Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 października 2023 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Sławomir Górny

Protokolant: st. sekr. sąd. Beata Krysiak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 października 2023 roku w Sieradzu

odwołania G. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

z dnia 5.06.2020 r. Nr(...)

w sprawie G. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

o składki na ubezpieczenie społeczne

Oddala odwołanie.

Zasądza od G. P. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. kwotę 5400 (pięć tysięcy czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za czas od uprawomocnienia się wyroku.

Sygn. akt IV U 359/22

UZASADNIENIE

Na podstawie art. 83 ust. 1 oraz art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2020r. poz. 266 ze zm.), ZUS stwierdziła, że G. P. jest dłużnikiem ZUS z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Zadłużenie wraz z należnymi odsetkami za zwłokę naliczonymi na dzień wydania decyzji wynosi łącznie 104 086,17zł., w tym z tytułu:

składek na ubezpieczenia społeczne w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 za okres od 2003-09 do 2019-11 w kwocie 43.884,50zł., odsetek za zwłokę 43.805,00zł.,

składek na ubezpieczenie zdrowotne w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 za okres od 2004-01 do 2019-11 w kwocie 7.292,97zł., odsetek za zwłokę 2.540,00zł.,

składek na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 za okres od 2003-10 do 2019-11 w kwocie 3.163,70zł., odsetek za zwłokę 3.400,00zł.

Nie podzielając powyższej decyzji G. P. złożyła odwołanie, wnosząc o uchylenie decyzji i przekazanie sprawy ZUS do ponownego rozpoznania. Odwołanie poparł pełnomocnik strony ustanowiony w sprawie. Wnosił m.in. o dopuszczenie dowodu z: dokumentów załączonych do sprawy, przesłuchania skarżącej na fakty dotyczące sposobu dokonywania przez nią rozliczeń z ZUS, wyliczeń wartości składek, z opinii biegłego z zakresu rachunkowości i finansów w celu dokonania oceny zasadności i wysokości roszczenia ZUS wobec skarżącej.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

Wyrokiem z 16.1.22020r. w sprawie IV U 580/20, Sąd Okręgowy w Sieradzu oddalił odwołanie i orzekł o kosztach zastępstwa procesowego. Rozpoznając apelację wnioskodawczyni, wyrokiem z 19.05.2022r. w sprawie III AUa 219/21 Sąd Apelacyjny w Łodzi chylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Sieradzu, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach procesu za postępowania apelacyjne. W ocenie Sądu Apelacyjnego, dowody zgromadzone przed Sądem Okręgowym nie pozwalają na dokonanie kontroli prawidłowości rozstrzygnięcia tego Sądu. Sąd Okręgowy zupełnie pominął fakt, iż samo istnienie zadłużenia płatnika składek, negowane przez odwołującą się, nie było wystarczające do oceny zasadności zaskarżonej decyzji, gdyż winno stanowić dopiero punkt wyjścia do rozważań odnośnie dokonanych wpłat i prawidłowości sposobu ich zaksięgowania na poszczególne konta, poczynając od najstarszego zadłużenia w odniesieniu do wykazanej zaległości. Sąd Apelacyjny stoi na stanowisku, że dopiero zobowiązanie pozwanego organu rentowego do wykazania wysokości składek należnych za sporny okres, wysokości wpłat dokonanych przez ubezpieczoną, sposobu zarachowania wpłat na poszczególne fundusze i okresy rozliczeniowe oraz sposobu wyliczenia zadłużenia w wysokości przyjętej w zaskarżonej decyzji, pozwoliłoby płatnikowi składek na ocenę, czy wszystkie wpłaty w określonej wysokości zostały prawidłowo rozdzielone na istniejące zaległości, a w konsekwencji dopiero wtedy dałoby Sądowi pierwszej instancji możliwości rozważenia, czy tak zaoferowany materiał dowodowy pozwala na ocenę prawidłowości stanowisk stron. W ocenie Sądu Apelacyjnego, wymaganie od odwołującej się przedstawienia pełnej dokumentacji wpłat za okres obejmujący ponad 15 lat było nadmiernym obciążeniem, w sytuacji gdy obiektywnie możliwość przedłożenia takiego wykazu ma organ rentowy, który korzystając z systemu informatycznego rozliczenia składek, jest w posiadaniu pełnego zestawienia wpłat z podziałem na poszczególne fundusze. Nieustalenie, czy i jakie wpłaty nie zostały lub błędnie zostały zarachowane na poszczególne tytuły zadłużenia, czyniło przedwczesnym rozważenie Sądu Okręgowego odnośnie rozkładu ciężaru dowodu w zakresie dokumentów księgowych (wpłat), a w konsekwencji przedwczesnym oddalenie odwołania. Ne bez znaczenia jest również okoliczność, że odwołująca nie była reprezentowana w postępowaniu przed Sądem pierwszej instancji przez profesjonalnego pełnomocnika, tym samym nie należało przypuszczać, że znane jej były wszystkie środki dowodowe przewidziane przepisami kpc, jak i zasady ich powoływania dla wykazania zasadności prezentowanego w sprawie stanowiska. Pomimo obowiązującej w procesie cywilnym zasady kontradyktoryjności, Sąd Okręgowy miał wobec tego sposobność przeprowadzenia dowodu z urzędu, to jednak z tej możliwości nie skorzystał. Rzeczą Sądu Okręgowego przy ponownym rozpoznaniu sprawy będzie uzyskanie od stron wyjaśnień co do kwestii spornych, w tym przede wszystkim zobowiązanie organu rentowego do złożenia szczegółowego wykaz zaległości składkowych za sporny okres (2003 – 2019) obejmującego: wskazanie bazowej wysokości należnych składek na każdy fundusz, wpłat dokonanych przez odwołującą z podziałem na fundusze i określeniem ich daty, sposobu zaksięgowania tych wpłat, wysokości powstałych ewentualnie zaległości oraz kwot odsetek z tytułu opóźnienia. PO wykonaniu powyższego przez organ rentowy, Sąd Okręgowy umożliwi odwołującej się ustosunkowanie do złożonego wykazu i zobowiąże do zgłoszenia ewentualnych dowodów, bądź wniosków dowodowych. W zależności od wyników przeprowadzonego postępowania dowodowego, Sąd Okręgowy rozważy celowość zasięgnięcia wiadomości specjalnych i przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego z zakresu księgowości i rachunkowości (wyrok SO z 16.12.2020r. w sprawie IV U 580/20, wyrok z uzasadnieniem SA z 19.05.2022r. w sprawie III AUa 219/21 k. 34, 108 - 115/akta sprawy).

Rozpoznając sprawę ponownie, Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Decyzją z 8.04.2014r. wydaną na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 1 - 3, w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 8 ust. 6 pkt 1, art. 9 ust. 2 i 2a, art. 12 ust. 1, art. 13 pkt 4, art. 18 ust. 8, art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998r . o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. stwierdził, że G. P. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą nie mająca ustalonego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi zadeklarowana kwota nie niższa niż 60% kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu w okresie od 1.01.1999 – 31.07.2002, 1.10.2002 - 31.08.2005, 1.11.2005 – 31.12.2010, 15.03.2011 z podstawą wymiaru składek określoną w decyzji. W uzasadnieniu decyzji ZUS podnosił także, że dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, do którego zgłosiła się G. P. z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności w okresach od 1.10.2004 – 31.08.2005, 1.04.2010 – 31.12.2010, 15.03.2011 ustało w okresach: od 1.04.2010 30.06.2010, 1.11.2010 – 31.12.2010, 15.03.2011 – 31.03.2011, 1.05.2011 – 31.05.2011, 1.08.2011 – 31.08.2011, 1.12.2011 – 31.12.2011, 1.02.2012 – 29.02.2012, 1.04.2012 – 31.05.2012, z uwagi na opłacenie należnych składek na ubezpieczenia społeczne za miesiące – kwiecień 2010 – czerwiec 2010, listopad 2010, grudzień 2010, marzec 2011, maj 2011, sierpień 2011, grudzień 2011, luty 2012, kwiecień 2012, maj 2012 po ustawowym terminie płatności lub w niepełnej wysokości. Tym samym G. P. dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu podlegała w okresach: od 1.10.2004 – 31.08.2005, 1.07.2010 – 31.10.2010, 1.04.2011 – 30.04.2011, 1.06.2011 – 31.07.2011, 1.09.2011 – 30.11.2011, 1.01.2012 – 31.01.2012, 1.03.2012 – 31.03.2012, 1.06.2012 – 31.12.2013.

Od decyzji z 8.04.2014r., w/w złożyła odwołanie. Sąd Okręgowy w Sieradzu wyrokiem z 27.12.2017r. w sprawie IV U 2317/16 oddalił odwołanie. Sąd Apelacyjny w Łodzi wyrokiem z 5.04.2019r. wydanym w sprawie III AUa 210/18 oddalił apelację wnioskodawczyni (akta IV U 2317/16).

G. P. prowadziła biuro podatkowe. Po 1992r., po reformie systemu ubezpieczeń społecznych, składki zaczęły gwałtownie rosnąć i jako ekonomista szukała drogi takiego systemu, który by pozwolił na płacenie mniejszych składek ( zeznania wnioskodawczyni – na nagraniu CD – 00:05:47 – 00:18:53 k. 228/akta sprawy)

W postępowaniu odwoławczym dopuszczono dowód z opinii biegłego ds. rachunkowości K. G., celem ustalenia poprawności wyliczeń organu rentowego, wysokości składek na poszczególne fundusze zgodnie z zaskarżoną decyzją, uiszczonych wpłat na te cele przez skarżącą na poszczególne fundusze, poprawności i zaksięgowania i zaliczenia przez ZUS na zaległości, ustalenia poprawności naliczenia odsetek za zaległości na poszczególne fundusze i okresy rozliczeniowe, poprawności wyliczenia zadłużenia na poszczególne fundusze, okresy rozliczeniowe, poprawności i wysokości naliczonych odsetek (k. 227/akta sprawy).

