Sygn. akt III RC 296/22
Dnia 30 marca 2023 r.
Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:
Przewodniczący sędzia Piotr Kawecki
Protokolant sekretarz sądowy Anna Sosnowska
po rozpoznaniu w dniu 20 marca 2023 r. w Toruniu
na rozprawie
sprawy z powództwa mał. A. P. (1) działającej przez matkę K. K. (1)
przeciwko S. P.
o podwyższenie alimentów
I. zasądza od pozwanego S. P. alimenty na rzecz małoletniej A. P. (1) w miejsce ustalonych w kwocie 450 zł miesięcznie na mocy ugody z dnia 25 lipca 2013r. w sprawie (...) Sądu Rejonowego w Toruniu, w kwocie obecnie po 900 zł (dziewięćset złotych) miesięcznie, poczynając od dnia 11.04.2022r., płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca, do rąk matki małoletniej K. K. (1), z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat,
II. oddala powództwo w pozostałej części,
III. nie obciąża pozwanego S. P. obowiązkiem zwrotu części kosztów procesu na rzecz małoletniej powódki A. P. (1),
IV. nieuiszczoną częścią kosztów sądowych obciąża Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Toruniu,
V. wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności,
VI. uchyla postanowienie z dnia 1.06.2022r. o zabezpieczeniu powództwa.
Sygn. akt III RC 296/22
K. K. (1) działając w imieniu mał. powódki A. P. (1) w dniu 11 kwietnia 2022r. wniosła pozew przeciwko S. P. domagając się podwyższenia alimentów świadczonych przez pozwanego na rzecz małoletniej powódki, określonych ugodą z dnia 25 lipca 2013r. zawartą przed Sądem Rejonowym w Toruniu w sprawie (...) w kwocie po 450 zł miesięcznie, do kwoty po 900 zł miesięcznie, począwszy od dnia złożenia pozwu, płatnych z góry do 10-tego każdego miesiąca do rąk matki małoletniej powódki K. K. (1) wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat.
W pozwie został ponadto zawarty wniosek o udzielenie zabezpieczenia poprzez zobowiązanie pozwanego S. P. do świadczenia na rzecz małoletniej powódki przez czas trwania procesu alimentów w wysokości po 900 zł miesięcznie w miejsce dotychczasowego świadczenia ustalonego ugodą z dnia 25 lipca 2013r. zawartą przed Sądem Rejonowym w Toruniu w sprawie (...), płatnych do 10-tego dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności każdej z rat, do rąk K. K. (1) – matki małoletniej powódki.
W uzasadnieniu pozwu i wniosku o zabezpieczenie wskazano m.in., że małoletnia A. P. (1) jest córką S. P. i K. K. (1).
W dniu 25 lipca 2013 r. przed Sądem Rejonowym w Toruniu strony zawarły ugodę, na podstawie której pozwany jest zobowiązany do świadczenia alimentacyjnego na rzecz mał. A. w kwocie po 450 zł miesięcznie.
Wskazano, iż pozwany do 2013 r. współuczestniczył w procesie wychowania mał. A.. Od tego czasu K. K. (1) jest osobą samotnie wychowującą mał. A.. Pozwany nie uczestniczy w procesie wychowania i opieki nad córką. Ogranicza się wyłącznie do realizacji z córką kontaktów 1 raz w miesiącu, od piątku do niedzieli.
Od 2020 r. matka mał. A. ma orzeczony stopień niepełnosprawności, pobiera z tego tytułu rentę inwalidzką w wysokości po (...) zł. netto miesięcznie, nadto, K. K. (1) - pomimo występującej niepełnosprawności, celem zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb mał. A. wykonuje pracę zarobkową i jest zatrudniona w (...) Sp. z o.o. z/s w T., na stanowisku sprzątaczki, w 1/2 etatu i z tego tytułu otrzymuje wynagrodzenie w kwocie (...) zł netto miesięcznie.
Wskazano, iż pozwany S. P. z zawodu jest ślusarzem i jest zatrudniony w spółce (...) Sp. z o.o. z/s w A., gdzie według wiedzy matki powódki uzyskuje dochód w wysokości nie mniejszej niż (...) zł netto.
