Sygn. akt III RC 29/24
Dnia 19 czerwca 2024 r.
Sąd Rejonowy w Szczytnie III Wydział Rodzinny i Nieletnich
w składzie następującym:
Przewodniczący sędzia Anna Podubińska
Protokolant sekr. sądowy Katarzyna Ptach
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 czerwca 2024 r. w Szczytnie sprawy
z powództwa A. U.
przeciwko E. U.
o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności
I. oddala powództwo,
II. zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 3617 /trzy tysiące sześćset siedemnaście/ złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3600 złotych tytułem zastępstwa procesowego i 17 złotych tytułem opłaty.
Powód A. U. wniósł o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego postanowienia Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 8 listopada 2023 roku w sprawie VI C 1292/23 Zobowiązującego do łożenia tytułem przyczyniania się do potrzeb rodziny kwoty 1500 zł miesięcznie począwszy od października 2023 r. do rąk pozwanej E. U..
W uzasadnieniu wskazał, że do chwili, w której dowiedział się o wydanym tytule wykonawczym dobrowolnie wywiązywał się z obowiązku przyczyniania się do potrzeb rodziny w ten sposób, że opłacał czynsz za mieszkanie zajmowane przez pozwaną i dzieci w wysokości 800 zł miesięcznie. Dodatkowo przekazywał pozwanej rachunek bankowy kwotę 400 zł miesięcznie, dokonał wpłat na konto pozwanej 20 października oraz 13 listopada kwot po 400 zł. Po informacji o orzeczeniu sądu uiścił na rachunek pozwanej w dniu 21 listopada kwotę 2200 zł. W ten sposób wyrównał uprzednio dokonane wpłaty do wysokości udzielonego zabezpieczenia. Mając wolę wykonania obowiązku nałożonego przez sąd w dniu 6 grudnia uiścił na rachunek pozwany 1500 zł. Pomimo tego Komornik przy Sądzie Rejonowym w Szczytnie zawiadomił powoda o wszczęciu egzekucji na podstawie tytułu wykonawczego i dokonał zajęcia konta powoda. Z pisma komornika sądowego z dnia 27 listopada. wynika, że egzekucją objęte są alimenty bieżące w kwocie 1500 zł. oraz zaległe w kwocie 800 zł. W wyniku dokonanego zajęcia rachunku bankowego Komornik pobrał kwotę 1023,37 zł. Wobec powyższego nie ma, w ocenie powoda, wątpliwości, że objęta tytułem wykonawczym wymagalna wierzytelność za okres od 2 października do 10 grudnia wygasła wobec jej spełnienia. Wobec powyższego powodu zwrócił się do Komornika w wnioskiem o umorzenie postępowania egzekucyjnego, argumentując, że spełnił świadczenia objęte wnioskiem egzekucyjnym w terminie, a wszczęcie egzekucji przez pozwaną było bezcelowe. Pozostało to bez reakcji. Wobec powyższego powód został zmuszony, by za styczeń zapłacić pozwanej za pośrednictwem komornika kwotę 1650 zł. Powyższe świadczy, że powód nie uchyla się od dobrowolnego spełnienia obowiązku łożenia na utrzymanie dzieci w wysokości ustalonej przed Sąd Okręgowy, wymagane kwoty uregulował i reguluje na bieżąco. Nie było zatem jakichkolwiek podstaw, by dyscyplinować powoda w tym zakresie przez wytoczenie i prowadzenie postępowania egzekucyjnego, a czynności pozwanej polegające na wszczęciu postępowania egzekucyjnego należy uznać za nadużycie przez pozwaną jej prawa podmiotowego.
Pozwana E. U. wniosła o oddalenie powództwa oraz oddalenie wniosku o udzielenie zabezpieczenia.
W uzasadnieniu wskazała, że powodowi przysługiwało zażalenie od udzielonego postanowienia o zabezpieczeniu, z którego to prawa nie skorzystał. Postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia jest wykonalne z urzędu. Z urzędu też sąd stwierdził jego wykonalność. W sytuacji pozbawienia tytułu wykonalności dzieci stron nie będą miały zaspokojonych potrzeb, a uprzednie losy wskazują, że pozwana będzie miała realny problem uzyskania tych świadczeń. Dodała, że środki przekazane w łącznej wysokości 800 zł., dwukrotnie po 400 zł w październiku i listopadzie 2023 roku były wsparciem na wyprawienie urodzin wspólnej córki L..