ZUS Inspektorat w S. w dniu 17.01.2020r. wszczął z urzędu postępowanie w sprawie określenia wysokości należności związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, o czym zawiadomił pismem z tą datą płatnika składek G. P.. W zawiadomieniu tym należności z tytułu w/w składek wg deklaracji rozliczeniowych wynosiły łącznie wraz z odsetkami 102.746,41zł., tj. 54.669,41zł. plus odsetki w kwocie 48.077zł. i dotyczyły okresu od września 2003r. do listopada 2019r. i tak: 1. z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne (FUS) za okres od 09.2003r. do 11.2019r. w wysokości 44.148,05zł. plus odsetki za zwłokę na dzień 17.01.2020r. w wysokości 42.459,00zł., razem 86.607,05zł., 2. z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne (FUZ) za okres od 01.2004r. do 11.2019r. w wysokości 7.357,66zł. plus odsetki za zwłokę naliczone na dzień 17.01.2020r. w wysokości 2.314,00zł., razem 9.671,66 zł., 3. z tytułu Funduszu Pracy, Funduszu Solidarnościowego i Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres od 10.2003r. do 11.2019r. w wysokości 3.163,70zł. plus odsetki za zwłokę na dzień 17.01.2020r. w wysokości 3.304,00zł., razem 6.467,70zł. Zadłużenie obejmuje okres od września 2003r. do listopada 2019r. okres od marca 2010r. wynika z decyzji z 8 kwietnia 2014r. nr 38/2014r., od której odwołanie G. P. zostało oddalone wyrokiem Sądu Okręgowego w Sieradzu z 27.12.2017r., sygn. akt IV U 2317/16.

Decyzja obejmuje również należność za marzec 2016r. i za okres od lutego do listopada 2019r., gdyż w tym czasie prowadzona była działalność gospodarcza (pismo procesowe ZUS z 10.08.2020r.). Po zakończeniu postępowania organ rentowy na podstawie art. 83, ust. 1 oraz art. 32 ustawy z 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U z 2020r., poz. 266 ze zmianami), ZUS wydał decyzję z 5.06.2020r. znak (...), w której stwierdził, że G. P. w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej, jest dłużnikiem ZUS z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Ostateczne zadłużenie wraz z odsetkami za zwłokę naliczonymi na dzień wydania decyzji, tj. 5.06.2020r. wynosi łącznie 104.086,17zł., w tym : 1. z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne (FUS) za okres od 09.2003r. do 11.2019r. w wysokości 43.884,50zł. plus naliczone odsetki za zwłokę w wysokości 43.805,00zł., razem 87.689,50zł., 2. z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne (FUZ) za okres od 01.2004r. do 11.2019r. w wysokości 7.292,97zł. plus naliczone odsetki za zwłokę w wysokości 2.540,00zł., razem 9.832,97zł., 3. z tytułu Funduszu Pracy, Funduszu Solidarnościowego i Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres od 10.2003r. do 11.2019r. w wysokości 3.163,70zł. plus odsetki naliczone za zwłokę w wysokości 3.400,00zł., razem 6.563,70zł.

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, wyrokiem z 16.12.2020r., sygn. akt IV U 580/20 oddalił odwołanie G. P. od w/w decyzji ZUS. Sąd Apelacyjny w Łodzi na skutek apelacji G. P. od wyroku Sądu Okręgowego w Sieradzu z 16.12.2020r., wyrokiem z 19.05.2022r., sygn. akt III AUa/219/21 uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia Sądowi Okręgowemu w Sieradzu.

Z analizy wpłat dokonanych przez płatnika w okresie od 15.11.2004 - 27.11.2019. (zestawienie zał. nr 1 k. 125 - 155 akt sprawy 359/22) oraz w wersji elektronicznej wynikających z danych znajdujących się na dyskietce przekazanej przez ZUS (k. 247 akt jw.) - wydruki z dyskietki wszystkich wpłat znajdują się w dwóch segregatorach koloru niebieskiego - wynika, że dane zawarte w załączniku nr 1 są zgodne z danymi sporządzonymi w wersji elektronicznej, i tak między innymi w okresie tym płatnik przekazał do ZUS środki finansowe na poczet składek, tj. FUS, FUZ, FP i FGŚP w łącznej wysokości 260.128,24zł., które ZUS zgodnie z przepisami ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zaliczył w pierwszej kolejności część na składki zaległe i odsetki, w dalszej kolejności na składki bieżące. Wpłaty z tytułu składek dokonane przez płatnika od maja 2019r. do listopada 2019r.w wysokości łącznej 15.246,33zł., zostały rozliczone w całości przez ZUS na część zaległości z tytułu składek i odsetek tylko za okresy od 01.2003r. do 01.2004r. Z dokumentacji ZUS znajdującej się na dyskietce wynika, że deklaracje rozliczeniowe ZUS DRA za okres od 01/1999r. do 10/2004r. złożone zostały do ZUS w okresie do 15.01.2020r., co powodowało zwiększenie wysokości naliczonych odsetek z tytułu nieterminowego opłacania składek. Trudno określić jaka była przyczyna tych opóźnień. Generalnie w okresie od listopada 2004r. do listopada 2019r., wpłaty z tytułu poszczególnych składek przekazywane były przez płatnika do ZUS w wysokościach wynikających z bieżących deklaracji rozliczeniowych ZUS DRA, podczas gdy zgodnie z przyjętymi systemowymi przepisami, ZUS zaliczał je w pierwszej kolejności na zaległości i odsetki, z tytułu nieterminowych spłat zadłużenia do 111/2019r.- dlatego między innymi kumulowały się koszty odsetek. Przykładowe rozliczenia przez ZUS składek i odsetek: 1. wpłata 15.02.2005r. na składki FUZ w wysokości 213,54zł. zaliczona została przez ZUS na: składkę bieżącą za 1/2005r. w wysokości 159,70zł., składkę zaległą za 7/1999r. w wysokości 13,62zł. plus odsetki za zwłokę od 07/1999r. w wysokości 29,73zł., zaległą składkę za 1/2001r. w wysokości 10,49zł., 2. wpłata 13.05.2005r. na FUZ za m-c 4/2005r. w wysokości 167,25zł. zaliczona została przez ZUS na: bieżące składki za 4/2005r. w wysokości 162,43zł., składka zaległa za 3/2004r. w wysokości 4,82zł., 3. wpłata 14.06.2005r. na FUZ za m-c 5/2005r. w wysokości 167,25zł. zaliczona została przez ZUS na: bieżącą składkę za 5/2006r. w wysokości 162,43zł., składkę za 3/2004r. w wysokości 4,82zł., 4. wpłata 4.07.2005r. na FUZ za m-c 6/2005r. w wysokości 159,43zł. zaliczona została przez ZUS na: składkę bieżącą za 6/2005r. w wysokości 154,61zł., składkę zaległą za 3/2004r. w wysokości 4,82zł., 5. wpłata 15.10. 2008r. na FUZ w wysokości 257,32zł. zaliczona została przez ZUS na: bieżącą składkę za 09/2008r. w wysokości 224,24zł., zaległą składkę za lipiec 2004r. w wysokości 21,08zł., odsetki za nieterminową wpłatę składki za 07/2004r. w kwocie 12zł.

Z analizy dokumentacji niezłożonej przez wnioskodawczynię w 2 zielonych segregatorach za okres X/2004 do XII/2019, tom I i II wynika, że wszystkie znajdujące się w niej deklaracje ZUS DRA jak i dowody wpłat, ujęte zostały w ewidencji organu rentowego. Jednakże dokumentacja ta nie jest kompletna, między innymi brakuje licznych dowodów wpłat. Dlatego biegły w ustaleniach bazował na danych ZUS zawartych w załącznikach, tj. kompletnych deklaracjach ZUS DRA i dowodach wpłat znajdujących się na przesłanej dyskietce za okres od 1/1999r., do XII/2019r. - (2 segregatory niebieskie).

Według załącznika nr 2 - 4 (k. 156-163 akt 359/22), aktualny stan łącznych zobowiązań płatnika wobec ZUS z tytułu składek FUS, FUZ, FP i FGŚP od 01.2003r. do 12/2019r. na dzień 5.08.2022r. wynosiły 52.443,23zł. plus odsetki na dzień 05.08.2022r. 56.613zł., tj. łącznie 109.056,23zł. i tak: z tytułu składek na FUS za okresy: od 09 - 11/2003r., od 01 - 09/2004r, 11 - 12/2005r., 1-12/2006r., 1- 12/2007r., 1-12/2008r., 1-12/2009r., 1 -3/2010r., 03/2016r., 2-11/2019r. zobowiązania wynoszą 42.970.61zł . plus odsetki na 05.08.2022r. w wysokości 50.575zł., tj. łącznie wynoszą 93.545.61zł., z tytułu składek FUZ za okresy: od 1 - 3/2004r. do 11/2019r. zobowiązania wynoszą 6.308,92zł. plus odsetki na 05.08.2022r. w wysokości 2.115zł., łącznie wynoszą 8.423,92zł., z tytułu składek na FP i FGŚP za okresy: od 10 - 12/2003r., 1 - 9/2004r., 11 - 12/2005r., 1 - 12/2006r., 1 - 12/2007r., 1 - 12/2008r., 1 - 12/2009r., 1 - 3/2010r., 2 - 11/2019r. zobowiązania wynoszą 3.163,70zł. plus odsetki na 05.08.2022r. w wysokości 3.923zł., łącznie wynoszą 7.086,70zł.

