Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 grudnia 2023 r.

Sąd Okręgowy w Elblągu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Agnieszka Walkowiak

Protokolant: sekretarz sądowy Dorota Miś-Jędrzejewska

po rozpoznaniu w dniu 7 listopada 2023 r. w Elblągu na rozprawie

sprawy z odwołania J. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E.

z dnia 3 sierpnia 2023 r., znak: (...)

o przeliczenie emerytury

I.  oddala odwołanie;

II.  zasądza od ubezpieczonego J. W. na rzecz pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych
z odsetkami, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu – kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt IV U 751/23

UZASADNIENIE

Wnioskodawca J. W. odwołał się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w E. z dnia 3 sierpnia 2023 r., znak: (...), którą organ rentowy odmówił mu ponownego ustalenia prawa do emerytury. Ubezpieczony wniósł o zmianę decyzji i ponowne przeliczenie wysokości emerytury z uwzględnieniem okresu zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) od 11 lipca 1966 r. do 31 lipca 1974 r. oraz przyznanie emerytury z uwzględnieniem ww. okresu. Jednocześnie skarżący wniósł o dopuszczenie dowodu z przesłuchania stron na fakt zatrudnienia skarżącego w (...). W uzasadnieniu odwołania skarżący wskazał, że aktualna wysokość jego emerytury nie uwzględnia ww. okresu. Podkreślił również, że okres zatrudnienia na kolei jest okresem zatrudnienia w szczególnych warunkach i powinien być zaliczony do okresu składkowego, za jaki wylicza się wartość emerytury.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. wniósł o jego oddalenie wskazując, że ubezpieczony, który urodził się przed 1 stycznia 1949 r., nie spełnił przesłanki co najmniej 20 lat ubezpieczenia, a wykazał jedynie 9 lat, 9 miesięcy i 26 dni okresów ubezpieczenia i w związku z tym nie nabył uprawnień emerytalnych. W wykazanych okresach ubezpieczenia – jak wskazał pozwany – uwzględniony został okres zatrudnienia skarżącego w (...) od 11 lipca 1966 r. do 31 lipca 1974 r. Do okresu ubezpieczenia nie mogą być natomiast doliczone okresy pracy skarżącego w gospodarstwie rolnym, które zostały uwzględnione przy ustalaniu uprawnień emerytalnych skarżącego w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Ponadto nawet w przypadku nabycia uprawnień do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, skarżący nie nabyłby prawa do wypłaty świadczeń emerytalnego z uwagi na zbieg emerytury z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego oraz emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W toku postępowania pozwany wniósł o zasądzenie na jego rzecz kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony J. W. urodził się w dniu (...) W okresie od dnia 27 lutego 1964 r. do 2 grudnia 1965 r. pełnił zasadniczą służbę wojskową, zaś od dnia 11 lipca 1966 r. do 31 lipca 1974 r. był zatrudniony w (...). W okresach od dnia 25 maja 1959 r. do dnia 26 lutego 1964 r., od dnia 3 grudnia 1965 r. do dnia 10 lipca 1966 r. oraz od dnia 1 sierpnia 1974 r. do dnia 31 grudnia 1992 r. pracował on w gospodarstwie rolnym.

Ubezpieczony uprawniony jest do emerytury rolniczej wypłacanej przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Do ustalenia świadczenia zostały uwzględnione wszystkie wyżej wskazane okresy pracy ubezpieczonego w gospodarstwie rolnym, jak i okres zatrudnienia na kolei oraz okres zasadniczej służby wojskowej.

Z pierwszym wnioskiem o emeryturę ubezpieczony wystąpił do pozwanego w dniu 10 stycznia 2019 r. Decyzją z dnia 8 lutego 2019 r. pozwany odmówił wnioskodawcy prawa do świadczenia wskazując, że udowodnił on jedynie 9 lat, 9 miesięcy i 26 dni okresów ubezpieczenia (okres zatrudnienia na kolei orz okres czynnej służby wojskowej) zamiast wymaganych 20 lat. Ubezpieczony nie skarżył powyższej decyzji. Stała się ona prawomocna.

Z kolejnym wnioskiem o świadczenie ubezpieczony wystąpił do pozwanego w dniu 21 stycznia 2022 r. wskazując, że w okresie od 11 lipca 1966 r. do 31 lipca 1974 r. był zatrudniony w (...). Do wniosku dołączył kopię zaświadczenia o zatrudnieniu z dnia 2 sierpnia 2018 r., kopię zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu Rp-7 z dnia 20 stycznia 2022 r. oraz kopie decyzji wydanych przez KRUS o przyznaniu ubezpieczonemu dodatkowego świadczenia rocznego oraz o ustaleniu od dnia 1 marca 2021 r. nowej wysokości emerytury rolniczej. Decyzją z dnia 25 lutego 2022 r. pozwany organ rentowy odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury wskazując, że wykazał on jedynie 9 lat, 9 miesięcy i 26 dni okresów ubezpieczenia zamiast wymaganych 20 lat. Ubezpieczony nie kwestionował powyższej decyzji. Stała się ona także prawomocna.

W dniu 24 lipca 2023 r. do pozwanego wpłynął kolejny wniosek ubezpieczonego „o przeliczenie emerytury”, w którym domagał się on wyliczenia wysokości emerytury z uwzględnieniem okresu zatrudnienia w (...) od dnia 11 lipca 1966 r. do dnia 31 lipca 1974 r. Do wniosku dołączył kopie składanych już wcześniej dokumentów potwierdzających ww. okres zatrudnienia, a nadto kopię wypisu z treści orzeczenia Lekarza Rzeczoznawcy KRUS z dnia 16 lutego 2018 r.