Podkreślono, iż na powódce spoczywa obowiązek sprawowania opieki i wychowania mał. A.. K. K. (1) poprzez swoje starania osobiste wykonuje ciążący na niej obowiązek alimentacyjny względem dziecka. Niezależnie od tego, mama mał. powódki ponosi również znaczący ciężar kosztów utrzymania córki.
Małoletnia A. jest uczennicą (...) klasy szkoły podstawowej i uzyskującym dobre wyniki w nauce. Nadto, A. jest dzieckiem, u którego występują schorzenia o podłożu (...) i z tego tytułu jest pod stałą opieką lekarza specjalisty (...). Obecnie nie jest leczona farmakologicznie, jednakże na bieżąco musi używać specjalistycznego (...).
Powódka uczestniczy w wycieczkach szkolnych organizowanych corocznie. W maju 2022 r. A. wraz ze swoją klasą wyjeżdża na 3 -dniową wycieczkę do K.. Koszt tego przedsięwzięcia wyniósł 400 zł. i został już w całości pokryty przez matkę dziecka.
Wskazano, iż mał. A. zamieszkuje w dwupokojowym mieszkaniu wraz ze swoją mamą oraz babcią. Koszt utrzymania mał. A. kształtuje się w wysokości ok. 1300 zł miesięcznie, a w tym:
- wyżywienie - ok. 600 zł/mc;
- odzież - ok. 100 zł/mc;
- obuwie - ok. 50 zł/mc;
- środki czystości - 50 zł/mc;
- śr. higieny osobistej - 20 zł/mc;
- wyprawka do szkoły - 30 zł/mc;
- leki ((...)) - 40 zł/mc;
- czynsz za mieszkanie - 633 zł. : 3 os. = ok. 210 zł/mc;
- prąd - 160 zł. : 2 m-ce = 80 zł./mc : 3 os. = ok. 27 zł/mc;
- internet i TV - 114 zł. : 3 os. = 38 zł/mc
- wycieczki szkolne - ok 35 zł/mc;
- kieszonkowe - 100 zł/mc;
Ponadto strona powodowa podniosła, iż mając na uwadze, że od czasu ostatniego ustalenia zakresu alimentacji pozwanego na rzecz mał. A. upłynął znaczący okres czasu (9 lat) i w tym okresie nastąpił znaczący wzrost cen towarów i usług, jak również uległ zmianie - z uwagi na rozwój dziecka, zakres potrzeb A., w tym także okres dojrzewania w jakim obecnie małoletnia się znajduje, wniosek o udzielenie zabezpieczenie powództwa jest w pełni uzasadniony i konieczny.
Postanowieniem z dnia 1 czerwca 2022r. Sąd Rejonowy w Toruniu zobowiązał pozwanego S. P. do płacenia na rzecz małoletniej A. P. (1) kwoty 900 zł miesięcznie, poczynając od dnia 11 kwietnia 2022r., płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca, do rąk matki małoletniej K. K. (1), z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat – tymczasowo do chwili prawomocnego zakończenia niniejszej sprawy, tytułem udzielenia zabezpieczenia powództwa.
W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości wskazując m.in., że rodzice małoletniej powódki rozstali się kiedy małoletnia miała 5 lat. Rodzice małoletniej posiadają wspólny kredyt, który od czasu rozstania stron spłaca wyłącznie pozwany – rata kredytu wynosi 1044,24 zł miesięcznie, koszty zastępstwa procesowego 195 zł. Z powodu uniemożliwiania przez matkę dziecka pozwanemu spotkań z córką – pozwany złożył do sądu wniosek o uregulowanie jego kontaktów z małoletnią i postanowienie wydane w tym zakresie realizuje mimo utrudnień ze strony matki dziecka. Podczas kiedy małoletnia córka chce zostać dłużej u ojca, np. w wakacje na ponad miesiąc, to pozwany i tak wykonuje swój obowiązek alimentacyjny mimo, że małoletnia ma zabezpieczony wówczas przez niego byt. Po każdorazowej wizycie małoletniej o ojca, pozwany przekazuje córce kwotę 100 zł kieszonkowego. Ponadto pozwany kupuje córce rzeczy większej wartości, typu rower, laptop, telefon, buty na wycieczkę – uzgadniając z córką jej aktualne potrzeby, opłaca także jej abonament telefoniczny.