Ponadto analiza zapisów elektronicznych z dyskietki załączonej przez ZUS (wydruki i segregatory w kolorze niebieskim) wykazała między innymi, że: według raportu należności płatnika na dzień 5.08.2022r. (załącznik 5, k. 164 - 186 akt sprawy 359/22) za cały okres działalności, tj. od 01/1999r. do 12/2019r. Należności łącznie wynosiły 403.043,24zł., a wysokość niedopłaty z tytułu składek wraz z odsetkami wynosiła 83.328,22zł. Nie ujęto przez ZUS w rozliczeniach wpłat płatnika (załącznik nr 1 k. 125 - 155 akt sprawy) kwot wynikających z dowodów wpłat na składki: FUS - wpłata z 1.06.2011r. na kwotę 48,42zł., FUS - wpłata z 24.10.2014r. na kwotę 46,27zł., FUS - wpłata z 13.04.2016r. na kwotę 804,73zł., razem 899,42zł.

Powyższe może mieć wpływ na wysokość zadłużenia płatnika. ZUS winien odnieść się do tego wyjaśnienia i dokonać ewentualnej korekty zadłużenia. Należy dodać, że według wyliczeń, należności składek według deklaracji ZUS DRA za okres od 01/1999r. do 09/2004r . - które to deklaracje sporządzone zostały w okresie od 2019r. do 2021r. i nie ujęte w rozliczeniu za okres od 2004r. do 2019r. wynoszą łącznie 37.611,04zł . Natomiast według informacji o dokonanych wpłatach za w/w okres od 01/1999r. do 09/2004r., wpłaty takie dokonywane były tylko w okresie od 01/1999r. do 12/2001r. i wynosiły łącznie 11.356,48zł. Zatem niedopłata za ten okres wynosiłaby 26.254,56zł . (tj. 37.611,04zł. kwota wg deklaracji ZUS DRA minus 11.356,48zł. wpłaty składek = 26.254,56zł.).

W świetle znajdującej się w aktach sprawy dokumentacji dotyczącej rozliczeń zobowiązań płatnika wobec ZUS, tj. deklaracji rozliczeniowych ZUS DRA, przelewów środków finansowych do ZUS z tytułu składek, naliczanych odsetek na poszczególne rodzaje ubezpieczeń oraz stosowanych przez ZUS szczegółowych systemowych przepisów, programów informatycznych i rozwiązań systemowych jak i okresu prawie 20 lat, biegły nie jest w stanie „ręcznie” bez tych programów informatycznych, dokonać pełnej weryfikacji wyliczeń ZUS dotyczących zadłużenia płatnika z tytułu składek i odsetek, a zatem nie ma również podstaw ich kwestionowania. Generalnie analiza deklaracji rozliczeniowych ZUS DRA i wpłat dokonanych i przedłożonych przez płatnika są zgodne z przedłożoną ewidencją ZUS. Należy tutaj nadmienić, że zgodnie z art. 41, 48 b, ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, ZUS może dokonywać korekt, które zostaną uznane za możliwe do skorygowania przez zakład. Zaznaczyć trzeba, że dokumentacja składana przez płatnika do ZUS dotycząca składek posiadała znaczną ilość błędów, o których ZUS zawiadamiał płatnika „Zawiadomienie o błędach w dokumentach złożonych za ubezpieczonych” według dokumentacji złożonej przez płatnika), tj. między innymi: zawiadomienie z 27.06.2012r., 12.07.2013r., 19.09.2015r., 15.10.2015r., 03.07.2017r., 7.08.2017r., 10.10.2017r., 07.02.2017r., 18.01.2017r., 11.09.2019r., 29.10.2019r., 2.12.2019r.

W dokumentacji płatnika brakuje odpowiedzi na te zawiadomienia. Z pisma ZUS z 11.07.2017r. wynika, że ZUS sporządził z urzędu raporty i korekty raportów oraz deklaracje rozliczeniowych za m-ce, m.in.: od 4/2010r. do 6/2010r., 11-12/2010r., 3-5/2011r., 8, 12/2011r., 2, 4, 5/2012r., 9-10/2014r., 3-5/2016r., 7,10/2014r. Ponadto z decyzji ZUS znak (...) z 26.11.2020r. (niebieski segregator tom II) wynika, że płatnik G. P. jest dłużnikiem ZUS z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres od 12/2019r. do 01/2020r. w łącznej wysokości 4.663,82zł., tj.: z tytułu składek FUS za okres jw. w wysokości 2.872,61zł. plus odsetki na 26.11. w wysokości 187zł., z tytułu składek na FUZ - w wysokości 1.409,74zł. plus odsetki jw. w wysokości 93zł., z tytułu składek na FP, FS, FGŚP za okres jw. w wysokości 101,47zł. plus odsetki w wysokości 0zł.

Obowiązujące przepisy : ustawa z 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U z 2020r., poz. 266 ze. zm.), ustawa z 29.08.1997r. dotycząca naliczania odsetek. Ordynacja podatkowa (Dz. U z 2019r., poz. 900).

Po analizie dokumentacji dotyczącej rozliczeń poszczególnych składek i naliczania odsetek przesłanych przez wnioskodawczynię G. P. (niekompletną) za okres od X/2004r. do 12/2019r. (2 segregatory zielone) oraz kompletną dokumentację przesłaną przez ZUS na dyskietce oraz wydruki z dyskietki dotyczą one między innymi druków rozliczeniowych ZUS DRA, dowodów wpłat za okres od 1999r. do 2019r., (dokumentacja - 2 segregatory niebieskie sporządzona przez biegłego), jak i biorąc pod uwagę stosowane przez ZUS systemowe przepisy, rozporządzenia i rozwiązania wewnętrzne, oraz przystosowane do tych celów programy komputerowe, nie pozwalają na szczegółową „ręczną” weryfikację rozliczenia składek i naliczenia odsetek w tak długim czasie. Jednakże dokonana na podstawie w/w dokumentacji ich analiza nie daje podstaw na kwestionowanie wyliczeń dokonanych przez ZUS i zawartych kwot w decyzji (oraz załącznikach do niej) z 5.06.2020r., znak (...), w której stwierdzono, że G. P. jest dłużnikiem ZUS z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres od 09/2003r. do 11/2019r. w łącznej wysokości wraz z odsetkami w wysokości 104.086,17zł. Zadłużenie na dzień 5.08.2022r. (aktualny stan zadłużenia wraz z odsetkami wynosi 109.056,23zł . Ponadto według decyzji z 26.11.2020r., zadłużenie z tytułu składek od działalności gospodarczej G. P. za dalszy okres od 12/2019r. do 01/2020r. wynosi łącznie z odsetkami 4.663,82zł.

Pełnomocnik odwołującej przy piśmie z 20.02.2023r. złożył zarzuty do opinii biegłego. Ustosunkowując się do zarzutów pełnomocnika, biegły wydał opinię uzupełniającą.

ZUS Inspektorat w S. pismem z 17.01.2020r. Nr wg (...), zawiadomił płatnika G. P. o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, na łączną kwotę na dzień 17.01.2020r. wynoszącą wraz z odsetkami 102.746,41zł. Do zawiadomienia dołączono szczegółowy wykaz należności z tytułu nieuregulowanych składek. Należności ZUS dotyczyły okresu od 09.2003r. do 11.2019r. - określono termin 7 dni na złożenie pisemnych wyjaśnień dotyczących przyczyn nie opłacania składek - płatnik nie złożył takiego wyjaśnienia - brakuje takiego dokumentu. Następnie ZUS pismem z 19.02.2020r., zawiadomił płatnika o zakończeniu postępowania dowodowego (pokwitowanie odbioru 21.02.2020r.) z adnotacja, że zgodnie z art. 10§1 k.p.a., organ ma zapewnić stronie udział w każdym stadium postępowania, a przed wydaniem decyzji umożliwić wypowiedzenie się co do zebranych materiałów oraz zgłoszonych żądań. Płatnik nie wniósł w okresie prowadzonego postępowania wyjaśniającego żadnych uwag (brakuje takich informacji). W związku z czym w dniu 5.06.2020r., ZUS Inspektorat w S. wydał decyzję na podstawie art. 83 ust. 1 oraz art. 32 ustawy z 13.10.1998r. o sus stwierdzając, że G. P. jest na 5.06.2020r. dłużnikiem ZUS z tytułu składek za okres od 09.2003 – 11.2019 wraz z odsetkami w łącznej kwocie 104.086,7zł., tj. składki na ubezpieczenie społeczne wynosiły 43.884,50zł. plus odsetki 43.805zł. i dotyczyły okresów: 9-12/2003r., 1-9/2004r., 11-12/2005r., 1-12/2006r., 1-12//2007r., 1-12/2008r., 1-12/2009r., 1-3/2010r., 3/2016r., 2 -11/2019r.; składki na ubezpieczenie zdrowotne wynosiły 7.292,97zł. plus odsetki 2.540zł. i dotyczyły okresów: 1-9/20024r., 9/2007r., 1-9/2008, 2 -11/2019r.; składki na FPG wynosiły 3.163,70zł. plus odsetki 3.400zł. i dotyczyły okresów: 10-12/2003r., 1-9/2004r., 11-12/2005r., 1-12/2006r., 1-12/2007r., 1-12/2008r., 1-12/2009r., 1-3/2010r., 2-11/2019r. Należności składek i odsetek za okres od IX/2003r. do XII/2019r. według stanu na 05.06.2020r. i 22.08.2022r. wynosiły: a) składki na ubezpieczenie społeczne (FUS): wg stanu na 5.06.2020r. należności wg DRA – 74.277,39zł., niedopłata – 43.884,50zł. naliczone odsetki – 43.805,00zł., razem zadłużenie – 87.689,50zł., wg stanu na 22.08.2022r. należności – 74.277,39zł., niedopłata – 42.970,61zł., naliczone odsetki – 50.575,00zł., razem zadłużenie – 93.545,61zł.; składki na ubezpieczenie zdrowotne (FUZ) – wg stanu na 5.06.2020r. – należności wg DRA – 7.730,61zł., niedopłata – 7.292,97zł., naliczone odsetki – 2.540,00zł., razem zadłużenie – 9.832,97zł., wg stanu na 22.08.2022r. – należności wg DRA – 7.730,61zł., niedopłata – 6.308,92zł., naliczone odsetki – 2.115,00zł., razem zadłużenie – 8.423,92zł.; składki na FPiFGŚP - należności wg DRA – wg stanu na 5.06.2020r. – 5.412,28zł., niedopłata – 3.163,70zł., naliczone odsetki – 3.400zł., razem zadłużenie 6.563,70zł., wg stanu na 22.08.2022r. – należności 5.412,28zł., niedopłata – 3.163,70zł., naliczone odsetki 3.023,00zł., razem zadłużenie 7.086,70zł. Z powyższego wynika, że 90% zadłużenia wraz z odsetkami stanowią składki na ubezpieczenia społeczne FUS. Należy nadmienić, że wcześniej płatnik składek G. P. w dniu 9.05.2014r. odwołała się od decyzji ZUS Inspektorat w S. nr (...) z 8.04.2014r. dotyczącej obowiązkowych ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności w okresach jak niżej (akta IV U 2317/16): od 1.01.1999-31.07.2002, od 1.10.2002 - 31.08.2005, od 1.11.2005- 31.12.2010r., od 15.03.2011-5.06.2014. Brakuje w aktach sprawy i przesłanej dyskietce w formie elektronicznej, pełnej treści tej decyzji, wobec czego nie można odnieść się do zawartych ewentualnych zadłużeń dotyczących poszczególnych składek. Wniesione odwołanie dotyczyło dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego w okresach od 1.10.2004-31.12.2013. Wyrok Sądu Okręgowego w Sieradzu z 27.12.2017r. i oddalona apelacja Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 5.04.2019r. Decyzja nr (...)r. z 8.04. 2014r. uprawomocniła się 5.04.2009r. ZUS z urzędu wg sporządzonych korekt deklaracji ZUS DRA, zgodnie z wyrokiem Sądu wyzerował składki na ubezpieczenie chorobowe za m-ce: od IV/2010r. do VI/2010r., od XI-XII/2010r., III, V, VIII, XII/2011r., I, IV,V/2012r., IX,X/2014r., od III do V/2016r., VI1/2016r. (pismo ZUS z 11.07.2019r. akt sprawy IV U 2317/16). O powyższych korektach ZUS powiadomił płatnika składek G. P. pismem z 11.07.2019r., tj. po uprawomocnieniu się wyroku Sądu Okręgowego w Sieradzu z 27.12.2017r. Wyjaśnienia organu rentowego wymaga fakt dlaczego w postępowaniu tym, nie uwzględniono ewentualnego zadłużenia z tytułu składek na FUS i FPG, a takie istniały. Zgodnie z art. 48b ustawy z 13 października 1993r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U z 2022r., poz. 1009), Zakład może sporządzać z urzędu zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych, zgłoszenia wyrejestrowania ubezpieczonego z ubezpieczeń społecznych, imienny raport miesięczny, zgłoszenia płatnika składek, zgłoszenie wyrejestrowania płatnika składek, deklaracje rozliczeniowe oraz dokumenty korygujące. Według analizy wpłat dokonanych przez płatnika oraz danych zawartych na dyskietce w wersji elektronicznej, wpłaty dokonywane przez płatnika z tytułu składek na konto ZUS za okres od 11.2004-27.11.2019 wynosiły łącznie 260.421,86zł.

Generalnie według analizy biegłego, powyższe bieżące wpłaty dokonywane przez płatnika w okresie od listopada 2004r. do 07.05.2019r. na składki na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne i FPG zaliczane były przez ZUS za okresy bieżące. Część tych wpłat, w pierwszej kolejności w nieznaczących wysokościach, raczej symbolicznie zaliczone również były przez ZUS na zaległe składki i odsetki za wcześniejsze okresy, w tym m.in.: za lipiec 1999r. i wrzesień 2001r. wpłata z 15.02.2005r. w kwocie 213,54zł., za IV/2004r. w części zaliczono wpłaty na FUZ, z 10.07.2005r., z 15.11.2005r., 16.01.2006r., 15.02.2006r., 22.06.2006r., z 20.07.2006r., z 16.08.2006r., 12.10.2006r. (po 11,82 zł).

Zgodnie z §12, ust. 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z 21.09.2017r. w sprawie szczególnych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru zobowiązany jest ZUS - składki opłacane przez płatnika, w pierwszej kolejności przekazywane są na spłatę należności o najwcześniejszym terminie płatności, czyli najstarszej, co nie wyklucza przekazywania ich na poczet należności przedawnionych. Płatnik ma wgląd na Platformę Usług Elektronicznych ZUS dotyczący wpłat oraz informacji na temat zaległości. Należy nadmienić, że odsetki nie powinny być naliczane, jeżeli nastąpiły przyczyny leżące po stronie ZUS lub błędnego zawiadomienia płatnika. ZUS nie stosował w pełni jednak przyjętej zasady zaliczania symbolicznych części bieżących wpłat na najstarsze zobowiązania i odsetki, zaliczając je również na późniejsze zobowiązania, podczas gdy były wcześniejsze zobowiązania - przykładowo: 2005r. wpłatę w dniu 15.02.2005r. w wysokości 213,54zł. na FUZ, zaliczono w części na składkę bieżącą FUZ za 1/2005r. w kwocie 159,70zł. i w części na zaległą składkę FUZ za 7/1999r. w kwocie 13,62zł. i odsetki 29,73zł. oraz w części na składkę zaległą FUZ za 9/2001r. w kwocie 10,49zł., - wpłatę w dniu 16.08.2005r. w wysokości 159,43zł. na FUZ, zaliczono w części na składkę bieżącą FUZ w kwocie 154,61zł. i w części na zaległą składkę FUZ za 3/2004r. w kwocie 3,37zł. i za 4/2004r. w kwocie 1,45zł.; 2006r. wpłatę w dniu 21.04.2006r. w wysokości 187,07zł. na FUZ , zaliczono w części na składkę bieżącą FUZ za 3/2006r. w kwocie 175.25zł. i w części na składkę zaległa FUZ za 4/2004r. w kwocie 11,82zł.; wpłatę w dniu 16.08.2006r. w wysokości 178,48zł. na FUZ, zaliczono w części na składkę bieżącą FUZ za 7/2006r. w kwocie 166,66zł. i w części na składkę zaległą FUZ za 4/2004r. w kwocie 11,82zł.; 2007r. - wpłatę z 15.02.2007r. w wysokości 185,28zł. na FUZ, zaliczono w części na składkę bieżącą FUZ za 1/2007r. w kwocie 177,36zł. i na składkę zaległą FUZ za 5/2004r. w kwocie 7,92zł., - wpłatę z 20.08.2007r. w wysokości 198,06zł. na FUZ, zaliczono na składkę bieżącą FUZ za 7/2007r. w kwocie 184,80zł. i składkę zaległą FUZ za 5/2004r. w kwocie 13,26zł.; 2008r. - wpłatę z 15.02.2008r. w wysokości 216,87zł. na FUZ, zaliczono w części na składkę bieżącą FUZ za 1/2008r. i w części na składkę zaległą FUZ za 5/2004r. w kwocie 13,32zł., - wpłatę z 16.04.2008r. w wysokości 263,14zł. na składkę FUZ zaliczono na: składkę bieżącą FUZ za 2/2008r. w kwocie 203.55zł., składkę zaległą FUZ za 6/2004r. w kwocie 32,41zł. i odsetki 16zł., - wpłatę z 16.05.2008r. w wysokości 263,14zł. na składkę FUZ zaliczono na: składkę bieżącą na FUZ za 4/2008r. w kwocie 218,60zł., składkę zaległą na FUZ za 6/2004r. w kwocie 29,54zł. i odsetki 15zł.; 2009r. - w dniu 18.02.2009r. wpłatę w kwocie425,08zł. na składki FUZ zaliczył w części na składkę bieżącą FUZ w wysokości 226,88zł. za m-c styczeń i na zaległą składkę na FUS za 11/2003r. na kwotę 97,16zł. i odsetki 67zł. i na FUZ za zaległe składki i odsetki za 9/2004r. w wysokości 22,04zł. i odsetki 12zł., - w dniu 17.03.2009r. wpłatę w kwocie 425,08zł. na składki FUZ zaliczył w części na składkę bieżącą FUZ w kwocie 226,88zł. i na zaległą składkę FUS za 11/2003r. w kwocie 117,20zł. i odsetki 81zł. - podczas gdy były wcześniejsze zaległości, - w dniu 14.04. wpłatę w kwocie 422,44zł. na składkę FUZ, zaliczył w części na składkę bieżącą 224,24zł. i na składki FUS i odsetki za 11/2003r., odpowiednio 87,41 zł i 61zł. na odsetki oraz za 12/2003r. - 29,79zł. i odsetki 20zł. - podczas gdy były wcześniejsze zaległości, - w dniu 19.05.2009r. wpłatę w kwocie 122,44zł. na składki FUZ zaliczył w części na składkę bieżącą w wysokości 224,24zł. i na składki zaległe FUS za 12/2003r. w wysokości 117,20zł. i odsetki 81,20zł. - podczas gdy były wcześniejsze zaległości, - w dniu 15.06.2009r. wpłatę w kwocie 422,44zł. na składki FUZ zaliczył w części na składkę bieżącą za 5/2009r . w kwocie 224,24zł. i w części na składki zaległe FUS za 12/2003r. w wysokości 116,20zł. i odsetki 82zł., - w dniu 28.07.2009r. wpłatę w kwocie 422,44zł. na składki FUZ zaliczył w części na składkę bieżącą w kwocie 224,24zł. i na składki zaległe FUS za 12/2003r. w kwocie 115,20zł. i odsetki 83zł. - podczas gdy były wcześniejsze zaległości, - w dniu 13.08.2009r. wpłatę w kwocie 323,34zł. na składkę FUZ zaliczył w części na składkę bieżącą za 7/2009r. i w części na składki FUS za 12/2003r. w wysokości 58,10zł. i odsetki 41zł.; 2010r. - wpłatę z 21.06.2010r. w wysokości 1.986,39zł. na FUS, zaliczono między innymi na składkę bieżącą FUS za 5/2010r. w kwocie 1.174,11zł., na składki zaległe FUS za 3/2010r. w kwocie 70,04zł., za 1/2009r. w kwocie 34,70zł. i odsetki 50zł., podczas gdy były wcześniejsze zaległości, - wpłatę z dnia 28.07.2010r. w wysokości 1.340,20zł. na FUS zaliczono na: składkę bieżącą FUS za 6/2010r. w kwocie 1.293,98zł., składki zaległe na FUS za 8/2003r. w kwocie 42,22 zł i na FPG za 8/2003r. w kwocie 4zł.; 2011r. - wpłatę z 5.04.2011r. w wysokości 1.340,23zł. na składkę FUS zaliczono na: składki zaległe na FUS za 12/2010r. w kwocie 1.293,98zł. i odsetki 35zł. oraz za 8/2003r. w kwocie 11,25zł., podczas gdy były wcześniejsze zaległości, - wpłatę z 16.06.2011r. w wysokości 1.418,99zł. na składkę FUS zaliczono na: składkę bieżącą za 5/2011r. w kwocie 1.369,61zł., składki zaległe na FUS za 9/2001r. w kwocie 20,38zł. i odsetki 28zł. oraz na FUS za 8/2003r. w kwocie 1zł.; 2012r. - wpłatę z dnia 23.03.2012r. w wysokości 1.428,76zł. na składkę FUS zaliczono na: składkę bieżącą na FUS za 2/2010r. w kwocie 1.376,93zł. oraz na składki zaległe na FUS za 8 i 9/2003r. w kwocie 20,36zł. i na zaległe składki na FPG za 9/2003r. w kwocie 31,47zł. - podczas gdy były wcześniejsze zaległości, - wpłatę z 15.11.2012r. w wysokości 1.149,98zł. na składkę FUS zaliczono na: składkę bieżącą FUS za 10/2012r. w kwocie 1.121,48zł. oraz w części na składki zaległe na FUS za 9/2003r. w kwocie 21,19zł. i składkę FUZ za 2/2012r. w kwocie 1,31zł. 28zł.; 2013r. - wpłatę z dnia 15.11.2013r. w wysokości 1.252,97zł. na składkę FUS zaliczono na : składkę bieżącą na FUS za 10/2013r. w kwocie 1.291,92zł. oraz w części na składki zaległe na FUZ za 2/2012r. w kwocie 42,05zł. i odsetki 9zł., podczas gdy byty zaległe składki na FUS, - wpłatę z 15.11.2013r. w wysokości 95,38 zł na składkę FPG zaliczono na: składkę bieżącą FPG za 10/2013r. w kwocie 36,72zł. i na składki zaległe na FPG za 9/2010r. w kwocie 23,37zł. i odsetki 9zł. i składki zaległe FUZ za 2/2012r. w kwocie 26,29zł. - podczas gdy były wcześniejsze zaległości; 2014r. - generalnie wpłaty zaliczane były na składki bieżące, pomimo że były wcześniejsze zadłużenia składek, i tak: wpłata z 16.10.2014r. na kwotę 1.252,91zł. na składkę FUS zaliczono na: składkę bieżącą na FUS za 9/2014r. w kwocie 1.197,84zł. oraz w części na składki zaległe na FUS za 8/2003r. w kwocie 23,07zł. i odsetki 32zł.; 2015r. - wpłata z 17.08.2015r. na kwotę 58,20zł. na składkę FPG zaliczono na: składkę bieżącą na FPG za 9/2010r. w kwocie 12,89zł. i 2/2013r. w kwocie 0,27zł., na składki zaległe na FUZ za 2/2012r. w kwocie 33,03zł., i odsetki 12zł.; 2016r.

