Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 124/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 15 grudnia 2023 roku w sprawie II K 479/22.

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

-------------------

----------------------------------------------------------

------------

---------------

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

-------------------

----------------------------------------------------------

-------------

---------------

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

---------------

--------------------------------------------------------------

-----------------------------------------------

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

---------------

--------------------------------------------------------------

-----------------------------------------------

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Podniesione w apelacji obrońcy oskarżonego T. W. zarzuty:

I. obrazy przepisów prawa materialnego (w zakresie czynu pierwszego) art. 278a k.k. w zw. z art. 1 § 1 k.k. polegającą na uznaniu, iż oskarżony swoim zachowaniem zrealizował znamiona typu czynu zabronionego opisanego w art. 278a k.k., podczas gdy w rzeczywistości w momencie orzekania przepis ten nie obowiązywał, a tym samym opisane w zarzucie zachowanie nie stanowiło przestępstwa (co najwyżej stanowiło wykroczenie),

II. obrazy przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia:

a) art. 399 § 2 k.p.k. poprzez pozorne uwzględnienie wniosku złożonego przez obrońcę o przerwie w rozprawie i zarządzenie kilkudziesięciominutowej przerwy celem przygotowania do obrony, w sytuacji, gdy ze względu na zmianę kwalifikacji prawnej czynów zarzucanych oskarżonemu, koniecznym było skrupulatne przeanalizowanie jego sytuacji, co nie było możliwe w siedzibie sądu, bez komentarzy, dostępu do bazy LEX, czy choćby komputera, w przepadku oskarżonego pozbawionego wolności – przygotowanie do samodzielnej obrony po prostu nie mogło zaistnieć,

b) art. 5 § 2 k.p.k. poprzez rozstrzygnięcie wątpliwości w zakresie przywłaszczenia mienia na niekorzyść oskarżonego, pomimo iż sam pokrzywdzony (a zatem jedyna osoba świadcząca przeciwko oskarżonemu) nie ma pewności, czy przedmiot został przywłaszczony przez oskarżonego,

c) art. 7 k.p.k. poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego i odgórne przyjęcie, że wersja zdarzeń przedstawiona przez pokrzywdzonego jest prawdziwa, natomiast wersja zdarzeń przedstawiona przez oskarżonego z całą pewnością stanowi przyjętą linię obrony, podczas gdy w rzeczywistości to w zeznaniach pokrzywdzonego pojawiają się wewnętrzne sprzeczności dotyczące np. sposobu zniszczenia lusterka lub chronologii zdarzeń, -

d) art. 7 k.p.k. poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego i przyjęcie, że zachowanie oskarżonego stanowiło wyraz trwałego negatywnego nastawienia do porządku prawnego, a tym samym stanowiło występek chuligański, podczas gdy oskarżony był karany jedynie raz i poza tą sytuacją nie wchodził w konflikt z prawem,

e) art. 7 k.p.k. poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego i przyjęcie, że oskarżony przywłaszczył sztabę zabezpieczającą, podczas gdy okoliczność ta nie znajduje poparcia w żadnym z dowodów,

A w przypadku nie podzielenia powyższych argumentów i uznania, że stan faktyczny został ustalony w sposób prawidłowy:

f) art. 7 k.p.k. poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego i przyjęcie, że sztaba zabezpieczająca jest warta 648,40 zł podczas gdy powyższa wartość nie znajduje potwierdzenia w opinii biegłego, ani jakimkolwiek dokumencie znajdującym się w aktach sprawy,

g) art. 7 k.p.k. poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego i przyjęcie, że lewe lusterko jest warte 743,48 zł podczas gdy okoliczność ta nie znajduje potwierdzenia w opinii biegłego, ani jakimkolwiek dokumencie znajdującym się w aktach sprawy, a nadto nawet w przypadku przyjęcia najmniej korzystnej wersji dla oskarżonego, należałoby uznać iż nie zniszczył on całego lusterka a jedynie jego obudowę,

h) art. 7 k.p.k. poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego i błędne ustalenie poziomu krzywdy pokrzywdzonego, a w konsekwencji wymierzenie nawiązki w kwocie 8000 zł podczas gdy w rzeczywistości obrażenia pokrzywdzonego nie uzasadniały orzeczenia nawiązki w tak wysokiej kwocie,

i) art. 7 k.p.k. poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego i uznanie, że celowym jest podanie wyroku do publicznej wiadomości, podczas gdy w rzeczywistości orzeczenie tego środka karnego w żaden sposób nie może wpływać na kształtowanie poszanowania prawa w społeczeństwie.