Zaskarżoną decyzją z dnia 3 sierpnia 2023r. organ rentowy odmówił wnioskodawcy wszczęcia postępowania w sprawie przyznania emerytury wskazując, że decyzjami z dni: 8 lutego 2019 r. oraz 25 lutego 2022 r. odmawiano już wnioskodawcy prawa do emerytury z wagi na niewykazanie co najmniej 20 letniego okresu ubezpieczenia. Nadto pozwany wskazał, że obecnie skarżący nie przedłożył żadnych nowych dokumentów, które miałyby wpływ na prawo do świadczenia.

(dowód: wniosek k. 1-3, zaświadczenie k. 6, zaświadczenie z WKU karta bez numeracji, karta przebiegu zatrudnienia k. 9, decyzja k. 10, informacja KRUS k. 11, kopia świadectwa pracy karta bez numeracji, wniosek k. 14-17, kopia dokumentacji k. 18-22, karta przebiegu zatrudnienia k. 23, decyzja k. 24, wniosek z załącznikami k. 25-30, karta przebiegu zatrudnienia k. 32, decyzja k. 33 – akta ZUS)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, których domniemanie prawdziwości wynika z art. 244 i nast. k.p.c., a ponadto ich wiarygodność nie została podważona przez żadną ze stron.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego nie zasługiwało na uwzględnienie.

W sprawie poza sporem pozostawało, że ubezpieczony jest uprawniony do emerytury rolniczej, do ustalenia której uwzględnione zostały okresy wykonywania przez ubezpieczonego pracy w gospodarstwie rolnym oraz okres jego zatrudnienia w (...) od dnia 11 lipca 1966 r. do dnia 31 lipca 1974 r. i okres zasadniczej służby wojskowej od dnia 27 lutego 1964 r. do dnia 2 grudnia 1965 r.

Nie budziło również wątpliwości, że pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoznając wnioski ubezpieczonego z dni 10 stycznia 2019 r., 21 stycznia 2022 r. oraz 24 lipca 2023 r. każdorazowo uznawał za udowodniony przez skarżącego okres ubezpieczenia w łącznym wymiarze 9 lat, 9 miesięcy i 26 dni, w którym zawierał się okres zatrudnienia wnioskodawcy od 11 lipca 1966 r. do 31 lipca 1974 r. Wskazać w tym miejscu należy, że mimo iż zarówno w składanych wnioskach, jak i złożonym odwołaniu ubezpieczony domagał się „przeliczenia świadczenia emerytalnego”, to biorąc pod uwagę, iż dotychczas ubezpieczony nie miał przyznanego prawa do emerytury z FUS, w pierwszej kolejności należało ustalić, czy spełnia on w ogóle przesłanki do przyznania mu takiej emerytury.

Wskazać więc należy, że zgodnie z art. 27 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2023 r., poz. 1251), ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r. przysługuje emerytura, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki:

1)  osiągnęli wiek emerytalny wynoszący co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn;

2)  mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 27a.

Stosownie zaś do art. 28 ww. ustawy, ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., którzy nie osiągnęli okresu składkowego i nieskładkowego, o którym mowa w art. 27 pkt 2, przysługuje emerytura, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki:

1)  osiągnęli wiek emerytalny wynoszący co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn;

2)  mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 15 lat dla kobiet i co najmniej 20 lat dla mężczyzn.

Analiza dokumentacji zgromadzonej w aktach emerytalnych wnioskodawcy wskazuje jednoznacznie, że ubezpieczony nie legitymuje się wymaganym okresem ubezpieczenia w wymiarze co najmniej 20 lat. Nie zostało również to zakwestionowane przez samą stronę skarżącą. Z ustaleń pozwanego wynikało, że na potrzeby ustalenia uprawnień do emerytury z FUS wykazał on zaledwie 9 lat, 9 miesięcy i 26 dni okresów składkowych i nieskładkowych i – co należy po raz kolejny podkreślić – okres zatrudnienia wnioskodawcy w (...) zawiera się w całości w tym uwzględnionym przez pozwanego stażu ubezpieczenia.

Dodatkowo należy jedynie wskazać, że staż ubezpieczenia wnioskodawcy nie mógł zostać uzupełniony okresami pracy skarżącego w gospodarstwie rolnym na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy emerytalnej, zgodnie z którym przy ustalaniu prawa do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również następujące okresy, traktując je, z zastrzeżeniem art. 56, jak okresy składkowe:

1)  okresy ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono przewidziane w odrębnych przepisach składki,

2)  przypadające przed dniem 1 lipca 1977r. okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego po ukończeniu 16 roku życia,

3)  przypadające przed dniem 1 stycznia 1983r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia,

jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5-7, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu. Taką możliwość wyklucza ust. 3 ww. artykułu, który stanowi, że okresów, o których mowa w ust. 1, nie uwzględnia się, jeżeli zostały one zaliczone do okresów, od których zależy prawo do emerytury lub renty, na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników.

Nie było zaś kwestionowane w sprawie, że wszystkie okresy pracy skarżącego w gospodarstwie rolnym zostały uwzględnione przez KRUS przy ustalaniu uprawnień skarżącego do emerytury rolnej.

W świetle powyższego należało dojść do wniosku, że skarżący nie spełnia kumulatywnie przesłanek do świadczenia emerytalnego wypłacanego z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a tym samym brak jest podstaw do uwzględnienia jego roszczenia.

Powyższe skutkowało oddaleniem odwołania ubezpieczonego, stosownie do art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. (pkt I. wyroku).

O kosztach (pkt II. wyroku) orzeczono w oparciu o art. 98 ust. 1 i art. 99 k.p.c. w związku z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2023r. poz. 1935). Skarżący, jako strona przegrywająca sprawę, jest obowiązany zwrócić pozwanemu koszty zastępstwa procesowego.