• wpłatę z13.04.2016r. na kwotę 804,73zł. na składkę FUZ zaliczono na: składki bieżące na FUS za 3/2016r. w kwocie 16,85zł. i 1/2016r. w kwocie 0,80zł., na składki zaległe na FUZ za 2/2012r. w kwocie 232,66zł., i odsetki 98zł., na 10/2012 w kwocie 10,24zł. za 4.2015r. w kwocie 415,32zł. i odsetki 30zł. - wpłatę z 20.05.2016r. na kwotę 1.422,04zł. na składkę FUS zaliczono na: składkę bieżącą FUS za 4/2016r. oraz składki zaległe na FUS za 8/2003r. w kwocie 23,61zł. i odsetki 36zł. - podczas gdy były wcześniejsze zaległości, - wpłatę z dnia 06.07.2016r. na kwotę 1.459,21zł. na składkę FUS zaliczono na: składki zaległe na FUS za 5/2016r. w kwocie 1.399,66zł., za 8/2003r. w kwocie 10,76zł. i odsetki 17zł., za 9/2003r. w kwocie 16,85 zł i odsetki 15zł., - wpłatę z 19.08.2016r. na kwotę 1.360,71zł. na składkę FUS zaliczono na: składkę bieżącą na FUS za 7/2016r. w kwocie 1.301,10zł. oraz na składki zaległe na FUS za 8/2003r. i odsetki 35,80zł.; 2017r. - opłacone składki w całości zaliczone zostały na bieżące rozliczenia, pomimo że były wcześniejsze zadłużenia składek; 2018r. - wpłatę z15.01.2018r. na kwotę 1.709,29zł. na składkę FUS zaliczono na: składkę bieżącą za 12/2017r. w kwocie 641,95zł., na składkę FPG za 1/2018r. w kwocie 85,56zł., na składkę FUZ za 1/2018r. w kwocie 547,61zł. i za 1/2018r. w kwocie 198,23zł., pozostałe na składki zaległe na FUS za 3/2016r. w kwocie 206,94zł. i odsetki 29zł., - wpłatę z 15.02.2018r. na kwotę 2.087,56zł. na składkę FUS zaliczono na: składkę bieżącą na FUS za 12/2017r. w kwocie 423,95zł., na składkę FUZ za 12/2017r. w kwocie 557,84zł., na składkę FPG w kwocie 85,56zł., pozostałe zaliczono na składki zaległe na FUS za 8/2003r. w kwocie 28,61zł. i odsetki 46zł. i za 3/2016r. w kwocie 501,41zł. i odsetki 74zł.

ZUS poprzez takie działania dotyczące zaliczania raczej symbolicznych kwot na najstarsze zaległe składki nie doprowadził do likwidacji zaległości, wobec czego winien więc znacznie wcześniej, a nie dopiero w 2020r. przeprowadzić postępowanie wyjaśniające i postępowania egzekucyjne dotyczące zadłużenia, i w takim czasie dokonać korekt druków rozliczeniowych DRA, aby nie dopuścić do przedawnienia się roszczeń.

Natomiast dokonywane w 2019r. przez płatnika wpłaty na bieżące składki za okres od 27.05.2019r. (tj. od m - ca IV do 27.11.2019r. za m-c X) inaczej niż poprzednio, w całości zaliczone zostały przez ZUS na zaległe składki z tytułu FUS, FUZ, FPG za okresy zadłużenia sprzed 15 lat, tj. powstałe od 01/2003r. do 1/2004r. i tak: wpłata z 27.05.2019r. na kwotę 2.465,59zł. za m-c IV/2019r. zaliczona została w całości na zaległe składki i odsetki składki FUS za okresy 1,2,8,9/2003r., na składki i odsetki FUZ za okresy 1,2/2003r., składki i odsetki FPG za okresy 1,2/2003r., wpłata z 1.07.2019r. na kwotę 2.107,58zł. za m-c V/2019r. zaliczona została przez ZUS w całości na zaległe składki i odsetki na FUS za okresy 2,3/2003r., składki i odsetki na FUZ za okresy 2, 3, 4/2003r. oraz składki i odsetki FPG za okresy 2,3/2003r., wpłata z 24.07.20l9r. na kwotę 2.271,50zł. za m-c Vl/2019r. w całości została zaliczona przez ZUS na zaległe składki i odsetki na FUS za m-ce 3, 4/2003r. i składki i odsetki na FUZ za okresy 4, 5, 6/2003r. oraz składki i odsetki na FPG za okresy 4, 5/2003r., wpłata z 28.08.2019r. na kwotę 2.271,50zł. za m-c VII/2019r. w całości została zaliczona przez ZUS na zaległe składki i odsetki na FUS za okresy 4, 5/2003r., na składki i odsetki na FUZ za okresy 6, 7, 8/2003r., oraz na składki i odsetki na FPG za okresy 4, 5/2003r., wpłata z12.11.2019r. na kwotę 2.271,50zł. za m-c IX/2019r. w całości została zaliczona przez ZUS na zaległe składki i odsetki na FUS za okresy 6, 7/2003r., na składki i odsetki na FUZ. za okresy 7, 8, 9, 10, 11/2003r., oraz na zaległe składki i odsetki na FPG za okresy 6/2003r., wpłata z 12.11.2019r. na kwotę 1.839,65zł. za m-c VIII/2019r. w całości została zaliczona przez ZUS na zaległe składki i odsetki na FUS za okresy 5,6/2003r., na składki i odsetki na FUZ za okresy 8,9/2003r. oraz na zaległe składki i odsetki na FPG za okresy 5,6/2.003r., wpłata z 27.11.2019r. na kwotę 2.019,01zł. za m-c X/2019r. minus korekta za VIII, w całości została zaliczona przez ZUS na zaległe składki i odsetki na FUS za okresy 7, 8, 9/2003r. na składki i odsetki na FUZ za okresy 11, 12/2003r., 1/2004r. oraz na zaległe składki i odsetki na FPG za okresy 6,7/2003r. Razem za ten okres w 2019r. płatnik wpłacił kwotę 15.246,34zł., w tym ZUS po ponad 15 latach zaliczył na zaległe składki za 2003r. i w części na styczeń 2004r. kwotę 5.471,34zł. i na odsetki 9.775zł. Zaległości te należało by uznać za już przedawnione, a wpłaty zaliczyć na składki bieżące. Należy nadmienić, że od 2018r. składki na poszczególne ubezpieczenia, tj. FUS, FUZ, FPG opłacone były przez płatników nie w oddzielnych kwotach, ale w łącznej zbiorczej jednej kwocie. Ostatnia wpłata przed w/w zaliczeniami na 2003r. dokonana w tym okresie, tj. 7.05.2019r., co wynika z wykazu (k. 153, str. 29) zaliczona została przez ZUS na pokrycie składek za m-c luty i marzec 2019r. Natomiast następne wpłaty dokonane przez płatnika w okresie od 27 maja 2019r. do 27 listopada 2019r. w wysokości łącznej 15.246,33zł. , w tym odsetki 9.775zł., zostały zaliczone przez ZUS zamiast na składki bieżące za okresy od kwietnia do października 2019r., na składki i odsetki za zaległe okresy od stycznia 2003r. do stycznia 2004r. W celu wyjaśnienia poprawności tych działań, zachodzi potrzeba odniesienia się ZUS dlaczego dokonał tego tak późno, i nie rozliczył wcześniej tych należności, co przyczyniło się między innymi do znacznego wzrostu odsetek, i nie rozliczając bieżących wpłat za ten okres, tj. od maja 2019r. do listopada 2019r., skutkowało dalszym ich wzrostem. Zdaniem biegłego w/w kwotę 15.246,33zł. należy uznać jako należności przedawnione, chociażby z tego powodu, że ZUS wcześniej nie przeprowadził postępowań wyjaśniających i egzekucyjnych. Wyjaśnienia przez ZUS wymaga również fakt dlaczego, jeżeli były takie zaległości w regulowaniu składek ubezpieczeniowych w okresie od 2003r. do 2019r. dopiero w styczniu 2020r. zawiadomił płatnika o wszczęciu postępowania, i wystawił decyzję o zadłużeniu w maju 2020r., a nie dokonał tego wcześniej, co spowodowałoby znacznie mniejsze zaległości, a w tym również przede wszystkim kosztów odsetek, które generalnie równały się zadłużeniu z tytułu składek, gdyż wynosiły łącznie 49.745zł. na dzień wydania decyzji, tj. 5.06.2020r. przy zadłużeniu z tytułu składek wynoszących 54.341,17zł. Odsetki na dzień 5.08.2022r. jeszcze wzrosły i wynoszą 56.613zł. Znajdująca się w aktach sprawy dokumentacja, w postaci wydruków i deklaracji DRA oraz przekazana w formie elektronicznej, jak i brak szczegółowych systemowych programów i rozwiązań oraz całego i czytelnego kompletu dokumentów, nie pozwalają na pełniejsze wyjaśnienie zobowiązań płatnika wobec ZUS za wymieniony okres, tj. od 2004r. do 2019r.

Z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy i ZUS wynika, że wpłaty dokonywane przez płatnika za bieżące składki zaliczane były przez ZUS w pierwszej kolejności w niewysokich kwotach na zaległe składki i odsetki wydaje się działaniem celowym, aby nie doprowadzić do przedawnienia się zobowiązań.

Naliczanie odsetek z tytułu nieterminowego regulowania przez płatnika składek wynika z art. 23, ust. 1 ustawy systemowej w wysokościach określonych w Ordynacji podatkowej. Do dnia wpłacenia składek (włącznie z tym dniem), jeżeli dokonana przez płatnika wpłata należności po terminie nie uwzględnia odsetek za zwłokę, wtedy organ rentowy rozlicza ją proporcjonalnie na pokrycie kwoty składek oraz kwoty odsetek za zwłokę w stosunku w jakim w dniu wpłaty pozostaje kwota zaległości z tytułu składek do kwoty odsetek za zwłokę. To powoduje, że od tej pozostałej kwoty do opłacenia części należności z tytułu składek w dalszym ciągu należne są odsetki za zwłokę (liczone na ogólnych zasadach). Naliczanie odsetek dokonywane jest przez systemowe programy informatyczne. Brakuje przesłanych do płatnika pisemnych informacji o dokonywanych z bieżących wpłat potrąceniach na poczet zaległych składek i odsetek. Płatnik G. P. w odwołaniu z 28.07.2020r. powołała się na przykład rozliczenia składek za grudzień 2009r., za który to miesiąc opłaciła składkę w dniu 15.01.2010r. w łącznej wysokości 1.298,94zł., tj.: na FUS - 811,23zł., po korekcie DRA przez ZUS 1.277,32zł. z 20.05.2020r., na FUZ - 422,44zł., po korekcie DRA ZUS 422,44zł., na FPG - 65,27zł., po korekcie DRA przez ZUS 112,21zł., razem 1.298,94zł. 1.811,97zł. ZUS zaliczył tę wpłatę na: składkę bieżącą FUS za m-c XII/2009 w kwocie 756,42zł., zaległa składka FUS za V/2010r. w kwocie 54,81zł., razem 811,23zł., wpłatę na FUZ: składkę bieżącą za XII/2009r. w kwocie 422,44zł., wpłatę FPG na: składkę bieżącą za XII/2009r. w kwocie 65,27zł., zaległość 46,94zł. Zatem niedopłata z tytułu składki na FUS za XII/2009r. wynosi 520,90zł., (tj. 1.277,32zł. minus 756,42zł. = 520,90zł. plus 513zł. odsetki i jest zgodna z rozliczeniem należności sporządzonym przez ZUS (k. 3 akt verte akt postanowienia ZUS oraz niedopłata z tytułu składek na FPG, które wynosi 46,94zł., tj. 112,21zł. minus 65,27zł.) plus 46zł. odsetki. Płatnik w tych rozważaniach nie bierze pod uwagę korekt druków rozliczeniowych DRA, sporządzonych przez ZUS, do sporządzania których jest on upoważniony szczególnymi systemowymi przepisami. Sporządzone przez ZUS dokumenty „Rozliczenie należności płatnika jako załączniki do decyzji Nr (...) oraz załączniki nr 1-4 są mało czytelne, ale takie formy rozliczeń systemowych stosuje ZUS - i biegły nie może tego kwestionować, m.in. tego, że zdarzają się przypadki zaliczania na późniejsze zaległości z bieżących wpłat, które wynikają z dokonywanego przez ZUS czasu rozliczeń , tj. składek późniejszych niż dokonywane wpłaty. Z analizy wszystkich dokonywanych przez płatnika wpłat od listopada 2004r. do listopada 2019r. wynika, że wszystkie te wpłaty ujęto w ewidencji ZUS i zaliczone zostały w częściach na poczet składek bieżących oraz zaległych i odsetek za okresy od stycznia 2003r. do marca 2019r. Analiza zestawień należności wg DRA i dokumentacji elektronicznej z dyskietki wykazała, że korekty sporządzone były nie wiadomo przez kogo, (prawdopodobnie przez ZUS) - brakuje między innymi podpisów osób je sporządzających za okresy: 2004r.-10, 11, 12 (FUZ) - zmniejszenie składek, 2005r. - od 1-12 (FUZ) - zmniejszenie składek za XII FUS i FPG zwiększenie składek, 2006r. - od 1-12 (FUS - zwiększenie składek, FUZ - zmniejszenie składek, FPG - zwiększenie składek), 2007r. - od 1-12, FUS zwiększenie składek, FUZ - zmniejszenie składek, FPG - zwiększenie składek, 2008r. - od 1-12 (FUS - zwiększenie składek, FUZ - zmniejszenie składek, FPG - zwiększenie składek), 2009r. - od 1-12 , FUS zwiększenie składek, FUZ od 1-10 - zmniejszenie składek, FPG od 1-12 - zwiększenie składek, 2010r. - od 1-3 (FUS - zwiększenie składek, od 4-6 - zmniejszenie składek, FPG od 1-4; 6 - zwiększenie składek), 2011r. -1; 5; 8 - FUS -zmniejszenie składek, 2012r. - 2; 5; 7 - FUS - zmniejszenie składek, 2013r. -10 - FUS zmniejszenie składek, 10 - FPG - zmniejszenie składek, 2014r. - 9, 10 - FUS zmniejszenie składek, 2015r. - bez zmian (korekt), 2016r. - 3; 4; 5 - FUS - zmniejszenie składek, 2017r. -11; 12 - FUS zmniejszenie składek, 10, 11 - FUZ - zwiększenie składek, 12- FUZ zmniejszenie składek, 11; 12 FPG - zmniejszenie składek, 2018r. - bez zmian (korekt), 2019r. - bez zmian (korekt). Z powyższego wynika, że sporządzone korekty druków rozliczeniowych DRA dotyczą zarówno zwiększenia jak i zmniejszenia składek, i przynajmniej te do 2013r. można by uznać za przedawnione, tj. sporządzane i naliczane przez ZUS po 10 latach.

Według pierwotnych deklaracji DRA sporządzonych przez płatnika składki łączne w 2006r. wynosiły 6.857,92zł., wpłaty przez płatnika wynosiły również 6.857,92zł. Natomiast składki według sporządzonych korekt DRA sporządzonych dopiero pod datą 15.07.2021r., nie wiadomo dlaczego pod taką datą, wynosiły łącznie 13.255,85zł., tj. wzrost o kwotę 6.397,93zł. i sporządzone były po 10 latach. Zatem trzeba wziąć również pod uwagę ich przedawnienie.

Podobne korekty sporządzane były także w 2005r., latach następnych, tj. 2007 - 2013. Z dokumentacji sądowej jak i ZUS brakuje odniesienia się do faktu dlaczego korekty te były sporządzane i dokonywano oraz rozliczano je z tak dużym opóźnieniem, co zdaniem biegłego spowodowało ich przedawnienie. W związku z powyższym wg biegłego ZUS winien dokonać ponownej weryfikacji wyliczenia wysokości zadłużenia płatnika. Z dokumentacji DRA wynika, że prowadząca działalność gospodarczą G. P. zatrudniała w tej działalności pracowników w ilości do 5 osób na część etatów, i tak: 2004r. - od listopada wykazano liczbę ubezpieczonych - 3 osoby, 2005r. - od I - XII - liczba ubezpieczonych - 3 osoby, XII - liczba ubezpieczonych - 4 osoby, 2006r. - od I - II, IV - XII - liczba ubezpieczonych - 4 osoby, III - liczba ubezpieczonych - 3 osoby, 2007r. -1 - IX, XII - liczba ubezpieczonych 4 osoby, X - XI - liczba ubezpieczonych 5 osób, 2008r. -1 - II, XI - XII liczba ubezpieczonych 4 osoby, od III - X, liczba ubezpieczonych 5 osób, 2009r. - od I - XII, liczba ubezpieczonych 4 osoby, 2010r. - IV - VIII, X, liczba ubezpieczonych 3 osoby, od I - III, liczba ubezpieczonych 4 osoby, 2011r. - od III -XII, liczba ubezpieczonych 3 osoby, 2012r. - od VII - IX, liczba ubezpieczonych 5 osób, od II - V, od X - XII, liczba ubezpieczonych 4 osoby, I - liczba ubezpieczonych 3 osoby, od VI - IX, liczba ubezpieczonych 5 osób, 2013r. - od III -XII, liczba ubezpieczonych 3 osoby, I, II, liczba ubezpieczonych 4 osoby, 2014r. - od I - XII, liczba ubezpieczonych 3 osoby, 2015r. - od I -XII, liczba ubezpieczonych 3 osoby, 2016r. - od I - XII, liczba ubezpieczonych 3 osoby, 2017r. -1, X, Xi, liczba ubezpieczonych 3 osoby, za pozostałe m-ce brak druków rozliczeniowych DRA sporządzonych przez płatnika, 2018r. - od IV-VII, liczba ubezpieczonych 3 osoby, od VIII - X, liczba ubezpieczonych 4 osoby, od XI - XII, liczba ubezpieczonych 5 osób, 2019r. - od I - XII, liczba ubezpieczonych 5 osób. W świetle powyższych faktów można przyjąć tezę, że wszystkie korekty deklaracji rozliczeniowych DRA sporządzone i rozliczone były ze znacznym opóźnieniem za okresy od września 2003r. do marca 2010r. i zaległości z tytułu składek ujęte w decyzji z 5.06.2020r. zostały sporządzone przez ZUS po terminie, zatem należy te należności potraktować jako przedawnione. Kwota tych przedawnionych zaległości z tytułu składek z okresu wynikającego z załącznika decyzji od 9/2003r. do marca 2010r. wynosiłaby łącznie z odsetkami 84.897.62zł., tj. z tytułu składek 36.270.62zł. plus odsetki 48.627zł. i tak: z tytułu składek na ubezpieczenie FUS - 32.409,91zł. plus odsetki 43.087zł., razem 75.496,91zł., z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne FUZ - 1.271,7zł. plus odsetki 2.157zł., razem 3.428,76zł., z tytułu składek na FPG - 2.588,95zł. plus odsetki 3.383zł., razem 5.971,95zł. ZUS na starsze zadłużenia sporządził korekty rozliczeniowe DRA, tj. za 2003r. jak i za okresy późniejsze dopiero w 2017r., i później, oraz naliczał za ten okres odsetki - brakuje wyjaśnienia dlaczego doszło do takiej sytuacji. ZUS ma prawo do przymusowego dochodzenia należności z tytułu składek (ustawa z 17 czerwca 1966r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji Dz. U z 2018r. poz. 1314 ze zm.). Brakuje wyjaśnienia dlaczego ZUS nie zastosował wcześniej tych przepisów w odniesieniu do zaległych składek płatnika do lat 2003 - 2012, a przeprowadził takie postępowanie dopiero w 2020r. Należy zaznaczyć, że z dokumentacji elektronicznej przesłanej przez Sąd na dyskietce, jak i załączników do akt sprawy wynika, że płatnik składek dokonywał przelewów środków finansowych z tytułu składek za okres od października 2004r. do listopada 2019r. na konto wskazane przez ZUS w wysokościach wynikających ze sporządzonych przez siebie deklaracji rozliczeniowych DRA. Generalnie wszystkie składki wykazane w tych deklaracjach za powyższy okres zostały przez płatnika przekazane i zgodne są z rozliczeniem wpłat płatnika dotyczących kwot i dat wpłaty. ZUS z chwilą wpłaty składek za dany miesiąc zaliczał je w mniejszych częściach na najstarsze zaległości i odsetki i w wyższej części na składki bieżące. Jednakże ZUS w późniejszym czasie sporządzał korekty druków deklaracji rozliczeniowych DRA (zestawienie i przykłady z 2003 i 2006r.). Należy zaznaczyć, że system informatyczny stosowany przez ZUS, automatycznie zalicza składki oraz nalicza odsetki za nieterminowe regulowanie zobowiązań. Weryfikacji poprawności dokonanych przez ZUS wyliczeń zadłużenia płatnika, powinna dokonać własna wewnętrzna komórka audytu, która posiada odpowiednich specjalistów w tym zakresie, lub inny biegły z zakresu ubezpieczeń społecznych. Ponadto należy rozważyć zaliczenie wpłat płatnika dokonanych na składki w 2019r. w wysokości 15.246,34zł., a zaliczone na zaległe składki za 2003r. i w części na styczeń 2004r. w wysokości 5.471,34zł. i na odsetki w kwocie 9.775zł., gdyż zdaniem biegłego należałoby uznać te zadłużenia za przedawnione, a wpłacone składki zaliczyć na wpłaty bieżące za m-ce od IV - IX/2019r. Przy ewentualnym uwzględnieniu powyższych wniosków, ZUS powinien dokonać korekt wszystkich zadłużeń powstałych po tym okresie. W świetle powyższych faktów, można stwierdzić, że ZUS w odpowiednim czasie nie wykorzystał wszystkich dostępnych mu możliwości, aby doprowadzić do ściągnięcia od płatnika G. P. należności z tytułu ubezpieczeń społecznych FUS, FUZ, FPG, chociażby poprzez wcześniejsze wydanie decyzji dotyczącej zadłużenia, jak i prowadzenia ewentualnych postępowań egzekucyjnych z majątku płatnika składek. Z dokumentacji ZUS, jak i sądowej, nie wynika również fakt, na czym polegało prowadzenie przez płatnika działalności gospodarczej, czy i jakie w tym czasie przynosiła ta działalność dochody oraz czy i jaki posiadała majątek , z którego można by było ewentualnie egzekwować nie uregulowane w terminie należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne. Ze względu na specyficzne szczególne wewnętrzne systemy informatyczne stosowane przez ZUS, dotyczące zaliczania składek i wyliczania odsetek, nie daje to pełnego czytelnego obrazu dotyczącego składek na ubezpieczenia płatnika składek. W związku z powyższym biegły nie jest w stanie dokonać poprawnej weryfikacji, gdyż przede wszystkim nie jest specjalistą z dziedziny ubezpieczeń społecznych. Weryfikacja tych naliczeń bez programów informatycznych, które posiada ZUS, w odniesieniu do tak długiego okresu jest wręcz niemożliwa (opinia z załącznikami, opinia uzupełniająca, pismo procesowe k. 261 – 270, 280 - 282, 292 - 312/akta sprawy).

W wyniku sporządzenia 16.05.2019r. dokumentów z urzędu, nastąpiła zmiana salda na koncie płatnika, wystąpiło zadłużenie za okresy, w których dotychczas nie występowało. Po zweryfikowaniu okresów zadłużenia, ZUS część zobowiązań G. P. uznał za niewymagalne do dochodzenia w postępowaniu egzekucyjnym, bowiem uległy przedawnieniu. Na tę okoliczność sporządzono wniosek o odpisanie długu (k. 347-348/akta sprawy).

Odnośnie przedawnienia należności zaznaczyć należy, że zasady przedawnienia należności począwszy od 1.01.2003 – 31.12.2011 były regulowane przez art. 24 ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zgodnie z którymi termin przedawnienia należności z tytułu składek wynosi 10 lat licząc od dnia, w którym składki stały się wymagalne. Natomiast zgodnie z art. 24 ust. 5a - 5f wprowadzony został katalog przesłanek, których spełnienie umożliwia zawieszenie lub przerwanie biegu terminu przedawnienia. Zmiana przepisów miała zastosowanie nie tylko do składek powstałych od 1 stycznia 2003r. lecz również do składek za wcześniejsze okresy, o ile nie uległy one przedawnieniu do 31 grudnia 2002r. Zgodnie z obecnym brzmieniem art. 24 ustawy o sus, który obowiązuje od 1 stycznia 2012r., należności z tytułu składek przedawniają się po upływie 5 lat licząc od dnia w którym stały się wymagalne. Ustawa ta wprowadziła zmiany w art. 24 ust. 4 w ten sposób, że został skrócony okres przedawnienia należności z tytułu składek do 5 lat, ale zasada ta odnosi się wprost do należności, których bieg terminu przedawnienia (termin zapłaty składek) rozpoczął się po 1.01.2012r. Wprowadzone przepisy przejściowe regulują także przedawnienie w przypadku należności, dla których bieg przedawnienia rozpoczął się przed 1.01.2012r. w ten sposób, że ulegają one przedawnieniu z dniem 1.01.2017r., chyba że zgodnie z dotychczasowymi przepisami (przewidującymi 10 letni okres przedawnienia) nastąpiłoby wcześniej. Zgodnie z obecnym brzmieniem art. 24, nadal obowiązuje katalog przesłanek zawieszających bieg terminu przedawnienia składek i tak: od dnia wszczęcia postępowania w przedmiocie wydania decyzji o podleganiu ubezpieczeniu do dnia jej prawomocności, od dnia wszczęcia postępowania w przedmiocie wydania decyzji o podstawie wymiaru składek do dnia jej prawomocności, od dnia wszczęcia postępowania w przedmiocie wydania decyzji określającej zadłużenia z tytułu składek do dnia jej prawomocności, od dnia wszczęcia postępowania egzekucyjnego do dnia jego zakończenia (brak w przypadku zobowiązanej- decyzja w odwołaniu). W przypadku G. P. doszło do skutecznego wszczęcia postępowania w dniu 12.12.2012r. w przedmiocie wydania decyzji o podleganiu ubezpieczeniu i podstawie wymiaru składek nr (...). W przypadku składek za okres od 01/1999-11/ zawieszenie biegu terminu przedawnienia nie wystąpiło i te składki po upływie 10 lat uległy przedawnieniu, zostały odpisane, nie zostały także zaksięgowane na powyższe okresy żadne wpłaty po terminie przedawnienia tych składek ( k. 349 - 351/akta sprawy). Wobec miesiąca 12/2002 uwzględniono zawieszenie biegu terminu od 12.12.2012 do dnia prawomocności decyzji, do dnia 5 kwietnia 2019r. (wyrok), dlatego składka uległa przedawnieniu na dzień 5 maja 2019r. ( k. 352/akta sprawy).

Dla pozostałych okresów począwszy od 01/2003, składka przedawniała się z zastosowaniem terminu 10 lat w lutym 2013r. /nastąpiło zawieszenie biegu terminu przedawnienia na okres od wszczęcia postępowania 12 grudnia 2012r. do prawomocności decyzji nr (...), do dnia 5 kwietnia 2019r.

Ponieważ korekty dokumentów rozliczeniowych lub pierwszorazowe sporządzone przez ZUS z urzędu (na mocy prawomocnej decyzji (...)) zaistniały w KSI ZUS dnia 16.05.2019r., a pierwsza wpłata którą płatnik dokonał po tym terminie była z 27.05.2019r., księgowanie tej wpłaty i kolejnych wpłat następowało w oparciu o nowe przepisy obowiązujące od 1 stycznia 2018r. (e-składka). Powyższe oznacza, że w przypadku długu ewidencjonowanego na koncie wnioskodawczyni, wpłaty z tytułu składek są z urzędu zaliczone na pokrycie najstarszych należności - stąd brak pokrycia należności bieżących ( k. 353/akta sprawy). Składka za 01/2003 uległaby przedawnieniu 5.06.2019, ale przed upływem terminu odnotowano wpływ środków na ten okres - pokryty wpłatą z 27.05.2019r. 02/2003- data przedawnienia przypadałaby na 3.07.2019 - pokryty wpłatą z 27.05.2019 i 01.07.2019, 03/2003- data przedawnienia przypadałaby na 03.08.2019 - pokryty wpłatą z 1.07.2019 i 24.07.2019, 04/2003- data przedawnienia przypadałaby na 04.09.2019 -pokryty wpłatą z 24.07.2019 i 28.08.2019, 05/2003- data przedawnienia przypadałaby na 03.10.2019 - pokryty wpłatą z 24.07.2019, 28.08.2019, 12.11.2019 - wpłata po upływie terminu wymagalności - sporządzone 25.04.2023 na FUS kwota 221,16zł., FP kwota 13,43zł. odpisy z tytułu przedawnienia, 06/2003 - data przedawnienia przypadałaby na 02.11.2019 - pokryty wpłatą z 24.07.2019, 28.08.2019, 12.11.2019 - wpłata po upływie terminu wymagalności - sporządzone 25.04.2023 na FUS kwota 460,67zł., FP kwota 32,76zł. odpisy z tytułu przedawnienia. 07/2003 - data przedawnienia przypadałaby na 3.12.2019 - pokryty wpłatą z 28.08.2019, 12.11.2019, 27.11.2019, 08/2003 - data przedawnienia przypadałaby na 3.01.2020 - pokryty wpłatą z 27.05.2019, 28.08.2019, 27.11.2019. 09/2003- data przedawnienia przypadałaby na 2.02.2020 - dług nieprzedawniony ponieważ występuje kolejne zawieszenie biegu terminu przedawnienia, spowodowane wszczęciem postępowania dnia 23.01.2020r. w przedmiocie wydania decyzji określającej zaległość nr (...) do dnia jej prawomocności - decyzja będąca przedmiotem odwołania w niniejszym postępowaniu (k. 354/akta sprawy).

G. P. była informowana o sposobie rozliczenia wpłat w tym o zmianie obowiązującej od 1.01.2018r.; pierwsze pismo datowane jest na 31.01.2019r . (k. 355/akta sprawy). G. P. była informowana o możliwości złożenia wniosku o umorzenie długu na podstawie ustawy abolicyjnej z 9.11.2012r. lub wniosku o spłatę zadłużenia w ramach umowy układu ratalnego. Z wnioskiem o umorzenie na podstawie ustawy wystąpiła 21.01.2021r. lecz z powodu kwestionowania zadłużenia zawartego w decyzji określającej zaległość (w odwołaniu) ZUS wydał 7.07.2021r. decyzję odmawiającą wszczęcia postępowania (nr (...)) – decyzja ostateczna. Jednakże odwołująca w dniu 25.11.2021r. złożyła wniosek o wznowienie postępowania. W dniu 27.05.2021r., złożyła wniosek o udzielenie ulgi układu ratalnego – umowa podpisana 14.07.2021r. za okres niesporny, tj. 12.2019, 01-02.2020, 06 - 12.2020, 01 – 04.2021.

Powyższy stan faktyczny, uwzględniający wytyczne Sądu Apelacyjnego, Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie oraz w postępowaniu przed organem rentowym. W poczet materiału dowodowego Sąd przyjął akta tut. Sądu o sygn. IV U 2317/16, dotyczące odwołania G. P. od decyzji ZUS z 8.04.2014r. oraz łączną opinię biegłego ds. rachunkowości K. G., którego zadaniem było ustalenie poprawności wyliczeń organu rentowego, wysokości składek na poszczególne fundusze zgodnie z zaskarżoną decyzją, uiszczonych wpłat na te cele przez skarżącą na poszczególne fundusze, poprawności, zaksięgowania i zaliczenia przez ZUS na zaległości, poprawności naliczenia odsetek za zaległości na poszczególne fundusze i okresy rozliczeniowe, poprawności wyliczenia zadłużenia na poszczególne fundusze, okresy rozliczeniowe, poprawności i wysokości naliczonych odsetek. W ocenie Sądu opinia jest fachowa i wnikliwa. Dokonana przez biegłego analiza w oparciu o dokumentację nadesłaną przez odwołującą, przesłaną przez ZUS wskazuje, że brak podstaw do kwestionowania wyliczeń ZUS zawartych w zaskarżonej decyzji kwot. W zakresie kwestii przedawnienia składek, Sąd pominął ustalenia biegłego, czyniąc własne i podzielając w tym zakresie stanowisko ZUS. Fakty dotyczące sposobu dokonywania przez skarżącą rozliczeń z ZUS, wyliczeń wartości składek dokonanych przez skarżącą, opłacania przez nią składek na ubezpieczenia społeczne na poszczególne fundusze, Sąd ustalił na podstawie zeznań odwołującej. Na podstawie art. 235 ^{( 2)}§1 pkt 2, 3 i 5 k.p.c., sąd oddalił wnioski dowodowe o zawieszenie postępowania do czasu rozpatrzenia sprawy IV U 247/22 tut Sądu oraz wnioski dowodowe z k. 241 - pismo z 17.10.2022r. pkt 3 a, b, c, i te same wnioski dowodowe powtórzone w piśmie procesowym z 18.11.2022r. z k. 257 oraz wnioski o dopuszczenie dowodu z opinii ustnej biegłego K. G. zgłoszone na k. 282 i wnioski o uzupełnienie opinii k. 331 pkt 1, 2 i 3. Zdaniem Sądu, rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie nie było zależne od wyniku sprawy o wznowienie postępowania w przedmiocie umorzenia należności. Przeciwnie, przed przesądzeniem o umorzeniu należności musi najpierw zostać ustalona wysokość należności i wtedy można decydować o umorzeniu gdy występuje jego przedmiot i znana jest wysokość zobowiązania i okres, którego dotyczy.

Sąd Okręgowy zważył:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Ogólną zasadą wynikającą z art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016r., poz. 963 ze zm.), płatnik składek jest obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy.

Zgodnie z art. 32 ustawy, do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Emerytur Pomostowych oraz na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie ich: poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika oraz stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne.

W ocenie Sądu, zaskarżona decyzja odpowiada prawu. Stanowisko takie wynika z łącznej opinii biegłego z zakresu rachunkowości, którą Sad podzielił. Dokonana przez biegłego wnikliwa analiza, w oparciu o dokumentację nadesłaną przez odwołującą, przesłaną przez ZUS wskazuje, że brak podstaw do kwestionowania wyliczeń ZUS zawartych w zaskarżonej decyzji kwot.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 477 ¹⁴§1 k.p.c., orzeczono jak w sentencji.

O kosztach zastępstwa procesowego orzeczono na podstawie art. 98 i 98§1 ¹k. p. c. w zw. z §2 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U.2018.265 ze zm.).