Sygn. akt III RC 221/23
Dnia 30 sierpnia 2024 r.
Sąd Rejonowy w Puławach III Wydział Rodzinny i Nieletnich
w składzie następującym:
Przewodniczący Sędzia Teresa Czajewska
Protokolant starszy sekretarz sądowy Małgorzata Zielińska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 sierpnia 2024 r. w P.
sprawy z powództwa E. K. i O. E. K., reprezentowanych przez przedstawicielkę ustawową M. K. (1)
przeciwko M. K. (2)
o alimenty
I. zasądza alimenty od pozwanego M. K. (2), posiadającego numer PESEL (...) na rzecz jego małoletniej córki O. E. K., urodzonej (...) w L., posiadającej numer PESEL (...), w kwocie po 1000 (tysiąc złotych) miesięcznie, płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca, do rąk przedstawicielki ustawowej małoletniej M. K. (1), posiadającego numer PESEL (...), wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w wysokości określonej w obwieszczeniu Ministra Sprawiedliwości wydanym na podstawie art. 481 § 2 4 kodeksu cywilnego, w razie uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 9 lutego 2023 roku;
II. zasądza alimenty od pozwanego M. K. (2), posiadającego numer PESEL (...) na rzecz jego małoletniej córki E. K., urodzonej (...) w O., posiadającej numer PESEL (...), w kwocie po 850 zł (osiemset pięćdziesiąt złotych) miesięcznie, płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca, do rąk przedstawiciela ustawowego małoletniej M. K. (1), posiadającej numer PESEL (...), wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w wysokości określonej w obwieszczeniu Ministra Sprawiedliwości wydanym na podstawie art. 481 § 2 4 kodeksu cywilnego, w razie uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 9 lutego 2023 roku;
III. oddala powództwo w pozostałej części;
IV. wyrokowi w pkt I i II nadaje rygor natychmiastowej wykonalności;
V. nie obciąża pozwanego M. K. (2) nieuiszczoną opłatą od pozwu, którą przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.
Sygn. akt III RC 221/23
Pozwem z dnia 9 lutego 2023 roku, którego braki formalne zostały uzupełnione pismem z dnia 29 grudnia 2023 roku, przedstawicielka ustawowa małoletnich powodów M. K. (1) wniosła o ustalenie alimentów na jej małoletnie dzieci od ich ojca M. K. (2) w kwotach: na rzecz E. K. po 1000 zł miesięcznie oraz na rzecz O. K. po 1000 zł miesięcznie, płatne z góry, od dnia złożenia pozwu, do 10-go każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminu płatności, do rąk przedstawicielki ustawowej małoletnich powódek. (pozew – k. 1, pismo uzupełniające braki formalne pozwu – k. 35-37)
W odpowiedzi na pozew z dnia 22 stycznia 2024 roku pozwany:
1. uznał powództwo w zakresie zasądzenia alimentów na rzecz małoletniej powódki E. K. do kwoty po 625 zł miesięcznie, wnosząc o oddalenie powództwa o alimenty w pozostałym zakresie;
2. uznał powództwo w zakresie zasądzenia alimentów na rzecz małoletniej powódki E. K. do kwoty po 625 zł miesięcznie, wnosząc o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie.
(odpowiedź na pozew – k. 64-65)
Na rozprawie w dniu 20 maja 2024 roku przedstawicielka ustawowa małoletnich powódek wnosiła o zasądzenie alimentów w kwocie po 1000 zł na każde dziecko. Pełnomocnik pozwanego oświadczył, że pozwany uznaje powództwo do kwoty 1500 zł na obie córki z uwagi na swoje niskie wynagrodzenie. Na ostatniej rozprawie w dniu 26 sierpnia 2024 roku przedstawicielka ustawowa małoletnich powódek popierała powództwo, pełnomocnik pozwanego podtrzymywał dotychczasowe stanowisko. (protokoły rozpraw – k. 122, 177).
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:
Małoletnie: O. E. K., urodzona (...) oraz E. K., urodzona (...) są córkami M. K. (1) i pozwanego M. K. (2).
(dowód: odpisy skrócone aktów urodzenia – k. 38, 39).
