Pełny tekst orzeczenia

1.1.1  UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IX Ka 1480/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Piasecznie z dnia 24 lipca 2023 r., sygn. II K 1309/21

11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☒ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

11.3. Granice zaskarżenia

11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

12.1. Ustalenie faktów

12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

12.2. Ocena dowodów

12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Apelacja obrońcy oskarżonego:

- naruszenia przepisów postępowania tj. art. 4 k.p.k., art. 5 § 1 i 2 k.p.k, art. 6 k.p.k., art. 7 k.p.k. art. 201 k.p.k., art. 410 k.p.k. i art. 424 k.p.k. (niezasadne),

-naruszenia przepisów postępowania, tj. art. 366 § 1 k.p.k. w zw. z art. 2 § 2 k.p.k. (niezasadny),

- naruszenia art. 17 § 1 pkt 3 k.p.k. (niezasadny),

-naruszenia art. 632 pkt 1 k.p.k. (niezasadny),

-naruszenia przepisów prawa materialnego, tj. art. 217 § 1 k.k. (zasadny);

Apelacja pełnomocnika oskarżycielek prywatnych:

-błędu w ustaleniach faktycznych, mających wpływ na treść wyroku (częściowo zasadny),

-naruszenia przepisów postępowania, tj. art. 632 k.p.k. w zw. z art. 627 § 1 k.p.k. (częściowo zasadny).

☒ zasadny

☒ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wniesione przez obrońcę oskarżonego oraz pełnomocna oskarżycielek prywatnych apelacje nie doprowadziły do zmiany lub uchylenia wyroku w zakresie rozstrzygnięcia zawartego w punkcie I. Zaznaczenia jednak wymaga, że nie sposób odmówić słuszności argumentacji zawartej w uzasadnieniu apelacji pełnomocnika oskarżycielek prywatnych, który podnosząc sformułowany zarzut błędu w ustaleniach faktycznych w istocie kwestionował także ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego dotyczące ustaleń w zakresie przebiegu samego zdarzenia, co wynikało z błędnej oceny dowodów przeprowadzonych przez Sąd Rejonowy. Za słuszny należało także uznać zarzut obrońcy dotyczący naruszenia art. 217 § 1 k.k. w kontekście przyjętej przez Sąd Rejonowy kwalifikacji prawnej czynów z art. 157 § 2 k.k., co wynika z pisemnych motywów wyroku.

Na uwagę zasługiwał przy tym zarzut podniesiony w apelacji pełnomocnika oskarżycielek prywatnych, a dotyczący rozstrzygnięta zawartego w punkcie II wyroku, co doprowadziło do jego zmiany w tym zakresie. Zaznaczenia jedynie wymaga, że powołany w apelacji przepis art. 627 § 1 k.p.k. był nieprawidłowy, a to z tego powodu, że dotyczy on zasądzenia kosztów sądowych w sprawach z oskarżenia publicznego, a nadto przepis ten nie zawiera paragrafów.

Odnosząc się merytorycznie do zarzutów i argumentacji zawartych w obydwu apelacjach w odniesieniu do rozstrzygnięcia zawartego w punkcie I należało stwierdzić, iż w ocenie Sądu odwoławczego, ocena dowodów zaprezentowana w pisemnych motywach wyroku Sądu Rejonowy pozostawiała wiele zastrzeżeń. Dość by wskazać, że Sąd Rejonowy wszystkie dowody przeprowadzone w toku przewodu sądowego uznał za podstawę ustaleń faktycznych, pomimo, że przesłuchanym świadkom, w tym pokrzywdzonym dał wiarę jedynie w ograniczonym zakresie, a walorem wiarygodności obdarzył wyjaśnienia oskarżonego, pomimo, że wersje dotyczące przebiegu zdarzenia tak pokrzywdzonych, jak i oskarżonego diametralnie się różniły. Zaznaczenia wymaga, że oskarżony wyraźnie w toku składnych wyjaśnień zaprzeczał jakoby z jego strony doszło do naruszenia nietykalności cielesnej którejkolwiek z pokrzywdzonych, wskazując, że jedynie on był przez pokrzywdzone szarpany. Sąd Rejonowy jednak dostrzegł, że dowody w postaci dokumentacji medycznej potwierdzają fakt powstania u pokrzywdzonych obrażeń, na które wskazywały w swoich zeznaniach, zatem uznał, że do opisanych obrażeń doszło w trakcie szarpaniny, przy czym z oceny dowodów zaprezentowanej przez Sąd Rejonowy faktycznie nie sposób wywnioskować, czy Sąd Rejonowy uznał, że te obrażenia powstały w wyniku umyślnego działania oskarżonego, co przecież jest warunkiem przypisania czynu z art. 217 § 1 kk lub 157 § 2 kk. Nie sposób, w ocenie Sądu odwoławczego, tak przeprowadzonej przez Sąd Rejonowy oceny osobowych źródeł dowodowych zaakceptować. Kompleksowa analiza dowodów zgromadzonych w toku postępowania, zdaniem Sądu odwoławczego, prowadzi do wniosku, że Sąd Rejonowy