III. W zakresie punktu 2 wyroku rażącą niewspółmierność kary poprzez wymierzenie jej w maksymalnym wymiarze, podczas gdy brak jest ku tak surowej reakcji jakichkolwiek argumentów, albowiem zniszczenie lusterka samochodowego, którego wartość wynosi kilkaset złotych, przez osobę która w przeszłości nigdy nie popełnia podobnego wykroczenia nie wymaga sięgania po najsurowszy z dostępnych instrumentów prawnokarnych

IV. W zakresie punktu 3 i 4 wyroku rażącą niewspółmierność kary poprzez wymierzenie jej w wysokości nieprzystającej do realiów sprawy, nieoddającej stopnia społecznej szkodliwości, sposobu zdemoralizowania sprawcy, winy.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. I i Ad. II a) i f) Wobec uniewinnienie oskarżonego T. W. od czynu opisanego w punkcie I aktu oskarżenia, a przypisanego w punkcie 1 wyroku na skutek uwzględnienia zarzutów z punktów II. b) – II. e) wskazane zarzuty odnoszące się do tego czynu zdezaktualizowały się, a tym samym, odnoszenia się do wyrażonych w nich argumentów stało się bezprzedmiotowe.

Ad. II b) – II e) Zasadne okazały się zarzuty dotyczące czynu opisanego w punkcie I aktu oskarżenia, a przypisanego w punkcie 1 wyroku odnoszące się w pierwszej kolejności do przeprowadzonej w tym względzie oceny dowodów i sprowadzające się do zanegowania ustaleń sądu I instancji.

Przypomnieć w tym miejscu należy, iż przekonanie sądu o wiarygodności określonych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną prawa procesowego, a więc mieści się w ramach swobodnej oceny dowodów jedynie wtedy, gdy jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy całokształtu okoliczności i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy, stanowi wynik rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego, jest wyczerpująco i logicznie – z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego – argumentowane w uzasadnieniu (zobacz: OSNKW 7-9/1991, poz.41). Pamiętać też należy, iż konsekwencją zasady prawdy (art. 2 § 2 k.p.k.) jest wymóg, aby ustalenia faktyczne, w oparciu o które następuje orzekanie, były udowodnione, tylko wówczas można przyjąć, że są one prawdziwe, czyli zgodne z rzeczywistością. Organy procesowe w ramach swobodnej oceny dowodów są ustawowo zobligowane do ukształtowania przekonania dopiero na podstawie wszystkich przeprowadzonych dowodów ocenianych według zasad prawidłowego rozumowania z pełnym wykorzystaniem dostępnej wiedzy i doświadczenia życiowego (art. 7 k.p.k.). Kodeks nie narzuca żadnych dyrektyw, które nakazywałyby określone ustosunkowanie się do konkretnych dowodów i nie wprowadza różnic co do wartości poszczególnych dowodów. Zasada prawdy materialnej jest adresowana do wszelkich organów procesowych. Nie da się jednak zawsze bezwzględnie ustalić przebiegu zdarzenia, lecz niekiedy tylko w takim zakresie, na jaki zezwalają na to zebrane dowody oraz dostępna wiedza i ukształtowane na jej podstawie doświadczenie życiowe. W toku prowadzonych czynności uprawnione organy mają jednak obowiązek wnikliwego zbadania i uwzględnienia wszystkich okoliczności zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 4 k.p.k.). Wyrok musi być wynikiem analizy całokształtu ujawnionych okoliczności, a więc i tych które go podważają. Pominięcie istotnych dla sprawy okoliczności, mogących mieć wpływ na rozstrzygnięcie w kwestii winy, stanowi oczywistą obrazę przepisu art. 410 k.p.k. Podzielić też należy konsekwentne poglądy orzecznictwa, że przekonanie Sądu o wiarygodności jednych dowodów i jej braku w przypadku innych, pozostaje pod ochroną przepisu art. 7 k.p.k., jeżeli zostało poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy, rozważeniem okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego, pozostaje zgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz zostało wyczerpująco i logicznie uargumentowane w uzasadnieniu wyroku (tak np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11.04.2018 r., IV KK 104/18, opubl. Legalis).

Przenosząc powyższe na grunt przedmiotowej sprawy zauważyć należy, iż Sąd Rejonowy dokonał błędnej oceny dowodów w zakresie inkryminowanego oskarżonemu czynu polegającego na przywłaszczeniu sztaby zabezpieczającej tylne drzwi od chłodni. Bowiem z wyjaśnień oskarżonego wynika, że konsekwentnie nie przyznał się do stawianego mu zarzutu, a z relacji pokrzywdzonego nie można wysnuć jednoznacznej, nie budzącej wątpliwości tezy, iżby oskarżony świadomie i celowo w/w przedmiot zabrał ze sobą i przywłaszczył. Wszak w postępowaniu przygotowawczym w dniu 01 marca 2022 roku K. J. zeznał (vide k. 3), że „Po chwili ten mężczyzna wziął do ręki sztabę zabezpieczającą tylne drzwi od chłodni, która znajdowała się pomiędzy drzwiami, a fotelem kierowcy. Uderzył nią w moje boczne lusterko, powodując uszkodzenie. Widząc to wszystko ja wyszedłem z kabiny chcąc go powstrzymać od dalszego uszkadzania mojego pojazdu. Dochodzi między nami do wymiany zdań, po czym on raz jeszcze bierze zamach, jednak tym razem uderza mnie w twarz. Ja przez chwilę byłem zamroczony i zdezorientowany całą sytuacją. Mężczyzna widząc to wszystko szybko udał się do swojego pojazdu i odjechał w kierunku C.. Prawdopodobnie sprawca trzymał w ręku wspomnianą sztabę zabezpieczającą z którą wsiadł do swojego pojazdu, ale nie jestem pewien”. A na rozprawie przed sądem w dniu 08 listopada 2023 roku (vide k. 133) oznajmił – po swobodnej wypowiedzi, a następnie odczytaniu mu zeznań z postępowania przygotowawczego wobec istotnych różnic w depozycjach - że „Ja nie jestem pewien czy oskarżony wsiadając do swojego samochodu miał ze sobą tą metalową sztabę. Ja dzisiaj mówiłem inaczej, bo za długo to było tzn. za długo czasu minęło od zdarzenia i niektóre rzeczy pozamieniałem”. Powyższe wskazuje jednoznacznie, że nie ma żadnych wyraźnych i zdecydowanych dowodów na sprawstwo i winę oskarżonego w tym zakresie. Tym samym, chybione było stanowisko Sądu meriti w tym względzie, który w sposób arbitralny i nieuprawniony konkludował, że różnice w zeznaniach K. J. zostały wyjaśnione, gdyż wynikały z upływu czasu, dynamiki zdarzenia oraz traumatycznego jego charakteru dla pokrzywdzonego. O ile bowiem zgodzić należy się faktem, że zajście miało charakter żywiołowy i traumatyzujący dla K. J., a od jego daty do chwili rozprawy sądowej minęło ponad półtora roku, niemniej jednak błędnie Sąd Rejonowy uznał, że to T. W. zabrał ze sobą opisaną sztabę i oddalił się z miejsca zdarzenia. Tym bardziej, że to relacje pokrzywdzonego z dnia zdarzenia, składane bezpośrednio po nim, niejako „na gorąco”, noszą walor wiarygodności i ostatecznie zostały też potwierdzone przez pokrzywdzonego. Fakt ten jednak został bezzasadnie pominięty przez Sąd meriti, co skutkowało uznaniem oceny dowodów w tym zakresie za dowolną, niezgodną z logiką i doświadczeniem życiowym. W reasumpcji brak jest zatem jakichkolwiek dowodów przemawiających za tym, że oskarżony faktycznie przywłaszczył sobie ten przedmiot, co skutkowało uniewinnieniem od stawianego mu w tym względzie zarzutu.

