Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 1025 /23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2.

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 28 lipca 2023 roku, sygn. IV K 459/22

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☒

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Obrońca wyrokowi zarzucił :

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku polegający na uznaniu oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów , podczas gdy zebrany materiał dowodowy nie daje podstaw do przypisania winy oskarżonemu,

- obrazę przepisów postępowania tj. art. 170 § 1 pkt 2 kpk polegający na bezzasadnym oddaleniu wniosków dowodowych oskarżonego o dopuszczenie dowodów z zeznań świadków T. K. i D. W., jako nieistotnych dla istoty sprawy podczas gdy były one istotne z uwagi na obustronny konflikt między oskarżonym a pokrzywdzonymi oraz na potwierdzenie faktów, że to oskarżony w relacjach z pokrzywdzonymi jest ofiarą.

Oskarżony w swojej apelacji wskazał, że nie zgadza się z wyrokiem i uznanie go winnym zarzucanych przestępstw; negował wiarygodność zeznań świadków a zwłaszcza pokrzywdzonych w sprawie; obszernie przedstawił własny punkt widzenia relacji z pokrzywdzonymi na przestrzeni ostatnich lat oraz przebieg zdarzeń objętych zarzutami; w niewybredny sposób oceniał osoby pokrzywdzonych, negował jakąkolwiek winę po swojej stronie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadne

☒ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacje niezasadne. Ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd meriti nie zostały skutecznie zakwestionowane, a ich poprawność zdyskwalifikowana; w procedurze dochodzenia do nich Sąd nie uchybił dyrektywom art. 7 k.p.k., nie pominął istotnych w sprawie dowodów, nie oparł się na dowodach na rozprawie nieujawnionych, sporządził uzasadnienie zrozumiałe, wewnętrznie niesprzeczne, niesprzeczne też z regułami logicznego rozumowania. Skarżący, wyrażając własną odmienną oceną dowodów i wyprowadzając własne wnioski w tym zakresie nie wykazali w wiarygodny i przekonywający sposób, aby ocena dowodów dokonana przez Sąd meriti nosiła cechy dowolności (wykraczając tym samym poza granice ocen swobodnych zakreślone dyrektywami art. 7 k.p.k.).Tego rodzaju uchybień jakie skarżący podnosili w związku z oceną czynów zarzucanych oskarżonemu, aby rodziły one wątpliwości co do merytorycznej trafności zaskarżonego wyroku w tym zakresie, Sąd Okręgowy w niniejszej sprawie jednak nie stwierdził. Rzecz w tym, że dla skuteczności argumentacji nie wystarczy wysłowienie własnego stanowiska, odmiennego od ustaleń Sądu meriti. Konieczne jest natomiast wykazanie w oparciu o dowody i ich wnikliwą ocenę, że ustalenia te są błędne, wskazanie możliwych przyczyn powstałych błędów i wszechstronne uargumentowanie własnego odmiennego stanowiska.

Skarżący tego rodzaju argumentacji i na takim poziomie jej przekonywalności, nie przedstawili. Wbrew ich twierdzeniom, w ocenie Sądu odwoławczego analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego pozwala w pełni na podzielenie przekonania Sądu meriti o tym, iż oskarżony swoim zachowaniem zrealizował znamiona zarzucanych mu czynów. Gołosłowna argumentacja skarżących całkowicie traci jakąkolwiek przekonywalność w konfrontacji ze zgromadzonymi w sprawie dowodami w postaci zeznań pokrzywdzonych oraz zeznań pozostałych świadków, które bez wątpienia pozwalały Sądowi pierwszej instancji na przyjęcie prawidłowych ustaleń w zakresie, które włączone zostały do podstawy faktycznej zaskarżonego wyroku.

Przy tym ocena dowodów poczyniona przez sąd I instancji jest bezstronna, pełna i wolna od błędów faktycznych czy logicznych oraz zgodna z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego. Ocena zebranych w sprawie dowodów, a więc wyjaśnień oskarżonego, zeznań świadków i dokumentów dokonana została przez Sąd Rejonowy w sposób należyty , nie zawiera błędów natury logicznej, jest zgodna ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. Skarżący nie wykazali zaś w skargach apelacyjnych , aby w zaskarżonym wyroku, przy ocenie dowodów, Sąd dopuścił się obrazy art.7 kpk.

Z kolei analiza treści sformułowanych przez oskarżonego zarzutów oraz ich uzasadnienia prowadzi do wniosku, że skarżący wadliwości zapadłego wyroku upatruje przede wszystkim w nieuprawnionym - jego zdaniem - obdarzeniu wiarą zeznania pokrzywdzonych, przy jednoczesnym zdyskredytowaniu wyjaśnień oskarżonego. Tymczasem Sąd Rejonowy dokonując oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego rozważył w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku zeznania wszystkich świadków oraz wyjaśnienia oskarżonego, wskazał którym i dlaczego dał wiarę oraz którym zeznaniom i wyjaśnieniom nie dał wiary, przedstawiając motywy swoich ocen.

Apelacja oskarżonego zawiera odmienną ocenę dowodów, korzystną dla niego i sprowadza się do stwierdzenia że to pokrzywdzeni był agresorami a oskarżony ofiarą.

Sąd odwoławczy nie dostrzega żadnych argumentów dla których pokrzywdzeni G. i P. K. mieliby interes w tym, aby w sposób, który nie odpowiada prawdzie, przedstawić stan faktyczny i obciążać oskarżonego. Oceniając zeznania tych świadków , trzeba podkreślić brak jakiejkolwiek tendencyjności czy złośliwości w ich relacjach. Chcąc zatem zdyskwalifikować te dowody, należałoby przyjąć, że w toku całego postępowania świadczyli w złej wierze, że zdecydowali się fałszywie oskarżać – to znaczy umyślnie i nieprawdziwie niewinnego człowieka. Brakuje jednak jakichkolwiek danych, które czyniłyby tę czysto teoretyczną tezę choćby w niewielkim stopniu prawdopodobną.

Co istotne zeznania pokrzywdzonych znalazły potwierdzenie w zeznaniach postronnych świadków – policjantów, którzy przybywali na interwencje do miejsca zamieszkania stron oraz w zeznaniach S. O..

Należy też zauważyć, iż merytoryczna ocena dowodów w myśl obowiązujących przepisów procesu karnego, należy do sądu orzekającego, który zachowuje bezpośredni kontakt z przesłuchiwanymi osobami. Lektura protokołów przesłuchania zawierających zazwyczaj treść wystylizowaną przez protokolanta , z istoty rzeczy pełną ocenę ogranicza. Spostrzeżenia i wrażenia wynikające z bezpośredniego kontaktu z osobą przesłuchiwaną, umożliwiające ocenę poziomu intelektualnego przesłuchiwanej osoby, jej stanu emocjonalnego w czasie wypowiadania się, a także jej zachowania się i sposobu formułowania wypowiedzi, nie są obojętne dla kształtowania poglądu o wiarygodności przedstawionej relacji.

Nietrafny jest też zarzut obrońcy obrazy art. 170 § 1 pkt 2 k.p.k. Nieuprawnione jest stanowisko, że każda inicjatywa dowodowa winna być bezkrytycznie akceptowana przez sąd. Jest zgoła inaczej, bo oddalenie wniosku dowodowego pozostaje uprawnieniem sądu, które wprost przewiduje art. 170 § 1 k.p.k. Jeśli sąd prawidłowo i przekonująco umotywował swoje stanowisko co do nieprzydatności dowodów wnioskowanych przez stronę, to stanowisko takie w żadnym razie nie może dawać podstawy do wysunięcia zarzutu naruszenia prawa procesowego. Sąd I instancji oddalając na k. 179-180 wnioski dowodowe swoje stanowisko prawidłowo, ze wskazaniem właściwych podstaw prawnych uzasadnił. Stanowisko to ma też podstawy w realiach sprawy.

Nadto stwierdzić należy, że wprawdzie sąd orzekający ma obowiązek przeprowadzania dodatkowych dowodów ale dopiero wówczas, gdy dokonując ich oceny uzna, że materiał dowodowy jest niepełny i nasuwa wątpliwości, co do stanu faktycznego sprawy, więc powinien być uzupełniony. Sąd I instancji uznał, że materiał dowodowy w tym konkretnym zakresie jest pełen a „Sąd zobowiązany jest do przeprowadzania dodatkowych dowodów czy to z urzędu czy na wniosek strony tylko w takim zakresie, w jakim jest to niezbędne dla wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy. Innymi słowy w jakim jest to niezbędne dla prawidłowego wyrokowania” (wyrok SN 2003-05-28 OSNwSK 2003/1/1136).