zbyt krytycznie ocenił zeznania pokrzywdzonych w odniesieniu do przebiegu przedmiotowego zdarzenia, uznając że starają się one wyolbrzymić swoje doznania celem spowodowania odpowiedzialności karnej oskarżonego. Tymczasem, w ocenie Sądu odwoławczego, zeznania tak K. B., jak również A. B. są zbieżne, spójne, a także korespondują z dowodami w postaci dokumentacji medycznej przedłożonej bezpośrednio po zdarzeniu, jak również dowodem w postaci protokołu oględzin K. B. oraz dokumentacją fotograficzną (k. 48, 49, 50, 59 akt Ds.), a nadto zeznaniami świadków H. B. – który był świadkiem zachowania oskarżonego względem pokrzywdzonych, matki M. M. - która potwierdziła fakt, że jej córki zostały poturbowane przez oskarżonego, zeznań policjanta P. M. oraz policjantki W. M. - którzy pamiętali, że pokrzywdzona w toku interwencji wskazywała na fakt popchnięcia jej przez oskarżonego oraz policjanta E. M. - która potwierdził treść sporządzanej notatki urzędowej, co jest spójne z zapisem rozmowy na dołączonym do akt sprawy nagraniu . W ocenie Sądu odwoławczego zeznania pokrzywdzonych złożone bezpośrednio pod zdarzeniu są wyważone, wskazują na te okoliczności i przebieg zdarzenia, w tym zachowanie oskarżonego, które zostały przez pokrzywdzone zapamiętane. Zauważenia przy tym wymaga, ze analiza zeznań pokrzywdzonych nie prowadzi w żadnym razie do wniosku, że starały się one nadmiernie wyolbrzymić przebieg zdarzenia, w szczególności rolę oskarżonego. Podkreślenia bowiem wymaga, że pokrzywdzone w swoich zeznaniach wskazały wyraźnie, że do momentu gdy nie pojawiła się „kwestia psa”, zdarzenie przebiegało bezkonfliktowo, a pokrzywdzone w żadnym razie nie miały zastrzeżeń co do zachowania oskarżonego. Każda z pokrzywdzonych w toku składanych zeznań opisała przy tym dokładnie zachowanie oskarżonego oraz doznane w trakcie zdarzenia obrażenia i dolegliwości bólowe, które w pełni korespondują z dokumentacja medyczną przedłożoną do akt sprawy. Nie ulega z tej dokumentacji wątpliwości (k. 48), że pokrzywdzona K. B. uskarżała się na bóle głowy i szyi, a badający pokrzywdzoną lekarza jednoznacznie stwierdził powierzchowne urazy obejmujące szyję i głowę ze stwierdzeniem zadrapań w obrębie szyi i dekoltu. Powyższe zapisy korespondują jednoznacznie z protokołem oględzin pokrzywdzonej i dokumentacją fotograficzną (k. 49,50 z akt Ds.). Zwraca przy tym uwagę, że pokrzywdzona w toku składanych zeznań na etapie postępowania przygotowawczego wskazała, że zadrapania na dekolcie spowodowane zostały przez psa, którego trzymała na rękach podczas zdarzenia. W toku składanych zeznań pokrzywdzona K. B. wyraźnie przy tym wskazała, że na szyi nie ma już widocznych obrażeń, zaś z zeznań pokrzywdzonej A. B. wynikało, że bezpośrednio po zdarzeniu – poza widocznymi na dekolcie zadrapaniami spowodowanymi przez psa – pokrzywdzona K. B. miała widoczny ślad na szyi od łańcuszka (k. 40-42, 52-53 z akt Ds.). W ocenie Sądu odwoławczego zeznania pokrzywdzonych przy tym w pełni korespondują z zeznaniami H. B. obecnego także na miejscu zdarzenia, a także zapisem nagrania rozmowy pokrzywdzonych i świadka z przybyłymi na miejsce policjantami, podczas której H. B., a także i pokrzywdzone przedstawiły pokrótce przebieg zdarzenia i doznane obrażenia w wyniku zachowania oskarżonego. Nie sposób przy tym na podstawie zapisu tego nagrania uznać, że to właśnie relacja pokrzywdzonych na temat przebiegu zdarzenia stała się przyczyną próby siłowego wejścia do mieszkania zajmowanego przez oskarżonego. Dokładna analiza zapisu rozmowy prowadzi do wniosku, zdaniem Sądu odwoławczego, że na powyższą decyzję w szczególności miała informacja, że oskarżony przebywa w mieszkaniu wraz z małoletnim synem pod wpływem alkoholu w powiązaniu z zarejestrowanymi przez interweniujących policjantów odgłosami bytności w mieszkaniu osób, które nie reagowały na wezwania policji o otwarcie mieszkania. W ocenie Sądu odwoławczego dokumentacja medyczna dotycząca pokrzywdzonej A. B. także nie pozostawiała wątpliwości co do rodzaju obrażeń, jakich doznała w wyniku zdarzenia, co zdaniem Sądu odwoławczego w pełni koresponduje z opisem zachowania oskarżonego. Zeznania pokrzywdzonej A. B. korespondują dodatkowo z zeznaniami pokrzywdzonej K. B. oraz H. B., a także i zapisem powołanego nagrania interwencji policyjnej. W ocenie Sądu odwoławczego, Sad Rejonowy dokonując oceny zeznań pokrzywdzonych nadmierna wagę przywiązał do ich zachowania podczas zeznań składanych przed Sądem, które niesłusznie ocenił jako wyolbrzymione. Jednocześnie – z uwagi na jednoznaczność zapisów dokumentacji medycznej pokrzywdzonych uznał, że jednak doszło do powstania obrażeń, które były wynikiem szarpaniny, jaka wywiązała się początkowo pomiędzy pokrzywdzoną K. B., a oskarżonym na tle kłótni o psa, a następnie także i z udziałem pokrzywdzonej A. B.. Sąd Rejonowy przy tym dokonując zarówno oceny wyjaśnień oskarżonego, jak również ustaleń faktycznych w sprawie, w ocenie Sądu odwoławczego, starał się zminimalizować rolę oskarżonego w zdarzeniu, przyjmując , że obrażenia, jakich doznały pokrzywdzone mogły powstać w wyniku szarpaniny, jaka się miedzy tymi osobami wywiązała i powstały niejako przypadkowo. Tymczasem Sąd Rejonowy zupełnie pominął, że czyn z art. 217 § 1 k.k. może być popełniony umyślnie z zamiarem bezpośrednim i ewentualnym, zaś wymowa ustaleń faktycznych i ocena dowodów przeprowadzona przez Sąd Rejonowy prowadzi do wniosku, że obrażenia pokrzywdzonych powstały na skutek niezamierzonego działania oskarżonego. Zeznania pokrzywdzonych, jak również świadka H. B. w powiązaniu z pozostałymi dowodami w sprawie, w szczególności dokumentacją medyczną obydwu pokrzywdzonych, protokołem oględzin pokrzywdzonej K. B., dokumentacją fotograficzną, jak również i zapisem nagrania rozmowy pokrzywdzonych i świadka z policjantami wskazują, że działanie oskarżonego w stosunku do pokrzywdzonej K. B. polegało na złapaniu jej szyję i popchnięciu, co spowodowało ból szyi i głowy, powstanie podbiegnięcia prawego w okolicy pachy lewej i powstania zadrapania na szyi. W ocenie Sądu odwoławczego sformułowanie pokrzywdzonej K. B., iż została złapana przez oskarżonego za szyję zasługiwało przy tym na wiarę. Pokrzywdzona bowiem na ten temat konsekwentnie zeznawała, a przy tym z zapisów dokumentacji medycznej wynika rozpoznanie w postaci powierzchownego urazu szyi i głowy, a także stwierdzono widoczne zadrapania na skórze szyi. W ocenie Sądu odwoławczego opisane obrażenia nie mogły powstać bez naruszenia nietykalności cielesnej pokrzywdzonej w okolicy szyi, przy czym niewątpliwe oskarżony nie użył znacznej siły, o czym świadczy nikła rozległość obrażeń i brak widocznych śladów już w momencie składania zeznań przez pokrzywdzonej K. B. dniu 30.10.2020 r. Niewątpliwe przy tym pokrzywdzona K. B. została popchnięta, o czym świadczą także spójne zeznania świadka H. B., który ten moment zaobserwował. W oceni Sądu odwoławczego fakt, że świadek ten nie widział złapania pokrzywdzonej K. B. za szyję przez oskarżonego nie oznacza, że zeznania pokrzywdzonej w tym zakresie nie zasługiwały na wiarę. Świadek H. B. zeznawał po pewnym czasie od zajścia, samo zdarzenie zaś miało charakter dynamiczny, a przy tym – jak wskazano powyżej –złapanie pokrzywdzonej za szyję nie mogło wiązać się z użyciem znacznej siły fizycznej przez oskarżonego. Niewątpliwie przy tym samo działanie oskarżonego nie mogło być przypadkowe, czy nastąpić w wyniku szarpaniny, a było celowe, skoro pokrzywdzona upadła i doznała obrażeń. Oskarżony zatem podejmując określone działania względem pokrzywdzonej K. B. z użyciem nawet niezbyt znacznej siły musiał co najmniej przewidywać, że w ten sposób narusza nietykalność cielesną pokrzywdzonej. Zauważenia wymaga, że pokrzywdzona K. B. trzymała w tym czasie psa na rękach, co powodowało, że jej ruchy były niewątpliwie ograniczone, a przy tym łatwo było jej stracić równowagę, nawet w przypadku użycia nieznacznej siły przez oskarżonego. Bez wątpienia jednak pokrzywdzona nie straciła równowagi i nie upadła przypadkowo, jak próbował to wykazać w swoich wyjaśnieniach oskarżony. Trudno także było by pokrzywdzonej szarpać oskarżonego skoro trzymała na rękach psa. Z treści zeznań pokrzywdzonej K. B. wynikało przy tym, że zadrapania na dekolcie powstały przez psa, z którym upadła na podłogę, po tym jak została popchnięta przez oskarżonego. Zaznaczenia przy tym wymaga, że