W tym miejscu, wskazać należy, iż zarzuty zawarte w punktach II a), II c), II d), II g) odnoszące się do oceny dowodów w pozostałym zakresie okazały się chybione, zaś ustalenia poczynione w oparciu o analizę dowodów wiodą do przekonania, że brak było podstaw do modyfikacji w postulowanym przez obrońcę kierunku i kształcie. A zatem, odnosząc się do wyartykułowanych przez skarżącego zarzutów w realiach niniejszej sprawy, postępowanie dowodowe i poczynione ustalenia faktyczne wskazują, że oskarżony dopuścił się popełnienia przypisanego mu wykroczenia stypizowanego w art. 124 § 1 k.w. oraz przestępstwa stypizowanego w art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 57a §1 k.k. Zważyć należy, iż popełnione przez oskarżonego czyny na szkodę K. J. charakteryzował znaczny stopień społecznej szkodliwości. Godziły bowiem w istotne dobro chronione prawem jakim jest mienie, ale również zdrowie i życie drugiego człowieka. Zachowanie oskarżonego polegające na uszkodzeniu obudowy lusterka lewego bocznego pojazdu ciężarowego – co z uwagi na wartość uszkodzeń zakwalifikowane zostało jako wykroczenie - oraz uderzeniu pokrzywdzonego cechowała agresja i przemoc. Co do kwestii przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu, skutek działania sprowadzał się do spowodowania u pokrzywdzonego obrażeń dotkliwych. Poza tym wymieniony działał w sposób zuchwały, skoro pobicia pokrzywdzonego dokonywał w miejscu ogólnie dostępnym (publicznie), bez powodu i w czasie, w którym jego działanie mogło być zauważalne przez osoby postronne, innych kierujących i pasażerów pojazdów na drodze (...). Skarżący nie wykazał, aby zaniechanie dłuższej przerwy w rozprawie miało wpływ na rozstrzygnięcie w przedmiotowej sprawie w zakresie modyfikacji prawnej czynów inkryminowanych oskarżonemu, jak również aby w sposób arbitralny i bezzasadny określono wartość lewego lusterka na kwotę 743,48 zł. Zważyć bowiem należy, iż wykazany został zarówno chuligański sposób działania oskarżonego T. W. uwarunkowany okolicznościami zdarzenia gwałtownego, dokonanego publicznie i z dużą dozą agresji złej woli, a nade wszystko bez powodu, jak również udokumentowano wartość szkody wyrządzonej na skutek umyślnego uszkodzenia obudowy lusterka (do tego czynu oskarżony się przyznał) – vide k. 8-10 i k. 19-21.

Ad. II h) Zastrzeżenia apelującego co do wysokości nawiązki orzeczonej na rzecz K. J. w kwocie 8.000 zł okazały się częściowo zasadne. W pierwszej kolejności konieczne jest podkreślenie, że przy ustalaniu wysokości nawiązki należy uwzględniać winę sprawcy, charakter i rozmiar krzywd, czas trwania cierpień oraz sytuację pokrzywdzonego, zwłaszcza gdy uległa ona pogorszeniu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 października 1998 r., I CKN 418/98, Lex nr 1215980). Uwzględniając powyższe Sąd odwoławczy uznał za słuszne i przekonujące twierdzenia apelującego, który wykazywał, że Sąd pierwszej instancji określając wysokość nawiązki w niedostatecznym stopniu uwzględnił okoliczności powstania krzywdy u pokrzywdzonego K. J. i negatywne następstwa czynu oskarżonego nie tylko w sferze jego cierpień fizycznych i psychicznych. Bowiem poza opinią specjalisty chirurga, który stwierdził u pokrzywdzonego stłuczenie głowy, stłuczenie twarzoczaszki i złamanie kości nosa, K. J. nie przedstawił innej dokumentacji medycznej, ani też nie wskazał, jakie dalsze konsekwencje wiązały się z tym pobiciem formułując jedynie roszczenie (bez określenia kwoty) o orzeczenie na jego rzecz zadośćuczynienia. Zdaniem Sądu Rejonowego w takim stanie rzeczy cierpienia pokrzywdzonego miałaby rekompensować kwota rzędu 8000 złotych. Podkreślić należy, iż uderzenie pokrzywdzonego w twarz sztabą zabezpieczającą tylne drzwi było jednorazowe, jakkolwiek niosło dotkliwe skutki. Uderzenie było na tyle silne, że spowodowało niewątpliwie bolesne obrażenia ciała w postaci stłuczenie głowy, stłuczenie twarzoczaszki i złamanie kości nosa. Wymienione obrażenie bez wątpienia wiązało się dla pokrzywdzonego ze sporą dawką bólu oraz dyskomfortem zarówno fizycznym, jak i psychicznym. Reasumując powyższe, wszystkie okoliczności przedmiotowego czynu i jego następstwa dla pokrzywdzonego mające wpływ na wysokość orzeczonej nawiązki skłoniły Sąd Okręgowy do uznania, że kwota po 5 000 złotych od oskarżonego będzie adekwatna by zadośćuczynić pokrzywdzonemu za doznane przez niego krzywdy. Jednocześnie Sąd II instancji stwierdził, że orzeczenie nawiązki we wnioskowanej przez apelującego kwocie 3 000 zł byłoby nieadekwatne do okoliczności sprawy.

Ad. II. i) Sąd I instancji prawidłowo uznał, za zasadne orzeczenie środka karnego podania wyroku do publicznej wiadomości poprzez ogłoszenie jego treści na stronie internetowej Sądu Rejonowego w Radomsku na okres 30 dni. Zarzut sformułowany w tym względzie jest zresztą i błędnie określony od strony jego charakteru procesowego i nieprawidłowo opisany. Stanowi on wszak zarzut rażącej niewspółmierności kary, który, by być skuteczny, musi wykazać, że rozważana kara jest w realiach danej sprawy (tak dotyczących strony przedmiotowej przypisanego sprawcy czynu, jak i tegoż strony podmiotowej) rażąco, a więc w sposób jednoznaczny, niewspółmiernie surowa. Tego zaś skarżący in concreto nie wykazuje. To, że sąd skorzystał z możliwości wymierzenia wobec oskarżonego wspomnianego środka karnego, uznając to za celowe nie dowodzi tego, iż uchybił jakimkolwiek normom procesowym. Aprobowanie tego typu twierdzeń doprowadziłoby wręcz do absurdalnych konsekwencji i pozbawiłoby sąd jego naturalnych prerogatyw. Oskarżony zachowując się w sposób publiczny, z ogromnym nasileniem złej woli i agresji, co prawidłowo wykazał Sąd meriti, a także prezentując w toku procesu - w dominującym zakresie - bezkrytyczną względem siebie postawę, składanie niespójnych wyjaśnień, tylko może potwierdzać słuszność rozstrzygnięcia Sądu meriti w zakresie dotyczącym środka karnego.

Ad. III. i IV. Odnosząc się do zarzutów rażącej niewspółmierności orzeczonych kar orzeczonych wobec oskarżonego stwierdzić należy, że są one częściowo słuszne.

Zdaniem sądu odwoławczego, w przedmiotowej sprawie, Sąd Rejonowy prawidłowo wyważył okoliczności przedmiotowe i podmiotowe czynów oskarżonego T. W. (wskazując, że cechuje je wysoka społeczna szkodliwość, zostały popełnione z dużą agresją i cechowała je zła wola, a także oskarżony był już w przeszłości karany za przestępstwo narkotykowe popełnione celu osiągnięcia korzyści majątkowej). Działania podsądnego były nagłe i gwałtowne, oraz zrealizowane w miejscu publicznym i w sposób brutalny, a przy tym, bez uzasadnionego powodu. Niemniej jednak Sąd Rejonowy zbyt dużą wagę przyłożył do tych właśnie elementów tracąc z pola widzenia fakt, iż pomimo uprzedniej karalności nie ma podstaw by uznać, że oskarżony jest osobą całkowicie zdemoralizowaną.

Trzeba pamiętać, że z racji na ocenny charakter zasad wymiaru kary, niewspółmierność kary, środka karnego czy nawiązki musi być natury zasadniczej, tzn. w stopniu niedającym się zaakceptować. W orzecznictwie podkreśla się ugruntowany pogląd, iż „rażąca niewspółmierność kary występuje wtedy, gdy kara orzeczona nie uwzględnia w należyty sposób stopnia społecznej szkodliwości przypisywanego czynu oraz nie realizuje wystarczająco celu kary, ze szczególnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i wychowawczych. Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza znaczną, wyraźną i oczywistą, a więc niedającą się zaakceptować dysproporcję między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą, czyli zasłużoną.” (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30.05.2017 r., sygn. II KK 156/17, opubl. Legalis nr 1604497). Zarzut rażącej niewspółmierności kary, środka karnego czy też nawiązki, jako zarzut z kategorii ocen można trafnie podnosić, gdy wymierzona kara lub środek nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przypisanego czynu, jak i osobowości sprawcy – innymi słowy, gdy jest w odczuciu społecznym karą niesprawiedliwą (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11.04.1985 r., V KRN 178/85, Lex 20053). Jak wskazuje się w orzecznictwie, zarzut niewspółmierności nie wymaga wskazania nowych, nieustalonych przez sąd okoliczności, polegać bowiem może na wykazaniu, że okoliczności prawidłowo ustalone mają takie znaczenie i ciężar gatunkowy, których orzeczona kara bądź nie uwzględnia w ogóle, bądź uwzględnia je w stopniu niedostatecznym (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23.10.1974 r., V KRN 78/74, Lex 18899). Podkreślić również należy, iż orzekanie o karze ma charakter indywidualny i jest procesem do pewnego stopnia subiektywnym, obejmującym dokonanie wyboru oraz zastosowanie odpowiedniej represji karnej właściwej dla konkretnej sytuacji i konkretnego sprawcy. Z tych powodów zasady i dyrektywy orzekania w przedmiocie kary zawarte w art. 53 k.k. pozostawiają organowi orzekającemu pewien zakres swobody w procesie jej wymierzania.

