Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

23 stycznia 2024 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Sławomir Górny

Protokolant: st. sekr. sąd. Katarzyna Wawrzyniak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 stycznia 2024 roku w Sieradzu

odwołania A. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł.

z 24 października 2023 r. nr (...)

w sprawie A. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w Ł.

o rekompensatę

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje A. K. prawo do rekompensaty
z tytułu pracy w warunkach szczególnych od 2 października 2023 roku.

Sygn. akt: IV U 527/23

UZASADNIENIE

Decyzją z 24.10.2023r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł. z urzędu przyznała A. K. emeryturę od 2.10.2023r., tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego, odmawiając prawa do rekompensaty z tytułu wykonywania prac w szczególnych warunkach. Do pracy w szczególnych warunkach nie uznano zatrudnienia od 31.10.1980 – 30.09.1986, 21.08.1999 – 31.12.2007, 2.01.2008 – 31.12.2008. Uwzględniono jako praca w szczególnych warunkach 1 rok, 1 miesiąc i 1 dzień, tj. zatrudnienie od 1.10.1986 – 24.01.1987, 6.08.1998 – 20.08.1999 z wyłączeniem okresów nieskładkowych.

Nie podzielając powyższej decyzji w/w złożył odwołanie, wnosząc o przyznanie prawa do przedmiotowego świadczenia.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wnosił o jego oddalenie.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. K., ur. (...) Przed 1980r., ukończył ZSZ w zawodzie mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych. W okresie służby wojskowej, odwołujący dniu 15.11.1980r., uzyskał uprawnienia kat. C. Po zdobyciu uprawnień kat. C, wnioskodawca zaczął jeździć samochodem ciężarowym marki Z..

W okresie od 31.10.1980 – 30.09.1986, był zatrudniony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w Przedsiębiorstwie (...) Oddział w B. jako kierowca samochodu ciężarowego. Przedsiębiorstwo świadczyło usługi transportowe. Firma była typowo transportowa. Wnioskodawca jeździli samochodami wysokotonażowymi do 26t. Wnioskodawca jeździł Z., K., nieraz T.. Wszystko były auta o dużej ładowności, małych aut nie było. W zaopatrzeniu były chyba 2 - 3 Ż.. Przedsiębiorstwo obsługiwało przemysł węglowy - kopalnię i częściowo budownictwo. Kierowcy jeździli po Polsce, zdarzały się długie trasy. Było około 150 samochodów ciężarowych, 200 kierowców. Przedsiębiorstwo zajmowało się obsługą bloków. Odwołujący Z. woził towary, tj. bloki, stemple do podpierania tuneli wyrobisk, chodników na potrzeby kopalni. Początkowo A. K. jeździł solówką, a potem z przyczepą. Z. wnioskodawca woził drzewo. Po Z. jeździł T. - był to bardzo ciężki wóz. Potem jeździł k. i woził watę mineralną, rury, parapety z P., G., Śląska. Praca trwała cały rok. W obie strony wnioskodawca jeździł zatowarowany.

W okresie od 21.08.1999 – 31.12.2007, A. K. był zatrudniony stale w i pełnym wymiarze czasu pracy w (...) Spółka Jawna J. N. i K. N.. W okresie od 2.01.2008 – 31.12.2008, A. K. był zatrudniony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) Sp. z o.o. jako kierowca. Odwołujący zajmował się przewożeniem chłodnią owoców do sklepów, tj. (...), (...), (...). Zaczynał pracę samochodem V., potem był M.. Praca trwała cały rok.

W okresie od 10.08.1991 - 31.12.1992, A. K. był zatrudniony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o. o. jako kierowca w transporcie międzynarodowym, jeździł po Europie, nie wykonywał czynności mechanika. Odwołujący zajmował się przewożeniem towarów. Zaczynał od samochodu marki D., a później jeździł S. i najnowszym modelem D..

W okresie od 2.02.1987 – 31.12.1990, wnioskodawca był zatrudniony stale i w pełnym w (...) Spółdzielni (...) w W. jako kierowca samochodu ciężarowego. Jeździł ciężarówkami o ładowności do 5 t. Tabor dysponował I., S., J., R..

Od 1.01.1991 – 4.04.1991, odwołujący był zatrudniony w Spółdzielni (...) w W. jako kierowca samochodu ciężarowego.