obrażenia te nie powstałyby gdyby pokrzywdzona nie została pchnięta przez oskarżonego, który przecież miał świadomość, że używa wobec pokrzywdzonej siły fizycznej, a pokrzywdzona trzyma na rękach psa i jakie mogą być tego konsekwencje. W odniesieniu do obrażeń, jakich doznała pokrzywdzona A. B. wskazać należało, że przedstawiony przez pokrzywdzoną zakres obrażeń w pełni korespondował z zapisami dokumentacji medycznej, przy czym przyczyny powstania tych obrażeń podanych przez pokrzywdzoną w czasie przeprowadzanych badań korespondują z zeznaniami świadka. Zeznania te przy tym są spójne z zeznaniami świadka H. B., który był obecny podczas zdarzenia i obserwował zachowania oskarżonego także i w odniesieniu do pokrzywdzonej A. B.. Jak wskazano powyżej świadek oraz pokrzywdzone tożsamą wersję zdarzenia – jak w złożonych zeznaniach – pokrótce podali w relacji przedstawionej wezwanym na miejsce funkcjonariuszom policji, co wynika z zapisu nagrania tej rozmowy. Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem Sądu odwoławczego, Sąd Rejonowy niesłusznie dał co do zasady wiarę wyjaśnieniom oskarżonego, przyjmując, że doszło pomiędzy oskarżonym, a pokrzywdzonymi do szarpaniny o psa. Zauważenia wymaga, że nadanie waloru wiarygodności relacji oskarżonego winno prowadzić Sąd Rejonowy do wniosku, że nie popełnił on zarzucanych mu czynów, gdyż w istocie pomimo, że oskarżony wskazywał w swoich wyjaśnieniach na szarpanie, to jednak podkreślał, że żadnej z pokrzywdzonych nie dotknął, a to pokrzywdzone szarpały jego i syna, co mogło spowodować obrażenia pokrzywdzonych (k. 117-119). W ocenie Sądu odwoławczego prawidłowa ocena dowodu z wyjaśnień oskarżonego winna prowadzić Sąd Rejonowy do wniosku, że nie zasługiwał ona na wiarę. Dowód z dokumentacji medycznej pokrzywdzonych opisujący powstałe obrażenia prowadzi do wniosku, że nie mogły one powstać wyłącznie w wyniku tego, że pokrzywdzone szarpały oskarżonego i jego syna, przy czym oskarżony był zupełnie bierny – jak to wynika z treści jego wyjaśnień. Pokrzywdzona K. B. nie mogła zostać złapana za szyję i popchnięta w wyniku wyłącznie jej działania polegającego na szarpaniu się z oskarżonym. Nie sposób przy tym uznać, że takie zachowanie oskarżonego, czyli odepchnięcie, stanowiło swoistego rodzaju obronę przed atakiem pokrzywdzonej. Jak wskazano powyżej pokrzywdzona K. B. trzymała do momentu jej popchnięcia i upadku psa na rękach, co w ocenie Sądu odwoławczego, wyklucza możliwość szarpania oskarżonego. Działanie oskarżonego wobec pokrzywdzonej K. B. należy ocenić jako intencjonalne. Podobnie, pokrzywdzona A. B. nie mogła doznać obrażeń w postaci bólu kręgosłupa spowodowanego uderzeniem o blat kuchenny i lodówkę bez użycia siły fizycznej przez oskarżonego. Zauważenia przy tym wymaga, że kolega oskarżonego – A. W., który był na miejscu nie wskazał, że to pokrzywdzone szarpały oskarżonego. Ponownie należy podkreślić, że świadek H. B. zaobserwował zachowanie oskarżonego polegające na pchnięciu pokrzywdzonej K. B. i przyciśnięcia A. B. do lodówki, co jednoznacznie wskazuje na aktywne uczestnictwo oskarżonego w zdarzeniu, któremu przecież w swoich wyjaśnieniach zaprzeczał. Zaznaczenia przy tym wymaga, że takie działania jak pchnięcie, czy przyciśnięcie innej osoby, nawet w czasie wzajemnej szarpaniny wymaga użycia siły fizycznej, co nie jest działaniem odruchowym, nieświadomym, a celowym i intencjonalnym. Biorąc pod uwagę powyższe, w ocenie Sądu odwoławczego, Sąd Rejonowy niesłusznie uznał, że zebrany materiał dowodowy potwierdza relację oskarżonego zawartą w złożonych wyjaśnianiach. Relacji tej przeczą, zdaniem Sądu odwoławczego, wiarygodne zeznania pokrzywdzonych potwierdzone zgromadzoną dokumentacją medyczną oraz zeznaniami świadka H. B., jak też dowodem w postaci zapisu nagrania. Wyjaśniania oskarżonego w żadnym razie nie zostały przy tym potwierdzone przez świadka A. W., wedle którego pokrzywdzona K. B. miała się „schylić lub potknąć” w konsekwencji kłótni o psa, co w ocenie Sądu odwoławczego nie koresponduje z dowodem powołanymi powyżej potwierdzającymi relację pokrzywdzonej, a dodatkowo także nie potwierdza relacji oskarżonego, że to pokrzywdzone szarpały oskarżonego.