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Postanowieniem Sądu Okręgowego w Olsztynie w sprawie VIC 1292/23 z dnia 8 listopada 2023 r. o udzieleniu zabezpieczenia powód został zobowiązany do przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny poprzez łożenie do rąk pozwanej na kwotę 1500 złotych miesięcznie poczynając od 2 października 2023 roku. Postanowienie to zostało zaopatrzone w klauzulę wykonalności z dnia 16 listopada 2023 roku.
W okresie jeszcze przed wydaniem powyższego postanowienia powód przekazał na konto pozwanej w dniu dwudziestego października 2023 roku kwotę 400 zł., a następnie w dniu 13 listopada 2023 roku kolejną kwotę 400 zł.
O wydanym postanowieniu powód otrzymał informacje od pozwanej w dniu 20 listopada 2023 roku, wysłała mu ona zdjęcie orzeczenia- powód w tym czasie przebywał na wyjeździe służbowym.
Po otrzymaniu powyższego postanowienia w dniu 21.11.2023 roku powód przekazał na rachunek E. U. kwotę 2200 zł. w tytule przelewu wskazując „Na dzieci. Uregulowanie za październik 1100 i listopad 1100. Łącznie kwoty wynoszą 1500 za październik i 1500 za listopad”.
Pod koniec listopada 2023 r. E. U. skierowała wyżej opisane postanowienie do egzekucji przez komornika sądowego M. K.. Wymieniony wszczął egzekucję i pismem z dnia 27 listopada 2023 roku zawiadomił powoda o wszczęciu egzekucji należności alimentacyjnych, w tym alimentów zaległych w kwocie 800 zł, opłaty egzekucyjnej i wydatków gotówkowych w łącznej wysokości 1032,37 zł. Kwotę ten powód przelał na rachunek komornika w dniu 30 listopada 2023. Następnie w dniu 6 grudnia 2023 roku przekazał na rachunek pozwanej 1500 zł. z tytułu „na dzieci zabezpieczenie alimentacyjne”.
Pismem z dnia 8 grudnia 2023 r. skierowanym do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Szczytnie powód złożył wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego jako niezasadnego, przedwczesnego, zwolnienie spod zajęcia komorniczego rachunku bankowego oraz zwrot nienależnie pobranych pieniędzy.
W uzasadnieniu wskazał na dokonane dobrowolnie wpłaty kwoty 2x400 zł przed udzieleniem zabezpieczenia, ale za okres objęty wymienionym orzeczeniem oraz dokonywane dobrowolnie wpłaty już po jego udzieleniu, zgodnie z jego treścią. W dniu 12 grudnia 2023 r. pełnomocnik powoda przesłał na ręce pozwanej wezwanie do dokonania weryfikacji wysokości zadłużenia wynikającego z wniosku egzekucyjnego złożonego do komornika sądowego.
/ dokumenty K 15, 16, 17-22. /
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo jest niezasadne.
Zostało oparte na przepisie art. 840§ 1 kpc.
Zgodnie z tym przepisem dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli:
1) przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście;
2) po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może oprzeć powództwo także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zgłoszenie tego zarzutu w sprawie było z mocy ustawy niedopuszczalne, a także na zarzucie potrącenia;
3) małżonek, przeciwko któremu sąd nadał klauzulę wykonalności na podstawie art. 787, wykaże, że egzekwowane świadczenie wierzycielowi nie należy się, przy czym małżonkowi temu przysługują zarzuty nie tylko z własnego prawa, lecz także zarzuty, których jego małżonek wcześniej nie mógł podnieść.
Z uzasadnienia pozwu wynika, że co do kwoty 800 zł powód opiera swoje roszczenie na fakcie spełnienia roszczenia, natomiast w pozostałej części na tym, że wszczęcie postępowania egzekucyjnego było nieuzasadnione, bowiem nie uchylał się on od spełniania świadczeń i zamierzał opłacać je dobrowolnie.
Należy tu wskazać, że obowiązek przyczyniania się przez powoda do potrzeb rodziny wynikający z wyżej opisanego postanowienia Sądu Okręgowego jest nadal aktualny. Postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia przez Sąd Okręgowy jest ważne, nie zostało ono uchylone. Jest to obowiązek określony tak co do rat bieżących, jak i do przyszłych. Sam fakt, że powód, w tym wypadku dłużnik, zamierza dobrowolnie uiszczać świadczenia alimentacyjne nie uzasadnia pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego w sprawie o alimenty. O ile osoba zobowiązana do uiszczania alimentów chciałaby uniknąć egzekucji przez komornika, to do tego służą inne regulacje ( vide 1083 § 4 kodeksu postępowania cywilnego), nie zaś powództwo przewidziane w artykule 840 kodeksu postępowania cywilnego.
Powód wywodzi nadto, że co do kwoty 800 zł, która została wyegzekwowana w toku postępowania egzekucyjnego przez komornika, wcześniej spełnił on świadczenie. Kwestia ta jest sporna – pozwana wskazuje bowiem, że kwota ta została jej przekazana wprawdzie na potrzeby dzieci, ale nie w ramach obowiązku określonego orzeczeniem Sądu Okręgowego, a ponad ten obowiązek.
Przede wszystkim co do części tej kwoty, mianowicie 400 zł uiszczonych w październiku 2023 roku wskazać trzeba, że zgodnie z art. 840§ 1 pkt. 2 kpc dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło. Tymczasem kwota ta została wpłacona przed udzieleniem zabezpieczenia przez Sąd. W odniesieniu do kwoty 400 zł przelanej przez powoda pozwanej w listopadzie 2023 roku- dołączone przez pozwaną dowody w postaci wydruków rozmowy prowadzonej przez wiadomości tekstowe potwierdza jej stanowisko, że kwota ta została przekazana dodatkowo, ponad zwykłe koszty utrzymania, w związku z organizacją imprezy urodzinowej dla córki. Wymiana zdań zawarta na wydrukach na K 49, której to powód nie przeczy, jednoznacznie wskazuje, ze pozwana poinformowała na jaki cel potrzebna jest jej pomoc, było to zdarzenie incydentalne, a powód odpowiedział, że w tym pomoże. Obecne twierdzenia powoda, że jego zdaniem owa pomoc miała polegać na wcześniejszym przekazaniu kwoty są nielogiczne i w ocenie Sądu niewiarygodne- co do zasady. A dodatkowo warto zauważyć, ze rozmowa miała miejsce 10 listopada, zatem w żaden sposób nie można uznać, ze były to wcześniej przekazane zwykłe pieniądze na utrzymanie dzieci na ten miesiąc.
Powód podkreśla również, że informował Sąd orzekający in meriti, że uczestniczy w utrzymaniu rodziny płacąc po 400 zł miesięcznie i opłacając czynsz, Sąd o tym wiedział wydając orzeczenie i w jego ocenie owa kwota 400 zł wypłacana dobrowolnie jest już zawarta w 1500 zł, które od niego sąd zasądził. W ocenie Sądu brak jest podstaw do takiej interpretacji orzeczenia Sądu Okręgowego. Z uzasadnienia tego Sądu wynika, że istotnie brał on pod uwagę dobrowolny udział ojca w utrzymaniu rodziny polegający na opłacaniu czynszu oraz uiszczaniu już po 400 zł miesięcznie i mając to na uwadze określił obowiązek powoda na kwotę 1500 zł. Gdyby wychodzić z założenia forsowanego przez powoda trzeba byłoby uznać, że zasądzoną przez sąd kwotę 1500 złotych miesięcznie należy pomniejszyć także o kwoty opłacanego przez niego czynszu za mieszkanie. O ile natomiast treść orzeczenia Sądu Okręgowego budzi wątpliwości powoda dysponuje on prawnymi instrumentami, by zwrócić się o formalną wykładnię.
Mając powyższe okoliczności na uwadze na podstawie art. 840§ 1 pkt.2 kpc a contrario orzeczono jak w sentencji.
O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 kpc, przy czym koszty zastępstwa procesowego ustalono w oparciu o przepis § 2 pkt. 5 Rozporządzenia MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.