Pozwany wskazał, że w dalszym ciągu pracuje w spółce (...) Sp. z o.o. z/s w A., a jego aktualne wynagrodzenie wynosi (...) zł miesięcznie. Pozwany pomaga także bratu w gospodarstwie domowym, za co otrzymuje pomoc w zakresie wyżywienia, np. ziemniaki, jaja, mięso. Jego miesięczne wydatki kształtują się na poziomie 4038,29 zł, w skład których wchodzą:
- wyżywienie - 600 zł,
- dojazdy do pracy - 400 zł,
- węgiel - 250 zł,
- pożyczka hipoteczna - 1044,24 zł,
- telefon komórkowy -55 zł,
- telefon mał. A. - 50 zł,
- środki czystości - 50 zł,
- środki higieny osobistej - 50 zł,
- pożyczka na panele słoneczne – 218,69 zł,
- leki - 196,65 zł,
- alimenty na rzecz mał. A. - 450 zł,
- kieszonkowe dla mał. A. - 100 zł,
- utrzymanie samochodu - 100 zł,
- odzież i obuwie - 100 zł,
- prąd - 27,96 zł,
- telewizja - 35 zł,
- wywóz śmieci - 24,50 zł,
- internet – 53 zł,
- podatek od nieruchomości - 38,25 zł,
- abonament za założenie sprawy anulowania nielegalnej umowy sądowej - 195 zł.
W dniu 18 lipca 2022r. pozwany złożył zażalenie na postanowienie Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 1 czerwca 2022r. i wnosiło o uchylenie zaskarżalnego postanowienia i rozpatrzenie sprawy po szczegółowym ustaleniu odnośnie zakresu możliwości zarobkowych i majątkowych obojga rodziców.
W dniu 17 marca 2023r. powódka zmieniła żądanie pozwu i wniosła o podwyższenie alimentów należnych od pozwanego do kwoty po 1100 zł miesięcznie, począwszy od dnia złożenia pozwu, płatnych z góry do dnia 10 – go każdego miesiąca płatnych do rąk matki małoletniej powódki K. K. (1), wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat. W uzasadnieniu zmiany powództwa K. K. (1) wskazała, że dalszej zmianie uległy potrzeby małoletniej powódki, albowiem od października 2022r. uczęszcza ona na korepetycje z matematyki, a koszt tych zajęć wynosi 800 zł miesięcznie, nadto wzrosły opłaty czynszowe, wzrosły koszty zużycia energii elektrycznej, opłaty za tv i internet, koszty wyżywienia i środków higieny osobistej. K. K. (1) wskazała, że zmieniła swoje miejsce zatrudnienia i podjęła pracę na ¾ etatu za wynagrodzeniem wynoszącym ¾ minimalnego wynagrodzenia.
Strona powodowa wnosiła o oddalenie zażalenia pozwanego w całości.
Sąd ustalił, co następuje
Małoletnia A. P. (1) urodziła się (...) i jest dzieckiem S. P. i K. K. (1).
/dowód: odpis skrócony aktu urodzenia – k. 6/
Na mocy ugody z dnia 25 lipca 2013r. zawartej przed Sądem Rejonowym w Toruniu w sprawie (...) pozwany S. P. zobowiązał się płacić rentę alimentacyjną na rzecz małoletniej córki A. P. (1) w wysokości po 450 zł miesięcznie, z góry poczynając od dnia 1 lipca 2013r., do 15-tego dnia każdego miesiąca do rąk matki powódki K. K. (1) z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności.
/dowód: akta (...) SR w Toruniu/
Wówczas małoletnia powódka miała niespełna (...) lata. Nie chodziła jeszcze do przedszkola. Pozostawała pod opieką matki, która wówczas nie pracowała. Była zdrowym dzieckiem.
Małoletnia wraz z matką mieszkały wówczas u babci macierzystej powódki. K. K. (1) wraz z matką i małoletnią córką prowadziły wspólne gospodarstwo domowe. Matka K. K. (1) otrzymywała emeryturę w wysokości (...) zł miesięcznie.
