S
ygn. akt IV U 99/23
Dnia 8 sierpnia 2023 roku
Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: sędzia Dorota Załęska
Protokolant: st. sekr. sąd. Katarzyna Wawrzyniak
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 sierpnia 2023 roku w Sieradzu
odwołania J. S.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.
z 11 stycznia 2023 r. Nr (...)
w sprawie J. S.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.
o emeryturę pomostową
zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje J. S. prawo do emerytury pomostowej od 7 listopada 2022 roku.
Sygn. akt IV U 99/23
Decyzją z 11.01.2023r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił J. S. prawa do emerytury pomostowej na podstawie art. 4 w zw. z art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych w zw. z przepisami ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS.
Nie podzielając powyższej decyzji J. S. złożył odwołanie, wnosząc o zaliczanie zatrudnienia od 1.10.1981 – 31.08.2001, 1.09.2001 – 15.09.2006 i przyznanie prawa do przedmiotowego świadczenia. Precyzując odwołanie, wnosił także o zaliczenie zatrudnienia w firmie (...) s.c. od 3.10.2011 – 31.12.2012 i (...).
W odpowiedzi na odwołanie ZUS wnosił o oddalenie odwołania.
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
J. S., ur. (...)
W okresie od 1.01.1981 – 31.08.2001, J. S. był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy (...) Sp. z o. o. z/s w Z. i wykonywał prace przy bieżącej konserwacji urządzeń oraz prace montażowe i remontowe na oddziałach będących w ruchu, tj. wymienione w wykazie A dział XIV poz. 25 pkt 1 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do Zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego Nr 7 z dnia 7.07.1987r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach (…) z tym, że od 19.04.1982 – 9.04.1984, odbywał zasadniczą służbę wojskową (świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach k. 7/akta ZUS).
W okresie od 1.09.2001 – 31.03.2002, J. S. był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) S.A. jako operator maszyn, następnie od 1.04.2002 - 31.03.2006, jako operator maszyn, pomoc w wydziale – pakowacz, monter, od 1.04.2006 – 30.04.2006 – jako monter, od 1.05.2006 – 15.09.2006 – jako mechanik (świadectwa pracy k. 8 - 12/akta ZUS).
W dniu 29.03.2008r., pomiędzy (...) Sp. z o. o. z/s w K., a wnioskodawcą, została zawarta umowa o pracę na czas od 1.04.2008 - 31.12.2009, mocą której powierzono odwołującemu obowiązki montera w pełnym wymiarze czasu pracy. W dniu 29.03.2008r., podpisano aneks do umowy o pracę zmieniający miejsce wykonywania pracy – Francja na okres od 1.04.2008 – 30.06.2009.
W okresie od 2.05.2008 – 6.05.2008, 16.09.2008 – 3.10.2008, J. S. korzystał z urlopu bezpłatnego.
Kolejnym aneksem do umowy o pracę podpisanym 9.01.2009r., zmieniono miejsce wykonywania pracy – G., na okres od 12.01.2009 – 30.04.2009.
Od 25.04.2009 – 30.04.2009, wnioskodawca korzystał z urlopu bezpłatnego.
Kolejnymi aneksami zmieniono miejsce wykonywania pracy – Francja na okres od 4.05.2009 – 30.09.2009, Włochy na okres od 1.08.2009 – 31.08.2009, Francja na okres od 11.12.2009 – 31.12.2009.
W dniu 31.12.2009r., została zawarta umowa o pracę, mocą której powierzono wnioskodawcy obowiązki montera od 1.01.2010 – 31.01.2010 (K.). Aneksami do umowy o pracę zmieniono miejsce wykonywania pracy – Francja w okresie od 1.01.2010 – 31.01.2010, 1.10.2010 – 31.10.2010. Od 25.10.2010 – 29.10.2010, wnioskodawca korzystał z urlopu bezpłatnego. W dniu 11.04.2011r., została zawarta kolejna umowa o pracę na czas określony od 11.04.2011 – 31.05.2011, mocą której powierzono wnioskodawcy obowiązki montera (K.). Aneksem do umowy o pracę zmieniono miejsce wykonywania pracy (Francja) na okres od 12.04.2011 – 31.05.2011. Kolejną umowę o pracę na tym samym stanowisku zawarto na okres od 1.06.2011 – 30.06.2011, aneksowaną w dniu 1.06.2011r. (Francja), następną umowę o pracę zawarto na okres od 1.07.2011 – 9.07.2011, aneksowaną w dniu 1.07.2011r. (Francja). Kolejną umowę o pracę zawarto 8.07.2011r. na okres od 10.07.2011 – 31.08.2011, aneksowaną w dniu 8.07.2011r., zmieniającą miejsce wykonywania pracy – Francja od 11.07.2011 – 31.08.2011.
W okresie zatrudnienia wnioskodawcy w (...) Sp. z.o.o. wyjazd do Francji dotyczył budowy rafinerii - były budowane od podstaw mieszalniki do rafinerii paliw. Pierwszy wyjazd do Francji był związany z budową od podstaw mieszalnika do rafinerii. Budowa trwała około 8 - 10 miesięcy, po czym była przerwa 1- miesięczna i powrót do kraju, gdyż w tym czasie mieszalnik musiał być przetransportowany do rafinerii. Po miesiącu, odwołujący wrócił ponownie i wykonywał we Francji montaż mieszalnika.
Po wykonaniu montażu mieszalnika, wnioskodawca po raz kolejny pracował we Francji , tym razem przy remoncie starego istniejącego mieszalnika w rafinerii paliw. Były trzy ogromne beczki nakładające się jedna na drugą i kolejną trzecią . Wysokość beczki zewnętrznej wynosiła 4m. natomiast odległość drugiej beczki od pierwszej zewnętrznej (głównej) wynosiła od 50 - 70cm . Odległość między drugą i trzecią była jeszcze mniejsza. Dwie beczki obracały się w kierunkach przeciwnych. Między tymi beczkami były łopaty mieszające. Mieszalnik stanowił jedną wielką beczkę, wewnątrz której były stalowe łopaty. W beczce były 2 łopaty, które obracały się w kierunku przeciwnym do beczki zewnętrznej. Remont mieszalnika , przy którym pracował wnioskodawca dotyczył wymiany łopat. Wytarte, uszkodzone łopaty, trzeba było wycinać i wymienić na nowe. Wymiana łopat była wykonywana z grubych blach o grubości 4 mm, 5 mm. Na czas remontu mieszalnik był wyłączany. Cięcie łopat odbywało się kątówkami i palnikami. Wnioskodawca demontował śruby mocujące łopaty, wycinał zużyte. Następnie montował nowe łopaty, zabezpieczał nowe śruby spawając elektrodą. Powyższe prace remontowe wnioskodawca wykonywał w parze ze spawaczem, w różnych pozycjach z uwagi na niewielkie odległości między beczkami , tj. na klęcząco, na leżąco. Jeden drugiemu podawał uchwyt spawalniczy. Podczas pracy wydobywał się kurz, dym.
Odwołujący pracował także w trzech innych miejscowościach we Francji. Przykładowo w jednej znajdowała się hala spirytusu, w której był wykonywany montaż różnych urządzeń; był tam mieszalnik podobny jak w rafinerii paliw i cukrowni.
We Włoszech wnioskodawca pracował przy remoncie podobnych mieszalników jak w rafinerii, przy czym to były mieszalniki do odpadów trocin drewna, z których później wyko0nywano kostki do palet. Odwołujący pracował przy remoncie maszyny produkującej kostkę do palet, która wytwarzała ok. 90 sztuk jednorazowo. Remont polegał na wymianie śrub, części uszkodzonych. Doszło wówczas do wypadku śmiertelnego kolegi. Ta praca odbywała się także na wysokości w trakcie rozruchu mieszalnika.
W okresie od 3.10.2011 - 31.12.2012, J. S. był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) s.c. z/s w K.. W tym czasie firma jako podwykonawca dla (...) Sp. z o. o., prowadziła prace przy remoncie i modernizacji bloku (...) i (...) elektrowni (...). Odwołujący wykonywał wraz z innymi pracownikami pracę montera przy wymianie rur podgrzewacza i kotła oraz czyszczeniu kondensatorów. Podgrzewacz jest zamontowany blisko kotła, gdzie przepływa woda, która jest podgrzewana do napędu turbin. Jest to część bloku energetycznego. Na podgrzewaczu były płaty w odległości 20cm, na wysokości ok. 10m, szerokości ok. 6m. Płaty były poskręcane tak, aby rury nie drgały pod ciśnieniem. W jednym podgrzewaczu pracowało kilka par i było niebezpieczeństwo przygniecenia pracowników przy rozpieraniu rur, które odbywało się za pomocą rozpieraka. Pracownicy rozpierali płaty zużytych rur, wstawiali rozpieraki na stałe z uchwytem, aby stanowiły zabezpieczenie. Praca odbywała się w szelkach przyczepionych do rur, zapobiegających upadkowi. Praca była na różnych wysokościach, od poziomu zero do 8-10m w górę. Przed przystąpieniem do remontu, inna firma wyznaczała, które fragmenty rur są przeznaczone do remontu,. W rurach było bardzo duże ciśnienie i na skutek ciśnienia w czasie pracy turbin, rury uszkadzały się. Sam przepływ wody z kotła do podgrzewacza powoduje po długim czasie uszkodzenie. Odwołujący przy pomocy tzw. kątówki - maszyny zaopatrzonej w tarczę, wycinał uszkodzone rury. Pracujący w parze z wnioskodawcą spawacz, zajmował się spawaniem przygotowanych przez odwołującego miejsc do wspawania. Na kotle znajdowały się duże arkusze blach zewnętrznych do wymiany, stanowiące ocieplenie kotła. Odwołujący wycinał kątówką uszkodzone arkusze blach, a spawacze spawali. Przy czyszczeniu rur kondensatorów strzelało się z pistoletu nabojami pod dużym ciśnieniem. Kondensator znajdował się przed maszynownią. Przy remontach na bloku energetycznym, w którym pracował w-ca, pracowało około 200 pracowników; byli to pracownicy z tzw. wynajmu, gdyż pracownicy Elektrowni kierowali tymi robotami. Rozbiórkę ściany zewnętrznej wykonywali murarze. Odwołujący pracował przy wykonywaniu remontu podgrzewacza, który polegał na wycinaniu palnikiem gazowym płatów rur znajdujących się wewnątrz podgrzewacza, przygotowywaniu do wymiany na nowe. Spawacz wykonywał spawanie nowych rur i kolanek palnikiem gazowym. Praca odbywała się w parach - monter i spawacz. Praca również obywała się na wysokości w granicach 8 - 10m. Przy jednym podgrzewaczu pracowało kilka par. Istniało niebezpieczeństwo zgniecenia przez rury (zeznania wnioskodawcy na nagraniu CD 00:08:37 – 00:43:13 k. 73, zaświadczenie wystawione przez (...) s.c. z 22.05.2023r. k. 45/akta sprawy; akta osobowe w-cy z okresu zatrudnienia w (...) Sp. z o. o. zawierające m.in.: świadectwa pracy, umowy o pracę, aneksy do umów o pracę, zaświadczenie lekarskie; świadectwo pracy z (...) s.c. k. 24/akta ZUS).
W dniu 7.11.2022r., w/w złożył w ZUS wniosek o emeryturę pomostową (wniosek k. 32/akta ZUS).
Po rozpoznaniu wniosku organ rentowy uwzględnił w sumarycznym stażu 29 lat, 11 m-cy, 28 dni okresów składkowo – nieskładkowych, w tym 19 lat, 9 m-cy, 3 dni w szczególnych warunkach zgodnie z art. 4 (karta przebiegu zatrudnienia k. 33/akta ZUS).
Decyzją z 11.01.2023r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił J. S. prawa do emerytury pomostowej na podstawie art. 4 w zw. z art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych w zw. z przepisami ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS (decyzja k. 34/akta ZUS).
Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie oraz w postępowaniu przed organem rentowym. W poczet materiału dowodowego Sąd przyjął akta osobowe nadesłane przez (...) Sp. z o. o. z/s w K.. Okoliczności dotyczące charakteru pracy skarżącego w (...) Sp. z o.o. z/s w K. oraz (...) S.C. w K., Sąd ustalił na podstawie zeznań wnioskodawcy, którym dał wiarę jako korelującym z dokumentacją osobową. ZUS uwzględnił wnioskodawcy staż w szczególnych warunkach do 31.12.1998r. w wymiarze 19 lat, 9 m-cy i 3 dni.( okres zatrudnienia w (...). W sporze pozostawała przesłanka pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze po 31.12.2008r. W ocenie Sądu materiał dowodowy daje podstawy do uzupełnienia brakującego wnioskodawcy stażu pracy w szczególnych warunkach po 31.12.2008r.
Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w uzasadnieniu wyroku z 25.10.2016r., sygn. akt II UK 373/15, że do stażu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze po 31.12.2008r., wystarczy jakikolwiek okres takiej pracy (por. wyrok SN z 25.10.2016r., II UK 373/15).
Zdaniem Sądu praca wnioskodawcy, którą wykonywał w okresie zatrudnienia w (...) Sp. z o. o. , we Francji, tj. przy remoncie mieszalnika w rafinerii paliw, kwalifikuje się do zaliczenia do szczególnych warunków w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych. W ocenie Sądu charakter tej pracy odpowiada stanowisku pracy, wymienionemu w załączniku nr 1 do ustawy, pod poz. 28. Była to praca bezpośrednio przy spawaniu w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze, z utrudnioną wentylacją (podwójne dna statków, zbiorniki, rury itp.). Remont mieszalnika odbywał się wewnątrz 3 beczek, osadzonych jedna w drugiej i trzeciej, o wysokości beczki zewnętrznej 4m. Odległość między dwoma beczkami znajdującymi się w jednej głównej wynosiła od 50 - 70cm - to dotyczyło odległości pierwszej beczki od zewnętrznej głównej. Odległość między drugą i trzecią beczką była jeszcze mniejsza. Dwie beczki znajdujące się w środku obracały się w kierunkach przeciwnych. Między beczkami były łopaty mieszające. Wytarte, uszkodzone łopaty, wnioskodawca wycinał i wymieniał na nowe., wykonując cięcie łopat kątówkami i palnikiem gazowym. Następnie nowe łopaty mocował nowymi śrubami i zabezpieczał je spawając punktowo. Natomiast zasadnicze spawanie wykonywał pracujący z wnioskodawcą w parze spawacz. Prace remontowe odbywały się na klęcząco, leżąco, gdyż odległości wewnątrz były niewielkie 50 – 70 cm i mniejsze. W parze wykonywało się spawanie; jeden drugiemu podawał uchwyt spawalniczy. Podczas pracy wydobywał się kurz, dym.
Zdaniem Sądu pozostałe okresy zatrudnienia odwołującego, pozostają bez wpływu na rozstrzygnięcie w sprawie.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z przepisem art. 4 ustawy z dnia 19.12.2008r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2018, poz. 1924 ze zm.), prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:
1) urodził się po dniu 31 grudnia 1948r.;
2) ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;
3) osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;
4) ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;
5) przed dniem 1 stycznia 1999r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;
6) po dniu 31 grudnia 2008r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.
Postępowanie dowodowe wykazało, że odwołujący spełnił sporną przesłankę zatrudnienia w szczególnych warunkach po dniu 31.12.2008r. Praca wnioskodawcy, którą wykonywał w okresie zatrudnienia w (...) Sp. z o.o. we Francji, przy remoncie mieszalnika w rafinerii paliw, kwalifikuje się do zaliczenia do szczególnych warunków w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych, jako praca wymieniona w załączniku nr 1 do ustawy, pod poz. 28.
Z tych względów, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14§2 k.p.c., orzekł, jak w sentencji.