W ocenie Sądu odwoławczego, zebrany w sprawie materiał dowodowy prowadzi do wniosku, że w dniu 28.10.2020 r. w trakcie zabierania swoich rzeczy z mieszkania oskarżonego pomiędzy oskarżonym, a pokrzywdzoną K. B. doszło do kłótni na temat psa, którego chciała zabrać pokrzywdzona K. B. od syna oskarżonego, który także chciał go zachować dla siebie. Pomiędzy oskarżonym, a K. B. na tym tle wywiązała się szarpanina, w wyniku której oskarżony złapał pokrzywdzoną za szyję, a następnie popchnął na komodę, co spowodowało u niej ból głowy i szyi, powstanie podbiegnięcia krwawego w okolicy pachy od strony piersiowej oraz zadrapania naskórka na klatce piersiowej przez psa, którego K. B. trzymała w tym czasie na rękach. Zachowanie oskarżonego stanowiło naruszenie nietykalności cielesnej pokrzywdzonej K. B., w rozumieniu art. 217 § 1 k.k. Następnie do zdarzenia dołączyła A. B., która chciała odebrać psa od syna oskarżonego, bowiem po upadku K. B. wypuściła psa, którego złapał syn oskarżonego. Oskarżony jednak nie dopuścił pokrzywdzonej A. B. do syna, bowiem zagrodził jej drogę i popchnął na lodówkę. W tym czasie pokrzywdzona K. B. odebrała psa od syna oskarżonego, a oskarżony chciał podążyć za pokrzywdzoną K. B., co spowodowało ,że A. B. złapała oskarżonego, aby go powstrzymać i wtedy została odepchnięta i uderzyła o blat kuchenny. W wyniku działania oskarżonego doznała dolegliwości w postaci bólu kręgosłupa, co wyczerpało znamiona art. 217 § 1 k.k.