Wówczas K. K. (1) była osobą bezrobotną, zarejestrowaną w Powiatowym Urzędzie Pracy. Nie miała przyznanego zasiłku. K. K. (1) zajmowała się małoletnią córką i szukała pracy.
Opłata za czynsz w mieszkaniu, które zajmowała wspólnie z matką oraz małoletnią córką wynosiła 514 zł miesięcznie, opłata za prąd – 90 zł miesięcznie, telewizja – 9 zł miesięcznie.
Pozwany S. P. pracował wówczas jako ślusarz mechanik. Zarabiał ok. (...) zł netto miesięcznie. Małoletnia A. była jego jedyną córką.
Pozwany chorował wówczas na zapalenie (...) oraz zapalenie (...). Przyjmował lekarstwa na które wydawał ok. 100 zł miesięcznie.
Pozwany mieszkał w domu jednorodzinnym. Wraz z K. K. (1) zaciągnął kredyt na jego budowę. Rata kredytu wynosiła ok. 900-1000 zł miesięcznie w zależności od kursu franka. Ponadto pozwany zaciągnął dwie pożyczki na kupno ogrzewania do domu. Raty pożyczek wynosiły 300 zł oraz 100 zł. Do spłaty pozostało mu wówczas (...) zł. Pozwany już wówczas cierpiał na zapalenie (...) i zapalenie (...).
S. P. był właścicielem samochodu marki V. (...) z (...) roku.
Ponadto pozwany był właścicielem zarówno działki jak i domu, w którym mieszkał. Poza tym nie miał innego majątku.
/dowód: akta (...) SR w Toruniu/
Obecnie małoletnia A. P. (1) ma niespełna (...) lat. Obecnie jest uczennicą (...) klasy szkoły podstawowej. Od października 2022r. małoletnia uczęszcza na korepetycje z matematyki – zajęcia odbywają się raz w tygodniu po godzinie. Miesięczny koszt tych korepetycji wynosi 200 zł. Koszt zakupu niezbędnych przyborów do szkoły wynosi ok. 30 zł miesięcznie. Małoletnia otrzymuje darmowe książki w szkole, na rozpoczęcie roku szkolnego korzysta ze świadczenia tzw. 300 zł „ na dobry start”.
Małoletnia zamieszkuje w dwupokojowym mieszkaniu stanowiącym własność K. K. (1) wraz ze swoją matką oraz babcią. Czynsz za mieszkanie wynosi 826,70 zł miesięcznie, opłata za prąd ok. 100 zł miesięcznie, a za Internet i telewizję 135 zł miesięcznie.
Małoletnia A. jest zdrowym dzieckiem, jednakże występują u niej schorzenia o podłożu (...) i z tego tytułu jest pod stałą opieką lekarza specjalisty (...). Obecnie nie jest leczona farmakologicznie, jednakże na bieżąco musi używać specjalistycznego (...), którego koszt to ok. 40 zł miesięcznie.
Powódka uczestniczy w wycieczkach szkolnych organizowanych corocznie. W maju 2022 r. A. uczestniczyła w 3-dniowej wycieczce do K., której koszt wyniósł 400 zł i w całości został pokryty przez K. K. (2).
Małoletnia A. otrzymuje od matki kieszonkowe w kwocie 100 zł miesięcznie. Koszt zakupu obuwia i ubrań dla małoletniej to ok. 100-150 zł miesięcznie, koszt zakupu środków czystości wynosi ok. 70 zł miesięcznie, koszt wyżywienia to ok. 700 zł miesięcznie.
Małoletnia powódka nie ma majątku mogącego przynosić jej dochód. Małoletnia A. P. (1) utrzymuje kontakt ze swoim ojcem, przebywa u niego średnio w jeden weekend co trzy tygodnie a dodatkowo po dwa tygodnie w każdym miesiącu wakacji szkolnych. Telefon małoletni jest opłacany przez pozwanego.
