oskarżenia sąd ustalił w oparciu o relacje procesowe zarówno pokrzywdzonego, jak i oskarżonych oraz B. N., a także na podstawie dowodów z dokumentów – faktur stanowiących podstawę zapłaty łącznie kwoty 32.000 zł na rzecz podmiotu (...) ze strony Spółki (...).

Z przedstawionych wyżej ustaleń wynika niezbicie, że inicjatorem i prowadzącym całe przedsięwzięcie związane z zamówieniem farb fluorescencyjnych dla potrzeb inwestycji realizowanej przez (...), a przy tym osobą działającą w imieniu (...)y był P. B. (1) – osoba, której nie udało się ustalić i przesłuchać na rozprawie głównej, a o której w swych depozycjach jako o spirytus movens zgodnie wspominają zarówno oskarżeni, jak i E. W. (1) oraz B. N.. Wszyscy oni opisują owego mężczyznę jako osobę nieuczciwą, manipulanta, a nawet – oszusta. E. W. (1) wprost przyznawał, że P. B. (1) deklarował sprowadzenie farb zN. i takie właśnie produkty zostały zaliczkowane przez (...).

Bacząc na treść zeznań B. N. i wyjaśnień P. P. (1) nie sposób nie odnieść wrażenia, że P. B. (1) wykorzystał powiązanie z (...)ą w celu oszukańczego „wyprowadzenia” pieniędzy przez (...) na zamówienie, które nie miało zostać zrealizowane zgodnie z wolą wpłacającego zaliczkę (brak jest dowodu, który przeczyłby twierdzeniom oskarżenia, że ofiarą oszustwa ze strony P. B. (1) padł nie tylko (...) ale również (...)).

Co więcej, istnieniu oszukańczych zamiarów oskarżonych – wbrew twierdzeniom, na których oparty został omawiany zarzut – przeczy postawa P. P. (5), który nie tylko autoryzował faktury wystawione przez (...)ę na rzecz (...)u ale również osobiście zawoził do L. obrzeża pomalowane farbą, która jednak nie spełniła oczekiwań kontrahenta. Takie zachowanie oskarżonego pozostało w sprzeczności z typowymi postawami, które cechują zachowania sprawców czynów opisanych w art.286 § 1 kk, zaś całe zdarzenie – z punktu widzenia oskarżonych – można uznać za nieudaną realizację zamówienia w ramach prowadzonej działalności gospodarczej pomiędzy dwoma podmiotami, która podlegać powinna rygorom prawa handlowego i cywilnego (tak zresztą się stało; spółka (...) uzyskała stosowny tytuł wykonawczy na podstawie prawidłowo wystawionych faktur przez (...)ę). Trudno też uznać za nieprawdziwe twierdzenia oskarżonych, że pieniądze pochodzące z tej transakcji, mimo że wpłynęły na rachunek (...)y, zostały przywłaszczone przez P. B. (1). Pośrednio wersję tę potwierdzają depozycje B. N., która w owym czasie współpracowała z P. B. (1), z których wynika, że okazał się on być osobą nieuczciwą i nierzetelną w zakresie rozliczeń z biznesowymi partnerami.

Zarzuty VIII. i XIV.

Sąd uniewinnił obydwu oskarżonych od czynu, który polegać miał na usiłowaniu dokonania oszustwa na szkodę firmy (...).

Uniewinnienie P. P. (1) wynika z faktu, że żaden dowód, tak pośredni, jak i bezpośredni nie wskazuje na to, by w jakikolwiek sposób uczestniczył on w kwestionowanych transakcjach.

Jak wspomniano przy okazji oceny dowodów, uniewinnienie P. O. było wynikiem obiektywnej niemożności dokonania przez sąd pełnych i niewątpliwych ustaleń w zakresie omawianych czynów. O ile sąd poddał w wątpliwość wiarygodność relacji procesowych P. O. ( de facto jedynego osobowego źródła dowodowego w tym zakresie) uznając jego wersję za mało prawdopodobną, słabo przystającą do zasad zdrowego rozsądku i doświadczenia życiowego, to zebrany materiał dowodowy nie zawierał propozycji innego scenariusza, który w sposób niewątpliwy potwierdziłby założenia aktu oskarżenia. Opis przedmiotowego zdarzenia, który wynika z wyjaśnień P. O., jest jedynym, którym dysponował sąd, zaś wersja obrony – przy przyjęciu jej za podstawę ustaleń – sama w sobie nie zawiera elementów zdarzeń, które wskazywałyby na sprawstwo z art.13 § 1 kk w związku z zart.286 § 1 kk.