Małoletnia O. K. ma obecnie 9 lat, zamieszkuje razem z mamą i siostrą w Wielkiej Brytanii i jest uczennicą szkoły podstawowej. W szkole korzysta z obiadów, których koszt wynosi 54,5 £ miesięcznie. Małoletnia zarówno przed zajęciami lekcyjnymi, jak i po zajęciach korzysta ze świetlicy szkolnej, której koszt wynosi 301 £, a uwzględniając zwrot do 85 % kosztów z tytułu tej opieki w ramach przysługujących matce małoletniej świadczeń socjalnych, wynosi około 95 £ miesięcznie (w kwietniu 2024 roku M. K. (3) otrzymała z tego tytułu 412, 85 £, co pomniejszyło jej koszty opłat świetlicowych o kwotę ok. 206 £ na jedną córkę miesięcznie – tłumaczenie pisma dotyczącego wypłaty środków z U. (...) k. 136-138).
O. K. uczęszcza na dodatkowe zajęcia: z języka francuskiego (koszt 66 £ miesięcznie), lekcje gry na instrumencie „dood” (koszt 56 £ co 3 miesiące, czyli ok. 19 £ miesięcznie) oraz jest członkiem zespołu, w którym gra na w/w instrumencie (koszt 65 £ co 3 miesiące, czyli ok. 22 £ miesięcznie), ponadto należy do harcerstwa (koszt 40 £ co 3 miesiące, czyli ok. 13 £ miesięcznie), klubu teatralnego (koszt 135 £ co 3 miesiące, czyli 45 £ miesięcznie), trenuje lekkoatletykę (koszt 70 £ za 10 wejść na bieżnię plus 50 £ opłata jednorazowa, co daje około 50 £ miesięcznie) oraz korzysta z lekcji pływania (koszt 22,35 £ miesięcznie). Dodatkowo, w związku z uczęszczaniem małoletniej na lekcje pływania, konieczne było zakupienie dla niej m. in. klapek, okularków, ręczników – był to jednorazowy wydatek w wysokości 50 £.
Ponadto średniomiesięczne wydatki związane z uczęszczaniem małoletniej do szkoły, na które składają się m. in. różnego rodzaju przybory szkolne i wycieczki szkolne, wynoszą około 50 £ miesięcznie. Do szkoły małoletnia chodzi ubrana w mundurek, a koszt jego zakupu wyniósł 60 £.
Małoletnia jest dzieckiem ogólnie zdrowym, jednak raz na 6 miesięcy zalecane jest wykonanie u małoletniej przeglądu dentystycznego, którego koszt to 75 £. W Wielkiej Brytanii usługi stomatologiczne nie są refundowane.
W 2024 roku organizowane było przyjęcie komunijne małoletniej O., którego koszt wyniósł 800 £, przy czym pozwany przekazał matce powódki na ten cel kwotę 100 £.
Małoletnia E. K. ma obecnie 5 lat, również uczęszcza do szkoły podstawowej. E. korzysta w szkole z bezpłatnych obiadów. Analogicznie jak w przypadku starszej siostry O., E. zarówno przed zajęciami lekcyjnymi, jak i po zajęciach, korzysta ze świetlicy szkolnej, której koszt wynosi 301 £, a uwzględniając zwrot do 85 % kosztów z tytułu tej opieki w ramach przysługujących matce małoletniej świadczeń socjalnych, wynosi około 95 £ miesięcznie (w kwietniu 2024 roku M. K. (3) otrzymała z tego tytułu 412, 85 £, co pomniejszyło jej koszty opłat świetlicowych o kwotę ok. 206 £ na jedną córkę miesięcznie – tłumaczenie pisma dotyczącego wypłaty środków z U. (...) k. 136-138)
Małoletnia uczęszcza na harcerstwo, którego koszt to 35 £ co 3 miesiące, czyli ok. 12 £ miesięcznie oraz na lekcje pływania, których koszt to 22,35 £ miesięcznie. Ponadto w związku z uczęszczaniem małoletniej na lekcje pływania, konieczne było zakupienie dla niej m. in. klapek, okularków, ręczników – był to jednorazowy wydatek w wysokości 50 £.
Dodatkowo średniomiesięczne wydatki związane z uczęszczaniem małoletniej E. do szkoły, na które składają się m. in. koszty zakupu różnego rodzaju przyborów szkolnych i koszt wycieczek szkolnych, wynoszą ok. 32 £ miesięcznie. Do szkoły małoletnia chodzi ubrana w mundurek, którego koszt zakupu wyniósł 53 £.
Małoletnia jest dzieckiem ogólnie zdrowym, jednak raz na 6 miesięcy zalecane jest wykonanie u małoletniej przeglądu dentystycznego, którego koszt to 75 £. W Wielkiej Brytanii usługi stomatologiczne nie są refundowane.
(dowody: zeznania M. K. (1) – k. 131-132, k.133-134, k. 177, wydruk maila dotyczący zajęć z języka francuskiego – k. 162, wydruk maila dotyczący harcerstwa – k.49, zestawienie opłat za zajęcia muzyczne O. K. -k. 143, wydruk maila dotyczący zajęć z lekkoatletyki O. K. -k. 173)
Przedstawicielka ustawowa małoletnich powódek M. K. (1) jest zatrudniona jako kierowca autobusu. Jej wynagrodzenie jest zmienne i zależy od liczby przepracowanych godzin, średniomiesięcznie wynosi ok. (...) £, choć dla przykładu w kwietniu 2024 roku wyniosło ono jedynie 864,06 £, a w sierpniu 805, 87 £. Matka małoletnich, jako osoba samotnie wychowująca dzieci, korzysta z zasiłku dla osób bez pracy lub o niskich dochodach – tzw. U. (...), w skład którego wchodzi zasiłek standardowy w wysokości 368,74 £, dodatek mieszkaniowy w wysokości 837, 50 £ oraz zasiłek na dzieci w kwocie 584,58 £. Kwota należnego U. (...) jest zmienna i zależy od miesięcznych zarobków matki małoletnich. Dodatkowo M. K. (1) pobiera na małoletnie córki świadczenie w stałej kwocie 172 £ miesięcznie – jest to świadczenie podobne do polskiego świadczenia wychowawczego „800+”. Oprócz powyższych świadczeń, przedstawicielka ustawowa małoletnich powódek dostaje zwrot do 85% kosztów, jakie ponosi w związku z uczęszczaniem dziewczynek na świetlicę przed i po szkole.
(dowód: tłumaczenie zaświadczenia o wynagrodzeniu z kwietnia 2024 r. – k. 107, tłumaczenie pisma dotyczącego U. (...) k. 136-138, zeznania M. K. (1) – k. 131v)
Matka małoletnich opłaca czynsz za mieszkanie. Jego koszt to 950 £, ale z uwagi na dodatek mieszkaniowy w ramach U. (...), rzeczywista kwota jaka pozostaje jej do opłacenia to 112,5 £ miesięcznie. Dodatkowo matka małoletnich opłaca wodę, podatek miejski i gaz w kwocie 379 £, ponosi również opłaty w związku z użytkowaniem samochodu w kwocie 261 £ miesięcznie. Na wyżywienie swoje i córek M. K. (1) przeznacza kwotę ok. 410 £ miesięcznie.
(dowód: zestawienie wydatków dołączone do U. (...) k. 109)
M. K. (1) posiada zadłużenie w wysokości około 7000 £, na które składa się zadłużenie za opłaty za prąd, wodę, kredyt, który został zaciągnięty w trakcie trwania małżeństwa stron oraz karty kredytowe i pożyczka. Przedstawicielka ustawowa małoletnich spłaca to zadłużenie w kwocie po 140 £ miesięcznie.
(dowody: pismo dotyczące zadłużenia– k. 106, zeznania M. K. (1) – k. 131v)
M. K. (1) samodzielnie sprawuje opiekę nad małoletnimi córkami, to na niej spoczywa w całości codzienny trud ich wychowania, to wyłącznie ona dba o zaspokojenie wszelkich ich potrzeb, zawozi je do szkoły, na zajęcia dodatkowe, opiekuje się w czasie choroby. Wówczas możliwości zarobkowe przedstawicielki ustawowej małoletnich są ograniczone, bowiem otrzymuje wynagrodzenie jedynie za rzeczywiście przepracowane godziny. W sytuacji więc, gdy pozostaje z chorymi córkami w domu, nie dostaje za ten czas wynagrodzenia. M. K. (1) cały swój wolny czas poświęca córkom, z pominięciem własnych potrzeb.
(dowód: zeznania M. K. (1) – k. 133v)
Pozwany M. K. (2) zamieszkuje w Polsce razem ze swoimi rodzicami. Przekazuje rodzicom kwotę ok. 1000 zł na rachunki i wyżywienie, pracuje w piekarni jako kierowca. Do końca maja był zatrudniony na podstawie umowy o pracę i zarabiał 4300 zł netto miesięcznie. Aktualnie jest zatrudniony na podstawie umowy zlecenia i zarabia około 4000 zł miesięcznie, w zależności od tego, ile jest w pracy. Pozwany leczy się na depresję, ma zdiagnozowaną łuszczycę, pozostaje pod kontrolą dermatologa. W związku z depresją i łuszczycą przyjmuje niezbędne leki, których koszt to około 200 zł miesięcznie.
M. K. (2) posiada zadłużenie u rodziny, jednocześnie jak przyznał, nie spłaca swojego zadłużenia w Anglii, ponieważ nie ma na to środków. Pozwany nie odwiedza córek w Wielkiej Brytanii, spotyka się z nimi jedynie, gdy przylecą z matką do Polski.
(dowody: zaświadczenie – k. 67, karta informacyjna leczenia szpitalnego – k. 68, karta pobytu pacjenta – k. 69, zaświadczenie lekarskie – k. 77, faktury VAT – k. 78-79, zeznania pozwanego – k. 133 i 134)
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane wyżej dokumenty lub kopie dokumentów znajdujące się w aktach niniejszej sprawy oraz zeznania stron postępowania.
Sąd Rejonowy zważył co następuje:
Mając na uwadze, że niniejsza sprawa ma charakter transgraniczny (ze względu na miejsce zamieszkania małoletnich powódek) należało na wstępie odnieść się do kwestii związanych z jurysdykcją sądu polskiego oraz prawem materialnym, jakie powinno być w niniejszej sprawie zastosowane.
Mając na uwadze, że Wielka Brytania nie jest już w Unii Europejskiej, w sprawie co do zasady nie mają zastosowania przepisy prawa wspólnotowego, wobec czego w kwestii ustalenia jurysdykcji należało odnieść się do przepisów kodeksu postępowania cywilnego, części czwartej zawierającej przepisy z zakresu międzynarodowego postępowania cywilnego, a mianowicie art. 1103 k.p.c., zgodnie z którym sprawy rozpoznawane w procesie należą do jurysdykcji krajowej, jeżeli pozwany ma miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu albo siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej (zgodnie natomiast z art. 1103 3§ 1 k.p.c. sprawy o alimenty oraz sprawy o roszczenia związane z ustaleniem pochodzenia dziecka należą do jurysdykcji krajowej także wtedy, gdy powodem jest uprawniony, który ma miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej). Mając zatem na uwadze, że pozwany w niniejszej sprawie ma miejsce zamieszkania w Rzeczypospolitej Polskiej, należało uznać, że sąd polski ma jurysdykcję krajową do rozpoznania niniejszej sprawy. Właściwość prawa materialnego natomiast, które powinno być w niniejszej sprawie zastosowane ustalić należało na podstawie norm międzynarodowego prawa prywatnego, a mianowicie przepisów ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. Prawo prywatne międzynarodowe (Dz.U. Nr 80, poz. 432 ze zm.). Zgodnie z art. 63 tej ustawy prawo właściwe dla zobowiązań alimentacyjnych określa rozporządzenie Rady (WE) nr 4/2009 z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń oraz współpracy w zakresie zobowiązań alimentacyjnych. Artykuł 15 zaś cytowanego rozporządzenia wskazuje, że prawo właściwe w sprawach zobowiązań alimentacyjnych jest określane zgodnie z Protokołem haskim z 23 listopada 2007 r. o prawie właściwym w sprawach zobowiązań alimentacyjnych (dalej zwanym "Protokołem haskim z 2007 roku") w państwach członkowskich, dla których protokół ten jest wiążący. Tym samym więc w stosunkach z Wielką Brytanią w zakresie zobowiązań alimentacyjnych stosować należy Protokół haski z 2007 roku. Zgodnie natomiast z art. 3 Protokołu haskiego z 23 listopada 2007 r. o prawie właściwym w sprawach zobowiązań alimentacyjnych, zobowiązania alimentacyjne podlegają prawu państwa, w którym wierzyciel ma miejsce zwykłego pobytu, chyba że niniejszy protokół stanowi inaczej. Wyjątki jednak od tej zasady ogólnej przewiduje art. 4, zgodnie z którym w przypadku zobowiązań alimentacyjnych rodziców na rzecz ich dzieci (art. 4 ust. 1 a), niezależnie od artykułu 3, jeśli wierzyciel wytoczył powództwo przed właściwym organem państwa, w którym dłużnik ma miejsce zwykłego pobytu, stosuje się prawo miejsca organu orzekającego w sprawie. Jeżeli jednak wierzyciel nie jest w stanie uzyskać na mocy tego prawa świadczeń alimentacyjnych od dłużnika, stosuje się prawo państwa, w którym wierzyciel ma miejsce zwykłego pobytu (art. 4 ust. 3).
