Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt IV Kzw 343/23 Legnica, dnia 18 października 2023 r.

Sygnatura akt oskarżyciela: PR 3 Ds 226.2020

POSTANOWIENIE

Sąd Okręgowy w Legnicy IV Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Paweł Pratkowiecki

Protokolant: Marta Wojnarowicz

po rozpoznaniu w sprawie A. S.

skazanego za przestępstwo z art. 178a § 1 kk i inne

zażalenia wniesionego przez skazanego

na postanowienie Sądu Rejonowego w Głogowie

z dnia 18 sierpnia 2023 r.

w przedmiocie rozstrzygnięcia wątpliwości co do wykonania orzeczenia

na podstawie art. 1 § 2 k.k.w. w zw. z art. 437 § 2 k.p.k.

p o s t a n a w i a

uchylić zaskarżone postanowienie i sprawę przekazać Sądowi Rejonowemu w Głogowie do ponownego rozpoznania.

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Głogowie postanowieniem z 18 sierpnia 2023 r. na podstawie art. 13 § 1 k.k.w. ustalił okres wykonania orzeczonego wobec skazanego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych.

Powyższe postanowienie zaskarżył skazany i wniósł o jego uchylenie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie zasługuje na uwzględnienie.

Przed odniesieniem się do istoty rozstrzygnięcia, jedynie na marginesie, mając na względzie argumenty podniesione w zażaleniu, należy wskazać na różnicę pomiędzy biegiem okresu, na jaki orzeczono środek karny, a obowiązywaniem tego środka. To, że bieg okresu ulega w pewnych sytuacjach zawieszeniu, nie oznacza bowiem, że w tym czasie środek karny (zakaz) przestaje obowiązywać. Wręcz przeciwnie, także w czasie gdy dochodzi do zawieszenia biegu okresu, na jaki orzeczono dany środek, nadal obowiązuje zakaz nim orzeczony ( por. m.in.: J. Giezek, Komentarz do części ogólnej Kodeksu karnego, teza 6 do art. 43, LEX 2021).

Ale w niniejszej sprawie istota zagadnienia sprowadza się do ustalenia, czy rzeczywiście w czasie odbywania kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego (SDE) dochodzi na podstawie art. 43 § 2a k.k. do zawieszenia biegu okresu na jaki orzeczono środek karny – w tym wypadku zakaz prowadzenia pojazdów. Sąd Rejonowy udzielając na to pytanie odpowiedzi twierdzącej odwołał się do literalnej wykładni wspomnianego przepisu, wskazując, że ustawodawca nie rozróżnił tu sposobu wykonywania kary ( lege non distinguente). Rzecz jednak w tym, że poprzestanie na tej metodzie interpretacji art. 43 § 2a k.k. nie wydaje się wystarczające, co upoważnia do sięgnięcia m.in. do wykładni celowościowej.

Istotą rozwiązania przyjętego w art. 43 § 2a k.k. jest, aby okres na jaki orzeczono zakaz nie biegł w czasie, gdy skazany z powodu pozbawienia wolności i tak nie ma fizycznej możliwości prowadzenia pojazdów mechanicznych. Tylko wówczas osiągnięte zostaną cele, dla jakich ów środek orzeczono (art. 56 k.k.), tj. dolegliwość względem sprawcy oraz ochrona społeczeństwa przed jego udziałem w ruchu w charakterze kierowcy w warunkach, w których, gdyby nie ów zakaz, mógłby on taką aktywność podejmować. Jak już zaznaczono, pobyt w zakładzie karnym ową aktywność wyklucza. Innymi słowy, upraszczając nieco przykład, skazany nie jeździ samochodem dlatego, że przebywa w zakładzie karnym, a nie dlatego, że ma orzeczony zakaz. I właśnie to jest przyczyną zawieszenia biegu okresu, na jaki ów środek karny orzeczono.

Sytuacja wygląda natomiast inaczej, gdy skazany odbywa karę pozbawienia wolności w SDE. W tym czasie ma on bowiem możliwość prowadzenia pojazdów mechanicznych jako kierowca, co wynika z treści art. 43na k.k.w. Gdyby nie zakaz, skazany mógłby np. dojeżdżać do pracy swoim samochodem. Jak widać orzeczony zakaz ma tu zupełnie inną wymowę i oddziaływanie – tylko ów środek karny, a nie fakt izolacji skazanego, powoduje, że nie może on prowadzić pojazdów mechanicznych. To zaś musi prowadzić do wniosku, że w czasie odbywania kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, nie dochodzi do zawieszenia okresu, na jaki orzeczono zakaz.

Powyższe znajduje potwierdzenie w komentarzach do kodeksu karnego, gdzie powołując się m.in. na postanowienie Sądu Najwyższego z 17 maja 1990 r., sygn. V KZP 5/90 ( LEX nr 21016) wyrażono pogląd, że na gruncie art. 43 § 2a k.k. „odbywanie kary pozbawienia wolności” oznacza pobyt w zakładzie karnym ( por: A. Zoll (red.), W. Wróbel (red.), teza 7 do art. 43, LEX) i w konsekwencji wskazano, że wspomniany przepis nie dotyczy sytuacji, gdy kara pozbawienia wolności odbywana jest w SDE (por: B. Gadecki (red.), teza 3 do art. 43, Legalis).

Mając to wszystko na uwadze Sąd Okręgowy uznał za konieczne uchylić zaskarżone postanowienie i sprawę przekazać do ponownego rozpoznania przez Sąd Rejonowy, który winien w dalszej kolejności ustalić dokładnie czy i kiedy doszło do zawieszenia biegu okresu, na jaki orzeczono zakaz, z uwzględnieniem uwag poczynionych wyżej.

IV Kzw 343/23

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE