Sygn. akt III U 250/23
Dnia 21 września 2023r.
Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: |
sędzia Danuta Poniatowska |
Protokolant: |
Marta Majewska-Wronowska |
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 września 2023r. w Suwałkach
sprawy Z. D.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.
o prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego
w związku z odwołaniem Z. D.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.
z dnia 27 marca 2023 r. znak (...)
zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje Z. D. prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego od 24 lutego 2023r.
Decyzją z 27.03.2023 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L., wydaną w oparciu o przepisy ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 504 ze zm.) oraz ustawy z dnia 22.05.2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (t. jedn. Dz.U. z 2022 r. poz.301 ze zm.), odmówił Z. D. prawa do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego. Organ rentowy powołał art. 4 w/w ustawy o świadczeniach kompensacyjnych, który reguluje warunki będące podstawą do jego przyznania.
W oparciu o analizę tych przesłanek organ rentowy odmówił prawa do świadczenia kompensacyjnego, bowiem odwołujący się, w ocenie ZUS, nie udowodnił co najmniej 20 lat pracy w jednostkach, o których mowa w art. 2 pkt 1 ustawy o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych. Organ rentowy nie zaliczył żadnego okresu zatrudnienia do uprawnień, ponieważ brak jest informacji czy w trakcie tego zatrudnienia pozostawał w stanie nieczynnym, przebywał na urlopie na dalsze kształcenie się, korzystał z urlopu szkoleniowego.
Odwołalnie od decyzji złożył Z. D.. Nie zgodził się z decyzją i ustaleniami organu rentowego, domagał się wydania pozytywnej decyzji oraz wnioskował o dopuszczenie dowodu z informacji z dokumentacji osobowej pozyskanej z archiwów placówek, w których odwołujący się w spornym okresie był zatrudniony.
Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wnosił o jego oddalenie. Wskazał, że wraz z odwołaniem wnioskodawca przedłożył dodatkowe dokumenty, na podstawie których organ rentowy dokonał ponownej analizy sprawy. Okresem, który nie został uznany przez organ rentowy za pracę nauczycielską na podstawie przedłożonych dowodów pozostaje tylko okres zatrudnienia od 1.10.2000 r. do 30.09.2013 r. w Zespole (...) w S.. Pozostałe okresy zatrudnienia wykazane w zaskarżonej decyzji podlegają uwzględnieniu, ale w ocenie organu rentowego, wnioskodawca nadal nie spełnia warunku 20 lat pracy nauczycielskiej.
Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:
Z. D., ur. (...), w dniu 24.02.2023 r. złożył wniosek o nauczycielskie świadczenia kompensacyjne. Do wniosku dołączył dokumenty dotyczące następujących okresów zatrudnienia:
1. od 1.09.1990 r. do 30.09.2000 r. w (...) w L. (świadectwo wystawione przez pracodawcę 30.09.2000 r., potwierdzające wykonywanie pracy (...) w pełnym wymiarze czasu pracy – k. 4 akt rentowych (...));
2. od 1.10.2000 r. do 30.09.2013 r. w Zespole (...) w S. (świadectwo wystawione przez pracodawcę 30.09.2013 r., potwierdzające wykonywanie pracy (...) w pełnym wymiarze czasu pracy w okresie 1.10.2000 r. do 30.09.2012 r. i w 10/14 etatu od 1.10.2012 r. do 30.09.2013 r., a także korzystanie z urlopu dla poratowania zdrowia od 1.10.2011 r. do 31.05.2012 r., ponadto zaświadczenie Zespołu (...) w S. wskazujące, że jest szkołą publiczną ze wskazaniem podstawy jej utworzenia i działania – k. 5 i 7 akt rentowych (...));
3. od 1.02.2019 r. do 30.04.2019 r. w (...) w S. (świadectwo wystawione przez pracodawcę 1.07.2019 r., potwierdzające wykonywanie pracy (...) w niepełnym wymiarze czasu pracy, w tym w okresie od 1.02.2019 r. do 30.04.2019 r. w wymiarze 0,53 etatu – k. 9 akt rentowych (...));
4. od 1.01.2022 r. do 24.02.2023 r. w Zespole Szkół (...) w S. (świadectwo wystawione przez pracodawcę 24.02.2023 r., potwierdzające wykonywanie pracy (...) w pełnym wymiarze czasu pracy – k. 12 akt rentowych (...)).
W dacie składania wniosku o nauczycielskie świadczenie kompensacyjne tj. 24.02.2023 r. stosunek pracy Z. D. w Zespole Szkół (...) w S. trwający od 1.01.2022 r. do 24.02.2023 r. ustał na mocy porozumienia stron – art. 30 § 1 pkt 1 kodeksu pracy w zw. z art. 91c ust. 1 Karty Nauczyciela na wniosek nauczyciela (świadectwo pracy k.12 akt rent.). Do odwołania Z. D. dołączył zaświadczenie tego pracodawcy, wskazujące, że w tym okresie był zatrudniony w pełnym wymiarze na stanowisku (...) i w okresie zatrudnienia nie przebywał na urlopie dla poratowania zdrowia, na urlopie na dalsze kształcenie się, na urlopie szkoleniowym, w stanie nieczynnym (k. 8 akt).
Ponadto do odwołania dołączono zaświadczenie wystawione przez (...) Centrum (...) w L., wskazujące, że Z. D. był zatrudniony od 1.09.1990 r. do 30.09.2000 r. w (...) w L.. W tym okresie zatrudnienia nie przebywał na urlopie dla poratowania zdrowia, na urlopie na dalsze kształcenie się, na urlopie szkoleniowym, w stanie nieczynnym, ani na urlopie bezpłatnym (k. 9 akt).
Wymaganego zaświadczenia pracodawcy Z. D. nie przedłożył za okres zatrudnienia od 1.10.2000 r. do 30.09.2013 r. w Zespole (...) w S., ponieważ pracodawca uległ likwidacji. Odwołujący się dołączył do odwołania kopie dokumentów uzyskanych od przechowawcy akt osobowych – Urzędu (...) w B. – organ rentowy uznał jednak te dokumenty za niewystarczające, a przechowawca nie jest uprawniony do wydawania zaświadczeń w tym zakresie.
Sąd pozyskał akta osobowe z tego okresu zatrudnienia (k. 32, koperta 33). Akta są kompletne i nie budzi wątpliwości rzetelność ich prowadzenia oraz autentyczność. Po analizie dokumentów zawartych w tych aktach nie budzi wątpliwości, że Z. D. był zatrudniony od 1.10.2000 r. do 30.09.2013 r. w Zespole (...) w S., na warunkach, jakie dokumentuje załączone świadectwo pracy. Ponadto, tak jak wynika z tego świadectwa, korzystał z urlopu dla poratowania zdrowia od 1.10.2011 r. do 31.05.2012 r. Natomiast nie przebywał na urlopie na dalsze kształcenie się, na urlopie szkoleniowym, w stanie nieczynnym, ani na urlopie bezpłatnym. W tym okresie nie korzystał też ze zwolnień lekarskich w związku z niezdolnością do pracy. Stosunek pracy ustał w wyniku rozwiązania umowy o pracę na skutek wypowiedzenia przez pracodawcę na podstawie art. 20 ust. 1 Karty Nauczyciela.
Z. D. słuchany informacyjnie potwierdził, że w latach 2000-2013 r. pracował w Zespole (...) w S. jako (...). To była praca typowo (...), pracował tam niemal do końca istnienia szkoły, do wygaszenia. (...) przestało istnieć w 2014 r. W okresie tego zatrudnienia korzystał z urlopu dla poratowania zdrowia w 2012 r. Poza tym nie korzystał z żadnych innych urlopów ani nie pozostawał w stanie nieczynnym. Nie miał żadnych dłuższych przerw w pracy.
Z ustaleń Sądu wynika, że odwołujący się spełnił wszystkie warunki niezbędne do przyznania nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, ma okres składkowy i nieskładkowy wynoszący ponad 30 lat, w tym ponad 20 lat wykonywania pracy nauczycielskiej ( po uwzględnieniu spornego okresu od 1.10.2000 r. do 30.09.2013 r. w Zespole (...) w S., z wyłączeniem okresu urlopu dla poratowania zdrowia od 1.10.2011 r. do 31.05.2012 r.).
Sąd zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 22.05.2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (t. jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 301 ze zm.), prawo do takiego świadczenia przysługuje nauczycielowi, który łącznie spełnia następujące warunki:
1. ukończył w latach 2015-2016 wiek, o którym mowa w art. 4 ust. 3, wynoszący 56 lat w przypadku mężczyzn (w przypadku odwołującego się);
2. ma okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 30 lat, w tym 20 lat wykonywania pracy w wymiarze co najmniej ½ obowiązkowego wymiaru zajęć w jednostkach, o których mowa w art. 2 pkt. 1 ustawy kompensacyjnej, tj.
w publicznych i/lub niepublicznych przedszkolach,
w szkołach publicznych i/lub niepublicznych o uprawnieniach szkól publicznych,
publicznych i/lub niepublicznych placówkach kształcenia ustawicznego i /lub placówkach, o których mowa w art.2 pkt 7 i 8 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (Dz.U. z 2021 r. poz. 1082),
rozwiązał stosunek pracy na swój wniosek lub nastąpiło rozwiązanie lub wygaśnięcie stosunku pracy w okolicznościach, o których mowa w art. 20 ust. 1, 5c i 7 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z. 2021 r. poz. 1762 ze zm.).
Natomiast art. 3 ustawy o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych stanowi, że prawo do świadczenia na warunkach i w wysokości określonych w ustawie przysługuje nauczycielowi zatrudnionemu w jednostkach, o których mowa w art. 2 pkt 1, który definiuje pojęcie nauczyciela. Nauczyciel oznacza nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych zatrudnionych w:
a) publicznych i niepublicznych przedszkolach,
b) szkołach publicznych i niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych,
c) publicznych i niepublicznych placówkach kształcenia ustawicznego i placówkach, o których mowa w ar. 2 pkt 7 i 8 ustawy z dnia 14.12.2016 r. prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 59 ze zm.).
Odwołujący się spełnił wszystkie warunki niezbędne do przyznania nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, ma okres składkowy i nieskładkowy wynoszący ponad 30 lat, w tym ponad 20 lat wykonywania pracy (...) ( po uwzględnieniu spornego okresu od 1.10.2000 r. do 30.09.2013 r. w Zespole (...) w S., z wyłączeniem okresu urlopu dla poratowania zdrowia od 1.10.2011 r. do 31.05.2012 r.).
W związku z powyższym, na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. należało orzec jak w sentencji wyroku.