Biorąc pod uwagę powyższe, należało zatem uznać, że Sąd Rejonowy nieprawidłowo przyjął, że obrażenia, jakich doznały pokrzywdzone wyczerpały znamiona art. 157 § 2 k.k. Sąd Rejonowy niesłusznie kierował się wnioskami wynikającymi z przedłożonych protokołów badania lekarskiego (k. 176, 181). Zauważenia bowiem wymaga, że nie każdy ślad pozostawiony na ciele pokrzywdzonego uzasadnia przyjęcie kwalifikacji z art. 157 § 2 k.k. W orzecznictwie i doktrynie utrwalony bowiem jest pogląd, że nieznaczne i szybko przemijające obrażenia, takie jak niewielkie zasinienia, otarcia, zadrapania, czy też dolegliwości bólowe mieszczą się w granicach przestępstwa naruszenia nietykalności cielesnej określonego w art. 217 § 1 k.k.

Odnosząc się do oceny stopnia społecznej szkodliwości czynów, jakich dopuścił się oskarżony, należało stwierdzić, iż w celu zapewnienia właściwej jednolitej interpretacji pojęcia społecznej szkodliwości czynu i ustalenia elementów wpływających na jej stopień Kodeks karny wprowadza określenie decydujące o tym stopniu w art. 115 § 2 k.k. Są to zatem okoliczności należące do zakresu strony przedmiotowej, jak te z zakresu strony podmiotowej. Oznacza to, że o społecznej szkodliwości czynu przesądzić może jedynie przedmiotowo – podmiotowa kompleksowa ocena wymienionych przesłanek wartościowania czynu zabronionego. Zgodnie z art. 115 § 2 k.k. przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości sąd bierze pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak też postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia. Należy podkreślić, że katalog tych okoliczności jest zamknięty i to, które z nich wpływają w sposób istotny na ocenę stopnia społecznej szkodliwości czynu zależy od tego jaki typ czynu zabronionego wchodzi w grę. Przepis ten ma charakter przedmiotowo – podmiotowy z dominacją okoliczności z zakresu strony przedmiotowej, a to w konsekwencji rodzi wymagania uwzględnienia niepowtarzalnych realiów konkretnej sprawy. Naturalnym przy tym pozostaje, że ocena stopnia społecznej szkodliwości czynu może nastąpić po wcześniejszym ustaleniu, że zachowanie sprawcy w aspekcie realizacji znamion przedmiotowych, jak i zawinienia stanowi czyn zabroniony. W tym miejscu warto zauważyć, że typ czynu zabronionego jest wzorcem zgeneralizowanym i abstrakcyjnym zawierającym także elementy konstytutywne, decydujące o ujemnej zawartości czynów tego typu. Natomiast czyn konkretny będzie charakteryzował się właściwym dla czynów realizujących znamion danego czynu stopniem społecznej szkodliwości, która pozwoli uznać ten czyn za karygodny. Cecha karygodności czynu jest cechą stopniowalną, a zatem czyn może być miej lub bardziej karygodny. Wskazać trzeba – powołując się na orzecznictwo Sądu Najwyższego i Sądów Apelacyjnych, że zgodnie z art. 1 § 1 k.k. przestępstwem jest czyn zabroniony pod groźbą kary przez obowiązującą ustawę karną, przy czym należy uzupełnić ten przepis o dyspozycję art. 115 § 1 k.k., z której wynika, że czyn zabroniony to zachowanie człowieka zdolnego do ponoszenia odpowiedzialności (art. 10 § 1 i 2 k.k., art. 31 § 1 k.k.). W art. 1 § 3 k.k. podkreślono przy tym, że przestępstwem jest tylko czyn zawiniony. Przestępstwo musi być czynem społecznie szkodliwym (art. 1 § 2 k.k.), przy czym szkodliwość musi wystąpić w stopniu wyższym niż znikomy. Niezbędnym zatem warunkiem do przyjęcia, że mamy do czynienia z przestępstwem jest – między innymi – ustalenie, że czyn człowieka charakteryzował się społeczną szkodliwością w stopniu wyższym niż znikomy. Zatem nie każdy czyn karalny realizujący znamiona czynu zabronionego jest karygodny. Karygodne są tylko takie czyny, które osiągnęły wyższy niż znikomy stopień społecznej szkodliwości. Oznacza to, że więcej niż znikoma społeczna szkodliwość jest warunkiem bytu przestępstwa. W realiach tej sprawy, biorąc pod uwagę powyższe uwagi, w ocenie Sądu odwoławczego należało uznać, że czyny, jakich dopuścił się oskarżony cechował znikomy stopień społecznej szkodliwości, co winno prowadzić do umorzenia postępowania. Zważyć bowiem należy, że oskarżony w trakcie zdarzenia, od momentu przybycia pokrzywdzonych wraz z H. B. do jego mieszkania w żadnym razie nie utrudniał pokrzywdzonej K. B. pakowania swoich rzeczy, wszystko odbywało się spokojnie, co jednoznacznie wynika z samych zeznań pokrzywdzonych. Dopiero reakcja syna oskarżonego w związku z zabraniem psa przez pokrzywdzoną K. B., a w dalszej fazie zdarzenia także i pokrzywdzoną A. B. spowodowała nieadekwatną reakcję oskarżonego, co skutkowało naruszeniem nietykalności cielesnej pokrzywdzonych. Skutki zachowania oskarżonego były jednak nieznaczne, bowiem obrażenia jakich doznały pokrzywdzone nie były nadmierne, a jedynie powierzchowne. Sąd odwoławczy biorąc przy tym pod uwagę okoliczności zdarzenia, sposób działania oskarżonego i towarzyszącą mu motywację, miał także na względzie, że pokrzywdzone, jako osoby co prawda bardzo młode, ale jednak dorosłe, nie miały na uwadze tego, że małoletni syn oskarżonego bardzo chciał zachować psa, a kierowały się wyłącznie tym, że pies stanowi własność pokrzywdzonej K. B., jest jej prezentem od oskarżonego. W ocenie Sądu odwoławczego w takiej sytuacji pokrzywdzona K. B. mogła uzgodnić inny sposób przekazania psa. Zaznaczenia wymaga, że decyzja o zabraniu psa była nagła, w istocie wcześniej nieustalona, co dla dziecka stanowiło nieprzyjemne zaskoczenie i spowodowało jego płacz, a w konsekwencji reakcję oskarżonego. Nie oznacza to oczywiście, że to pokrzywdzone należało obarczyć następstwami tego zdarzenia, jednak – zważywszy, że zachowanie oskarżonego było związane z reakcją jego syna na zabranie psa - należało w odpowiedni sposób ocenić okoliczności tego zdarzenia, jak też motywację, która kierowała oskarżonym. W ocenie Sądu odwoławczego wskazane okoliczności prowadziły do uznania, że stopień społecznej szkodliwości czynów, jakich dopuścił się w dniu 28 października 2020 r. oskarżony należało ocenić jako znikomy, co zgodnie z art. 17 § pkt 3 k.p.k. prowadziło do umorzenia postępowania.

Wniosek

Apelacja obrońcy oskarżonego:

- o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego (niezasadny),

- o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania (niezasadny);

Apelacja pełnomocnika oskarżycielek prywatnych:

-o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania (niezasadny).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na nieuwzględnienie zarzutów obydwu apelacji w odniesieniu do rozstrzygnięcia zawartego w punkcie I wyroku wniosek obrońcy o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego oraz wniosek pełnomocnika o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania na uwzględnienie nie zasługiwał; uwzględnienie zarzutu w punkcie 2 apelacji pełnomocnika doprowadziło do zmiany wyroku w tym zakresie.

Wniosek obrońcy o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania nie był zasadny, a to z uwagi na treść art. 437 § 2 zd. drugie k.p.k.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

11.

Przedmiot utrzymania w mocy

1Punkt I

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sąd odwoławczy uznał, że wywiedzione apelacje w odniesieniu do rozstrzygnięcia w punkcie I nie mogły skutkować zmianą wyroku w tym zakresie, wobec czego orzeczenie Sądu Rejonowego należało w tym zakresie utrzymać w mocy. Szczegółowa odpowiedź na podnoszone przez skarżących zarzuty zostały omówione w punkcie 3 formularza uzasadnienia sekcja „zarzut” i „wnioski”. Sąd odwoławczy nie stwierdził przy tym z urzędu istnienia podstaw do uchylenia, bądź zmiany wyroku poza zakresem zaskarżenia, tj. przesłanek określonych w art. 439 k.p.k. i art. 440 k.p.k.

15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.1Punkt II

Zwięźle o powodach zmiany

Z treści art. 628 pkt 1 k.p.k. wynika, że od skazanego w sprawach z oskarżenia prywatnego sąd zasądza na rzecz oskarżyciela prywatnego poniesione przez niego koszty procesu. Przepis ten zgodnej z art. 629 k.p.k. stosuje się w przypadku umorzenia postępowania na podstawie art. 17 § 1 pkt 3 k.p.k. Zgodnie natomiast z art. 616 § 1 k.p.k. do kosztów procesu zalicza się koszty sądowe oraz uzasadnione wydatki stron, w tym z tytułu ustanowienia pełnomocnika z wyboru. W przedmiotowej sprawie oskarżycielki prywatne wniosły prywatny akt oskarżenia i z tego tytułu poniosły wydatki w postaci zryczałtowanych kosztów postępowania w kwocie 300 zł (k. 8). Jednocześnie w sprawie ustanowiły pełnomocnika (k. 7), który wniósł prywatny akt oskarżenia. Na koszty procesu w sprawie składały się zatem wydatki oskarżycielek prywatnych związane z ustanowieniem pełnomocnika w sprawie, które ustala się w oparciu o § 11 pkt 1 i § 17 pkt 1 i 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokacie z dnia 22.10.2015 r., czyli po 1440 zł (6 terminów rozprawy w trybie szczególnym, czyli 720 zł plus 5 razy 144 zł).

Zaznaczenia wymaga, że na koszty procesu poniesione przez oskarżycielki prywatne nie składają się wydatki stanowiące równowartość zryczałtowanych kosztów postępowania w wysokości 300 zł, bowiem te zgodnie z art. 622 k.p.k. podlegają zwrotowi na rzecz oskarżycieli prywatnych w przypadku umorzenia postępowania na podstawie art. 17 § 1 pkt 3 k.p.k. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14.03.2013 r., sygn. IV KK 1/13)

15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 636 § 1 i 3 k.p.k. art. 633 k.p.k. i art. 624 § 1 k.p.k.

7.  PODPIS

11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Piasecznie z dnia 24 lipca 2023 r., sygn. II K 1309/21

11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżycielek prywatnych

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Piasecznie z dnia 24 lipca 2023 r., sygn. II K 1309/21

11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana