Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 142/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1.

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z 16 listopada 2023r., sygn. IX K 1089/22

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

2.

3.

.

.

1.  naruszenie art. 101 § 1 pkt.4 k.k. przez jego niezastosowanie w zakresie czynu polegającego na dokonaniu przez oskarżoną nagrania i udostępnienia go osobom trzecim w styczniu 2016 roku,

2.  naruszenie art. 267 § 3 k.k. poprzez uznanie, że oskarżoną można uznać za osobę „nieuprawnioną do uzyskania informacji „ w znaczeniu użytym w tym przepisie,

3.  naruszenie art. 342 § 1 k.p.k polegające na tym ,że ani w sentencji wyroku ani w jego uzasadnieniu nie zostało określone jakie właściwie informacje uzyskała oskarżona – co z kolei uniemożliwia ocenę tego czy były to informacje do których była „ nieuprawniona” w znaczeniu art. 267 § 3 k.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad.1. Zarzut niezasadny. W niniejszej sprawie nie nastąpiło przedawnienie karalności czynu oskarżonej. Skarżący, podnosząc taki zarzut, hipotetycznie rzecz ujmując, miałby rację jedynie w sytuacji, gdyby zarzucony oskarżonej czyn ograniczył się do działania w 2016 roku. Tymczasem w niniejszej sprawie działanie oskarżonej nie ograniczało się , jak twierdzi obrońca, do pojedynczego zdarzenia w styczniu 2016 roku ale zostało powielone później w 2019 roku, co skutkowało ujawnieniem urządzenia podsłuchowego w listopadzie 2019 roku.

Jak wskazuje się bowiem w orzecznictwie, zarówno przy przestępstwach rozciągniętych w czasie, wieloczynowych, trwałych, jak i o charakterze ciągłym, za czas popełnienia takich przestępstw traktować należy ostatni moment działania sprawcy, w tym czas dokonania ostatniego z czynów składających się na realizację przestępstwa ciągłego (tak już w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 15 kwietnia 2002 r., II KKN 387/11, LEX nr 52943, zob. też np. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 27 maja 2009 r., II KK 273/09, LEX nr 843140 i z dnia 24 listopada 2011 r., V KK 236/11, LEX nr 1103630). Tym samym jest tu istotny moment ostatniego z tych zachowań, wchodzących w skład czynu ciągłego. Poszczególne zachowania opisane w czynie ciągłym, nawet jeśli pozwalają na ich «naturalne» wyodrębnienie oraz gdy wypełniają w całości znamiona poszczególnych czynów zabronionych, nie mogą być analizowane w kontekście terminów przedawnienia w oderwaniu od treści art. 101 k.k., co sprawia, że następuje przedawnienie całości przestępstwa, a nie jego poszczególnych składników.

Skoro zatem działanie oskarżonej zakończyło się w listopadzie 2019 roku, to z pewnością nie nastąpiło przedawnienie jego karalności.

Ad. 2-3. Zarzuty niezasadne. W sprawie nie doszło do obrazy prawa materialnego we wskazanym przez obrońcę zakresie ani obrazy prawa procesowego. Uszło też uwadze skarżącego, że zarzut obrazy przepisów postępowania, można skutecznie postawić tylko wtedy, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść orzeczenia. Tymczasem obrońca nie wykazał istnienia takiego związku.

Nie sposób podzielić stanowiska obrońcy, że oskarżona jako matka a więc osoba sprawująca władzę rodzicielską nad małoletnim synem, w trosce o dobro dziecka, miała wręcz nieograniczone prawo, do podsłuchiwania go i kontroli jego rozmów.

Otóż rozstrzygnięcie, komu przysługuje prawo do dysponowania określoną informacją, musi być podejmowane w oparciu o regulacje konstytucyjne, regulacje prawa cywilnego oraz regulacje innych ustaw szczególnych, odnoszących się do szeroko rozumianego prawa do informacji zarówno w aspekcie majątkowym, jak i niemajątkowym. Kodeks karny ma w tym względzie subsydiarny charakter, tzn. jego przepisy znajdą zastosowanie wyłącznie wówczas, jeżeli dojdzie do naruszenia konkretnego prawa do dysponowania informacją. W każdym więc przypadku konieczne jest ustalenie, że w istocie doszło do naruszenia lub zagrożenia dóbr prawnych konkretnego podmiotu, w szczególności zaś prawa tego podmiotu do dysponowania określoną informacją.

Przedmiotem ochrony przepisu art. 267 kk jest wszak tajemnica komunikowania się i związane z nią prawo do prywatności, gwarantowane przez art. 49 Konstytucji RP, art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz art. 17 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych. Zakres informacji podlegających ochronie jest więc bardzo szeroki. Można w związku z tym stwierdzić, że art. 267 § 3 k.k. zapewnia ochronę wypowiedzi uczestników rozmowy, jeżeli co najmniej w sposób dorozumiany nadały im poufny charakter, przy czym bez znaczenia są tu intencje, jakie zadecydowały o takim statusie wypowiedzi. A więc o poufnym charakterze informacji przesądza co do zasady nie tyle treść przekazu, ile woła osób biorących udział w rozmowie , a więc element subiektywny; instalowanie urządzenia służącego do rejestracji dźwięku w celu przechwycenia informacji o przebiegu takiej rozmowy jest siłą rzeczy niedozwolone i stanowi czyn zabroniony, którego znamiona opisane są w art. 267 § 3 k.k.

W realiach sprawy stwierdzić należy , że:

- M. B. przesłuchany w charakterze świadka zeznał rozżalony, że całe jego życie prywatne w szkole, domu, u dziadków było nagrywane, bo urządzenie było w jego plecaku; miał żal do matki za takie jej działanie, nie życzył sobie takiego jej zachowania, finalnie wyprowadził się od niej z domu;

- twierdzenia oskarżonej co do intencji jej zachowania ( troska o dobro syna ) doznają osłabienia w świetle faktu, że treść nagrań wykorzystała w postępowaniu sądowym przeciwko byłemu mężowi w sprawie o zmianę władzy rodzicielskiej oraz w rozmowie z koleżanką i rodzicami, gdzie ujawniła rozmowę męża na temat podziału ich wspólnego majątku, podkreślała fakt jego roztrwonienia przez byłego męża; trudno zakładać by Ł. B. godził się na podsłuchiwanie go przez byłą żonę a uzyskane informacje wykorzystała przeciwko niemu.

W świetle powyższego nie budzi wątpliwości rodzaj i treść informacji pozyskanych przez oskarżoną drogą zainstalowanego w plecaku syna urządzenia podsłuchowego. Wskazany przez obrońcę przepis art. 342 § 1 k.p.k nie wymaga wprost wskazania w sentencji jakie właściwie informacje uzyskała oskarżona a z uzasadnienia można powyższe wyinterpretować. A nawet gdyby tak nie było, to w żadnym razie błędy formalne związane ze sporządzeniem uzasadnienia nie mogą mieć wpływu na treść wyroku podlegającego zaskarżeniu, gdyż uzasadnienie jest następstwem wydanego orzeczenia i dopuszczenie się uchybień w sporządzeniu dokumentu będącego następczym działaniem w odniesieniu do wydanego już wcześniej orzeczenia nie mogło wpłynąć na treść rozstrzygnięć, które je poprzedzało. (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 12 kwietnia 2013 r., II AKa 95/13, LEX nr 1312112).

Sąd Okręgowy jest zdania, że jego treść nie była dotknięta nieusuwalnymi sprzecznościami albo elementarnymi brakami, które uniemożliwiałyby przeprowadzenie kontroli odwoławczej. Sąd I instancji sporządził pisemne uzasadnienie na poziomie wystarczającym, umożliwiającym - po zapoznaniu się ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym - analizę wyroku przez pryzmat zarzutów apelacyjnych, jak i w zakresie zagadnień koniecznych do rozważenia z urzędu.

Finalnie nie ma podstaw do kwestionowania rozstrzygnięcia sądu I instancji.

Wniosek

O zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonej ewentualnie o umorzenie postępowania w oparciu o przepis art. 17 § 1 pkt. 3 k.p.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Jak wyżej. Wobec ustaleń i argumentacji Sądu Rejonowego skarżący nie przedstawił przekonującej argumentacji pozwalającej na zmianę zaskarżonego wyroku w postulowanym zakresie.

Nie ma żadnych podstaw do negowania rozstrzygnięcia Sądu I instancji w zakresie zawinienia oskarżonej co do przypisanego jej czynu. Mając na uwadze zebrane dowody i okoliczności sprawy szczegółowo wskazane przez Sąd Rejonowy ( vide str. 3-6, 8 uzasadnienia), sąd odwoławczy w pełni podziela rozstrzygnięcie tego sądu, uznając że stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonej nie jest znaczny a właściwą reakcją prawno- karną na jej czyn, będzie warunkowe umorzenie postępowania na najkrótszy okres próby.

Sąd odwoławczy podzielił stanowisko Sądu Rejonowego, że zarówno stopień winy oskarżonej jak i stopień społecznej szkodliwości zarzucanego czynu A. B. należy uznać za nieznaczny a postępowanie karne wobec niej warunkowo umorzyć.

Obrońca nie przedstawił żadnej argumentacji, która przekonywałaby o znikomym stopniu społecznej szkodliwości czynu oskarżonej.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Orzeczenie o warunkowym umorzeniu postępowania

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Argumentacja jak powyżej; apelacja niezasadna. W sprawie nie nastąpiło przedawnienie karalności czynu oskarżonej. Z kolei mając na uwadze zebrane dowody i okoliczności sprawy szczegółowo wskazane przez Sąd Rejonowy, sąd odwoławczy w pełni podziela rozstrzygnięcie tego sądu, uznając że stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonej nie jest znaczny a właściwą reakcją prawno- karną na jej czyn, będzie warunkowe umorzenie postępowania.

Podzielając w całości argumentację zawartą w rzeczowym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, Sąd odwoławczy pragnie w pełni się do niej odwołać, nie dostrzegając w związku z tym konieczności ponownego jej szczegółowego przytaczania.

Tymczasem apelacja obrońcy nie dostarcza dostatecznych argumentów mogących przemawiać za zasadnością jej uwzględnienia, uzasadniać możliwości odmiennego rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

W szczególności obrońca nie przedstawił przekonującej argumentacji, która przekonywałaby o znikomym stopniu społecznej szkodliwości czynu oskarżonego. Stan dowodów i okoliczności popełnienia przez oskarżoną czynu prowadzi do wniosku że zarówno wina jak i społeczna szkodliwość jej czynu nie były znikome, co nie uprawnia do umorzenia postępowania.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

zasądzono od oskarżonej na rzecz oskarżyciela posiłkowego Ł. B. kwotę 840 złotych tytułem kosztów jego zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym w oparciu o przepis art. 629 k.p.k. w zw. z art. 627 k.p.k.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3.

O kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze orzeczono po myśli art.636§1 k.p.k. Skoro to oskarżona spowodowała postępowanie odwoławcze to wobec nieuwzględnienia środka odwoławczego jej obrońcy, to ona ponosi jego koszty. Opłatę wymierzono w oparciu o przepis art.12 w zw. z art. 8 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych.

7.  PODPIS