Sygn. akt IV U 54/24
Dnia 27 marca 2024 roku
Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: sędzia Sławomir Górny
Protokolant: st. sekr. sąd. Beata Krysiak
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 marca 2024 roku w Sieradzu
odwołania J. N.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w Ł.
z dnia 8.01.2024 r. Nr (...)
w sprawie J. N.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł.
o kapitał początkowy
zmienia zaskarżoną decyzję i zobowiązuje organ rentowy do ustalenia wartości kapitału początkowego J. N. na 1 stycznia 1999 roku również z uwzględnieniem okresu zatrudnienia w Spółdzielni (...) w S. od 1 maja 1985 roku do 31 stycznia 1993 roku w charakterze wozaka mleka.
Sygn. akt IV U 54/24
Decyzją z 8.01.2024r., ZUS ustalił J. N. kapitał początkowy, który według stanu na dzień 1.01.1999r. wyniósł 12 682,12zł. Nie ustalono podstawy wymiaru kapitału początkowego, ponieważ w/w nie udowodnił dochodu stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. Przyjęto okresy składkowe w wymiarze 2 lat, 2 miesięcy i 8 dni. Do ustalenia wartości kapitału początkowego nie uwzględniono okresu zatrudnienia od 1.05.1985 - 31.01.1993 w Spółdzielni (...) w S., gdyż nie został wystarczająco udowodniony.
W odwołaniu od powyższej decyzji w/w wnosił o uwzględnienie przy ustalaniu wartości kapitału początkowego okresu zatrudnienia od 1.05.1985 - 31.01.1993 w oparciu o złożoną do akt sprawy dokumentację oraz pomocniczo w oparciu o dowody z zeznań wskazanych świadków.
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji, wnosił o oddalenie odwołania. Argumentował, że za okres zatrudnienia w-cy w Spółdzielni (...) w S., nie został wystarczająco udokumentowany; nie zostały przedstawione oryginalne dokumenty dot. zatrudnienia.
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
J. N., ur. (...)
W okresie od 1.05.1985 - 31.01.1993, był zatrudniony w Spółdzielni (...) w S. jako wozak mleka, na podstawie zawartej ze Spółdzielnią umowy zlecenia na przewóz mleka. Odwołujący wstawał o godz. 6 rano i po 11.00 przyjeżdżał do domu. Wnioskodawca zbierał kany z mlekiem po drodze i zawoził do zlewni. Cały czas było około 200 dostawców. Wnioskodawca woził mleko o koniem, a potem ciągnikiem. Po godzinach trzeba było pokuć konie. Odwołujący zawoził mleko do wsc. W.. Do 1993r. J. N. nigdzie nie pracował tylko w spółdzielni. W roku początkowym zarabiał około 10.000zł., a później co roku więcej. Wypłaty były co miesiąc i z wypłaty w-cy utrzymywała się rodzina. Trzeba było utrzymać dom, dzieci, w-ca budował też dom. Dziennie było wożone około 2000 do 2500 litrów mleka. Początkowo wnioskodawca woził z S. do W.; 20 km w obie strony. Pani kierowniczka robiła raporty dot. mleka. Była stała pensja, premia i 30 groszy od litra mleka. Mleko wożone był także w soboty, niedziele i święta. H. M. była kierownikiem punktu skupu mleka. Wnioskodawca obsługiwał największą wioskę. W niektórych okresach wnioskodawca musiał dwa razy jechać. Zawoził także kwaśne mleko z powrotem do rolnika, rozwoził też masło. Było ubezpieczenie zdrowotne. Były odprowadzane składki do ZUS (zeznania wnioskodawcy, zeznania świadków – H. M., U. N., D. S. – na nagraniu CD – 00:03:57 – 00:32:27 k. 41/akta sprawy; akta osobowe skarżącego).
Decyzją z 8.01.2023r., ZUS ustalił J. N. kapitał początkowy na 1.01.1999r. w wysokości 12.682,12zł. Do ustalenia wartości kapitału początkowego przyjęto okresy składkowe w wymiarze 2 lat 2 miesięcy 8 dni, tj. 26 miesięcy. Do ustalenia wartości kp nie uwzględniono okresu od 1.05.1985 – 31.01.1993, gdyż nie został wystarczająco udowodniony (decyzja/akta ZUS).