K. K. (1) od 2020r. ma orzeczony stopień niepełnosprawności. Z tego tytułu pobiera rentę inwalidzką w wysokości (...) zł netto miesięcznie. Ponadto jest zatrudniona obecnie na ¾ etatu w ramach umowy o pracę w (...) Sp. z o.o., gdzie pracuje w charakterze sprzątaczki za wynagrodzeniem minimalnym proporcjonalnym do wymiaru etatu, wcześniej pracowała ½ etatu na stanowisku sprzątaczki w firmie (...) Sp. z o.o. z/s w T., gdzie otrzymywała wynagrodzenie w kwocie (...) zł netto miesięcznie.
/dowód: paragony i faktury – k. 9-10,
zaświadczenie o wysokości dochodu – k. 11,
pismo z ZUS – k. 12,
informacja o rozliczeniu i opłatach – k. 14, 168
umowa o pracę – k. 164 -165
faktury – k. 166-167,
zeznania K. K. (1) – k. 170v – 171v/
Pozwany S. P. w dalszym ciągu zatrudniony jest w spółce (...) Sp. z o.o. z siedzibą w A., pracuje w charakterze mechanika, jego zarobki wynoszą obecnie ok. (...) zł netto. W 2021r. łączny dochód pozwanego wyniósł (...) zł, czyli średnio (...) zł miesięcznie. Pozwany dojeżdża do pracy samochodem, koszt dojazdów do pracy wynosi ok. 300-400 zł miesięcznie. Pozwany czasami pomaga bratu w gospodarstwie rolnym -za co otrzymuje pomoc rzeczową w zakresie wyżywienia – ziemniaki, jajka, mięso. Pozwany jest właścicielem zabudowanej nieruchomości położonej w K. o pow. ok. 25 arów, na której wybudował jednorodzinny dom o powierzchni ponad 100 metrów kwadratowych. Na budowę domu pozwany wraz z matką małoletniej powódki zaciągnęli frankowy kredyt hipoteczny w kwocie ok. 203.500 złotych. Obecnie wysokość zadłużenia kredytowego pozwanego wynosi ponad 300 tysięcy złotych, pozwany kredyt spłaca sam, obecnie wysokość raty kredytowej wynosi ok. 1400 zł miesięcznie. Pozwany stara się o unieważnienie zawartej umowy kredytowej, zawarł z Kancelarią (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. umowę kompleksowej obsługi prawnej sprawy kredytu indeksowanego/denominowanego do waluty obcej, za którą opłaca abonament miesięczny w kwocie 195 zł. Pozwany wykupuje obowiązkowe ubezpieczenie związane z udzielonym mu kredytem za kwotę ok. 100 zł. By ograniczyć koszty związane ze zużyciem energii elektrycznej pozwany zamontował za kwotę 21.000 fotowoltaikę, na którą zaciągnął pożyczkę w kwocie ok. 15.000 – 17.000 zł. Rata tej pożyczki wynosi obecnie ok. 260 zł. Dom pozwanego ogrzewany jest węglem, na zakup opału pozwany wydaje średniorocznie kwotę ok. 3 tyś złotych. Pozwany jest właścicielem samochodu marki H., którym dojeżdża do pracy, samochodu marki S., motocykla z 2010r. Szacunkowe wartości każdego z tych pojazdów to ok. 1000 zł. Ubezpieczenia OC każdego z samochodów wynoszą 200 zł rocznie, motocykla – 30 zł rocznie.
Pozwany choruje na (...), (...), (...), (...), (...) i wymaga leczenia operacyjnego (...). Pozwany leczy się w ramach publicznej służby zdrowia. W okresie od 26.01.2023r. do 31.01.2023r. S. P. przebywał w szpitalu, gdzie przeszedł operację z powodu (...), a następnie do dnia 2 marca 2023r. przebywał na zwolnieniu lekarskim. W okresie zwolnienia lekarskiego pozwany otrzymywał zmniejszone wynagrodzenie – w wysokości ok. (...) zł netto miesięcznie. Wykup niezbędnych lekarstw to koszt ok. 200-200 zł miesięcznie.
