Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III K 121/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 marca 2024 r.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. III Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Katarzyna Sztandar

Ławnicy: Bożena Kiełbasa, Grzegorz Freńdo

Protokolant: Adrian Ogrodniczak, Bożena Wolfram

w obecności Prokuratora Katarzyny Jarząbkowskiej

po rozpoznaniu w dniach 20 lutego 2024r., 13 marca 2024r. i 28 marca 2024r.

sprawy:

D. S. syna D. i I. z domu O., urodzonego (...) w P.

oskarżonego o to, że:

I.  w dniu 29 września 2023r przy ul. (...) w rejonie (...) w B., woj. (...) dokonał rozboju na osobie G. A. – pracownika gospodarczego w/w obiektu w ten sposób, że użył przemocy fizycznej poprzez zadawanie uderzeń rękoma po twarzy i ciele oraz kopnięć po całym ciele, czym spowodował u w/w obrażenia w postaci obrzęku tkanek miękkich w okolicach jarzmowej po stronie lewej, zasinienia i zaczerwienienia skóry w obrębie policzka lewego, otarć naskórka w obrębie nosa po stronie lewej, powyżej wargi górnej po stronie prawej, brody oraz małżowiny usznej lewej, otarć naskórka, zaczerwienienia skóry i zasinienia w obrębie podudzia lewego, otarcia naskórka w okolicy czołowej prawej, obrzęku tkanek miękkich w okolicy żuchwy po stronie prawej, zasinienia w okolicy oczodołowej lewej naruszając czynności narządów ciała G. A. na czas nieprzekraczający siedmiu dni a następnie zabrał w celu przywłaszczenia kosę spalinową marki (...) o wartości 2.000,00 zł, czym działał na szkodę w/w pokrzywdzonego oraz firmy (...) z/s w W., przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne przez Sąd Rejonowy w B. wyrokiem łącznym w sprawie (...) z dnia 6 lipca 2020 r.

tj. o czyn z art. 280 § 1 kk w zb. z art. 157 § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 64 § 1 kk

II.  w dniu 29 września 2023 r. na ul. (...) w B. w rejonie galerii (...), woj. (...), po odzyskaniu przez pokrzywdzonego G. A. piły spalinowej ponownie dokonał rozboju na osobie w/w pokrzywdzonego w ten sposób, że posługując się nożem i grożąc jego natychmiastowym użyciem, zabrał w celu przywłaszczenia kosę spalinową marki (...) o wartości 2.000,00 zł, czym działał na szkodę G. A. oraz firmy (...) z/s w W., przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności orzeczonej przez Sąd Rejonowy w B. za umyślne przestępstwo podobne wyrokiem łącznym z dnia 6 lipca 2020 r. w sprawie (...)

tj. o czyn z art. 280 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk

orzeka:

1.  oskarżonego D. S. uznaje za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w punkcie I aktu oskarżenia wyczerpującego dyspozycję art. 280§1 kk, art. 157§2 kk w zw. z art. 11§2 kk w zw. z art. 64§1 kk w zw. z art. 4§1 kk w brzmieniu obowiązującym przed 1 października 2023 roku i za to na podstawie art. 280§1 kk w zw. z art. 11§3 kk wymierza mu karę 2 (dwóch) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

2.  oskarżonego D. S. w miejsce czynu zarzucanego w punkcie II aktu oskarżenia, uznaje za winnego tego że w dniu 29 września 2023 roku, na terenie (...)w B., województwo (...), dokonał rozboju na osobie G. A. w ten sposób, że wymachując trzymanym w ręku nożem przed pokrzywdzonym, żądał wydania pieniędzy, a następnie zabrał w celu przywłaszczenia z koszyka sklepowego należącego do pokrzywdzonego kosę spalinową marki S. o wartości 2.000 złotych, czym działał na szkodę G. A. i firmy (...) z siedzibą w W., przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu kary co najmniej 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej za podobne przestępstwo umyślne, czym wyczerpał dyspozycję art. 280§2 kk w zw. z art. 64§1 kk w zw. z art. 4§1 kk w brzmieniu obowiązującym przed 1 października 2023 roku i za to na podstawie art. 280§2 kk w zw. z art. 64§1 kk wymierza mu karę 3 (trzech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

3.  na podstawie art. 85§1 kk, art. 86§1 kk w zw. z art. 4§1 kk w brzmieniu obowiązującym przed 1 października 2023 roku orzeka wobec oskarżonego łączną karę pozbawienia wolności w wymiarze 4 (czterech) lat,

4.  na podstawie art. 63§1 kk w zw. z art. 4§1 kk w brzmieniu obowiązującym przed 1 października 2023 roku zalicza oskarżonemu na poczet orzeczonej łącznej kary pozbawienia wolności okres rzeczywistego pozbawienia wolności od 29 września 2023 roku, godz. 16:30,

5.  na podstawie art. 44§2 kk w zw. z art. 4§1 kk w brzmieniu obowiązującym przed 1 października 2023 roku orzeka przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodu rzeczowego z pozycji 6 wykazu dowodów rzeczowych nr (...),

6.  na podstawie art. 230§2 kpk nakazuje zwrócić:

- oskarżonemu dowody rzeczowe z pozycji 4,5 wykazu dowodów rzeczowych nr (...),

- G. A. dowody rzeczowe z pozycji 7,8 wykazu dowodów rzeczowych nr (...)

7. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej (...) kwotę

3.025 (trzy tysiące dwadzieścia pięć) złotych i 20 (dwadzieścia) groszy tytułem zwrotu

kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu,

8. zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych, które przejmuje na rachunek Skarbu

Państwa.

WZÓR FORMULARZA UZASADNIENIA WYROKU SĄDU PIERWSZEJ INSTANCJI,

TYM WYROKU NAKAZOWEGO (UK 1)

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

III K 121/23

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1. USTALENIE FAKTÓW

1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

D. S.

oskarżony o:

- czyn wyczerpujący dyspozycję art. 280§1 kk w zb. z art. 157§2 kk w zw. z art. 11§2 kk i art. 64§1 kk

- czyn wyczerpujący dyspozycję art. 280§2 kk w zw. z art. 64§1 kk

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

W dniu 29 września 2023r., około godz. 16:00, w rejonie (...) (...) w B., pracownik gospodarczy G. A. kosił trawę kosą spalinową. W pewnej chwili podszedł do niego od tyłu nieznany mu mężczyzna, którym był oskarżony D. S. i chwycił go za ubranie. Pokrzywdzony odwrócił się i wtedy oskarżony uderzył go ręką w twarz, plecy, przewrócił go na ziemię, zaczął go kopać po całym ciele oraz uderzać rękami po twarzy. Odpiął mu kosę przypiętą do szelek, po czym zabrał ją i oddalił się.

Pokrzywdzony w czasie zdarzenia krzyczał i wzywał pomocy. W czasie ucieczki oskarżony został zatrzymany przez przypadkowego przechodnia, który odebrał mu kosę i oddał pokrzywdzonemu.

G. A. włożył kosę do wózka sklepowego. Po chwili zobaczył, że oskarżony zmierza w jego kierunku, trzymając w ręku nóż. Zaczął uciekać z wózkiem do wejścia galerii. Po wejściu do galerii ponownie zaczął wzywać pomoc. Oskarżony dogonił go. Trzymając cały czas nóż w ręku wyciągnął kosę z wózka. Wymachując nożem przed pokrzywdzonym mówił „dawaj kosę i pieniądze”, po czym wyszedł z galerii zabierając ze sobą kosę.

G. A. udał się za nim wraz z K. P. i P. C. , którzy przyszli słysząc wołania o pomoc.

Oskarżony wszedł do kamienicy przy ulicy (...) opodal galerii. Po chwili wyszedł nie mając przy sobie kosy i udał się w kierunku galerii.

Pokrzywdzony cały czas stał w bramie budynku kamienicy, do której wcześniej wszedł oskarżony. W pewnej chwili nieznana kobieta wyszła i oddała mu kosę. Pobiegł z nią do galerii.

W tym czasie K. P. i P. C. obserwowali oskarżonego. Wyciągał jakieś butelki, słoiki z kosza na śmieci i rzucał w ich kierunku, używał przy tym obraźliwych słów. W pewnej chwili doszedł do K. P. i chwycił go za koszulę. K. P. próbował go obezwładnić. Upadli na chodnik. P. C. odciągnął go od K. P.. Oskarżony był agresywny, miał obłęd w oczach i czuć było od niego silną woń alkoholu. Dopiero wspólnie z innymi jeszcze osobami udało się go zatrzymać. Nadjechali również funkcjonariusze policji, którym został przekazany.

Kosa spalinowa marki S. stanowiła właśność firmy (...) z siedzibą w W.. Jej wartość wynosiła 2.000 zł.

Przedmiotowy nóż został zabezpieczony przez policjantów w mieszkaniu oskarżonego, znajdującym się we wspomnianej wyżej kamienicy.

Oskarżony swoim zachowaniem spowodował u G. A. obrażenia ciała w postaci obrzęku tkanek miękkich w okolicy jarzmowej po stronie lewej, zasinienia i zaczerwienienia skóry w obrębie policzka lewego, otarć naskórka w obrębie nosa po stronie lewej, powyżej wargi górnej po stronie prawej, brody oraz małżowiny usznej lewej, otarć naskórka, zaczerwienienia skóry i zasinienia w obrębie podudzia lewego, otarć naskórka w okolicy czołowej prawej, obrzęku tkanek miękkich w okolicy żuchwy po stronie prawej, zasinienia w okolicy oczodołowej lewej, które to obrażenia naruszyły czynności narządów ciała pokrzywdzonego na czas poniżej siedmiu dni (art. 157§2 kk).

Oskarżony jest osobą funkcjonującą na pograniczu dolnej granicy normy i upośledzenia umysłowego w stopniu lekkim. Jest osobą uzależnioną od alkoholu i środków psychoaktywnych. W czasie dokonania zarzucanych czynów miał ograniczoną, ale nie w stopniu znacznym zdolność rozpoznania znaczenia czynów i pokierowania swoim postępowaniem z powodu stanu upojenia alkoholem.

D. S. ma negatywną opinię w miejscu zamieszkania, przede wszystkim z uwagi na fakt nadużywania alkoholu.

Oskarżony był wielokrotnie karany. Wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w B. z 6 lipca 2020r., sygn. akt (...) został skazany między innymi za przestępstwa przeciwko mieniu na łączną karę pozbawienia wolności w wymiarze 4 lat i 6 miesięcy, którą odbywał w okresie od 27 czerwca 2019r. do 23 sierpnia 2023r. z zaliczeniem na jej poczet okresów od 11 października 2018r. do 12 października 2018r., dnia 25 października 2018r., od 10 grudnia 2018r. do 12 grudnia 2018r., od 17 stycznia 2019r. do 10 maja 2019r., od 24 maja 2019r. do 28 maja 2019r.

zeznania G. A. k.3-4, 232

zeznania:

G. A. k.3-4

K. P. k.21-23

P. C. k.90-91

zeznania A. Z. k.75

protokół przeszukania k.13-15

protokół oględzin k.119-121

opinia biegłego z zakresu medycyny sądowej k.95-97

opinia psychiatryczna k.140

wywiad środowiskowy k.134-136

karta karna k.31-32

odpis wyroku k.124

2. OCENA DOWODÓW

2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Sąd uznał za wiarygodne zeznania G. A., albowiem przekonywująco i szczerze przedstawił w nich okoliczności zdarzeń. Zeznania te stanowiły podstawę poczynionych przez Sąd ustaleń faktycznych. Wynika z nich, że najpierw oskarżony podszedł do pokrzywdzonego od tyłu, chwycił go za ubranie, a gdy ten odwrócił się, to uderzył go ręką w twarz, plecy, przewrócił na ziemię, po czym kopał go po całym ciele i uderzał rękami po twarzy, a następnie odpiął mu kosę przypiętą do szelek, zabrał ją i uciekł. Na tym zdarzenie nie zakończyło się, ponieważ po odzyskaniu przez pokrzywdzonego kosy dzięki interwencji przypadkowego przechodnia, oskarżony ponownie, po pewnym czasie, doszedł do pokrzywdzonego, tym razem trzymając nóż w ręku. Pokrzywdzony widząc go, zaczął uciekać do wnętrza galerii. Tam oskarżony dogonił go, przy czym trzymając nóż w ręku i wymachując nim przed pokrzywdzonym, wyciągnął kosę z wózka powtarzając „dawaj kosę i pieniądze”, po czym wyszedł z galerii zabierając ze sobą kosę. Oskarżony nie był wcześniej znany pokrzywdzonemu, nie było między nimi żadnych konfliktów, dlatego Sąd nie znalazł podstaw do uznania, że celowo pomówił oskarżonego. Niewątpliwie pokrzywdzony był bardzo wystraszony zachowaniem oskarżonego, co sam przyznał w złożonych zeznaniach.

Oskarżony przyznał się do czynu zarzucanego mu w punkcie I, a nie przyznał się do zarzutu stawianego w punkcie II, bo jak stwierdził, nie pamięta jego przebiegu, urwał mu się film. Trudno zatem dokonać oceny jego wyjaśnień, przy czym stwierdzić należy, że w ocenie Sądu prawdziwe i nie budzące wątpliwości są zeznania pokrzywdzonego. Jednocześnie Sąd nie dał wiary wyjaśnieniem oskarżonego, złożonym na rozprawie, w których podał, że znał wcześniej pokrzywdzonego i tego dnia, wcześniej, spożywał z nim wspólnie alkohol w postaci trzech butelek wódki. Twierdzeniom tym stanowczo zaprzeczył pokrzywdzony, co dodatkowo znalazło potwierdzenie w fakcie przesłuchania pokrzywdzonego bezpośrednio po zdarzeniu i braku jakiejkolwiek wzmianki aby był pod wpływem alkoholu. Gdyby uznać wyjaśnienia oskarżonego za prawdziwe, to pokrzywdzony po spożyciu tak dużej ilości alkoholu niewątpliwie byłby nietrzeźwy w chwili tego przesłuchania.

Sąd uznał za prawdziwe zeznania K. P. i P. C., biorących udział w zatrzymaniu oskarżonego. Wprawdzie świadkowie nie widzieli przebiegu opisanych wyżej zdarzeń, bo pojawili się już po opuszczeniu przez oskarżonego galerii. Jednakże z ich zeznań wynika, że idąc za oskarżonym, widzieli, że trzymał w rękach zarówno nóż jak i skradzioną kosę. Nadto był wobec nich bardzo agresywny, używał obraźliwych słów, czuć było od niego ostrą woń alkoholu i jak to określili – miał obłęd w oczach. Należy zaznaczyć, że policjanci zabezpieczyli przedmiotowy nóż w mieszkaniu oskarżonego, przy czym pokrzywdzony wskazał, że ten nóż widział u oskarżonego w ręku.

Sąd dał wiarę także zeznaniom funkcjonariusza policji D. K., który przybył na miejsce już po zatrzymaniu oskarżonego.

Zeznania świadka L. K. nie miały istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd w pełni podzielił wnioski zawarte w opinii biegłego z zakresu medycyny sądowej, w której zostały wyszczególnione wszystkie obrażenia doznane przez pokrzywdzonego na skutek działania oskarżonego, naruszające czynności narządów jego ciała na czas poniżej 7 dni.

3. PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia

z wyroku

Oskarżony

3.1. Podstawa prawna

skazania

zgodna z zarzutem

3.2. Podstawa prawna skazania niezgodna z zarzutem

1,2

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Przestępstwo rozboju (art. 280§1 kk) jest czynem skierowanym jednocześnie przeciwko osobie i mieniu. Dla jego bytu niezbędne są dwa elementy pozostające ze sobą w ścisłym związku, a mianowicie przemoc wobec osoby lub choćby groźba natychmiastowego jej użycia albo doprowadzenie ofiary do stanu nieprzytomności lub bezbronności oraz zabór rzeczy celem jej przywłaszczenia. Ten ścisły związek między tymi dwoma elementami działania skierowanego przeciwko różnym dobrom (zamach na osobę, zamach na mienie) polega na tym, że zamach na człowieka jest tu tylko środkiem do realizacji głównego celu, jakim jest zabór mienia; środek ten sprawca stosuje po to, aby dokonać zaboru mienia. Przestępstwo to znamionuje się podwójną kierunkowością działania sprawcy. Kierunkowość ta wyraża się w tym, że sprawca działa w celu przywłaszczenia cudzej rzeczy ruchomej (kradnie) i że chcąc ten cel osiągnąć stosuje określone w art. 280 § 1 kk środki zmierzające przez sparaliżowanie woli ofiary do zaboru mienia znajdującego się w jej posiadaniu. (wyr. SN z 22.8.1975 r., V KR 120/75, OSNKW 1975, Nr 12, poz. 163).

Stan faktyczny sprawy wskazuje, że oskarżony w dniu 29 września 2023 roku dokonał dwukrotnie rozboju na osobie G. A.. Za pierwszym razem użył wobec niego przemocy fizycznej w postaci zadawania uderzeń ręką i kopania, po czym zabrał w celu przywłaszczenia kosę spalinową (art. 280§1 kk, czyn z pkt. I). Nadto swoim działaniem spowodował u niego obrażenia naruszające czynności narządów jego ciała na czas poniżej 7 dni (art. 157§2 kk, czyn z pkt. I).

Za drugim razem oskarżony dopuścił się kwalifikowanego typu rozboju z art. 280§2 kk, ponieważ podczas zdarzenia, żądając wydania pieniędzy posłużył się nożem, a następnie ponownie zabrał w celu przywłaszczenia wskazaną wyżej kosę spalinową.

Odnośnie obu przypisanych czynów Sąd uznał, że oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim ich popełnienia i miał pełną świadomość realizacji wszystkich ustawowych znamion tych przestępstw. Należy zaznaczyć, że oskarżony znajdował się wtedy pod silnym działaniem alkoholu, ale fakt spożycia alkoholu nie może w żaden sposób tłumaczyć lub usprawiedliwiać jego nagannego zachowania.

D. S. popełnił te czyny w warunkach recydywy z art. 64§1 kk, tj. w ciągu 5 lat po odbyciu kary co najmniej 1 roku pozbawienia wolności orzeczonej za podobne przestępstwo umyślne. Wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w B. z 6 lipca 2020r., sygn. akt (...) został skazany między innymi za przestępstwa przeciwko mieniu na łączną karę pozbawienia wolności w wymiarze 4 lat i 6 miesięcy, którą odbywał w okresie od 27 czerwca 2019r. do 23 sierpnia 2023r. z zaliczeniem na jej poczet okresów wskazanych w stanie faktycznym sprawy.

Sąd zastosował wobec oskarżonego przepisy kodeksu karnego obowiązujące w chwili popełnienia czynów, ponieważ ze względu na treść art. 64§1 kk są one względniejsze aniżeli obowiązujące w chwili orzekania (art. 4§1 kk). Otóż z dniem 1 października 2023 roku uległa zmianie treść art. 64§1 kk, wskutek której ustawa nakazuje wymierzenie kary powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia, podczas gdy wcześniej wymierzenie kary w taki sposób było fakultatywne.

4. KARY, ŚRODKI KARNE, PRZEPADEK, ŚRODKI KOMPENSACYJNE
I ŚRODKI ZWIĄZANE Z PODDANIEM SPRAWCY PRÓBIE

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

1, 2, 3

5,6

Na niekorzyść oskarżonego uwzględniono:

- stan nietrzeźwości, fakt agresywnego zaatakowania pokrzywdzonego, negatywną opinię środowiskową i uprzednią karalność za przestępstwa podobne. Na korzyść Sąd uwzględnił fakt przyznania się przez oskarżonego do popełnienia czynu z pkt. I.

W ocenie Sądu wymierzone kary jednostkowe za przypisane przestępstwa są współmierne do stopnia winy oskarżonego, wagi czynów i stopnia ich społecznej szkodliwości.

Przy wymiarze łącznej kary pozbawienia wolności Sąd uwzględnił bardzo bliski związek czasowy a także podmiotowy i przedmiotowy pomiędzy przestępstwami. W ocenie Sądu łączna kara 4 lat pozbawienia wolności jest karą sprawiedliwą i czyniącą zadość ustawowym dyrektywom wymiaru kary.

Na podstawie art. 44§2 kk Sąd orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodu rzeczowego w postaci noża służącego do popełnienia przestępstwa. W oparciu o art. 230§2 kpk nakazał zwrot zabezpieczonych rzeczy uprawnionym osobom.

5. INNE ROZSTRZYGNIĘCIA ZAWARTE W WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku
odnoszący się
do przypisanego
czynu

Przytoczyć okoliczności

     

4

     

Na podstawie art. 63§1 kk zaliczono oskarżonemu na poczet łącznej kary pozbawienia wolności okres rzeczywistego pozbawienia wolności w tej sprawie od 29 września 2023r., godz. 16:30.

7. KOSZTY PROCESU

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7,8

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu Sąd orzekł w oparciu o § 11 ust. 1 pkt 2, ust. 2 pkt 5, § 17 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. poz. 1800 z późn. zm.) przy uwzględnieniu wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 22 grudnia 2022 roku.

Zgodnie z art.624§1kk i art.17 ust 1 ustawy z 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych- Dz.U. z 1983r. Nr 49, poz.223 z późniejszymi zmianami Sąd zwolnił oskarżonego od kosztów sądowych i przejął je na rachunek Skarbu Państwa uznając, że uiszczenie ich byłoby dla niego zbyt uciążliwe ze względu na trudną sytuację materialną.

8. PODPIS