Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 stycznia 2023 r.

Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący – SSO Wojciech Paluch

Protokolant: st. sekr. sąd. Barbara Wryk

przy udziale

po rozpoznaniu w dniu 24 stycznia 2023 r. w Tarnobrzegu

na rozprawie

sprawy A. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.

o przeliczenie emerytury

na skutek A. G.

od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R.

z dnia 6 lipca 2022 r. nr (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt III U 513/22

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 06.07.2022r. nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R., na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz.U. z 2022r. poz. 504), po rozpatrzeniu wniosku A. G. z dnia 08.06.2022r., odmówił ubezpieczonej prawa do ponownego przeliczenia emerytury. Organ rentowy przytoczył treść przepisu art. 114 powołanej ustawy i stwierdził, że odmawia przeliczenia emerytury poprzez uwzględnienie okresu zatrudnienia od 28.08.1990r. do 30.04.1991r., ponieważ przedłożone dokumenty nie wnoszą nic nowego do sprawy. Nadal brak jest informacji o opłaconych składkach społecznych, a zeznania świadków nie potwierdzają faktu opłacania tych składek

Odwołanie od powyższej decyzji złożyła A. G.. Podnosiła, że w okresie od 28.08.1990r. do 30.04.1991r. pracowała w Wojewódzkim Związku (...) w T. z siedzibą w S.. Argumentowała, że odprowadzała składki do w/wym. firmy.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie. Podnosił, że na okoliczność zatrudnienia na warunkach zlecenia odwołująca przedstawiła umowę z Krajowym Biurem Organizacji (...) z dnia 20.08.1990r. na prowadzenie placówki gastronomicznej, umowa została zawarta na czas nieokreślony. W umowie brak postanowień odnośnie ubezpieczenia społecznego. Drugim dokumentem jest rozwiązanie umowy z dniem 30.04.1991r. Organ rentowy prowadził postępowanie wyjaśniające w celu potwierdzenia ubezpieczenia w ww. okresie, jednakże zakład pracy rozliczał się na deklaracjach bezimiennych (k. 30 akt (...)).

Na rozprawie w dniu 15.11.2022r. odwołująca sprecyzowała żądanie zawarte w odwołaniu w ten sposób, że wnosiła o zmianę zaskarżonej decyzji i ponowne ustalenie wysokości emerytury z uwzględnieniem do stażu pracy okresu od 28.08.1990r. do 30.04.1991r.

W piśmie procesowym z dnia 29.11.2022r. (k. 27) wnioskodawczyni argumentowała, że w spornym okresie zatrudniała pracownicę E. B. (P.). Ponieważ będąc na zwolnieniu chorobowym pracownica nie otrzymała zasiłku chorobowego od ZUS, wytoczyła przeciwko odwołującej powództwo o wypłacenie zasiłku. Ubezpieczona podnosiła, że Wojewódzki Związek (...) wystawiał jej noty na ubezpieczenie społeczne (dla odwołującej i dla pracownicy) i dokumenty te przedłożyła do powyższej sprawy.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

ustalił i zważył, co następuje:

Wnioskodawczyni A. G., urodzona (...), w dniu 24.02.2014r. wystąpiła do organu rentowego z wnioskiem o emeryturę powszechną. Decyzją z dnia 05.05.2014r. organ rentowy ustalił wartość kapitału początkowego ubezpieczonej na dzień 01.01.1999r., nie uwzględniając okresu od 20.08.1990r. do 30.03.1991r., gdyż nie został wystarczająco udowodniony. Decyzją z dnia 09.05.2014r. (k. 40 akt rentowych) organ rentowy przyznał odwołującej prawo do emerytury powszechnej od 09.03.2014r., tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego. Wysokość świadczenia obliczono zgodnie z art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

W odpowiedzi na wniosek odwołującej z dnia 11.04.2022r. o potwierdzenie okresu ubezpieczenia ZUS O/O. w piśmie z dnia 19.04.2022r. (k. 20 akt sprawy) poinformował ubezpieczoną, że nie może potwierdzić okresu ubezpieczenia z tytułu zatrudnienia w Wojewódzkim Związku (...) w T. z/s w S. w okresie od 01.03.1981r. do 30.04.1990r. (likwidacja zakładu 01.05.1990r.), ponieważ w/wym. zakład składał deklaracje bezimienne, tzn. podając liczbę zatrudnionych pracowników ogółem, bez imiennego wykazu osób ubezpieczonych i informacji o składnikach wynagrodzenia tych osób.

W dniu 08.06.2022r. odwołująca wystąpiła do organu rentowego z wnioskiem o ponowne przeliczenie emerytury przez uwzględnienie do stażu pracy okresu od 28.08.1990r. do 30.04.1991r. na podstawie zeznań świadków. Rozpoznając powyższy wniosek organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję.

W zalegającej w aktach rentowej umowie o prowadzenie na warunkach zlecenia placówki gastronomicznej (k. 10), zawartej w dniu 20.08.1990r. pomiędzy Krajowym Biurem Organizacji (...) Oddział Wojewódzki w T. z siedzibą w S. (Zleceniodawcą) a wnioskodawczynią (Agentem) stwierdzono, że Zleceniodawca powierza Agentowi prowadzenie od dnia 01.09.1990r. na warunkach zlecenia, w imieniu Zleceniodawcy, placówki gastronomicznej na rachunek i ryzyko Agenta (§1). Placówka gastronomiczna M. Gastronomia mieściła się w N. przy ul. (...) w obiekcie (...) (§ 2). Odwołująca zobowiązała się do prowadzenia sprzedaży artykułów drobiarskich i pochodnych, w szczególności kurczaków z rożna, wątroby drobiowej, wyrobów wędliniarskich z drobiu, konserw z drobiu, napoi chłodzących czy wyrobów garmażeryjnych z mrożonek (§ 3).

Krajowe Biuro Organizacji (...) w W. Oddział w R. – w związku z likwidacją Krajowego Biura Oddział w T. z siedzibą w S. - wypowiedział odwołującej powyższą umowę zlecenia z dniem 09.04.1991r. Jako termin rozwiązania umowy wskazano dzień 30.04.1991r.

W piśmie z dnia 28.11.2022r. (k. 26 akt sprawy) Sąd Rejonowy poinformował, że w repertoriach za lata 1991-1992 widnieje tylko sprawa z powództwa E. P. przeciwko A. G. - o wypłatę odprawy pieniężnej i sprostowanie treści świadectwa pracy, która to sprawa została zarejestrowana pod sygn. IV P 141/91. Akta powyższej sprawy zostały przekazane do zniszczenia zgodnie ze spisem dokumentacji niearchiwalnej, przeznaczonej na makulaturę lub zniszczenie nr A. (...) (za lata 1985-2001). W roku 1990 nie toczyła się żadna sprawa z powództwa E. P. przeciwko A. G. (zapisek, k. 37).

/Dowód: - dokumenty zalegające w aktach organu rentowego i aktach sprawy dot. wnioskodawczyni./

Zgodnie z art. 174 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2022r. poz. 504 t.j.), kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12. Przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6;

2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5;

3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-3 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 19.12.1975r. o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz.U. z 1983r. nr 31 poz. 146 t.j.) – w brzmieniu obowiązującym w okresie od 01.01.1990r. do 14.11.1991r. - obowiązkowe ubezpieczenie społeczne określone ustawą, zwane dalej „ubezpieczeniem”, obejmuje osoby wykonujące stale i odpłatnie pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, zawartej z jednostkami gospodarki uspołecznionej (ust. 1). Umową agencyjną lub umową zlecenia w rozumieniu ustawy, zwaną dalej „umową”, jest umowa, na podstawie której osoba ją zawierająca zobowiązuje się do wykonywania określonych czynności w imieniu jednostki gospodarki uspołecznionej lub na rzecz tej jednostki (ust. 2). Pracę uważa się za wykonywaną stale, jeżeli trwa nieprzerwanie co najmniej sześć miesięcy (ust. 3).