Finalnie nie ma żadnych podstaw do negowania rozstrzygnięcia Sądu I instancji w części orzeczenia o winie oskarżonego.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanych mu czynów, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu I instancji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec ustaleń i argumentacji Sądu Rejonowego skarżący nie przedstawili przekonującej argumentacji pozwalającej na zmianę zaskarżonego wyroku w postulowanym zakresie. Apelacje zawierają odmienną a przy tym gołosłowną ocenę dowodów, korzystną dla oskarżonego i sprowadzają się do stwierdzenia, że dowody „niekorzystne” dla oskarżonego, są niewiarygodne i należy odmówić dania im wiary, a uznać za wiarygodne odmienne twierdzenia oskarżonego.

Natomiast wniosek o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania jest sprzeczny z treścią art. 437 § 2 k.p.k.. Również nie zachodzą przesłanki wskazane w art. 439 § 1 k.p.k. oraz art. 454 k.p.k..

Nie ma żadnych podstaw do negowania rozstrzygnięcia Sądu I instancji w części orzeczenia o winie oskarżonego.

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Konieczność uzupełnienia podstawy prawnej skazania o art. 4 § 1 k k; orzeczenie o karze za przypisane oskarżonemu czyny.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Wymierzona oskarżonemu za przypisane czyny kara roku pozbawienia jest rażąco niewspółmiernie surowa do stopnia jego winy i stopnia społecznej szkodliwości jego czynu., a całokształt represji karnej przekracza stopień winy. Wymierzając temu oskarżonemu karę sąd nie dostrzegł, że całokształt represji karnej przekracza stopień jego winy tj. wymierzono karę ponad jego winę.

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Orzeczenie o winie

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Argumentacja jak powyżej. Oskarżony niewiarygodny; wskazane dowody obciążające jednoznaczne ; apelacje niezasadne i wyłącznie polemiczne.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

podstawę prawną skazania uzupełniono o art. 4 § 1 k k; wymiar orzeczonej kary pozbawienia wolności obniżono do 6 miesięcy.

Zwięźle o powodach zmiany

Brzmienie art.190 § 1 k. k. zostało zmienione ustawą z dnia 7 lipca 2022 roku o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw; przestępstwo jest surowiej karane, podwyższono zagrożenie karą do 3 lat pozbawienia wolności; w konsekwencji orzekając w niniejszej sprawie należało zastosować art. 4 § 1 k k zgodnie z którym „jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli jest względniejsza dla sprawcy”.

Kara wymierzona przez Sąd Rejonowy w wysokości roku pozbawienia wolności za czyn przypisany oskarżonemu byłaby rażąco niewspółmiernie surowa do stopnia jego winy i stopnia społecznej szkodliwości jego czynów. Wymierzając temu oskarżonemu karę Sąd Rejonowy w Bydgoszczy nienależycie ocenił stopień winy oskarżonego we wskazanym zakresie. Oczywistym bowiem jest, iż w każdym wypadku wymierzania kary sąd winien baczyć, aby całokształt represji karnej nie przekraczał stopnia winy ( tzn. by nie wymierzono kary ponad winę sprawcy, chociażby przemawiały za tym potrzeby prewencji indywidualnej i ogólnej).

Dlatego też Sąd zmienił zaskarżony wyrok poprzez obniżenie kary pozbawienia wolności za czyny przypisane oskarżonemu do 6 miesięcy uznając ją za adekwatną do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynów oraz że spełni ona wobec niego cele kary w zakresie wychowawczego oddziaływania a przy tym jest adekwatna do stopnia winy.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3.

O kosztach pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu Sąd Okręgowy orzekł na podstawie § 17 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (uwzględniając treść wyroku TK z dnia 20.12.2022 roku w sprawie SK 78/21).

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

4..

Oskarżony z uwagi na swoją sytuację majątkową oraz konieczność odbycia kary pozbawienia wolności nie jest w stanie uiścić opłaty i wydatków postępowania odwoławczego, zaszły okoliczności wymienione w art. 624§1 kpk w zw. z art. 636 § 1 kpk.

PODPIS