W ocenie Sądu Okręgowego, dolegliwość wymierzonych oskarżonemu T. W. kary 8 miesięcy pozbawienia wolności za przestępstwo z art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 57a § 1 k.k. i kary grzywny w kwocie 2000 złotych za wykroczenie z art. 124 § 1 k.w. - a więc na poziomie ukształtowanym orzeczeniem sądu odwoławczego - jest współmierna w stosunku do stopnia społecznej szkodliwości przypisanych mu czynów i spełnia zadania społecznego oddziaływania kary oraz cele szczególno - prewencyjne. Kary te są wynikiem trafnej oceny okoliczności przedmiotowych i podmiotowych czynów oraz właściwości i warunków osobistych oskarżonego T. W. i jako spełniające wymogi zakreślone dyrektywami przepisu art. 53 k.k., uznane być muszą za kary prawidłowo wyważone. Należy przy tym mieć nadzieję, że kary wymierzone oskarżonemu w niniejszym postępowaniu spełnią swoje cele nie tylko w indywidualnym zakresie, ale zwiększą także świadomość innych osób.

Przypisane oskarżonemu czyny miały charakter zawiniony. W ustalonym bowiem stanie faktycznym oskarżony mógł zachować się zgodnie z prawem i nie zachodziły żadne okoliczności, które z uwagi na osobowość oskarżonego mogłyby wpływać ograniczająco na możliwość jego zachowania się w sposób zgodny z prawem, czy też okoliczności, które wyłączałyby jego winę. W związku z tym, powyższe kary są adekwatne zważywszy, że nie były to zdarzenia incydentalne w dotychczasowym życiu oskarżonego (był osobą uprzednio karaną) w kontekście powyższych wniosków oraz mając na uwadze całokształt okoliczności związanych z naruszeniem przez oskarżonego porządku prawnego, w tym również okoliczność, że naruszenie porządku prawnego miało charakter umyślny, a także fakt, iż w istocie rzeczy wina i stopień społecznej szkodliwości zarzucanych mu czynów, są znaczne.

Wniosek

Wniosek o uniewinnienie oskarżonego od zarzutu opisanego w punkcie I i III, wymierzenie łagodniejszej kary w zakresie punktu II wyroku, uchylenie wyroku w zakresie punktów 4-9, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Radomsku ze względu na liczbę popełnionych uchybień, ewentualnie wymierzenie łagodniejszych kar rodzajowych, zmianę wysokości kary łącznej poprzez jej obniżenie, obniżenie nawiązki orzeczonej na rzecz pokrzywdzonego do kwoty 3000 zł.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd Okręgowy podziela ocenę materiału dowodowego dokonaną przez Sąd Rejonowy w zakresie czynów przypisanych oskarżonemu w punkcie 2 i 3 zaskarżonego, jak i odtworzony na podstawie tego materiału stan faktyczny. Kontrola odwoławcza wykazała wszak, że Sąd Rejonowy dokonując ustaleń faktycznych w tym względzie działał w zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów, w ramach i na podstawie obowiązującego prawa oraz zasad doświadczenia życiowego. Stąd też rozumowanie Sadu Rejonowego, które doprowadziło do dokonania ustaleń faktycznych na kanwie przedmiotowej sprawy w tym zakresie, znajduje odzwierciedlenie w treści uzasadnienia, w którym Sąd Rejonowy w sposób syntetyczny i trafny odniósł się do poszczególnych dowodów, a Sąd odwoławczy w pełni ocenę tą aprobuje.