Mając powyższe na uwadze, zważywszy, że wierzyciel w niniejszej sprawie wytoczył powództwo przed właściwym organem państwa, w którym dłużnik ma miejsce zwykłego pobytu, należało zastosować prawo miejsca organu orzekającego w sprawie, czyli prawo polskie, na podstawie którego wierzyciel jest w stanie uzyskać świadczenia alimentacyjne od dłużnika.
Tym samym n iniejszą sprawę należało rozstrzygnąć w oparciu o przepisy prawa polskiego, a zatem przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zwanego dalej k.r.o.
Zgodnie z art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Stosownie do treści art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych jest podwójnie uzależniony. Z jednej strony zależy on od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, zaś z drugiej strony od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu - odpowiedni do jego wieku i uzdolnień - prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Natomiast możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 roku, sygn. akt III CZP 91/87, OSNC 1988/4/42)
Współzależność między usprawiedliwionymi potrzebami uprawnionego, a zarobkowymi i majątkowymi możliwościami zobowiązanego wyraża się tym, że usprawiedliwione potrzeby uprawnionego powinny być zaspokajane w takim zakresie, w jakim pozwalają na to możliwości majątkowe i zarobkowe zobowiązanego. Określenie wysokości alimentów od każdego z rodziców na rzecz dziecka stanowi wypadkową usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego oraz wkładu osobistych starań rodzica o utrzymanie i wychowanie dziecka (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 01 lipca 1974r., sygn. akt III CZP 41/74, OSNC 1975, nr 5, poz. 76).
W niniejszej sprawie nie budzi wątpliwości, że zarówno O. K., jak i E. K. nie są jeszcze w stanie samodzielnie się utrzymać, nie posiadają również majątku, z którego dochody wystarczyłyby na pokrycie kosztów ich utrzymania. Tym samym oczywistym jest, że pozwany M. K. (2) powinien partycypować w kosztach ich utrzymania, którego to obowiązku pozwany zresztą nie kwestionował, wręcz przeciwnie uznał powództwo, jednak tylko co do kwoty 1500 zł na obie córki. Ponadto w toku postępowania przekazywał matce małoletnim kwotę 1250 zł miesięcznie, zdarzało się, że przesyłał dodatkowe kwoty, w razie potrzeby, po uzgodnieniu tego z matką córek, czego zresztą strona powodowa nie kwestionowała. Z zeznań M. K. (1) wynika ponadto, że pozwany podczas ostatniego pobytu M. K. (1) wraz małoletnimi w Polsce, podczas wspólnego spotkania wyraził wolę porozumienia się odnośnie wysokości alimentów, na kwotę 1850 zł na obie córki, na co M. K. (1) nie chciała wyrazić zgody.
W niniejszej sprawie należało mieć na uwadze, że koszty utrzymania w Wielkiej Brytanii są bardzo wysokie i odbiegają od standardowych kosztów utrzymania dzieci w wieku powódek w Polsce. Nie mniej jednak należy zauważyć, że pobyt małoletnich w innym kraju nie był wymysłem ich matki i pozwany nie może się powoływać na okoliczność, że koszt utrzymania powódek w Polsce byłby znacznie niższy, a co za tym idzie wysokość zasądzonych od niego alimentów na pokrycie tych kosztów, również mogłaby być niższa. Należy podkreślić, że małoletnie O. K. i E. K. od lat zamieszkują razem ze swoją matką w Wielkiej Brytanii. Tam się urodziły, spędziły dzieciństwo, tam uczęszczają do szkół, na zajęcia dodatkowe i tam mają swoich kolegów i koleżanki. Początkowo bowiem strony zamieszkiwały razem w Wielkiej Brytanii, jednak pozwany opuścił rodzinę i wrócił do Polski. Pozwany podjął leczenie psychiatryczne z uwagi na zdiagnozowaną depresję, jednak po odbytej hospitalizacji nie wrócił na stałe do żony i córek. Mając na uwadze, że to w Wielkiej Brytanii, a nie w Polsce znajduje się ośrodek życia małoletnich i ich matki, trudno oczekiwać od M. K. (1), że powróci obecnie z małoletnimi do Polski, tylko i wyłącznie z uwagi na niższe koszty życia w kraju. Ponadto żądanie M. K. (1) zasądzenia od pozwanego alimentów na rzecz ich wspólnych małoletnich dzieci, nie jest znacząco wygórowane, mając na uwadze wysokie koszty, jakie ponosi ona na utrzymanie swoich córek.
Nie ulega wątpliwości, że małoletnie powódki wymagają środków finansowych na pokrycie kosztów wyżywienia, środków higieny i czystości, kosmetyków, odzieży oraz przyborów szkolnych. W odpowiedniej części na koszty utrzymania małoletnich składają się również koszty utrzymania mieszkania oraz koszty utrzymania samochodu użytkowanego przez ich matkę m.in. w celu dowożenia córek do szkoły i na zajęcia pozalekcyjne.
Małoletnie korzystają również z wielu dodatkowych zajęć pozalekcyjnych, zgodnie ze swoimi zainteresowaniami. Należy podkreślić, że potrzeby te są jak najbardziej potrzebami usprawiedliwionymi. Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 16 grudnia 1987 roku, sygn. akt III CZP 91/87, OSNC 1988/4/42 przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu - odpowiedni do jego wieku i uzdolnień - prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy.
Należy podkreślić, że koszty utrzymania małoletnich powódek, szczególnie małoletniej O., są bardzo wysokie.
Już na podstawie przedstawionych przez M. K. (1) wyliczeń dotyczących wydatków związanych ze szkołą, wydatków związanych z uczęszczaniem przez małoletnią O. do świetlicy przed i po szkole (przy uwzględnieniu kwoty świadczeń socjalnych otrzymywanych przez przedstawicielkę ustawową małoletnich na pokrycie części tych kosztów) oraz udziału przez małoletnią O. w różnego rodzaju zajęciach dodatkowych, jak również co półrocznej wizycie kontrolnej u stomatologa, koszt utrzymania małoletniej O. wynosi około 460 £, tj. około 2300 zł ( przy przyjęciu przeliczenia 1£ = 5 zł, przy czym na dzień zamknięcia rozprawy tj. 26 sierpnia 2024 roku kurs funta wynosił 5,05 zł). Powyższe nie uwzględnia kosztów wyżywienia małoletniej, zakupu ubrań i obuwia, środków higieny i kosmetyków, jak również udziału w stałych opłatach za mieszkanie (także przy uwzględnieniu dodatku mieszkaniowego otrzymywanego w ramach U. (...), który jednak pokrywa tylko część czynszu za mieszkanie, a ponadto nie pokrywa dodatkowych opłat za wodę, gaz i podatek miejski). Przy uwzględnieniu tych dodatkowych, a jednocześnie przecież podstawowych potrzeb O., związanych z koniecznością zapewnienia jej wyżywienia, środków higieny i czystości, kosmetyków, odzieży oraz obuwia, koszty miesięcznego utrzymania O. wzrosną znacząco, mając na uwadze, że na samo wyżywienie i przybory toaletowe M. K. (1) przeznacza około 400 £ miesięcznie, a na odzież i obuwie koło 50 £ miesięcznie, co i tak wydaje się kwotą zaniżoną, biorąc pod uwagę trzy osoby, w tym dwoje dorastających dzieci (podsumowanie wydatków klienta – k. 109, zeznania M. K. (1) – k. 131-132, k.133-134). Powyższe oznacza wzrost miesięcznych kosztów utrzymania O. o kwotę 150 £, ( 450 £: 3), a doliczając udział w wysokości 1/3 w następujących opłatach - czynsz (kwota do dopłaty ponad kwotę dodatku mieszkaniowego - 112,5 £), woda, gaz i podatek miejski ( 379 £, nawet przy uwzględnieniu kwoty zasiłku standardowego wchodzącego w skład (...) tj. 368,74 £, pozostaje do dopłaty kwota 10, 26 £), opłaty związane z użytkowaniem samochodu (261 £) - oznacza to wzrost miesięcznych kosztów utrzymania O. o kolejną kwotę 128 £, co łącznie daje kwotę 738 £ (nie wliczając już kosztów przyjęcia komunijnego, które wyniosły 800 £, co przy uwzględnieniu udziału pozwanego w kwocie 100 £, oznacza koszt 700 £ jednorazowego wydatku, który musiała samodzielnie ponieść matka małoletniej). Tym samy nawet przy uwzględnieniu dodatkowej pomocy ze strony państwa brytyjskiego w postaci zasiłku dla dzieci, wchodzącego w skład (...) (kwota 584,58 £ na obie córki, co daje kwotę 292, 29 £ na jedno dziecko) miesięczne koszty utrzymania małoletniej O., które samodzielnie musi ponosić jej matka to kwota ok. 446 £ ( 738 £ - 292 £), co w przeliczeniu na złotówki daje już kwotę ok. 2 230 zł.
Już samo to wskazuje, że alimenty od pozwanego w żądanej i zasądzonej kwocie 1000 zł są kwotą absolutnie niezbędną do zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb małoletniej O..
W tym miejscu należy również podnieść, że zasiłek U. (...), jaki wypłacany jest przedstawicielce ustawowej małoletnich powódek, jest pomocą ze strony państwa dla osób mieszkających w Wielkiej Brytanii, które mają niskie dochody i które samotnie wychowują dzieci, bez względu na to, czy ze strony drugiego rodzica osoby te otrzymują jakąkolwiek pomoc (jak wynika bowiem z zeznań przedstawicielki ustawowej małoletnich kwota wypłaconych jej zasiłków nie zależy od wysokości alimentów otrzymywanych od ojca małoletnich, a zatem należy przyjąć, że jest ona pomocą świadczoną przez państwo tylko z racji samotnego wychowywania dzieci i samodzielnej nad nimi opieki przez jedno z rodziców, przy założeniu oczywiście nie przekraczania pewnego progu dochodowego). Należy jednocześnie wyraźnie podkreślić, że bez tej pomocy M. K. (1) przy uzyskiwanych przez siebie dochodach, nie byłaby w ogóle w stanie utrzymać siebie i dzieci w Wielkiej Brytanii. Jednocześnie jednak należy wziąć pod uwagą, że pomoc ta świadczona przecież dla osób najbardziej potrzebujących, nie może w żaden sposób zwalniać pozwanego z odpowiedzialności za jego dzieci i z obowiązku ponoszenia kosztów ich utrzymania. Nie można zatem w prosty sposób przeliczać kwot zasiłków otrzymywanych przez M. K. (1) na dzieci, jako kwot zmniejszających kwotowo obowiązek alimentacyjny ojca małoletnich. Powyższe oznaczałoby bowiem przejęcie przez państwo brytyjskie w całości obowiązku alimentacyjnego, ciążącego przecież na obojgu rodzicach (na marginesie należy wskazać, co przedstawiono wyżej, że nawet przy odjęciu kwoty zasiłku dla dzieci od całościowych miesięcznych kosztów utrzymania małoletniej O., pozostają jeszcze nie zaspokojone potrzeby małoletniej, w zaspokojeniu których powinien partycypować pozwany).
To samo odnieść należy do świadczenia na dzieci w kwocie 172 £ na obydwie dziewczynki (czyli po 86 £ na dziecko) które, jak wynika z zeznań M. K. (1), ma charakter polskiego świadczenia „800+” i jest wypłacane na każde dziecko, bez względu na dochody rodziców.
Odnosząc się zaś do kosztów utrzymania małoletniej E., Sąd uwzględnił fakt, że są one niższe niż koszty utrzymania jej starszej siostry, co wynika zarówno z faktu, że małoletnia korzysta z bezpłatnych obiadów w szkole, jak również z tego, że nie korzysta ona z tak wielu zajęć dodatkowych. Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że kwota 850 zł tytułem alimentów od pozwanego na rzecz E., będzie kwotą wystarczającą na pokrycie kosztów jej utrzymania, w części obciążającej pozwanego. Tym samym w pozostałej części powództwo w zakresie żądania zasądzenia alimentów na rzecz małoletniej E. należało oddalić.
Końcowo należy również podkreślić, że pozwany w żaden sposób nie uczestniczy w codziennej opiece nad małoletnimi, a widuje się z córkami tylko podczas ich pobytu w Polsce, koszty których to pobytów łącznie z kosztami podróży również ponosi ich matka. Codzienny trud opieki i wychowania małoletnich w całości obciąża M. K. (1), co oznacza, że ojciec powódek powinien w większym stopniu finansowo przyczyniać się do ponoszenia kosztów ich utrzymania.
Odnosząc się zaś do aktualnej sytuacji majątkowej pozwanego oraz jego możliwości zarobkowych należy wskazać, że pozwany jest zatrudniony na stanowisku kierowcy w piekarni. Do maja 2024 roku był zatrudniony na podstawie umowy o pracę z zarobkami w wysokości około 4300 zł netto miesięcznie, jednak od czerwca z niewiadomych przyczyn nastąpiła zmiana podstawy zatrudnienia na umowę zlecenie, a zarobki pozwanego mają wynosić aktualnie już około 4000 zł miesięcznie.
Należy podkreślić, że Sąd Najwyższy wielokrotnie w swoich orzeczeniach wskazywał, że możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 roku, sygn. akt III CZP 91/87, OSNC 1988/4/42).
Mając powyższe na uwadze Sąd przyjął, że możliwości zarobkowe pozwanego są wyższe niż deklarowane przez niego aktualne dochody i kształtują się co najmniej na poziomie wynagrodzenia jakie otrzymywał do maja 2024 roku, czyli w wysokości 4300 zł netto miesięcznie. Choć mając na uwadze, że pozwany zamieszkuje w Polsce z rodzicami, nie sprawuje żadnej opieki nad małoletnimi córkami, a poza pracą nie spoczywają na nim żadne inne obowiązki, ma on możliwość podjęcia dodatkowego zatrudnienia, celem pozyskania dodatkowych środków na utrzymanie siebie i małoletnich dzieci.
Matka małoletnich kwestionowała również okoliczność, że M. K. (2) przekazuje swoim rodzicom 1000 zł jako udział w kosztach utrzymania domu i wyżywienia. Jej zdaniem rodzice pozwanego woleliby, by przeznaczał on tę kwotę na utrzymanie ich wnuczek, niż miałby im płacić za utrzymanie. Jednak nawet uwzględniając powyższe, to znaczy fakt, że pozwany przekazuje powyższą kwotę rodzicom, to po odjęciu jej od dochodów pozwanego, jak również uwzględniając kwotę jaką przeznacza on na zakup lekarstw (ok. 200zł) pozostaje mu kwota pozwalająca na partycypowanie w kosztach utrzymania swoich małoletnich córek w kwotach ustalonych przez Sąd.
Na marginesie należy również wskazać, że pozwany uznał powództwo do kwoty po 1500 zł na obydwie córki, a jak wynika z zeznań M. K. (1) złożonych na ostatniej rozprawie, podczas ostatniego spotkania z matką małoletnich w Polsce, wyraził wolę płacenia na obydwie córki alimentów w kwocie po 1850 zł miesięcznie.
Sąd oczywiście miał na uwadze, że matka małoletnich powódek, osiąga wyższe wynagrodzenie niż pozwany, jednak wskazać należy, że wynagrodzenie to jest zmienne. Są miesiące kiedy zarabia ona jedynie po 800-860 £, ponieważ jej wynagrodzenie jest zależne od liczby przepracowanych godzin. Ponadto jej zarobki nie są wysokie jeśli chodzi o realia kraju, w którym mieszka z córkami, a dopiero w przeliczeniu na złotówki jest to stosunkowo wysoka kwota. Nie bez znaczenia jednak pozostaje fakt, że koszty utrzymania w Wielkiej Brytanii są zdecydowanie wyższe, aniżeli w Polsce.
Mając wszystkie powyższe okoliczności na uwadze, Sąd uznał, że kwota po 1000 zł miesięcznie na rzecz małoletniej O. K. oraz kwota po 850 zł miesięcznie na rzecz E. K., są sumami odpowiednimi do zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb uprawnionych, w części obciążającej pozwanego.
Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł, jak w punkcie 1 i 2 wyroku.