Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 lipca 2023 r.

Sąd Rejonowy w Pruszkowie, III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Mirosław Barszcz

Protokolant: Dariusz Drąg

po rozpoznaniu w dniu 19 lipca 2023 r. w Pruszkowie

na rozprawie

sprawy z powództwa T. K. (1)

przeciwko C. K. (1)

o zaspokajanie potrzeb rodziny

z sprzeciwu C. K. (1) od wyroku zaocznego

I.  uchyla wyrok zaoczny Sądu Rejonowego w Pruszkowie dnia 28 czerwca 2022 roku w sprawie III RC 130/22;

II.  zasądza od pozwanego C. K. (1) na rzecz powódki T. K. (1) tytułem zaspokajania potrzeb rodziny kwoty po 1000 (jeden tysiąc) złotych miesięcznie za okres od dnia 1 kwietnia 2022 roku do dnia 17 kwietnia 2023 roku oraz w kwocie po 1500 (tysiąc pięćset) złotych miesięcznie począwszy od dnia 18 kwietnia 2023 roku płatne do dnia 10-go każdego miesiąca z góry z odsetkami w wysokości ustawowej za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat;

III.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

IV.  przyznaje adwokat M. J. kwotę 2400 (dwa tysiące czterysta) złotych tytułem wynagrodzenia z pełnienie obowiązków adwokata z urzędu i kwotę powyższą nakazuje wypłacić ze środków Skarbu Państwa – kasa Sądu Rejonowego w Pruszkowie;

V.  zasądza od pozwanego C. K. (1) na rzecz powódki T. K. (1) kwotę 1800 (tysiąc osiemset) złotych tytułem zwrotu części kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Do Sądu Rejonowego w Pruszkowie dnia 24 marca 2022 r. wpłynął pozew T. K. (1) przeciwko C. K. (1) o zasądzenie tytułem przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny kwot po 1000 zł miesięcznie, począwszy od dnia 1 kwietnia 2022 r., płatnych do 10-go dnia każdego miesiąca z góry wraz z ustawowymi odsetkami na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat. W uzasadnieniu wskazane zostało, że strony są małżeństwem, mieszkają razem, lecz rodzina pozostaje na utrzymaniu T. K. (1), ponieważ jej mąż jest (...) i nie przyczynia się do ponoszenia kosztów nawet własnego utrzymania. k.3-4

Sąd Rejonowy w Pruszkowie wyrokiem zaocznym z dnia 28 czerwca 2022 r. uwzględnił powództwo T. K. (1). C. K. (1) wniósł sprzeciw od wyroku zaocznego (data prezentaty 25 lipca 2022 r.) zaskarżając go w całości i wniósł o oddalenie powództwa. Podniósł, iż od kilkudziesięciu lat jest (...), ma problemy (...), a żona wyrzuciła go z domu do piwnicy. k.33-34

Pismem złożonym na rozprawie w dniu 18 kwietnia 2023 r. T. K. (1) rozszerzyła powództwo i wniosła o zasądzenie od C. K. (1) tytułem przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny kwot po 1500 zł miesięcznie, począwszy od dnia 1 kwietnia 2022 r., płatnych do 10-go dnia każdego miesiąca z góry wraz z odsetkami w wysokości ustawowej na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat. W uzasadnieniu wskazano, iż T. K. (1) zapewnia mężowi regularne, pełne wyżywienie, a w związku z wysoką inflacją dochodzona dotychczas kwota jest niewystarczająca. k.88

W piśmie z dnia 4 maja 2023 r. C. K. (1) wniósł o oddalenie powództwa w całości. k.105-107

Przed zamknięciem rozprawy w dniu 19 lipca 2023 r. pełnomocnik T. K. (1) poprał powództwo w całości w zmodyfikowanym zakresie, a pełnomocnik C. K. (1) wniosła o jego oddalenie w całości, również w zmodyfikowanym zakresie i wniosła o zasądzenie kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu, oświadczając, iż nie zostały one opłacone w całości ani w części. k.133, nagranie k.134

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

T. K. (1) urodzona (...) i C. K. (1) urodzony (...) zawarli związek małżeński (...) r. w S.. Małżonkowie mieszkają w P. we wspólnym domu. T. K. (1) uzyskuje świadczenie emerytalne w kwocie 2464,32 zł, a C. K. (1) w kwocie 2400 zł. Nie posiadają długów. Miesięczne opłaty mieszkaniowe wynoszą około 1000 zł i są ponoszone przez T. K. (1). T. K. (1) kupuje również żywność, na którą wydaje ok. 1500 zł miesięcznie. Z tych zakupów przygotowuje posiłki dla siebie i męża. Od 2012 r. opłaca dla męża ubezpieczenie w (...) (60zł na kwartał). Na leki dla siebie i męża T. K. (1) przeznacza kwotę około 400 zł na dwa miesiące. Małżonków finansowo wspiera ich syn K. K. (1). Finansuje remonty, przywozi ojcu ubrania.

C. K. (1) wykazuje (...). Po ostatnim pobycie w szpitalu (...)r. (...), lecz przestał brać leki z uwagi na subiektywne złe samopoczucie. (...) W rodzinie prowadzona jest procedura Niebieskiej Karty. Często dochodziło do interwencji Policji. (...)

C. K. (1) pozostawał na wyłącznym utrzymywaniu żony. Nie kontrolował wydatków czynionych na zakup (...). Często był znajdowany(...). T. K. (2) wraz z synem K. zatrzymała dowód osobisty i prawo jazdy C. K. (1), aby nie mógł w sposób niekontrolowany podejmować z banku gotówki. Obawiali się również kradzieży dokumentów i wykorzystania ich w celu zaciągnięcia kredytu. C. K. (1) miał przekazywane przez żonę i syna regularnie róże, mniejsze kwoty pieniędzy, które kwitował na kartce. Pieniądze były wydawane w tamtym okresie na (...). K. K. (1) spłacił różne długi ojca, które były zaciągane u sąsiadów w okresie do grudnia 2022 roku.

C. K. (1) posiada nowy rachunek bankowy, do którego upoważnienie ma tylko jego syn. Do poprzedniego rachunku upoważnienie miała siostra C. G. P., która ustawiła zlecenie stałe na swój rachunek bankowy na kwotę 800 zł oraz miała pobrać z konta brata kwotę 13 000 zł. W tym zakresie powstał spór rodzinny pomiędzy G. P. a T. K. (1) i K. K. (1).

Od listopada 2021 r. C. K. (1) zajmuje wyłącznie niski parter domu, gdzie ma do dyspozycji pokój z telewizorem, czajnikiem i kuchenką elektryczną, łazienkę z prysznicem i osobne wejście. Pozostałe kondygnacje domu, w których jest pięć pokoi, użytkowane są obecnie przez T. K. (1). Warunki, w których przebywa C. K. (1), mimo tego, że nazywa je piwnicą, są odpowiednie do stałego zamieszkania. Warunki w pozostałych częściach domu są lepsze. Powyższe rozwiązanie zostało podyktowane względami higienicznymi i agresywnymi zachowaniami C. K. (1) w stosunku do (...). Do takiego rozdzielenia doszło w trakcie interwencji policyjnej. Takie rozwiązanie zostało zasugerowane przez policjantów, z uwagi na częste interwencje w miejscu zamieszkania rodziny. Warunki mieszkaniowe C. K. (1) była sprawdzane przez (...) oraz przez dzielnicowego.

Odkąd C. K. (1) (...) poprawiły się jego relacje z żoną, rozmawiają ze sobą codziennie, choć w ograniczonym zakresie, wchodzi on na piętro domu do kota. Posiłki nadal spożywają oddzielnie, a w czasie nieobecności w domu T. K. (1) wyższe kondygnacje budynku są zamykane. T. K. (1) przygotowuje mężowi regularne posiłki, zarówno obiady, jak i śniadania oraz kolacje. Zawozi męża do dentysty i okulisty (planowana operacja (...)) – pokrywa koszty wizyt prywatnych.

(...)

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o następujące dowody: odpis skrócony aktu małżeństwa k.6, zestawienie operacji k.7-8, 71-73, 124, potwierdzenie wpłaty k.9-16, karta informacyjna k.58-70, opinia sądowa (...) k.89-100, przesłuchanie świadka G. P. k.101v-102, nagranie k.103, przesłuchanie świadka J. S. k.102, nagranie k.103, korespondencja k.108-116, fotografie k.125-130, przesłuchanie świadka K. K. (1) k.131-132, nagranie k.134, przesłuchanie T. K. (1) k.132-132v, nagranie k.134, przesłuchanie C. K. (1) k.132-133, nagranie k.134.

Ustalenia Sądu znajdują uzasadnienie we wszystkich przeprowadzonych dowodach, które zostały powołane przy ustalaniu podstawy faktycznej w niniejszej sprawie. Jakkolwiek niektóre z dokumentów zostały złożone w kserokopiach, to jednak nic nie wskazuje na to, by ich treść nie odzwierciedlała wiernie treści dokumentów oryginalnych. Podnieść też należy, że strony wiarygodności i mocy dowodowej tych dowodów nie kwestionowały.

Sąd uznał za wiarygodne i korelujące z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie zeznania świadków K. K. (1), J. S. oraz przesłuchanie powódki T. K. (1). W związku z powyższym przesłuchanie G. P. zostało ocenione przez Sąd krytycznie. Zeznania C. K. (1) Sąd analizował przy uwzględnieniu rozpoznanych u pozwanego zaburzeń.

Sąd zważył, co następuje:

Stosownie do treści przepisu art. 27 kro oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym. Zakres obowiązków małżonków przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny wyznaczają ich siły, tj. możliwości wypełnienia obowiązku, wynikające ze stanu fizycznego i psychicznego każdego z małżonków oraz możliwości zarobkowe i majątkowe każdego z nich. Przewidziany w cytowanym przepisie obowiązek alimentacyjny powstaje z chwilą zawarcia małżeństwa i trwa do jego ustania. Obowiązek określony w art. 27 kro służy zaspokajaniu potrzeb całej rodziny, obejmuje tym samym potrzeby zbiorowe związane z prowadzeniem gospodarstwa domowego, jak i indywidualne potrzeby członków rodziny. Przy czym stopa życiowa wszystkich członków rodziny powinna być w zasadzie równa. Reguła ta jednak nie oznacza, że podział dochodów małżonków między poszczególnych członków rodziny ma być w pełni proporcjonalny do ich liczby. Powinien być on dokonany z uwzględnieniem usprawiedliwionych potrzeb każdego z członków rodziny. Należy wskazać także, iż przepis art. 27 k.r.o. zobowiązuje obydwoje małżonków do wykorzystywania ich możliwości zarobkowych i majątkowych i każdy z małżonków powinien najpierw własnymi siłami zaspokajać swoje potrzeby.

Sąd uwzględnił powództwo. W pierwotnej wysokości 1000 zł powództwo zostało uwzględnione od dnia 1 kwietnia 2022 r. do dnia 17 kwietnia 2023 r. oraz w kwocie 1500 zł począwszy od daty jego modyfikacji, bowiem dopiero wówczas w związku ze wzrostem cen towarów i usług podwyższona kwota niezbędna na zaspokajanie potrzeb rodziny była uzasadniona. Przesłanki zawarte w art. 27 kro zostały w niniejszym przypadku spełnione. Strony postępowania pozostają w związku małżeńskim, który cały czas funkcjonuje, mieszkają razem w tym samym domu jednorodzinnym. Za pokrycie potrzeb rodziny takich jak wyżywienie, utrzymanie domu, zakup leków jest wyłącznie odpowiedzialna T. K. (1). Świadczenie emerytalne powódki nie pozwala na samodzielne ponoszenie wszystkich tych kosztów. T. K. (1) na zakup żywności dla ich obojga przeznacza kwotę minimum 1500 zł miesięcznie, opłaca rachunki za media (wodę, gaz, energię elektryczną) – uśredniając 1000 zł miesięcznie, kupuje leki – 200 zł miesięcznie. Oprócz powyższych wydatków niezbędny jest zakup artykułów higienicznych, chemii gospodarczej, czy przedmiotów gospodarstwa domowego. Niezbędnym stało się zatem zobowiązanie C. K. (1) do partycypowania w kosztach utrzymania wspólnego gospodarstwa domowego. Zasądzona kwot ma na celu, przede wszystkim pokrycie kosztów wyżywienia pozwanego, zakupu dla niego leków i częściowego opłacenia rachunków. Powódka przygotowuje posiłki dla męża, wydziela lekarstwa, dba o systematyczne uiszczanie opłat eksploatacyjnych. Mimo (...) T. K. (1) trwa przy nim, wspiera go, zawozi do lekarzy. Mając na uwadze wysokość świadczenia emerytalnego pozwanego należy podkreślić, że w dalszym ciągu będzie mógł on odkładać pieniądze na koncie, czy też dokonywać zakupów wedle własnych potrzeb. Od czasu ostatniej (...)pozwany zgromadził na rachunku bankowym kilka tysięcy oszczędności. W ocenie Sądu udzielenie synowi upoważnienia do konta przez C. K. (1) w żadnym razie nie doprowadziło do uszczerbku na majątku pozwanego, a pozwoliło odłożyć pieniądze, którą wcześniej przeznaczane były na zakup (...). C. K. (1) w okresie emerytury nie partycypował dobrowolnie w zaspokajaniu potrzeb rodziny, zatem koniecznym stało się w tym zakresie rozstrzygnięcie Sądu. W ten sposób, już wcześniej w trakcie trwania niniejszego postępowania, z uwagi na udzielone zabezpieczenie powództwa, również potrzeby związane z funkcjonowaniem C. K. (1) były zaspokajane przez T. K. (1). W ocenie Sądu uwzględnienie powództwa jest również w interesie pozwanego. T. K. (1) nie uzyskała w ten sposób osobistych zysków, a jedynie będzie dysponowała środkami pozwalającymi na opłacenie podstawowych potrzeb męża. To da gwarancje funkcjonowania ekonomicznego rodziny.

Mając powyższe na uwadze, wobec skutecznego wniesienia sprzeciwu przez pozwanego na podstawie art. 347 kpc Sąd uchylił wyrok zaoczny z dnia 28 czerwca 2022 r. (punkt I). Po ponownym rozpoznaniu sprawy na podstawie art. 27 kro Sąd orzekł jak w punkcie II wyroku i oddalił powództwo w pozostałym zakresie (jak w punkcie III). Oddalenie dotyczyło wysokości zobowiązania przed datą modyfikacji powództwa. Przed tą datę wyższa kwota środków nie była zasadna.

Wynagrodzenie dla adwokata M. J. zostało przyznane na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze oraz § 8 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 kpc przy uwzględnieniu jego wyniku.