Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 953/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Wągrowcu z dnia 5 lipca 2023 r., sygn. akt II K 117/23

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

S. H. (1)

Przed okresem objętym zarzutem z aktu oskarżenia egzekucja komornicza świadczenia alimentacyjnego była skuteczna z wynagrodzenia za pracę w firmie PHU (...) K. R. D.. Po porzuceniu pracy oskarżony dokonał kilku wpłat na konto komornika w czasie gdy pracował na terenie Republiki Czeskiej. Ponadto w okresie późniejszym niż objęty zarzutem oskarżony przekazywał pewne kwoty na rzecz alimentów z rachunku bankowego należącego do M. H. (1), niepokrywające jednak wysokością świadczenia miesięcznego zasądzonego wyrokiem.

Dowody przelewów, zajęcie wynagrodzenia za pracę w firmie PHU (...) K. R. D.

k. 236-237v, k.242-250

2.

S. H. (1)

Oskarżony był zatrudniony w firmie (...) s.r.o. na terenie Republiki Czeskiej w okresie od 13 stycznia 2021 r. do 27 października 2021 r. oraz od 1 grudnia 2021 r. do 7 marca 2022 r. i wynagrodzenie za tę pracę było przekazywane na rachunek bankowy jego obecnej partnerki A. A..

Dokumenty potwierdzające zatrudnienie, wg oświadczenia oskarżonego w piśmie procesowym z dnia 12 października 2023 r.

k. 234-235v, k. 239-240

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1.

Dowody przelewów, zajęcie wynagrodzenia za pracę w firmie PHU (...) R.

Dokumenty te zostały wystawione przez upoważnione do tego podmioty, nie było powodów by podważać wynikające z nich okoliczności. Przy czym, okoliczność zajęcia komorniczego wynagrodzenia za pracę oskarżonego w firmie PHU (...) R. oraz egzekwowania konkretnych kwot z tego tytułu na poczet alimentów na rzecz dzieci B. i S. H. (2) była znana Sądowi Rejonowemu (wynika to z uzasadnienia zaskarżonego wyroku). Podobnie kwestia dokonywania przez oskarżonego pewnych wpłat na konto komornika na poczet alimentów w czasie jego zatrudnienia w Republice Czeskiej była znana Sądowi I instancji. Tak więc dokumenty przedstawione przez oskarżonego w postępowaniu odwoławczym nie wnosiły niczego nowego do tej sprawy. Natomiast wpłacanie przez niego niewielkich wpłat do komornika z rachunku bankowego M. H. (1) w okresie następującym po tym objętym zarzutem nie miała większego znaczenia dla ustalenia winy i miarkowania wysokości kary.

2.1.1.2.

Potwierdzenia zatrudnienia, pismo oskarżonego z dnia 12 października 2023 r.