Oceniając stronę podmiotową przestępstwa oszustwa należy mieć na uwadze, że jego sprawca powinien działać z zamiarem kierunkowym bezpośrednim już w momencie przystąpienia do realizacji któregokolwiek ze znamion czasownikowych opisanych w powołanym przepisie. Zatem, dokonując oszukańczych płatności przy użyciu skradzionych, bądź – utraconych – kart płatniczych, o których mowa w omawianym zarzucie, niezbędne, czy wręcz – konieczne – jest ustalenie, że oskarżeni wiedzieli, że wprowadzane do terminala numery kart są numerami kart utraconych, bądź – skradzionych. Konkluzji tej nie zmienia fakt, że przy ponownym użyciu pierwszej z kart, terminal wyświetlał komunikat ostrzegawczy. Zauważyć trzeba bowiem, że pierwsza z transakcji na kwotę 3.500 euro została zatwierdzona przez (...), zaś pozostałe, dwie transakcje były przeprowadzane przy użyciu tej samej karty, co mogło rodzić wątpliwość prawidłowości działania systemu. Co więcej z ustaleń sądu wynika, że po odrzuceniu transakcji P. O. kontaktował się z infolinią (...) celem wyjaśnienia sytuacji i nie ma dowodu, który zakwestionowałby słowa oskarżonego, z których wynikało, że dostawał on ustne pozwolenie na podjęcie kolejnej próby, tym bardziej, że z przedstawionego dowodu z zestawienia połączeń faktycznie można wnioskować, że oskarżony podejmował próby wyjaśnienia zatoru płatniczego z operatorem terminala.

Choć z jednej strony naiwnością byłoby przyjęcie, że użycie terminala do dokonania płatności na odległość poprzez wprowadzenie szeregu cyfr stanowiących numer karty płatniczej w okolicznościach opisywanych w wyjaśnieniach P. O. stanowi normalną, powszechnie przyjętą praktykę rozliczeń finansowych, jaka obowiązuje w obrocie gospodarczym, to nie sposób nie odnotować, że taka forma płatności jest prawnie dopuszczalna i dopóki nie można ustalić, czy oskarżeni, a szczególności – P. O. – mieli pełną świadomość, że próbują dokonać płatności przy użyciu numerów kart skradzionych, bądź utraconych – przypisanie im odpowiedzialności za zarzucany czyn sąd uznaje za niedopuszczalne.

Z tych samych powodów przypisanie oskarżonym sprawstwa w zjawiskowej postaci pomocnictwa do występku z art.286 § 1 kk wydaje się być nieuzasadnionym nadużyciem.

Wymiar kar.

Wymierzając kary P. P. (1) sąd uznał, że zarówno stopień społecznej szkodliwości jak i zawinienia w zakresie przypisanych mu przestępstw, jak również sam ich charakter wynikający ze ścisłego powiązania z prowadzoną działalnością gospodarczą determinowały zarówno dobór reakcji karnej, jak i jej wysokość.

Sąd uznał, że z jednej strony dotychczasowa niekaralność P. P. (1), jak również finansowy aspekt jego sprzecznych z prawem zachowań, z drugiej zaś - brak szkody sensu stricto będącej skutkiem czynów zakwalifikowanych z art.297 § 1 kk, determinowały zastosowanie art.37a § 1 kk przy wyborze rodzaju orzeczonych kar. Wydaje się, że kary grzywny orzeczone w relatywnie wysokim wymiarze w zupełności zrealizują dyrektywy przewidziane w art.53 kk, w związku z czym nie ma uzasadnionej potrzeby, by orzekać w niniejszej sprawie w szczególności kary pozbawienia wolności, o które wnosił oskarżyciel publiczny.

Rozstrzygając o kosztach procesu sąd – wobec P. O. zastosował zasadę unormowaną w art.632 kpk, zaś wobec drugiego z oskarżonych – regułę zawartą w art.624 § 1 kpk – orzekając na rzecz Skarbu Państwa opłaty oraz zwalniając go z obowiązku ponoszenia pozostałych kosztów sądowych, z uwagi na jego uniewinnienie od części zarzutów, po części zaś wobec faktu, że stan jego zobowiązań uprawnia przyjęcie, że obciążenie go kosztami sądowymi w całości stanowiłoby dla P. P. (1) zbytnią dolegliwość.