Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 451/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 16 maja 2024 roku w sprawie II K 1069/23.

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść tego orzeczenia, polegający na przyjęciu, iż oskarżony dopuścił się zarzucanych mu czynów zabronionych, w sytuacji gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy nie daje odpowiednich podstaw do takiego uznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Analizując całokształt zebranych w sprawie dowodów należy uznać, że sąd I instancji nalżycie je ocenił w wyroku w zakresie ustalenia sprawstwa oskarżonego, co pozwoliło mu na wyprowadzenie w tym zakresie prawidłowych ustaleń faktycznych ( aczkolwiek ocena dowodów zawarta w pisemnym uzasadnieniu razi ogólnikowością – brakiem wyciągania wniosków z przeprowadzonych dowodów i jest niejasna oraz niepełna). Wbrew odmiennym twierdzeniom zawartym w apelacji, nie ma podstaw, ani do skutecznego kwestionowania dokonanej przez sąd I instancji oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, ani też poczynionych na podstawie tego materiału dowodowego ustaleń faktycznych w sprawie. Konfrontując ustalenia faktyczne z przeprowadzonymi na rozprawie głównej dowodami trzeba stwierdzić, iż dokonana przez sąd rejonowy rekonstrukcja zdarzeń i okoliczności popełnienia przedmiotowych czynów nie wykazuje błędu i jest zgodna z przeprowadzonymi dowodami, którym sąd ten dał wiarę i się na nich oparł. oparł.

Przedmiotem kontroli odwoławczej jest bowiem wyrok, a nie samo uzasadnienie. Dlatego też nawet nieprawidłowo sporządzone uzasadnienie nie oznacza nieprawidłowości wyroku i nie może prowadzić automatycznie do jego uchylenia. Niewątpliwie jednak nawet wadliwie sporządzone uzasadnienie utrudnia sądowi odwoławczemu przeprowadzenie kontroli odwoławczej. Jednak sąd ten orzeka nie na podstawie sporządzonego uzasadnienia, ale na podstawie materiału dowodowego zebranego w sprawie i może skorygować i uzupełnić argumentację sądu I instancji. Wady uzasadnienia mogą świadczyć o wadliwości procesu wyrokowania, skłaniają do tym wnikliwszej kontroli odwoławczej, ale o tej wadliwości same w sobie nie przekonują i nie warunkują tej kontroli. Naruszenie reguł sporządzania uzasadnienia wyroku, które z istoty rzeczy następuje po jego wydaniu, nie może mieć wpływu na treść rozstrzygnięcia, w rozumieniu art. 438 pkt 2 kpk. Patrząc z tej perspektywy na motywy zaskarżonego rozstrzygnięcia, stwierdzić trzeba, że nie wskazują one na konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości.

Przedmiotowa sprawa ma charakter poszlakowy; oskarżony nie przyznaje się do winy a brak jest bezpośrednich dowodów indywidualizujących jego sprawstwo. Sąd I instancji zdaje się nie zauważać w ramach oceny dowodów poszlakowego charakteru tej sprawy i w związku z tym specjalnych wymogów dotyczących w takich realiach oceny materiału dowodowego.

Fakt, że w sprawie nie występują dowody bezpośrednio wskazujące na sprawstwo oskarżonego, nie przekreśla jeszcze możliwości przypisania mu popełnienia zarzucanych czynów i pociągnięcia go do odpowiedzialności karnej. W takiej sytuacji bowiem pełnowartościowy dowód sprawstwa mogą stanowić tzw. dowody pośrednie (poszlaki). Warunkiem wówczas niezbędnym jest jednak, aby poszlaki te, rozumiane jako udowodnione fakty uboczne, z jednej strony prowadziły w drodze logicznego rozumowania do ustalenia w sposób niewątpliwy owego sprawstwa, a jednocześnie pozwalały na wykluczenie innej wersji zdarzenia.

Całokształt materiału dowodowego pozwalać musi zatem na stwierdzenie, że inna interpretacja przyjętych faktów ubocznych - poszlak, nie jest możliwa.

W procesie poszlakowym nie ulegają zawieszeniu zasady ani też reguły dowodzenia właściwe dla procesu poznawczego w sprawach karnych. Jest najzupełniej oczywiste, że tak jak w większości spraw o złożonym stanie faktycznym i złożonym przebiegu zdarzenia (w szczególności, gdy oskarżony zaprzecza zarzutom), tak też w procesie poszlakowym - zwłaszcza w procesie tego typu - możliwe jest teoretyczne stworzenie różnych hipotetycznych wersji przebiegu zdarzenia, mniej lub bardziej prawdopodobnych. Nie wyklucza to jednak efektywności dowodzenia poszlakowego. Rzecz w tym, że jeśli powstają dwie lub więcej wersji zdarzenia, przyjęcie jednej z nich i odrzucenie pozostałych wymaga logicznie nienagannego wykazania, że te inne ewentualne wersje zdarzenia są nieprawdopodobne lub też ich prawdopodobieństwo jest w racjonalnej ocenie znikome, niedające się rozsądnie uzasadnić, pozostaje w sprzeczności z elementarnymi zasadami życiowego doświadczenia lub w sprzeczności ze wskazaniami wiedzy. Poszlaki można określić jako okoliczności, z których można wysnuć przekonanie o prawdziwości jakiegoś zdarzenia pozwalającego wnosić o popełnieniu przez oskarżonego zarzucanego mu czynu. Nie stwierdzają one bezpośrednio prawdopodobieństwa jakiegoś faktu, lecz jedynie wykazują prawdziwość takiej okoliczności faktycznej (lub zdarzenia), z której można wnosić o prawdziwości owego faktu. Pośredniość dowodu poszlakowego polega na tym, że środki dowodowe wskazują na fakt główny „za pośrednictwem” faktów ubocznych (poszlak). Słusznie też podkreśla się w literaturze, iż organ procesowy przy uzyskiwaniu dowodu poszlakowego nie jest związany żadnymi ograniczeniami w zakresie oceny przydatności poszczególnych faktów. Wszystkie poszlaki prawidłowo ustalone, przy trafnie ustalonym ich związku przyczynowym z faktem głównym, mają tą samą wartość przy konstruowaniu podstawy dowodu poszlakowego (wnioskowaniu pewnym co do sprawstwa i winy) i brak jest podstaw do twierdzenia, że dowód poszlakowy ma niższą wartość od dowodu bezpośredniego, czy też, że stanowi on gorszą postać dowodu, każdy z nich bowiem podlega ocenie według tych samych kryteriów oceny sędziowskiej zawartych w art. 7 kpk. Ma rację obrońca, iż fakty takie rozpatrywane pojedynczo stwarzają jedynie prawdopodobieństwo dotyczące sprawcy przestępstwa; pominął jednak, że łącznie z innymi faktami stworzyły podstawę do pewności co do sprawcy przestępstwa.

Wyrażoną w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku ocenę dowodów dokonanych przez sąd I instancji należało uznać jednak za powierzchowną i mało wnikliwą. Sąd odwoławczy uzupełnił postępowanie dowodowe i musi uszczegółowić szczątkową argumentację przemawiającą za sprawstwem oskarżonego. W tym kontekście należy podnieść, iż:

- z prawidłowych ustaleń sądu I instancji wynika, iż w dniu 11 kwietnia 2021 roku doszło do przełamania informatycznego zabezpieczenia loginu i hasła do konta poczty internetowej na portalu społecznościowym oraz konta na portalu aukcyjnym (...) należących do pokrzywdzonego J. N., zmiany tych danych umożliwiające logowanie się do tych kont na numer (...) i przez nowo utworzony e-mail (...);

- z danych operatora wynika, że numer tego telefonu był zarejestrowany na R. G. – ojca oskarżonego ( urodzonego (...) ) od 12 lutego 2016 roku ( k 245-246 ). R. G. nie był karany ( k 250 );

- brat oskarżonego J. G. nie był karany ( k 288 );

- R. G. nie zgłaszał zagubienia tego telefonu lub utraty karty do niego;

- w wyniku przeszukania pomieszczeń mieszkalnych R. G. i J. G. nie odnaleziono tego telefonu ( k 325-328 ). Nie mieli oni powodów, aby ukrywać ten telefon ( kartę do niego );

- F. G. w 2021 i 2022 roku prowadził działalność przestępczą polegającą na przełamywaniu informatycznych zabezpieczeń do kont na portalu aukcyjnym (...) innych osób i przy wykorzystaniu bezprawnie przejętych kont dokonywał zakupu przedmiotów na serwisach aukcyjnych na rachunek rzeczywistych właścicieli tych kont. Został za to skazany wyrokami Sądów Rejonowych: w L. z dnia 22 września 2021 roku w sprawie II K 874/21 ( k 644-649 ), w T. z dnia 19 czerwca 2023 roku w sprawie II K 670/23, w L. z dnia 27 maja 2021 roku w sprawie II K 1680/20. Taką działalność przestępczą prowadził „rzutami” w okresie od 4 stycznia 2021 roku do 24 maja 2022 roku. Przedmiotowe czyny zostały popełniane w tym czasookresie 11 i 12 kwietnia 2021 roku przy wykorzystaniu tego samego sposobu działania i odbioru zamówionych przedmiotów w pobliżu miejsca pobytu oskarżonego;

- skoro R. G. nie zgłaszał utraty telefonu ( lub karty ) z w/w numerem i nie odnaleziono go w miejscu zamieszkania jego i drugiego syna J.- musiał go przekazać oskarżonemu lub ten z niego samowolnie korzystał. Udowodnione zostało, iż telefon o tym numerze został wykorzystany do popełnienia inkryminowanych czynów;

- F. G. był karany za popełnianie tego rodzaju czynów. Specyfika przełamywania zabezpieczeń internetowych wymaga wiedzy informatycznej w tym zakresie. Są to umiejętności bardzo specjalistyczne i „przypadkowy” człowiek ich nie posiada. Uprzednie skazania wskazują, iż oskarżony takie umiejętności posiadał i czynił to wielokrotnie w celu dokonywania oszustw przez Internet;

- R. G. i J. G. nie byli karani i nie ma żadnego dowodu, aby posiadali i wykorzystywali wiedzę informatyczną do przełamywania zabezpieczeń internetowych;

- powiązanie numeru telefonu wykorzystanego do popełnienia przedmiotowych czynów z osobą F. G., w powiązaniu z umiejętnościami oskarżonego do popełniania tego rodzaju czynów, czasookresem jego działalności przestępczej, obejmującej również daty realizacji przedmiotowych czynów, analogiczny sposób działania, odbiór zakupów w pobliżu miejsca jego pobytu – determinują jednak sprawstwo oskarżonego.

Sąd odwoławczy ustalił fakty stanowiące poszlaki; po ich analizie we wzajemnym powiązaniu przyjął, iż dają one podstawę do poczynienia dalszych ustaleń co do faktu głównego, tj. popełnienia przez oskarżonego zarzucanych mu czynów przestępnych i swoje stanowisko uzasadnił oraz wykazał, że całokształt materiału dowodowego wyłącza inną interpretację przyjętych faktów ubocznych; w konsekwencji odrzucił wersję lansowaną przez skarżącego ( obciążającą ojca lub brata oskarżonego ), jako nieprawdopodobną, nieracjonalną, pozostającą w sprzeczności z zasadami życiowego doświadczenia oraz w sprzeczności ze wskazaniami wiedzy. Opisane i pogrupowane okoliczności obciążające oskarżonego wyraźnie układają się w łańcuch udowodnionych faktów ubocznych, dających podstawę do stwierdzenia, że oskarżony popełnił inkryminowane mu czyny.

Wyjaśnienia F. G. mają charakter obronny. Z uwagi na swoją ogólnikowość i sprzeczność z podstawowymi dowodami, nie zdołały zachwiać wersją aktu oskarżenia. Dlatego słusznie sąd rejonowy w zasadniczych elementach związanych z odpowiedzialnością prawnokarną odmówił wiary temu oskarżonemu, do czego był w pełni uprawniony.

Apelacja kwestionuje stanowisko sądu z pozycji wyjaśnień oskarżonego oraz własnych subiektywnych ocen wymowy przeprowadzonych na rozprawie dowodów, przy wybiórczym i subiektywnym ujęciu ich zakresu, charakteru i treści.

Podniesione wyżej okoliczności dały jednak podstawę do poczynienia ustaleń faktycznych odnośnie sprawstwa F. G..

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroki i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanych mu aktem oskarżenia czynów; ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Nie można mówić o istnieniu jakiejkolwiek realnej potrzeby ponownego rozpoznania sprawy, w sytuacji możliwości wykorzystania przez sąd II instancji inicjatywy dowodowej nadanej mu przez treść art. 452 § 2 kpk. Jeśli zatem sąd okręgowy uznałby, że zachodzi potrzeba poszerzenia i weryfikacji materiału dowodowego, to samodzielnie winien ten materiał uzupełnić, a następnie dokonać jego stosownej oceny, zwłaszcza, że w sprawie niniejszej nie występowały ograniczenia z art. 454 kpk do wydania orzeczenia reformatoryjnego. Z uwagi na aktualne brzmienie art. 452 § 2 kpk oraz treść art. 167 kpk, regułą jest obecnie prowadzenie uzupełniającego postępowania dowodowego przed sądem drugiej instancji i orzekanie reformatoryjne, zaś uchylenie wyroku sądu I instancji w oparciu o przesłankę z art. 437 § 2 kpk powinno mieć miejsce jedynie w sytuacjach wyjątkowych, kiedy bez ponowienia wszystkich dowodów nie jest możliwe wydanie trafnego rozstrzygnięcia. Poczynione przez sąd ustalenia faktyczne odnośnie przedmiotowego czynu znajdują odpowiednie oparcie w zebranym w sprawie materiale dowodowym. Brak jest podstaw faktycznych i prawnych do uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Argumenty wywiedzione w apelacji nie mogły też doprowadzić do zmiany zaskarżonego wyroku i uniewinnienia oskarżonego, bowiem nie pozwala na to ocena istotnych w sprawie dowodów. Weryfikacja materiału dowodowego w instancji odwoławczego doprowadziła jedynie do uzupełnienia analiz w zakresie oceny dowodów. W wyniku przeprowadzonej analizy sąd odwoławczy nie stwierdził podstaw do ustalenia, iż wyjaśnienia oskarżonego negujące sprawstwo w ramach przedmiotowych czynów zasługują na wiarę.

Zdaniem sądu odwoławczego sankcja (jej rodzaj i wysokość) została tak dobrana, aby zapobiec popełnianiu w przyszłości przestępstw przez oskarżonego. Efekt „odstraszający” kary ma wytworzyć przeświadczenie o nieopłacalności popełniania przestępstw w przyszłości, przekonanie o tym, że każde przestępstwo będzie karane odpowiednio surowo, a ponowne popełnianie podobnych czynów nieuchronnie prowadzić będzie do stosowania kar izolacyjnych. Wymierzona wobec oskarżonego kara pozbawienia wolności pod względem rodzaju była ze wszech miar celowa, oczekiwana i sprawiedliwa i tak ukształtowana ma przynieść efekt wychowawczy wobec sprawcy i prewencyjny. Odzwierciedla ona winę oskarżonego, szkodliwość społeczną jego zachowań i oddaje właściwie społeczny sprzeciw dla sprawcy tej kategorii przestępstw; w konsekwencji nie podlega z urzędu korekcie na jego korzyść.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wina

Sprawstwo

Kara pozbawienia wolności – jednostkowe i łączna

Wynagrodzenia dla obrońcy z urzędu za I instancję

Zwolnienie oskarżonego od kosztów procesu za postępowanie przed sądem I instancji.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Brak jest podstaw faktycznych i prawnych do korekty zaskarżonego wyroku w tych zakresach.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

Sąd odwoławczy zasądził od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy z urzędu 1033, 20 złotych tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

3

Trudna sytuacja materialna i życiowa oskarżonego uzasadniała zwolnienie go od opłaty za drugą instancję i wydatków poniesionych przez Skarb Państwa w postępowaniu odwoławczym.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wina

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana