Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 listopada 2023 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Sławomir Górny

Protokolant: st. sekr. sąd. Beata Krysiak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 listopada 2023 roku w Sieradzu

odwołania E. A.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

z dnia 22.09.2023 r. Nr (...)

w sprawie E. A.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

o świadczenie przedemerytalne

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje E. A. prawo do świadczenia przedemerytalnego od 4 stycznia 2023 roku.

Sygn. akt IV U 432/23

UZASADNIENIE

Decyzją z 22.09.2023r. ZUS II Oddział w Ł. odmówił E. A. prawa do świadczenia przedemerytalnego na podstawie przepisów ustawy z 30.04.2004r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U. z 2023r. poz. 1999) oraz ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz.U. z 2023 r. poz. 1251) z uwagi na to, że stosunek pracy nie został rozwiązany z przyczyn dotyczących zakładu pracy w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia.

Nie podzielając powyższej decyzji w/w złożyła odwołanie, wnosząc o przyznanie prawa przedmiotowego świadczenia.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie. W ocenie ZUS fakt rozwiązania stosunku pracy z przyczyn ekonomicznych leżących po stronie zakładu pracy, nie został dostatecznie udowodniony. Wątpliwości organu rentowego wzbudziło uzasadnienie wyroku z 2.08.2023r. w sprawie IV U 255/23 z którego jednoznacznie wynika, że przychody płatnika w okresie od stycznia 2022 do lipca 2022 wyraźnie wzrosły, sytuacja ekonomiczna zmieniła się na lepsze. Ponadto stanowisko sprzątaczki nie zostało w rzeczywistości zlikwidowane, a jedynie obowiązki te przejęła właścicielka z córką.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

E. A., ur. (...)

Decyzją z 14.04.2023r., ZUS II Oddział w Ł. stwierdził, że E. A. jako pracownik u płatnika składek (...), nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od 1.12.2021 – 30.06.2022. Od wskazanej decyzji płatnik i ubezpieczona wnieśli odwołania. Zdaniem ZUS, wyłącznym celem zawarcia umowy o pracę nie była chęć świadczenia pracy w drodze wykonywania umowy o pracę, ale chęć uzyskania świadczeń wypłacanych przez ZUS.

Od powyższej decyzji wnioskodawczyni i płatnik złożyli odwołania. Prawomocnym wyrokiem z 2.08.2023r. w sprawie IV U 255/23, tut. Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję i stwierdził, że E. A. jako pracownik u płatnika składek S. W. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od 1.12.2021 – 30.06.2022.

W dniu 1.12.2021r., S. W. zawarła z E. A. umowę o pracę na okres próbny od 1.12.2021 – 28.02.2022 na stanowisku sprzątaczki w (...). W dniu 1.03.2022r., strony zawarły umowę o pracę na czas określony od 1.03.2022 – 31.08.2022. Zajazd jest położony na działce o powierzchni 1ha. Potrzeba zatrudnienia pracownika na stanowisku sprzątaczki, związana była wyłącznie z remontem zajazdu i koniecznością sprzątania. Przyczyną rozwiązania umowy o pracę z zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia, który upłynął w dniu 30.06.2022r., była likwidacja stanowiska pracy. Na miejsce E. A., płatnik nie zatrudnił nowego pracownika. Po wybuchu wojny na Ukrainie, do sierpnia 2022r., u płatnika mieszkała Ukrainka z synem, która jej pomagała nieodpłatnie, ale w sierpniu wyjechała. Obecne płatnik korzysta z usług profesjonalnej firmy zewnętrznej – spółki ogrodniczej, która zajmuje się utrzymaniem terenu koło zajazdu, co jest bardziej opłacalne dla płatnika (zeznania świadka S. W. – na nagraniu CD – 00:03:07 – 00:16:21 k. 19, okazana na rozprawie faktura z 26.08.2023r. wystawiona przez sprzedawcę – spółkę ogrodniczą tytułem usług związanych z utrzymaniem terenu koło zajazdu – adnotacja w protokole k. 17v/akta sprawy; świadectwo pracy, rozwiązanie umowy o pracę z 31.05.2022r. k. 7-9, decyzja z 14.04.2023r./akta ZUS; wyrok z uzasadnieniem z 2.08.2023r. k. 39, 41-44/akta IV U 255/23).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i w postępowaniu przed organem rentowym. Fakty związane z charakterem i sposobem ustania zatrudnienia, przede wszystkim złożenia oświadczenia woli jako pracodawca 31.05.2022r., Sad ustalił na podstawie zeznań świadka S. W., którym dał wiarę. W poczet materiału dowodowego Sąd przyjął także wyrok z 2.08.2023r. z uzasadnianiem tut. Sądu w sprawie IV U 255/23, dotyczącej odwołania E. A. i S. W. od decyzji ZUS z 14.04.2023r., mocą której ZUS II Oddział w Ł. wyłączył E. A. jako pracownika u płatnika składek (...)z obowiązkowych ubezpieczeń: emerytalnych, rentowych, chorobowych, wypadkowych od 1.12.2021 – 30.06.2022. W ocenie Sądu materiał dowodowy daje podstawy do uznania, że wnioskodawczyni spełniła sporną przesłankę rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, uprawniającą do nabycia prawa do świadczenia przedemerytalnego.

Sąd Okręgowy zważył:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Jak stanowi art. 2 ust. 1 pkt 5 oraz ust. 2 i 3 ustawy z 30.04.2004r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. z 2023r., poz. 1999), prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn. Za okres uprawniający do emerytury, o którym mowa w ust. 1, uważa się okres ustalony zgodnie z przepisami art. 5-9, art. 10 ust. 1 oraz art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Świadczenie przedemerytalne przysługuje po upływie co najmniej 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna;

w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;

złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 180-dniowy okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

W myśl art. 2 ust. 1 pkt 29 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008, Nr 69, poz. 415 ze zm.), ilekroć w ustawie jest mowa o przyczynach dotyczących zakładu pracy - oznacza to:

a) rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn niedotyczących pracowników, zgodnie z przepisami o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników lub zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 199 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), w przypadku rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z tych przyczyn u pracodawcy zatrudniającego mniej niż 20 pracowników,

b) rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu ogłoszenia upadłości pracodawcy, jego likwidacji lub likwidacji stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych, organizacyjnych, produkcyjnych albo technologicznych,

c) wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w przypadku śmierci pracodawcy lub gdy odrębne przepisy przewidują wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w wyniku przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę i niezaproponowania przez tego pracodawcę nowych warunków pracy i płacy,

d) rozwiązanie stosunku pracy przez pracownika na podstawie art. 55§1 ¹ ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.) z uwagi na ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika;

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, prawo do świadczenia przedemerytalnego ustala się na wniosek osoby zainteresowanej, od następnego dnia po dniu złożenia wniosku wraz z dokumentami, o których mowa w ust. 3 (art. 7 ust. 1).

Zaskarżoną decyzją ZUS odmówił E. A. prawa do świadczenia przedemerytalnego, z uwagi na niespełnienie przesłanki rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy w rozumieniu przepisów ustawy z 20.04.2004r. o promocji zatrudnienia i (…) (Dz. U. Nr 99, poz. 1001). Pozostałe przesłanki były niesporne. Postępowanie dowodowe wykazało, że stanowisko ZUS jest błędne. Przyczyną rozwiązania umowy o pracę zawartej 1.03.2022r. na czas określony od 1.03.2022 – 31.08.2022 z zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia, który upłynął w dniu 30.06.2022r., był likwidacja stanowiska pracy. Jak wynika z zeznań płatnika, potrzeba zatrudnienia pracownika na stanowisku sprzątaczki, związana była z remontem zajazdu i koniecznością sprzątania. Po wybuchu wojny na Ukrainie, do sierpnia 2022r., u płatnika mieszkała Ukrainka z synem, która jej pomagała nieodpłatnie, ale w sierpniu wyjechała. Po ustaniu stosunku pracy, płatnik nie zatrudnił pracownika na miejsce wnioskodawczyni. Obecne S. W. korzysta z usług firmy zewnętrznej – spółki ogrodniczej, która zajmuje się utrzymaniem terenu koło zajazdu, co jest bardziej opłacalne dla płatnika.

Biorąc pod uwagę powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴§2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w sentencji.