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i w postępowaniu przed organem rentowym. Fakty związane ze świadczeniem pracy na rzecz Spółdzielni (...) w S. przez w-cę w okresie od 1.05.1985 – 31.01.1993, Sąd ustalił na podstawie zeznań świadków – H. M., U. N., D. S., zeznań wnioskodawcy, którym dał wiarę. W poczet materiału dowodowego, Sąd przyjął także akta osobowe w-cy, zawierające świadectwo pracy, umowę o przewóz mleka, regulamin pracy wozaka.
Na podstawie art. 235 2 § 1 pkt 4k.p.c., Sąd pominął wnioskowany dowód z opinii biegłego celem odtworzenia wysokości wynagrodzenia skarżącego jako niemożliwy do przeprowadzenia.
Sąd Okręgowy zważył:
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 173 ust. 3 ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS, wartość kapitału początkowego ustala się na dzień wejścia w życie ustawy, tj. na dzień 1.01.1999r.
Stosownie do art. 174 ust. 1 - 3 cyt. ustawy, kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art.53, z uwzględnieniem ust.2-12 i przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:
- okresy składkowe, o których mowa w art.6;
- okresy nieskładkowe, o których mowa w art.7 pkt 5;
- okresy nieskładkowe, o których mowa w art.7 pkt 1-4 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2, natomiast, podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. l i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999 roku.
Stosownie do treści art. 6 ust. 2 pkt 13 za okresy składkowe uważa się również przypadające przed dniem 15 listopada 1991r. okresy wykonywania na obszarze Państwa Polskiego na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej pracy wykonywanej na podstawie umowy zlecenia:
a) objętej obowiązkiem ubezpieczenia społecznego i okresy kontynuowania tego ubezpieczenia, za które opłacono składkę na to ubezpieczenie lub w których występowało zwolnienie od opłacania składki,
b) wykonywanej przed dniem 1 stycznia 1976r., jeżeli umowa odpowiadała warunkom ubezpieczenia obowiązującym w tym dniu.
Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym i uiszczania składek na ubezpieczenia społeczne w stosunku do osób świadczących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia w spornym okresie od 1 grudnia 1983r. do 30 listopada 1989r. regulowała ustawa z dnia 19 grudnia 1975r. o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz.U.1983.31.146 t.j.).
Przepis art. 1 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia stanowił, że obowiązkowe ubezpieczenie społeczne określone ustawą obejmuje osoby wykonujące stale i odpłatnie pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, zawartej z jednostkami gospodarki uspołecznionej. Zgodnie z art. 1 ust. 2 powołanej ustawy umową zlecenia była umowa, na podstawie której osoba ją zawierająca wykonywała określone czynności w imieniu jednostki gospodarki uspołecznionej lub na rzecz tej jednostki. Nadto, w art. 1 ust. 3 ustawodawca doprecyzował pojęcie pracy stałej, wskazując, że pracę uważa się za wykonywaną stale, jeżeli trwała, co najmniej sześć miesięcy.
Postepowanie dowodowe wykazało, że uzasadnione jest zaliczenie do kapitału początkowego wnioskodawcy, jako okresu składkowego, okresu zatrudnienia w Spółdzielni (...) w S. od 1.05.1985 - 31.01.1993. W spornym okresie wnioskodawca wykonywał pracę wozaka mleka w ramach zawartej umowy zlecenia na przewóz mleka. Praca była świadczona regularnie, codziennie, także w soboty, niedziele i święta. Czas pracy wnioskodawcy odpowiadał co najmniej połowie pełnego wymiaru czasu pracy. Zdaniem Sądu uprawnione jest twierdzenie, że dochód wnioskodawcy z tytułu wykonywania umowy zlecenie, przekraczał połowę minimalnego wynagrodzenia w j.g.u. Jak wynika z zeznań świadka U. N. – żony wnioskodawcy, rodzina utrzymywała się z wypłaty wnioskodawcy. Trzeba było utrzymać dom, dzieci, była także budowa nowego domu.
Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 47714 §2 k.p.c., orzeczono jak w sentencji.