Zmiana wyroku była natomiast zasadna w zakresie czynu I aktu oskarżenia przypisanego w punkcie 1 wyroku, od którego oskarżony został uniewinniony, a w konsekwencji zasady okazał się wniosek o uchylenie punktów 4 i 5 wyroku.

Zasadne również okazały się częściowo wnioski postulujące wymierzenie kary łagodniejszego rodzaju za czyn opisany w punkcie 2 wyroku oraz obniżenie kary pozbawienia wolności i nawiązki w związku ze skazaniem za czyn przypisany w punkcie 3 wyroku.

Z przyczyn opisanych powyżej, niezasadne natomiast okazały się wnioski dotyczące uniewinnienia oskarżonego od czynu opisanego w punkcie III aktu oskarżenia, uchylenie wyroku w zakresie punktów 6-9, a także postulujące obniżenie nawiązki do kwoty wskazanej przez skarżącego.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Utrzymanie w mocy wyroku w zakresie nie podlegającym modyfikacji orzeczeniem sądu odwoławczego opisanej w punkcie 5.2.1.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Prawidłowość rozstrzygnięcia Sądu I instancji w zakresie ustalenia sprawstwa oskarżonego T. W., kwestii jego winy i kwalifikacji prawnej przypisanych mu czynów w tym zakresie.

Brak także podstaw do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji w odniesieniu do oskarżonego T. W..

Z tych powodów Sąd Okręgowy, nie dopatrując się również uchybień podlegających uwzględnieniu z urzędu, określonych w art. 439 k.p.k. i art. 440 k.p.k., zaskarżony wyrok wobec oskarżonego utrzymał w mocy w zakresie nie podlegającym modyfikacji opisanej w punkcie 5.2.1.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zmieniono zaskarżony wyrok ten sposób, że:

a. uchylono rozstrzygnięcie o karze łącznej zawarte w punkcie 4;

b. uniewinniono oskarżonego T. W. od czynu zarzuconego mu w punkcie I aktu oskarżenia, a przypisanego w punkcie 1 wyroku, a koszty procesu związane z tym czynem przejęto na rachunek Skarbu Państwa;

c. uchylono rozstrzygnięcie zawarte w punkcie 5;

d. w miejsce orzeczonej w punkcie 2 kary aresztu na podstawie art. 124 § 1 k.w. wymierza oskarżonemu T. W. karę grzywny w wysokości 2000 (dwa tysiące) złotych;

e. obniżono orzeczoną w punkcie 3 karę pozbawienia wolności do 8 (ośmiu) miesięcy;

f. obniżono orzeczoną w punkcie 7 nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego K. J. do kwoty 5.000 złotych.

Zwięźle o powodach zmiany

Powyższe zmiany wynikały z częściowego uwzględnienia zarzutów apelacji skarżącego, o czym szerzej w części 3 uzasadnienia.

Ad. a) W związku z koniecznością uniewinnienia oskarżonego T. W. od czynu zarzucanego mu w punkcie I aktu oskarżenia i przypisanego w punkcie 1 wyroku niezbędne było uchylenie orzeczonej wobec niego kary łącznej.

Ad. b) i c) Wskutek przyjęcia przez Sąd Okręgowy, po wszechstronnej analizie dowodów i ich ponownej ocenie, że brak jednoznacznych i nie budzących wątpliwości dowodów, aby oskarżony T. W. dokonał zabrał w celu przywłaszczenia sztabę zabezpieczającą tylne drzwi od chłodni okoliczność ta przesądza zatem o braku występowania jakichkolwiek podstaw prawnych do stawiania mu zarzutów w tym zakresie. W konsekwencji należało zatem uchylić rozstrzygnięcie dotyczące obowiązku naprawienia szkody z tym związanej.

Ad. d) – f) W związku z uznaniem, że w tym zakresie zarówno zastosowane kary, jak i środek kompensacyjny cechuje rażąca surowość podlegały one modyfikacji w opisanym powyżej zakresie.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

-----------------------------------------------------------------------

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.1.4.1.

-----------------------------------------------------------------------

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

-----------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

4

Na podstawie art. 634 k.p.k. w zw. z art. 627 k.p.k. zasądzono od oskarżonego T. W. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 280 złotych tytułem opłaty za obie instancje i kwotę 20 złotych tytułem wydatków poniesionych w postępowaniu odwoławczym.

7.  PODPIS

0.1.1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego T. W..

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 15 grudnia 2023 roku w sprawie II K 479/22.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana