Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 sierpnia 2023 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie

Przewodniczący sędzia Piotr Kawecki

Protokolant p.o. sekr. sąd Nicola K.

po rozpoznaniu w dniu 7 sierpnia 2023r. w Toruniu

przy udziale -

sprawy z powództwa małoletnich I. i B. rodzeństwa R. działających przez matkę S. W.

przeciwko S. R.

o alimenty

I.  zasądza od pozwanego S. R. alimenty na rzecz małoletnich:

a)  I. R. w kwocie 600 zł (sześćset złotych) miesięcznie,

b)  B. R. w kwocie 600 zł (sześćset złotych) miesięcznie,

to jest łącznie 1.200 zł (tysiąc dwieście złotych) miesięcznie, poczynając od dnia 01.03.2023r., płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca, do rąk matki małoletnich S. W., z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat,

II.  w pozostałej części powództwa oddala,

III.  zasądza od S. R. na rzecz małoletniego I. R. kwotę 1.350 zł (tysiąc trzysta pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu części kosztów procesu, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności za czas od uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty,

IV.  zasądza od S. R. na rzecz małoletniego B. R. kwotę 1.350 zł (tysiąc trzysta pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu części kosztów procesu, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności za czas od uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty,

V.  kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Toruniu,

VI.  wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 179/23

UZASADNIENIE

W dniu 22 lutego 2023r. S. W., działająca w imieniu i na rzecz małoletnich synów B. R. i I. R. wniosła pozew o zasądzenie alimentów od ojca małoletnich – S. R. w kwocie po 800 zł miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich, tj. łącznie 1.600 zł miesięcznie, płatnych do 10-tego dnia każdego miesiąca z góry na konto bankowe wskazane przez S. W., z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia płatności jakiejkolwiek z kwot, poczynając od marca 2023r. Równocześnie domagała się udzielenia zabezpieczenia świadczenia alimentacyjnego na czas trwającego postępowania poprzez zobowiązanie pozwanego do uiszczania na rzecz małoletnich powodów B. R. i I. R. kwot po 800 zł miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich, tj. łącznie 1.600 zł miesięcznie, płatnych do 10-tego dnia każdego miesiąca z góry na konto bankowe wskazane przez S. W., z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia płatności jakiejkolwiek z kwot, poczynając od marca 2023r.

W uzasadnieniu S. W. wskazała, że małoletni powodowie B. R. ur. (...) i I. R. ur. (...) w T. są synami pozwanego S. R.. Małoletni powodowie urodzili się w związku nieformalnym S. W. i pozwanego S. R., który uznał ojcostwo małoletnich przed kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w T..

Aktualnie małoletni uczęszczają do przedszkola (...) w T..

Wskazano, iż matka małoletnich S. W. zatrudniona jest w (...) G. w T. na stanowisku (...). Osiąga z tego tytułu wynagrodzenie w wysokości najniższej krajowej.

S. W. wskazała, że pozwany pracuje zawodowo, wskazała jednakże, że nie zna miejsca jego zatrudnienia ani wysokości uzyskiwanych dochodów, niemniej uzyskuje dodatkowe dochody z prac dorywczych wykonywanych „na czarno”.

Postanowieniem z dnia 26 maja 2023r. Sąd Rejonowy w Toruniu oddalił wniosek małoletnich I. i B. rodzeństwa R. działających przez matkę S. W. o udzielenie zabezpieczenia powództw (k. 13 akt).

W odpowiedzi na pozew S. R. uznał powództwo małoletnich powodów w wysokości po 150 zł miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich, tj. w łącznej wysokości 300 zł miesięcznie oraz wnioskował o oddalenie powództwa w pozostałej części.

W uzasadnieniu pozwany wskazał m.in., iż zarzut aby nie partycypował w kosztach utrzymania dzieci jest nieprawdziwy. S. R. wskazał, iż zabiera małoletnich powodów do parków rozrywki, cyrków czy wesołego miasteczka, ponadto kupuje im zabawki oraz ubrania.

Pozwany wskazał, iż pracuje dorywczo i z tego tytułu otrzymuje dochód w wysokości od 1.500 do 2.500 zł miesięcznie. Pozostaje mu ok. 300 zł wolnych środków, które mógłby przekazać na utrzymanie dzieci. Z otrzymywanego dochodu pozwany opłaca czynsz w wysokości 700 zł, rachunki za prąd w wysokości 150 zł, media – telefon, internet i telewizja – 250 zł oraz raty – 300 zł. Ponadto resztę wydatków stanowią artykuły pierwszej potrzeby takie jak żywność, środki higieny, kosmetyki oraz ubrania. Pozwany wskazał, że nie może póki co pracować za wyższą pensję z uwagi na komorników, którzy wszystko ponad 2800 zł zabierają mu za długi.

Na rozprawie w dniu 7 sierpnia 2023r. strona powodowa podtrzymała swoje stanowisko, pozwany wniósł o zasądzenie kwoty po 150 zł miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich oraz zadeklarował zapewnienie małoletnim powodom środków rzeczowych w postaci zabawek oraz produktów higienicznych.

Sąd ustalił, co następuje:

Małoletni I. R. ur. (...) oraz małoletni B. R. ur. (...) są dziećmi pochodzącymi z nieformalnego związku (...)

/dowód: odpisy zupełne aktów urodzenia – k. 6-7/

Małoletni I. R. ma niespełna (...) lata, zaś małoletni B. R. ma skończone (...) lat. Małoletni mieszkają wraz z matką S. W. w T..

Obecnie małoletni powodowie uczęszczają do Niepublicznego Przedszkola (...) w T.. Opłata za placówkę wynosi po 650 zł miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich.

Ponadto S. W. wydaje ok. 150 zł miesięcznie na odzież i obuwie dla każdego z małoletnich, 100 zł miesięcznie na środki higieny na każdego z synów, 100 zł miesięcznie na środki czystości oraz po ok. 100 zł na rozrywkę i po ok. 100 zł na zabawki. Na zakup jedzenia dla małoletnich synów i samej siebie wydaje po ok. 700 zł miesięcznie.

Małoletni I. oraz B. bracia R. w wolnym czasie wychodzą wraz z matką na salę zabaw oraz sporadycznie do kina.

Małoletni powodowie są zdrowymi dziećmi. Na leki oraz leczenie dla małoletnich S. W. wydaje łącznie ok. 100 zł miesięcznie.

S. W. otrzymuje świadczenie 500 + na rzecz małoletnich synów w łącznej kwocie 1.000 zł miesięcznie.

S. W. ma obecnie (...) lat. Matka małoletnich jest w związku partnerskim, jednakże gospodarstwo domowe prowadzi wyłącznie z małoletnimi synami, nie mieszka z partnerem. S. W. sama ponosi wszystkie koszty związane z utrzymaniem siebie oraz małoletnich dzieci.

Na koszty utrzymania mieszkania składają się: czynsz najmu – 1500 zł miesięcznie, czynsz do spółdzielni – ok. 750 zł miesięcznie oraz opłata za gaz i prąd – łącznie ok. 150 zł miesięcznie.

Dodatkowo matka małoletnich ponosi opłaty za telewizję oraz internet w łącznej kwocie ok. 150-200 zł miesięcznie. W tej kwocie mieszczą się także rachunki za pakiety płatnej telewizji – (...), Disney – z której korzystają małoletni.

Obecnie S. W. pracuje jako (...). Jest zatrudniona od 2 marca 2023r. Z dniem 1 lipca 2023r. otrzymała umowę na cały etat. Osiąga wynagrodzenie w wysokości najniższej krajowej.

Matka małoletnich ma dług w wysokości 130.000 zł w wyniku niespłaconego kredytu zaciągniętego na rozwój prowadzonej w przeszłości działalności gospodarczej.

/dowód: zaświadczenie – k. 5, 8,

zeznania S. W. – k. 43-44/

S. R. ma obecnie (...) lata. Pozwany ma wykształcenie średnie, zdał maturę.

Ojciec małoletnich od 2013 r. do 2020 r. prowadził własną działalność gospodarczą, która zajmowała się produkcją, sprzedażą oraz przewozem produktów dla zwierząt. Wówczas osiągał dochód w wysokości ok. 100.000 zł rocznie. Obecnie ma długi wobec ZUS-u, Urzędu Skarbowego w wysokości ok. 150.000-200.000 zł z tytułu prowadzenia w/w działalności. Prowadzenia działalności gospodarczej pozwany nie wyrejestrował, czasami wytwarza przedmioty dla kotów.

Obecnie pozwany pracuje dorywczo. Podejmuje zatrudnienie przy koszeniu trawy, naprawianiu dachów. Z tego tytułu osiąga dochód w wysokości ok. 1.500-2.500 zł miesięcznie.

Pozwany stracił prawo jazdy z uwagi na przekroczenie dozwolonej ilości punktów karnych.

Obecnie pozwany S. R. zamieszkuje wraz z matką w mieszkaniu spółdzielczym będącym jej własnością. Pozwany ponosi koszty związane z utrzymaniem mieszkania w wysokości 700 zł miesięcznie.

S. R. z uwagi na posiadane zadłużenie wobec wielu wierzycieli ma zajęcia komornicze; jak sam wskazał w odpowiedzi na pozew – nie może, a raczej nie chce podjąć zatrudnienia za wyższym wynagrodzeniem, prowadzić działalności gospodarczej w szerszym zakresie - z uwagi właśnie na nie.

Ponadto pozwany ma liczne zadłużenia w związku z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą.

S. R. nie jest właścicielem żadnej nieruchomości. S. W. i S. R. pozostają w sporze co do składników ich przedmiotów majątkowych – samochodu marki M. z 2017r. zakupionego za kwotę 120.000 zł i pojazdu marki I. zakupionego za kwotę ok. 100.000 zł. Pozwany sprzedał w 2022r. pojazd marki I. za kwotę 20.000 zł.

Na koszty związane z utrzymaniem pozwanego składają się: wyżywienie – 500 zł, odzież i obuwie – 20 zł, środki higieny - ok 20 zł.

Pozwany widuje się z małoletnimi powodami w dwa weekendy w ciągu miesiąca. Obecnie przed Sądem Rejonowym w Toruniu toczy się postępowanie w sprawie uregulowania kontaktów pozwanego z małoletnimi synami. W trakcie kontaktów pozwanego z małoletnimi powodami stara się on atrakcyjnie urozmaicić im czas – zabiera je do centrów rozrywki, cyrku, wesołych miasteczek, funduje lody czy gofry, kupuje ubrania, zabawki.

Pozwany oprócz małoletnich powodów nie ma innych osób na utrzymaniu.

/dowody:

paragony, faktury – k. 26-27,

wydruki zdjęć– k. 28-34

zeznania S. R. – k. 44-45/

S ą d z w a ż y ł c o n a s t ę p u j e

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie zeznań stron procesu, które uznano za wiarygodne, gdyż były spójne, logiczne i znalazły potwierdzenie, w odpowiednim zakresie, w stosownych dokumentach urzędowych i prywatnych, których domniemanie autentyczności wynikające z art. 245 kodeksu postępowania cywilnego – a w odniesieniu do dokumentów urzędowych również zgodności z prawdą tego co zostało w nich zaświadczone, wynikające z art. 244 kpc – nie zostały podważone.

Zgodnie z art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte pozwie, pismach procesowych złożonych w sprawie, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania stron postępowania na okoliczność aktualnej sytuacji materialnej każdego z rodziców małoletnich, ich dochodów, źródeł utrzymania oraz bieżących wydatków, jak też usprawiedliwionych potrzeb małoletnich powodów, bowiem zeznania te były potwierdzone częściowo dokumentacją dołączoną do akt sprawy , częściowo uwiarygadniały je zasady doświadczenia życiowego.

Mając na uwadze ustalony stan faktyczny na podstawie zebranego i powyżej ocenionego materiału dowodowego Sąd uznał, ze powództwo małoletnich I. i B. braci R. zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Przepis art. 128 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi, że obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.

W myśl art. 133 § 1 kro rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

W treści art. 135 kro uregulowano, że zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Zgodnie z w/w przepisami kwota alimentów należnych dziecku, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, a nie posiada majątku przynoszącego dochód, zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości każdego z jego rodziców, albowiem obowiązek alimentacyjny spoczywa w odpowiednich częściach na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnych możliwości finansowych.

Oznacza to, że pozwany powinien ponosić odpowiednią część wszystkich wydatków związanych z utrzymaniem małoletnich synów w postaci: zakupu wyżywienia, ubioru, wydatków dotyczących stanu zdrowia, części opłat eksploatacyjnych za mieszkanie w którym małoletni powodowie przebywają (zużycie prądu, gazu, wody, ogrzewanie, wywóz nieczystości), oraz innych wydatków niezbędnych do ich prawidłowego rozwoju i wychowania.

Małoletnie dziecko winno mieć zaspokojone usprawiedliwione potrzeby, czyli takie, których zaspokojenie pozwala uprawnionemu żyć w warunkach odpowiadających jego wiekowi, stanowi zdrowia, wykształceniu itp. Katalog owych potrzeb jest sprawą indywidualną. W przypadku obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dzieci zakres wzajemnych uprawnień i obowiązków alimentacyjnych wyznacza przede wszystkim dyrektywa zaspokajania przez te osoby potrzeb ekonomicznych zgodnie z zasadą równej stopy życiowej. Usprawiedliwione potrzeby dziecka nie mogą być określane na poziomie elementarnym, lecz takim, jaki odpowiada stopie życiowej rodziców. Usprawiedliwione potrzeby dotyczą środków utrzymania i wychowania. Potrzeby utrzymania mają charakter konsumpcyjny. Ich zaspokojenie bowiem polega na zapewnieniu uprawnionemu mieszkania, wyżywienia, odzieży, leczenia, pielęgnacji w chorobie, itp. Zaspokojenie potrzeb dziecka w zakresie wychowania następuje przez zapewnienie mu nie tylko środków materialnych, lecz także troski o jego rozwój fizyczny i umysłowy oraz przygotowanie go do samodzielnego życia w społeczeństwie. Z art. 128 k.r.o. płynie dyrektywa, by realizować zaspokajanie potrzeb w zakresie wychowania adekwatnie do wieku dziecka, jego uzdolnień, rodzaju szkoły czy placówki edukacyjnej do której uczęszcza, itp., a zatem dostarczyć mu tego wszystkiego, co jest potrzebne do jego fizycznego i umysłowego rozwoju, a więc zapewnienie pielęgnacji i pieczy, odpowiedniego wykształcenia, przygotowania do życia w społeczeństwie, rozwijania zainteresowań kulturalnych i uzdolnień.

W sprawie nie ulegało wątpliwości, że małoletni I. i B. bracia R. nie mają majątku, który przynosiłby dochód przeznaczony na ich utrzymanie.

A zatem obowiązek utrzymania małoletnich powodów spoczywa na ich rodzicach, z uwzględnieniem ich możliwości zarobkowych. Oznacza to, że również pozwany powinien ponosić odpowiednią część wszystkich wydatków związanych z utrzymaniem synów w postaci: zakupu wyżywienia, ubioru, leków, części opłat mieszkaniowych za mieszkanie w którym przebywają oraz innych wydatków niezbędnych do ich prawidłowego rozwoju i wychowania.

W niniejszej sprawie, w ocenie Sądu, analiza zgromadzonego materiału procesowego wskazuje, że powództwo wytoczone prze matkę małoletnich powodów w ich imieniu, zasługiwało na częściowe uwzględnienie. Biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy, Sąd zasądził od pozwanego alimenty w kwocie po 600 zł na rzecz każdego z małoletnich powodów, tj. łącznie 1.200 zł miesięcznie, poczynając – zgodnie z żądaniem pozwu - od dnia 1 marca 2023r.

Sąd wziął pod uwagę, iż małoletni I. R. ma obecnie niespełna (...) lata, zaś małoletni B. R. ma skończone (...)lat, a zakres ich usprawiedliwionych potrzeb wyznaczony jest ich wiekiem. Do łożenia na ich utrzymanie zobowiązani są zarówno matka, jak i pozwany, zaś uzasadnione są koszty utrzymania małoletnich w zakresie wskazywanym przez S. W. – w tym m.in. koszty przedszkola, wyżywienia, odzieży i obuwia, kosztów eksploatacyjnych mieszkania, rozrywki. Wykaz usprawiedliwionych potrzeb każdego z małoletnich powodów nie był przez S. W. szczególnie wyolbrzymiany, obejmuje on podstawowe usprawiedliwione potrzeby adekwatne dla małoletnich w podobnym ich wieku. Sąd miał na względzie okoliczność, iż zakres osobistych starań S. W. o wychowanie małoletnich synów jest nieporównywalnie większy od starań w tym zakresie czynionych przez pozwanego – mającego z nimi kontakt w dwa weekendy w miesiącu - niemniej i ona powinna ponosić część kosztów zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małoletnich powodów.

Należy też wskazać, że wysokość alimentów nie zależy wyłącznie od wysokości usprawiedliwionych potrzeb dziecka ale też od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanych do alimentacji.

Określając wysokość alimentów Sąd brał pod więc pod uwagę także zakres możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego. Przez ustawowe określenie "możliwości zarobkowe i majątkowe" rozumieć należy nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i te dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych. Możliwości zarobkowe zobowiązanego nie mogą być zawsze utożsamiane z faktycznie osiąganymi zarobkami. W przypadkach uzasadnionych obejmują one także wysokość zarobków, które zobowiązany jest w stanie uzyskać, lecz nie osiąga ich z przyczyn niezasługujących na usprawiedliwienie. Chodzi tu o przypadki, w których osoba zobowiązana np. nie wykonuje wyuczonego i dobrze wynagradzanego zawodu, pracuje w niepełnym wymiarze godzin, bądź też pracuje dorywczo.

Pozwany S. R. ukończył szkołę średnią i zdał maturę. W przeszłości prowadził działalność gospodarczą, z której osiągał – jak sam przyznał - dochód roczny w kwocie ok. 100.000 zł. Obecnie utrzymuje się wyłącznie z prac dorywczych, które przynoszą mu wynagrodzenie w wysokości ok. 1.500-2.500 zł miesięcznie. W sytuacji, gdyby środki z obecnej pracy nie pozwoliły pozwanemu na partycypowanie w kosztach utrzymania i wychowania dzieci w wysokości realnie odpowiadającej jego udziałowi wynikającemu z przepisów prawa, winien spożytkować i pozostały czas i doświadczenie, aby uzyskać dodatkowe środki na alimentację dzieci.

Pozwany nie może uwolnić się od obowiązku łożenia na małoletnie dzieci godziwych alimentów, powołując się na to, że stanowią one nadmierny ciężar. Rodzic powinien podjąć wszelkie możliwe działania, tak aby sprostać ciążącemu na nim względem małoletniego dziecka obowiązkowi zaspokojenia jego usprawiedliwionych potrzeb. Zasady współżycia społecznego, jak i regulacje prawne stawiają wobec osoby zobowiązanej do alimentacji wymaganie zachowania należytej staranności przy realizacji zobowiązania. W piśmiennictwie zwraca się nawet uwagę, że od osoby zobowiązanej alimentacyjnie powinno się wymagać się maksymalnej, szczególnej staranności przy wypełnianiu obowiązku alimentacyjnego. Rodzic nie może uchylić się od obowiązku alimentacyjnego względem dziecka tylko na tej podstawie, że jego wykonywanie stanowiłoby dla niego nadmierny ciężar. Może być zwolniony od świadczeń alimentacyjnych w stosunku do dziecka tylko wtedy, gdy dziecko posiada własny majątek, a dochody z tego majątku wystarczają na całkowite pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Trzeba pamiętać, że osoba zobowiązana alimentacyjnie winna przy wszelkich swoich działaniach mieć świadomość ciążącego na niej obowiązku alimentacyjnego i ze wszech miar starać się go zrealizować i mieć go na względzie przy podejmowaniu decyzji życiowych. Przepis art. 135 § 1 k.r.o. nie pozwala na wyznaczenie zakresu obowiązku alimentacyjnego wyłącznie na podstawie kwoty aktualnie osiąganych przez zobowiązanego alimentacyjnie dochodów, lecz nakazuje czynić to, uwzględniając jego możliwości zarobkowe, czyli kwoty, jakie zarabiałaby, gdyby owe możliwości wykorzystywał w pełni. Istotne jest bowiem, że przy ocenie, czy dana osoba może zostać obciążona obowiązkiem alimentacyjnym, bierze się pod uwagę nie tyle jej aktualną sytuację majątkową i zarobkową, lecz właśnie to, jakie ma ona w tej mierze możliwości. Osoba zobowiązana alimentacyjnie powinna w pełni wykorzystywać swe siły, kwalifikacje, uzdolnienia w celu uzyskania dochodów niezbędnych do zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb dziecka. Jeżeli zaś tego nie czyni i w celu uchylenia się od świadczeń alimentacyjnych lub wskutek innych zawinionych przyczyn nie podejmuje pracy odpowiedniej do przygotowania zawodowego, warunków zdrowotnych oraz realiów, jego możliwości zarobkowe ocenia się według zarobków, jakie osiągnęłaby, gdyby podjęła stosowne zatrudnienie. Podobnie jest wtedy, gdy wysokość zarobków zobowiązanego z podanych wyżej przyczyn rażąco odbiega od realnie istniejących możliwości zarobkowych. Przy ocenie, czy i w jakim rozmiarze, dana osoba może zostać obciążona obowiązkiem alimentacyjnym, istotna jest bowiem nie tyle jej aktualna sytuacja majątkowa i zarobkowa, lecz właśnie to, jaka ta sytuacja mogłaby być, gdyby wykorzystano wszelkie sposoby na osiągnięcie możliwie wysokiego pułapu zarobków i posiadanego majątku. Orzecznictwo SN jest zgodne co do tego, że możliwości zarobkowe osoby zobowiązanej nie wynikają z faktyczne osiąganych zarobków i dochodów, ale stanowią środki pieniężne, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności, stosownie do swych sił umysłowych i fizycznych. W uzasadnieniu uchwały siedmiu sędziów SN z dnia 26 maja 1995 r., SN podkreślił, że: „ustalenie możliwości zarobkowych (majątkowych) zobowiązanego do alimentacji ma często charakter hipotetyczny, gdyż kryterium takich możliwości nie zawsze są zarobki osiągane aktualnie przez zobowiązanego, lecz sama zdolność do uzyskania wyższego wynagrodzenia. (...) Poza całokształtem okoliczności faktycznych, które w sprawie o alimenty sąd obowiązany jest wziąć pod uwagę, istnieje pewna sfera ocen, które odnoszą się do przypuszczenia, domysłu, a nie do faktów jako okoliczności rzeczywistych". Pozwany jest zdrowym mężczyzną w sile wieku, nie ma więc przeciwskazań do podjęcia zatrudnienia mogącego przynosić mu dodatkowy lub wyższy niż dotychczas dochód. Pozwany przez wiele lat prowadził przynoszącą mu wysoki dochód działalność gospodarczą, nabywał doświadczenie zawodowe, posiadał wartościowe składniki majątkowe, jest człowiekiem młodym, zdrowym – mającym możliwości zarobkowe na poziomie pozwalającym zaspokajanie usprawiedliwionych potrzeb małoletnich powodów na poziomie orzeczonym wyrokiem.

Sąd miał na jednak na uwadze, że przy zasądzaniu alimentów od osób zobowiązanych do alimentacji, granicą, której nie można przekroczyć, jest granica niedostatku. Oznacza to, że obowiązek alimentacyjny osób zobowiązanych nie obejmuje kwot niezbędnych do pokrycia usprawiedliwionych potrzeb samego zobowiązanego, by nie wpędzić go w stan niedostatku. W ocenie Sądu, określenie alimentów na poziomie po 600 zł miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich, tj. w łącznej wysokości 1.200 zł miesięcznie nie spowoduje, by pozwany popadł w niedostatek.

Ponadto koszty utrzymania i wychowania małoletnich powodów winny być rozłożone na obydwoje rodziców. Jednakże S. W., przy której dzieci pozostają na co dzień, otacza je opieką i zajmuje się ich sprawami, w tym procesem leczenia, kształcenia, rozwoju, a zatem znaczącą część swojego obowiązku alimentacyjnego realizuje poprzez osobiste starania o małoletnich synów.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że w granicach możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego leży płacenie alimentów w kwocie po 600 zł miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich synów, tj. w łącznej kwocie 1.200 zł miesięcznie. W ocenie Sądu alimenty w w/w kwocie pozwolą stronie powodowej na zaspokojenie części podstawowych potrzeb małoletnich.

Sąd wziął pod uwagę, że inne potrzeby małoletnich powodów, wykraczające poza zakres ich usprawiedliwionych potrzeb, np. wyjazdy wakacyjne, zajęcia dodatkowe - matka małoletnich ma możliwość opłacania ze świadczenia wychowawczego 500 +.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o pomocy państwa w wychowaniu dzieci celem świadczenia wychowawczego jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych.

W świetle przepisu art. 135 § 3 pkt. 3 k.r.o. świadczenie wychowawcze z programu 500+ nie ma wpływu na zakres świadczeń alimentacyjnych. Przy czym w ocenie Sądu przepis ten należy interpretować w ten sposób, że świadczenie wychowawcze 500+ dla dziecka na jego wychowanie i zaspokojenie jego potrzeb, nie wpływa na zakres obowiązku alimentacyjnego żadnego z rodziców, ani ich możliwości zarobkowe i majątkowe, co oznacza, że fakt otrzymywania na dziecko 500 zł z pomocy społecznej nie zwalnia żadnego z rodziców od swojej części uczestniczenia w kosztach utrzymania dziecka. Ponadto nie wlicza się tej kwoty do dochodów rodziny (bowiem ma ona tylko jeden cel, to jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych). A zatem wypłacanego świadczenia wychowawczego rodzicowi, pod którego opieką pozostaje dziecko, nie zalicza się jako dochodu tego rodzica, mającego wpływ na jego (tego rodzica) zakres świadczenia alimentacyjnego wobec dziecka.

Wskazać przy tym trzeba, że zarówno w ustawie jak i w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym użyto tego samego pojęcia „zaspokojenie potrzeb dziecka”, a zatem zdaniem Sądu oznacza to, że ustalając obowiązek alimentacyjny Sąd nie może pominąć faktu otrzymywania przez rodzica na dziecko 500 zł na potrzeby dziecka, bowiem potrzeby dziecka są ograniczone. Gdyby więc finansować wszystkie potrzeby dziecka tylko obowiązkiem alimentacyjnym każdego z rodziców to świadczenie 500+, nie miałoby być na co przeznaczone tzn. w zakresie potrzeb dziecka, bo potrzeby dziecka byłyby w całości zaspokojone przez obowiązek alimentacyjny rodziców (i wówczas 500+ byłoby „czystym zyskiem” rodzica je otrzymującego).

Dlatego Sąd orzekając w sprawie wziął pod uwagę, że S. W. otrzymuje kwotę 1.000 zł na rzecz dzieci na częściowe pokrycie dodatkowych wydatków związanych z wychowywaniem synów, w tym zaspokojenie ich potrzeb życiowych (ponad te usprawiedliwione), ale nie uwzględniał tej kwoty jako dochodu matki małoletnich podczas ustalania jego zakresu świadczenia alimentacyjnego na rzecz synów.

Wobec powyższego dodatkowe potrzeby w zakresie rozrywki, wyjazdów wakacyjnych czy zainteresowań, a także koszty dodatkowych w razie potrzeby zajęć - powinny być, zdaniem Sądu, zaspokojone ze świadczenia wychowawczego, którego celem jest właśnie zaspokajanie potrzeb małoletnich.

Z tych powodów Sąd w punkcie I sentencji wyroku zasądził od pozwanego S. R. alimenty na rzecz małoletnich: I. R. w kwocie 600 zł miesięcznie oraz B. R. w kwocie 600 zł miesięcznie, to jest łącznie 1.200 zł miesięcznie, poczynając od dnia 01.03.2023r., płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca, do rąk matki małoletnich S. W., z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat.

Sąd oddalił powództwo ponad kwotę po 600 zł na rzecz każdego z małoletnich, tj. w łącznej kwocie 1.200 zł miesięcznie, bowiem uznał, że wyższa ich kwota nie leży w granicach możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego. W ocenie Sądu zasądzona od pozwanego kwota alimentów oraz alimentacja małoletnich powodów przez matkę S. W. pozwoli na zaspokojenie większości usprawiedliwionych potrzeb małoletnich powodów. Ustalając wysokość alimentów Sąd miał na względzie, że S. W. obecnie w zdecydowanie większym zakresie niż pozwany realizuje swój obowiązek alimentacyjny poprzez osobiste starania o utrzymanie i wychowanie małoletnich synów. Wobec powyższego pozostałej części powództwo oddalono jako niezasadne, orzekając jak w punkcie II sentencji.

W punkcie III sentencji wyroku Sąd zasądził od S. R. na rzecz małoletniego I. R. kwotę 1.350 zł tytułem zwrotu części kosztów procesu, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności za czas od uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty. W punkcie IV sentencji wyroku Sąd zasądził od S. R. na rzecz małoletniego B. R. kwotę 1.350 zł tytułem zwrotu części kosztów procesu, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności za czas od uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty. Każdy z małoletnich powodów wygrał proces w 75%, zatem na mocy art. 100 kpc w zw. z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie orzeczono odpowiednio jak w punktach III i IV sentencji wyroku.

Kosztami sądowymi obciążył Sąd Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Toruniu orzekając jak w punkcie V sentencji.

O rygorze natychmiastowej wykonalności co do pkt. I wyroku orzeczono na podstawie art. 333 § 1 pkt. 1 k.p.c.