Wnioskodawca jeździł samochodem dostawczym Szafą - chłodnią marki S., powyżej 3,5 t. W soboty i niedziele jeździło się cysternami na przerzutach. Wnioskodawca woził nabiał z mleczarni do miasta w okolice W.. W soboty i niedziele było zwożone mleko z innych zlewni do W.. Odwołujący w soboty i niedziele jeździł J. o ładowności 18 ton. W zakładzie było zatrudnionych około 30 kierowców. Były auta powyżej 3,5 t i większe. Była to duża Mleczarnia, specjalizująca się w produkcji mleka w proszku (zeznania wnioskodawcy, zeznania świadków – W. P., Z. P., J. Ś., A. Ś. - na nagraniu CD – 00:36:28 – 01:01:08 k. 50, okazane na rozprawie prawo jazdy kat. C k. 45, paszport k. 50/akta sprawy; akta osobowe skarżącego z okresu pracy w (...), (...), (...), Firmy (...)).

Decyzją z 24.10.2023r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w Ł. z urzędu przyznała A. K. emeryturę od 2.10.2023r., tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego, odmawiając prawa do rekompensaty z tytułu wykonywania prac w szczególnych warunkach. Do pracy w szczególnych warunkach nie uznano zatrudnienia od 31.10.1980 – 30.09.1986, 21.08.1999 – 31.12.2007, 2.01.2008 – 31.12.2008. Uwzględniono jako praca w szczególnych warunkach 1 rok, 1 miesiąc i 1 dzień, tj. zatrudnienie od 1.10.1986 – 24.01.1987, 6.08.1998 – 20.08.1999 z wyłączeniem okresów nieskładkowych (decyzja/akta ZUS).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i w postępowaniu przed organem rentowym. Fakty dotyczące charakteru pracy wnioskodawcy w spornych okresach, Sąd ustalił na postawie zeznań wnioskodawcy oraz świadków - W. P., Z. P., J. Ś., A. Ś., którym dał wiarę. W poczet materiału dowodowego Sąd przyjął także akta osobowe skarżącego z okresu pracy w (...), (...), (...), Firmy (...). W ocenie Sądu materiał dowodowy nie pozostawia żadnych wątpliwości, że wnioskodawca spełnił sporną przesłankę 15 – letniego stażu pracy w szczególnych warunkach, który uprawnia do nabycia prawa do rekompensaty. W spornych okresach zatrudnienia wykonywał bowiem pracę kierowcy samochodu ciężarowego, która zaliczana jest do pracy w szczególnych warunkach i uprawnia do nabycia prawa do rekompensaty.

Sąd Okręgowy zważył:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 2 pkt 5 ustawy z 9.12.2008r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2017r., poz. 644 ze zm.), rekompensata - odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej.

Jak wynika z art. 21 cyt. ustawy, rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat. Rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Celem rekompensaty, podobnie jak i emerytury pomostowej, jest łagodzenie skutków utraty możliwości przejścia na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracowników zatrudnionych przy pracach w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W przypadku rekompensaty realizacja tego celu polega jednak nie na stworzeniu możliwości wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej, lecz na odpowiednim zwiększeniu podstawy wymiaru emerytury z FUS, do której osoba uprawniona nabyła prawo po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego. W taki sposób istotę rekompensaty określa zresztą sam ustawodawca, definiując ją w art. 2 pkt 5 ustawy o e. p.

Definicję pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze uprawniającą do wcześniejszej emerytury reguluje art. 32 ustawy emerytalno – rentowej oraz przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.).

Zgodnie z §3 i §4 cyt. rozporządzenia, pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury jeżeli łącznie spełnia warunki: mężczyzna jeżeli osiągnął wiek 60 lat, ma wymagany „okres zatrudnienia” 25 lat, w tym przepracował co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że wnioskodawca spełnił sporną przesłankę zatrudnienia w szczególnych warunkach i uprawnione jest doliczenie do uznanego przez ZUS stażu w szczególnych warunkach w wymaganym wymiarze co najmniej 15 lat.

W okresie zatrudnienia od 1.08.1991 – 31.12.2008, wykonywał pracę w szczególnych warunkach, która wymieniona została w wykazie A dział VIII pkt 2 rozporządzenia RM z 7.02.1983r.

Z tych względów, na podstawie art. 477 ¹⁴§2 k.p.c. orzeczono jak w sentencji wyroku.