Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IX K 1066/22

1.W Y R O K

2.W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 listopada 2022 roku

Sąd Rejonowy w Kielcach Wydział IX Karny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Bożena Kotwa - Surowska

Protokolant: sekretarz sądowy Krzysztof Piotrowski

Prokurator: nie stawił się – zawiadomiony wokandą

po rozpoznaniu w dniach 18 października 2022 roku i 22 listopada 2022 roku

na rozprawie

sprawy z oskarżenia Prokuratury Rejonowej K. – Wschód w K.

przeciwko

P. M. synowi A. i K. z domu M.,

urodzonemu (...) w K.,

oskarżonego o to że:

w okresie od dnia 30 lipca 2019 roku do 18 marca 2022 roku w K. uporczywie uchylał się od wykonywania obowiązku alimentacyjnego na rzecz syna W. S. określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym – Wyrokiem Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 02 sierpnia 2004 roku o sygnaturze akt III RC – 1596/03 przy czym łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych przez co naraził pokrzywdzonego na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych,

tj. o przestępstwo z art. 209 §1 kk w zw. art. 209 §1a kk

orzeka:

I.  W ramach zarzucanego czynu uznaje oskarżonego P. M. za winnego tego, że w okresie od dnia 30 lipca 2019 roku do 30 września 2021 roku w K. uporczywie uchylał się od wykonywania obowiązku alimentacyjnego na rzecz syna W. S. określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym – Wyrokiem Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 02 sierpnia 2004 roku o sygnaturze akt III RC – 1596/03 przy czym łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych przez co naraził pokrzywdzonego na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, co stanowi przestępstwo z art. 209 §1a kk w zw. z art. 209 §1 kk i za to na podstawie art. 209 §1a kk w zw. z art. 34§1 kk, §1a pkt 1 kk i §2 kk i art. 35§1 kk wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy ograniczenia wolności, polegającą na wykonywaniu nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 32 (trzydziestu dwóch) godzin w stosunku miesięcznym;

II.  na podstawie art. 29 ust. 1 Ustawy z dnia 26 maja 1982 roku Prawo o Adwokaturze zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokat L. S. kwotę 841,32 (osiemset czterdzieści jeden 32/100) złotych tytułem wynagrodzenia za obronę udzieloną z urzędu oskarżonemu P. M.;

III.  na podstawie art. 624 §1 kpk zwalnia oskarżonego P. M. od kosztów sądowych w całości.

SSR Bożena Kotwa- Surowska

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

IX K 1066/22

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.

P. M.

art. 209 § 1a k.k. w zw. z art. 209 § 1 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

1.  P. M. z nieformalnego związku z M. S. ma jednego syna W. S. urodzonego (...). Wyrokiem Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 2 sierpnia 2004 roku sygn. akt III RC 1596/03 P. M. został zobowiązany do alimentów na rzecz małoletniego syna W. S. w kwocie po 400 złotych miesięcznie. Następnie podwyższonych wyrokiem zaocznym z dnia 6 listopada 2008 roku w sprawie III RC 612/08 do kwoty po 500 złotych miesięcznie.

wyjaśnienia oskarżonego P. M.

k. 119-120,172v.

zeznania świadka W. S.

k. 66

zeznania świadka M. S.

k. 67

wyrok Sądu Rejonowego w Kielcach w sprawie III RC 612/08

k. 5

2.  P. M. w okresie od dnia 30 lipca 2019 roku do 30 września 2021 roku w K. uporczywie uchylał się od wykonywania obowiązku alimentacyjnego na rzecz syna W. S. określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym – Wyrokiem Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 02 sierpnia 2004 roku o sygnaturze akt III RC – 1596/03 przy czym łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowił równowartość co najmniej trzech świadczeń okresowych, narażając wymienionego na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

częściowo wyjaśnienia oskarżonego P. M.

k. 119-120,

zeznania świadka W. S.

k. 66

zeznania świadka M. S.