Dokumenty potwierdzające zatrudnienie oskarżonego w Czechach zostały wystawione przez podmiot go zatrudniający, a więc za miarodajne należało uznać wynikające z nich okoliczności. Dokumenty są w języku czeskim, co uniemożliwiało pełne zapoznanie się z ich treścią. Niemniej okresy zatrudnienia oskarżonego w firmie (...) s.r.o. zostały precyzyjnie określone i w tym zakresie można było je przyjąć do ustaleń faktycznych. Okoliczność ta była już jednak znana na etapie postępowania przed Sądem I instancji, a dodatkowym elementem było podanie przez oskarżonego w piśmie z dnia 12 października 2023 r., że całe wynagrodzenie jakie uzyskiwał z zatrudnienia w Czechach przekazywał na rachunek bankowy jego obecnej partnerki A. A.. Oznacza to, że podsądny unikał w ten sposób zajęcia środków pieniężnych przez komornika sądowego prowadzącego egzekucję, dokonując w tym czasie na poczet alimentów jedynie niewielkich wpłat.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obraza przepisów postępowania polegająca na niedostatecznej analizie dowodów oraz błąd w ustaleniach faktycznych polegający na błędnym ustaleniu sytuacji finansowej oskarżonego oraz jego zdolności do wywiązania się z obowiązku alimentacyjnego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Kontrola instancyjna zaskarżonego orzeczenia nie potwierdziła żadnych uchybień w zakresie oceny dowodów, na które powoływał się w apelacji oskarżony. Sąd Rejonowy poddał rzetelnej ocenie wszystkie zgromadzone w tej sprawie dowody, zestawił ich treść ze sobą i nadał przymiot wiarygodności jedynie tym z nich (bądź ich częściom), które zasługiwały na to w świetle dyrektyw z art. 7 kpk, tj. zasad logicznego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Istotne jest, że apelujący nie wskazał konkretnie, które z dowodów zgromadzonych w tej sprawie miały zostać jego zdaniem ocenione przez organ meriti w sposób niepoprawny. Uniemożliwiało to organowi odwoławczemu bardziej szczegółowe odniesienie się do zgłoszonego zarzutu apelacyjnego. Warto jeszcze dodać w tym miejscu, że Sąd I instancji opierając się na wiarygodnych dowodach prawidłowo ustalił stan faktyczny inkryminowanego zdarzenia. Trafne były przy tym ustalenia dotyczące sytuacji finansowej oskarżonego w okresie objętym zarzutem, w których uwzględniono wszystkie dokonane przez podsądnego wpłaty (w tym te wyegzekwowane przez komornika sądowego) na poczet alimentów należnych na rzecz jego dzieci B. i S. H. (2). Konieczne jest wskazanie, że dołączone do pisma oskarżonego z dnia 12 października 2023 r. dowody wpłat na poczet alimentów w większości dotyczyły okresu późniejszego aniżeli ten objęty zarzutem. Natomiast te wpłaty, które zostały dokonane w inkryminowanym okresie zostały wzięte pod uwagę przez Sąd Rejonowy. Każda z nich została ujęta w znajdującym się w aktach sprawy zestawieniu Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wągrowcu Ł. P., uznanym za wartościowy dowód z dokumentu. Błędne okazało się jedynie stwierdzenie Sądu Rejonowego, że wpłata z dnia 13 listopada 2020 r. (k. 161) dotyczyła innego dziecka. Oznaczenie w tytule przelewu, syn M. jest mylące, jednak wskazuje ono na imię ojca samego oskarżonego S. H. (1). Potwierdzają to dane osobowe podsądnego umieszczone w wyroku oraz fakt, że wpłata ta została zaliczona przez komornika sądowego na poczet alimentów należnych na rzecz B. i S. H. (2). Ponadto w każdym z przelewów dokonywanych przez oskarżonego na konto komornika podawał on imię swojego ojca. Powyższe drobne uchybienie nie wpływało na prawidłowość wydanego orzeczenia, gdyż nie zmieniało trafnego ustalenia, iż oskarżony regulował alimenty jedynie w niewielkim zakresie. Organ orzekający w I instancji miał także na względzie przyjście na świat trzeciego dziecka oskarżonego – M. H. (2), co wynika wprost z uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia. Jednocześnie Sąd ten trafnie ocenił, że okoliczność ta w znaczący sposób nie wpływała na rozmiar winy oskarżonego. Ten bowiem zakładając nową rodzinę i decydując się na kolejne dziecko miał świadomość, że jest już ojcem dwójki dzieci i ciąży na nim w związku z tym obowiązek dostarczania im środków na utrzymanie i edukację. Tłumaczenie, że urodzenie się następnego dziecka uniemożliwiało mu regulowanie alimentów na rzecz B. i S. H. (2) w pełnej wysokości w żadnym stopniu nie usprawiedliwiało jego bierności w tym zakresie. Od S. H. (1) jako dojrzałego mężczyzny, ze znaczącymi zaległościami alimentacyjnymi na dzieci z pierwszego związku (potwierdzają je dokumenty urzędowe zgromadzone w tej sprawie), należało oczekiwać odpowiedzialnego podejścia do swoich obowiązków jako rodzica. Swoimi obecnymi wyborami życiowymi, tj. powiększenie nowej rodziny o kolejnego potomka, oskarżony nie może natomiast obciążać dzieci B. i S. H. (2), wobec których ciąży na nim obowiązek łożenia bieżących świadczeń alimentacyjnych. Kontynuując kontrolę instancyjną zaskarżonego wyroku Sąd Okręgowy nie miał żadnych zastrzeżeń do przyjętego przez Sąd Rejonowy ustalenia, że oskarżony nie uiszczał ciążących na nim alimentów ze złej woli. Przemawia za tym m.in. fakt, że w czasie kiedy był on zatrudniony w firmie P.H.U. (...) postępowanie egzekucyjne przyniosło efekty i ściągano z wynagrodzenia podsądnego należności alimentacyjne w pełnej wysokości. Natomiast porzucenie pracy przez oskarżonego uniemożliwiło skuteczne prowadzenie egzekucji komorniczej. S. H. (1) podjął później co prawda zatrudnienie na terenie Republiki Czeskiej, niemniej jednak wynagrodzenie za pracę wpływało na rachunek bankowy jego parterki A. A. i nie mogło być w związku z tym zajęte w postępowaniu egzekucyjnym, a oskarżony przekazywał komornikowi jedynie niewielkie kwoty, według swego uznania. Wszystko to świadczy o tym, że S. H. (1) przez okres blisko 9 miesięcy, ze złej woli, nie wywiązywał się należycie z obowiązku alimentacyjnego na rzecz swoich dzieci B. i S. H. (2). W linii obrony nie przedstawiono żadnych argumentów przemawiających na korzyść oskarżonego odnośnie zaprzestania świadczenia pracy w P.H.U. (...), które to zatrudnienie zapewniało skuteczność i ciągłość prowadzonego postępowania egzekucyjnego. Jeżeli zaś już oskarżony zdecydował się na zmianę zatrudnienia winien zadbać o to by warunki płacowe nie uległy pogorszeniu oraz poinformować komornika, umożliwiając kontynuację egzekucji. Pozostała tu jeszcze do omówienia kwestia poprawności przyjętej w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku okoliczności, że podsądny nie utrzymuje żadnych kontaktów z dziećmi i nie interesuje się ich losem. Skarżący przedstawił w postępowaniu apelacyjnym wydruki korespondencji prowadzonej za pośrednictwem M. z matką dzieci - H. K. o podejmowanych przez niego próbach skontaktowania się z synem B. i córką S.. Nie kwestionując wiarygodności takich działań oskarżonego w kierunku nawiązania więzi z dziećmi, które to z powodu nieprzychylności ich matki okazały się nieskuteczne, nie sposób zapominać, że został on pozbawiony władzy rodzicielskiej. Musiało to być spowodowane długotrwałym brakiem zainteresowania losem swoich dzieci, w tym niepłaceniem alimentów, co miało negatywny wpływ na sytuację finansową i życiową B. i S. H. (2), wymuszając na ich matce H. K. wzmożoną aktywność w poszukiwaniu środków niezbędnych dla utrzymania dzieci. Zrozumiała w takiej sytuacji była negatywna postawa H. K. co do nawiązania kontaktu S. H. (1) z ich wspólnymi dziećmi. Jeśli oskarżony rzeczywiście pragnie odnowić relacje z dziećmi powinien pokazać im, że mu na nich zależy, a pierwszym na to dowodem będzie systematyczne łożenie na ich utrzymanie. Nie stwierdzono jednocześnie aby błędne były ustalenia faktyczne w omawianej kwestii, przyjęte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Przy czym, okoliczność ta i tak nie miała bezpośredniego wpływu ani na ustalenie winy, ani wysokości orzeczonej kary. Nawet gdyby hipotetycznie zakładając ustalenie, że oskarżony nie interesuje się losem dwójki swoich najstarszych dzieci było błędne, to nie miałoby wpływu na treść zaskarżonego wyroku, a przez to zarzut w tej części także należało ocenić jako nieuzasadniony. Samo zainteresowanie rodzica nie wpływa na byt przestępstwa niealimentacji, jeżeli ten w inny sposób niż finansowy nie przyczynia się do zaspokojenia ich potrzeb życiowych (np. sprawowanie opieki, wspólne wyjazdy, pomoc w nauce itp.). Reasumując, Sąd II instancji nie stwierdził żadnych nieprawidłowości w kontrolowanej ocenie dowodów, a poczynione w oparciu o nie ustalenia faktyczne zasadniczo uznał za słuszne. Przeciwne stanowisko oskarżonego zaprezentowane w środku odwoławczym okazało się niezasadne i dlatego nie zasługiwało na akceptację.

Wniosek

Zamiana wymierzonej kary pozbawienia wolności na alternatywną formę odbywania kary jaką jest dozór elektroniczny albo odstąpienie od wymierzenia kary.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek końcowy apelacji nie mógł zostać pozytywnie rozpatrzony, gdyż sposób wykonania kary należy do sądu wykonawczego, jeżeli skazany prawomocnym wyrokiem złoży w tym zakresie stosowny wniosek o zgodę na odbywanie kary w systemie dozoru elektronicznego. Sąd odwoławczy miał przy tym na względzie, że apelujący nie jest podmiotem fachowym. Dlatego też uznał, że zwracając się z takim wnioskiem w czasie trwania procesu rzeczywistym zamiarem oskarżonego było uzyskania w instancji odwoławczej jak najłagodniejszego orzeczenia o karze, o czym świadczą postawione przez niego zarzuty apelacyjne. W piśmie procesowym z dnia 12 października 2023 r. oskarżony zgłosił wniosek nawet dalej idący, o odstąpienie od wymierzenia kary. Z uwagi na okoliczności jakie zdaniem Sądu Okręgowego należało jeszcze wziąć pod uwagę przy wymiarze kary wobec S. H. (1), konieczna była korzysta dla podsądnego zmiana wyroku poprzez złagodzenie kary pozbawienia wolności, o czym będzie dokładniej mowa poniżej.

Lp.

Zarzut

3.2.

Niewspółmierność orzeczonej kary pozbawienia wolności.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd odwoławczy doszedł do wniosku, że orzeczona wobec oskarżonego kara 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności jest rażąco surowa względem stopnia społecznej szkodliwości oraz stopnia zawinienia czynu, jaki został mu przypisany zaskarżonym wyrokiem. Nie negując, że stopień społecznej szkodliwości tego przestępstwa był znaczny, to jednak nie tak wysoki jak stwierdził organ meriti. Analogiczne wnioski dotyczą stopnia winy. Należało bowiem uwzględnić fakt, że okres objęty zarzutem był stosunkowo niedługi (łącznie około 9 miesięcy), a na skutek zmiany dokonanej wyrokiem Sądu odwoławczego uległ on skróceniu, wyłączając z okresu niealimentacji w ogóle miesiąc marzec 2021 r. Ponadto trzeba było mieć na uwadze to, że w inkryminowanym okresie na poczet alimentów na B. i S. H. (2) miały miejsce pewne wpłaty (jedno zajęcie komornicze i wpłaty własne). Chociaż nie były to znaczne kwoty w stosunku do pełnej sumy miesięcznej świadczenia alimentacyjnego (1.000 zł), najwyższa to 757,27 zł, najniższa to 100 zł, nie można przyjąć, jak bezpodstawnie stwierdził Sąd Rejonowy, że podsądny nie dokonywał w tym okresie żadnych wpłat. Mimo zatem prawidłowych ustaleń faktycznych wynikających z karty rozliczeniowej od komornika i danych przekazywanych przez samego oskarżonego, w części dotyczącej orzeczenia o karze Sąd I instancji nie uwzględnił tej korzystnej dla sprawcy okoliczności. Ponadto, oprócz szeregu okoliczności obciążających, już trafnie wymienionych w uzasadnieniu zaskarżonego rozstrzygnięcia, po stronie S. H. (1) występowały także okoliczności łagodzące jak przyznanie się do winy, kontynuacja wpłat na rzecz dzieci uprawnionych do alimentacji oraz w niewielkim stopniu sytuacja rodzinna oskarżonego (jak powyżej wskazano urodzenie się kolejnego dziecka nie usprawiedliwiało niealimentacji na rzecz B. i S. H. (2)). Sąd Rejonowy nadał zbyt duże znaczenie stwierdzonym okolicznościom obciążającym, a nie uwzględnił w odpowiedni sposób okoliczności łagodzących i ocenił stopień społecznej szkodliwości czynu oraz winy na zbyt wysokim poziomie. Spowodowało to, że orzeczona względem S. H. (1) kara była rażąco surowa. Przestępstwo z art. 209 § 1a kk zagrożone jest alternatywnie karą grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 2. Wobec popełnienia przestępstwa w warunkach recydywy z art. 64 § 1 kk Sąd Rejonowy mógł wymierzyć karę pozbawienia wolności do 3 lat. Nie zmienia to jednak faktu, że za czyn zabroniony tego typu istnieje również możliwość orzeczenia kary grzywny, bądź ograniczenia wolności. Zdaniem organu odwoławczego odpowiednią w tym wypadku do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu karą, która uwzględnia wszystkie okoliczności łagodzące i te obciążające będzie kara 1 roku pozbawienia wolności, czyli niższa o 6 miesięcy niż ta orzeczona w zaskarżonym wyroku. Kara ta spełni wszystkie stawiane jej cele zapobiegawcze w wymiarze generalnym i indywidualnym. Dokonując modyfikacji wymiaru kary, organ odwoławczy miał na względzie, że niestety jest to szóste skazanie S. H. (1) za występek z art. 209 § 1a kk, a czyn został popełniony w warunkach powrotu do przestępstwa, czyli w ciągu 5 lat od odbycia kary pozbawienia wolności nie niższej niż 6 miesięcy za umyślne przestępstwo podobne. Dlatego też wymierzenie kary poniżej roku pozbawienia wolności za kolejne przestępstwo niealimentacji byłoby już nieakceptowalnie łagodne i pobłażliwe. Sąd II instancji na korzyść podsądnego uwzględnił, że odbywa on obecnie karę ograniczenia wolności, co pozwala zakładać, że na oskarżonego już karę 1 roku pozbawienia wolności będzie oddziaływać prewencyjnie. Poza tym przy takim wymiarze kary oskarżony będzie miał szybciej sposobność pełnego alimentowania dzieci S. i B., co uchroni go w przyszłości od kolejnych tego typu spraw karnych. Wobec tych wszystkich okoliczności ingerencja w zaskarżony wyrok, w części orzeczenia o karze była konieczna.

Wniosek

Zamiana wymierzonej kary pozbawienia wolności na alternatywną formę odbywania kary jaką jest dozór elektroniczny albo odstąpienie od wymierzenia kary

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Kontrola odwoławcza zaskarżonego orzeczenia potwierdziła, że kara w wymiarze 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności była rażąco surowa względem stopnia społecznej szkodliwości osądzanego zachowania i zawinienia. Sąd Rejonowy niewłaściwie wyważył występujące w tej sprawie okoliczności łagodzące i obciążające, przez co też zawyżył wymiar kary. Do tego, Sąd Okręgowy w opisie czynu okroił okres niealimentacji, o czym będzie poniżej. Wszystko to spowodowało, że orzeczenie o karze nie było wyważone i wymagało wyraźnego złagodzenia w instancji odwoławczej. Zdaniem Sądu II instancją karą odpowiednią jest kara 1 roku pozbawienia wolności. Propozycja oskarżonego odstąpienia od wymierzenia kary była nie do zaakceptowania, a kwestia dozoru elektronicznego pozostaje w gestii sądu penitencjarnego na etapie wykonawczym.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

W marcu 2021 r. na poczet alimentów należnych na dzieci B. i S. H. (2), nastąpiły dwie wpłaty, w łącznej kwocie 1.056,29 zł. Pierwsza wpłata w kwocie 520 zł została zaksięgowana u komornika w dniu 3 marca 2023 r., lecz przelew z tego tytułu został wykonany 1 marca 2021 r. (k. 242). Druga wpłata-kwota 536,29 zł to należność jeszcze za prace w (...) ściągnięta w dniu 26 marca 2021 r. (k. 30).

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Ustalenie, że w marcu 2021 r. nastąpiły dwie wpłaty na rzecz tej dwójki dzieci z tytułu alimentów, nieco nawet ponad wymaganą sumę, musiało zostać uwzględnione w prowadzonym procesie. Fakt ten uniemożliwiał uznanie, że w miesiącu marcu 2021 r. oskarżony dopuścił się przestępstwa niealimentacji skoro uregulowano całość alimentów należnych za ten miesiąc. Okoliczność ta spowodowała konieczność ingerencji w treść zaskarżonego orzeczenia poprzez przyjęcie, że pierwszy ze wskazanych okresów wchodzących w skład niealimentacji zakończył się dnia 28 lutego 2021 r.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu I instancji utrzymano w mocy w pozostałej części (poza zmianami opisanymi w pkt 5.2.).

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Powodem utrzymania wyroku w mocy w pozostałej części (poza zmianami opisanymi w pkt 5.2.) była niezasadność tej części zarzutów apelacji oskarżonego dotyczących obrazy przepisów postępowania oraz błędów w ustaleniach faktycznych, jak też brak podstaw wskazanych w art. 439, 440 i 455 kpk, uzasadniających zmianę lub uchylenie wyroku poza granicami zarzutów i wniosków apelacji.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zaskarżony wyrok został zmieniony w ten sposób, że w czynie przypisanym oskarżonemu przyjęto, że pierwszy ze wskazanych okresów składających się na niealimentację zakończył się 28 lutego 2021 r.

Zwięźle o powodach zmiany

Ustalenie w instancji odwoławczej, że w marcu 2021 r. na konto dłużnika u komornika, na rzecz B. i S. H. (2), łącznie wpłynęła pełna kwota należnych alimentów za ten miesiąc, musiało skutkować skróceniem pierwszego okresu niealimentacji. Należało bowiem wyłączyć z tego okresu dwa dni marca 2021 r. wskazane w zarzucie aktu oskarżenia, przyjęte bez odpowiedniej weryfikacji przez Sąd I instancji. Dlatego też, Sąd Okręgowy uznał za konieczną zmianę zaskarżonego wyroku poprzez przyjęcie, że pierwszy ze wskazanych okresów niealimentacji zakończył się nie 2 marca 2021 r. lecz dnia 28 lutego 2021 r.

2.

Przedmiot i zakres zmiany

Zaskarżony wyrok został zmieniony w ten sposób, że obniżono wymiar kary do 1 roku pozbawienia wolności.

Zwięźle o powodach zmiany

Kontrola odwoławcza zaskarżonego orzeczenia doprowadziła do ustalenia, że wymiar kary orzeczonej przez Sąd Rejonowy był rażąco surowy. Sąd Rejonowy zbyt duży nacisk położył na występujące w sprawie okoliczności obciążające, nie uwzględniając w odpowiedni sposób okoliczności łagodzących, stopień społecznej szkodliwości czynu i zawinienie zostały ustalone przez organ meriti na zbyt wysokim poziomie względem stosunkowo niedługiego okresu niealimentacji objętego w tej sprawie oraz wobec dokonywanych przez oskarżonego w tym czasie i później wpłat z tytułu tychże zobowiązań. Taka postawa sprawcy pozwala zakładać, że już przy wymiarze kary 1 roku pozbawienia wolności zrozumie naganność swojego postępowania i dołoży starań aby dostarczać środków finansowych na utrzymanie dzieci ze związku z H. K. w wysokości orzeczonej wyrokiem sądowym. Tak złagodzona kara będzie adekwatną dolegliwością za naruszenie przepisów chroniących tak ważne dobra prawne jak rodzina i opieka. Konieczna była więc ingerencja instancyjna w treść rozstrzygnięcia o karze. Ostatecznie uznano, że kara 1 roku pozbawienia wolności zrealizuje wszystkie cele, zarówno w zakresie prewencji generalnej, jak i indywidualnej.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3.

Zgodnie z art. 634 kpk jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej, do kosztów procesu za postępowanie odwoławcze od orzeczeń kończących postępowanie w sprawie mają odpowiednie zastosowanie przepisy o kosztach za postępowanie przed sądem I instancji. Natomiast przepis art. 624 § 1 kpk stanowi, że sąd może zwolnić oskarżonego lub oskarżyciela posiłkowego w całości lub w części od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych, jeżeli istnieją podstawy do uznania, że uiszczenie ich byłoby dla nich zbyt uciążliwe ze względu na sytuację rodzinną, majątkową i wysokość dochodów, jak również wtedy, gdy przemawiają za tym względy słuszności.

Mając powyższe na względzie, Sąd Okręgowy opierając się na dyspozycji przepisu art. 624 § 1 kpk w zw. art. 634 kpk zwolnił oskarżonego z obowiązku zwrotu Skarbowi Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, w tym opłaty za II instancję. Oskarżony uzyskuje obecnie dochody z prac dorywczych, ma na utrzymaniu partnerkę w ciąży oraz narodzoną w tym roku córkę, a nadto ciąży na nim bardzo duże zadłużenie z tytułu alimentów na rzecz dzieci B. i S. H. (2). Sąd Okręgowy doszedł do wniosku, że dodatkowe obciążanie oskarżonego kosztami sądowymi za postępowanie odwoławcze stanowiłoby dla niego zbyt dużą dolegliwość finansową i utrudniało bieżącą alimentację.

7.  PODPIS

Hanna Bartkowiak