Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

4 czerwca 2024 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Sławomir Górny

Protokolant: st. sekr. sąd. Katarzyna Wawrzyniak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 czerwca 2024 roku w Sieradzu

odwołania M. O.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w Ł.

z 4 marca 2024 r. nr (...)

w sprawie M. O.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł.

o rekompensatę

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje M. O. prawo do rekompensaty
z tytułu pracy w warunkach szczególnych poczynając od 11 lutego 2024 roku.

Sygn. akt IV U 141/24

UZASADNIENIE

Decyzją z 4.03.2024r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł. odmówił M. O. przyznania rekompensaty, z uwagi na nieudowodnienie 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W odwołaniu od powyższej decyzji, w/w wnosił o zaliczenie do szczególnych warunków zatrudnienia od 14.01.1986 – 31.12.1998 i przyznanie prawa do przedmiotowego świadczenia.

W odpowiedzi organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. O. urodził się (...)

W okresie od 14.01.1986 - 30.04.2006, był zatrudniony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) SA jako drapacz, postrzygacz, ramowacz. Wnioskodawca pracował na postrzygalce i zajmował się strzyżeniem kocy na wykańczalni. Jako ramowacz rozciągał koce do pewnej szerokości, także na wydziale wykańczalni. Jako drapacz, odwołujący wciągał surowy towar na maszynę, po czym przechodziło to na 4 maszyny. Ta praca również była wykonywana na wykańczalni. W hali był hałas, zapylenie. Było mleko do picia. Praca była na 3 zmiany ( zeznania świadka A. K. na nagraniu CD – 00:05:24 – 00:12:56/akta sprawy; akta osobowe).

W dniu 12.01.2024r., M. O. złożył w ZUS wniosek o emeryturę (wniosek/akta ZUS).

Decyzjami z 4.03.2024r., ZUS przyznał M. O. emeryturę od 11.02.2024r. i odmówił przyznania rekompensaty wskazując, że na wymagane 15 lat pracy w szczególnych warunkach, w/w udowodnił 4 lata, 4 m-ce i 7 dni. Do szczególnych warunków nie uwzględniono zatrudnienia w (...)od 14.01.1986 – 31.12.1998. Do pracy w szczególnych warunkach ZUS zaliczył wnioskodawcy zatrudnienie w Kopalni (...) od 25.08.1981 – 31.12.1985, tj. 4 lata, 4 miesiące i 7 dni (decyzje k. 5-7/akta ZUS; odpowiedź na odwołanie k. 4v/akta sprawy).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i w postępowaniu przed organem rentowym. Fakty dotyczące zatrudnienia wnioskodawcy w (...) S.A., Sąd ustalił na podstawie zeznań świadka A. K., którym dał wiarę. W poczet materiału dowodowego Sąd przyjął także akta osobowe skarżącego. Z uwagi na dostateczne wyjaśnienie okoliczności sprawy, Sąd pominął dowód z zeznań pozostałych świadków i dowód z przesłuchania skarżącego w charakterze strony.

Sąd Okręgowy zważył:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 2 pkt 5 ustawy z 9.12.2008r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2017r., poz. 644 ze zm.), rekompensata - odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej.

Jak wynika z art. 21 cyt. ustawy, rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat. Rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Celem rekompensaty, podobnie jak i emerytury pomostowej, jest łagodzenie skutków utraty możliwości przejścia na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracowników zatrudnionych przy pracach w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W przypadku rekompensaty realizacja tego celu polega jednak nie na stworzeniu możliwości wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej, lecz na odpowiednim zwiększeniu podstawy wymiaru emerytury z FUS, do której osoba uprawniona nabyła prawo po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego. W taki sposób istotę rekompensaty określa zresztą sam ustawodawca, definiując ją w art. 2 pkt 5 ustawy o e. p.

Definicję pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze uprawniającą do wcześniejszej emerytury reguluje art. 32 ustawy emerytalno – rentowej oraz przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.).

Zgodnie z §3 i §4 cyt. rozporządzenia, pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury jeżeli łącznie spełnia warunki: mężczyzna jeżeli osiągnął wiek 60 lat, ma wymagany „okres zatrudnienia” 25 lat, w tym przepracował co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy. Decydującą rolę w analizie charakteru pracy ubezpieczonego ma zatem możliwość jej zakwalifikowania pod którąś z pozycji wymienionych w wykazach A lub B stanowiących załączniki do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że wnioskodawca spełnił sporną przesłankę zatrudnienia w szczególnych warunkach. Zdaniem Sądu, okres zatrudnienia w (...), nie uwzględniony przez ZUS, kwalifikuje się do zaliczenia do szczególnych warunków i uzupełnienia stażu pracy wnioskodawcy jako praca w szczególnych warunkach. W tym okresie zatrudnienia, M. O. wykonywał pracę w szczególnych warunkach, która jest wymieniona w dziale VII, poz. 4 rozporządzenia RM z 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego (…). Odwołujący wykonywał pracę w hali wykańczalni. W hali był hałas, zapylenie. Wnioskodawca na postrzygalce zajmował się strzyżeniem kocy, rozciąganiem kocy do pewnej szerokości, wciąganiem surowego towaru na maszynę. Biorąc pod uwagę okoliczność, że przesłanka wieku emerytalnego została spełniona w dacie 11.02.2024r., należało przyznać odwołującemu prawo do rekompensaty od tej daty.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴§2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł, jak w sentencji.