Pozostałe miesięczne koszty utrzymania pozwanego wynoszą:
- wyżywienie – ok. 600 zł,
- opłaty za telefon – ok. 105 zł ( w tym koszt abonamentu telefonicznego dla małoletniej powódki – 50 zł),
- środki czystości i higieny osobistej - ok. 100 zł,
- utrzymanie samochodu – ok. 100 zł,
- odzież, obuwie – ok. 100 zł,
- wywóz śmieci – 24,50 zł,
- abonament tv, internet – ok. 90 zł,
- podatek od nieruchomości – 38,25 zł,
Pozwany utrzymuje kontakt z małoletnią powódką, jego uprawnienie do kontaktów wynika z zawartej z K. K. (1) ugody sądowej, w myśl której spotyka się z małoletnią co do zasady w co drugi weekend od soboty od godz. 10:00 do niedzieli do godz. 17:00, w okresie wakacji letnich od 1 lipca do 15 lipca, od 1 sierpnia do 15 sierpnia, w okresie ferii zimowych – w pierwszym tygodniu tych ferii, a ponadto w po jednym dniu w okresach świąt Bożego Narodzenia i Wielkanocy, w dniu ojca. Pozwany stara się realizować uprawnienie do kontaktów z małoletnia powódką, w tych okresach małoletnia A. jest na jego utrzymaniu. W domu S. P. małoletnia ma przygotowany swój pokój. Pozwany zakupił na uroczystość I Komunii Św. Laptop dla małoletniej powódki, kupił jej także rower i buty na wycieczkę szkolną. Małoletnia otrzymuje od pozwanego kieszonkowe w kwocie ok. 100 zł miesięcznie.
/dowody: dokumentacja medyczna – k. 46, 86-88,131-132,138
decyzja – k. 47,
faktury i potwierdzenia przelewów internetowych – k. 48, 89-95,, 100-102,
umowa o kredyty – k. 49-68,
umowa kompleksowej obsługi prawnej spraty kredytu – k. 69-81,
zeznanie PIT-11 za 2021r. – k. 82-85,
aneks zmieniający do umowy abonenckiej – k. 96,
odpis protokołu rozprawy z dnia 21.10.2014r. (...) (...) SR w Toruniu – k. 97-98,
zeznania świadka A. P. (2) – k. 169-170
zeznania S. P. – k. 172-172v/
Sąd zważył, co następuje:
Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie zeznań stron procesu, zeznań świadka A. P. (2), które uznano w dużej części za wiarygodne, gdyż były spójne, logiczne i znalazły potwierdzenie, w odpowiednim zakresie, w stosownych dokumentach urzędowych i prywatnych, których domniemanie autentyczności wynikające z art. 245 kodeksu postępowania cywilnego – a w odniesieniu do dokumentów urzędowych również zgodności z prawdą tego co zostało w nich zaświadczone, wynikające z art. 244 kpc – nie zostały podważone.
Zgodnie z art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte pozwie, pismach procesowych złożonych w sprawie, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym.
Mając na uwadze ustalony stan faktyczny na podstawie zebranego i powyżej ocenionego materiału dowodowego Sąd uznał, że powództwo małoletniej A. P. (1) zasługuje na uwzględnienie w części.
Zgodnie z art. 133 § 1 k.r.o rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Przepis art. 135 § 1 k.r.o. wskazuje przy tym, że zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Zgodnie natomiast z art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.
Małoletnia powódka winna mieć zaspokojone usprawiedliwione potrzeby, czyli takie, których zaspokojenie pozwala uprawnionemu żyć w warunkach odpowiadających jego wiekowi, stanowi zdrowia, wykształceniu, itp. Katalog owych potrzeb jest sprawą indywidualną. W przypadku obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dzieci zakres wzajemnych uprawnień i obowiązków alimentacyjnych wyznacza przede wszystkim dyrektywa zaspokajania przez te osoby potrzeb ekonomicznych, zgodnie z zasadą równej stopy życiowej. Usprawiedliwione potrzeby ich dzieci nie mogą być określane na poziomie elementarnym, lecz takim, jaki odpowiada stopie życiowej rodziców. Usprawiedliwione potrzeby dotyczą środków utrzymania i wychowania. Potrzeby utrzymania mają charakter konsumpcyjny. Ich zaspokojenie bowiem polega na zapewnieniu uprawnionemu mieszkania, wyżywienia, odzieży, leczenia, pielęgnacji w chorobie, itp. Zaspokojenie potrzeb dziecka w zakresie wychowania następuje przez zapewnienie mu nie tylko środków materialnych, lecz także troski o jego rozwój fizyczny i umysłowy oraz przygotowanie go do samodzielnego życia w społeczeństwie. Z art. 128 k.r.o. płynie dyrektywa, by realizować zaspokajanie potrzeb w zakresie wychowania adekwatnie do wieku dziecka, zdrowia, jego uzdolnień, rodzaju szkoły i profilu klasy, do której uczęszcza, itp., a zatem dostarczyć mu tego wszystkiego, co jest potrzebne do jego fizycznego i umysłowego rozwoju, a więc zapewnienie pielęgnacji i pieczy, odpowiedniego wykształcenia, przygotowania do życia w społeczeństwie, rozwijania zainteresowań kulturalnych i uzdolnień. Przez zmianę stosunków rozumie się zmianę usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego albo zmianę w zakresie możliwości zarobkowych zobowiązanego do alimentacji, wskutek czego ustalony zakres obowiązku alimentacyjnego wymaga skorygowania przez stosowne zwiększenie albo zmniejszenie wysokości świadczeń alimentacyjnych. Potrzeby uprawnionego oraz możliwości zobowiązanego ulegają zmianie, tym samym może ulegać zmianie wysokość alimentów. Dlatego w razie zmiany stosunków zarówno uprawniony, jak i zobowiązany mogą żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zmiana stosunków może prowadzić do uchylenia obowiązku alimentacyjnego bądź do podwyższenia lub obniżenia alimentów. Dla stwierdzenia, czy nastąpiła zmiana stosunków w rozumieniu art. 138 kro, należy brać pod uwagę, czy istniejące warunki i okoliczności - na tle sytuacji ogólnej - mają charakter trwały, dotyczą okoliczności zasadniczych, ilościowo znacznych i wyczerpują te przesłanki, które w istotny sposób wpływają na istnienie czy zakres obowiązku alimentacyjnego. Zmiana orzeczenia dopuszczalna jest tylko w razie zmiany stosunków powstałych po jego wydaniu (por.: uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 23 października 1954 r., I CO 41/54). Podwyższenie alimentów następuje wówczas, gdy zwiększeniu uległy potrzeby uprawnionego albo wzrosły możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego.
W sprawie nie ulegało wątpliwości, że małoletnia powódka nie ma majątku, który przynosiłby dochód przeznaczony na jej utrzymanie. A zatem obowiązek utrzymania małoletniej A. P. (1) spoczywa na jej rodzicach, z uwzględnieniem ich możliwości zarobkowych. Oznacza to, że również pozwany powinien ponosić odpowiednią część wszystkich wydatków związanych z utrzymaniem małoletniej córki w postaci: zakupu wyżywienia, ubioru, części opłat mieszkaniowych za dom, w którym przebywa oraz innych wydatków niezbędnych do jej prawidłowego rozwoju i wychowania.
Ponadto, jak wyjaśnił to Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 1 czerwca 1965r. (I CZ 135/64, niepublikowanym, zawartym w bazie orzeczeń SIP LEX pod numerem 5811) dłuższy upływ czasu, a przez to i wzrost potrzeb dziecka wynikający z jego starszego wieku, stwarza podstawę do podwyższenia alimentów. Małoletnia powódka ma obecnie niespełna (...) lat i uczęszcza do szkoły podstawowej, co powoduje zwiększenie kosztów jej utrzymania.
Potrzeby małoletniej powódki nie są obecnie w pełni zaspokajane bieżącymi alimentami ze strony pozwanego, a także usprawiedliwione potrzeby małoletniej uległy znacznemu podwyższeniu, od czasu ostatniego ustalenia renty alimentacyjnej, gdyż A. P. (1) obecnie ma niespełna (...) lat i jej potrzeby są zgoła inne aniżeli gdy była dzieckiem niespełna (...) letnim.
Jednak biorąc pod uwagę usprawiedliwione potrzeby małoletniej oraz zakres możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego Sąd uznał, iż kwota po 900 zł miesięcznie tytułem alimentów na rzecz małoletniej będzie adekwatna do jej usprawiedliwionych potrzeb oraz możliwości majątkowych i zarobkowych pozwanego.
S. P. ma obecnie (...) lata, jest właścicielem jednorodzinnego domu, nieruchomości na której ten dom został zbudowany, jest właścicielem trzech pojazdów mechanicznych. Decydując się na zaciągnięcie zobowiązań kredytowych pozwany musiał mieć świadomość spłaty zobowiązań i istniejącego ryzyka zmiany oprocentowania kredytów, pożyczek. W dacie zaciągania kolejnego zobowiązania finansowego – pożyczki na zainstalowanie fotowoltaiki S. P. powinien mieć na uwadze, że ciąży na nim obowiązek alimentacyjny wobec córki, której potrzeby wraz z wiekiem będą zapewne się zwiększały. Argument, iż pozwany czyni na rzecz małoletniej prezenty, daje jej kieszonkowe również potwierdza fakt, że pozwany ma możliwości finansowe, by alimentować małoletnią powódkę w szerszym zakresie. Wykazane przez pozwanego prezenty na rzecz córki miały jednak charakter dobrowolny i nie dają gwarancji, że w przyszłości pozwany będzie potrzeby małoletniej wspierał. Miejsce zamieszkania małoletniej jest przy matce, to K. K. (1) – jako sprawująca stałą opiekę nad małoletnią, winna dysponować środkami pozwalającymi jej zaspokajać usprawiedliwione potrzeby małoletniej powódki.
Należało także mieć na względzie, iż pomimo utrzymywania przez S. P. kontaktów z małoletnią powódką, to jego zakres osobistych starań o utrzymanie i wychowanie małoletniej jest zdecydowanie mniejszy niż K. K. (1).
Możliwości majątkowe i zarobkowe pozwanego S. P. – w ocenie Sądu zapewniają mu możliwość alimentacji małoletniej powódki w większym zakresie niż czynił to obecnie. Zdaniem Sądu kwota podwyższonych alimentów na rzecz małoletniej córki w zakresie obecnie zasądzonych alimentów w kwocie 900 zł miesięcznie - leży jak najbardziej w zakresie jego możliwości zarobkowych. W dacie zawierania ugody w przedmiocie alimentów zarobki pozwanego S. P. wynosiły ok. (...) zł netto miesięcznie, obecnie wzrosły one i wynoszą około (...) zł netto miesięcznie (zaś w 2021r. wynosiły średnio ok. (...) zł netto miesięcznie). Zmniejszenie wynagrodzenia pozwanego w okresie pozostawania przez niego na zwolnieniach lekarskich jest stanem przejściowym, warunki zatrudnienia pozwanego nie zostały bowiem zmienione.
Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 138 kro orzeczono jak w punkcie I sentencji. W punkcie II wyroku Sąd w oddalił powództwo w pozostałej części, jako niezasadne, uznając, iż możliwości majątkowe i zarobkowe pozwanego nie pozwalają na zasądzenie kwoty alimentów wyższej niż 900 zł miesięcznie.
W postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 2012r., III CZ 17/12 (LEX nr 1164739) stwierdzono, że „hipoteza przepisu art. 102 kpc, odwołująca się do występowania „wypadków szczególnie uzasadnionych” pozostawia sądowi orzekającemu swobodę oceny czy fakty związane z przebiegiem procesu, jak i dotyczące sytuacji życiowej strony, stanowią podstawę do nie obciążania jej kosztami procesu”. Natomiast pozwany, jak ustalono w toku niniejszego procesu, znajduje się w trudnej sytuacji materialnej, przebywa obecnie na zwolnieniu lekarskim, musi się leczyć, posiada zobowiązania finansowe z jeszcze z okresu trwania związku z K. K. (1). Z tych względów, w punkcie III sentencji wyroku Sąd na mocy art. 102 kpc nie obciążył pozwanego S. P. obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz małoletniej powódki A. P. (1).
W punkcie IV sentencji Sąd nieuiszczoną częścią kosztów sądowych obciążył Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Toruniu.
Rygor natychmiastowej wykonalności w zakresie alimentów został nadany wyrokowi z urzędu na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc, o czym orzeczono w punkcie V sentencji – z tej przyczyny na mocy art. 359 § 1 kpc uchylono jako zbędne postanowienie z dnia 1.06.2022r. o zabezpieczeniu powództwa orzekając jak w punkcie VI sentencji.