Stosownie do art. 4 powołanej ustawy, obowiązek ubezpieczenia powstaje z dniem oznaczonym w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania. Obowiązek ubezpieczenia ustaje z dniem rozwiązania lub wygaśnięcia umowy (art. 5).

W myśl art. 27 ust. 1 cytowanej ustawy, jeżeli po upływie roku kalendarzowego okaże się, że w ciągu tego roku przeciętny miesięczny dochód z wykonywania umowy nie osiągnął połowy najniższego wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej składki opłacone za ten rok podlegają zwrotowi, a tego roku nie wlicza się do okresu ubezpieczenia wymaganego do uzyskania świadczeń na podstawie ustawy. Kwotę składek podlegającą zwrotowi pomniejsza się o kwotę pobranych w ciągu tego roku zasiłków przewidzianych w art. 6 ust. 1 pkt 2 i 3.

Sąd uznał za wiarygodne zalegające w aktach rentowych dokumenty dotyczące wnioskodawczyni. Dowody te korespondowały ze sobą, nie były kwestionowane przez żadną ze stron.

W ocenie Sądu, żądanie A. G. zmiany zaskarżonej decyzji i ponownego ustalenia wysokości jej emerytury z uwzględnieniem do stażu pracy okresu od 28.08.1990r. do 30.04.1991r. nie mogło zostać uwzględnione.

Przytoczona wyżej regulacja art. 27 ustawy o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia stanowi jednoznacznie, że uwzględnieniu jako staż pracy mogą podlegać jedynie te okresy w których w danym roku kalendarzowym przeciętny miesięczny dochód z wykonywania umowy osiągnął co najmniej połowę najniższego wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej. Jeżeli warunek ten nie został spełniony, składki opłacone za ten rok podlegają zwrotowi, a tego roku nie wlicza się do okresu ubezpieczenia wymaganego do uzyskania świadczeń na podstawie ustawy.

Przedłożone przez odwołującą dokumenty nie pozwalają na odtworzenie osiąganych przez nią dochodów we wskazanym spornym okresie od 28.08.1990r. do 30.04.1991r. Brak jest w zebranym materiale dowodowym dokumentów wskazujących na wysokość osiąganych dochodów w poszczególnych miesiącach spornego okresu czy dokumentów stwierdzających, że od dochodów ubezpieczonej odprowadzane były składki na ubezpieczenia społeczne do ZUS. Złożone jeszcze w postępowaniu przed organem rentowym dowody w postaci zeznań świadków W. K. i J. T. również nie wskazują na wysokość osiąganych dochodów - potwierdzają jedynie, że ubezpieczona prowadziła placówkę gastronomiczną. Brak w aktach rentowych świadectwa za powyższy okres od 28.08.1990r. do 30.04.1991r. – ubezpieczona prowadziła punkt gastronomiczny w oparciu o umowę agencyjną, nie była pracownikiem Biura Organizacji (...).

W piśmie z dnia 19.04.2022r. (k. 20 akt sprawy) ZUS O/O. wskazał, że nie może potwierdzić okresu ubezpieczenia wnioskodawczyni z tytułu zatrudnienia w Wojewódzkim Związku (...) w T. z/s w S. w okresie od 01.03.1981r. do 30.04.1990r. (likwidacja zakładu 01.05.1990r.), ponieważ w/wym. zakład składał deklaracje bezimienne, tzn. podając liczbę zatrudnionych pracowników ogółem, bez imiennego wykazu osób ubezpieczonych i informacji o składnikach wynagrodzenia tych osób. Sąd Rejonowy w Tarnobrzegu wskazał, że akta sprawy z powództwa E. P. przeciwko A. G. o sygn. IV P 141/91 zostały przekazane do zniszczenia zgodnie ze spisem dokumentacji niearchiwalnej, przeznaczonej na makulaturę lub zniszczenie. Odwołująca nie wskazała następcy prawnego Przedsiębiorstwa (...).

Mając na względzie powyższe Sąd, w oparciu o przepis art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., oddalił odwołanie.