k. 67

wyrok Sądu Rejonowego w Kielcach w sprawie III RC 612/08

k. 5

zaświadczenia od komornika

k. 3-4,22,30-32,76-77

3.  P. M. od 8 marca 2011 roku posiada orzeczenie o niepełnosprawności stopnia lekkiego. Wobec czego ma obniżoną zdolność do wykonywania pracy zarobkowej. Od dnia 5 grudnia 2016 roku jest zarejestrowany w Miejskim Urzędzie Pracy w K. jako osoba bezrobotna. Od 1 stycznia 2021 oku do 30 września 2021 roku pobierał z Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w K. zasiłek okresowy dla osób bezrobotnych, w okresie od 1 stycznia 2021 roku do 30 września 2021 roku zasiłek celowy z przeznaczeniem na zakup żywności. Egzekucja świadczeń alimentacyjnych prowadzona przez komornika okazała się bezskuteczna. Stan zaległości na dzień 20 stycznia 2022 roku wynosił wobec wierzycielki 91.840,00 zł.

wyjaśnienia oskarżonego P. M.

k. 119-120,172v.

pismo z NFZ

k. 13,36

pismo z (...)

k. 14-16,32,33-35

pismo z ZUS

k. 17,124

pismo z (...)

k. 41,162,163,164

zaświadczenia od komornika

k. 3-4,22,30-32,76-77

orzeczenie o niepełnosprawności

k. 165

4.  W przedmiotowym okresie nieletni W. S. pozostawał na utrzymaniu matki, która pracowała i oprócz tego otrzymywała świadczenie wychowawcze oraz świadczenie z Funduszu Alimentacyjnego. M. S. ponosiła koszty wizyt lekarskich, W. S. choruje na nerwice, przyjmuje leki, nikt nie pomagał jej w wychowywaniu syna. W. S. w dniu 21 lipca 2021 roku osiągnął pełnoletniość. Do 30 września 2021 roku kontynuował naukę w szkole w trybie zaocznym, następnie podjął pracę zarobkową. Nie składał wniosku o ściganie oskarżonego za okres nie alimentacji, kiedy to nie przysługiwało mu już świadczenie alimentacyjne, w związku z zakończeniem nauki.

zeznania świadka W. S.

k. 66

zeznania świadka M. S.

k. 67

decyzja (...)

k. 2,19-21,65

5.  P. M. ma 46 lat, jest kawalerem i ma 3 dzieci, jedno niepełnoletnie. Zdobył wykształcenie podstawowe. Nie pracuje, utrzymuje się z zasiłku z (...) w wysokości 600 złotych miesięcznie. Nie posiada majątku. Nie leczył się odwykowo. Leczy się psychiatrycznie od ok. 2010 roku. Nie jest osobą chorą psychicznie w sensie psychozy endogennej ani upośledzoną umysłowo. Rozpoznano u niego organiczne zaburzenia osobowości bez cech otępienia oraz uzależnienie od substancji psychoaktywnych, aktualnie deklaratywnie w fazie abstynencji. W czasie dokonywania zarzucanych mu czynu miał zachowaną zdolność do rozpoznania jego znaczenia i pokierowania swoim postępowaniem. Był uprzednio karany.

wyjaśnienia oskarżonego P. M.

k. 119-119v.

karta karna

k. 48-49

opinia sądowo – psychiatryczna

k. 130-131

dane osobopoznawcze

k. 136

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.

P. M.

art. 209 § 1a k.k. w zw. z art. 209 § 1 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

1.  P. M. w okresie od dnia 30 lipca 2019 roku do 30 września 2021 roku był niezdolny do wykonywania pracy zarobkowej.

wyjaśnienia oskarżonego P. M.

k. 119-120

zaświadczenia lekarskie

k. 121, , 122, 166-171

1.OCena DOWOdów

1.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1,2,3,5

wyjaśnienia oskarżonego P. M.

Wyjaśnienia zwięzłe, rzeczowe, zasadniczo wiarygodne – oskarżony wprawdzie wskazywał, że nie płacił alimentów z uwagi na trudną sytuację finansową i problemy zdrowotne, jednak nie kwestionował swojego obowiązku i możliwości w tym zakresie, przyznał się do popełnienia czynu.

1,2,4

zeznania świadka W. S.

Jasne, rzeczowe, wyważone, nienadmiernie obciążające oskarżonego. W. S. wskazywał, że kontynuował edukację do września 2021 roku, następnie podjął pracę dorywczą, uzyskując z tego tytułu dochód w wysokości 2.000 złotych. Do tego czasu pobierał świadczenia alimentacyjne. Podkreślał, że nie utrzymuje kontaktu z ojcem

1,2,4

zeznania świadka M. S.

Jasne, logiczne, konkretne, rzeczowe, korespondujące z dokumentacją w szczególności nadesłaną przez (...) zeznania świadka pozwoliły kategorycznie ustalić w jakim okresie oskarżony uchylał się od obowiązku alimentacyjnego co pozwoliło na stwierdzenie, że stan taki trwał nie do 18 marca 2022 roku jak przyjęto w akcie oskarżenia, ale od 30 lipca 2019 roku do 30 września 2021 roku – bowiem w tym okresie zostało przyznane świadczenie z funduszu alimentacyjnego, W. S. kontynuował również edukację. Zeznania te były więc w pełni przydatne dla poczynienia ustaleń faktycznych w sprawie.

1,2

wyrok Sądu Rejonowego w Kielcach w sprawie III RC 612/08

Brak wątpliwości co do autentyczności dokumentu urzędowego, dowód niekwestionowany przez strony.

3

pismo z NFZ

Dokument sporządzony przez organ do tego uprawniony. Niekwestionowany w toku postępowania.

3

pismo z (...)

Dokument sporządzony przez organ do tego uprawniony. Niekwestionowany w toku postępowania.

3

pismo z ZUS

Dokument sporządzony przez organ do tego uprawniony. Niekwestionowany w toku postępowania.

3

pismo z (...)

Dokument sporządzony przez organ do tego uprawniony. Niekwestionowany w toku postępowania.

2,3

zaświadczenia od komornika

Dowód niebudzący wątpliwości, informacje nadesłane przez uprawnionego komornika.

3

orzeczenie o niepełnosprawności

Dowód przydatny do czynienia ustaleń faktycznych. Potwierdzający okoliczność, iż stan zdrowia oskarżonego P. M. uzasadnia zaliczenie do lekkiego stopnia niepełnosprawności, co powoduje obniżoną zdolność oskarżonego do wykonywania pracy zawodowej.

4

decyzja (...)

Dokument sporządzony przez organ do tego uprawniony. Niekwestionowany w toku postępowania.

5

karta karna

Informacja sporządzona w przewidzianym prawem trybie i formie.

5

opinia sądowo – psychiatryczna

Opinia jasna, pełna, wyczerpująca, sporządzona przez wykwalifikowanych biegłych, zawierająca kategoryczne wnioski. Oskarżony podczas przeprowadzanego wywiadu stwierdził, iż aktualnie podejmuje prace dorywcze, co przeczy okoliczności, aby był trwale niezdolny do wykonywania pracy zarobkowej.

5

dane osobopoznawcze

Informacja sporządzona w przewidzianym prawem trybie i formie.

1.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Lp. 1.1 pkt 2;

Lp. 1.2 pkt 1

wyjaśnienia oskarżonego P. M.

Oskarżony w swych depozycjach oraz poprzez przedłożoną dokumentację, starał się wykazać, iż w okresie wskazanym w zarzucie był całkowicie niezdolny do wykonywania pracy zarobkowej. Jednak jak wynika z odpisu orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, stan zdrowia P. M. uzasadnia zaliczenie do lekkiego stopnia niepełnosprawności. Naruszona sprawność organizmu powoduje obniżenie zdolności do wykonywania pracy, nie zaś jej stałą niezdolność. Co więcej oskarżony podejmował prace dorywcze co przeczy okoliczności, aby był trwale niezdolny do wykonywania pracy zarobkowej. Wobec powyższego depozycje oskarżonego w tym zakresie stanowią przyjętą linię obrony, mającą na celu uniknięcie odpowiedzialności karnej.

Lp. 1.2 pkt 1

zaświadczenia lekarskie

Sąd nie czynił ustaleń w oparciu o przedstawione zaświadczenia lekarskie, bowiem stoją one w sprzeczności z pozostałą dokumentacją zgromadzoną w sprawie niniejszej. W przedmiotowych zaświadczeniach rozpoznano u oskarżonego halucynozę organiczną, przez co stwierdzono, iż jest on długotrwale niezdolny do wykonywania pracy zarobkowej. Przy czym zauważyć należy, iż badany jest stan zdrowia oskarżonego i jego możliwości zarobkowe na datę czynu, a nie podczas późniejszego okresu. Choroba oskarżonego ma okresu zastrzeżeń, jak i okresy, kiedy oskarżony może normalnie funkcjonować. Jak zostało podkreślone p owyżej, oskarżony ma stwierdzony lekki stopień niepełnosprawności, który obniża zdolność do wykonywania pracy zarobkowej, ale nie powoduje jednak trwałej niezdolności. Ponadto w sporządzonej opinii sądowo – psychiatrycznej biegli w trakcie badania oskarżonego nie stwierdzili zaburzeń psychotycznych wytwórczych (omamów, urojeń, depresji psychotycznej), ani znaczących deficytów funkcji poznawczych i koncentracji uwagi, podkreślając, iż w czasie dokonywania zarzucanego mu czynu oskarżony miał zachowaną zdolność do rozpoznania jego znaczenia oraz pokierowania swoim postępowaniem. Nie sposób wyłączyć odpowiedzialność karną oskarżonego jedynie na podstawie przedstawionych zaświadczeń, bowiem oskarżony podczas wywiadu sporządzanego w trakcie ambulatoryjnych badań stwierdził, iż podejmuje prace dorywcze, głównie podejmował w branży budowlanej, zatem nie sposób przyjąć, aby był on trwale niezdolny do wykonywania prac zarobkowych.

1.PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

1.3.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

I

P. M.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Oskarżony P. M. w pełni wyczerpał swoim zachowaniem znamiona przestępstwa z art. 209 §1a k.k. w zw. z art. 209 § 1 k.k. bowiem:

- ciążył na nim obowiązek alimentacyjny określony co do wysokości wyrokiem sądu;

- w okresie od 30 lipca 2019 roku do 30 września 2021 roku uchylał się od wykonywania obowiązku – nie płacąc alimentów;

- powstała w ten sposób zaległość przekracza równowartość trzech świadczeń okresowych;

- na skutek jego zachowania pokrzywdzony był narażony na niemożność zaspokojenia swoich podstawowych potrzeb życiowych, bowiem pozostawał on na wyłączonym utrzymaniu matki, która uzyskiwała dochody w niewielkiej wysokości, zmuszona była korzystać z pomocy społecznej w tym świadczeń z Funduszu Alimentacyjnego.

Sąd dokonał modyfikacji opisu czynu w zakresie czasu, w którym oskarżony uchylał się od obowiązku alimentacyjnego. W akcie oskarżenia przyjęto, że stan taki trwał do 18 marca 2022 roku, podczas gdy z zeznań W. S. wprost wynika, że do 30 września 2021 roku kontynuował naukę w szkole w trybie zaocznym, w tym też okresie otrzymywał zaliczkę alimentacyjną w funduszu, a następnie podjął pracę zarobkową i nie pobierał już świadczeń z Funduszu Alimentacyjnego.

1.1.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

1.4.  Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

1.5.  Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

1.6.  Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

1.KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

P. M.

I

I

Sąd za przypisane oskarżonemu przestępstwo mógł wymierzyć mu karę grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 2.

Na niekorzyść oskarżonego przemawia znaczny stopień jego winy. Oskarżony , jak wynika z opinii sądowo- psychiatrycznej miał zachowaną zdolność do rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postepowaniem, nic go nie ograniczało w tym zakresie. Zdawał sobie sprawę z bezprawności swojego zachowania.

Stopień społecznej szkodliwości jego czynu jest znaczny, co wynika z istoty dobra chronionego prawem jakie oskarżony naruszał oraz postawy oskarżonego. To, że oskarżony nie partycypował w kosztach utrzymania syna wynikało z jego świadomej bierności – oskarżony podejmował prace dorywcze, lecz uzyskiwanych środków nie przekazywał na rzecz dziecka. P. M. nie tylko nie płacił alimentów, ale wręcz dodatkowo obciążał matkę dziecka w ten sposób, że nie wspierał M. S. w wychowaniu dziecka, nie spotykał się z synem, nie przekazywał mu prezentów, nie sprawował nad nim opieki. Motywacja oskarżonego i jego pobudki są zatem niskie.

Na niekorzyść oskarżonego Sąd poczytał uprzednią karalność.

Dokonując wyboru rodzaju kary, którą należy wymierzyć oskarżonemu, oczywiste było, że kara grzywny będzie nadmiernie łagodna, a ponadto jest bezcelowa z uwagi na fakt, iż oskarżony obecnie nie pracuje, utrzymuje się z pobieranego zasiłku z (...). Z kolei kara pozbawienia wolności będzie dla oskarżonego nadmiernie surowa, a jednocześnie nie jest obecnie celowe by oskarżony został osadzony w zakładzie karnym – niemal całkowicie uniemożliwi to oskarżonemu podjęcie pracy i realizowanie obowiązku alimentacyjnego wobec swoich dzieci.

Zdecydowanie najwłaściwsze jest wymierzenie oskarżonemu kary ograniczenia wolności, skoro oskarżony przeniósł ciężar utrzymania swojego dziecka na pomoc społeczną, a zatem całe społeczeństwo. Wykonując prace społecznie użyteczne P. M. da więc zadość karygodności swojego czynu. Konieczność wykonywania pracy, w sposób regularny i kontrolowany, pozwoli wdrożyć oskarżonego do właściwego sposobu życia i postępowania, polegającego przede wszystkim na podejmowaniu pracy zarobkowej.

W ocenie Sądu adekwatną do okoliczności czynu i cech oskarżonego będzie kara ograniczenia wolności w wymiarze 6 miesięcy, polegająca na nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 32 godzin w stosunku miesięcznym. Tak ukształtowana kara będzie odpowiednio dolegliwa.

Orzeczona kara spełni cele wychowawcze, zapobiegawcze wobec oskarżonego, jak również cele w zakresie społecznego oddziaływania orzeczenia. Przede wszystkim ukazuje, że sprawca poniósł adekwatną i realnie odczuwalną dolegliwość za swój czyn. W ten sposób zrealizowany zostanie cel prewencji generalnej.

1.1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

1.6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

1.KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Oskarżony w toku postępowania był reprezentowany przez obrońcę z urzędu w osobie L. S.. Wobec powyższego Sąd na mocy art. 29 ust 1 ustawy z dnia 26 maja 1982r. Prawo o adwokaturze (Dz.U. z 2002r. Nr 123, poz. 1058 z późn. zm.) w zw. z §17 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 3, §20 i §4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu ( Dz. U. z dnia 18 października 2016 r.) zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. L. S. kwotę 841,32 zł tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu P. M. w toku postępowania przygotowawczego i sądowego z urzędu.

III

Biorąc pod uwagę sytuację finansową oskarżonego, który nie pracuje, utrzymuje się z zasiłku w niewielkiej wysokości, nie posiada majątku, ma na utrzymaniu dzieci, Sąd na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił P. M. w całości od zapłaty kosztów sądowych, którymi obciążył Skarb Państwa.

1.1Podpis